ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η

ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η Eξεταστέας Ύλης ακαδημαϊκού έτους 2010 2011 ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Αθήνα, 26/05/2011 Αριθ. Πρωτ. 217 Καθηγητής Σάββας Ρομπόλης Μάθημα (510034): Εισαγωγή στα δημόσια οικονομικά Οι Δημόσιοι φορείς και ο Δημόσιος τομέας στα Μικτά οικονομικά συστήματα. Το μέγεθος της Δραστηριότητας των Δημόσιων φορέων. Το Αντικείμενο της Δημόσιας Οικονομικής. Σχέση της Δημόσιας Οικονομικής με τους άλλους κλάδους της οικονομικής επιστήμης. Σχέση της Δημόσιας Οικονομικής με άλλες Επιστήμες. Το οικονομικό πρόβλημα και οι βασικές επιδιώξεις των σύγχρονων κοινωνιών. Μορφές και μέσα παρέμβασης των δημόσιων φορέων. Πολιτικός Μηχανισμός Λήψης αποφάσεων. Δημόσιος Προϋπολογισμός. Δημόσια Παροχή και ρύθμιση των μη ιδιωτικών αγαθών. Δημόσια παραγωγή και επιχειρηματική δραστηριότητα. Αξιολόγηση και επιλογή των δημόσιων δαπανών με βάση το κόστος και το όφελος τους. Διαχρονική εξέλιξη των δημόσιων δαπανών. Γενικά για την φορολογία. Φορολογία Εισοδήματος : Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων. Φορολογία Εισοδήματος : Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων. Φόροι Περιουσίας. Φόροι Δαπάνης. Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.). Δημόσιος Δανεισμός και Δημόσιο Χρέος. Η Μετακύλιση των φόρων: Άμεσοι φόροι και εισφορές στην Κοινωνική ασφάλιση. Η Μετακύλιση των φόρων: Έμμεσοι φόροι. Μακρο-οικονομικές επιδράσεις των Δημοσιονομικών μέσων. Δημοσιονομική Αποκέντρωση. Φορολογική εναρμόνιση σε οικονομικές ενώσεις. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Έννοια και Αντικείμενο των οικονομικών της υγείας. Μάθημα (510076): Τα οικονομικά της υγείας Υγεία και η Ευρωπαϊκή Ατζέντα της πολιτικής υγείας. Θεσμικές μεταρρυθμίσεις και οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα. Το αγαθό «Υγεία». Η θεωρία του καταναλωτή για τη ζήτηση υπηρεσιών υγείας. Παραγωγικότητα και οικονομική αποδοτικότητα σε περιφερειακό επίπεδο. Το νοσοκομείο, ο οίκος της ελπίδας. Οικονομικοί στόχοι της λειτουργίας των νοσοκομείων. Αγορά εργασίας και προγραμματισμός του υγειονομικού δυναμικού. Το υγειονομικό δυναμικό στην Ελλάδα. Η υγειονομική μονάδα στο σύστημα υγείας. 1

Ιδιαιτερότητες στην Διοίκηση των νοσοκομείων. Η οργάνωση και λειτουργία των νοσοκομειακών σχηματισμών. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μαρία Καραμεσίνη Μάθημα (510043) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Αναπλ. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ3 ΕΕ Εξεταστέα ύλη Κοινωνικοί στόχοι και εναλλακτικοί τρόποι οικονομικής οργάνωσης. Σπανιότητα πόρων, κόστος ευκαιρίας και οικονομική αποτελεσματικότητα. Δίκαιη διανομή της ευημερίας και κοινωνική δικαιοσύνη. Πολιτικοφιλοσοφικά θεωρητικά ρεύματα για την κοινωνία και την κρατική παρέμβαση και η στάση τους απέναντι στο κοινωνικό κράτος. Οικονομικές θεωρίες της κοινωνικής πολιτικής (κλασικοί, νεοκλασικοί, Κέυνς, μαρξιστές). Νεοκλασική θεωρία της κοινωνικής ευημερίας. Αποτελεσματική κατονομή πόρων για την παραγωγή ενός προϊόντος, άριστη κατανομή των κοινωνικών πόρων κατά Παρέτο. Αποτυχίες της αγοράς και θεωρητική δικαιολόγηση της κρατικής παρέμβασης. Μαρξιστική θεωρία του κράτους και πολιτική οικονομία του κοινωνικού κράτους. Η σχέση μεταξύ αποτελεσματικότητας και κοινωνικής δικαιοσύνη. Μορφές κρατικής παρέμβασης για την επίτευξη οικονομικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης στα πεδία της κοινωνική ασφάλισης, της εκπαίδευσης, της υγειονομική περίθαλψης, της κοινωνική φροντίδας και της στέγασης. Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Μάθημα (510045) ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΦΤΩΧΕΙΑ Διδάσκουσα: Αναπλ. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ3 ΕΕ Κύκλος 3 Υποενότητα: Φτώχεια και εισοδηματικές ανισότητες Εισόδημα και πλούτος Ανισότητες και φτώχεις/ Ορισμοί, δείκτες. Δίκαιη ή κοινωνικά επιθυμητή διανομή εισοδήματος. Πολιτική αναδιανομής του εισοδήματος Θεωρίες της φτώχειας και της διανομής του προσωπικού εισοδήματος από εργασία Μέτρηση της οικονομικής ανισότητας - εμπειρική διερεύνηση των ανισοτήτων και της φτώχειας. Ο διάλογος για την παγκόσμια φτώχεια και η διεθνής πολιτική κατά της φτώχειας. Πολιτικές κατά της φτώχειας στη Νότια Ευρώπη Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Αναπληρωτής καθηγητής Ιορδάνης Ψημμένος Μάθημα ( 510146) Οργάνωση και Λειτουργία Οργανισμών Watson, T. (2005) Κοινωνιολογία, Εργασία και Βιομηχανία, Κεφ. 6 Ψημμένος, Ι. και Χρ. Σκαμνάκης (2008) Οικιακή Εργασία των Μεταναστριών και Κοινωνική Προστασία, Κεφ. 1,2,3,9,10,11,12,13. Μάθημα 510149 Συγκριτική Κοινωνική Πολιτική Andersen, G., E. Spring (2003) Οι Τρεις Κόσμοι του Καπιταλισμού της Ευημερίας, Κεφ. 1,2,3,6,7,8. Αναπληρωτής καθηγητής Ιωάννης Κουζής Μάθημα (510097): Θεσμοί εργατικής συμμετοχής και κοινωνικός διάλογος - Η έννοια της εργατικής συμμετοχής - Οι θεωρίες περί εργατικής συμμετοχής 2

- Εργατική συμμετοχή και συνδιοίκηση - Εργατική συμμετοχή, εργατικός έλεγχος, αυτοδιαχείρηση και κοινωνικοποίηση - Δικαιώματα και αρμοδιότητες εργατικής συμμετοχής - Θεσμοί εργατικής συμμετοχής και συνδικάτα - Εργατική συμμετοχή στο καπιταλιστικό σύστημα - Η ιστορική πορεία της εργατικής συμμετοχής στην Ελλάδα - Οι θεσμοί εργατικής συμμετοχής στην Ελλάδα. Αποτίμηση - Η εργατική συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ενωση - Εννοια και μορφές κοινωνικού διαλόγου - Συναινετικά και ανταγωνιστικά συστήματα κοινωνικών σχέσεων - Η θεωρία των κοινωνικών εταίρων. Η σχετική συζήτηση - Κοινωνικός διάλογος και Ευρωπαϊκή Ενωση - Ο κοινωνικός διάλογος στην Ελλάδα.Περιεχόμενο. Αποτίμηση - Ο ρόλος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής(ΟΚΕ) - Ο κοινωνικός διάλογος στην Ελλάδα σε αποκενρωμένο και τοπικό επίπεδο.απολογισμός Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά Μάθημα (510096): Σύγχρονες τάσεις στον τομέα των εργασιακών σχέσεων - Οι αιτίες των αλλαγών στην απασχόληση και στις εργασιακές σχέσεις - Τα χαρακτηριστικά του μεταπολεμικού προτύπου εργασίας - Η έννοια και οι άξονες της ευελιξίας της εργασίας - Οι μορφές ευελιξίας του όγκου της απασχόλησης(ευελιξία των απολύσεων) - Οι μορφές ευελιξίας του περιεχομένου της απασχόλησης - Οι μορφές ευελιξίας του εργάσιμου χρόνου - Οι μορφές ευελιξίας των αποδοχών - Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την απασχόληση και τις εργασιακές σχέσεις - Η ευελιξία της εργασίας στην ελληνική αγορά εργασίας και οι αλλαγές από τις αρχές της δεκαετίας του '90 μέχρι και τα πρόσφατα μέτρα - Η συζήτηση για την flexicurity - Oι επιπτώσεις της ευελιξίας στις εργασιακές