ΣΟΠΙΚΔ ΤΝΔΡΓΑΙΔ ΓΙΑ ΠΡΑΙΝΔ ΠΟΛΔΙ ΚΑΙ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΔ. H EΤΡΧΠΑΨΚΗ ΠΡΧΣΟΒΟΤΛΙΑ GREEN PARTNERSHIPS. Σνπξλάθε 1, Α. Φωηίνπ 1, Θ. Σζνύηζνο 1 * 1* Δξγαζηήξην Αλαλεώζηκσλ θαη Βηώζηκσλ Δλεξγεηαθώλ πζηεκάησλ, ρνιή Μεραληθώλ Πεξηβάιινληνο - Πνιπηερλείν Κξήηεο 731 00 Υαληά, e-mail: theocharis.tsoutsos@enveng.tuc.gr ΠΔΡΙΛΗΦΗ ήκεξα, νη ηνπηθέο θνηλσλίεο παίδνπλ θαζνξηζηηθό ξόιν ζηε κείσζε ησλ επηπηώζεσλ ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο δεδνκέλνπ όηη ην 80% ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο θαη ησλ εθπνκπώλ CO 2 ζπλδένληαη άκεζα κε ηελ αζηηθή δξαζηεξηόηεηα. Γηα απηό, νη πεξηθέξεηεο θαη πόιεηο ηεο Μεζνγείνπ αλαπηύζζνπλ βηώζηκα ελεξγεηαθά ζρέδηα γηα ηελ επίηεπμε ησλ εζληθώλ θαη Δπξσπατθώλ ζηόρσλ γηα εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο θαη κεγαιύηεξε δηείζδπζε ησλ αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο. Η πξσηνβνπιία Green Partnerships αθνξά εθαξκνγέο βηώζηκεο ελέξγεηαο ζε 11 πεξηθέξεηεο θαη δήκνπο ηεο Μεζνγείνπ. Πξνηείλεη κέηξα γηα ηελ αληηκεηώπηζε ησλ εκπνδίσλ πνπ ζπλαληνύλ νη ηνπηθέο αξρέο θαηά ηελ πινπνίεζε ησλ βηώζηκσλ ελεξγεηαθώλ ζηξαηεγηθώλ ηνπο. Παξάιιεια, ζπκβάιιεη ζηελ αλάπηπμε ηθαλώλ ζπλεξγαζηώλ θαη αλζξώπηλνπ δπλακηθνύ κε ζηόρν ηελ αλάπηπμε δεμηνηήησλ θαη ηελ αιιαγή ζπκπεξηθνξάο ζηελ θνηλσλία πξνθεηκέλνπ λα πξνσζήζεη ιύζεηο γηα ελεξγεηαθά βηώζηκεο πόιεηο. Απεπζύλεηαη ζηηο ηνπηθέο θαη πεξηθεξεηαθέο αξρέο, ζηνπο νηθνλνκηθνύο θαη θνηλσληθνύο εηαίξνπο, ζε ηνπηθνύο νξγαληζκνύο αλάπηπμεο θαη επηκειεηήξηα θαη ζε όινπο ηνπο θνξείο πνπ ζρεηίδνληαη κε εθαξκνγέο αλαλεώζηκσλ πεγώλ θαη εμνηθνλόκεζεο ελέξγεηαο. Πηινηηθέο εθαξκνγέο, πνπ αθνξνύλ ζε ειηαθά ζπζηήκαηα, ελεξγεηαθό ζρεδηαζκό θηηξίσλ, βηνθιηκαηηθό ζρεδηαζκό εμσηεξηθώλ ρώξσλ, κειέηεο εμνηθνλόκεζεο δεκόζηνπ θσηηζκνύ, εγθαηαζηάζεηο ζέξκαλζεο βηνκάδαο, ζπκπαξαγσγή ζεξκόηεηαο, ηξηπαξαγσγή ζεξκόηεηαο - ςύμεο, πδξνειεθηξηθέο εθαξκνγέο θ.α., πξόθεηηαη λα πινπνηεζνύλ. ηα πιαίζηα ηεο πξσηνβνπιίαο έρεη επίζεο πξνβιεθζεί ε πινπνίεζε δξάζεσλ κεηαθνξάο ηερλνγλσζίαο θαη αλάπηπμεο ηθαλνηήησλ πνπ ζα απεπζύλνληαη ζε ππαιιήινπο ηεο πεξηθεξεηαθήο/ηνπηθήο δηνίθεζεο θαη ζα έρνπλ σο ζηόρν ηελ ηερληθή ηνπο θαηάξηηζε κε ηελ παξνπζίαζε θαιώλ πξαθηηθώλ θαη ηελ ελίζρπζε ησλ γλώζεσλ ηνπο ζρεηηθά κε ηελ ελεξγεηαθή απνδνηηθόηεηα θαη ηελ βηώζηκε αλάπηπμε. Η πξσηνβνπιία Green Partnerships εληζρύεη ηηο ελεξγεηαθά βηώζηκεο ζηξαηεγηθέο ζηηο πόιεηο θαη πεξηθέξεηεο πνπ ζπκκεηέρνπλ, θαη εξγάδεηαη γηα ηελ επίηεπμε ηθαλώλ ζπλεξγαζηώλ ηνπηθώλ αξρώλ, θνξέσλ θαη επηρεηξήζεσλ κε ζηόρν ηελ απνηειεζκαηηθή πινπνίεζε ελεξγεηαθά βηώζηκσλ ζρεδίσλ. Mε ηελ πινπνίεζε ησλ πηινηηθώλ έξγσλ εθηηκάηαη όηη κπνξεί λα επηηεπρζεί εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο έσο θαη 40% ζηηο δεκόζηεο εγθαηαζηάζεηο. Οη εθαξκνγέο θαιήο πξαθηηθήο ζα ζπκβάινπλ ζηε δεκηνπξγία επαλαιήςηκνπ κνληέινπ αιιά θαη θαηάιιειεο κεζνδνινγίαο ε νπνία ζα κπνξεί λα πηνζεηεζεί ζην κέιινλ από άιιεο πόιεηο θαη πεξηθέξεηεο. Λέμεηο θιεηδηά: Βηώζηκνο ελεξγεηαθόο ζρεδηαζκόο, Δμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο, Βηώζηκε αλάπηπμε, Πξάζηλε πόιε.
