ΚΕΦ. 15 ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΜΕ ΕΚΧΥΛΙΣΗ

Σχετικά έγγραφα
ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ-ΕΚΧΥΛΙΣΗ

Παρασκευαστικό διαχωρισμό πολλών ουσιών με κατανομή μεταξύ των δύο διαλυτών.

Αρχή της μεθόδου: MAΘΗΜΑ 7 ο MEΘΟ ΟΙ ΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΕΚΧΥΛΙΣΗ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

Εργαστήριο Οργανικής Χημείας. Εργαστήριο Χημείας Laboratory of Chemistry

Εκχύλιση Στερεάς Φάσης. Χρήστος Παππάς - Επίκουρος καθηγητής

Άσκηση 5η. Οξέα Βάσεις - Προσδιορισμός του ph διαλυμάτων. Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ.

Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων

Γεωργικά Φάρμακα ΙΙΙ

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής

Διαγώνισμα στη Χημεία Γ Λυκείου Ιοντικής Ισορροπίας & Οργανικής

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2014 Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ 1

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ

Τεχνικές Εκχύλισης και Απόσταξης. Χρήστος Παππάς - Επίκουρος καθηγητής

Εισαγωγικό φροντιστήριο

Ζαχαριάδου Φωτεινή Σελίδα 1 από 7. Γ Λυκείου Κατεύθυνσης Κεφάλαιο 3: Οξέα, Βάσεις, Ιοντική ισορροπία Θέµατα Σωστού / Λάθους Πανελληνίων, ΟΕΦΕ, ΠΜ Χ

ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (1) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ

Γενικές εξετάσεις Χημεία Γ λυκείου θετικής κατεύθυνσης

7. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ

ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΙΟΝΤΙΚΑ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

HF + OHˉ. Διάλυμα ΝΗ 4 Βr και NH 3 : ΝΗ 4 Βr NH Brˉ, NH 3 + H 2 O NH OHˉ NH H 2 O NH 3 + H 3 O +

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

13. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ

ÈÅÌÁÔÁ 2011 ÏÅÖÅ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ XHMEIA ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ A. [ Ar ]3d 4s. [ Ar ]3d

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÙÑÇÔÉÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÁÈÇÍÁÓ - ÐÁÔÇÓÉÁ

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ÊÏÌÏÔÇÍÇ. 3. Ένα διάλυµα µεθοξειδίου του νατρίου CH3ONa συγκέντρωσης 0,1M σε θερµοκρασία 25 ο C έχει: α. ph= β. ph> γ. ph< δ.

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2013

Το ph των ρυθμιστικών διαλυμάτων δεν μεταβάλλεται με την αραίωση. ... όλα τα οργανικά οξέα είναι ασθενή, έχουν δηλ. βαθμό ιοντισμού α < 1 και Κa =

ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2013

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας

3.5 Ρυθμιστικά διαλύματα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα

Ονοματεπώνυμο: Μάθημα: Υλη: Επιμέλεια διαγωνίσματος: Αξιολόγηση :

π.χ. σε ένα διάλυμα NaOH προσθέτουμε ορισμένη ποσότητα στερεού. ΝαΟΗ, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος.

ÊÏÑÕÖÇ. 1.2 Το ph υδατικού διαλύµατος ασθενούς βάσης Β 0,01Μ είναι : Α. Μεγαλύτερο του 12 Β. 12 Γ. Μικρότερο του 2. Μικρότερο του 12 Μονάδες 5

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 27 ΜΑΪΟΥ 2009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ. ΑΝΝΑ-ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΡΑ Τμήμα Βιοχημείας κ Βιοτεχνολογίας

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 27 ΜΑΪΟΥ 2009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Για τη Β τάξη Λυκείου ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

Θέµατα Χηµείας Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000

ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΎΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤEΣ

ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (2) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ

ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ. ΑΝΝΑ-ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΡΑ Τμήμα Βιοχημείας κ Βιοτεχνολογίας

Τι ορίζεται ως επίδραση κοινού ιόντος σε υδατικό διάλυμα ασθενούς ηλεκτρολύτη;

Βαθμός ιοντισμού. Για ισχυρούς ηλεκτρολύτες ισχύει α = 1. Για ασθενής ηλεκτρολύτες ισχύει 0 < α < 1.

ΧΗΜΕΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. i. H 2 S ii. H 2 SO 3 iii. H 2 SO 4 iv. S Μονάδες 2. i. HCOOH ii. (COONa) 2 iii. CH 3 COONa iv. CH 3 CH 2 OH Μονάδες 2

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ. Ενδεικτικές απαντήσεις

Πρακτικά και Θεωρητικά Θέµατα. Οργανικής Χηµείας

VA ομάδα. ii CH3CH2OH 4I2 6NaOH HCOONa CHI3 5NaI 5H iii CH3CH O 2AgNO3 3NH3 H2O CH3COONH4 Ag 2NH4NO3

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2006 ÈÅÌÅËÉÏ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Θέµατα Χηµείας Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΧΗΜΕΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. α) Από τα παρακάτω σωματίδια μπορεί να αναχθεί σε SO 2, το:

ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΞΙ (6)

Επίδραση κοινού ιόντος

ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙ ΡΑΣΕΙΣ - ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ

12. ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΟΞΕΩΝ-ΒΑΣΕΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

Μηχανική και Ανάπτυξη Διεργασιών 7ο Εξάμηνο, Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ ΥΓΡΗ ΕΚΧΥΛΙΣΗ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΞΙ (6)

Προτεινόμενα θέματα για τις εξετάσεις 2011

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. Α2. Α3. Α4. Α5.

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ. Α1. H ένωση HC C C(CΗ 3 ) CΗ 2 έχει α. 8σ και 3π δεσμούς. β. 9σ και 4π δεσμούς. γ. 10σ και 3π δεσμούς. δ. 11σ και 2π δεσμούς.

Παράγοντες που εξηγούν τη διαλυτότητα. Είδη διαλυμάτων

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 32 ου ΠΜΔΧ 2018

Τετάρτη, 27 Μαΐου 2009 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ

Ανόργανη Χημεία. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ενότητα 12 η : Υδατική ισορροπία Οξέα & βάσεις. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής

Πανελλήνιες Εξετάσεις Χημεία Γ Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης Ημερήσιο: 2011 Επαναληπτικές

ΙΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ - ΥΔΡΟΛΥΣΗ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ

Γενικές εξετάσεις Χημεία Γ λυκείου θετικής κατεύθυνσης

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

Βασικές Διεργασίες Μηχανικής Τροφίμων

Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ

Χημεία Γ ΓΕΛ 15 / 04 / 2018

Ονοματεπώνυμο: Χημεία Γ Λυκείου Υλη: Χημική Κινητική Χημική Ισορροπία Ιοντισμός (K a K b ) Επιμέλεια διαγωνίσματος: Τσικριτζή Αθανασία Αξιολόγηση :

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

H 2 O CH3 COO (aq) + Na + (aq) NH 4 (aq)

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας

Ρυθμιστικά διαλύματα

ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

2. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Προτεινόμενα θέματα Πανελλαδικών εξετάσεων. Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ ΕΣ

Στις ερωτήσεις A1 A5, οι απαντήσεις σας να δοθούν με την απαιτούμενη αιτιολόγηση.

Ενεργότητα και συντελεστές ενεργότητας- Οξέα- Οι σταθερές ισορροπίας. Εισαγωγική Χημεία

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

Απαντήσεις Επαναληπτικών Θεμάτων Χημείας Γ Λυκείου Κατεύθυνσης 2011

Transcript:

ΚΕΦ. 15 ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΜΕ ΕΚΧΥΛΙΣΗ

Διαχωρισμός με εκχύλιση Συνηθέστερη τεχνική διαχωρισμού βασισμένη στην ισορροπία κατανομής ουσιών μεταξύ 2 φάσεων με ελάχιστη ανάμειξη Ευρεία χρήση λόγω: Απλότητας μεθοδολογίας Ταχύτητας Ευελιξίας Εφαρμογής σε ουσίες σε ίχνη και σε μακροποσότητες

Τύποι Εκχυλίσεων Διαλυτοποίηση μείγματος ουσιών σε κατάλληλο διαλύτη Υγρό υγρό εκχύλιση (liquid liquid extraction) Εκχύλιση διαλύματος μείγματος ουσιών με υγρό. Κατανομή ουσίας στις δύο υγρές φάσεις Εκχύλιση στερεής φάσης (solid- phase extraction) Διέλευση υγρής φάσης από προσροφητικό υλικό

Τι είναι ηυγρό υγρό εκχύλιση; Μια χρήσιμη τεχνική για να διαχωρίζει συστατικά (ουσίες) από ένα μίγμα.

