THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΜΑΡΙΑΣ ΔΑΜΑΝΑΚΗ COMMISSIONER FOR MARITIME AFFOIRS AND FISHERIES, EUROPEAN COMMISSION TO THE GREEK EU PRESIDENCY SUMMIT «THE SEA OF EUROPE: ROUTING THE MAP FOR ECONOMIC GROWTH» ΔΕΥΤΕΡΑ 17 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014
THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΜΑΡΙΑΣ ΔΑΜΑΝΑΚΗ COMMISSIONER FOR MARITIME AFFOIRS AND FISHERIES, EUROPEAN COMMISSION TO THE GREEK EU PRESIDENCY SUMMIT «THE SEA OF EUROPE: ROUTING THE MAP FOR ECONOMIC GROWTH» ΔΕΥΤΕΡΑ 17 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 Κύριε Υπουργέ, κ.κ. Ευρωβουλευτές, αγαπητοί φίλοι και φίλες, πρώτα απ όλα χαίρομαι πάρα πολύ για τον τίτλο του συνεδρίου, «Η θάλασσα της Ευρώπης: Χαρτογραφώντας το δρόμο της οικονομικής ανάπτυξης». Αυτός είναι ο τίτλος του συνεδρίου και θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους δούλεψαν για την προετοιμασία του συνεδρίου διότι είναι πραγματικά μια ευκαιρία και χαίρομαι που βρίσκομαι εδώ για να πω δυο λόγια για μια θετική ημερήσια διάταξη που έχουμε διαμορφώσει στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λοιπόν δεν είναι μόνο για τ αρνητικά, έχει και θετικές πρωτοβουλίες και νομίζω ότι αυτή η πρωτοβουλία για τη μπλε ανάπτυξη είναι μια από τις πιο θετικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής γιατί ακριβώς δίνει μια δυνατότητα για να έχουμε επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας. Απαντά δηλαδή στην καρδιά των προβλημάτων που η Ευρώπη βιώνει σήμερα. Δυο λόγια για την Ευρώπη στην αρχή, πού βρίσκεται σήμερα: Με μεγάλη χαρά άκουσα τον κ. Andrews να παραδέχεται ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι καλύτεροι για την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά και για την Ελλάδα ειδικότερα. Κι επειδή ο Economist σπάνια πέφτει έξω στις προβλέψεις
του, θα έλεγα ότι από υπερβολική σεμνότητα είπατε όσα είπατε, θα έλεγα ότι αυτή είναι μια σωστή βάση να ξεκινήσει κανείς. Αυτή τη στιγμή αγαπητοί φίλοι, η Ευρώπη καλείται να κάνει ένα μεγάλο βήμα μπροστά. Αυτή η φράση περιγράφει την κατάστασή μας. Περάσαμε την κρίση, επιβιώσαμε, καλούμαστε να κάνουμε ένα βήμα μπροστά. Αλλά αυτή ή προοπτική δεν είναι εξασφαλισμένη. Και σ αυτό θέλω να είμαι απολύτως σαφής, δε θέλω να ωραιοποιήσω την κατάσταση. Για να προχωρήσει η Ευρώπη χρειάζεται γενναίες επιλογές και για να είμαστε σαφείς, αυτές οι επιλογές θα έχουν και κόστος και συνέπειες. Οι ευρωεκλογές στις οποίες αναφέρθη και ο Αντιπρόεδρος Kallas, θα είναι ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι. Προσπαθώντας να πω το πράγμα όσο πιο απλά γίνεται, θα έλεγα ότι ελπίζω ότι εν τέλει οι ψηφοφόροι θα καταλάβουν σ αυτές τις εκλογές ποιο είναι το μεγάλο διακύβευμα, τι είναι αυτό που πραγματικά παίζεται. Και θα ψηφίσουν για περισσότερη Ευρώπη, όχι λιγότερη Ευρώπη. Γιατί πιστεύω πραγματικά ότι αυτός είναι ο μόνος δρόμος για να μπορέσει η Ευρώπη να επιβιώσει στο διεθνές περιβάλλον και να ξεπεράσει την κρίση. Αν ρίξουμε μια ματιά πίσω, πώς