ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΩΚΡΑΤΗΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ Στο παρόν έγγραφο περιγράφεται η διαθέσιµη οικονοµική ενίσχυση στο πλαίσιο όλων των µερών του κοινοτικού προγράµµατος δράσης στον τοµέα της εκπαίδευσης «ΣΩΚΡΑΤΗΣ». Η ανάγνωσή του πρέπει να συνδυάζεται µε την ετήσια πρόσκληση υποβολής προτάσεων του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ, η οποία περιλαµβάνει σηµαντικές πρόσθετες πληροφορίες σχετικά µε τις προθεσµίες υποβολής αίτησης και τους συγκεκριµένους τοµείς προτεραιότητας για οικονοµική ενίσχυση κατά το εκάστοτε έτος. ηµοσιεύονται επίσης ειδικές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για ορισµένες δράσεις στο πλαίσιο του προγράµµατος. Έκδοση Ιούνιος 2000
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΩΚΡΑΤΗΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΟΣ I ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΦΑΣΗ ΙΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ 1 Το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ 1.1 Γενικό πλαίσιο 1.2 Στόχοι 1.3 ραστηριότητες 2 ράσεις στα πλαίσια του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ 3 ικαίωµα συµµετοχής στο πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ 3.1 Συµµετέχουσες χώρες 3.2 Άτοµα και ιδρύµατα µε δικαίωµα συµµετοχής 4 Φορείς υλοποίησης και διαχείρισης του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ 4.1 Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Επιτροπή ΣΩΚΡΑΤΗΣ 4.2 Κεντρικές και αποκεντρωµένες δράσεις 4.3 Εθνικοί Φορείς 5 ιαδικασία υποβολής αίτησης και διαδικασία επιλογής 5.1 ιαδικασίες υποβολής αίτησης 5.2 Κεντρικές δράσεις: διαδικασία επιλογής από την Επιτροπή 5.3 Αποκεντρωµένες δράσεις: διαδικασία επιλογής από τους Εθνικούς Φορείς 6 Κριτήρια επιλεξιµότητας και κριτήρια επιλογής 6.1 Κριτήρια επιλεξιµότητας 6.2 Κριτήρια επιλογής και προτεραιότητες 7 ιαθέσιµη οικονοµική ενίσχυση 7.1 Επιλεξιµότητα δαπανών 7.2 Ύψος διατιθέµενων επιχορηγήσεων 7.3 Γλωσσική προετοιµασία 7.4 Προπαρασκευαστικές επισκέψεις και προπαρασκευαστικά σεµινάρια 8 ιαδικασία που ακολουθεί την επιλογή των σχεδίων 8.1 Συµβάσεις 8.2 Υποβολή εκθέσεων και αξιολόγηση 8.3 ιάδοση αποτελεσµάτων 9. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ 3
ΜΕΡΟΣ II ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΡΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ COMENIUS Σχολική εκπαίδευση ERASMUS Τριτοβάθµια εκπαίδευση GRUNDTVIG Εκπαίδευση ενηλίκων και άλλοι εκπαιδευτικοί οδοί LINGUA ιδασκαλία και εκµάθηση γλωσσών MINERVA Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση / Οι τεχνολογίες της πληροφόρησης και της επικοινωνίας στην εκπαίδευση Παρατήρηση και Καινοτοµία Κοινές δράσεις µε άλλα κοινοτικά προγράµµατα Συνοδευτικά Μέτρα ΜΕΡΟΣ III ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 1 Ευρετήριο Εθνικών Φορέων του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ 2 Εγχειρίδιο χρήστη: δικαιούχοι των διαφόρων δράσεων 3 Εφαρµογή της αρχής της ισότητας ευκαιριών στα πλαίσια του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ: - Ισότητα µεταξύ ανδρών και γυναικών - Καταπολέµηση κοινωνικού αποκλεισµού: - Ίσες ευκαιρίες για άτοµα µε ειδικές ανάγκες - Καταπολέµηση ρατσισµού και ξενοφοβίας 4 Άλλες πηγές κοινοτικής οικονοµικής ενίσχυσης --------------------------------------------- Στο παρόν έγγραφο περιγράφεται η διαθέσιµη οικονοµική ενίσχυση στα πλαίσια όλων των µερών του κοινοτικού προγράµµατος δράσης στον τοµέα της εκπαίδευσης «ΣΩΚΡΑΤΗΣ». Η ανάγνωσή του πρέπει να συνδυάζεται µε την ετήσια πρόσκληση υποβολής προτάσεων του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ, η οποία περιλαµβάνει σηµαντικές πρόσθετες πληροφορίες σχετικά µε τις προθεσµίες υποβολής αίτησης και τους συγκεκριµένους τοµείς προτεραιότητας για οικονοµική ενίσχυση κατά το εκάστοτε έτος. ηµοσιεύονται επίσης ειδικές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για ορισµένες δράσεις στα πλαίσια του προγράµµατος. ------------------------------------------------------------------ 4
ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ COMENIUS Σχολική εκπαίδευση Συµπράξεις σχολικών ιδρυµάτων Κατάρτιση εκπαιδευτικού προσωπικού σχολικών ιδρυµάτων - Σχέδια ευρωπαϊκής συνεργασίας - Ατοµικές υποτροφίες κατάρτισης ίκτυα Comenius ERASMUS Τριτοβάθµια εκπαίδευση Ευρωπαϊκή διαπανεπιστηµιακή συνεργασία Κινητικότητα σπουδαστών και διδακτικού προσωπικού Θεµατικά ίκτυα GRUNDTVIG Εκπαίδευση ενηλίκων και άλλοι εκπαιδευτικοί οδοί Σχέδια ευρωπαϊκής συνεργασίας Εκπαιδευτικές συµπράξεις Ατοµικές υποτροφίες κατάρτισης προσωπικού εκπαίδευσης ενηλίκων ίκτυα Grundtvig LINGUA ιδασκαλία και εκµάθηση γλωσσών Προώθηση της εκµάθησης γλωσσών Ανάπτυξη εργαλείων και διδακτικού υλικού MINERVA Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση / Οι τεχνολογίες της πληροφόρησης και της επικοινωνίας στον τοµέα της εκπαίδευσης Παρατήρηση και καινοτοµία Παρατήρηση εκπαιδευτικών συστηµάτων, πολιτικών και καινοτοµιών (συµπεριλαµβανοµένων των δικτύων ΕΥΡΥ ΙΚΗ και NARIC και των επισκέψεων ΑΡΙΩΝ) Καινοτόµες πρωτοβουλίες ανταποκρινόµενες σε νέες ανάγκες Κοινές ράσεις Σύνδεση του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ µε άλλα κοινοτικά προγράµµατα Συνοδευτικά Μέτρα 5
ΜΕΡΟΣ I ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΩΚΡΑΤΗΣ 1 ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΩΚΡΑΤΗΣ 1.1 Γενικό πλαίσιο Το ΣΩΚΡΑΤΗΣ είναι το πρόγραµµα δράσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στον τοµέα της εκπαίδευσης. Η δεύτερη φάση του προγράµµατος καλύπτει το χρονικό διάστηµα µεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2000 και 31ης εκεµβρίου 2006. Αξιοποιεί τις εµπειρίες της πρώτης φάσης (1995-1999) µέσω της περαιτέρω προώθησης των επιτυχηµένων πτυχών του προγράµµατος, µέσω της βελτίωσης και της συγχώνευσης ορισµένων προηγούµενων δράσεων και µέσω της εισαγωγής µιας σειράς καινοτοµιών. Το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ θεµελιώνεται στα άρθρα 149 και 150 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο άρθρο 149 προβλέπεται ότι η Κοινότητα «συµβάλλει στην ανάπτυξη παιδείας υψηλού επιπέδου» µέσω µιας σειράς δράσεων, οι οποίες υλοποιούνται σε στενή συνεργασία µε τα κράτη µέλη. Στη συνθήκη εκφράζεται, επίσης, η δέσµευση για την προώθηση της δια βίου εκπαίδευσης όλων των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 1.2 Στόχοι Οι ειδικοί στόχοι του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ, όπως διατυπώνονται στην απόφαση µε την οποία θεσπίζεται το πρόγραµµα 1, είναι οι ακόλουθοι: ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθµίδες και διευκόλυνση της ευρείας διακρατικής πρόσβασης σε εκπαιδευτικούς πόρους στην Ευρώπη, µε παράλληλη προώθηση των ίσων ευκαιριών σε όλους τους τοµείς της εκπαίδευσης προαγωγή της ποσοτικής και ποιοτικής βελτίωσης του επιπέδου γνώσης των γλωσσών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως των λιγότερο διαδεδοµένων και των λιγότερο διδασκόµενων προαγωγή της συνεργασίας και της κινητικότητας στον τοµέα της εκπαίδευσης, ιδίως µέσω: - ενθάρρυνσης ανταλλαγών µεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυµάτων - προώθησης της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης - ενθάρρυνσης βελτιώσεων στο σύστηµα αναγνώρισης ακαδηµαϊκών τίτλων και περιόδων σπουδών - ανάπτυξης της ανταλλαγής πληροφοριών και συµβολής στην άρση των εµποδίων στον εν λόγω τοµέα ενθάρρυνση καινοτοµιών στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών µεθόδων και υλικών και διερεύνηση θεµάτων κοινού ενδιαφέροντος σχετικά µε την εκπαιδευτική πολιτική. Προκειµένου να επιτευχθούν οι ανωτέρω στόχοι, το πρόγραµµα επιδιώκει, επίσης, την προώθηση της ισότητας µεταξύ ανδρών και γυναικών και ίσων ευκαιριών για άτοµα µε ειδικές ανάγκες και συµβάλλει ενεργά στην καταπολέµηση του κοινωνικού αποκλεισµού, του ρατσισµού και της ξενοφοβίας. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε τα θέµατα αυτά περιλαµβάνονται στο παράρτηµα 3. 1 Απόφαση 253/2000/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 24ης Ιανουαρίου 2000, Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων L28 της 3ης Φεβρουαρίου 2000. 7
1.3 ραστηριότητες Το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ υποστηρίζει τις ακόλουθες κατηγορίες δραστηριοτήτων: διακρατική κινητικότητα ατόµων στον τοµέα της εκπαίδευσης στην Ευρώπη σχέδια βασισµένα σε διακρατικές συµπράξεις, µε στόχο την ανάπτυξη καινοτοµιών και την ποιοτική αναβάθµιση της εκπαίδευσης προώθηση της γλωσσοµάθειας και της κατανόησης διαφορετικών πολιτισµών χρήση των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας στον τοµέα της εκπαίδευσης δίκτυα διακρατικής συνεργασίας για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής εµπειριών και ορθών πρακτικών παρατήρηση και συγκριτική ανάλυση εκπαιδευτικών συστηµάτων και πολιτικών δραστηριότητες που αφορούν την ανταλλαγή πληροφοριών και τη διάδοση ορθών πρακτικών και καινοτοµιών. Οι ανωτέρω δραστηριότητες υποστηρίζονται µε διάφορους τρόπους στο πλαίσιο των διαφόρων δράσεων του προγράµµατος (βλ. 2κατωτέρω). 2 ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ Το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ περιλαµβάνει µια σειρά «δράσεων» στον τοµέα της εκπαίδευσης: Η δράση COMENIUS αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας της σχολικής εκπαίδευσης και στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής της διάστασης, µέσω της ενθάρρυνσης της διακρατικής συνεργασίας µεταξύ σχολικών ιδρυµάτων και της συµβολής στη βελτίωση της επαγγελµατικής εξέλιξης ατόµων που απασχολούνται άµεσα στον τοµέα της σχολικής εκπαίδευσης, καθώς και στην προώθηση της γλωσσοµάθειας και της διαπολιτισµικής ευαισθητοποίησης. Η δράση ERASMUS αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης και στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής της διάστασης, µέσω της ενθάρρυνσης της διακρατικής συνεργασίας των τριτοβάθµιων ιδρυµάτων, της προώθησης της κινητικότητας σπουδαστών και διδακτικού προσωπικού της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης, της ενίσχυσης της διαφάνειας και της βελτίωσης της ακαδηµαϊκής αναγνώρισης σπουδών και ακαδηµαϊκών τίτλων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η δράση GRUNDTVIG αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας, στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης, της διαθεσιµότητας και της εύκολης πρόσβασης στη δια βίου εκπαίδευση µέσω της εκπαίδευσης ενηλίκων υπό την ευρύτερη δυνατή έννοια, στη βελτίωση των εκπαιδευτικών ευκαιριών για άτοµα τα οποία εγκαταλείπουν το σχολείο χωρίς να έχουν αποκτήσει τα βασικά τυπικά προσόντα και στην ενθάρρυνση της καινοτοµίας µέσω εναλλακτικών εκπαιδευτικών οδών. Πέραν της εκπαίδευσης στα πλαίσια του επίσηµου εκπαιδευτικού συστήµατος, η δράση GRUNDTVIG περιλαµβάνει και την εκπαίδευση που πραγµατοποιείται σε ανεπίσηµη ή αυτόνοµη βάση. Η δράση LINGUA, για τη διδασκαλία και εκµάθηση γλωσσών, υποστηρίζει τις λοιπές δράσεις του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ µε µέτρα που αποσκοπούν στην ενθάρρυνση και υποστήριξη της γλωσσικής ποικιλοµορφίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στη συµβολή στη βελτίωση της ποιότητας της διδασκαλίας και εκµάθησης γλωσσών και στην προαγωγή της δια βίου πρόσβασης σε ευκαιρίες εκµάθησης γλωσσών σύµφωνα µε τις ανάγκες του κάθε ατόµου. Η δράση MINERVA προωθεί την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τοµέα της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας στην εκπαίδευση. Για το σκοπό αυτό προωθείται η βαθύτερη κατανόηση της επιρροής της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και των τεχνολογιών της πληροφόρησης και της 8
επίδρασης επικοινωνίας στην εκπαίδευση από τους διδάσκοντες, τους διδασκόµενους, τους αρµόδιους λήψης αποφάσεων και το ευρύ κοινό, επιδιώκεται να διασφαλισθεί η δέουσα συνεκτίµηση των παιδαγωγικών προβληµατισµών κατά την ανάπτυξη των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας και εκπαιδευτικών προϊόντων και υπηρεσιών βασισµένων στα πολυµέσα και προάγεται η αύξηση της πρόσβασης σε βελτιωµένες µεθόδους διδασκαλίας και εκπαιδευτικά µέσα στον εν λόγω τοµέα. Η παρατήρηση και καινοτοµία στα εκπαιδευτικά συστήµατα και τις εκπαιδευτικές πολιτικές συµβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας και στην ενίσχυση της διαφάνειας των εκπαιδευτικών συστηµάτων, καθώς και στην περαιτέρω προώθηση της διαδικασίας εκπαιδευτικών καινοτοµιών στην Ευρώπη µέσω της ανταλλαγής πληροφοριών και εµπειριών, του εντοπισµού ορθών πρακτικών, της συγκριτικής ανάλυσης εκπαιδευτικών συστηµάτων και πολιτικών, καθώς και της µελέτης και ανάλυσης θεµάτων κοινού ενδιαφέροντος σχετικά µε την εκπαιδευτική πολιτική. Η εν λόγω δράση προβλέπει οικονοµική ενίσχυση των δικτύων ΕΥΡΥ ΙΚΗ και NARIC, καθώς και των επισκέψεων µελέτης ΑΡΙΩΝ. Οι Κοινές ράσεις συνδέουν το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ µε άλλα κοινοτικά προγράµµατα, όπως το πρόγραµµα LEONARDO DA VINCI για την επαγγελµατική κατάρτιση και το πρόγραµµα ΝΕΟΛΑΙΑ. Τα Συνοδευτικά Μέτρα υποστηρίζουν µια σειρά πρωτοβουλιών οι οποίες συµβάλλουν στην επίτευξη των γενικών στόχων του προγράµµατος, µέσω δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης και πληροφόρησης, δραστηριοτήτων διάδοσης και κατάρτισης, καθώς και δραστηριοτήτων τις οποίες αναλαµβάνουν ενώσεις ή µη κυβερνητικοί οργανισµοί. 