Αριθμός 1384/2012 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Γ

Σχετικά έγγραφα
Αριθμός 3762/2012 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Γ

Ασκούμενοι δικηγόροι - Όριο ηλικίας εγγραφής σε Δικηγορικό Σύλλογο - Προθεσμία εγγραφής - Αντισυνταγματικότητα ρύθμισης -.

Θέµα εργασίας. Η Θεσµική Προσαρµογή των Συνταγµατικών ικαιωµάτων ΙΙ (ΣτΕ 438/2001)

Αριθμός 3177/2007 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

ΣτΕ 599/2012 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Γ

Νομολογία 261/2003 Μονομελές Πρωτοδικείο

Αριθμός 239/2014 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Δ'

3216/2003 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

ΣτΕ 1865/2002. του... ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Κ. Μπουρνόζο (Α.Μ. 151), που τον διόρισε στο ακροατήριο,

Αριθμός 178/2013 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Στ

αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος και του αρχαιοτέρου του Συμβούλου που

του... ο οποίος παρέστη με το δικηγόρο Γεώργιο Δημάκη (Α.Μ. 7291), που τον διόρισε με πληρεξούσιο,

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Δ'

ΣτΕ 2456/2012. των: α)... και β)..., κατοίκων..., οι οποίοι παρέστησαν με το δικηγόρο Σ. Σδούκο (Α.Μ. 9900), που τον διόρισαν με πληρεξούσιο,

ΣτΕ 1383/2012. κατά των:α)... και β)..., κατοίκων..., τακτικών δημοτικών συμβούλων, στις ως άνω δημοτικές εκλογές, οι οποίοι δεν παρέστησαν.

του Δήμου Μυκόνου Νομού Κυκλάδων, ο οποίος παρέστη με το δικηγόρο Σπυρίδωνα Λάβδα (Α.Μ. 61 Δ.Σ. Σύρου), που τον διόρισε με πληρεξούσιο,

Αριθμός 665/2015 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Γ

1405/2003 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

του..., κατοίκου Βρυξελλών, ο οποίος παρέστη με τη δικηγόρο Θ. Αντωνίου (Α.Μ ) που τη διόρισε στο ακροατήριο,

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL)

της..., κατοίκου Αλιβερίου Χαλκίδας, η οποία δεν παρέστη, αλλά ο δικηγόρος που υπογράφει την αίτηση νομιμοποιήθηκε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο,

ΣτΕ 2302/2011. κατά του..., κατοίκου Βάρης Αττικής (...), ο οποίος δεν παρέστη.

ΤΜΗΜΑ VII. ακόλουθη σύνθεση: Γεωργία Μαραγκού, Αντιπρόεδρος, Γεώργιος Βοΐλης και

ΣτΕ Ακύρωση της παραγράφου 2 της ΠΟΛ.1008/2011 η οποία επιβάλει την υπογραφή λογιστή

1329/2003 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου

ΣτΕ 2586/2011. Με την αίτηση αυτή ο αναιρεσείων επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ αριθμ. 350/2010 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πύργου.

ΣτΕ 196/2012. Με την αίτηση αυτή ο αιτών επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ αριθμ. 263/2011 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης.

Αριθμός 4203/2015 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Β

Νομολογία 527/2003 ΣτΕ

Published on TaxExperts (

κατά του Υπουργού Δημόσιας Τάξης και ήδη Προστασίας του Πολίτη, ο οποίος παρέστη με τον Περικλή Αγγέλου, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ (Ολομέλεια) Απόφαση υπ αριθμόν 959/2015

\ψ W M Αριθμός 126/2011

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Συμβούλου Η. Τσακόπουλου.

Δικαστήριο: ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ Τόπος: ΑΘΗΝΑ Αριθ. Απόφασης: 2512 Ετος: Όροι ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ-ΜΕΛΗ-ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΔΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΩΝ

ΣτΕ 3353/2004. του..., κατοίκου..., οδός..., ο οποίος παρέστη με το δικηγόρο Δημ. Μητρόπουλο (Α.Μ ) που τον διόρισε με πληρεξούσιο

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγήτριας, Ε. Νίκα.