δημιουργήθηκε η κρίση και όλες αυτές οι δυσκολίες που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια και στο νότο της Ευρώπης και στην Ελλάδα, θα μπορούσε κανείς να πει ότι η κρίση δεν ξεκίνησε από την Ευρώπη, ξεκίνησε από την Αμερική σαν τραπεζική κρίση. Ήρθε όμως στην Ευρώπη και μας επηρέασε πολύ. Γιατί μας επηρέασε πολύ: Μας επηρέασε πολύ γιατί ακούμπησε διαρθρωτικά προβλήματα που η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε ήδη. Και μιλώντας για διαρθρωτικά προβλήματα θα έλεγα ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν η έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Το χάσμα ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας σε σχέση με τις αναδυόμενες, ανερχόμενες οικονομίες και το χάσμα μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προϋπήρχε το χάσμα, το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας. Και η εισαγωγή του ευρώ όχι μόνο δεν το κάλυψε, αλλά αντίθετα το ενίσχυσε. Για μένα η μεγαλύτερη απογοήτευση μια και ο κ. Andrews ρώτησε για τις απογοητεύσεις του Αντιπροέδρου, ήταν η διαπίστωση και με επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μόλις ανέλαβα το χαρτοφυλάκιο, 2
ότι τα χάσματα ανάμεσα στις πιο ανταγωνιστικές και στις λιγότερος ανταγωνιστικές χώρες, διευρύνθηκαν την περίοδο του ευρώ, μετά την εισαγωγή του ευρώ. Άρα λοιπόν η αρχιτεκτονική του ευρώ ήταν από την αρχή λανθασμένη. Και αυτό ήταν επίσης ένα άλλο πρόβλημα που δυστυχώς ακόμα προσπαθούμε και δεν το έχουμε λύσει. Αλλά για να μιλήσουμε αντικειμενικά, αυτά τα χρόνια υπάρχουν πολύπερισσότερα πράγματα που κάναμε. και επιτρέψτε μου να ας τα θυμίσω: Αυτή η Commission η οποία απέρχεται και για την οποία πολλά αρνητικά γράφονται και στο διεθνή Τύπο, πρέπει να παραδεχθούμε πάντως ότι διέσωσε το ευρώ και κατάφερε να είμαστε εδώ και να είμαστε όλοι μαζί και να γινόμαστε και περισσότεροι, και στη Ευρωζώνη και στην Ευρώπη. Αυτό είναι αυτό που καταφέραμε. Αυτό που τώρα πρέπει να κάνουμε είναι ακριβώς το άλμα στο οποίο μπροστά βρισκόμαστε. Και γι αυτό το άλμα δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές. Δεν πρόκειται να εφεύρει κανείς το θαύμα ούτε ν απαντήσει μ ένα μαγικό τρόπο στα προβλήματα. Από την πείρα που αποκομίσαμε όλα αυτά τα χρόνια γιατί η Ευρώπη ήταν ανέτοιμη αλλά κατάφερε να μάθει και αυτή μέσα από την κρίση, θα έλεγα ότι χρειάζονται τρία συστατικά τα οποία πρέπει να δράσουν συγχρόνως, αυτός είναι ο μόνος δρόμος: Δημοσιονομική σταθερότητα, διαρθρωτικές αλλαγές - μεταρρυθμίσεις και κινητοποίηση όλων των αναξιοποίητων πηγών ανάπτυξης. Αυτά τα τρία τα χρειαζόμαστε συγχρόνως. Η δημοσιονομική προσαρμογή από μόνη της δεν αρκεί ούτε οι διαρθρωτικές αλλαγές. Χρειαζόμαστε να δούμε και πού μπορούμε να επενδύσουμε για την ανάπτυξη. Και απ αυτή την άποψη η θάλασσα είναι ένα δυναμικό όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κρίνει ότι υπάρχουν περιθώρια παραπέρα ανάπτυξης. Και είναι πολύ σημαντικό που η Ελληνική Προεδρία έχει βάλει αυτή την προτεραιότητα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται εδώ μαζί με όλο τον κόσμο. Απ όλες τις επαφές που έχω κάνει με όλους τους μεγάλους παίκτες διεθνώς, τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ιαπωνία, τις χώρες της Αφρικής, παντού η θάλασσα μπαίνει πια στο επίκεντρο. 3