1. ΔΙΑΓΧΓΗ Οη βαζηθνί ζηόρνη γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο θαη ηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο (ΔΞΔ) πξνζβιέπνπλ ζε 20% κείσζε ησλ αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ από ηα επίπεδα ηνπ 1990, 20% ζπκκεηνρή ζηελ ελεξγεηαθή θαηαλάισζε από αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο (ΑΠΔ) θαη 20% βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απνδνηηθόηεηαο. Η Δπξσπατθή Έλσζε ζέζπηζε, ην 2009, ζεηξά κέηξσλ θαη πνιηηηθώλ κε ρξνληθό νξίδνληα ην 2020 γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηόρσλ απηώλ. Δλδεηθηηθά ηα κέηξα αθνξνύλ ζέζπηζε ππνρξεσηηθώλ εζληθώλ ζηόρσλ γηα: ζπκκεηνρή ησλ ΑΠΔ ζην ελεξγεηαθό κείγκα. κείσζε ησλ εθπνκπώλ αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ πνπ δελ ζπκπεξηιακβάλνληαη ζην ζύζηεκα εκπνξίαο ξύπσλ, όπσο εθπνκπέο από ηνλ νηθηαθό θαη ηνλ αγξνηηθό ηνκέα, ηνλ ηνκέα δηαρείξηζεο απνβιήησλ θαη ηηο κεηαθνξέο (εθηόο ησλ αεξνκεηαθνξώλ) [1]. Σν λνκηθό πιαίζην γηα ηελ Kιηκαηηθή Aιιαγή θαη ηελ Eλέξγεηα κε ρξνληθό νξίδνληα ην 2030 παξνπζηάζηεθε από ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ηνλ Ιαλνπάξην ηνπ 2014. ύκθσλα κε απηό, ηίζεληαη απζηεξόηεξνη ζηόρνη γηα ηε κείσζε ησλ εθπνκπώλ αεξίνπ ηνπ ζεξκνθεπίνπ (40%), ηελ αύμεζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ ΑΠΔ (27%) θαη ηελ ελεξγεηαθή απνδνηηθόηεηα. Η ηειηθή έγθξηζε ηνπ αλακελόηαλ λα νινθιεξσζεί ηνλ Οθηώβξην ηνπ 2014 [2]. Ο Οδηθόο Υάξηεο γηα ηε κεηάβαζε ζε νηθνλνκία ρακειώλ εθπνκπώλ CO 2 σο ην 2050 ζπκπιεξώλεη ηνπο βξαρππξόζεζκνπο ζηόρνπο ηνπ 2020 θαη 2030, πξνβιέπνληαο κείσζε ησλ αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ θαηά 80% ζε ζρέζε κε ηα επίπεδα ηνπ 1990. Δπίζεο ππνδεηθλύεη πσο νη θύξηνη ππεύζπλνη γηα ηηο εθπνκπέο ξύπσλ -ε ειεθηξνπαξαγσγή, ε βηνκεραλία, νη κεηαθνξέο, ηα θηίξηα, ν θαηαζθεπαζηηθόο θαη ν αγξνηηθόο ηνκέαο- κπνξνύλ λα κεηαβνύλ ζε νηθνλνκία ρακειώλ ξύπσλ κε πην απνηειεζκαηηθό νηθνλνκηθά ηξόπν [3]. Σν εγρεηξίδην γηα ηελ Δπξσπατθή ζηξαηεγηθή 2020 γηα πόιεηο θαη πεξηθέξεηεο πεξηιακβάλεη αλαιπηηθέο νδεγίεο γηα πινπνίεζε ζηξαηεγηθώλ από ηνπηθέο θαη πεξηθεξεηαθέο αξρέο [4]. Σν ύκθσλν ησλ Γεκάξρσλ (Covenant of Mayors) είλαη κηα ζεκαληηθή επξσπατθή πξσηνβνπιία ζηελ νπνία ζπκκεηέρνπλ ηνπηθέο θαη πεξηθεξεηαθέο αξρέο πνπ δεζκεύνληαη εζεινληηθά λα απμήζνπλ ηελ ελεξγεηαθή απόδνζε θαη ηε ρξήζε ΑΠΔ ζηηο πεξηνρέο ηνπο, ώζηε λα επηηύρνπλ αιιά θαη λα ππεξβνύλ ην ζηόρν ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο γηα κείσζε ησλ εθπνκπώλ CO 2 θαηά 20% έσο ην 2020. Οη ππνγξάθνληεο ην ύκθσλν δεζκεύνληαη λα ζπληάμνπλ Βαζηθή Απνγξαθή Δθπνκπώλ θαη λα ππνβάινπλ ρέδην Γξάζεο γηα ηε Βηώζηκε Δλέξγεηα ζην νπνίν πεξηγξάθνληαη νη βαζηθέο δξάζεηο γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηόρνπ, ην ζρεηηθό ρξνλνδηάγξακκα θαη νη αξκόδηνη θνξείο/όξγαλα γηα ηελ πινπνίεζε ησλ δξάζεσλ. 88 Διιεληθνί δήκνη ζπκκεηέρνπλ ήδε ζην ύκθσλν ησλ Γεκάξρσλ θαη πινπνηνύλ Βηώζηκα Δλεξγεηαθά ρέδηα (ζηνηρεία επηέκβξηνο 2014) [5]. Η ζπλνιηθή ζπλεηζθνξά ησλ ΑΠΔ ζηελ κεηθηή ελεξγεηαθή θαηαλάισζε ζηε ρώξα καο ήηαλ 11,5% ην 2011, πνζνζηό πνπ ππεξβαίλεη ειάρηζηα ηνπο ζηόρνπο πνπ έρνπλ ηεζεί από ην Δζληθό ρέδην Γξάζεο γηα ηηο ΑΠΔ [6]. ηνλ ηνκέα ηεο ελεξγεηαθήο απόδνζεο ηα δύν Δζληθά ρέδηα Γξάζεο πνπ εθπνλήζεθαλ ην 2008 θαη 2011 παξνπζηάδνπλ αληίζηνηρα ηα κέηξα πνπ πξέπεη λα πηνζεηεζνύλ πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί ν ελδεηθηηθόο εζληθόο ζηόρνο ΔΞΔ ηνπ 9% κέρξη ην 2016, ζε όινπο ηνπο ηνκείο