Εφεδρικές φιάλες Φωτογραφίες - Κείμενο : Παναγιώτης Τασιαδάμης Οι εφεδρικές φιάλες, είναι ένα απο τα σημεία που δημιουργούνται μεγάλες αντιπαραθέσεις μεταξύ των αυτοδυτών. Η μια άποψη λέει πως ουσιαστικά δεν μπορούν να ωφελήσουν τον αυτοδύτη, ή πως χρειάζεται κάποιος να είναι εκπαιδευμένος για την χρήση τους, ενώ η άλλη άποψη, τις θεωρεί ώς απαραίτητο κομμάτι του εξοπλισμού του. Για κάθε περίπτωση, ας δούμε τα είδη των εφεδρικών φιαλών, και τα ιδανικά στησίματα τους πάνω στον εξοπλισμό μας. Σκεφτόμαστε να προμηθευτούμε εφεδρική φιάλη παροχής αέρα, αλλά προβληματιζόμαστε ποιά θα πρέπει να επιλέξουμε? Η απάντηση, έρχεται απο κάποια ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουμε στον εαυτό μας! Θέλουμε αρκετή ποσότητα αέρα ώστε να μας βγάλει με ασφάλεια στην επιφάνεια? Θέλουμε ποσότητα αέρα αρκετή ώστε απο την στιγμή που θα αντιμετωπίσουμε πρόβλημα να έχουμε χρόνο είτε να το διορθώσουμε (εαν διορθώνεται) η να φτάσουμε στο ζευγάρι μας που μπορεί να είναι μακρυά και να μην έχει αντιληφθεί την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε? Τα θέλουμε μήπως όλα? Χρησιμοποιώ τρία διαφορετικά συστήματα, ανάλογα με την κατάδυση που προγραμματίζω να κάνω. (Προσωπικά, η ανάγκη ύπαρξης εφεδρικής πηγής αέρα μου προέκυψε απο μια πολύ κακή συνήθεια που είχα κάποτε, αυτής του να καταδύομαι μόνος, αλλά και πλέον που δεν πραγματοποιώ solo καταδύσεις, η εφεδρική με συνοδεύει πάντοτε. Και για την ακρίβεια, την έχω αναγάγει σε κομμάτι του βασικού μου εξοπλισμού, οπότε και μου είναι αδύνατο να μην την έχω μαζί μου, και ας μην προέκυψε ποτέ ανάγκη χρησιμοποίησης της. Δεν με πειράζει λοιπόν που "περισσεύει", γιατι θεωρώ πως θα είναι τραγικό να την χρειαστώ στο βυθό, και αντι να είναι εκεί, να βρίσκεται στην αποθήκη του σπιτιού μου) Συνήθως λοιπόν, χρησιμοποιώ αυτό το σύστημα:
To οποίο διαθέτει μια φιάλη αλουμινίου 0,85 λίτρων, το πρώτο στάδιο είναι ενσωματωμένο στην φιάλη, και το δεύτερο έχει σωλήνα που μου επιτρέπει να την χρησιμοποιήσω ανα πάσα στιγμή, χωρίς να χρειαστεί να την αφαιρέσω απο την θήκη της. Ακόμα όμως και αν χρειαστεί να την αφαιρέσω, ενα ελαφρύ τράβηγμα του σωλήνα ή του κόκκινου ιμάντα είναι αρκετό για να απελευθερωθεί και να την φέρω μπροστά μου, ή ακόμα και να την δώσω στο ζευγάρι μου στην περίπτωση που απαιτηθεί κάτι τέτοιο. Η συγκεκριμένη φιάλη μπορεί να μου δώσει 175 λίτρα αέρα, που σημαίνει πως μπορεί να με φέρει στην επιφάνεια απο ενα σχετικά μικρό βάθος, ενώ μου δίνει το σχετικό χρόνο που θα χρειαστώ για να προσεγγίσω το απρόσεκτο μου ζευγάρι που απομακρύνθηκε όταν ας πούμε πως μου δημιουργήθηκε κάποιο πρόβλημα. (Και ουσιαστικά αυτό το ρόλο έρχεται να μου καλύψει η φιαλίτσα μου. Είναι τέτοιο το μέγεθος της όμως και η ευχρηστία της που την προτιμώ στις ψυχαγωγικές μου καταδύσεις. Και πολύ απλά, είναι σαν να μην υπάρχει καθόλου, μιας και η πλευστότητα της δεν μου δημιουργεί προβλήματα με το κέντρο βάρους μου. Κάτι αντίστοιχο, είναι και το περισσοτερο γνωστό spare air. To οποίο εχει χαρακτηριστικά σαν την δική μου φιάλη, αλλά προσωπικά δεν εκτιμώ το οτι πρέπει να αναπνέω απευθείας πάνω απο την φιάλη, μιας και εχει προσαρμοσμένο πάνω της το δεύτερο στάδιο. Επίσης, λόγω της χρήσης του, αυτό πρέπει να προσαρμόζεται αποκλειστικά και μόνο μπροστά σου, ώστε να έχεις πρόσβαση σε αυτό σε περίπτωση ανάγκης. Η δεύτερη φιάλη που ίσως χρησιμοποιήσω είναι αυτή:
