Η πρώτη γνωστή συλλογή ορισμένων βιβλίων της Κ. Δ. οφείλεται στον αιρετικό Μαρκίωνα (140 μ.χ., Ρώμη)
Α Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ MURATORI Ο κατάλογος έχει ιδιαίτερη αξία για τον κανόνα της Κ. Διαθήκης. Είναι ο αρχαιότερος σωζόμενος κατάλογος (190-230 μ.χ). Βρέθηκε από τον Ιταλό Muratori το 1740. Είναι ανώνυμος, ακέφαλος, χασματώδης, κολοβός και παραμορφωμένος. Πρόκειται για συγχώνευση δύο καταλόγων εξ ίσου αρχαίων. Διασώθηκε σε κακή λατινική μετάφραση.
ΩΡΙΓΕΝΗΣ Η μαρτυρία του Ωριγένους έχει μεγάλη σημασία, γιατί ταξίδευσε σε πολλές εκκλησίες και γνώρισε τις απόψεις των τοπικών εκκλησιών περί των κανονικών βιβλίων. Αναγνώριση κανονικότητας: α) αποστολική προέλευση και β) η συμφωνία της Εκκλησίας.
ΩΡΙΓΕΝΗΣ 3 ος αιώνας. Εξαπλά του Ωριγένη
Β Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΩΡΙΓΕΝΟΥΣ Έχει δύο καταλόγους που διασώθηκαν σε λατινική μετάφραση Α Συγγραφείς της Κ.Δ. 1. Ματθαίος 2. Μάρκος 3. Λουκάς 4. Ιωάννης 5. Πέτρος 6. Ιάκωβος 7. Ιούδας 8. Παύλος Β Βιβλία της Κ.Δ. Αναφέρει όλα τα βιβλία της Κ. Δ. Το μόνον ασαφές του καταλόγου είναι ο αριθμός των επιστολών του Ιωάννου. Εννοεί δύο ή τρεις; Σε άλλα χωρία του κατονομάζει τρεις Επιστολές
Κατάλογος του Ωριγένους 4 Ευαγγέλια 13 Επιστολές Παύλου Προς Εβραίους Πράξεις των Αποστόλων Α Πέτρου Α Ιωάννου Αποκάλυψις Ομολογούμενα ή αναντίρρητα και Αμφιβαλλόμενα, γιατί δε συμφωνούν όλες οι εκκλησίες Ως κριτήριο των ομολογουμένων και αμφιβαλλομένων ισχύει η καθολική ή μη χρήση τους στην Εκκλησία Ιακώβου Β Πέτρου B -Γ Ιωάννου Ιούδα
Γ Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΕΥΣΕΒΙΟΥ Ο κατάλογος του Ευσεβίου συγκεντρώνει όλα τα βιβλία, τα οποία θεωρήθηκαν καλώς ή κακώς ως κανονικά (δηλωθείσας γραφάς). Έπειτα τα διακρίνει σε διάφορες κατηγορίες.
Γ Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΕΥΣΕΒΙΟΥ Ενδιάθηκα Ουκ ενδιάθηκα ομολογούμενα αντιλεγόμενα νόθα αιρετικά
Δ Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ Μ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Πρώτος επώνυμος και έγκυρος εκκλησιαστικός κατάλογος των βιβλίων της Κ. Διαθήκης. Η ΛΘ εορταστική επιστολή στάλθηκε το Πάσχα ως εγκύκλιος επιστολή σε όλες τις τοπικές Εκκλησίες της οικουμένης.
Δ Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ Μ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΛΘ Εορταστική επιστολή Οικουμενικός χαρακτήρας Κατ εντολήν της Α Οικουμενικής Συνόδου Εκφράζει την Καθολική πίστη της Εκκλησίας
ΛΘ Εορταστική Επιστολή 1. Η θεοπνευστία των βιβλίων της Αγ. Γραφής, 2. Η αναγκαιότητα της Αγ. Γραφής για τη σωτηρία του ανθρώπου, 3. Η αυτάρκεια του κανόνος και 4. Η ολοκλήρωση του κανόνος.