Κλασική υγρό υγρό εκχύλιση Τα συστατικά ενός μείγματος κατανέμονται: σε μια υδατική φάση (w): ανόργανα ιόντα και πολικές οργανικές ουσίες και μια οργανική φάση (ο): μη πολικές οργανικές ουσίες

Κατανομή μιας λιπόφιλης ουσίας μεταξύ οκτανόλης - νερού

Υγρό Υγρό Εκχύλιση

Ισορροπία Κατανομής Νόμος Κατανομής

Ισορροπία Κατανομής Νόμος Κατανομής

Μια ουσία Ακατανέμεται μεταξύ διαλυτών 1 και 2 (Νόμος Κατανομής) Σ υντελεστ K D = α α 2 1 ής _ Κ Συντελεστής Κατανομής Κ D : ατανοµ Εξαρτάται μόνο από τη θερμοκρασία ής Ισχύει μόνον όταν ηουσία Αβρίσκεται στις δύο φάσεις με την ίδια μορφή

Εάν συμβαίνουν ισορροπίες (διάσταση, σύζευξη, πολυμερισμός, συμπλοκοποίηση) Λόγος _ Κατανοµ ής D = C C 2 1 C 1, C 2 : Αναλυτικές (ολικές) συγκεντρώσεις Κατά συνθήκη όταν ημια φάση είναι Η 2 Ο γράφεται στον παρονομαστή K D = α ο /α w, D = C o /C w

Λόγος Κατανομής D εξαρτάται: Πειραματικές συνθήκες Με ρύθμιση συνθηκών διαφοροποιείται και επιτυγχάνεται διαχωρισμός

(1) Εάν υπάρχουν 30 σωματίδια μιας ουσίας, αυτά κατανέμονται μεταξύ ίσων όγκων διαλύτη 1 και διαλύτη 2 (2) Εάν υπάρχουν 300 σωματίδια της ουσίας, παρατηρείται οίδιος λόγος κατανομής στους διαλύτες 1 και 2 (3) Εάν διπλασιασθεί οόγκος του διαλύτη 2 (200 ml διαλύτη 2 και 100 ml διαλύτη 1), τα 300 σωματίδια της ουσίας κατανέμονται όπως φαίνεται Εάν χρησιμοποιηθεί μεγαλύτερος όγκος διαλύτη εκχύλισης, εκχυλίζεται μεγαλύτερη ποσότητα ουσίας (solute

Για δεδομένο όγκο εκχυλιστικού, αποτελεσματικότερη είναι ηπολλαπλή εκχύλιση W n = DV V + V n W W o : g ουσίας Απου περιέχονται σε V 1 ml διαλύτη 1 V 2 : διαδοχικά ίσα κλάσματα διαλύτη 2 W n : παραμένουσα ποσότητα Αστο διαλύτη 1 Για όγκο V εκχυλιστικού, η εκχύλιση είναι αποτελεσματικότερη, όσο οαριθμός εκχυλίσεων n είναι μεγαλύτερος (με όγκο V 2 = V/n) 2 1 1 o

Το εκχυλισθέν ποσοστό %Ε σε μια εκχύλιση V 1 = όγκος εκχυλιζόμενου διαλύματος (Η 2 Ο) V 2 = όγκος εκχυλιστικού (οργανικός διαλύτης) D = λόγος κατανομής 100D % E = D + ( V / V 1 2 )

Κλάσμα ουσίας που παραμένει στο διαλύτη 1 (π.χ. Η 2 Ο) f n = W W n o = DV V 2 1 + V 1 n = D( V 2 1 / V 1 ) + 1 n DV 2 / V 1 = παράγοντας χωρητικότητας Εάν D >> αρκεί μόνο 1 εκχύλιση Εάν D ικανοποιητικό, απαιτούνται n εκχυλίσεις Εάν D μικρό, εφαρμόζεται ητεχνική συνεχούς εκχυλίσεως ήεκχύλιση κατ αντιρροή

Διαδοχικές Εκχυλίσεις Εκχύλιση με τον ίδιο όγκο διαλύτη, αλλά χωρισμένο σε αρκετά μικρότερα κλάσματα, είναι αποτελεσματικότερη Συνήθως δεν εκτελούνται περισσότερες από 3 διαδοχικές εκχυλίσεις K = 2, V W = 100 ml, V O = 100/n ml.

