ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 Χειρισμός μαλακών φακών επαφής - Εκπαίδευση χρήστη 7.1. ΤΟΠΟΘΈΤΗΣΗ ΜΑΛΑΚΟΎ ΦΑΚΟΎ ΕΠΑΦΉΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΕΦΑΡΜΟΣΤΉ Τοποθέτηση του φακού επαφής στον δείκτη του δεξιού χεριού για τον δεξή φακό. Ζητάμε από τον χρήστη να κοιτάξει προς τη μύτη του (συνήθως είναι το πλέον βολικό σημείο). Με το αριστερό χέρι συγκρατούμε και ανασηκώνουμε το πάνω βλέφαρο. Με το μεσαίο δάχτυλο του δεξιού χεριού τραβάμε το κάτω βλέφαρο. Τοποθέτηση του φακού επαφής (ακόμη και στον σκληρό χιτώνα στο κροταφικό μέρος του δεξιού ματιού). Ζητάμε από τον χρήστη να κοιτάξει κροταφικά, ώστε να κουμπώσει ο φακός πάνω στον κερατοειδή. Αφήνουμε σιγά-σιγά το κάτω βλέφαρο να επανέλθει στη θέση του. Τέλος, αφήνουμε απαλά και σιγά-σιγά το πάνω βλέφαρο, λέγοντας στον χρήστη να κοιτάζει προς τα κάτω και να κάνει χαλαρούς βλεφαρισμούς. 112 I Πρακτικός οδηγός εφαρμογής φακών επαφής Dr. ΠΑΤΕΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
Εικόνα 7.1. Τοποθέτηση μαλακού φακού επαφής από τον εφαρμοστή 113 I Πρακτικός οδηγός εφαρμογής φακών επαφής Dr. ΠΑΤΕΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
7.2. ΑΦΑΊΡΕΣΗ ΜΑΛΑΚΟΎ ΦΑΚΟΎ ΕΠΑΦΉΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΕΦΑΡΜΟΣΤΉ Ζητάμε από τον χρήστη να κοιτάξει προς τα πάνω (συνήθως είναι το πλέον βολικό σημείο). Ανοίγουμε τα βλέφαρα και με τα δυο χέρια. Το αριστερό χέρι συγκρατεί το πάνω βλέφαρο και το δεξί χέρι συγκρατεί το κάτω. Πραγματοποιείται έλξη του κάτω βλεφάρου με το μέσο δάχτυλο του δεξιού χεριού. Με τον δείκτη του δεξιού χεριού ακουμπάμε τον φακό και τον ωθούμε προς τα κάτω, στο σκληρό, και ακολούθως με τη βοήθεια και του αντίχειρα συμπιέζεται ο φακός μεταξύ των δύο δαχτύλων. Γίνεται σύλληψη του φακού με τα δυο δάχτυλα (αντίχειραδείκτη). Εικόνα 7.2. Αφαίρεση μαλακού φακού επαφής από τον εφαρμοστή 114 I Πρακτικός οδηγός εφαρμογής φακών επαφής Dr. ΠΑΤΕΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
7.3. ΤΟΠΟΘΈΤΗΣΗ ΜΑΛΑΚΟΎ ΦΑΚΟΎ ΕΠΑΦΉΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΧΡΉΣΤΗ Έλεγχος της επιφάνειας του φακού (καλή-ανάποδη). Αν ο φακός είναι σωστός, συνεχίζεται η διαδικασία τοποθέτησης. Στην αντίθετη περίπτωση, κάνουμε την αναστροφή του φακού. Ο ασθενής κοιτάζει προς τα πάνω ή προς τα μέσα. Ανοίγει τα βλέφαρα και με τα δυο χέρια. Το αριστερό χέρι συγκρατεί το πάνω βλέφαρο και το δεξί χέρι συγκρατεί το κάτω. Η τοποθέτηση γίνεται στο κάτω μέρος του σκληρού ή κροταφικά. Έπικέντρωση του φακού με απαλό κλείσιμο βλεφάρων και ελαφριές μαλάξεις αυτών με τα δάχτυλα. Εικόνα 7.3. Καλή και ανάποδη μαλακού φακού επαφής Εικόνα 7.4. Τοποθέτηση και αφαίρεση μαλακού φακού επαφής από τον χρήστη 115 I Πρακτικός οδηγός εφαρμογής φακών επαφής Dr. ΠΑΤΕΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
Ενημέρωση των χρηστών για τον χειρισμό των φακών τους: Δεν είναι ορθό να πιέζουμε τους ασθενείς. Πρέπει να είμαστε υπομονετικοί με την καθοδήγηση. Αν ο χρήστης δεν μπορεί να εμπεδώσει τη διαδικασία την πρώτη μέρα, να έρθει ξανά την επόμενη. Έξηγούμε προσεχτικά τη σπουδαιότητα της φροντίδας και της υγιεινής. Περιγράφουμε και εξηγούμε τη χρήση των διαφόρων συστημάτων καθαρισμού και απολύμανσης κ.λπ. Συστήνουμε στον χρήστη να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα ημερήσιας χρήσης των φακών του. Προτείνεται 8 ώρες συνεχούς χρήσης, μετά διακοπή για τουλάχιστον 3 ώρες και επανατοποθέτηση των φακών για το υπόλοιπο της ημέρας, αρκεί ο χρήστης να μην ξεπερνά το όριο των 12 ωρών ημερησίως. Διαρκώς ελέγχουμε τους χρήστες εάν έχουν κατανοήσει τις οδηγίες. 116 I Πρακτικός οδηγός εφαρμογής φακών επαφής Dr. ΠΑΤΕΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
BIBΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Veys J., Meyler J., Davies I. (2002), Essential Contact Lens Practice, Butterworth-Heinemann, ISBN: 9780750649124. 2. Stone J., Phillips A.J. (1972), Contact Lenses: A Textbook for Practitioner and Student, Barrie and Jenkins for the British Optical Association. 3. Efron N. (2002), Contact Lenses A-Z, Butterworth-Heinemann, ISBN: 9780750653022. 4. Efron N. (2010), Contact Lens Practice, 2nd Edition, Butterworth-Heinemann, 496p., ISBN: 978-0-7506-8869-7. 5. Franklin Α., Franklin N. (2007), Soft Lens Fitting, Butterworth-Heinemann, ISBN: 978-0-7506-8856-7. 6. Hom M.M., Bruce A.S. (2006), Manual of Contact Lens Prescribing and Fitting, Elsevier Health Sciences, ISBN: 9780750675178. 117 I Πρακτικός οδηγός εφαρμογής φακών επαφής Dr. ΠΑΤΕΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