ΑΓΡΟΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ Νο 1 Δ α.ε. Σκιάθου 2 44 - Θεσσαλονίκη ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΩΝ Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 21 ΚΑΡΠΟΦΟΡΑ ΔΕΝΤΡΑ Ισχύει για πεδινές περιοχές ς ς (Υψόµετρο 1 m) Παγετός Λήψη παθητικών µέτρων προστασίας Ο καιρός (Τµήµα Μετεωρολογίας Δ α.ε) Πίνακας 1: Θερµοκρασίες (C) που επικράτησαν σε στις 14.2.21 και 1.2.21 ΑγροΜετεωρολογικοί Σταθµοί * Αγ.Γεώργιος Μελίκη Αλεξάνδρεια Γιαννιτσά Σταυροδρόµι 14.2.21 Μέγιστες Θερµοκρασίες 1,2 1, 14,2 1, 1,7 1.2.21 Μέγιστες Θερµοκρασίες 2,2 21,1 2, 21,4 2, Ελάχιστες θερµοκρασίες,2,8, 4,4, Ελάχιστες θερµοκρασίες 11, 9,7 1, 1, 1,7 *Αγροµετεωρολογικό Δίκτυο της Δ α.ε. Πίνακας 2 : Πρόβλεψη καιρού από 1.2.21 µέχρι.2.21 σε. Παράµετροι Μέγιστη θερµοκρασία o C Ελάχιστη θερµοκρασία o C Βροχή (mm) Σχετική Υγρασία % Άνεµος m/s -Ταχύτητα -διεύθυνση Τρίτη 1.2.21 21 Τετάρτη 17.2.21 Πέµπτη 18.2.21 18 Παρασκευή.2.21 8 7 9 8 4-8 4-8 -8-8 4 ΝΑ Ν 4- Δ/ΒΔ 4- Δ/ΒΔ 4- Β/ΒΔ - Β/ΒΔ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΙ Καιρός γενικά: Γενικά αίθριος την Τρίτη και την Τετάρτη µε θερµοκρασίες που θα φτάσουν τους 2-21 C. Την Πέµπτη και την Παρασκευή νεφώσεις µς ασθενείς τοπικές βροχές και µικρή πτώση της θερµοκρασίας.
Αγρονοµικά στοιχεία Διαπιστώσεις: Οι θερµοκρασίες που επικράτησαν τις δύο τελευταίες µέρες (πίνακας 1) και αυτές που προβλέπεται να επικρατήσουν τις προσεχείς µέρες, στα πεδινά της ς και ς (πίνακας 2), είναι ευνοϊκές για την γρήγορη ανάπτυξη των ανθοφόρων οφθαλµών των δέντρων, που έχουν βγει από το λήθαργο, ιδιαίτερα των πυρηνόκαρπων και πιθανώς πρώϊµων ποικιλιών αχλαδιάς, µε κίνδυνο την ευπάθεια τους σε πρώϊµους ανοιξιάτικους παγετούς. Συστάσεις Κρίνεται απαραίτητο να ληφθούν µέτρα παθητικής προστασίας, τα οποία ως σύνολο θα βοηθήσουν στην σκληραγώγηση των δενδρων και στην καθυστέρηση της ανάπτυξης των οφθαλµών, όπως: α. Μέτρα σκληραγώγησης : α 1. Ψεκασµός κατά προτίµηση µε χαλκούχα σκευάσµατα που χρησιµοποιούνται την περίοδο αυτή για την αντιµετώπιση ασθενειών (πχ. στις ροδακινιές για εξώασκο και κορύνεο). β. Μέτρα καθυστέρησης της άνθησης (έµµεση προστασία) β 1. Ψεκασµοί µε λάδια* (ορυκτέλαια- παραφινέλαια) α, που χρησιµοποιούνται την περίοδο αυτήν για την αντιµετώπιση ζωϊκών εχθρών (τετράνυχοι, κοκκοειδή). β 2. Αναβολή του κλαδέµατος. γ. Λοιπά µέτρα γ 1. αποφυγή φρεζαρίσµατος των οπωρώνων Σηµειώσεις: α. Προσοχή σε πρωϊµανθείς ποικιλίες βερυκοκιάς και δαµασκηνιάς, γιατί σε πολλές ποικιλίες έχει διακοπεί ο λήθαργος και βρίσκονται σε ευαίσθητα στάδια B-C, ενώ τα σχετικά σκευάσµατα πρέπει να χρησιµοποιούνται σύµφωνα µε τις οδηγίες της ετικέτας τους. β. Τα παραπάνω µέτρα