Υπολογισμός αριθμού εκχυλίσεων για επιθυμητό ποσοστό εκχυλιζόμενης ουσίας

Κατανομή ασθενούς οξέος μεταξύ οργανικού διαλύτη και νερού ΗΑ Οργανική φάση ΗΑ Η + + Α - Υδατική φάση

Κατανομή ασθενούς οξέος μεταξύ οργανικού διαλύτη και νερού D = K D D = ( C ) HA ( C ) = HA [ HA] O, K [ HA] W [ HA] [ HA] W O W + = K [ HA] [ ] [ ] HA W + A W [ ] [ ] + H A a O a = [ HA] [ ] + H W W O W [ HA] = W W [ HA] W [ HA] 1 + O Ka [ ] + H W

Κατανομή ασθενούς οξέος μεταξύ οργανικού διαλύτη και νερού D [ ] K H + D W [ ] H + K W a = + Εάν [Η + ] W >> K a, D K D και το οξύ εκχυλίζεται στην οργανική φάση Εάν [Η + ] w << K a (αλκαλικό), τότε D (K D [H + ] W )/Ka <<, το οξύ παραμένει στην υδατική φάση Ησχέση επιτρέπει τον πειραματικό προσδιορισμό της Κα, από δεδομένα D και Κ D κατά την εκχύλιση του οξέος από ρυθμιστικό διάλυμα (γνωστή [Η + ] W.

Επίδραση Συμπλοκοποίησης στην Εκχύλιση Ι 2 + Ι - [Ι 3 ] - W W O W O D W W W f I I I D I I K I I I K ] [ ] [ ] [ ] [ ] [, ] [ ] [ ] [ 3 2 2 2 2 2 3 + = =

Επίδραση Συμπλοκοποίησης στην Εκχύλιση Ι 2 + Ι - [Ι 3 ] - D = 1+ K K f D [ I ] W D συνάρτηση [Ι - ] W Εάν [Ι - ] W << K f [I - ] W << και D K D και το Ι 2 εκχυλίζεται στην οργανική φάση Εάν K f [I - ] W >> D<< και το Ι 2 παραμένει στην υδατική φάση

Τεχνική Εκχύλισης Στερεών με Υγρό Τεχνική για φαρμακοτεχνικά παρασκευάσματα Εκχυλίσματα (extracta) από φυτικές ή ζωϊκές δρόγες με διαλύτη (ειλήματα) Βάμματα (tincturae) με εκχύλιση φυτικών δρογών με αλκοόλη ήυδατοαλκοολικά διαλύματα

Εκχύλιση στερεών στη Φαρμακευτική Ανάλυση Προσδιορισμός συστατικών σε δρόγες Προσδιορισμός συστατικών σε στερεά σκευάσματα Δισκία, αλοιφές, υπόθετα Διασπορά (θέρμανση) Διήθηση ή φυγοκέντρηση λήψη κλάσματος για ανάλυση Αποδοτικότερη παραλαβή ουσιών με εκχυλιστήρα Soxhlet

Εκχύλιση Soxhlet

Εκχύλιση Soxhlet

Εκχύλιση Soxhlet

Υγρό Υγρό Εκχύλιση Τεχνική Λουτρού (με διαχωριστική χοάνη) Ανάμειξη εκχυλιζόμενου διαλύματος με εκχυλιστικό διαλύτη Ανατάραξη Αποκατάσταση ισορροπίας Διαχωρισμός φάσεων Από στρόφιγγα κάτω Αναρρόφηση επάνω

Διαχωριστικές Χοάνες για υγρό υγρό εκχύλιση

Υγρό Υγρό Εκχύλιση Τεχνική Λουτρού (με διαχωριστική χοάνη)

Υγρό Υγρό Εκχύλιση Τεχνική Λουτρού (με διαχωριστική χοάνη)

Υγρό Υγρό Εκχύλιση Τεχνική Λουτρού (με διαχωριστική χοάνη) Επιδιώκεται διαχωρισμός ουσιών με βάση τη διαφορετική κατανομή στους δύο διαλύτες Ηδυνατότητα διαχωρισμού εξαρτάται από τον Παράγοντα Διαχωριστικότητας α = Κ D,2 /K D,1 ή D 2 /D 1 Εάν α= 1 υπάρχει αδυναμία διαχωρισμού Επιδιώκεται μεταβολή D 2 και D 1 ώστε α 1