3 ΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΩΚΡΑΤΗΣ 3.1 Συµµετέχουσες χώρες ικαίωµα συµµετοχής στο πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ έχουν κατ αρχήν: Tα δεκαπέντε κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Βέλγιο, ανία, Γερµανία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λουξεµβούργο, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πορτογαλία, Φιλλανδία, Σουηδία και Ηνωµένο Βασίλειο. Οι χώρες ΕΖΕΣ/ΕΟΧ 2 : Ισλανδία, Λίχτενσταϊν, Νορβηγία Οι υποψήφιες προς ένταξη χώρες: οι συνδεδεµένες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης: Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουµανία, Σλοβακία και Σλοβενία η Κύπρος, η Μάλτα και η Τουρκία. Η συµµετοχή των χωρών που περιλαµβάνονται στον ανωτέρω κατάλογο και δεν είναι κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτάται από την περάτωση των τυπικών νοµικών διαδικασιών. Οι εν λόγω διαδικασίες αναµένεται να περατωθούν εγκαίρως, προκειµένου να ισχύσει η συµµετοχή όλων των ανωτέρω χωρών ήδη από το έτος 2000, µε εξαίρεση την Τουρκία για την οποία το 2000 είναι προπαρασκευαστικό έτος και της οποίας η συµµετοχή αναµένεται να αρχίσει σε µεταγενέστερη ηµεροµηνία. Συνιστάται στους αιτούντες, πριν την υποβολή αίτησης για χρηµατοδότηση, να επικοινωνούν µε τους Εθνικούς Φορείς ούτως ώστε να επιβεβαιώνουν την επιλεξιµότητα των χωρών ή να ανατρέχουν για το σκοπό αυτό στον ιστοχώρο του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ στο ιαδίκτυο, η ηλεκτρονική διεύθυνση του οποίου παρατίθεται στο τµήµα 9 του Μέρους Ι του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες. 2 EΖΕΣ: Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών. EΟΧ: Ευρωπαϊκός Οικονοµικός Χώρος. 9
Επισηµαίνεται ότι η συµµετοχή ιδρυµάτων και ατόµων από τις ανωτέρω τρίτες χώρες εξαρτάται από τις προϋποθέσεις οι οποίες παρατίθενται στο τµήµα 6.1 («Κριτήρια επιλεξιµότητας») κατωτέρω. Στο πλαίσιο ορισµένων δράσεων του προγράµµατος, µπορεί να διατεθεί περιορισµένη οικονοµική ενίσχυση κατά περίπτωση, προκειµένου να καταστεί δυνατή και η συµµετοχή σε συγκεκριµένες δραστηριότητες ατόµων ή ιδρυµάτων από άλλες χώρες, πέραν όσων αναφέρονται ανωτέρω. Οι απαραίτητες πληροφορίες θα περιλαµβάνονται στην ετήσια και / ή στις ειδικές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων και στα έντυπα υποβολής αίτησης. 3.2 Άτοµα και ιδρύµατα µε δικαίωµα συµµετοχής Το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ αφορά όλες τις εκπαιδευτικές κατηγορίες και βαθµίδες. Απευθύνεται ιδιαίτερα σε: Μαθητές, σπουδαστές ή άλλους εκπαιδευόµενους Εργαζόµενους που απασχολούνται άµεσα στην εκπαίδευση Όλες τις κατηγορίες εκπαιδευτικών ιδρυµάτων που ορίζονται από κάθε συµµετέχουσα χώρα Άτοµα και οργανισµούς αρµόδιους για τα εκπαιδευτικά συστήµατα και τις εκπαιδευτικές πολιτικές σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Επίσης, είναι δυνατόν να συµµετάσχουν σε ορισµένες δράσεις στο πλαίσιο του προγράµµατος και άλλοι δηµόσιοι ή ιδιωτικοί φορείς, ιδίως: Τοπικοί και περιφερειακοί φορείς και οργανισµοί Ενώσεις που δραστηριοποιούνται στον τοµέα της εκπαίδευσης, συµπεριλαµβανοµένων των φοιτητικών συλλόγων, των συλλόγων µαθητών και διδασκόντων, και των συλλόγων γονέων κοινωνικοί εταίροι ερευνητικά κέντρα εξειδικευµένα σε αναλύσεις στον εκπαιδευτικό τοµέα εταιρίες και κοινοπραξίες, επαγγελµατικές οργανώσεις, εργατοϋπαλληλικές οργανώσεις καθώς και εµπορικά και βιοµηχανικά επιµελητήρια. Στο παράρτηµα 2 περιλαµβάνεται µια εκτενέστερη επισκόπηση των συγκεκριµένων κατηγοριών ατόµων και ιδρυµάτων στα οποία απευθύνεται κάθε δράση. Όλες οι πληροφορίες σχετικά µε τις κατηγορίες σχολικών ιδρυµάτων και ιδρυµάτων κατάρτισης εκπαιδευτικών, τα οποία είναι επιλέξιµα για συµµετοχή στην δράση COMENIUS 1 ΚΑΙ 2 σε κάθε συµµετέχουσα χώρα διατίθενται από τους Εθνικούς Φορείς. 4 ΦΟΡΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ 4.1 Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Επιτροπή ΣΩΚΡΑΤΗΣ Η συνολική ευθύνη της υλοποίησης του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ ανήκει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επικουρούµενη από την Επιτροπή ΣΩΚΡΑΤΗΣ, η οποία συγκροτείται από εκπροσώπους των κρατών µελών. Η επιχειρησιακή διαχείριση του προγράµµατος διεξάγεται από την Επιτροπή σε στενή συνεργασία µε τις εθνικές αρχές, επικουρούµενη από τους Εθνικούς Φορείς (βλ. τµήµα 4.3 κατωτέρω) και ένα Γραφείο Τεχνικής Υποστήριξης σε κοινοτικό επίπεδο (βλ. τµήµα 9 κατωτέρω). 10
4.2 Κεντρικές και αποκεντρωµένες δράσεις Το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ περιλαµβάνει δύο βασικές κατηγορίες δράσεων: Κατά την υλοποίηση «κεντρικών δράσεων», υπεύθυνη για τις διαδικασίες επιλογής σχεδίων και σύναψης συµβάσεων είναι η Επιτροπή. Κατά κανόνα, σε κάθε σχέδιο ένα από τα ιδρύµατα εταίρους αναλαµβάνει συντονιστικό ρόλο και έχει την ευθύνη του σχεδίου έναντι της Επιτροπής. Κατά την υλοποίηση «αποκεντρωµένων δράσεων», υπεύθυνες για τις διαδικασίες επιλογής σχεδίων και σύναψης συµβάσεων είναι οι εθνικές αρχές των χωρών που συµµετέχουν επικουρούµενες από Εθνικούς Φορείς. Κατά κανόνα, κάθε συµµετέχον εκπαιδευτικό ίδρυµα διατηρεί άµεση σχέση µε τον Εθνικό Φορέα της χώρας όπου εδρεύει. Η διαχείριση των δραστηριοτήτων που αφορούν ατοµική κινητικότητα (διδασκόντων, µαθητών, σπουδαστών κλπ) διεξάγεται από τον Εθνικό Φορέα είτε µε άµεση επαφή µε τους ενδιαφερόµενους είτε µέσω του εκπαιδευτικού ιδρύµατος στο οποίο εργάζονται ή φοιτούν οι ενδιαφερόµενοι. Αναλυτική περιγραφή των δύο αυτών µεθόδων και των ενεργειών στις οποίες εφαρµόζονται ακολουθεί στο τµήµα 5 κατωτέρω. 4.3 Εθνικοί Φορείς Οι εθνικές αρχές των χωρών που συµµετέχουν συγκροτούν Εθνικούς Φορείς, προκειµένου να διευκολύνεται ο συντονισµός της διαχείρισης των ενεργειών του προγράµµατος σε εθνικό επίπεδο. Οι Εθνικοί Φορείς διαδραµατίζουν πολύ σηµαντικό ρόλο κατά την πρακτική εφαρµογή του προγράµµατος. Τούτο ισχύει ιδίως για τις αποκεντρωµένες δράσεις, για τις οποίες έχουν την ευθύνη παραλαβής των εντύπων υποβολής αίτησης για οικονοµική ενίσχυση, παροχής συµβουλών προς τις εθνικές αρχές σχετικά µε την επιλογή των υποψηφιοτήτων (ή διεξαγωγής της εν λόγω επιλογής εκ µέρους των εθνικών αρχών), αποστολής συµβάσεων στους επιλεγέντες υποψηφίους, καταβολής των επιχορηγήσεων στους δικαιούχους και παραλαβής των εκθέσεών τους. Επιπλέον, οι Εθνικοί Φορείς εκφέρουν άποψη σχετικά µε τις αιτήσεις για οικονοµική ενίσχυση στο πλαίσιο ορισµένων κεντρικών ενεργειών και επιτελούν µια σειρά άλλων σηµαντικών λειτουργιών που αφορούν το πρόγραµµα στο σύνολό του, όπως πληροφόρηση, παροχή βοήθειας για την εξεύρεση των κατάλληλων εταίρων για συγκεκριµένα σχέδια, παροχή καθοδήγησης και συµβουλών για την υποβολή αίτησης και για άλλα θέµατα, παρακολούθηση της προόδου των σχεδίων και ενηµέρωση για τον τρόπο λειτουργίας του προγράµµατος. Οι διευθύνσεις των Εθνικών Φορέων περιλαµβάνονται στο παράρτηµα 1 τις παρόντες Οδηγίες για τους αιτούντες. Ο πλήρης και ενηµερωµένος κατάλογος των Εθνικών Φορέων δηµοσιεύεται στην ετήσια πρόσκληση υποβολής προτάσεων του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ. ιατίθεται επίσης στον κεντρικό ιστοχώρο του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ, ο οποίος αναφέρεται στο τµήµα 9 του Μέρους Ι του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες κατωτέρω. 11