ηειηθήο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο θαη ζπγθεθξηκέλα ζηνλ νηθηαθό ηνκέα, ηε βηνκεραλία, ηνλ ηξηηνγελή ηνκέα θαη ηηο κεηαθνξέο [7]. Η αλάπηπμε ελόο έμππλνπ ζπζηήκαηνο γηα ηε δηαρείξηζε ηεο παξαγσγήο θαη δήηεζεο ελέξγεηαο ζα κπνξνύζε λα πξνσζήζεη ηε δεκηνπξγία απνθεληξσκέλνπ ζπζηήκαηνο παξαγσγήο ελέξγεηαο πνπ ζα επηηξέπεη ηε βέιηηζηε εθκεηάιιεπζε ησλ ΑΠΔ θαη ηε βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απνδνηηθόηεηαο. ηηο 23/5/2014 εγθξίζεθε ν ζρεδηαζκόο ηνπ Δζληθνύ ηξαηεγηθνύ Πιαηζίνπ Αλαθνξάο γηα ηε λέα πξνγξακκαηηθή πεξίνδν 2014-2020 [8]. Αλάκεζα ζηηο θύξηεο πξνηεξαηόηεηεο ηεο λέαο πξνγξακκαηηθήο πεξηόδνπ είλαη ε ππνζηήξημε ηεο κεηάβαζεο ζε κηα νηθνλνκία ρακειώλ εθπνκπώλ CO 2 ζε όινπο ηνπο ηνκείο, ε πξνώζεζε ηεο πξνζαξκνγήο ζηελ θιηκαηηθή αιιαγή θαη ηεο πξόιεςεο ησλ θηλδύλσλ, ε δηαηήξεζε θαη πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ε πξνώζεζε ηεο απνδνηηθήο ρξήζεο ησλ πόξσλ. ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ππνβιήζεθαλ
επίζεο νη πέληε ηνκείο Δπηρεηξεζηαθώλ Πξνγξακκάησλ κέζα ζηνπο νπνίνπο είλαη θαη νη ηνκείο Τπνδνκέο Μεηαθνξώλ θαη Πεξηβάιινλ θαη Αεηθόξνο Αλάπηπμε [9]. 2. Η ΠΡΧΣΟΒΟΤΛΙΑ GREEN PARTNERSHIPS Η πξσηνβνπιία Green Partnerships, «Σνπηθέο ζπλεξγαζίεο γηα πξάζηλεο πόιεηο θαη πεξηθέξεηεο», ππνζηεξίδεηαη από ηελ Δπξσπατθή Έλσζε σο εξγαιείν πεξηθεξεηαθήο πνιηηηθήο κέζσ ηνπ MED, ηνπ δηαθξαηηθνύ Πξνγξάκκαηνο Δπξσπατθήο Δδαθηθήο πλεξγαζίαο πόιεσλ θαη πεξηθεξεηώλ ηεο Μεζνγείνπ. πγθεθξηκέλα εληάζζεηαη ζηνλ άμνλα πξνηεξαηόηεηαο 2, ζηελ ελόηεηα 2.2 πνπ ζηνρεύεη ζηελ πξνώζεζε θαηλνηόκσλ ιύζεσλ ζηηο ΑΠΔ θαη ζηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο γηα έμππλεο θαη βηώζηκεο Μεζνγεηαθέο πόιεηο. Η πξσηνβνπιία έρεη σο θύξην ζηόρν ηελ ππνζηήξημε ησλ ηνπηθώλ αξρώλ ηεο Μεζνγείνπ ζηνλ ζρεδηαζκό θαη πινπνίεζε απνηειεζκαηηθώλ βηώζηκσλ ελεξγεηαθώλ ζηξαηεγηθώλ θαη ζηελ εθαξκνγή ζπγθεθξηκέλσλ κέηξσλ εμνηθνλόκεζεο ελέξγεηαο κε ζηόρν ηελ αεηθόξν αλάπηπμε ηνπηθώλ θνηλνηήησλ, κε ηελ δεκηνπξγία: > θνηλήο πιαηθόξκαο ηδεώλ, θαιώλ πξαθηηθώλ θαη ελδεδεηγκέλσλ ιύζεσλ γηα ηελ αληηκεηώπηζε ησλ εκπνδίσλ πνπ ζπλαληνύλ νη ηνπηθέο αξρέο θαηά ηελ πινπνίεζε βηώζηκσλ ελεξγεηαθώλ ζρεδίσλ, > ηθαλώλ ζπλεξγαζηώλ θαη νκάδσλ εξγαζίαο γηα ηελ πινπνίεζε κέηξσλ ελεξγεηαθήο εμνηθνλόκεζεο ζε ηνπηθό επίπεδν. Η πξσηνβνπιία αθνξά εθαξκνγέο βηώζηκεο ελέξγεηαο ζε 11 πεξηθέξεηεο θαη δήκνπο ηεο Μεζνγείνπ. Πεξηιακβάλεη 13 εηαίξνπο θαη 8 ζπλεξγαδόκελεο ηνπηθέο/πεξηθεξεηαθέο αξρέο (Πίλαθαο 1). Πξνσζεί ηε ζπλεξγαζία κεηαμύ παιαηώλ θαη λέσλ κειώλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη ππνςήθησλ πξνο έληαμε ρσξώλ, θαη ζπκβάιιεη ζηε κεηαθνξά θαιώλ πξαθηηθώλ γηα επεκβάζεσλ ΔΞΔ θαη ΑΠΔ ζε δηαθνξεηηθέο γεσγξαθηθέο/ θιηκαηηθέο ζπλζήθεο, ζηε δηάδνζε εκπεηξηώλ από πεξηνρέο δηαθνξεηηθήο ηππνινγίαο (παξαιηαθέο, λεζησηηθέο πόιεηο, ελδνρώξα) θαη ζηελ αλάπηπμε δεμηνηήησλ εξγαδνκέλσλ ζηηο ηνπηθέο αξρέο, ππαιιήισλ ηερληθώλ ππεξεζηώλ θαη θνξέσλ ιήςεο απνθάζεσλ. Πίλαθαο 1: πλεξγαδόκελνη θνξείο ζην έξγν Green Partnerships Φνξέαο Υώξα Πνιπηερλείν Κξήηεο, ρνιή Μεραληθώλ Πεξηβάιινληνο, Δξγαζηήξην Αλαλεώζηκσλ θαη Βηώζηκσλ Δλεξγεηαθώλ πζηεκάησλ Slovene Chamber of Agriculture and Forestry, Institute of Agriculture and Forestry Maribor (πληνληζηήο Έξγνπ) Agricultural University of Tirana Hydro Engineering Institute Sarajevo Group for the Environment, Renewable Energy and Solidarity, GERES Kyoto Club Granollers City Council Institute for Physical Planning of Koprivnica Κrizevci County Γήκνο Λαθαηάκηαο Institute for Strategic Studies