σχέσεις Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά Επίκουρη καθηγήτρια Δέσποινα Παπαδοπούλου Μάθημα (510053) ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ιδάσκουσα:. Παπαδοπούλου ΥΠ ΕΣ1 Μ: 3 ΕΕ Μάθηµα κορµού Εξεταστέα ύλη Η ύλη του μαθήματος περιλαμβάνει τις βασικές αρχών πάνω στις οποίες δοµείται το σύγχρονο κοινωνικό κράτος και το κράτος πρόνοιας, σε συνάρτηση µε τα κοινωνικά δικαιώµατα που το διέπουν στο πλαίσιο των διαµορφούµενων κανόνων κοινωνικής πολιτικής. Στο µάθηµα εξετάζεται η κοινωνική πολιτική σε σχέση με τα κοινωνικά δικαιώματα, οι έννοιες, τα μοντέλα των κρατών πρόνοιας, η ιδιότητα του πολίτη και τα δικαιώματα στα επίμερους πεδία της κοινωνικής πολιτικής (εργασιακές σχέσεις, κοινωνική ασφάλεια, ισότητα ευκαιριών, µετανάστευση, υγεία κα), υπό το φως των ασκούµενων πολιτικών σε εθνικό και ευρωπαικό επίπεδο και υπό την επίδραση του διεθνούς περιβάλλοντος. Τρόπος εξέτασης Το μάθημα εξετάζεται προφορικά Μάθημα (510121) ΕΘΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΣΜΟΣ ιδάσκουσα:. Παπαδοπούλου ΕΠ ΕΣ3 Μ: 3 ΕΕ Γενικό µάθηµα Υποενότητα: Θεωρία Εξεταστέα ύλη Η ύλη του μαθήματος περιλαμβάνει τις έννοιες του έθνους, της εθνικής ταυτότητας και του κοινωνικού δεσµού καθώς και των εννοιών που άπτονται αυτών. Στο µάθηµα θα εξεταστούν οι όροι κατασκευής του 3

έθνους και των εθνικών ταυτοτήτων, των συλλογικών ταυτοτήτων γενικότερα και του κοινωνικού δεσµού ως του σηµαντικότερου παράγοντα διαµόρφωσης της κοινωνικής συνοχής. Επίσης θα δοθεί έµφαση στον τρόπο που η διαφορετική φύση του κοινωνικού δεσµού της κάθε εθνικής κοινωνίας κατασκευάζει διαφορετικού τύπου έθνη κράτη και οδηγεί σε διαφορετικού τύπου ανάπτυξη. Τύποι εθνών: πολιτικό πολιτισμικό. Τρόπος εξέτασης Η εξέταση θα γίνει προφορικά Επίκουρος καθηγητής Χρήστος Μπάγκαβος Μάθημα (510114) ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Διδάσκων: Χ. Μπάγκαβος ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Πληθυσμός Ιστορική αναδρομή των δημογραφικών εξελίξεων στον Ελληνικό χώρο. Η δημογραφική μετάβαση (μετασχηματισμός) στην Ελλάδα. Η εξέλιξη της γεννητικότητας και της γονιμότητας. Προσδιοριστικοί παράγοντες της γεννητικότητας. H εξέλιξη και οι προσδιοριστικοί παράγοντες της θνησιμότητας. H εσωτερική και η εξωτερική (διεθνής) μετανάστευση. Η διάθρωση του πληθυσμού κατά ηλικίες. Οικογένεια και νοικοκυριό στην Ελλάδα. Η περιφερειακή διάσταση των δημογραφικών εξελίξεων. Η διάσταση του φύλου και της ηλικίας. Ελλάδα και Ευρώπη: σύγκλιση ή/και απόκλιση των δημογραφικών εξελίξεων; Δημογραφικές προοπτικές στην Ελλάδα. Οι επιπτώσεις των δημογραφικών εξελίξεων στην Ελλάδα - Διαφορές με τις χώρες της Ε.Ε. Δημογραφικές εξελίξεις και πολιτικές. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων.. Επίκουρη καθηγήτρια Γεωργία Πετράκη Μάθημα (510117) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΠΟΙΟΤΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ Διδάσκουσα: Επίκουρη καθηγήτρια Γεωργία Πετράκη ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΕΕ 1. Διευκρινήσεις εννοιών: Μέθοδος/Μέθοδοι/Τεχνικές/Μεθοδολογία 2. Η θεωρητική συζήτηση για τη μεθοδολογία της κοινωνικής έρευνας 3. Ταξινόμηση ποιοτικών μεθόδων έρευνας 4. Προγραμματισμός και σχεδιασμός της ποιοτικής έρευνας 5. Παραγωγή ποιοτικών δεδομένων: συνέντευξη 6. Επιλογή πληθυσμού 