5 ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 5.1 ιαδικασίες υποβολής αιτήσεων Οι διαδικασίες υποβολής αίτησης για χρηµατοδότηση από το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ διαφέρουν ανάλογα µε την δράση την οποία αφορά η αίτηση 3. Στον πίνακα 1 κατωτέρω παρατίθενται οι διαδικασίες υποβολής αίτησης των διαφόρων ενεργειών του προγράµµατος. Οι προθεσµίες υποβολής αίτησης δηµοσιεύονται στην ετήσια πρόσκληση υποβολής προτάσεων του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Συνιστάται στους ενδιαφερόµενους για τις αποκεντρωµένες δράσεις να απευθύνονται στον Εθνικό Φορέα τους για να πληροφορηθούν τις προθεσµίες που ισχύουν για τη χώρα τους. Εφαρµόζονται δύο βασικές κατηγορίες διαδικασιών υποβολής αίτησης και διαδικασιών επιλογής: µια διαδικασία για τις «κεντρικές» δράσεις (οι αιτήσεις υποβάλλονται στην Επιτροπή) µια διαδικασία για τις «αποκεντρωµένες» δράσεις (οι αιτήσεις υποβάλλονται στους Εθνικούς Φορείς). Περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες για τους αιτούντες περιλαµβάνονται στα έντυπα υποβολής αιτήσεων για κάθε δράση. Η χρήση των συγκεκριµένων εντύπων είναι υποχρεωτική για την υποβολή αίτησης για χρηµατοδότηση. 3 Οι διαδικασίες που περιγράφονται κατωτέρω αφορούν αποκλειστικά τα «νέα» σχέδια, δηλαδή αιτήσεις για χρηµατοδότηση σχεδίων τα οποία επί του παρόντος δεν χρηµατοδοτούνται από το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Οι συντονιστές σχεδίων ήδη χρηµατοδοτούµενων από το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ, οι οποίοι επιθυµούν να υποβάλουν αίτηση για πρόσθετη χρηµατοδότηση («ανανέωση»), θα ενηµερωθούν χωριστά για τις διαδικασίες και τις προθεσµίες που ισχύουν στην περίπτωση αυτή, καθώς και για τα έντυπα που πρέπει να χρησιµοποιηθούν. 12
ΠΙΝΑΚΑΣ 1: ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΙΑ ΙΚΑΣΙΩΝ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ράση του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ COMENIUS Συµπράξεις σχολικών ιδρυµάτων: Σχέδια για σχολικά ιδρύµατα Σχέδια εκµάθησης γλωσσών Σχέδια ανάπτυξης σχολικών ιδρυµάτων Σχέδια ευρωπαϊκής συνεργασίας για την κατάρτιση εκπαιδευτικού προσωπικού σχολικών ιδρυµάτων Ατοµικές υποτροφίες κατάρτισης εκπαιδευτικού προσωπικού σχολικών ιδρυµάτων: Αρχική κατάρτιση Βοηθοί καθηγητές γλωσσών COMENIUS Ενδοϋπηρεσιακή κατάρτιση ίκτυα COMENIUS ERASMUS Ευρωπαϊκή διαπανεπιστηµιακή συνεργασία Κινητικότητα σπουδαστών και διδακτικού προσωπικού Θεµατικά ίκτυα ERASMUS GRUNDTVIG Σχέδια Ευρωπαϊκής συνεργασίας για την εκπαίδευση ενηλίκων και την δια βίου εκπαίδευση Εκπαιδευτικές συµπράξεις Ατοµικές υποτροφίες κατάρτισης προσωπικού εκπαίδευσης ενηλίκων ίκτυα GRUNDTVIG LINGUA Προαγωγή της εκµάθησης γλωσσών Ανάπτυξη εργαλείων και διδακτικού υλικού MINERVA Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση / Οι τεχνολογίες της πληροφόρησης και της επικοινωνίας στον τοµέα της εκπαίδευσης ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ Παρατήρηση εκπαιδευτικών συστηµάτων, πολιτικών και καινοτοµιών Επισκέψεις µελέτης ΑΡΙΩΝ για αρµόδιους λήψης αποφάσεων στην εκπαίδευση Πολλαπλασιαστικές δραστηριότητες ΑΡΙΩΝ Καινοτόµες πρωτοβουλίες ως απόκριση σε νέες ανάγκες ΚΟΙΝΕΣ ΡΑΣΕΙΣ Κοινές ράσεις ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Συνοδευτικά Μέτρα ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ Προπαρασκευαστικές επισκέψεις για όλες τις δράσεις ιαδικασία υποβολής αιτήσεων Εθνικοί Φορείς Επιτροπή Εθνικοί Φορείς Επιτροπή Επιτροπή Εθνικοί Φορείς Επιτροπή Επιτροπή Εθνικοί Φορείς Εθνικοί Φορείς Επιτροπή Επιτροπή Επιτροπή Επιτροπή Επιτροπή Εθνικοί Φορείς Επιτροπή Επιτροπή Επιτροπή Επιτροπή Εθνικοί Φορείς 5.2 Κεντρικές δράσεις: διαδικασία επιλογής από την Επιτροπή Οι δράσεις στις οποίες εφαρµόζεται η διαδικασία επιλογής από την Επιτροπή παρατίθενται στον πίνακα 1 ανωτέρω. Τα απαραίτητα έντυπα υποβολής αίτησης διατίθενται: από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική ιεύθυνση Εκπαίδευσης και Πολιτιστικών θεµάτων, Μονάδα A4 (Πληροφορίες για το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ), rue de la Loi / Wetstraat 200, 1049 Βρυξέλλες, Βέλγιο από το Γραφείο Τεχνικής Υποστήριξης (βλ. διεύθυνση στο τµήµα 9 του Μέρους Ι του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες κατωτέρω) από τους Εθνικούς Φορείς (βλ. Παράρτηµα Ι του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες κατωτέρω) σε ηλεκτρονική µορφή στην ακόλουθη διεύθυνση: http://europa.eu.in/comm/education/socrates.html 13
Οι αιτούντες για τις κεντρικές δράσεις πρέπει να υποβάλλονται στην Επιτροπή στη διεύθυνση που αναγράφεται στα έντυπα υποβολής αίτησης, το αργότερο µέχρι την καταληκτική ηµεροµηνία που ορίζεται για κάθε δράση στην ετήσια πρόσκληση υποβολής προτάσεων του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Οι διαδικασίες υποβολής αίτησης διαφέρουν ελαφρώς ανάλογα µε την κάθε δράση, όπως φαίνεται στον πίνακα 2. 14
ΠΙΝΑΚΑΣ 2 ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΡΑΣΕΙΣ ράση ιαδικασία υποβολής αίτησης ιαδικασία επιλογής Ηαίτησηυποβάλλεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το συντονιστικό ίδρυµα του Μίας φάσης 4 σχεδίου. CΟMENIUS: Σχέδια Ευρωπαϊκής συνεργασίας για την κατάρτιση εκπαιδευτικού προσωπικού σχολικών ιδρυµάτων GRUNΤDVIG: Σχέδια Ευρωπαϊκής συνεργασίας LINGUA MINERVA ERASMUS: Ευρωπαϊκή διαπανεπιστηµιακή συνεργασία ERASMUS: Θεµατικά ίκτυα Συνοδευτικά Μέτρα Αντίγραφο της αίτησης διαβιβάζεται: - από το συντονιστικό ίδρυµα στα άλλα συµµετέχοντα ιδρύµατα και στον αρµόδιο Εθνικό Φοράς της χώρας του - από κάθε άλλο συµµετέχον ίδρυµα στον αντίστοιχο Εθνικό Φορέα της χώρας του, συνοδευόµενο από περίληψη της πρότασης στη γλώσσα του εν λόγω Εθνικού Φορέα. Η προπαρασκευαστική πρόταση υποβάλλεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το συντονιστικό ίδρυµα του σχεδίου. Aντίγραφο της προπαρασκευαστικής πρότασης διαβιβάζεται: από το συντονιστικό ίδρυµα στα άλλα συµµετέχοντα ιδρύµατα και στον αρµόδιο Εθνικό Φορέα της χώρας του από όλα τα λοιπά συµµετέχοντα ιδρύµατα στους αρµόδιους Εθνικούς Φορείς των χωρών τους Εφόσον το συντονιστικό ίδρυµα είναι πανεπιστήµιο, η προπαρασκευαστική πρόταση πρέπει να περιλαµβάνεται στην αίτηση για σύναψη Θεσµικής Σύµβασης του πανεπιστηµίου (βλ. το σχετικό µε την δράση ERASMUS τµήµα του παρόντος πίνακα). Όλες οι δραστηριότητες στο πλαίσιο του ERASMUS για τις οποίες το πανεπιστήµιο υποβάλλει αίτηση για χρηµατοδότηση, πρέπει να περιλαµβάνονται στην αίτηση για σύναψη Θεσµικής Σύµβασης. Ηαίτησηαποστέλλεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πρέπει να περιλαµβάνει, επίσης, προπαρασκευαστικές προτάσεις για τυχόν Θεµατικά ίκτυα στα οποία το πανεπιστήµιο προτίθεται να αναλάβει συντονιστικό ρόλο, καθώς και προπαρασκευαστικές προτάσεις για σχέδια στα πλαίσια άλλων δράσεων του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ, τα οποία το πανεπιστήµιο επιθυµεί να συντονίσει. Aντίγραφο της αίτησης διαβιβάζεται στον Εθνικό Φορέα της χώρας του πανεπιστηµίου που υποβάλλει την αίτηση. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. ύο φάσεων Μίας φάσης (εκτός των Θεµατικών ικτύων, όπου εφαρµόζεται διαδικασία δύο φάσεων) Μίας φάσης ΑΡΙΩΝ: Πολλαπλασιαστικές δραστηριότητες Παρατήρηση εκπαιδευτικών συστηµάτων, πολιτικών και καινοτοµιών ( ράση 6.1) Καινοτόµες πρωτοβουλίες ως απόκριση σε νέες ανάγκες ( ράση 6.2) Κοινές ράσεις ίκτυα COMENIUS ίκτυα GRUNDTVIG Οι αιτήσεις υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το συντονιστικό ίδρυµα του σχεδίου. Η προπαρασκευαστική πρόταση υποβάλλεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το συντονιστικό ίδρυµα του σχεδίου. Εφόσον το συντονιστικό ίδρυµα είναι πανεπιστήµιο, η προπαρασκευαστική πρόταση πρέπει να περιλαµβάνεται στην αίτηση για σύναψη Θεσµικής Σύµβασης (βλ. το σχετικό µε την δράση ERASMUS τµήµα του παρόντος πίνακα). Μίας ή δύο φάσεων, σύµφωνα µε την εκάστοτε πρόσκληση υποβολής προτάσεων ύο φάσεων 4 Είναι, παρά ταύτα, δυνατόν να εφαρµοστεί διαδικασία δύο φάσεων σε µεταγενέστερο στάδιο του προγράµµατος. Συνιστάται στους ενδιαφερόµενους να συµβουλεύονται την ετήσια πρόσκληση υποβολής προτάσεων. 15