Ας το πούμε πιο απλά: Εξαντλήσαμε πολύ από το δυναμικό που είχαμε στην ξηρά και αξιοποιήσαμε τις πλουτοπαραγωγικές πηγές όχι πάντα με τον καλύτερο τρόπο θα έλεγα. Έτσι τώρα είναι ανάγκη να πάμε στη θάλασσα και να μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη. Μιλούμε λοιπόν για exploitation in a sustainable way, για ανάπτυξη και αξιοποίηση του δυναμικού μ έναν αειφόρο τρόπο, μ έναν βιώσιμο τρόπο, μιλούμε για σεβασμό των πηγών, έτσι ώστε να έχουμε αντίστοιχα αποτελέσματα. Στα πλαίσια λοιπόν αυτά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα τελευταία χρόνια έχει επεξεργαστεί αυτό που λέμε integrated maritime policy, ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική. Προσπαθούμε δηλαδή να δούμε το αναπτυξιακό δυναμικό της θάλασσας συνολικά και να δημιουργήσουμε δεσμούς ανάμεσα στους επιμέρους τομείς ώστε να εξοικονομήσουμε και κόστος επένδυσης και να διευκολύνουμε τις επενδύσεις και να μειώσουμε τη σπατάλη που γίνεται στη προσπάθεια αξιοποίηση των πόρων. Πώς είναι ο θαλάσσιος τομέας σήμερα: Σήμερα ο θαλάσσιος τομέας απασχολεί σε όλη την Ευρώπη 5,4 εκατομμύρια εργαζομένους και παράγει μια συνολική ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ύψους περίπου 500 δισεκατομμυρίων ευρώ. Έχουμε μελετήσει τον τομέα αυτό, έχουμε ήδη ένα action plan για το πώς καλύτερα θα τον αξιοποιήσουμε και αν αυτό το action plan μπορέσουμε να το εφαρμόσουμε, υπολογίζουμε ότι μέχρι το 2020 θα έχουμε φτάσει 7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, 1,5 εκατομμύριο θέσεις εργασίας παραπάνω σε μια δεκαετία. Αυτό νομίζω είναι το καλύτερο μήνυμα, ιδιαίτερα για την προσπάθεια που κάνει η Commission ν αποφύγει αυτό που λέμε jobless recovery. Δηλαδή το να έχουμε μεν μια ανάπτυξη, αλλά χωρίς δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Αυτοί είναι οι τομείς από τους οποίους προέρχεται σήμερα το εισόδημα, το ευρωπαϊκό εισόδημα από τη θάλασσα. Αυτοί είναι οι τομείς περίπου και νομίζω τους βλέπετε. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να μετακινηθούμε παραπέρα, να δώσουμε επένδυση και στους παραδοσιακούς τομείς, αλλά και σε νέους υποσχόμενους τομείς. Και για το 2020, έχουμε ένα σχέδιο της Επιτροπής που προβλέπει ανάπτυξη σε 5 επιπλέον τομείς. 4
Οι τομείς που αναφέρονται στα ευρωπαϊκά δίκτυα, αναπτύχθηκαν ήδη από τον Επίτροπο Kallas, αναφέρομαι στα λιμάνια, αναφέρομαι στις διασυνδέσεις, το short sea shipping, το motorways of the sea. Αυτό που προσπαθούμε εδώ είναι να κάνουμε focus σε 5 τομείς στους οποίους βλέπουμε ότι υπάρχει δυναμικό με νέες θέσεις εργασίας. Αυτό είναι το κριτήριο. Εδώ περιμένουμε θέσεις εργασίας. Και οι τομείς αυτοί, τους βλέπετε εδώ, είναι η θαλάσσια ενέργεια, είναι η εξόρυξη από το βυθό της θάλασσας, είναι ο θαλάσσιος τουρισμός, είναι η αλιεία