and Prognoses Agencia Regional de Energia e Ambiente do Notre Alentejano e Tejo Energy agency of Podravje Διιάδα ινβελία Αιβαλία Βνζλία θαη Δξδεγνβίλε Γαιιία Ιηαιία Ιζπαλία Κξναηία Κύπξνο Μαπξνβνύληo Πνξηνγαιία ινβελία Σν πιάλν δξάζεο ηνπ Green Partnerships αθνξά ζηελ ηερληθή ππνζηήξημε ησλ πεξηθεξεηώλ θαη δήκσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ γηα ηελ αλάπηπμε θαη εθαξκνγή πνιηηηθώλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ελεξγεηαθή απνδνηηθόηεηα θαη ηε βηώζηκε αλάπηπμε, αιιά θαη γηα ηελ αληηκεηώπηζε εκπνδίσλ θαηά ηελ πινπνίεζε ησλ βηώζηκσλ ελεξγεηαθώλ ζρεδίσλ ηνπο θαη πεξηιακβάλεη:
ηε κεηαθνξά ηερλνγλσζίαο θαη θαιώλ πξαθηηθώλ, ηελ αλάπηπμε 2-3 πηινηηθώλ έξγσλ ζε θάζε πεξηνρή κε ηελ πινπνίεζε ώξηκσλ ηερληθώλ κειεηώλ, ηε δεκηνπξγία ηνπηθώλ νκάδσλ εξγαζίαο θαη πξαγκαηνπνίεζε δξάζεσλ θαηάξηηζεο θαη δηθηύσζεο ηνπ ηερληθνύ αλζξώπηλνπ δπλακηθνύ ησλ ηνπηθώλ αξρώλ, ηε δεκηνπξγία εξγαιείσλ γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ ηνπηθώλ αξρώλ ζηελ εθαξκνγή ησλ Βηώζηκσλ Δλεξγεηαθώλ ρεδίσλ Γξάζεο, θαη ηε δηάρπζε ησλ ζηόρσλ ελεξγεηαθά βηώζηκεο αλάπηπμεο θαη ησλ απνηειεζκάησλ. Σν έξγν απεπζύλεηαη ζηηο ηνπηθέο θαη πεξηθεξεηαθέο αξρέο, ζε νηθνλνκηθνύο θαη θνηλσληθνύο εηαίξνπο, ζε ηνπηθνύο νξγαληζκνύο αλάπηπμεο θαη επηκειεηήξηα, θαη ζε όινπο ηνπο θνξείο πνπ ζρεηίδνληαη κε εθαξκνγέο εμνηθνλόκεζεο ελέξγεηαο θαη AΠΔ [10]. Σν πιάλν δξάζεο ηνπ Green Partnerships πεξηιακβάλεη: i. Αλάπηπμε θνηλήο δηαθξαηηθήο κεζνδνινγίαο γηα απνηειεζκαηηθόηεξε πινπνίεζε ηνπηθώλ ελεξγεηαθώλ ζηξαηεγηθώλ: Γεκηνπξγία νκάδσλ εξγαζίαο εκπεηξνγλσκόλσλ γηα ηε δηακόξθσζε νδεγηώλ γηα απνηειεζκαηηθή δηαρείξηζε εκπνδίσλ θαηά ηελ πινπνίεζε έξγσλ βηώζηκεο ελέξγεηαο, ηε ζπγγξαθή εθπαηδεπηηθνύ πιηθνύ ζε νθηώ ζεκαηηθνύο ηνκείο (βηνκάδα, ειηαθή ελέξγεηα, ελεξγεηαθή απνδνηηθόηεηα θηηξίσλ, δεκόζηνο θσηηζκόο, ζπκκεηνρή εκπιεθόκελσλ θνξέσλ, ελεξγεηαθή πνιηηηθή θαη λνκνζεζία, ρξεκαηνδνηηθά εξγαιεία θαη επηθνηλσλία), θαζώο θαη ηελ αληαιιαγή εκπεηξηώλ θαη θαιώλ πξαθηηθώλ κεηαμύ εηαίξσλ θαη ρσξώλ. Σν εθπαηδεπηηθό πιηθό ζηνρεύεη λα πξνζθέξεη ηερληθή γλώζε ζηνπο ηνκείο ελεξγεηαθήο εμνηθνλόκεζεο θαη ΑΠΔ, λα πξνβάιιεη θαιέο πξαθηηθέο πνπ έρνπλ πινπνηεζεί από ηνπηθέο αξρέο ζηελ Δπξώπε, λα θαηαγξάςεη ρξήζηκε βηβιηνγξαθία θαη ζπλδέζκνπο γηα επηπιένλ πιεξνθόξεζε θαη λα πξνζθέξεη ελδεηθηηθέο κεζνδνινγίεο θαη ιύζεηο πξνβιεκάησλ θαηά ηελ πηνζέηεζε ηνπηθώλ ελεξγεηαθώλ ζηξαηεγηθώλ ζηηο πξναλαθεξόκελεο ζεκαηηθέο ελόηεηεο [11]. ii. ύζηαζε ηνπηθώλ νκάδωλ δξάζεο θαη αλάπηπμε δεμηνηήηωλ ηωλ ηνπηθώλ αξρώλ ζηηο 11 ζπλεξγαδόκελεο ρώξεο: Οη ηνπηθέο νκάδεο δξάζεο απνηεινύληαη από εθπξνζώπνπο ησλ ελδηαθεξόκελσλ νκάδσλ stakeholders (θνξείο ιήςεο απόθαζεο/ηνπηθέο αξρέο, ππεξεζίεο ελέξγεηαο, εηαηξείεο παξνρήο πξντόλησλ θαη ππεξεζηώλ ΑΠΔ θαη ΔΞΔ, ρξεκαηνδνηηθνί νξγαληζκνί, εξεπλεηέο, εκπεηξνγλώκνλεο, ελώζεηο πνιηηώλ) θαη ζπληνλίδνληαη από ηνλ εζληθό ζπλεξγαδόκελν θνξέα [12]. Οη ηνπηθέο νκάδεο δξάζεο έρνπλ σο ζηόρν ηελ παξνρή ηερλνγλσζίαο θαη ζηήξημεο θαηά ηε δηάξθεηα πινπνίεζεο ησλ πηινηηθώλ έξγσλ ζε θάζε πόιε/πεξηθέξεηα θαη ην δηάινγν κε ηελ ηνπηθή θνηλσλία. ην πιαίζην ηεο πξσηνβνπιίαο ζπζηάζεθαλ έληεθα (11) ηνπηθέο νκάδεο δξάζεο κε ζπλνιηθά 125 κέιε έσο ηνλ Ινύλην ηνπ 2014. Πεξηζζόηεξνη από 96 νξγαληζκνί (ρήκα 2) ζπκκεηέρνπλ ζε ηαθηηθέο ζπλαληήζεηο εξγαζίαο θαη ζηηο δηαδηθαζίεο ζρεδηαζκνύ θαη πινπνίεζεο ησλ πηινηηθώλ έξγσλ. Από ην αξρηθό ζηάδην, ηα κέιε ησλ ηνπηθώλ νκάδσλ δξάζεο ζπκκεηέρνπλ ελεξγά θαη έρνπλ δεζκεπζεί ζηελ ππνζηήξημε ησλ ζρεδίσλ βηώζηκεο ελέξγεηαο [13].
