ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΟΡΕΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Αντώνιος Μαζάρης, Λέκτορας Τομέα Οικολογίας, Τμήμα Βιολογίας, ΑΠΘ Στέλλα Χρυσαλίδου, Βιολόγος MSc, Τομέας Οικολογίας, Τμήμα Βιολογίας, ΑΠΘ
Σήματα Πιστοποίησης
Αγροτικά Προϊόντα Διαδικασίες αγροτικής παραγωγής Ασφάλεια παραγόμενων προϊόντων Περιβαλλοντική διαχείριση αλυσίδας παραγωγής Ποιότητα στο σύνολο των διεργασιών Διοικητικά θέματα Τεχνολογικά θέματα Παραγωγή Μεταποίηση Διάθεση Αλυσίδα παραγωγής
Βασικοί άξονες Χρήση φυτοφαρμάκων Εξοικονόμηση νερού Εξοικονόμηση ενέργειας Διαχείριση απορριμμάτων Ιχνηλασιμότητα
Πλεονεκτήματα γενικά Συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας Αναδιάρθρωση της επιχείρησης και τυποποίηση διεργασιών Δυνατότητα συμμετοχής σε διαγωνισμούς δημόσιων φορέων Ενίσχυση των μέσων για την προσπάθεια ικανοποίησης των πελατών Συγκριτικό εμπορικό πλεονέκτημα έναντι των μη πιστοποιημένων προϊόντων Δικτύωση και προβολή της επιχείρησης Μείωση του λειτουργικού κόστους και εξοικονόμηση πόρων Βελτίωση της εταιρικής εικόνας
Τοπικά Προϊόντα Καταναλωτές Ποιοτικές προδιαγραφές & Πιστοποιήσεις Τοπικά & παραδοσιακά προϊόντα Τοπικότητα Εντοπιότητα συμφερόντων Σεβασμό στο περιβάλλον Σεβασμό σε κοινωνικές αρχές Συμβολή στην οικονομία της τοπικής κοινωνίας Ασφάλεια για τη δημόσια υγεία
Τοπικά Προϊόντα Καταναλωτές Ποιοτικές προδιαγραφές & Πιστοποιήσεις Τοπικά & παραδοσιακά προϊόντα Τοπικότητα Εντοπιότητα συμφερόντων Σεβασμό στο περιβάλλον Σεβασμό σε κοινωνικές αρχές Συμβολή στην οικονομία της τοπικής κοινωνίας Ασφάλεια για τη δημόσια υγεία
Σήμανση Τοπικών Προϊόντων Εντοπιότητα Ποιότητα Περιβαλλοντική διαχείριση Thessagro
Πιστοποίηση
Πιστοποίηση Τοπικά Προϊόντα Thessagro
Ένα σήμα για το φορέα Πιστοποίηση Τοπικά Προϊόντα Thessagro
Ένα σήμα για το φορέα -Μεθοδολογία 1 2 3 4 5 Προσδιορισμός των περιβαλλοντικών κριτηρίων και των περιβαλλοντικών απαιτήσεων που αφορούν στα προϊόντα/ υπηρεσίες της περιοχής Εκτίμηση του επιπέδου συμμόρφωσης των προϊόντων και υπηρεσιών με τα απαιτούμενα περιβαλλοντικά κριτήρια Προσδιορισμός των αποκλίσεων Ανάπτυξη και κωδικοποίηση των ενεργειών για την ένταξη στη σήμανση Επικοινωνία και προώθηση της σήμανσης και των εντασσόμενων σε αυτήν προϊόντων και επιχειρήσεων
Ένα σήμα για το φορέα -Κριτήρια 1 Εντοπιότητα προϊόντος/ υπηρεσίας 2 3 4 Συμμόρφωση της επιχείρησης με το αδειοδοτικό κομμάτι Τήρηση των αναλυτικών υποχρεώσεων των παραγωγών / επιχειρήσεων ως προς την ποιότητα και ασφάλεια Περιβαλλοντική διαχείριση και ευαισθητοποίηση 5 Πρόσθετες περιβαλλοντικές απαιτήσεις
Ένα σήμα για το φορέα -Κριτήρια 1 Εντοπιότητα προϊόντος/ υπηρεσίας 2 3 4 Συμμόρφωση της επιχείρησης με το αδειοδοτικό κομμάτι Τήρηση των αναλυτικών υποχρεώσεων των παραγωγών / επιχειρήσεων ως προς την ποιότητα και ασφάλεια Περιβαλλοντική διαχείριση και ευαισθητοποίηση 5 Πρόσθετες περιβαλλοντικές απαιτήσεις
Ένα σήμα για το φορέα -Κριτήρια Συμμόρφωση με πρότυπα πιστοποίηση από διαπιστευμένους φορείς ελέγχου διαφύλαξη εγκυρότητας & αξιοπιστίας της διαδικασίας ΜΗ Συμμόρφωση με πρότυπα ανάπτυξη κριτηρίων ελέγχου πολυπλοκότητα στην παρακολούθηση
Ένα σήμα για το φορέα -Κριτήρια 1 Εντοπιότητα προϊόντος/ υπηρεσίας 2 3 4 Συμμόρφωση της επιχείρησης με το αδειοδοτικό κομμάτι Τήρηση των αναλυτικών υποχρεώσεων των παραγωγών / επιχειρήσεων ως προς την ποιότητα και ασφάλεια Περιβαλλοντική διαχείριση και ευαισθητοποίηση 5 Πρόσθετες περιβαλλοντικές απαιτήσεις
Ένα σήμα για το φορέα -Κριτήρια 5 Πρόσθετες περιβαλλοντικές απαιτήσεις Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να υποστηρίζει και να συμβάλλει στ διατήρηση της βιοποικιλότητας. Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι είδη άγριας ζωής δε θ πρέπει να θηρεύονται, να πωλούνται, να καταναλώνονται ή να αποτελούν προϊό εμπορικής συναλλαγής. Ο παραγωγός θα πρέπει να εφαρμόζει κατάλληλες πρακτικές που να προστατεύου το έδαφος από τη διάβρωση και να εξασφαλίζουν τη σταθερότητα κα παραγωγικότητά του.