και η ιχθυοκαλλιέργεια και η γαλάζια βιοτεχνολογία. Να ξεκινήσω με δυο λόγια από τη θαλάσσια ενέργεια. Μαζί με τον Επίτροπο Έτινγκερ, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την ενέργεια, ήδη κάναμε τις σχετικές ανακοινώσεις για το πώς βλέπουμε την ανάπτυξη της θαλάσσιας ενέργειας. Ο στόχος μας είναι να επαναλάβουμε το φιλόδοξο σχέδιο της Commission για τις ανεμογεννήτριες. Η Commission ξεκίνησε το 2008 με ένα φιλόδοξο σχέδιο για τις ανεμογεννήτριες, τότε δεν υπήρχε περίπου τίποτα, το αποτέλεσμα είναι ότι σήμερα 10% της αιολικής ενέργειας προέρχεται από ανεμογεννήτριες μέσα στη θάλασσα, η Ευρώπη καλύπτει ένα μεγάλο μέρος των αναγκών της από θαλάσσιες ανεμογεννήτριες και έχουμε στόχο μέχρι το 2020 να φτάσουμε το 20% και μέχρι το 2030 30% της αιολικής ενέργειας θα είναι πια μέσα στη θάλασσα, λύνοντας πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα αιολικά πάρκα. Έχουμε φτιάξει λοιπόν μαζί με τον Επίτροπο Έτινγκερ αυτό το φόρουμ για τη θαλάσσια ενέργεια και μέσα στον επόμενο χρόνο θα έχουμε συγκεκριμένο action plan με χρηματοδότηση για τον τομέα αυτό. Προφανώς η Ελλάδα έχει τεράστιες δυνατότητες, προφανώς η Ελλάδα είναι πίσω στον τομέα αυτό. Για να σας δώσω μία εικόνα των δυνατοτήτων χρηματοδότησης που υπάρχουν θα σας πω ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων -νομίζω είναι εδώ και σήμερα- παρείχε δάνεια ύψους 3,3 δισεκατομμυρίων ευρώ για θαλάσσιες ανεμογεννήτριες μεταξύ 2005 και 2011 σε μια πενταετία, 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Περιμένουμε το ποσό αυτό να αυξηθεί, υπάρχουν λοιπόν δυνατότητες και είναι καιρός και η Ελλάδα να τις δει. 5
Περνώ γρήγορα σε έναν επόμενο τομέα, προσπαθώ να καλύψω τους πιο βασικούς τομείς και να μη σας κουράσω πολύ, είναι ο θαλάσσιος τουρισμός. Ο θαλάσσιος τουρισμός είναι ένας τομέας που είναι ήδη ανεπτυγμένος, αλλά έχει περιθώρια τεράστιας ανάπτυξης παραπέρα και μαζί με τον Επίτροπο Ταγιάνι που είναι υπεύθυνος για τον τουρισμό έχουμε ήδη ετοιμάσει ένα σχέδιο δράσης για το θαλάσσιο τουρισμό, θα το ανακοινώσουμε την Πέμπτη στις Βρυξέλες στο Συμβούλιο Υπουργών για την Ανταγωνιστικότητα και θα το παρουσιάσουμε και σε ένα μεγάλο συνέδριο που θα το κάνουμε μαζί με την Ελληνική Προεδρία στην Αθήνα στις 10 Μαρτίου. Ποιος είναι ο στόχος τώρα αυτού του καινούριου σχεδίου δράσης; Δεν είναι φυσικά να μάθουμε στους ανθρώπους που ασχολούνται με το θαλάσσιο τουρισμό τη δουλειά τους, αυτή την ξέρουν κι έχουν επιβιώσει πολλών προβλημάτων δυσκολιών μέχρι και επιβιώσαμε μετά το Costa Concordia και η κρουαζιέρα συνεχίζει να αναπτύσσεται. Ο στόχος είναι να προσπαθήσουμε να λύσουμε ορισμένα προβλήματα που θα διευκολύνουν τη χρηματοδότηση, που θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα αυτού του τομέα, προβλήματα συνδεσιμότητας, ας πούμε στην Ελλάδα έχουμε προβλήματα συνδεσιμότητας ανάμεσα στα νησιά και ο Επίτροπος Kallas αναφέρθηκε σε αυτό, έχουμε προβλήματα που έχουν σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος, προσπαθούμε να βοηθήσουμε ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, χωριστό πρόγραμμα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και γενικά προσπαθούμε να βοηθήσουμε την ανάπτυξη στις παράκτιες περιοχές. Βλέπετε τα στοιχεία που υπάρχουν, θα σας πω μόνο δύο αριθμούς, οι πιο προσφιλείς προορισμοί στην Ευρώπη είναι η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλά δα, κάθε μια από αυτές τις χώρες έχει 2 με 2,5 εκατομμύρια επισκέπτες το χρόνο και καταλαβαίνετε τις τεράστιες δυνατότητες που έχουμε, γιατί τα μοντέλα μας δείχνουν ότι μέχρι το 2020 έχουμε τη δυνατότητα πραγματικά μιας πολύ μεγάλης ανάπτυξης, μόνο στον τομέα της κρουαζιέρας μπορούμε να έχουμε μια ανάπτυξη που θα φτάσει την επόμενη τετραετία μέχρι και το 15%. Είναι δηλαδή οι δυνατότητες πολύ-πολύ μεγάλες. Έρχομαι τώρα στην αλιεία και την ιχθυοκαλλιέργεια. Αυτή τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ιχθυοκαλλιέργεια αντιπροσωπεύει το 20% της κατανάλωσης προϊόντων αλιείας και έχει δυνατότητα πολύ μεγάλης 6
ανάπτυξης. Αρκεί να σας πω ότι αυτή τη στιγμή στην ιχθυοκαλλιέργεια η Ευρωπαϊκή Ένωση εισάγει το 70-75-80% των προϊόντων που καταναλώνουν οι Ευρωπαίοι πολίτες, το εισάγουμε από τρίτες χώρες. Και μόνον τα τελευταία χρόνια και με μεγάλη προσπάθεια της Commission και δική μου καταφέραμε να βάλουμε κάποιους όρους που πραγματικά εγγυώνται την καλή ποιότητα των εισαγωγών μας και μέσα από πολύ μεγάλες δυσκολίες, γιατί αντικειμενικά είναι δύσκολο να βάλει κανείς όρους στο διεθνές εμπόριο. Εισάγουμε λοιπόν το 70%, ενώ η δική μας ιχθυοκαλλιέργεια η ευρωπαϊκή είναι η πρώτη στον κόσμο, πραγματικά είμαστε πρωταθλητές από άποψη ποιότητας, σχεδόν όλη η ιχθυοκαλλιέργειά μας είναι οργανική και έχουμε τη δυνατότητα και να τη χρηματοδοτήσουμε και να την επεκτείνουμε. Εδώ βεβαίως τα διοικητικά εμπόδια είναι που παίζουν μεγάλο ρόλο. Να προχωρήσω σε έναν άλλο τομέα, γαλάζια βιοτεχνολογία. Ο σημερινός παγκόσμιος τζίρος του κλάδου είναι κάτω από 1 δισεκατομμύριο, αλλά περιμένουμε να πολλαπλασιαστεί στο εγγύς μέλλον και αναφέρομαι εδώ στη ζήτηση που θα διαμορφωθεί κυρίως σε κλάδους όπως στα καλλυντικά, τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας, τα νέα φάρμακα, τα βιοϋλικά. Η Ευρώπη αυτή τη στιγμή χρηματοδοτεί τεράστια προγράμματα ερευνητικά ή πιλοτικά για φάρμακα, ακόμα και φάρμακα πολύ σημαντικά σε κρίσιμους τομείς και ο τομέας αυτός είναι σε αυτούς που φιλοδοξούν να παίξουν ένα θετικό ρόλο. Τέλος έρχομαι σε έναν πολύ σημαντικό τομέα, μεγάλη συμβολή θα έχει και η εξόρυξη από το θαλάσσιο βυθό, αυτό που λέμε seabed mining και εννοώ εδώ βέβαια το drilling δηλαδή την άντληση αερίου-πετρελαίου, αλλά αναφέρομαι και σε άλλους τομείς όπως είναι οι σπάνιες γαίες, όπως είναι άλλα ορυκτά, τα οποία ιδιαίτερα από το βυθό της θάλασσας μπορούμε να τα εξάγουμε και να τα αξιοποιήσουμε. Για να έχετε μια εικόνα, η θαλάσσια εξόρυξη ορυκτών αναμένεται να παράγει τζίρο 10 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο, κάθε χρόνο ως το 2030, 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Ήδη άλλες χώρες βρίσκονται πολύ μπροστά, η Κίνα αυτή τη στιγμή δίνει licensees για εξόρυξη από το βυθό της θάλασσας σπανίων γαιών και άλλων, η Ευρωπαϊκή Ένωση καθυστερεί 7