συνιστώνται, ιδιαίτερα, σε Τοπικά και Δηµοτικά διαµερίσµατα και τοποθεσίες αυτών που έχουν βεβαρυµένο ιστορικό στον παγετό (θύλακες παγετού). Το δελτίο παράγεται µε βάση τοπικές παρατηρήσεις και τοπικά µετεωρολογικά δεδοµένα (επίπεδο Δήµου ή Περιφερειακής Ενότητας). Παρέχει µια τάση της περιφερειακής κατάστασης και δεν µπορεί να µεταφερθεί ως έχει σε κάθε αγροτεµάχιο. Οι καλλιεργειτές οφείλουν, για τις αποφάσεις που λαµβάνουν, να ενσωµατώνουν στο δελτίο αυτό τις δικές τους παρατηρήσεις και τις οδηγίες του Γεωργικού τους Συµβούλου. www.dsa.gr/dp.pdf Τηλ. +21414 / Fax: +21414 E-mail: info@dsa.gr
Το φαινόµενο του λήθαργου των οπωροφόρων δέντρων στην Κεντρική Μακεδονία ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Το αφιέρωµα αυτό αποτελεί µια βοήθεια, έναν οδηγό, στους δενδροκαλλιεργητές της Κεντρικής Μακεδονίας για να διαπιστώσουν εάν τα φυλλοβόλα δέντρα τους έχουν διακόψει οµαλά ή όχι τον λήθαργο στον οποίο µπαίνουν από το Φθινόπωρο για να προστατεύσουν τους εαυτούς τους από τις χαµηλές θερµοκρασίες του χειµώνα, αλλά και για τον προγραµµατισµό των χειµωνιάτικων επεµβάσεων µε χηµικά σκευάσµατα για την αντιµετώπιση εχθρών ή ασθενειών. Για τη διακοπή του λήθαργου τα δέντρα χρειάζεται να δεχθούν έναν αριθµό ωρών χαµηλών θερµοκρασιών ( C 7,2 C), ο οποίος ποικίλει µεταξύ των καλλιεργειών και των ποικιλιών τους. Για παράδειγµα: Στην Εύκρατη Δενδροκοµική Ζώνη ο αριθµός των ωρών µεταξύ C 7,2 C που απαιτείται για τη διακοπή του λήθαργου σε ποικιλίες µηλιάς κυµαίνεται µεταξύ 7-18 (1). Ωστόσο υπάρχουν και ποικιλίες µηλιάς που χρειάζονται λιγότερες ώρες για να ευδοκιµήσουν, όπως η ποικιλία Fuji (1). Η οµαλή διακοπή του λήθαργου η οποία συµπίπτει µε το φούσκωµα του οφθαλµού των δέντρων (Βλαστικό Στάδιο Β) έχει ως αποτέλεσµα την κανονική ανάπτυξη των ανθοφόρων οφθαλµών και την καρπόδεση. Στάδιο Β Κερασιά Ροδακινιά Νεκταρινιά Βερύκοκα Μήλα Αχλαδιά Σε αντίθεση, η µη κανονική (ανεπαρκής) διακοπή του λήθαργου συνεπάγεται το σχηµατισµό ατελών ανθέων και πτώση ανθοφόρων οφθαλµών µε αποτέλεσµα τη µειωµένη καρποφορία (ακαρπία). Παράδειγµα µη κανονικής διακοπής του λήθαργου παρατηρείται στη Β. Ελλάδα στην πολύ πρώιµη ποικιλία Βερυκοκιάς Aurora, καθώς και στην ποικιλία Luizet που απαιτεί > ώρες χαµηλών θερµοκρασιών. (1) University of Maryland: Raintree Nursery Chill Hours 1