Όπως φαίνεται στον πίνακα 2, η επιλογή στο πλαίσιο των εν λόγω δράσεων διεξάγεται βάσει διαδικασίας µίας ή δύο φάσεων. Οι εν λόγω φάσεις έχουν ως εξής: ιαδικασία επιλογής µίας φάσης Το συντονιστικό ίδρυµα υποβάλλει τελική πρόταση στην Επιτροπή (σε ορισµένες δράσεις, διαβιβάζονται αντίγραφα και στους Εθνικούς Φορείς, όπως φαίνεται στον πίνακα 2). Η Επιτροπή αξιολογεί τις προτάσεις επικουρούµενη από ανεξάρτητους εµπειρογνώµονες. Σε ορισµένες δράσεις, οι Εθνικοί Φορείς έχουν δυνατότητα να εκφέρουν άποψη επί των προτάσεων προς την Επιτροπή. Μετά τη γνωµοδότηση της Επιτροπής ΣΩΚΡΑΤΗΣ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταρτίζει κατάλογο των επιλεγµένων σχεδίων, ανακοινώνει τα αποτελέσµατα στους αιτούντες και προβαίνει στη σύναψη συµβάσεων για τα επιλεγµένα σχέδια. ιαδικασία επιλογής δύο φάσεων Φάση 1: Το συντονιστικό ίδρυµα υποβάλλει προπαρασκευαστική πρόταση στην Επιτροπή (σε ορισµένες δράσεις, διαβιβάζονται αντίγραφα και στους Εθνικούς Φορείς, όπως φαίνεται στον πίνακα 2). Η Επιτροπή αξιολογεί τις προπαρασκευαστικές προτάσεις. Σε ορισµένες δράσεις, οι Εθνικοί Φορείς έχουν δυνατότητα να εκφέρουν άποψη επί των προπαρασκευαστικών προτάσεων προς την Επιτροπή. Στη συνέχεια η Επιτροπή καταρτίζει κατάλογο προεπιλεγµένων σχεδίων, ενηµερώνει τους συντονιστές των προπαρασκευαστικών προτάσεων που δεν έχουν επιλεγεί σχετικά µε την έκβαση της αίτησής τους και καλεί τους συντονιστές των προεπιλεγµένων σχεδίων να υποβάλλουν την τελική πρόταση. Η Επιτροπή θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειµένου να διαβιβάσει στους συντονιστές των προεπιλεγµένων σχεδίων γραπτές οδηγίες. Ενδέχεται, επίσης, να διεξαχθεί ενηµερωτική συνάντηση, προκειµένου να διευκολυνθούν στην κατάρτιση της τελικής πρότασης και να τους παρασχεθούν συµβουλές για την εκπόνηση του σχεδίου. Φάση 2: Το συντονιστικό ίδρυµα υποβάλλει τελική πρόταση στην Επιτροπή (σε ορισµένες δράσεις, διαβιβάζονται αντίγραφα και στους Εθνικούς Φορείς, όπως φαίνεται στον πίνακα 2). Η Επιτροπή αξιολογεί τις προτάσεις επικουρούµενη από ανεξάρτητους εµπειρογνώµονες. Σε ορισµένες δράσεις, οι Εθνικοί Φορείς έχουν δυνατότητα να εκφέρουν άποψη επί των προτάσεων προς την Επιτροπή. Μετά τη γνωµοδότηση της Επιτροπής ΣΩΚΡΑΤΗΣ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταρτίζει κατάλογο των επιλεγµένων σχεδίων, ανακοινώνει τα αποτελέσµατα στους αιτούντες και προβαίνει στη σύναψη συµβάσεων για τα επιλεγµένα σχέδια. 5.3 Αποκεντρωµένες δράσεις: διαδικασία επιλογής από τους Εθνικούς Φορείς Οι δράσεις στις οποίες εφαρµόζεται η διαδικασία επιλογής από τους Εθνικούς Φορείς περιλαµβάνονται στον πίνακα 1 ανωτέρω. Οι αιτήσεις υποβάλλονται απευθείας στην αρµόδια για την εν λόγω δράση του Εθνικού Φορέα της χώρας στην οποία εργάζεται ή σπουδάζει ο υποψήφιος. Χρησιµοποιούνται τα έντυπα υποβολής αίτησης τα οποία διατίθενται κατόπιν αιτήσεως από τους Εθνικούς Φορείς. (Βλ. παράρτηµα Ι του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες κατωτέρω). Οι διαδικασίες υποβολής αίτησης διαφέρουν ελαφρώς ανάλογα µε την κάθε δράση, όπως φαίνεται στον πίνακα 3. 16
ΠΙΝΑΚΑΣ 3 ΙΑ ΙΚΑΣΙΕΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΕΣ ΡΑΣΕΙΣ ράση COMENIUS: Συµπράξεις σχολικών Ιδρυµάτων (Σχέδια για Σχολικά ιδρύµατα Σχέδια για εκµάθηση Γλωσσών Σχέδια για Ανάπτυξη σχολικών Ιδρυµάτων) GRUNDTVIG: Εκπαιδευτικές Συµπράξεις COMENIUS Ατοµικές υποτροφίες για την κατάρτιση εκπαιδευτικού προσωπικού σχολικών ιδρυµάτων: Αρχική κατάρτιση Βοηθοί καθηγητές γλωσσών Ενδοϋπηρεσιακή κατάρτιση ιαδικασία Το συντονιστικό ίδρυµα υποβάλλει αίτηση για το σύνολο του σχεδίου στον Εθνικό Φορέα της χώρας του. Τα ιδρύµατα εταίροι υποβάλλουν στους Εθνικούς Φορείς των χωρών τους αντίγραφο της αίτησης για το σύνολο του σχεδίου, συνοδευόµενο από µετάφραση της αίτησης στην αντίστοιχη γλώσσα, καθώς και τυχόν πρόσθετες πληροφορίες που τους έχουν ζητηθεί από τους Εθνικούς Φορείς τους. Τα ιδρύµατα που συµµετέχουν στο σχέδιο υποβάλλουν αίτηση για χρηµατοδότηση σον Εθνικό Φορέα της χώρας τους, από την οποία λαµβάνουν επίσης, κατόπιν αιτήσεως, τα έντυπα υποβολής αίτησης που πρέπει να χρησιµοποιηθούν, καθώς και αναλυτικότερες πληροφορίες σχετικά µε τις διαδικασίες. Στην περίπτωση των συµπράξεων σχολικών ιδρυµάτων COMENIUS, η αίτηση προς τους Εθνικούς Φορείς πρέπει επίσης να συνοδεύεται από το Σχέδιο COMENIUS του σχολικού ιδρύµατος, έντυπα του οποίου διατίθενται από τους Εθνικούς Φορείς. Η αίτηση υποβάλλεται στον Εθνικό Φορέα της χώρας στην οποία εργάζεται ή σπουδάζει ο υποψήφιος κατά το χρόνο της υποβολής. Τα έντυπα υποβολής αίτησης που πρέπει να χρησιµοποιηθούν, καθώς και αναλυτικότερες πληροφορίες σχετικά µε τις διαδικασίες, διατίθενται κατόπιν αιτήσεως από τον αντίστοιχο Εθνικό Φορέα και σε πολλές περιπτώσεις από το οικείο ίδρυµα για τους αιτούντες. Βλ. επίσης Μέρος ΙΙ του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες για πρόσθετες αναλυτικές πληροφορίες σχετικά µε τη διαδικασία υποβολής αίτησης για ατοµικές υποτροφίες κατάρτισης στο πλαίσιο προγραµµάτων κατάρτισης της δράσης COMENIUS. GRUNDTVIG Ατοµικές υποτροφίες κατάρτισης προσωπικού εκπαίδευσης ενηλίκων Επισκέψεις µελέτης ΑΡΙΩΝ Προπαρασκευαστικές επισκέψεις για όλες τις δράσεις ERASMUS Κινητικότητα σπουδαστών και διδακτικού προσωπικού Οι αιτήσεις υποβάλλονται στο πανεπιστήµιο προέλευσης για τους αιτούντες. Αναλυτικότερες πληροφορίες σχετικά µε τις ισχύουσες διαδικασίες διατίθενται κατόπιν αιτήσεως από τον Εθνικό Φορέα της χώρας στην οποία εδρεύει το πανεπιστήµιο ή από τις διοικητικές υπηρεσίες του πανεπιστηµίου. 17