Ατσάλινη, ενός λίτρου και πίεσης λειτουργίας 300 bar, που σημαίνει πως μπορεί να μου δώσει έως και 300 λίτρα αέρα, ποσότητα σημαντικά μεγαλύτερη απο την προηγούμενη. Η συγκεκριμένη, τοποθετείται και αυτή πίσω, με την διαφορά του ότι πρέπει να είναι μονίμως ανοικτή γιατί δεν θα είμαι σε θέση να ανοίξω την στρόφιγγα της σε περίπτωση ανάγκης. Το βάρος της, απαιτεί να κάνω μια μικρή ρύθμιση στην κατανομή των βαρών μου, ώστε να υπάρχει μια σχετική ισορροπία. Και αυτή, όπως και η προηγούμενη τοποθετείται πίσω, για να με ενοχλεί, όσο το δυνατό λιγότερο στην κατάδυση μου, και τοποθετημένη, είναι κάπως έτσι:
Φυσικά, εφόσον δεν αποσπάται, μπορώ κατα την συναρμολόγηση να περάσω το σωλήνα του δευτέρου σταδίου ανάμεσα απο την φιάλη και το bcd μου, ώστε να μην εξέχει επικίνδυνα απο πίσω. Η τρίτη επιλογή είναι αυτή:
Φιάλη τριών λίτρων 232 bar (η και 300), με βάση που επιτρέπει την απόσπαση της όταν τοποθετείται πίσω, φυσικά με την βοήθεια ζευγαριού, οπότε μάλλον δώρο-άδωρο. Μπορεί να μου παρέχει κοντά 700 λίτρα αέρα, τα οποία θεωρώ υπέραρκετά να με φέρουν με απόλυτη ασφάλεια στην επιφάνεια απο ενα βάθος που δεν ξεπερνάει τα όρια των καταδύσεων αναψυχής, στην περίπτωση που προκύψει κάποιο πρόβλημα. Με την συγκεκριμένη, μάλλον δεν θα χρειαστεί να ζητήσω το εφεδρικό στάδιο του ζευγαριού μου, απλά αν χρειαστεί αν την χρησιμοποιήσω, θα αρχίσουμε απο κοινού την ανάδυση μας προς την επιφάνεια. Φυσικά, το μέγεθος της προβληματίζει αρκετά στο στήσιμο του εξοπλισμού και είναι δύσκολο να διατηρήσεις σωστή υδροδυναμική-ισορροπία έχοντας την στην πλάτη σου όταν τοποθετείται κάπως έτσι:
Πολλές φορές, φαίνεται ευκολότερο να τοποθετείται μπροστά σου και στο πλάι, αρκεί να μην εμποδίζει τις κινήσεις που πρέπει ή που μπορεί να χρειαστεί να κάνεις. Λόγω των περιορισμών που θέτει λόγω όγκου-βάρους, την προτιμώ σε καταδύσεις που έχουν μεγαλύτερες απαιτήσεις απο άλλες, πάντα φυσικά εντός των ορίων της ψυχαγωγικής κατάδυσης, γιατι όταν αυτά ξεπερνώνται, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι παράγοντες που πρέπει να υπολογίσεις, οπότε και θέλουν εντελώς διαφορετικό σχεδιασμό. Το σημαντικό είναι, να σχεδιάζεις κάθε κατάδυση σου χωρίς να υπολογίζεις καθόλου τον επιπρόσθετο όγκο αερίων που μπορεί να σου παρέχει μια εφεδρική φιάλη αέρα, είτε όταν είσαι στην επιφάνεια και φτιάχνεις το πλάνο σου, είτε οταν είσαι στο βυθό. Γιατί αν φτάσεις στο σημείο να λές πως "Έχω 4000 λίτρα στην πλάτη, και αλλά 700 στο πλαϊ, άρα με φτάνει να κάνω μια κατάδυση στα Χ μέτρα, για Χ χρόνο", τότε όχι μόνο χρειάζεσαι εφεδρική της εφεδρικής, αλλά πιθανόν να ξεφέυγεις κατα πολύ και απο τα όρια της ψυχαγωγικής κατάδυσης, αλλά και απο τα όρια που θα πρέπει ο ίδιος να θέτεις στον εαυτό σου για να απολαμβάνεις με απόλυτη ασφάλεια αυτή την δραστηριότητα.