7. Κατάταξη, οργάνωση και ερμηνεία ποιοτικών δεδομένων Σύγγραμμα: Mason, J., 2003. Η Διεξαγωγή της Ποιοτικής Έρευνας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, κεφάλαια 2-7. Λαμπίρη- Δημάκη Ι., (6 η έκδοση, 1990) Η Κοινωνιολογία και η Μεθοδολογία της, εκδόσεις Σάκκουλα, σελ 25-32, 75-79, 143-155, 179-182. Μάθημα (510030) ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ Διδάσκουσα: Επίκουρη καθηγήτρια Γεωργία Πετράκη ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΕΕ 1. Εννοιολογικός προσδιορισμός της κινητικότητας 2. Μορφές της κινητικότητας 3. Κοινωνική στρωμάτωση και κοινωνική κινητικότητα 4. Εργασία και Επάγγελμα: Κοινωνικές διαστάσεις 5. Η κοινωνική κινητικότητα σε θεωρητικό και εφαρμοσμένο επίπεδο 6. Κοινωνικές διαρθρώσεις και κοινωνική κινητικότητα στην Ελλάδα 4

7. Προσδιοριστικούς παράγοντες και συνέπειες της Κοινωνικής Κινητικότητας Σύγγραμμα: Κασιμάτη, Κ., 2001. Δομές και Ροές: το Φαινόμενο της Κοινωνικής και Επαγγελματικής Κινητικότητας. Αθήνα: Gutenberg, κεφάλαια 1-6 Επίκουρη καθηγήτρια Μαρία Κορασίδου Μάθημα (510016) ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Ι Διδάσκων: Μ. Κορασίδου ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΕΕ Η Μεσαιωνική Δύση αντιμέτωπη με τους φτωχούς - Ο «μεγάλος εγκλεισμός» των φτωχών κατά τον 17 ο αιώνα - Από την επαιτεία στο κοινωνικό ζήτημα Φιλελευθερισμός και φτώχεια Αγαθοεργία, φιλανθρωπική δράση και εξαθλίωση εργοδοτική κηδεμονία (19 ος αιώνας) Φτώχεια και κοινωνικές πολιτικές στη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία (19 ος αι.-αρχές του 20 ου αι.) Εργατικό κίνημα/η πρόκληση του σοσιαλισμού Κοινωνικός φιλελευθερισμός/πρώτοι κοινωνικοί νόμοι Γυναικεία εργασία/ διεκδίκηση του δικαιώματος της εργασίας/τα πρώτα δικαιώματα των γυναικών M. Foucault/πειθαρχική εξουσία/πανοπτισμός- Η φτώχεια/πρόκληση για τις σύγχρονες κοινωνίες Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Μάθημα (510017) ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ Διδάσκων: Μ. Κορασίδου ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΕΕ Η Ανάπτυξη του θεωρητικού υπόβαθρου της κοινωνικής πολιτικής και του κράτους πρόνοιας- Επισκόπηση των κύριων θεωρητικών προσεγγίσεων- Η νεοφιλελεύθερη, η σοσιαλδημοκρατική, η μαρξιστική και η φεμινιστική προσέγγιση- Ο Michel Foucault και η μελέτη της κοινωνικής πολιτικής- Από το κράτος πρόνοιας στο «νέο» προνοιακό πλουραλισμό- Η σύγχρονη έννοια του πλουραλισμού στην κοινωνική πολιτική- Η κοινωνία των πολιτών. Κλασικές και σύγχρονες αναζητήσεις- «Ιδιωτικό»-«Δημόσιο». Διαχωρισμός και Διαπλοκές- Το πλουραλιστικό «Μείγμα» της Βιέννης- Σχέσεις κράτους-τρίτου τομέα στην αναδιάρθρωση του συστήματος κοινωνικής φροντίδας- Από τον τρίτο τομέα στην παγκόσμια κοινωνία των πολιτών Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Επίκουρη καθηγήτρια Θεοδοσία Ανθοπούλου ΜΑΘΗΜΑ (510124) ΑΣΤΕΑΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Διδάσκουσα: αναπληρώτρια καθηγήτρια Θ. Ανθοπούλου ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 EΕ Κύκλος: 2 Εξεταστέα ύλη Κοινωνικές προσεγγίσεις και θεωρίες για το αστεακό φαινόμενο και τη διαδικασία αστικοποίησης Ανάδυση της βιομηχανικής πόλης (βιομηχανική επανάσταση, ο ρόλος του σιδηρόδρομου, το εργοστάσιο στην πόλη,..), αίτια και διαδικασίες ανάπτυξης της πόλης στον αναπτυγμένο