iii. Δηθόλα 1: ύλζεζε ηνπηθώλ νκάδσλ δξάζεο ζηηο ρώξεο πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηελ πξσηνβνπιία Green Partnerships [12] Αθόκα, πξνβιέπεηαη ε δηεμαγσγή 22 εξγαζηεξίσλ θαηάξηηζεο ησλ ηνπηθώλ αξρώλ (2 ζε θάζε ρώξα), ζην ζεκαηηθό αληηθείκελν ησλ επηιεγκέλσλ πηινηηθώλ έξγσλ, αιιά θαη ζύκθσλα κε ηηο αλάγθεο ησλ ζπκκεηερόλησλ. Σα εξγαζηήξηα έρνπλ ζηόρν λα εληζρύζνπλ ηελ ηνπηθή ηθαλόηεηα κε ζθνπό ηελ απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ζρεδίσλ βηώζηκεο ελέξγεηαο θαη λα παξέρνπλ πιεξνθόξεζε γηα ηηο θαηάιιειεο ηερλνινγίεο ΑΠΔ θαη ΔΞΔ πξνθεηκέλνπ λα ελδπλακώζνπλ ηνπο ππεύζπλνπο θαη ην πξνζσπηθό ησλ ηνπηθώλ αξρώλ ζηε ιήςε απνθάζεσλ, ηελ αλάπηπμε, εθαξκνγή, θαη παξαθνινύζεζε εθαξκνγώλ ΑΠΔ θαη ΔΞΔ ή/θαη ηνπ ηνπηθνύ ζρεδίνπ δξάζεο. Σα εξγαζηήξηα θαηάξηηζεο απεπζύλνληαη ζε θνξείο ιήςεο απνθάζεσλ, ζε εξγαδόκελνπο ζηηο ηνπηθέο αξρέο θαη ζε ππαιιήινπο ηερληθώλ ππεξεζηώλ ησλ δήκσλ. Μέρξη ηνλ Ινύλην ηνπ 2014 έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί 7 ζεκηλάξηα θαηάξηηζεο θαη έρνπλ εθπαηδεπηεί ζπλνιηθά 146 ζπκκεηέρνληεο, ελώ κέρξη ην ηέινο ηνπ έξγνπ αλακέλεηαη νηη ζα έρνπλ εθπαηδεπηεί πάλσ από 500 ζηειέρε/εξγαδόκελνη ησλ ηνπηθώλ αξρώλ [14] Τινπνίεζε πηινηηθώλ έξγωλ βηώζηκεο ελέξγεηαο ζηηο πόιεηο θαη πεξηθέξεηεο ηνπ Green Partnerships: Πεξηιακβάλεηαη ε αλάπηπμε ηνπηθώλ ζπλεξγαζηώλ γηα ηελ εθπόλεζε ώξηκσλ κειεηώλ θαη πινπνίεζε έξγσλ πνπ πξνσζνύλ ηε ρξήζε ΑΠΔ θαη ηελ ελεξγεηαθή απόδνζε κέζσ ηεο εθαξκνγήο βέιηηζησλ πξαθηηθώλ. ηελ Διιάδα πξνβιέπνληαη ηξία πηινηηθά έξγα πνπ αθνξνύλ ηελ ελεξγεηαθή αλαβάζκηζε δεκόζηνπ θσηηζκνύ, ηε βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απόδνζεο αληιηνζηαζίσλ θαη ην βηνθιηκαηηθό ζρεδηαζκό αλνηθηνύ ρώξνπ ζε αζηηθή πεξηνρή γηα ηε δεκηνπξγία πξάζηλεο γεηηνληάο. Σα παξαπάλσ έξγα ζπληνλίδνληαη από ην Δξγαζηήξην Αλαλεώζηκσλ θαη Βηώζηκσλ Δλεξγεηαθώλ πζηεκάησλ ηνπ Πνιπηερλείνπ Κξήηεο.
iv. Γεκηνπξγία νδεγνύ γηα ηελ απνηειεζκαηηθή πινπνίεζε ηνπηθώλ δξάζεωλ βηώζηκεο ελέξγεηαο θαη πξνηάζεηο γηα ηε βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο ζηξαηεγηθήο ησλ πεξηνρώλ πνπ ζπκκεηέρνπλ, κε βάζε ηελ εκπεηξία θαη γλώζε πνπ απνθηήζεθε από ηελ ιεηηνπξγία ησλ ηνπηθώλ νκάδσλ δξάζεο, ηελ αλάπηπμε ησλ ηνπηθώλ ζπλεξγαζηώλ θαη ηελ πινπνίεζε ησλ πηινηηθώλ έξγσλ. 3. ΠΙΛΟΣΙΚΑ ΔΡΓΑ ΣΟ ΓΗΜΟ ΡΔΘΤΜΝΟΤ Ο δήκνο Ρεζύκλνπ ππέγξαςε ην ύκθσλν ησλ Γεκάξρσλ ην Μάην ηνπ 2011. Όπσο πξνβιέπεηαη ζε απηό, ν δήκνο έρεη δεζκεπηεί γηα βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απνδνηηθόηεηαο θαη κείσζε ησλ εθπνκπώλ CO 2 ζε πνζνζηό κεγαιύηεξν ηνπ 20% έσο ην 2020. Σν ρέδην Γξάζεο γηα ηελ Αεηθόξν Δλέξγεηα (ΓΑΔ-SEAP) πνπ εθπνλήζεθε από ην δήκν ζπλνςίδεη ηελ Σνπηθή Δλεξγεηαθή ηξαηεγηθή ηνπ δήκνπ γηα ηελ πεξίνδν 2012-2020. Οη εηδηθνί ζηόρνη ηνπ ΓΑΔ Γήκνπ Ρεζύκλνπ είλαη νη αθόινπζνη: 1. Βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο ζπκπεξηθνξάο ηνπ θηηξηαθνύ θειύθνπο δεκόζησλ θαη ηδησηηθώλ θηηξίσλ 2. Γξαζηηθή κείσζε ησλ ελεξγεηαθώλ θαηαλαιώζεσλ ζε εγθαηαζηάζεηο ζέξκαλζεο ςύμεο παξαγσγήο αηκνύ 3. εκαληηθή κείσζε ησλ θαηαλαιώζεσλ ζε ειεθηξηθέο ρξήζεηο 4. Πεξηνξηζκόο ηεο θαηαλάισζεο ζπκβαηηθώλ θαπζίκσλ ζηνλ ηνκέα ησλ κεηαθνξώλ 5. Πξνώζεζε ρξήζεο ΑΠΔ θαη θαπζίκσλ ρακειώλ εθπνκπώλ 6. Πξνώζεζε βηνθιηκαηηθνύ ζρεδηαζκνύ ζε θηίξηα, θνηλόρξεζηνπο ρώξνπο θαη επξύηεξεο νηθηζηηθέο ελόηεηεο Γηα ηε λέα πξνγξακκαηηθή πεξίνδν 2014-2020, ζηόρνο ησλ ππεξεζηώληνπ δήκνπ είλαη λα σξηκάζνπλ έξγα θαη παξεκβάζεηο πνπ ζα ρξεκαηνδνηεζνύλ κέζα από ην λέν πιαίζην ηνπ Γεληθνύ Καλνληζκνύ ησλ δηαζξσηηθώλ ηακείσλ. Σν Δξγαζηήξην Αλαλεώζηκσλ θαη Βηώζηκσλ Δλεξγεηαθώλ πζηεκάησλ ηνπ Πνιπηερλείνπ Κξήηεο, κέζσ ηεο πξσηνβνπιίαο Green Partnerships, ζπλεξγάδεηαη κε ην δήκν Ρεζύκλνπ γηα ηελ εθπόλεζε ηξηώλ πηινηηθώλ έξγσλ πνπ εληάζζνληαη ζηνπο εηδηθνύο ζηόρνπο 3 θαη 6 ηνπ ΓΑΔ θαη ζα έρνπλ ζαλ απνηέιεζκα ηελ εθπόλεζε ώξηκσλ κειεηώλ κε δπλαηόηεηα δεκηνπξγίαο επαλαιήςηκνπ κνληέινπ ζηα όξηα ηνπ δήκνπ αιιά θαη έμσ από απηά, ζε άιιεο πόιεηο ηεο Διιάδαο ή ηεο Μοζνγείνπ κε αληίζηνηρε ηππνινγία. Γηα θάζε έλα από ηα πηινηηθά έξγα ιεηηνπξγεί κηα Σνπηθή Οκάδα Γξάζεο απνηεινύκελε από κέιε ησλ δεκνηηθώλ αξρώλ, ππαιιήινπο ηεο ηερληθήο ππεξεζίαο θαη επαγγεικαηίεο κε εκπεηξία ζηηο αληίζηνηρεο ηερλνινγηθέο εθαξκνγέο νη νπνίνη επηβιέπνπλ θαη ζηεξίδνπλ ηηο εξγαζίεο εθπόλεζεο ησλ κειεηώλ [15]. 3.1. ΔΝΔΡΓΔΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΗ ΓΗΜΟΙΟΤ ΦΧΣΙΜΟΤ Ο δεκόζηνο θσηηζκόο ζηελ παιηά πόιε ηνπ Ρεζύκλνπ, όπσο θαη ζηελ πιεηνςεθία ησλ ειιεληθώλ πόιεσλ, είλαη πνιιαπιάζηνο από ηνλ ελδεδεηγκέλν ζην ζρεηηθό πξόηππν ΔΛΟΣ/ΔΝ 13201-4 κε απνηέιεζκα ηελ απμεκέλε ελεξγεηαθή θαηαλάισζε. Δπηπξόζζεηα, ε θαηαλνκή θαη ην είδνο ησλ θσηηζηηθώλ ζσκάησλ έρνπλ σο απνηέιεζκα κεγάιε αλνκνηνκνξθία ζηα επίπεδα θσηηζκνύ δεκηνπξγώληαο θησρέο ζπλζήθεο νπηηθήο άλεζεο θαη αίζζεκα αλαζθάιεηαο ζηνπο πεδνύο. θνπόο ηεο κειέηεο είλαη ε αλαβάζκηζε ηνπ λπρηεξηλνύ ηνπίνπ κε ηαπηόρξνλε κείσζε ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο. Γηα ην ζθνπό απηό, έγηλε απνηύπσζε ηεο ππάξρνπζαο θαηάζηαζεο ηεο πεξηνρήο κειέηεο, κεηξήζεηο ησλ επηπέδσλ θσηηζκνύ ζε επηιεγκέλα ζεκεία θαη πξνζνκνίσζε κε ην ινγηζκηθό Relux. ηε ζπλέρεηα εμεηάζηεθαλ ελαιιαθηηθά ζελάξηα γηα ηελ ελεξγεηαθή θαη πνηνηηθή αλαβάζκηζε ηνπ λπρηεξηλνύ ηνπίνπ κε αιιαγή θσηηζηηθώλ ζσκάησλ
θαη ρξήζε ιακπηήξσλ LED ρακειήο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο. Από ηε ζύγθξηζε ηεο ππάξρνπζαο θαηάζηαζεο κε ηελ πξνηεηλόκελε, πξνθύπηεη αηζζεηή βειηίσζε ζηελ νκνηνκνξθία ησλ επηπέδσλ θσηηζκνύ θαη ζηελ αλάδεημε ησλ κλεκείσλ. Με πξόζζεηε πξνζαξκνγή ηνπ σξαξίνπ ιεηηνπξγίαο ηνπ δεκόζηνπ θσηηζκνύ ζε ζπλάξηεζε κε ηε ρξήζε ησλ ρώξσλ πνπ θσηίδνληαη κπνξεί λα επηηεπρζεί έσο θαη 30% ζπλνιηθή εμνηθνλόκεζε ζηελ θαηαλάισζε ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. Δηθόλα 2: Πξνζνκνίσζε πθηζηάκελεο θαη πξνηεηλόκελεο θαηάζηαζεο 3.2. ΒΔΛΣΙΧΗ ΣΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑΚΗ ΑΠΟΓΟΗ ΑΝΣΛΙΟΣΑΙΧΝ Οη ελεξγεηαθέο δαπάλεο άληιεζεο θαη επεμεξγαζίαο ηνπ λεξνύ απνηεινύλ πνιύ ζεκαληηθή δαπάλε ηεο Γεκνηηθήο Δπηρείξεζεο Τδάησλ ηνπ δήκνπ Ρεζύκλνπ. Σν πηινηηθό έξγν πεξηιακβάλεη κέηξεζε θαη βειηίσζε ηνπ ζπληειεζηή ηζρύνο ζην ζύζηεκα δηαλνκήο θαη επεμεξγαζίαο λεξνύ. Πξνβιέπεηαη επίζεο έιεγρνο ηεο ελεξγεηαθήο απόδνζεο ζε επηιεγκέλνπο βξόγρνπο ηνπ ζπζηήκαηνο, κειέηε ζθνπηκόηεηαο γηα ειεθηξνδόηεζε από εγθαηάζηαζε θσηνβνιηατθώλ ζπζηεκάησλ θαη έιεγρνο δηαξξνώλ. Σέινο ζα εμεηαζηνύλ ελαιιαθηηθά ζελάξηα αληηθαηάζηαζεο ησλ παιηώλ ζπζηεκάησλ κε θαηλνύξηα πςειήο ελεξγεηαθήο απόδνζεο. Οη ζηόρνη ηνπ πηινηηθνύ έξγνπ είλαη: Μείσζε ησλ εθπνκπώλ αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ θαη ελεξγεηαθή εμνηθνλόκεζε έσο 35% Απνδνηηθή ιεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο άληιεζεο θαη επεμεξγαζίαο πδάησλ ηνπ δήκνπ Μείσζε ησλ δαπαλώλ ιεηηνπξγίαο γηα ην δήκν θαη ελδερόκελα θαη γηα ηνπο θαηνίθνπο Γεκηνπξγία επαλαιήςηκνπ κνληέινπ γηα επέθηαζε ζην ζύλνιν ηνπ δηθηύνπ. 3.3. ΒΙΟΚΛΙΜΑΣΙΚΟ ΥΔΓΙΑΜΟ ΑΝΟΙΚΣΟΤ ΥΧΡΟΤ Δ ΑΣΙΚΗ ΠΔΡΙΟΥΗ ΓΙΑ ΣΗ ΓΗΜΙΟΤΡΓΙΑ ΠΡΑΙΝΗ ΓΔΙΣΟΝΙΑ Η πόιε ηνπ Ρεζύκλνπ είλαη θηηζκέλε θαηά κήθνο ηνπ βνξεηλνύ ζαιάζζηνπ κεηώπνπ ηεο Κξήηεο θαη ηε δηαζρίδνπλ πνιπάξηζκα ξέκαηα κε δηεύζπλζε βνξξά-λόηνπ. Γηα ην πηινηηθό έξγν βηνθιηκαηηθνύ ζρεδηαζκνύ επηιέρζεθαλ ηέζζεξεηο δηαθξηηέο πεξηνρέο κε δηαθνξνπνηεκέλα γεσκεηξηθά ραξαθηεξηζηηθά ζε ηκήκα νδνύ ζε αζηηθή πεξηνρή ηνπ Ρεζύκλνπ. ηελ πεξηνρή κειέηεο επηθξαηνύλ ηα πςειά θηίξηα (4-5 όξνθνη) κε ρξήζε θαηνηθίαο θαη απνπζηάδνπλ νη πξάζηλνη ρώξνη.