ΣτΕ 4439/2012. του..., κατοίκου Πειραιά (...), ο οποίος παρέστη με τη δικηγόρο Ελ. Καναβάκη (Α.Μ ), που την διόρισε με πληρεξούσιο,

Αριθμός 4704/1996. τ ο υ..., δικηγόρου, κατοίκου Αθηνών, ο οποίος παρέστη αυτοπροσώπως ως δικηγόρος ( Α.Μ ),

ΣτΕ 112/2016 Published on TaxExperts (

ΣτΕ Η φορολόγηση της «πραγματικής αξίας πώλησης μετοχών» μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο

Α Π Ο Φ Α Σ Η 136/2012

πραγματικές δαπάνες του φορολογούμενου για τον υπολογισμό της ανάλωσης κεφαλαίου προηγούμενων ετών

Συμβούλιο της Επικρατείας Τμήμα Β Αριθμός απόφασης 1944/2012

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ Α2 ΑΚΥΡΩΤΙΚΟ

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL)

Συμβούλιο της Επικρατείας Τμήμα Δ Αριθμός απόφασης 1098/2011

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRACOM IT SERVICES) 909/2011 ΣΤΕ ( )

Με την αίτηση αυτή οι αναιρεσείοντες επιδιώκουν να αναιρεθεί η υπ αριθμ. 274/2014 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πύργου Ηλείας.

ΣτΕ 3427/2017. του..., κατοίκου Αραχώβης, ο οποίος παρέστη με τη δικηγόρο Δέσποινα Μεταξά (Α.Μ.16728), που τη διόρισε στο ακροατήριο,

Α Π Ο Φ Α Σ Η 98/2012

Α Π Ο Φ Α Σ Η 97/2012

THIEFFRY ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

Α Π Ο Φ Α Σ Η 44/2013

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της παραπεμπτικής αποφάσεως, η οποία επέχει θέση εισηγήσεως, από την εισηγήτρια, Σύμβουλο Α.-Μ. Παπαδημητρίου.

Α Π Ο Φ Α Σ Η 58/2017

ΕΝΩΣΗ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΕΣΔΔ & ΕΣΤΑ

Published on TaxExperts (

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 2 Απριλίου 2008, με. την ακόλουθη σύνθεση: Γεώργιος - Σταύρος Κούρτης, Πρόεδρος, Ιωάννης

Α Π Ο Φ Α Σ Η 47 / 2013

και κατά της υπ αριθµ. 2826/2007 αποφάσεως του ιοικητικού Εφετείου Αθηνών.

ΣτΕ 2471/2012. του..., κατοίκου... (...), ο οποίος παρέστη με το δικηγόρο Λουκά Πιτσιλό (Α.Μ ), που τον διόρισε στο ακροατήριο,

248/2017 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Β'

" ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ. Page 1 of 5 ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΔΣΑ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ. Η Επιτροπή Αναστολών του Συµβουλίου της Επικρατείας. (άρθρο 52 του π.δ/τος 18/1989, όπως αντικαταστάθηκε µε

ΣτΕ 2134/2014 [ΥΑ για την παράταση αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών και εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών στην περιοχή του Δήμου Καλαμαριάς]

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΣτΕ 2123/2011. Με την αίτηση αυτή η αναιρεσείουσα επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ αριθμ. 22/2011 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Ιωαννίνων.

ΣτΕ 3525/2012. Με την αίτηση αυτή ο αναιρεσείων επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ αριθμ. 38/2011 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Λαμίας.

Α Π Ο Φ Α Σ Η 89/2012

NEWLAW Δικηγορική Εταιρεία Τσιλώνης-Βογιατζόγλου

Καλλιθέα ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

Αριθμός 2177/2004 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

ΣτΕ 2701/2012 [Παράνομη η βάσει αντισυνταγματικών διατάξεων ανάκληση οικοδομικής άδειας για την κατασκευή πολυκαταστήματος παιχνιδιών]

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΔΣΑ. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ Δικαστήριο: ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ Τόπος: ΑΘΗΝΑ Αριθμός Απόφασης: 2771 Έτος: 2003

Α Π Ο Φ Α Σ Η 47/2015

ΣΤΕ 1511/2002 (Α ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ)

Αθήνα, Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/590/ Α Π Ο Φ Α Σ Η 14/2014

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

Συστήματα κατάρτισης δικηγόρων στην ΕΕ

Α Π Ο Φ Α Σ Η 37/2014

Α Π Ο Φ Α Σ Η 116/2011

Αρ.Πρωτ ΑΠΟΦΑΣΗ. (αριθμ.: 252/2010)

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΘΕΜΑ: Προϋποθέσεις αντικατάστασης Δικηγόρου διορισθέντα στα πλαίσια της παροχής δωρεάν νομικής βοήθειας.