αλλά πιστεύω ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε επιταχύνει και θέλω να ελπίζω ότι και η Ελλάδα και η Μεσόγειος γενικά θα βρίσκονται στο κέντρο αυτής της προσπάθειας. Τώρα αυτοί είναι οι τομείς, δυο λόγια να σας πω για το τι κάνουμε, πέρα από τη χρηματοδότηση φυσικά των αντίστοιχων projects, τι κάνουμε προσπαθώντας να διευκολύνουμε την επένδυση, γιατί αυτά θα γίνουν με ιδιωτικέ επενδύσεις και επιτέλους πρέπει και στην Ελλάδα όπως και στην Ευρώπη να ξεπεράσουμε αυτή θα έλεγα την αμυντική στάση, έχουμε ανάγκη από επενδύσεις, πρέπει να τις προσελκύσουμε και πρέπει και η Commission και οι εθνικές Κυβερνήσεις να κάνουν ότι μπορούν γι αυτό. Αναπτύσσουμε λοιπόν ορισμένα οριζόντια εργαλεία για να διευκολύνουμε τις επενδύσεις και θα σας πω δυο-τρία παραδείγματα απλώς για να καταλάβετε τη δουλειά που γίνεται. Ένα πρώτο πολύσπουδαίο εργαλείο θα είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, αυτό που λέμε maritime special planning, όπου πιστεύω ότι θα περάσουμε την οδηγία στη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας. Τι είναι αυτό το maritime special planning; Καθορίζει χρήσεις στο βυθό της θάλασσας, στην έκταση της θάλασσας, στην επιφάνεια της θάλασσας και καταλαβαίνετε ότι αυτό μειώνει πολύ το κόστος του επενδυτή εάν ξέρει που μπορεί να εγκαταστήσει την ιχθυοκαλλιέργειά του, ποια είναι η θαλάσσια ζώνη του τουρισμού, ποια είναι η θαλάσσια ζώνη των μεταφορών, που περνά το short fish shipping, γίνεται δηλαδή ένας χωροταξικός σχεδιασμός στη θάλασσα. Εδώ εμείς φτιάχνουμε το πλαίσιο της Commission, αυτό είναι αρμοδιότητα κυρίως των κρατών-μελών, εννοώ δεν έχουμε σκοπό να υπεισέλθουμε στα ζητήματα που έχουν σχέση με το sovereignity τη δική τους κυριαρχία, φτιάχνουμε το πλαίσιο και συντονίζουμε ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα ανάμεσα στα κράτη-μέλη. Ένα δεύτερο θέμα είναι να γνωρίζουμε τι γίνεται στη θάλασσα. Αυτή τη στιγμή όσο και να σας φανεί παράξενο οι γνώσεις μας γύρω από το θαλάσσιο βυθό και τη θαλάσσια στήλη είναι πολύ περιορισμένες, ενδεικτικά έχω πει πολλές φορές ότι όπως μου λένε οι Υπηρεσίες μου ξέρουμε 8
περισσότερα για την επιφάνεια της σελήνης παρά για το βυθό της Μεσογείου, αυτή είναι η πραγματικότητα. Έχουμε λοιπόν ένα τεράστιο πρόγραμμα ερευνητικό στα πλαίσια του Horizon 2020, το αναγγείλαμε στην Αθήνα μαζί με την Επίτροπο Έρευνας την κυρία Queen Και ο στόχος είναι να κάνουμε τον χάρτη όλου του βυθού της Ευρώπης μέχρι το 2020, seabed napping. Το seabed napping δε θα είναι απλώς ένας χάρτης του βυθού, αλλά θα είναι ένας χάρτης μαζί με μια ενοποίηση όλων των δεδομένων που μπορούν να δώσουν πραγματικά στοιχεία για το τι υπάρχει, τι μπορούμε να αξιοποιήσουμε και όλα τα σχετικά. Ένας άλλος τομέας που ιδιαίτερα μας ενδιαφέρει και που θα βοηθήσει τις επενδύσεις, είναι η θαλάσσια πολιτική ασφάλειας. Η θαλάσσια πολιτική ασφάλειας