Τρόποι Διαφοροποίησης Λόγων Κατανομής Επιλογή κατάλληλου διαλύτη Έλεγχος ιοντικής ισχύος Έλεγχος ph Έλεγχος λιποφιλικότητας ιόντων

Τρόποι Διαφοροποίησης Λόγων Κατανομής Επιλογή Διαλύτη Επιλέγεται διαλύτης έτσι ώστε D αναλύτη μεγάλος και D παρεμποδιστή μικρός Κριτήριο ηδιαλυτότητα μιας ουσίας σε ένα διαλύτη

Επιλογή Διαλύτη ως Εκχυλιστικού (1) Να μην αντιδρά με την εκχυλιζόμενη ουσία Ηδιαλυτότητα της ουσίας στο εκχυλιστικό μέσο όσο το δυνατόν μεγαλύτερη, ενώ των παρεμποδιστών μικρότερη Πλήρης διαχωρισμός των δύο στοιβάδων μετά από την ανακίνηση Να διαφέρουν στην πυκνότητα d οργαν d υδατ.

Επιλογή Διαλύτη ως Εκχυλιστικού (2) Παραδείγματα πυκνότητας διαλυτών: CHCl 3 d = 1,50 CCl 4 d = 1,59 H 2 O d = 1,00 Βενζόλιο d= 0,88 Αιθέρας d = 0,71

Επιλογή Διαλύτη ως Εκχυλιστικού (3) Ηουσία να ανακτάται εύκολα από το εκχυλιστικό Με ζέση (π.χ. Αιθέρας) ή επανεκχύλιση με Η 2 Ο Αμοιβαία διαλυτότητα μικρή Όχι τάση σχηματισμού γαλακτώματος Όχι τοξικός ήεύφλεκτος Να είναι οπτικά διαφανής για φασματοφωτομετρικές μετρήσεις

Figure 1.1 The actual solubility test. L-R: Acetone+benzoic acid, Ether+benzoic acid, Hexane+benzoic acid Figure 1.2 The idealized solubility test. L-R: Acetone+benzoic acid, Ether+benzoic acid, Hexane+benzoic acid

Solvent Water Benzoic Acid Acetone Miscible Soluble Ether Immiscible Soluble Hexane Immiscible Insoluble } Οκαλύτερος διαλύτης εκχύλισης: Αιθέρας

Οπροστιθέμενος διαλύτης να μην αναμειγνύεται με το διάλυμα Μπορεί να ελεγχθεί με μέτρηση της στοιβάδας του υδατικού διαλύματος, πριν και μετά την προσθήκη του διαλύτη. Figure 2.1 A diagramatic representation of a separatory funnel showing layer formation.

- Οπροστιθέμενος διαλύτης και το διάλυμα να έχουν διαφορετικές πυκνότητες για να επιτυγχάνεται διαχωρισμός στοιβάδων (φάσεων). Οαιθέρας με την μικρότερη πυκνότητα σχηματίζει την άνω στοιβάδα. Figure 2.2 Layer separation showing ether forming above the denser aqueous layer.

- Οπροστιθέμενος διαλύτης να είναι περισσότερο πτητικός από το προς εκχύλιση συστατικό. Το βενζοϊκό οξύ μπορεί να ανακτηθεί από τον αιθέρα με εξάτμιση. Figure 2.3 The ether component is separated from the benzoic acid by evaporation.

Το αποτέλεσμα των ελέγχων αναμειξιμότητας και διαλυτότητας μπορεί να εξαχθεί από την πολικότητα των ουσιών: Το βενζοϊκό είναι πολικό και στις διαμοριακές αλληλεπιδράσεις σχηματίζει δύο δεσμούς υδρογόνου Το εξάνιο είναι άπολο και οι διαμοριακές αλληλεπιδράσεις οφείλονται σε δυνάμεις London

ΟΑιθέρας είναι ασθενώς πολικός και στις διαμοριακές αλληλεπιδράσεις σχηματίζει δεσμούς διπόλου - διπόλου Ηακετόνη είναι πολική και στις διαμοριακές αλληλεπιδράσεις σχηματίζει ένα δεσμό υδρογόνου Το νερό είναι πολικό και στις διαμοριακές αλληλεπιδράσεις σχηματίζει δεσμούς υδρογόνου