AΝΑΓΚΕΣ ΣΕ ΨΥΧΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΟΦΟΡΩΝ ΟΦΘΑΛΜΩΝ ΟΠΩΡΟΦΟΡΩΝ ΔΕΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΟΥ ΛΗΘΑΡΓΟΥ ΤΟΥΣ Ενδεικτικά Είδος Οπωροφόρου Ποικιλία-ες Απαραίτητος αριθµός ωρών ( C 7,2 C) Ø Κερασιά Lapins, Burlat, Bing -72 (2) Ø Ροδακινιά () Desert Gold 4 Flordaking 4 Sunnyside Sunwance Redhaven (2) Katherina A7 Fortuna Loanal Andros Everts Ø Νεκταρινιά () Sunfree Sunrich, Aranking Ø Βερύκοκα Luizet > (4) Ø Μήλα (2) Gala, Golden, Delicious, Granny Smith, Fugi, RedDelicious -8 (2) Ø Ακτινίδια Green Light, Summer Kiwi, <4 Haywart 42 Ο πίνακας αυτός, σύντοµα, θα εµπλουτιστεί και µε τις καλλιέργειες Δαµασκηνιάς και Αχλαδιάς, αλλά και θα επικεντρωθεί κυρίως σε ποικιλίες που καλλιεργούνται στη Β. Ελλάδα. (2) University of California: Fruit and Nut Research and Information Center. Prune Chilling Prediction Model () Βασιλάκης, Μ. 24. Γενική και Ειδική Δενδροκοµία, σελ. 7 (4) Νάνος, Γ. 21. Σηµειώσεις Δενδροκοµίας Ι, Βόλος 2
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΧΑΜΗΛΩΝ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΩΝ ( C 7,2 C) ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΤΩΝ ΟΠΩΡΟΦΟΡΩΝ ΔΕΝΤΡΩΝ Κατά την περίοδο του λήθαργου των οπωροφόρων δέντρων και πιο συγκεκριµένα στις πεδινές περιοχές της Β. Ελλάδας µε υψόµετρο 1-1 µέτρα, από κλιµατικά στοιχεία της Δ α.ε. προκύπτει ότι οι πιο κρύοι µήνες είναι ο Δεκέµβριος και ο Ιανουάριος. Σε µερικές περιοχές (όπως στο Κολχικό Θεσσαλονίκης το 21-21) µπορεί να σηµειώνονται χαµηλές θερµοκρασίες από C 7,2 C και από τις αρχές Νοεµβρίου. Έτσι, ο υπολογισµός των θερµοκρασιών αυτών (chill hours) αρχίζει από 1 η Δεκεµβρίου µέχρι τέλος Φεβρουαρίου (βλαστικό στάδιο Β φούσκωµα οφθαλµών), όπου έχουµε συνήθως τη διακοπή του λήθαργου. Για όψιµες ορεινές περιοχές (π.χ. Άγρας ς υψόµετρο 48 µέτρα) η µέτρηση των χαµηλών θερµοκρασιών αρχίζει από 1 η Νοεµβρίου (το άθροισµα των θερµοκρασιών για το µήνα Νοέµβριο του 21 έφτασε 9). Στον πίνακα που ακολουθεί αναφέρονται οι ώρες χαµηλών θερµοκρασιών ( C 7,2 C) σε πεδινές περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας, από το Αγρο-Μετεωρολογικό Δίκτυο της Δ α.ε. για την περίοδο 21-21. Περιοχές Σύνολο Ωρών: Μέτρηση από 1.12.21 µέχρι: 1.1.21.2.21 1.2.21 14.2.21 Αγ. Γεώργιος ς 712 7 782 792 Μελίκη ς 91 72 782 794 Γιαννιτσά ς 81 79 79 781 Καταχάς Πιερίας 74 79 847 8 Κορινός Πιερίας 91 8 1 49 Καρίτσα Πιερίας 4 7 8 Από την σύγκριση των δύο πινάκων ή αν γνωρίζει τι ανάγκη σε χαµηλές θερµοκρασίες έχει η ποικιλία του, µπορεί ο κάθε δενδροκαλλιεργητής να διαπιστώνει εάν οι ποικιλίες που καλλιεργεί διέκοψαν κανονικά ή όχι τον λήθαργό τους. Ø Συστήνεται, όταν αγοράζονται δενδρύλλια να ζητείται και ο αριθµός ωρών ψύχους που χρειάζεται η ποικιλία για να διακόψει τον λήθαργο. Η Δ α.ε., µέσω του πυκνού και σύγχρονου Αγρο-Μετεωρολογικού Δικτύου της θα σας ενηµερώνει, προσεχώς, και µε online σύνδεση για τα αθροίσµατα των χαµηλών θερµοκρασιών ( C 7,2 C) σε επίπεδο Δήµου. Τέλος, ελπίζουµε ότι την επόµενη χρονιά το αφιέρωµα αυτό θα είναι πληρέστερο.