κόσμο, εκβιομηχάνιση- οικονομική ανάπτυξη και αστικοποίηση, δημιουργία της μεγαλόπολης, διαδικασίες και φαινόμενα αστικοποίησης στις αναπτυσσόμενες χώρες, ο αστεακός κύκλος στην Ευρώπη. Εσωτερική δομή και λειτουργίες της πόλης. Η οικολογική προσέγγιση της Σχολής του Σικάγου για την οργάνωση του αστεακού χώρου. Ανάπτυξη και κατανομή των πόλεων στο χώρο Οργάνωση του δικτύου των οικισμών, μεταβαλλόμενες σχέσεις πόλης- υπαίθρου, το αστικό πλέγμα και η θεωρία των κεντρικών τόπων, ζώνη επιρροής της πόλης. 5

Αστικοποίηση στον ελληνικό χώρο (σημαντικές περίοδοι αστικοποίησης: από το 1830 έως σήμερα, οικιστική διάρθρωση του αστεακού χώρου, ο Αθηναϊκός χώρος) Νέα αστεακή γεωγραφία. Αποβιομηχάνιση, οικονομικά προβλήματα και πόλη. Νέες αστικές οικονομίες και μεταβιομηχανική πόλη ΜΑΘΗΜΑ (510125) ΥΠΑΙΘΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Διδάσκουσα: αναπληρώτρια καθηγήτρια Θ. Ανθοπούλου ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 EΕ Κύκλος: 2 Εξεταστέα ύλη Από τον αγροτικό χώρο στην ύπαιθρο χώρα: χωρο-κοινωνικοί μετασχηματισμοί και νέες λειτουργίες του αγροτικού χώρου. Η προσέγγιση της τοπικής ανάπτυξης Προσδιορισμός του «αγροτικού» (rural) και της «αγροτικότητας» (rurality): μεθοδολογικά προβλήματα, κριτήρια και σύγχρονες θεωρήσεις Η ευρωπαϊκή πολιτική για την αγροτική ανάπτυξη Όψεις της αγροτικής αναδιάρθρωσης. Το διακύβευμα της πολυλειτουργικότητας του αγροτικού χώρου Νέες τάσεις κατοίκησης, εργασίας και κατανάλωσης χώρου: μικρές πόλεις της υπαίθρου, «αστική έξοδος» (counterurbanization), κύρια και εξοχική κατοικία στην ύπαιθρο, κα. Μεταβολές στην απασχόληση: πολυαπασχόληση/ ετεροαπασχόληση των αγροτών, «θηλυκοποίηση» των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, νέα επαγγέλματα και κοινωνική ανασύνθεση στην ύπαιθρο Αξιοποίηση πολιτισμικής κληρονομιάς: παραδοσιακές τεχνογνωσίες, ιδιότυπα τοπικά προϊόντα και τρόφιμα προστατευόμενης γεωγραφικής προέλευσης, ιδιαίτερα αγροτικά και φυσικά τοπία. Εναλλακτικός τουρισμός στην ύπαιθρο Ενεργοποίηση του τοπικού ανθρώπινου δυναμικού στο πλαίσιο της «νέας αγροτικότητας»: θέση και ρόλος των γυναικών στη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, νέοι αγρότες Ιδιαιτερότητες και πολυμορφία του ελληνικού αγροτικού χώρου. Το «δυσεύρετο μοντέλο» της ελληνικής γεωργίας και το διακύβευμα της «πολυλειτουργικότητας». Επίκουρος καθηγητής Σπύρος Σακελλαρόπουλος Μάθημα (510147) ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΣ ΙΙ Διδάσκων: Σπύρος Σακελλαρόπουλος ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΕΕ 1) Θεωρίες Πολιτικής Εξουσίας 2) Έννοια του Πολιτικού Συστήματος 3) Θεωρία του Πολιτικού Κόμματος 4) Τυπολογία των Κομμάτων 5) Συστήματα Πολιτικών κομμάτων 6) Πολιτικά Κόμματα και εκλογικά Συστήματα 7) Πολιτική Αντιπροσώπευση 8)Θεωρίες Κομματικής δομής 6

9) Θεωρίες εκλογικής Συμπεριφοράς Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Μάθημα (510004) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Διδάσκων: Σπύρος Σακελλαρόπουλος ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΕΕ 1) Όροι Συγκρότησης του Νεοελληνικού Κράτους 2) Η αγροτική κοινωνία τον 19 ο αιώνα 3) Η οικονομία τον 19 ο αιώνα 4) Πολιτικές Δυνάμεις τον 19 ο αιώνα 5) Το Παροικιακό φαινόμενο 6) Η μετανάστευση τον 19 ο αιώνα 7) Η οικονομία στην μεσοπόλεμο 8) Το προσφυγικό ζήτημα 9) Κατοχή και Εμφύλιος 10) Πολιτικές δυνάμεις στην μετεμφυλιακή Ελλάδα 11) Η οικονομία μετά τον Εμφύλιο 12) Η διακοπή του κοινοβουλευτισμού 1949-1967 Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Επίκουρος καθηγητής Κανάκης Λελεδάκης Μάθημα (510119) ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ Διδάσκων: Κ. Λελεδάκης ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΕΕ Θα ζητηθεί η απάντηση σε τέσσερα θέματα από τα δώδεκα παρακάτω: 1. Θεωρία ορθολογικής επιλογής 2. Συμβολική διαντίδραση 3. Ο δομολειτουργισμός του Parsons 4. Δομισμός: Levi-Strauss 5. Δομικός Μαρξισμός: L. Althusser 6. Μεταδομισμός: Foucault 7. Mεταδομισμός: Derrida/Laclau 8. Η θεωρία του Κ. Καστοριάδη 9. Η θεωρία της δομοποίησης του Giddens 10. Bourdieu: οι έννοιες του habitus και του πεδίου 11. Η δομή ως ανοικτό σύστημα: Luhmann 12. Η θεωρία της επικοινωνιακής δράσης: Habermas H βιβλιογραφία για κάθε ενότητα βρίσκεται στο περίγραμμα του μαθήματος που έχει διανεμηθεί Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Επίκουρη Καθηγήτρια Μαρία Συμεωνάκη Μάθημα (510022) ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΙΙ: ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ 7

Διδάσκουσα: Μ. Συμεωνάκη ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΕΕ Στοιχεία θεωρίας πιθανοτήτων Η συνθήκη για δειγματοληψία πιθανοτήτων Το δειγματοληπτικό πλαίσιο Απλή τυχαία δειγματολληψία Συστηματική δειγματοληψία Στρωματοποιημένη δειγματοληψία, (αναλογική και δυσανάλογη) Δειγματοληψία συστάδων Μη τυχαία δειγματοληψία, δειγματοληπτικά και μη δειγματοληπτικά σφάλματα Το μέγεθος του δείγματος και Οι μη αποκρίσεις. - Μιχαλοπούλου, Αικ., 2004. Στην αυτοκρατορία των ενδείξεων: Η Συγγράμματα: ιστορία της δειγματοληπτικής πρακτικής στην Ελλάδα. Αθήνα: Παπαζήσης. - Diamond, I. και Jefferies, J., 2006. Αρχίζοντας τη στατιστική: Μια εισαγωγή για τους κοινωνικούς επιστήμονες. Αθήνα: Παπαζήσης. Επίκουρη Καθηγήτρια Ελένη Πρόκου Μάθημα (510074) ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Διδάσκουσα: Ε. Πρόκου ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Εκπαίδευση Ι. Η προσέγγιση του Emile Durkheim και οι σύγχρονοι ντυρκεμιανοί Emile Durkheim Οι σύγχρονοι ντυρκεμιανοί (D. Hargreaves & B. Bernstein) ΙΙ. Η φονξιοναλιστική προσέγγιση της εκπαίδευσης Τα θεμέλια της κοινωνικής τάξης Η εκπαίδευση ως κοινωνικοποίηση (T. Parsons) Η εκπαίδευση ως επιλογή (R. Turner, E. Hopper) ΙII. Η μαρξιστική ανάλυση της εκπαίδευσης 1) Η μαρξιστική ανάλυση της εκπαίδευσης και οι θεωρίες της άμεσης αναπαραγωγής - S. Bowles & H. Gintis - R. Miliband και οι στρουκτουραλιστές μαρξιστές: Ν. Πουλαντζάς, S. Hall, L. Althusser. Ο P. Bourdieu 2) Η μαρξιστική ανάλυση της εκπαίδευσης και οι θεωρίες περί αντίστασης, σχετικής αυτονομίας και βολονταρισμού - M. Apple, H. Giroux, P. Willis ΙV. Η μικρο-ερμηνευτική προσέγγιση Οι προκείμενες των μικρο-προσεγγίσεων Παραλλαγές των μικρο-προσεγγίσεων: το έργο του D. Hargreaves (η θεωρία της συμβολικής διαντίδρασης και οι εφαρμογές της στη σχολική τάξη) V. Η νέα κοινωνιολογία της εκπαίδευσης Προσέγγιση της εκπαιδευτικής γνώσης και της εκπαιδευτικής αποτυχίας VI. Η βεμπεριανή θεώρηση Η βεμπεριανή κοινωνιολογία και το έργο των R. King, R. Collins και M. Archer Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Μάθημα (510075) ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ 8