ηόρνο ηνπ έξγνπ είλαη κειέηε πνπ ζα ελαξκνλίδεηαη κε ππάξρνπζα πνιενδνκηθή πξόηαζε θαζώο επίζεο θαη ε δεκηνπξγία επαλαιήςηκνπ κνληέινπ πνπ ζα ρξεζηκνπνηεί ηα βηνθιηκαηηθά εξγαιεία γηα ηε δηακόξθσζε πξάζηλεο γεηηνληάο ζε Μεζνγεηαθέο πεξηνρέο. ύκθσλα κε ηε πνιενδνκηθή πξόηαζε νη αξρηηεθηνληθέο ραξάμεηο θαη ιύζεηο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ πξνβιέπνπλ πεξηνξηζκό ηεο κνλόδξνκεο θίλεζεο νρεκάησλ ζε ειάρηζην πιάηνο κηαο ισξίδαο 3,5 m θαη δεκηνπξγία ειεύζεξνπ δηαδξόκνπ γηα πεδνύο θαη πνδήιαηα πιάηνπο 2,5 m. Δηθόλα 3: ύγθξηζε απνηειεζκάησλ πξνζνκνίσζεο Γηα ηελ εθπόλεζε ηνπ πηινηηθνύ έξγνπ πξαγκαηνπνηήζεθε απνηύπσζε, κεηξήζεηο βαζηθώλ παξακέηξσλ δηακόξθσζεο ηνπ κηθξνθιίκαηνο θαη πξνζνκνίσζε ηεο ππάξρνπζαο θαηάζηαζεο κε ρξήζε ηνπ ηξηζδηάζηαηνπ κνληέινπ πξόγλσζεο θαη απνηύπσζεο κηθξνθιηκαηηθώλ δεδνκέλσλ ζε ππαίζξηνπο ρώξνπο ENVIMET. ηε ζπλέρεηα δεκηνπξγήζεθαλ ελαιιαθηηθέο πξνηάζεηο αλάπιαζεο ησλ πεξηνρώλ από ηηο νπνίεο πξνέθπςαλ πνζνηηθά ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηελ επίδξαζε ησλ επεκβάζεσλ βηνθιηκαηηθνύ ζρεδηαζκνύ ζηε ζεξκνθξαζία θαη ζηε ζεξκηθή άλεζε. Σα πιηθά πνπ πξνηάζεθαλ ζε αληηθαηάζηαζε ηεο αζθάιηνπ θαη ηνπ ηζηκέληνπ είλαη ηζηκεληνθπβόιηζνη από ςπρξά πιηθά, θπβόιηζνη από πέηξα, πιάθεο γξαλίηε, ρπηό αζθαιηηθό πιηθό γηα πνδειαηόδξνκν, ρώκα, θύηεπζε θαη λεξό. Απνηέιεζκα ησλ παξεκβάζεσλ είλαη ε αύμεζε ηεο ζεξκηθήο άλεζεο θαη ε κείσζε ηεο κέζεο εκεξήζηαο ζεξκνθξαζίαο ην θαινθαίξη 2-3 C. Από ηε βειηίσζε ησλ ζπλζεθώλ ηνπ κηθξνθιίκαηνο ζηνπο ππαίζξηνπο ρώξνπο πξνβιέπεηαη επίζεο θαη κείσζε ηνπ ςπθηηθνύ θνξηίνπ ησλ γεηηνληθώλ θηηξίσλ άξα θαη ησλ εθπνκπώλ CO 2. 4. ΑΝΑΜΔΝΟΜΔΝΑ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ Η πξσηνβνπιία Green Partnerships ζα ζπκβάιεη ζηε βειηίσζε ησλ ελεξγεηαθά βηώζηκσλ ζηξαηεγηθώλ ζηηο πόιεηο θαη πεξηθέξεηεο πνπ ζπκκεηέρνπλ θαη ζηελ επίηεπμε ηθαλώλ ζπλεξγαζηώλ ηνπηθώλ αξρώλ, θνξέσλ θαη επηρεηξήζεσλ κε ζηόρν ηελ απνηειεζκαηηθή πινπνίεζε ελεξγεηαθά βηώζηκσλ ζρεδίσλ. Δθηηκάηαη όηη κπνξεί λα επηηεπρζεί εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο έσο θαη 40% ζηηο δεκόζηεο εγθαηαζηάζεηο κε ηελ εθαξκνγή ζπγθεθξηκέλσλ πηινηηθώλ έξγσλ. Σα αλακελόκελα απνηειέζκαηα είλαη:
Βηβιηνζήθε θαιώλ πξαθηηθώλ θαη κεζνδνινγηώλ γηα έξγα βειηίσζεο ελεξγεηαθήο απνδνηηθόηεηαο. Οδεγόο γηα απνηειεζκαηηθή πινπνίεζε ελεξγεηαθώλ πνιηηηθώλ κε αλάπηπμε ηνπηθώλ ζπλεξγαζηώλ. 11 ηνπηθέο νκάδεο δξάζεο θαη 11 αλαιπηηθά ζρέδηα δξάζεο γηα ηελ εθαξκνγή κέηξσλ βηώζηκεο ελέξγεηαο θαη ηελ αλάπηπμε θαηάιιεισλ ππνδνκώλ. 24 πηινηηθά έξγα ζε 11 πεξηνρέο ηεο Μεζνγείνπ, 28 κειέηεο ηερληθώλ ιύζεσλ γηα ζπγθεθξηκέλα έξγα ηνπ βηώζηκνπ ελεξγεηαθνύ ζρεδηαζκνύ ησλ ηνπηθώλ αξρώλ. 22 ζπλαληήζεηο εξγαζίαο κε ηνπηθνύο θνξείο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε δηαρείξηζε ελέξγεηαο. 45 εκεξίδεο ελεκέξσζεο θαη θαηάξηηζεο. 5. ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Η Δπξσπατθή πνιηηηθή γηα αληαγσληζηηθή, αζθαιή θαη βηώζηκε ελέξγεηα κεηαθέξεηαη ζε εζληθό, πεξηθεξεηαθό θαη ηνπηθό επίπεδν. Οη ηνπηθέο θνηλσλίεο παίδνπλ θαζνξηζηηθό ξόιν ζηε βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απόδνζεο θαη ηελ αύμεζε ηεο ρξήζεο ΑΠΔ, γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηόρσλ γηα ην 2020. Οη ηνπηθέο θπβεξλήζεηο είλαη ππεύζπλεο γηα ηελ απνηειεζκαηηθή δηαρείξηζε ελέξγεηαο ιακβάλνληαο ππόςε ην δπλακηθό ηεο πεξηνρήο γηα βηώζηκε αλάπηπμε. Έηζη, νη πόιεηο θαη νη πεξηθέξεηεο ηεο Μεζνγείνπ πξνεηνηκάδνπλ ηνπηθέο ελεξγεηαθέο ζηξαηεγηθέο θαη ζρέδηα δξάζεο βηώζηκεο ελέξγεηαο, αληηκεησπίδνπλ όκσο ζπρλά εκπόδηα θαηά ηελ πινπνίεζε ηνπο. Η επξσπατθή πξσηνβνπιία Green Partnerships - Σνπηθέο πλεξγαζίεο γηα Πξάζηλεο Πόιεηο θαη Πεξηθέξεηεο ζηνρεύεη λα ππνζηεξίμεη ηηο ηνπηθέο αξρέο ζηελ αλάπηπμε θαη πινπνίεζε ησλ βηώζηκσλ ελεξγεηαθώλ ζρεδίσλ ηνπο πξνηείλνληαο κέηξα γηα ηελ αληηκεηώπηζε πθηζηάκελσλ εκπνδίσλ. πλδέεη ηηο πόιεηο θαη ηηο πεξηθέξεηεο από 11 ρώξεο ηεο Μεζνγείνπ θαη ζπκβάιιεη ζηελ αλάπηπμε ηθαλώλ ζπλεξγαζηώλ ηνπηθώλ αξρώλ, θνξέσλ θαη επηρεηξήζεσλ γηα ηελ πινπνίεζε ζπγθεθξηκέλσλ πηινηηθώλ έξγσλ, ηελ απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ηερλνινγηώλ ΑΠΔ θαη ΔΞΔ. 24 πηινηηθά έξγα θαη αληίζηνηρεο κειέηεο ηερληθώλ ιύζεσλ γηα ζπγθεθξηκέλα έξγα πνπ εληάζζνληαη ζην βηώζηκν ελεξγεηαθό ζρεδηαζκό ησλ ηνπηθώλ αξρώλ έρνπλ πξνβιεθζεί, κε ζηόρν ηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο ζηηο δεκόζηεο εγθαηαζηάζεηο έσο θαη 40%. Οη εθαξκνγέο θαιήο πξαθηηθήο ζα ζπκβάινπλ ζηε δεκηνπξγία επαλαιήςηκνπ κνληέινπ θαη θαηάιιειεο κεζνδνινγίαο ε νπνία ζα κπνξεί λα πηνζεηεζεί κε επηηπρία από άιιεο πόιεηο θαη πεξηθέξεηεο ηεο Μεζνγείνπ. ηα πιαίζηα ηεο Δπξσπατθήο πξσηνβνπιίαο, ην Δξγαζηήξην Αλαλεώζηκσλ θαη Βηώζηκσλ Δλεξγεηαθώλ πζηεκάησλ ηνπ Πνιπηερλείνπ Κξήηεο ζρεδηάδεη ηελ πινπνίεζε ηξηώλ πηινηηθώλ έξγσλ ζην Γήκν Ρεζύκλνπ κέζσ ηεο εθπόλεζεο ώξηκσλ κειεηώλ πνπ αθνξνύλ παξεκβάζεηο εμνηθνλόκεζεο ελέξγεηαο θαη βειηίσζεο ηεο πνηόηεηαο δσήο θαηνίθσλ θαη επηζθεπηώλ ηνπ δήκνπ. Σα ηξία πηινηηθά έξγα επηιέρζεθαλ θαηόπηλ πξνζεθηηθήο έξεπλαο κε γλώκνλα ηηο αλάγθεο ηνπ δήκνπ αιιά θαη ηηο δπλαηόηεηεο ρξεκαηνδόηεζεο από ηα λέα Δπηρεηξεζηαθά Πξνγξάκκαηα γηα ην Πιαίζην Αλάπηπμεο (ΔΠΑ) 2014-2020. ΗΜΑΝΣΙΚΗ ΗΜΔΙΧΗ: Η εξγαζία απηή ππνζηεξίδεηαη από ην πξόγξακκα MED ζην πιαίζην ηεο επξσπατθήο πξσηνβνπιίαο Green Partnerships - Σνπηθέο πλεξγαζίεο γηα Πξάζηλεο Πόιεηο θαη Πεξηθέξεηεο. Σελ απνθιεηζηηθή επζύλε γηα ην πεξηερόκελν ηεο εξγαζίαο θέξνπλ νη ζπγγξαθείο ηνπ. Οη απόςεηο πνπ εθθξάδνληαη ζην παξόλ θείκελν δελ απερνύλ θαη αλάγθελ ηηο απόςεηο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Η Δπξσπατθή Δπηηξνπή δελ αλαιακβάλεη νπνηαδήπνηε επζύλε όζνλ αθνξά ηε ρξήζε ή ηελ όπνηα βιάβε κπνξεί λα πξνθύςεη σο απνηέιεζκα ηεο ρξήζεο ησλ πιεξνθνξηώλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζε απηό.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] European Union, Committee of the Regions, 2012, Delivering on the Europe 2020 Strategy, Handbook for Local and Regional Authorities. [2] ec.europa.eu/clima/policies/2030/index_en.htm, [9/2014]. [3] European Commission, 2011, A Roadmap for moving to a competitive low carbon economy in 2050, pp.4-10. [4] ec.europa.eu/europe2020/who-does-what/regional-and-local-authorities, [9/2014]. [5] www.simfonodimarxon.eu, [9/2014]. [6] Οδεγία 2009/28/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ, 2009, ρεηηθά κε ηελ πξνώζεζε ηεο ρξήζεο ελέξγεηαο από αλαλεώζηκεο πεγέο θαη ηελ ηξνπνπνίεζε θαη ηε ζπλαθόινπζε θαηάξγεζε ησλ Οδεγηώλ 2001/77/ΔΚ θαη 2003/30/ΔΚ. [7] Τπνπξγείν Πεξηβάιινληνο, Δλέξγεηαο θαη Κιηκαηηθήο Αιιαγήο, 2011, 2 ν Δζληθό ρέδην Γξάζεο Δλεξγεηαθήο Απόδνζεο 2008-2016 ζην πιαίζην ηεο Οδεγίαο 2006/32/ΔΚ. [8] www.espa.gr, [9/2014]. [9] Τπνπξγείν Αλάπηπμεο & Αληαγσληζηηηθόηεηαο, Γεληθή Γξακκαηεία Γεκνζίσλ Δπελδύζεσλ ΔΠΑ, 2014, πκθσλν εηαηξηθήο ζρέζεο 2014-2020 Δηαηξηθό ζύκθσλν γηα ην Πιαίζην Αλάπηπμεο ΔΠΑ, pp. 83-91. [10] www.greenpartnerships.eu/el, [9/2014]. [11] Domingo, V., Valentar, V., Dolinar, U., Gaio, T., Lacão, A., Saldanha, H., Tournaki, S., Fotiou, A., Tsoutsos, T., Pelizzaro, P., 2014, Local GREEN PARTNERSHIPS for greener Cities and Regions, World Sustainable Building 2014 Conference, Barcelona, pp. 2-3. [12] Tsoutsos, T., Coroyannakis, P., Lizides, A., Pharconides, C., Vlachakis P., Paliaga B., Bombelli, V., Liarikos, C., 2007, Rerina - A practical guide for insular and ecologically sensitive areas. [13] Σournaki, S., Brebou, C., Tsoutsos, T., Fotiou, A., 2014, Report on the constitution and operation of local action groups, Renewable and Sustainable Energy Systems Laboratory, Technical University of Crete, pp. 6-10. [14] Σournaki, S., Tsoutsos, T., Fotiou, A., 2014, Report on the capacity building workshops implementation, Renewable and Sustainable Energy Systems Laboratory, Technical University of Crete, pp. 3-11. [15] www.rethymno.gr/municipality/energyformayors/energyformayors-intro.html, [9/2014].