ΛΘ Εορταστική Επιστολή «Ἐπειδήπερ τινές ἐπεχείρησαν ἀνατάξασθαι ἑαυτοῖς τά λεγόμενα ἀπόκρυφα καί ἐπιμίξαι τῇ θεοπνεύστῳ Γραφῇ, περί ἧς ἐπληροφορήθημεν, καθώς παρέδοσαν τοῖς πατράσι οἱ ἀπ' ἀρχῆς αὐτόπται καί ὑπηρέται γενόμενοι τοῦ Λόγου, ἔδοξε κἀμοί, προτραπέντι παρά γνησίων ἀδελφῶν καί μαθόντι ἄνωθεν, ἑξῆς ἐκθέσθαι τά κανονιζόμενα καί παραδοθέντα, πιστευθέντα τε θεῖα εἶναι βιβλία...» «Ἐπειδή μερικοί ἐπεχείρησαν νά συντάξουν γιά τούς ἑαυτούς τους τά λεγόμενα ἀπόκρυφα, καί νά ἀνακατέψουν αὐτά μέ τή θεόπνευστο Γραφή, γιά τήν ὁποία ἔχουμε τίς πληροφορίες σύμφωνα μέ τίς παραδόσεις τῶν πατέρων, ὅπως τίς ἔδωσαν σ' αὐτούς ἐκεῖνοι πού ἐξ ἀρχῆς ἦσαν αὐτόπτες μάρτυρες καί ὑπηρέτες τοῦ κηρύγματος, γιά αὐτό σκέφθηκα καί ἐγώ, ἐπειδή μέ παρώτρυναν εἰλικρινεῖς ἀδελφοί καί διδάχθηκα ἀπό ψηλά, στή συνέχεια νά ἀναφέρω καί παραδεδομένα βιβλία και πού γι' αὐτά ὑπάρχει πίστη ὅτι εἶναι θεῖα βιβλία».
ΒΑΣΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1. Η αποστολική προέλευση των βιβλίων. 2. Η συμφωνία του περιεχομένου του με το αποστολικό κήρυγμα. 3. Η κοινή αποδοχή τους από τους ηγέτες και το πλήρωμα της εκκλησίας και 4. η οριστική μορφή του κανόνος υπήρξε έργο των τοπικών και Οικουμενικών Συνόδων της Εκκλησίας.
ΒΑΣΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Η σημερινή μορφή του κανόνος είναι οριστική και αδιαμφισβήτητη Ο κανόνας της Κ. Δ. δε διαμορφώθηκε με βάση κάποια ιστορικά ή φιλολογικά κριτήρια
ΒΑΣΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Δεν υπάρχει κάποια κεντρική διήκουσα διδασκαλία, που χρησιμοποιείται ως κριτήριο της κανονικότητας των βιβλίων της Κ.Δ. (όπως ισχυρίζονται οι Προτεστάντες). Η Εκκλησία δεν ιεραρχεί τις διδασκαλίες και παραδόσεις μέσα στην Κ. Δ. Δέχεται ως ισόκυρα και απόλυτα δεσμευτικά όλα τα βιβλία της.