Διδάσκουσα: Ε. Πρόκου ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Εκπαίδευση Ι. Εκπαιδευτική Πολιτική Εκπαιδευτική πολιτική: επιστημολογικές επισημάνσεις Ο ιστορικός και κοινωνικός τόπος της εκπαιδευτικής πολιτικής: εξέταση της σχέσης κράτους, κοινωνίας και εκπαίδευσης Η εκπαιδευτική πολιτική σε διεθνές επίπεδο και στην Ελλάδα: ιστορική επισκόπηση, σύγχρονες τάσεις Πολιτικές στην ανώτατη εκπαίδευση Πολιτικές στη διά βίου μάθηση Από τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό στον σχεδιασμό εκπαιδευτικών προγραμμάτων ΙΙ. Η Εκπαιδευτική Πολιτική των Διεθνών Οργανισμών Διεθνείς οργανισμοί και εκπαιδευτική πολιτική στην Ευρώπη Ένας νέος κοινωνιακός τύπος Η κοινωνία της γνώσης Διά βίου μάθηση Η κάθετη διάσταση Η πορεία προς μια ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική Η ενδοενωσιακή ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική Η διευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζητήματα αναγνώρισης αλλοδαπών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, σπουδών και τίτλων Ζητήματα πιστοποίησης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης Διά βίου μάθηση Η οριζόντια διάσταση Το Πρόγραμμα διά βίου μάθησης 2007-2013 Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Λέκτορας Ηρακλής Μαυρίδης Μάθημα (510151) ΘΕΩΡΙΕΣ ΤΗΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ Διδάσκων: Ηρ. Μαυρίδης ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Θεωρία 1. Φάκελος : Η Γερμανική Ιδεολογία. Ιδεολογία και Ιδεολογικοί μηχανισμοί του Κράτους. Σύγχρονες τάσεις στη θεωρία της ιδεολογίας. 2. Βιβλία: Phillips & Jorgensen, Το πεδίο της ανάλυσης λόγου, Η κριτική έρευνα στον κοινωνικό κονστρουξιονισμό Howarth, Ορίζοντας την έννοια του λόγου, Τα όρια της ιδεολογίας στη μαρξιστική θεωρία. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά με τη χρήση βιβλίων και σημειώσεων Μάθημα (510153) ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΘΕΜΕΛΙΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Διδάσκων: Ηρ. Μαυρίδης ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 ΕΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Θεωρία 1. Εισαγωγή. Ωφελιμισμός. Φιλελεύθερη Ισότητα. Ελευθερισμός. Κοινοτισμός. 2. Κείμενο Γ. Μολύβα για τον Ρώλς (ανακοινώσεις προπτυχιακών σπουδών) Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά με τη χρήση βιβλίων και σημειώσεων Λέκτορας Κωνσταντίνος Δημουλάς Μάθημα (510024) ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ 9

Υπεύθυνος: Κ.Δημουλάς Διδάσκων: Κ.Δημουλάς Μάθημα Γενικό Υποχρεωτικό - Επίπεδο Συνθετότητας:2 Εαρινό Εξάμηνο - Κοινωνική πολιτική και κοινωνικός σχεδιασμός. Ιστορική εξέλιξη του κοινωνικού σχεδιασμού. Μοντέλα προσέγγισης του κοινωνικού σχεδιασμού. Είδη κοινωνικού σχεδιασμού. Η διαδικασία του κοινωνικού σχεδιασμού. Τα βασικά στάδια της ακολουθίας του κοινωνικού σχεδιασμού και το περιεχόμενό τους: Το στάδιο της ανάλυσης, το στάδιο της εφαρμογής, το στάδιο της ανατροφοδότησης Η χρήση δεικτών στο σχεδιασμό προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής. Λόγοι και τρόποι αξιοποίησης των δεικτών στον σχεδιασμό προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής. Είδη δεικτών και περιορισμοί στη χρήση τους. Ανάλυση κόστους/οφέλους. Ανάλυση κόστους/αποτελέσματος. Η σημασία της αξιολόγησης στα προγράμματα κοινωνικής πολιτικής. Βασικές διαστάσεις και σκοποί της αξιολόγησης. Μεθοδολογικές προσεγγίσεις της αξιολόγησης. Περιεχόμενο, προδιαγραφές, διαδικασίες και είδη αξιολόγησης. Ιστορική εξέλιξη της αξιολόγησης στην κοινωνική πολιτική. Αρχές και δεοντολογία στην αξιολόγηση. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Μάθημα (510055) ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΉ Υπεύθυνος: Διδάσκων: Μάθημα Γενικό Κ.Δημουλάς Κ.Δημουλάς - Επίπεδο Συνθετότητας:3 Εαρινό Εξάμηνο - Θεσμικός ρόλος και πρωτοβουλίες των διεθνών οργανισμών στο πεδίο της κοινωνικής πολιτικής. Οι Οργανισμοί της «Συναίνεσης της Ουάσιγκτον»: Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου. Το σύστημα των Οργανισμών του ΟΗΕ (Το πρόγραμμα για την Ανάπτυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, η Ουνέσκο). Ο ρόλος, οι κατευθύνσεις και η επίδραση του ΟΟΣΑ στην άσκηση της Ευρωπαϊκής και της Εθνικής Κοινωνικής Πολιτικής. Η Κοινωνική Πολιτική στις Συνθήκες της Ε.Ε. Η αρχή της επικουρικότητας. Αποκλειστικές και συντρέχουσες αρμοδιότητες στο πεδίο της Κοινωνικής Πολιτικής. Τα κοινωνικά δικαιώματα στην Ε.Ε. Μέθοδοι και μέσα άσκησης της κοινωνικής πολιτικής στην Ε.Ε. Η Ανοιχτή Μέθοδος Συντονισμού. Μοντέλα και σενάρια κοινωνικής πολιτικής στην Ε.Ε. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Μάθημα 510058: Φύλο και απασχόληση Θα πρέπει να απαντήσετε σε δύο ερωτήσεις: Π/Δ 407/80 Ε. Καμπούρη Συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής 1) Ποιες είναι οι βασικές πολιτικές που αποβλέπουν στην συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής στην Ελλάδα; 2) Τι πιστεύετε ότι θα πρέπει να αλλάξει στις επίσημες πολιτικές για τη συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής στην Ελλάδα προκειμένου να προωθήσουν πιο αποτελεσματικά την ισότητα των φύλων στον τομέα αυτό; 10

3) Πιστεύετε ότι η έννοια της συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής αφορά μόνο τις γυναίκες; Μετανάστευση και οικιακή εργασία 4) Ποια είναι τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μετανάστριες που εργάζονται στο χώρο της οικιακής εργασίας; 5) Πώς πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των μεταναστριών που εργάζονται στο χώρο της οικιακής εργασίας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο; 6) Πώς άλλαξε η μαζική είσοδος μεταναστριών στον χώρο της οικιακής εργασίας τον διαχωρισμό «εργασίας» και «μη εργασίας» στην Ελλάδα; Η περίπτωση της Κωσταντίνας Κούνεβα 7) Αναλύστε την σχέση φύλου και εργασίας σε σχέση με τη περίπτωση της Κωσταντίνας Κούνεβα. 8) Συζητήστε ποια είναι τα προβλήματα που αναδεικνύει η περίπτωση Κωσταντίνας Κούνεβα σε σχέση με την αγορά εργασίας στην Ελλάδα και τις σχέσεις έθνους, κοινωνικής τάξης και φύλου; 9) Τι σημαίνει ο όρος επισφάλεια και πώς συνδέεται με την περίπτωση Κωσταντίνας Κούνεβα; Έμφυλα πρότυπα 10) Εξηγήστε τη διάκριση κοινωνικού και βιολογικού φύλου σε σχέση με την αγορά εργασίας; 11) Ποια είναι τα κυρίαρχα έμφυλα πρότυπα σε σχέση με την εργασία σήμερα και πώς επιδρούν στις μορφές απασχόλησης και τους μισθούς των γυναικών; 12) Τι πιστεύετε ότι θα μπορούσε να αμφισβητήσει τα κυρίαρχα έμφυλα πρότυπα σε σχέση με την εργασία και να οδηγήσει σε μια πιο ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας; Από τη Γραμματεία 11