Μηχανισμοί προβολής Διοργάνωση εκδηλώσεων ενημέρωσηςκαι δημόσιας διαβούλευσης Δημιουργία και έκδοση ενημερωτικού φυλλαδίου με τα κριτήρια ένταξης των επιχειρήσεων στο Σήμα Ποιότητας Δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας με εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης για διαδραστική επικοινωνία με το κοινό Προβολή των μελών από την ιστοσελίδα του Φ.Δ. και άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Μηχανισμοί προβολής Επικοινωνία διακριτικού λογότυπου Σύνταξη και δημοσίευση δελτίων τύπου στα ΜΜΕ Σχεδιασμός και εκτύπωση έντυπου καταλόγου για την προβολή των μελών στους επισκέπτες της περιοχής Προβολή επιχειρήσεων στα ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ με διαφημιστικά έντυπα. Συλλογική συμμετοχή σε εθνικές και διεθνείς εμπορικές εκθέσεις
Οφέλη Συμμετοχή Ταυτότητα οχρηματ δότηση ΟΦΕΛΗ Συνεργασία Δικτύωση Αξία Βελτίωση Αναβάθμιση Χρηματοδότηση ΟΦΕΛΗ Θεμελίωση Ιχνηλασιμότητα Διαφήμιση
Οφέλη για το Φ.Δ. Ένταξη των τοπικών επιχειρήσεων στα προγράμματα και τις δράσεις του. Ανάπτυξη καλύτερης συνεργασίας του Φ.Δ. με τους παραγωγούςκαι τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα όρια εποπτείας του. Αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους τοπικούς παραγωγούς / επιχειρηματίες. Βελτίωση της γνώσης επί των χαρακτηριστικών της προστατευόμενης περιοχής -κατηγοριοποίηση των τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται / παρέχονται εντός των ορίων εποπτείας του Φ.Δ. Δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης του Φ.Δ.
Οφέλη για τους παραγωγούς / επιχειρήσει Απόδοση αναγνωρίσιμης ταυτότητας στα παραγόμενα προϊόντα και τις προσφερόμενες υπηρεσίες του Εθνικού Πάρκου. Αύξηση της προστιθέμενης αξίας των τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών. Θεμελίωση των ήδη εφαρμόσιμων ορθών περιβαλλοντικών πρακτικώνλόγω της περιβαλλοντικά ιδιαίτερης κατάστασης. Ένδειξη ότι τα προϊόντα που φέρουν το σήμα του Φορέα Διαχείρισης είναι τοπικά παραγόμενα προϊόντα.
Οφέλη για τους παραγωγούς / επιχειρήσει Ανάδειξη των πιστοποιημένων τοπικών προϊόντων του ΕΠ μέσω της συντονισμένης διαφήμισης και της προβολής τους σε εμπορικές εκθέσεις. Δυνατότητα συλλογικής μελλοντικής ένταξης των τοπικών παραγωγών / επιχειρήσεων σε εθνικά χρηματοδοτικά προγράμματα για την πιστοποίηση. Δημιουργία ενός διευρυμένου δικτύου επιχειρήσεων παραγωγής- μεταποίησης-εμπορίας-υπηρεσιών με συνδετικό κρίκο το σήμα ποιότητας του Φ.Δ., το οποίο θα βοηθήσει στην ανάδειξη και στην αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής.