Ηαρχή πίσω από τη δοκιμή διαλυτότητας; Το όμοιο διαλύει το όμοιο Βενζοϊκο οξύ [πολικό] + Ακετόνη [πολική] = Διαλυτό Βενζοϊκό οξύ [πολικό] + Αιθέρας [ασθενώς πολικός] = Διαλυτό Βενζοϊκό οξύ [πολικό] + Εξάνιο [μη πολικό] = Αδιάλυτο Βενζοϊκό οξύ [πολικό] + Νερό [πολικό] = Ελαφρά διαλυτό Γιατί; Γιατί το νερό είναι πολύ πολικό για να διαλύσει πλήρως το βενζοϊκό οξύ.

Solvent Water Benzoic Acetone Miscible Soluble Acid Ether Immiscible Soluble Hexane Immiscible Insoluble } Από τις δοκιμές διαλυτότητας και αναμειξιμότητας, ο καλύτερος διαλύτης εκχύλισης είναι οαιθέρας. o o o o Μπορεί να διαλύσει τηνεπιθυμητή ουσία (βενζοϊκό οξύ) Είναι μη αναμείξιμος μετοδιαλύτητουδιαλύματος (νερό) Έχει διαφορετική πυκνότητα από το διαλύτη του διαλύματος (νερό) Είναι πιοπτητικός απότηνεπιθυμητήουσία (βενζοϊκόοξύ)

Τρόποι Διαφοροποίησης Λόγων Κατανομής Έλεγχος Ιοντικής Ισχύος Αύξηση συγκεντρώσεως ανόργανων αλάτων του υδατικού διαλύματος προκαλεί: Εφυδάτωση των ιόντων Μείωση της ενεργότητας ύδατος Μείωση διαλυτότητας μη ηλεκτρολυτών Φαινόμενο εξαλάτωσης (salting out effect) Κατά τις υγρό υγρό εκχυλίσεις προστίθεται NaCl ή Na 2 CO 3 ή Na 2 SO 4 Φαινόμενο εξαλάτωσης Διάσπαση γαλακτώματος

Επίδραση Συγκέντρωσης Άλατος στη Διαλυτότητα Μη Ηλεκτρολύτη

Προσθήκη Ανθρακικού Νατρίου σε μείγμα μεθανόλης - νερού δημιουργεί δύο φάσεις λόγω φαινομένου εξαλάτωσης

Τρόποι Διαφοροποίησης Λόγων Κατανομής Έλεγχος ph Φάρμακα ασθενή οξέα (ΗΑ) και βάσεις (Β) είναι διαλυτά σε οργανικούς διαλύτες, ενώ τα ιόντα τους Α - και ΒΗ + είναι διαλυτά στο H 2 O Το ποσοστό ιοντισμού εξαρτάται από το ph, όπως περιγράφεται από την εξίσωση Henderson ph = pka + log [A - ]/[HA] Επομένως με έλεγχο του ph μπορεί να διαφοροποιηθεί ολόγος κατανομής και να επιτευχθεί διαχωρισμός

Τρόποι Διαφοροποίησης Λόγων Κατανομής Έλεγχος ph Προς Διαχωρισμό Ουσίες Β-Ναφθόλη, pka = 9,51 Βενζοϊκό Οξύ pka = 4,18

Επίδραση ph στο διαχωρισμό β-ναφθόλης και βενζοϊκού οξέος με οργανικό διαλύτη βενζόλιο ph < 2 Αμφότερα μη-ιοντικά, αμφότερα μεταφέρονται στην οργανική στοιβάδα του βενζολίου ph > 5 Το βενζοϊκό οξύ αποπρωτονιώνεται και παραμένει στην υδατική φάση ˆ-η ναφθόλη ακόμη μεταφέρεται στο βενζόλιο ph 11 Αμφότερα διίστανται και αμφότερα παραμένουν στην υδατική στοιβάδα

Σχήμα Διαχωρισμού Ασπιρίνης και μιας Αντιισταμινικής Αμίνης Ασπιρίνη (ακετυλοσαλικυλικό οξύ): HOOC Phe-OCOCH 3, pka = 3,48 Αντιισταμινική αμίνη: R -ΝΗ 2 Προσθήκη οξέος στο διάλυμα (ph < 0,48) Ar-COOH R-NH 3 + Εκχύλιση με αιθέρα, παραλαβή ασπιρίνης Προσθήκη NaOH στην υδατική στοιβάδα R-NH 3 + + OH - R-NH 2 ph = pka 3 [HA] = 99,9% ph = pka + 3 [A - ] = 99,9%

Εφαρμογές Συνδυασμός υγρό υγρό εκχύλισης με ρύθμιση ph για την κλασμάτωση φαρμάκων από βιολογικά υγρά Προηγείται καθίζηση πρωτεϊνών με βολφραμικό ήτριχλωροξεικό οξύ

Πορεία διαχωρισμού δείγματος φαρμάκων με εκχύλιση

Τρόποι Διαφοροποίησης Λόγων Κατανομής Έλεγχος Λιποφιλικότητας Ιόντων (1) Τα μικρού μεγέθους ιόντα είναι πολικά και παραμένουν στην υδατική στοιβάδα Εάν προστεθεί μεγάλου μεγέθους και αντιθέτου φορτίου ιόν σχηματίζει με τα ιότα του διαλύματος λιπόφιλα ζεύγη ιόντων (ion-pair) που μεταφέρονται στην οργανική στοιβάδα Μεταφορείς ιοντικών αντιδραστηρίων σε οργανικό διαλύτη αποτελούν οι μακροκυκλικές ενώσεις «crown ethers» Το MnO 4- είναι διαλυτά στο βενζόλιο παρουσία αιθέρα κορώνας (κατάλυση μεταφοράς φάσεως)

Φασματοφωτομετρικός προσδιορισμός αμινών φαρμάκων και αλάτων τετραλκυλαμμωνίου με χρήση δείκτη (ΗΔ) και εκχύλιση Το ph του διαλύματος ρυθμίζεται έτσι, ώστε ηπρος προσδιορισμό ουσία και ο δείκτης (αντιδραστήριο ιοντικού ζεύγους) να είναι ιοντικά RNH 3+ + Δ - RNH 3+ Δ - R 4 N + + Δ - R 4 N + Δ - Τα λιπόφιλα ιοντικά ζεύγη εκχυλίζονται με οργανικό διαλύτη και μετρείται η απορρόφηση στο φασματοφωτόμετρο

Ογκόμετρηση Δύο Φάσεων Άλατα τεταρτοταγούς αμμωνίου (απορρυπαντικά, επιφανειοδραστικά) ογκομετρούνται σε μακρόστενο σωλήνα με πρότυπο διάλυμα τετραφαινυλοβορικού νατρίου (Φ 4 Β - ) (σχηματίζεται ίζημα) παρουσία δείκτη (κυανού βρωμοθυμόλης, ΗΔ) και μικρής στοιβάδας CHCl 3 Πριν το ΤΣ το δημιουργούμενο λιπόφιλο ιοντικό ζεύγος R 4 N + Δ - εκχυλίζεται στη στοιβάδα του CHCl 3 και τη χρωματίζει Στο ΤΣ όλη ηποσότητα του R 4 N + καθιζάνει και η έγχρωμη στοιβάδα του χλωροφορμίου αποχρωματίζεται

Φασματοφωτομετρικός Προσδιορισμός Μεταλλοϊόντων με Σχηματισμό Εκχυλίσιμων Ουδέτερων Συμπλόκων Μεταλλοϊόντα, όπως Pb 2+, Hg 2+, Zn 2+ σχηματίζουν με διθειζόνη ουδέτερα σύμπλοκα που εκχυλίζονται με CHCl 3. Οπροσδιορισμός μπορεί να γίνει φασματοφωτομετρικά (UV-Vis) ήμε Φασματοφωτομετρία Ατομικής Απορρόφησης Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται προσυγκέντρωση (preconcentration) (εκχύλιση μεγάλου όγκου υδατικού διαλύματος με μικρό όγκο οργανικού διαλύτη).