6 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 6.1 Κριτήρια επιλεξιµότητας Στο πρώτο στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης και επιλογής, η Επιτροπή ή η Εθνικός Φορέας ελέγχει κατά πόσον η αίτηση πληροί τα κριτήρια επιλεξιµότητας. Σε περίπτωση κατά την οποία δεν ικανοποιούνται τα εν λόγω κριτήρια, η αίτηση (πρόταση ή προπαρασκευαστική πρόταση) αποκλείεται από τη διαδικασία επιλογής. Στις διάφορες δράσεις του προγράµµατος ενδέχεται να εφαρµόζονται ειδικά κριτήρια επιλεξιµότητας. Συνιστάται στους ενδιαφερόµενους να µελετήσουν το σχετικό τµήµα στο Μέρος II του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες. Επιπλέον, υπάρχουν και ορισµένα γενικά κριτήρια επιλεξιµότητας, τα οποία εφαρµόζονται στο σύνολο του προγράµµατος: 1. Οι αιτήσεις πρέπει: να υποβάλλονται σύµφωνα µε τις διαδικασίες που ορίζονται στον παρόντα Οδηγό για τους αιτούντες και εντός των προθεσµιών που αναφέρονται στην ετήσια ή στις ειδικές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων να χρησιµοποιούν τα επίσηµα έντυπα υποβολής αίτησης για τις αντίστοιχες δράσεις του προγράµµατος, τα οποία πρέπει να συµπληρώνονται πλήρως σε µία από τις 11 επίσηµες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης 5. 2. Οι δραστηριότητες ή τα σχέδια για τα οποία ζητείται οικονοµική ενίσχυση πρέπει να πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις που τίθενται για κάθε δράση στο Μέρος ΙΙ του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες. 3. Τα συντονιστικά ή συνεργαζόµενα ιδρύµατα των σχεδίων πρέπει: να εδρεύουν σε µία από τις χώρες που αναφέρονται στο τµήµα 3.1 ανωτέρω να διαθέτουν τα χαρακτηριστικά που παρατίθενται στο τµήµα 3.2 ανωτέρω (στην περίπτωση της δράσης COMENIUS 1 και 2, επιλέξιµες είναι αποκλειστικά οι κατηγορίες ιδρυµάτων που ορίζονται από τις εθνικές αρχές κατάλογος των εν λόγω κατηγοριών διατίθεται κατόπιν αιτήσεως από τους Εθνικούς Φορείς). 4. Τα άτοµα που υποβάλλουν αίτηση για χορήγηση υποτροφίας πρέπει να είναι: είτε υπήκοοι των χωρών που αναφέρονται στο τµήµα 3.1 ανωτέρω είτε υπήκοοι άλλων χωρών, υπό την προϋπόθεση ότι είναι µόνιµοι κάτοικοι ή έχουν αναγνωρισθεί ως απάτριδες ή πρόσφυγες στη συµµετέχουσα χώρα από την οποία επιθυµούν να µετακινηθούν στο πλαίσιο του προγράµµατος. 5. Εάν η αίτηση αφορά ιδρύµατα και / ή άτοµα από τις τρίτες χώρες που αναφέρονται στο τµήµα 3.1, πρέπει να πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια: τα σχέδια πρέπει να περιλαµβάνουν τουλάχιστον έναν οργανισµό από κράτος µέλος της ΕΕ σε περίπτωση ατοµικής κινητικότητας, µετάβασης δηλαδή ατόµων σε άλλη συµµετέχουσα χώρα µε σκοπό τη διδασκαλία, τις σπουδές ή την επίσκεψη, είτε η χώρα προέλευσης είτε η χώρα υποδοχής πρέπει να είναι κράτος µέλος της ΕΕ. Παρά ταύτα, ο όρος αυτός δεν ισχύει σε περιπτώσεις στις οποίες η δραστηριότητα κινητικότητας πραγµατοποιείται στο πλαίσιο πολυµερών κύκλων µαθηµάτων ή σχεδίων (COMENIUS, µε εξαίρεση τους βοηθούς καθηγητές γλωσσών, GRUNDTVIG, ΑΡΙΩΝ, προπαρασκευαστικές επισκέψεις που αποσκοπούν στην εκπόνηση πολυµερών σχεδίων στο πλαίσιο οποιασδήποτε δράσης του προγράµµατος, συναντήσεις σχεδιασµού / οργάνωσης / αξιολόγησης στο πλαίσιο πολυµερών σχεδίων). 5 Στο πλαίσιο αποκεντρωµένων ενεργειών, µε εξαίρεση την δράση ΑΡΙΩΝ, οι Εθνικοί Φοροί των χωρών ΕΖΕΣ/ΕΟΧ και των υποψηφίων προς ένταξη χωρών έχουν τη δυνατότητα να επιτρέψουν τη χρήση της εθνικής γλώσσας της ενδιαφερόµενης χώρας κατά την υποβολή αιτήσεων από τους υποψηφίους. 18
6.2 Κριτήρια επιλογής και προτεραιότητες Οι αιτήσεις οι οποίες ικανοποιούν τα κριτήρια επιλεξιµότητας αξιολογούνται βάσει µιας σειράς κριτηρίων επιλογής και υπό το φως ορισµένων προτεραιοτήτων, ως εξής: 1. Στο Μέρος II του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες περιλαµβάνονται για κάθε δράση του προγράµµατος: οι στόχοι της δράσης. Όλες οι αιτήσεις για οικονοµική ενίσχυση αξιολογούνται βάσει της σηµασίας τους για την επίτευξη των εν λόγω στόχων. τυχόν ειδικά κριτήρια επιλογής και προτεραιότητες για κάθε δράση, τα οποία ισχύουν για όλες τις αιτήσεις για οικονοµική ενίσχυση στα πλαίσια της εν λόγω δράσης, για όλο το χρονικό διάστηµα κατά το οποίο ισχύει οι παρών Οδηγείς για τους αιτούντες. 2. Στην ετήσια πρόσκληση υποβολής προτάσεων του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ αναφέρονται: τυχόν πρόσθετες προτεραιότητες για το εν λόγω έτος σε περίπτωση αποκεντρωµένων δράσεων τις οποίες διαχειρίζονται οι Εθνικοί Φορείς ενδέχεται να ισχύουν και πρόσθετα κριτήρια επιλογής ή προτεραιότητες, ειδικά για τη συγκεκριµένη χώρα. 3. Στις ειδικές ανά δράση προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για ορισµένες δράσεις περιλαµβάνονται τα κριτήρια επιλογής και οι προτεραιότητες που αφορούν τις δραστηριότητες οι οποίες πρόκειται να υποστηριχθούν βάσει της εκάστοτε πρόσκλησης υποβολής προτάσεων. 4. Η Επιτροπή και κατά περίπτωση οι Εθνικοί Φορείς θα λαµβάνουν επίσης υπόψη κατά την κατάρτιση του καταλόγου των επιλεγµένων σχεδίων ορισµένες γενικές αρχές που διέπουν την πολιτική επιλογής σχεδίων σε κοινοτικό επίπεδο. Για το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ, τούτο σηµαίνει κυρίως: ότι είναι αναγκαίο να διασφαλισθεί η ενεργός συµβολή του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ στην υλοποίηση συγκεκριµένων κοινοτικών πολιτικών, όπως η προώθηση της ισότητας µεταξύ ανδρών και γυναικών, η καταπολέµηση του κοινωνικού αποκλεισµού (ιδίως µε την ενσωµάτωση των ατόµων µε ειδικές ανάγκες και την καταπολέµηση του ρατσισµού και της ξενοφοβίας), καθώς και η προώθηση της κοινωνικής και οικονοµικής συνοχής σε όλες τις περιφέρειες των κρατών µελών της ΕΕ (για περισσότερες πληροφορίες βλ. παράρτηµα 3). Όλες οι δράσεις στα πλαίσια του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ θα έχουν την ιδιαίτερη συµβολή τους στα ανωτέρω. Οι υποψήφιοι, ανεξαρτήτως δράσης, παροτρύνονται να καταδείξουν µε ποιο τρόπο και σε ποιο βαθµό οι προτεινόµενες δραστηριότητες συνεργασίας θα συµβάλλουν στην προώθηση των ανωτέρω πολιτικών στόχων, γεγονός το οποίο θα συνεκτιµηθεί κατά περίπτωση στη διαδικασία επιλογής ότι είναι επιθυµητό ο τελικός κατάλογος των χρηµατοδοτούµενων σχεδίων να χαρακτηρίζεται όχι µόνον από υψηλή ποιότητα, αλλά και από συνολική ισορροπία όσον αφορά τις χώρες που συµµετέχουν στο πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ, το φάσµα των θεµάτων τα οποία καλύπτονται από τα σχέδια και τις δραστηριότητες που έχουν επιλεγεί κ.λ.π. ότι είναι επιθυµητό να προαχθεί η συµµετοχή ιδρυµάτων και ατόµων που δεν είχαν λάβει στο παρελθόν κοινοτική οικονοµική ενίσχυση. 5. Στον πίνακα 4 παρατίθενται τα γενικά κριτήρια τα οποία ισχύουν για όλα τα «σχέδια διακρατικής συνεργασίας», δηλαδή τα σχέδια που υλοποιούνται στα πλαίσια όλων των συγκεντρωτικών ενεργειών, καθώς και τα δίκτυα στα πλαίσια των COMENIUS, ERASMUS και GRUNDTVIG. 19