Συμπερασματικά «Η διαχείριση των παραγωγικών διεργασιών κατά τρόπο κοινωνικά αποδεκτό και περιβαλλοντικά υπεύθυνο - δηλαδή η «βιώσιμη παραγωγή» - δεν είναι πλέον μια πρακτική κάτω από το πρίσμα«δεν βλάπτει ας υπάρχει», αλλά μια επιτακτική επιχειρηματική ανάγκη» Πηγή: OECD Sustainable Manufacturing Toolkit
25
Περιβαλλοντικά κριτήρια Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να υποστηρίζει και να συμβάλλει στη διατήρηση τη βιοποικιλότητας. Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι είδη άγριας ζωής δε θα πρέπει ν θηρεύονται, να πωλούνται, να καταναλώνονται ή να αποτελούν προϊόν εμπορική συναλλαγής. Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι οι δραστηριότητές του δε συνεπάγουν την καταστολή, υποβάθμιση και απώλεια φυσικών τύπων οικοτόπων ή ειδών τη χλωρίδας και πανίδας που προστατεύονται από τις οδηγίες 79/409/EEC, 2009/147/EU κ 92/43/EEC. Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να λαμβάνει μέτρα για να αποφευχθεί η εισαγωγ αλλόχθονων φυτικών ειδών.
Περιβαλλοντικά κριτήρια Η παραγωγή αποβλήτων από τη δραστηριότητα του παραγωγού ή της επιχείρησης πρέπει ν παρακολουθείται και να καταγράφεται περιοδικά με στόχο τη σταδιακή μείωσή της. Αν αυτ δεν είναι εφικτό, θα πρέπει να αναζητηθούν άλλες λύσεις για τη μείωση του όγκου τω αποβλήτων π.χ. ανακύκλωση ή επαναχρησιμοποίηση. Η κατανάλωση νερού θα πρέπει να παρακολουθείται και να καταγράφεται περιοδικά (π. μηνιαίως). Οι διαρροές πρέπει να εντοπίζονται επιδιορθώνονται άμεσα ώστε να μηδενίζοντ οι άσκοπες καταναλώσεις νερού. Το προσωπικό που εμπλέκεται την γεωργική / κτηνοτροφική εκμετάλλευση ή εργάζεται στη επιχείρηση θα πρέπει να είναι ενημερωμένο σχετικά με την πολιτική προστασίας το περιβάλλοντος που εφαρμόζεται. Για το λόγο αυτό, ο παραγωγός/ επιχείρηση ενημερώνει κ εκπαιδεύει περιοδικά το προσωπικό του σε περιβαλλοντικά θέματα.
Περιβαλλοντικά κριτήρια Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να αναπτύσσει και να πραγματοποιεί ενημερωτικ σεμινάρια και επιμορφωτικά προγράμματα για το προσωπικό του σχετικά με περιβαλλοντικ θέματα που αφορούν στις μεθόδους παραγωγής ή/και στη λειτουργία της επιχείρησης. Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να παροτρύνει και να παρέχει κάθε διευκόλυνση στ προσωπικό του που επιθυμεί να συμμετέχει σε ενημερωτικά σεμινάρια και επιμορφωτικ προγράμματα σχετικά με περιβαλλοντικά θέματα που αφορούν στις μεθόδους παραγωγή ή/και στη λειτουργία της επιχείρησης. Ο παραγωγός/ επιχείρηση θα πρέπει να εξετάζει τις δυνατότητες χρήσης εναλλακτικών πηγώ ενέργειας, όπως, ηλιακή, αιολική, υδροηλεκτρική, γεωθερμία, βιοκαύσιμα, κλπ. Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να συμβάλλει στην τοπική επιχειρηματική ανάπτυξ στηρίζοντας τις τοπικές επιχειρήσεις με τις αγορές του / της, για παράδειγμα, αγορ αγροτικών πρώτων υλών και προϊόντων, εξοπλισμού, υλικών συσκευασίας κλπ.
Περιβαλλοντικά κριτήρια Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να ενσωματώνει στο σχεδιασμό των προϊόντων μ ολιστική αντίληψη του κύκλου ζωής, όπου θα αποδεικνύεται η, κατά το δυνατόν, μειωμέν ανθρώπινη επίδραση στο φυσικό περιβάλλον. Ο παραγωγός / επιχείρηση θα πρέπει να αναπτύσσει μηχανισμούς προώθησης τω προϊόντων, μέσω των οποίων θα προβάλλονται οι φιλικές προς το περιβάλλον μέθοδ παραγωγής. Ο παραγωγός θα πρέπει να εφαρμόζει κατάλληλες πρακτικές που να προστατεύουν το έδαφο από τη διάβρωση και να εξασφαλίζουν τη σταθερότητα και παραγωγικότητά του. Τέτοι πρακτικές περιλαμβάνουν τη χρήση καλλιεργειών κάλυψης, τη χρήση κομπόστ ή/κ λιπασμάτων, τη μείωση του οργώματος, τη διαχείριση της άρδευσης για τη μείωση τη απορροής, κ.α. Ο παραγωγός θα πρέπει να εφαρμόζει, ενισχύει και διατηρεί παραδοσιακές πρακτικ παραγωγής.