Εκχύλιση Μετάλλων Πρέπει να σχηματίζουν ουδέτερα, λιπόφιλα σύμπλοκα εκχυλίσιμα σε ένα οργανικό διαλύτη Χρησιμοποιούναι συμπλεκτικά αντιδραστήρια Π.χ. 8-υδροξυκινολίνη, διθειζόνη, κλπ (oxine, 8-quinolinol)

Ισορροπίες Συμπλοκοποίησης Εκχύλισης Μεταλλοϊόντων

Συμπλεκτικά Αντιδραστήρια για την Διθειζόνη Εκχύλιση Μεταλλοϊόντων

Εκχύλιση Στερεάς Φάσης Solid Phase Extraction (SPE) Αποτελεσματική τεχνική προκατεργασίας δειγμάτων (καθαρισμός, απομόνωση) Χρησιμοποιείται προσροφητικό υλικό προσυσκευασμένο σε μικροφυσίγγια (μικροστήλες) μιας χρήσεως (sep-pak, bond-elute, κλπ) Το προσροφητικό υλικό είναι συνήθως SiO 2 που φέρει δραστικές ομάδες: Μη πολικές Πολικές Ομοιοπολικές Κατιοανταλλακτικές Ανιοανταλλακτικές

Εμπορικά μικροφυσίγγια εκχύλισης στερεάς φάσεως

Στάδια Εκχύλισης Στερεάς Φάσης 1. Εξισορρόπηση στερεής φάσης για την ενεργοποίηση των δραστικών ομάδων του προσροφητικού υλικού - Διαβίβαση κατάλληλου διαλύτη 2. Διαβίβαση διαλύματος δείγματος - Κατακράτηση επιθυμητής ουσίας 3. Έκπλυση με διαλύτη - Απομάκρυνση ανεπιθύμητων ουσιών 4. Εκλεκτική έκλουση (παραλαβή) με κατάλληλο διαλύτη

Στάδια Εκτελέσεως SPE

Αρχή Διαχωρισμού με SPE

Στάδια Διαχωρισμού με SPE

Τεχνικές Διαβίβασης Διαλυτών Υπό κενό σε ειδικές συσκευές Με φυγοκέντριση Μηχανική άσκηση πίεσης

Διαβίβαση διαλύτη από φυσίγγια SPE με τη βοήθεια κενού σε ειδική συσκευή

Διαβίβαση διαλύτη από φυσίγγια SPE με τη βοήθεια κενού σε ειδική συσκευή

Εφαρμογές SPE (1) Εφαρμόζεται για την κατεργασία (καθαρισμό, απομόνωση) δειγμάτων: Φυτικά δείγματα Αίμα Ούρα Σκόνη δισκίων Έλαια, κλπ Για την απομόνωση ουσιών προς προσδιορισμό: φάρμακα, φυτοφάρμακα, χρωστικές, πολυαρωματικοί υδρογονλαθρακες, βιταμίνες, κλπ

Εφαρμογές SPE (2) Απομόνωση αναλύτη από ένα σύνθετο μίγμα Διαχωρισμός συστατικών με βαθμιδωτή εκχύλιση Απομάκρυνση παρεμποδίζοντων συστατικών Εμπλουτισμός (pre-concentration) Απομάκρυνση αλάτων από δείγματα μεγαλομορίων

Παράγοντες που καθορίζουν την αποτελεσματικότητα της SPE Φύση αναλύτη Φύση του υποστρώματος (sample matrix) Διαλύτης έκλουσης

Κλασματικός Διαχωρισμός Ουσιών (Μαύρο Μελάνι) με SPE (προσθήκη διαφορετικών διαλυτών)

Καθαρισμός (Clean up) Δείγματος Με τη Βοήθεια SPE σε Σύριγγα

Καθαρισμός (clean-up) δείγματος πριν την ανάλυση με HPLC Το χρωματογράφημα του εκλούσματος από SPE (κάτω) είναι καθαρότερο και αξιοποιήσιμο

Προσυγκέντρωση Δείγματος με SPE

Απομάκρυνση πρωτεϊνών με SPE από βιολογικό δείγμα. Η παρουσία της πρωτεϊνης προκαλεί μείωση σήματος στην τεχνική LC-MS

Πλεονεκτήματα SPE Λιγότερο χρονοβόρα διαδικασία Απλότητα στο χειρισμό Πιο φιλική στο περιβάλλον Αποτελεσματική απομάκρυνση παρεμποδιζόντων συστατικών Αποφυγή σχηματισμού γαλακτώματος Περιορισμός συνεκχύλισης συστατικών μήτρας δείγματος Δυναμική τεχνική με πολλά ερευνητικά περιθώρια