ΠΙΝΑΚΑΣ 4: ΓΕΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΣΧΕ ΙΩΝ ΙΑΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. Κριτήρια σχετικά µε τη σηµασία του προτεινόµενου θέµατος και την ευρωπαϊκή διάσταση του σχεδίου Πιθανή συµβολή του σχεδίου στη βελτίωση της ποιότητας και στην προώθηση της καινοτοµίας στον εν λόγω τοµέα, συνάφεια των επιλεγµένων θεµάτων και δραστηριοτήτων µε τις διαπιστωµένες ανάγκες. Πιθανός βραχυπρόθεσµος, µεσοπρόθεσµος και µακροπρόθεσµος αντίκτυπος του σχεδίου σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ικανότητα του σχεδίου να συνδυάζει γνώσεις και εµπειρίες διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών και η γενικότερη προστιθέµενη αξία του σε ευρωπαϊκή κλίµακα (βλ. επίσης «ιάδοση» στα κριτήρια που αφορούν τη διαχείριση κατωτέρω). Ισόρροπη εκπροσώπηση χωρών, περιφερειών, κατηγοριών ιδρυµάτων κ.λ.π. εντός του σχεδίου. Έµφαση του σχεδίου στην προαγωγή της ισότητας µεταξύ αδρών και γυναικών, των ίσων ευκαιριών για άτοµα µε ειδικές ανάγκες και συµβολή του στην καταπολέµηση του ρατσισµού και της ξενοφοβίας. 2. Κριτήρια σχετικά µε τη σκοπιµότητα, τη συνεκτικότητα και την υγιή διαχείριση Σαφήνεια στόχων και οµάδων στις οποίες απευθύνεται το πρόγραµµα. Σαφήνεια και συνέπεια του γενικού σχεδιασµού του σχεδίου και πιθανότητα επίτευξης των επιθυµητών στόχων εντός ευλόγου χρονικού διαστήµατος. Ποιότητα των διαχειριστικών διευθετήσεων για το σχέδιο (δέσµευση και ισόρροπη συµµετοχή των εταίρων, ακριβές πρόγραµµα εργασίας και προϋπολογισµός, σαφής οργάνωση συντονισµού κ.λ.π.). Ποιότητα των προτάσεων σχετικά µε την παρακολούθηση και αξιολόγηση του σχεδίου, σχετικά µε τη διασφάλιση της ποιότητας των αποτελεσµάτων του και, ει δυνατόν, σχετικά µε την εκτίµηση του αντικτύπου του σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό/ευρωπαϊκό επίπεδο. Ποιότητα των διευθετήσεων για τη διάδοση των ποιοτικών αποτελεσµάτων ή την επίτευξη πολλαπλασιαστικών αποτελεσµάτων (βλ. τµήµα 8.3 κατωτέρω). Eµπειρία των συµµετεχόντων οργανισµών και ποιότητα του διαθέσιµου ανθρώπινου δυναµικού ή, κατά περίπτωση, των τεχνολογικών πόρων. υνατότητα επίτευξης των στόχων του σχεδίου από τη σύµπραξη. Απόδειξη της προστιθέµενης αξίας για τα ιδρύµατα εταίρους, υπό την έννοια του συνδυασµού των αντίστοιχων τοµέων εξειδίκευσης κάθε ιδρύµατος / αξιοποίησης της εµπειρογνωµοσύνης / συµπληρωµατικότητας των δραστηριοτήτων. Σε περίπτωση κατά την οποία στο σχέδιο χρησιµοποιούνται νέες τεχνολογίες, η ευφυής και αποτελεσµατική χρήση των προτεινόµενων τεχνολογιών για την παραγωγή, την εφαρµογή ή τη διάδοση των αποτελεσµάτων του σχεδίου, λαµβανοµένων υπόψη των οµάδων στις οποίες απευθύνεται το σχέδιο. 20
7 ΙΑΘΕΣΙΜΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ 7.1 Επιλεξιµότητα δαπανών Κατά κανόνα, η κοινοτική οικονοµική ενίσχυση που χορηγείται στα πλαίσια του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ αποσκοπεί µόνον εν µέρει στην αντιστάθµιση του κατ εκτίµηση κόστους υλοποίησης των δραστηριοτήτων. Για τη χρηµατοδότηση λαµβάνονται υπόψη µόνον οι δαπάνες που συνδέονται άµεσα µε τις εν λόγω δραστηριότητες και πραγµατοποιούνται στη διάρκεια της συµβατικής περιόδου. Στον πίνακα 5 περιλαµβάνεται µια γενική επισκόπηση των γενικών κατηγοριών επιλέξιµων δαπανών για τις διάφορες δράσεις του προγράµµατος. Επισηµαίνεται ότι για ορισµένες κατηγορίες δαπανών εφαρµόζονται κανόνες ως προς το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος, οι οποίοι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από τους υποψηφίους κατά την κατάρτιση του προϋπολογισµού τους. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε τους κανόνες επιλεξιµότητας και το ύψος της χρηµατοδότησης, οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να συµβουλεύονται: το Μέρος II του παρόντος εγγράφου, στο οποίο περιλαµβάνονται ορισµένες ρυθµίσεις που ισχύουν ειδικά για συγκεκριµένες δράσεις τα έντυπα υποβολής αίτησης για τις διάφορες δράσεις. 7.2 Ύψος επιχορηγήσεων Σε περίπτωση σχεδίων διακρατικής συνεργασίας (βλ. πίνακα 5) η Επιτροπή προβαίνει σε ανάλυση του προϋπολογισµού που υποβάλλεται από τον υποψήφιο, προκειµένου να διαπιστωθεί κατά πόσον συµµορφώνεται µε τους κανόνες και συνάδει προς τους στόχους και τα αναµενόµενα αποτελέσµατα του σχεδίου. Ο αναθεωρηµένος προϋπολογισµός ο οποίος προκύπτει αποτελεί τη βάση για τον υπολογισµό της επιχορήγησης που θα διατεθεί. Το πραγµατικό ύψος της επιχορήγησης θα αποτελεί συµβολή στην κάλυψη µέρους των συνολικών δαπανών για το σχέδιο και θα εξαρτάται από µια σειρά παραγόντων, όπως η διαθεσιµότητα κοινοτικών πόρων, η πολιτική διάθεσης οικονοµικών πόρων που εφαρµόζεται σε συγκεκριµένες δράσεις, κ.λπ. Σε περίπτωση δραστηριοτήτων κινητικότητας η επιχορήγηση συνήθως συνίσταται σε: α) ένα ποσό για την κάλυψη των οδοιπορικών κατ εκτίµηση των πραγµατικών δαπανών που θα προκύψουν, β) ένα κατ αποκοπήν ποσό για την κάλυψη των δαπανών διαβίωσης, χορηγούµενο σε ηµερήσια, εβδοµαδιαία ή µηνιαία βάση, το ύψος του οποίου εξαρτάται από τη χώρα προορισµού, γ) κατά περίπτωση, ένα κυµαινόµενο ποσό για την κάλυψη άλλων κατηγοριών δαπανών, όπως δίδακτραµ κ.λπ. Στα επιµέρους τµήµατα σχετικά µε τις δράσεις στο Μέρος II του παρόντος εγγράφου περιλαµβάνεται ενδεικτικά το ύψος της συνήθως παρεχόµενης επιχορήγησης εντός του πλαισίου κάθε δράσης. Σε όλες τις δράσεις, το ύψος της συνήθως παρεχόµενης επιχορήγησης µπορεί να αυξηθεί σε περίπτωση: συµµετοχής ατόµων / ιδρυµάτων τα οποία βρίσκονται σε µειονεκτική θέση εξαιτίας γεωγραφικών, κοινωνικών ή οικονοµικών λόγων συµµετοχής ατόµων µε ειδικές ανάγκες, ιδίως όσων χρειάζονται ειδική υποστήριξη στη διάρκεια των δραστηριοτήτων του σχεδίου ή κατά τη µετάβαση ή την παραµονή σε άλλη χώρα. 21
7.3 Γλωσσική προετοιµασία Πολλές δράσεις στα πλαίσια του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ αφορούν διακρατική κινητικότητα ατόµων. Εναπόκειται στα ενδιαφερόµενα ιδρύµατα και άτοµα να διασφαλίσουν τις απαραίτητες γλωσσικές ικανότητες ώστε να επιτύχουν τους στόχους τους κατά τη διάρκεια της παραµονής τους σε άλλη χώρα. Τούτο αποκτά ιδιαίτερη σηµασία όταν το άτοµο µεταβαίνει σε άλλη χώρα προκειµένου να διδάξει ή να φοιτήσει σε ίδρυµα ή σε κύκλο µαθηµάτων χρησιµοποιώντας γλώσσα διαφορετική από τη µητρική του. Προκειµένου να ενθαρρυνθούν οι ανωτέρω δραστηριότητες, ένα µικρό µέρος της επιχορήγησης είναι δυνατόν να χρησιµοποιηθεί για το σκοπό αυτό, ιδίως όταν η εν λόγω γλώσσα συγκαταλέγεται στις λιγότερο διαδεδοµένες και λιγότερο διδασκόµενες επίσηµες γλώσσες της ΕΕ. Για περισσότερες πληροφορίες, συνιστάται στους ενδιαφερόµενους να συµβουλεύονται τα σχετικά µε κάθε δράση τµήµατα του παρόντος Οδηγού για τους αιτούντες και να επικοινωνούν µε τον αρµόδιο Εθνικό Φορέα. 7.4 Προπαρασκευαστικές επισκέψεις και σεµινάρια ιατίθενται επιχορηγήσεις ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε αρµόδια µέλη του προσωπικού επιλέξιµων ιδρυµάτων να υλοποιήσουν προπαρασκευαστικές δραστηριότητες σε άλλη συµµετέχουσα χώρα προκειµένου να τεθούν τα θεµέλια ενός µελλοντικού διακρατικού σχεδίου ή δικτύου στα πλαίσια των συγκεντρωτικών δράσεων του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ 6. Οι εν λόγω επιχορηγήσεις θα διατίθενται για χρονικό διάστηµα διάρκειας µέχρι µίας εβδοµάδας και κατά κανόνα δεν θα υπερβαίνουν το ποσό των 1.000 ανά άτοµο. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στον Εθνικό Φορέα της χώρας στην οποία εργάζεται συνήθως ο υποψήφιος. Ο Εθνικός Φορέας παρέχει κατόπιν αιτήσεως αναλυτικές πληροφορίες σχετικά µε τις διαδικασίες και τις προθεσµίες υποβολής αίτησης. Οι προπαρασκευαστικές δραστηριότητες µπορούν να λάβουν δύο µορφές: Προπαρασκευαστικές επισκέψεις Στόχος των προπαρασκευαστικών επισκέψεων είναι να δοθεί δυνατότητα συνάντησης των πιθανών εταίρων, προκειµένου κυρίως: να προσδιορίσουν τους σκοπούς, τους στόχους και τη µεθοδολογία του προτεινόµενου για χρηµατοδότηση σχεδίου στα πλαίσια του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ να προσδιορίσουν τους ρόλους, τις ευθύνες και τα καθήκοντα των εταίρων στα πλαίσια του σχεδίου να καταρτίσουν ένα πρόγραµµα εργασίας και τον αντίστοιχο προϋπολογισµό να αναπτύξουν διαδικασίες αξιολόγησης και διάδοσης των αποτελεσµάτων του σχεδίου να συµπληρώσουν το κοινό έντυπο υποβολής αίτησης για χρηµατοδότηση του σχεδίου. Οι υποψηφιότητες για προπαρασκευαστικές επισκέψεις αξιολογούνται βάσει της συνάφειας του προβλεπόµενου σχεδίου µε την εν λόγω δράση και βάσει του βαθµού στον οποίο αποδεικνύεται η αποφασιστική συµβολή της επιχορήγησης προπαρασκευαστικής επίσκεψης στην ανάπτυξη ποιοτικής πρότασης σχεδίου. Ως εκ τούτου, είναι σηµαντικό οι υποψήφιοι να παρέχουν επαρκείς πληροφορίες σχετικά µε το πρόγραµµα της επίσκεψης καθώς και τον θεµατικό τοµέα και τη διάρθρωση του µελλοντικού σχεδίου (σκοποί, στόχοι, οµάδα στόχος, συνάφεια µε το έργο των συµµετεχόντων ιδρυµάτων, κ.λπ.). Εξάλλου, πρέπει να αποδεικνύεται η προστιθέµενη αξία της προσωπικής επαφής σε σύγκριση µε την αλληλογραφία, την επαφή µε ηλεκτρονικά µέσα και την τηλεφωνική επαφή. 6 Αναλυτική περιγραφή των προπαρασκευαστικών επισκέψεων για τις οποίες διατίθεται οικονοµική ενίσχυση στο πλαίσιο των αποκεντρωµένων ενεργειών και της δράσης ERASMUS δίνεται στα σχετικά τµήµατα του Μέρους ΙΙ του παρόντος Οδηγού για τους Αιτούντες. 22
εν χορηγείται οικονοµική ενίσχυση για περισσότερες από µία προπαρασκευαστικές επισκέψεις ανά ίδρυµα και σχέδιο. Είναι δυνατή η συµµετοχή στην ίδια επίσκεψη περισσοτέρων του ενός ατόµων από το ίδιο ίδρυµα, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει σαφής και αιτιολογηµένος καταµερισµός αρµοδιοτήτων και καθηκόντων µεταξύ τους και αποδεικνύονται σαφώς τα πλεονεκτήµατα σε σύγκριση µε την επίσκεψη ενός µόνο ατόµου. Στην ίδια επίσκεψη δεν χορηγείται οικονοµική ενίσχυση για συµµετοχή περισσοτέρων των δύο ατόµων από το ίδιο ίδρυµα, εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις καταφανούς ανάγκης. Προπαρασκευαστικά σεµινάρια Για ορισµένες δράσεις στα πλαίσια του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ, οργανώνεται κάθε χρόνο σειρά επίσηµα εγκεκριµένων σεµιναρίων προκειµένου να διευκολυνθεί η ανάπτυξη σχεδίων µε αντικείµενο τους θεµατικούς τοµείς προτεραιότητας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε τα σεµινάρια, οι ενδιαφερόµενοι θα πρέπει να απευθύνονται στον Εθνικό Φορέα της χώρας τους. Στόχος των προπαρασκευαστικών σεµιναρίων είναι να δοθεί στους συµµετέχοντες η δυνατότητα: να αποκτήσουν ευρύτερη ενηµέρωση σχετικά µε τις ευκαιρίες για ευρωπαϊκή συνεργασία στον τοµέα στον οποίο εστιάζεται το σεµινάριο να συναντήσουν άτοµα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα οποία εργάζονται στον ίδιο τοµέα και να συστήσουν συµπράξεις να λάβουν σαφείς πληροφορίες και συµβουλές σχετικά µε τον τρόπο ανάπτυξης ποιοτικών σχεδίων διακρατικής συνεργασίας (καταµερισµός αρµοδιοτήτων και καθηκόντων στο πλαίσιο του σχεδίου, ανάπτυξη διαδικασιών αξιολόγησης του σχεδίου και διάδοσης των αποτελεσµάτων τουµ κ.λπ.) να λάβουν πρακτικές πληροφορίες για τις διαδικασίες, τον τρόπο συµπλήρωσης εντύπων υποβολής αίτησης, τις οικονοµικές και συµβατικές υποχρεώσεις των δικαιούχων των επιχορηγήσεων, κ.λπ. Οι αιτήσεις χρηµατοδότησης για συµµετοχή σε προπαρασκευαστικά σεµινάρια αξιολογούνται από τους Εθνικούς Φορείς βάσει της µέχρι τότε δραστηριοποίησης (ή της σχεδιαζόµενης µελλοντικής δραστηριοποίησης) για τους αιτούντες και του ιδρύµατός του στον αντίστοιχο θεµατικό τοµέα, καθώς και των δυνατοτήτων αποτελεσµατικής συνεργασίας στο πλαίσιο ενός διακρατικού σχεδίου. Κατά κανόνα δεν είναι δυνατή η συµµετοχή περισσοτέρων του ενός ατόµων από το ίδιο ίδρυµα στο ίδιο σεµινάριο. Προπαρασκευαστικές δραστηριότητες για νέες συµµετέχουσες χώρες Σε περίπτωση κατά την οποία µια χώρα συµµετέχει στο πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ για πρώτη φορά, θα υπάρχουν ειδικές διευθετήσεις για προπαρασκευαστικές επισκέψεις από και προς την εν λόγω χώρα κατά την αρχική περίοδο συµµετοχής της. Περισσότερες πληροφορίες παρέχονται κατόπιν αιτήσεως από τους Εθνικούς Φορείς. 23
8 ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΣΧΕ ΙΩΝ 8.1 Συµβάσεις και καταβολή επιχορηγήσεων Στους υποψηφίους οι οποίοι ολοκληρώνουν µε επιτυχία τη διαδικασία επιλογής αποστέλλεται σύµβαση από την Επιτροπή ή τον αρµόδιο Εθνικό Φορέα, ανάλογα µε την εκάστοτε δράση. Στη σύµβαση αναφέρεται το ύψος της παρεχόµενης επιχορήγησης και διατυπώνονται οι χρηµατοοικονοµικοί κανόνες που εφαρµόζονται. Η καταβολή των επιχορηγήσεων συνήθως γίνεται τµηµατικά. Οι συµβατικές ρυθµίσεις για τη χορήγηση οικονοµικής ενίσχυσης διαφέρουν ανάλογα µε την δράση, όπως φαίνεται στον πίνακα 5. Σε όλες τις κεντρικές δράσεις στις οποίες προβλέπονται «σχέδια διακρατικής συνεργασίας», όπως παρατίθενται στον πίνακα 5, για σχέδια διάρκειας µεγαλύτερης του ενός έτους ενδέχεται να συναφθούν συµβάσεις οι οποίες καλύπτουν όλη τη διάρκεια του σχεδίου. Στην περίπτωση αυτή, χορηγείται µια προκαταβολή µε την έναρξη του σχεδίου. Οι περαιτέρω καταβολές υπόκεινται σε περιοδική επανεξέταση και αξιολόγηση της προόδου του σχεδίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η τελευταία καταβολή κανονικά γίνεται βάσει αξιολόγησης των αποτελεσµάτων του σχεδίου και ανάλυσης της τελικής έκθεσης οικονοµικής διαχείρισης του δικαιούχου. 8.2 Υποβολή εκθέσεων και αξιολόγηση Οι ενδιάµεσες και τελικές εκθέσεις των επιχορηγούµενων ατόµων και ιδρυµάτων συµβάλλουν σηµαντικά στη συνολική αξιολόγηση του προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ και αποτελούν πολύτιµο µέσο βελτίωσης του προγράµµατος στο µέλλον. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε τις εκθέσεις που πρέπει να υποβάλλονται παρέχονται µαζί µε τις συµβάσεις επιχορήγησης. Το πρόγραµµα ΣΩΚΡΑΤΗΣ υπόκειται τόσο σε εσωτερική όσο και σε εξωτερική αξιολόγηση, η διεξαγωγή της οποίας ρυθµίζεται από την Επιτροπή σε συνεργασία µε τα κράτη µέλη. Ως εκ τούτου, οι δικαιούχοι επιχορηγήσεων πρέπει να είναι διατεθειµένοι να δεχθούν, για το σκοπό αυτό, εξουσιοδοτηµένους αξιολογητές και ελεγκτές, ενώ ενδέχεται επίσης να χρειασθεί να συµµετάσχουν σε συναντήσεις παρακολούθησης και αξιολόγησης, σε έρευνες που οργανώνονται µε σκοπό την αξιολόγηση ή σε συναντήσεις που στοχεύουν στη διάδοση πληροφοριών για τα χρηµατοδοτούµενα σχέδια και τα αποτελέσµατά τους (βλ. Τµήµα 8.3 κατωτέρω). 8.3 ιάδοση αποτελεσµάτων Προκειµένου να επιτευχθεί ο ευρύτερος δυνατός αντίκτυπος, τα σχέδια θα πρέπει να περιλαµβάνουν σαφείς στρατηγικές και δραστηριότητες για τη διάδοση των εµπειριών και των αποτελεσµάτων τους (προγράµµατα σπουδών, κύκλους µαθηµάτων, µεθοδολογίες, παιδαγωγικό υλικό, έρευνες, αναλύσεις, συστάσεις κ.λ.π.) πέραν των εταίρων της σύµπραξης. Τα σχέδια θα πρέπει να διαθέτουν ένα εµπεριστατωµένο πρόγραµµα διάδοσης, συµπεριλαµβανοµένης της µετάφρασης σε άλλες γλώσσες (στην περίπτωση σχεδίων µε γλωσσικό κυρίως περιεχόµενο, ιδίως στις λιγότερο διαδεδοµένες και λιγότερο διδασκόµενες γλώσσες της ΕΕ). 24