Μαρκίων (μέσα Ειρηναίος (τέλη 2ου αι. μ.χ.) 2ου αι. μ.χ.) Κατάλογος Μουρατόρι (τέλη 2ου αι. μ.χ.) Τερτυλιανός (150-220 μ.χ.) Αρχαία Συριακή μετάφραση (Old Syriac) 2ος αι. μ.χ. ή κατ' άλλους, Πεσιτώ, 4ος/5ος αι. μ.χ. Ωριγένης (185-254 μ.χ.) Ιππόλυτος (200-225 μ.χ.) Ευσέβιος Καισαρείας (325-340 μ.χ.) Σιναϊτικός (4ος αι. μ.χ.) Μ. Αθανάσιος (367 μ.χ.) 1. Κατά Ματθαίον Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 2. Κατά Μάρκον Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 3. Κατά Λουκάν Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 4. Κατά Ιωάννην Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 5. Πράξεις Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό
Μαρκίων (μέσα 2ου αι. μ.χ.) Ειρηναίος (τέλη 2ου αι. μ.χ.) Κατάλογος Μουρατόρι (τέλη 2ου αι. μ.χ.) Τερτυλιανός (150-220 μ.χ.) Αρχαία Συριακή μετάφραση (Old Syriac) 2ος αι. μ.χ. ή κατ' άλλους, Πεσιτώ, 4ος/5ος αι. μ.χ. Ωριγένης (185-254 μ.χ.) Ιππόλυτος (200-225 μ.χ.) Ευσέβιος Καισαρείας (325-340 μ.χ.) Σιναϊτικός (4ος αι. μ.χ.) Μ. Αθανάσιος (367 μ.χ.) 6. Προς Ρωμαίους Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 7. Προς Κορινθίους Α' 8. Προς Κορινθίους Β' Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 9. Προς Γαλάτας Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 10. Προς Εφεσίους Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 11. Προς Φιλιππησίους Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 12. Προς Κολοσσαείς Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 13. Προς Θεσσαλονικείς Α 14. Προς Θεσσαλονικείς Β Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 15. Προς Τιμόθεον Α Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 16. Προς Τιμόθεον Β Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 17. Προς Τίτον Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 18. Προς Φιλήμονα Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό 19. Προς Εβραίους Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Κανονικό Αμφισβητ. Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό
Μαρκίων (μέσα 2ου αι. μ.χ.) Ειρηναίος (τέλη 2ου αι. μ.χ.) Κατάλογος Μουρατόρι (τέλη 2ου αι. μ.χ.) Τερτυλιανός (150-220 μ.χ.) Αρχαία Συριακή μετάφραση (Old Syriac) 2ος αι. μ.χ. ή κατ' άλλους, Πεσιτώ, 4ος/5ος αι. μ.χ. Ωριγένης (185-254 μ.χ.) Ιππόλυτος (200-225 μ.χ.) Ευσέβιος Καισαρείας (325-340 μ.χ.) Σιναϊτικός (4ος αι. μ.χ.) Μ. Αθανάσιος (367 μ.χ.) 20. Ιακώβου Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Κανονικό Αμφισβητ. Εκτός Αμφισβητ. Κανονικό Κανονικό 21. Πέτρου Α Εκτός Κανονικό Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 22. Πέτρου Β Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Αμφισβητ. Κανονικό Αμφισβητ. Κανονικό Κανονικό 23. Ιωάννου Α Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό Κανονικό 24. Ιωάννου Β Εκτός Κανονικό Κανονικό Εκτός Εκτός Αμφισβητ. Εκτός Αμφισβητ. Κανονικό Κανονικό 25. Ιωάννου Γ Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Αμφισβητ. Εκτός Αμφισβητ. Κανονικό Κανονικό 26. Ιούδα Εκτός Εκτός Κανονικό Κανονικό Εκτός Αμφισβητ. Εκτός Αμφισβητ. Κανονικό Κανονικό 27. Αποκάλυψις Ιωάννου Εκτός Κανονικό Κανονικό Κανονικό Εκτός Κανονικό Κανονικό Αμφισβητ. Κανονικό Κανονικό
Μαρκίων (μέσα Ειρηναίος (τέλη 2ου αι. μ.χ.) 2ου αι. μ.χ.) Κατάλογος Μουρατόρι (τέλη 2ου αι. μ.χ.) Τερτυλιανός (150-220 μ.χ.) Αρχαία Συριακή μετάφραση (Old Syriac) 2ος αι. μ.χ. ή κατ' άλλους, Πεσιτώ, 4ος/5ος αι. μ.χ. Ωριγένης (185-254 μ.χ.) Ιππόλυτος (200-225 μ.χ.) Ευσέβιος Καισαρείας (325-340 μ.χ.) Σιναϊτικός (4ος αι. μ.χ.) Μ. Αθανάσιος (367 μ.χ.) Ποιμήν Ερμά Εκτός Κανονικό Εκτός Εκτός Εκτός Κανονικό Εκτός Εκτός Κανονικό Εκτός Επ. Βαρνάβα Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Κανονικό Εκτός Εκτός Κανονικό Εκτός Διδαχή των 12 Αποστ. Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Κανονικό Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Αποκάλυψις Πέτρου Εκτός Εκτός Κανονικό Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Α' Κλήμεντος Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός Αμφισβητ. Εκτός Εκτός Εκτός Εκτός