προβλέπει την ασφάλεια των επενδύσεων της ναυσιπλοΐας, όλων των παραμέτρων, με συνεργασία Πολιτικών και στρατιωτικών Αρχών, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια των επενδύσεων και συγχρόνως η προστασία του περιβάλλοντος σε περίπτωση ατυχήματος. Νομίζω ότι κι εδώ η Ελληνική Προεδρία έχει τη δυνατότητα να παραδώσει μία σημαντική πρωτοβουλία που έχουμε ξεκινήσει η Cathy Aston η ύπατη εκπρόσωπος κι εγώ, ελπίζω στο Γκίμνιχ του Μαΐου, δηλαδή στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών του Μαΐου να υιοθετηθεί το σχέδιο οδηγίας γι αυτή τη θαλάσσια ασφάλεια, το οποίο θα έχει σοβαρές πιστεύω θετικές συνέπειες. Και σε σχέση με αυτό είναι το θέμα που αναφέρθηκε ήδη για τις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες, εμείς θεωρούμε στην Commission κι έχουμε δημοσιεύσει τα σχετικά στοιχεία, ότι τα κράτη-μέλη έχουν να ωφεληθούν οικονομικά από την άσκηση του δικαιώματός τους για ανακήρυξη αποκλειστικών οικονομικών ζωνών, αυτό είναι ένα δικαίωμα των κρατώνμελών. Η άποψή μας είναι ότι έχουν να ωφεληθούν οικονομικά, να σας πω ένα απλό παράδειγμα, μία εξόρυξη από το βυθό της θάλασσας μπορεί να γίνει βεβαίως και στην υφαλοκρηπίδα, αλλά αν υπάρχει αποκλειστική οικονομική ζώνη και η προστασία του περιβάλλοντος διευκολύνεται και όλα αυτά τα ωραία που ακούσατε για τους αγωγούς επίσης διευκολύνονται, άρα είναι μία θετική προσέγγιση που έχουμε απέναντι στο θέμα αυτό. 9
Αλλά βεβαίως θέλουμε να πούμε ότι πρέπει για την ανακήρυξη αυτών των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών να προχωρήσουμε με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, είναι πάγια θέση της Commission ότι η εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας είναι πραγματικά αναγκαία και πάγια θέση μας είναι η προσπάθεια να πείσουμε και τις χώρες που δεν έχουν επικυρώσει τη σχετική σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να επικυρώσουν. Κλείνοντας θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι υπάρχουν κάποιες δυνατότητες, αυτό προσπάθησα κυρίως να σας δώσω με την εικόνα αυτή, υπάρχουν δυνατότητες νέων επενδύσεων, υπάρχει από την Commission μια θετική προσπάθεια και η προσπάθεια γίνεται σε δύο επίπεδα, πρώτα στο οικονομικό να διευκολύνουμε τη χρηματοδότηση με συγχρηματοδότηση επενδύσεων κυρίως βεβαίως από τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και στο διοικητικό. Το πιο δύσκολο φυσικά είναι να καταφέρουμε να κάμψουμε εν μέρει έστω τη γραφειοκρατία των Βρυξελών και τις εθνικές γραφειοκρατίες, αντιλαμβάνεστε ότι αυτό δεν είναι πολύ εύκολο, αλλά θα έλεγα ότι αυτό το οποίο μπορώ να πω είναι ότι τουλάχιστον αυτή η Commission έχει αίσθηση του προβλήματος και το προσπαθεί. Νομίζω λοιπόν ότι μπορούμε να συμπεράνουμε ότι υπάρχουν αυτές οι θετικές προοπτικές και πιστεύω ότι αυτό είναι ένα μήνυμα που έχουν πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη οι χώρες του νότου, είναι η Μεσόγειος μπορεί να παίξει ένα βασικό ρόλο στην τροφοδότηση των επενδύσεων και της ανάπτυξής τους. Ευχαριστώ. 10