ΣτΕ 1260/2015 Δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών

Α Π Ο Φ Α Σ Η 38/2014

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

2190/2004 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Α Π Ο Φ Α Σ Η Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

Αριθμός 2176/2004 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ. Διοικητική πράξη - Ανάκληση - Αρχή του κράτους δικαίου - Αρχή της

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

Α Π Ο Φ Α Σ Η 87/2013

Transcript:

Αριθμός 1384/2012 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Γ [(Α ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ, ΕΔΔΔΔ 2012/683) Δικηγόροι και αίτηση ακύρωσης της σιωπηρής αρνήσεως του Δικηγορικού Συλλόγου να εγγράψει τον αιτούντα στο βιβλίο ασκουμένων. Οι διατάξεις των άρθρων 4 και 5 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων, οι οποίες αφενός μεν επιβάλλουν την εγγραφή των πτυχιούχων των νομικών σχολών στο βιβλίο ασκουμένων του οικείου δικηγορικού συλλόγου εντός εξαμήνου από τη λήψη του πτυχίου αφετέρου δε ορίζουν σε ποιες περιπτώσεις επιτρέπεται η εγγραφή και πέραν του εξαμήνου, αντίκεινται στην αρχή της αναλογικότητας, σε συνδυασμό με το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος. Αντίθετη μειοψηφία. Παραπομπή της υπόθεσης στην Ολομέλεια του ΣτΕ.] Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 9 Ιουνίου 2011, με την εξής σύνθεση: Γ. Σταυρόπουλος, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Γ Τμήματος, Ν. Μαρκουλάκης, Μ. Βηλαράς, Γ. Ποταμιάς, Φ. Ντζίμας, Σύμβουλοι, Μ. Πικραμένος, Γ. Ζιάμος, Πάρεδροι. Γραμματέας η Δ.Τετράδη. Για να δικάσει την από 20 Ιανουαρίου 2009 αίτηση: του......, κατοίκου Λάρισας (.....), ο οποίος δεν παρέστη, αλλά ο δικηγόρος που υπογράφει την αίτηση νομιμοποιήθηκε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο, κατά του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας, ο οποίος παρέστη με το δικηγόρο Δ. Καλογερά (Α.Μ. 585 Δ.Σ. Λάρισας), που τον διόρισε με πρακτικό του το Διοικητικό του Συμβούλιο. Με την αίτηση αυτή ο αιτών επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ αριθ. 1/15.1.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας. Οι πληρεξούσιοι των διαδίκων δήλωσαν, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 21 του Κανονισμού Λειτουργίας του Δικαστηρίου, ότι δεν θα αγορεύσουν. Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Παρέδρου Μ. Πικραμένου. Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο Ν ό μ ο 1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αίτησης έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο ( 374947.2009 ειδικό έντυπο παραβόλου). Εμβάθυνση στο Συνταγματικό Δίκαιο, Νομική Σχολή ΑΠΘ, Διδάσκουσα: Λίνα Παπαδοπούλου

2. Επειδή, ο αιτών, αξιωματικός της Ελληνικής Αστυνομίας εν αποστρατεία, ο οποίος έλαβε το πτυχίο της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στις 10.10.2001, ζήτησε, με την 369/2.9.2008 αίτησή του, προς τον Δικηγορικό Σύλλογο Λάρισας να εγγραφεί στο βιβλίο ασκουμένων του εν λόγω Δικηγορικού Συλλόγου. Η ανωτέρω αίτηση του αιτούντος περί εγγραφής του στο βιβλίο ασκουμένων απορρίφθηκε με την 1/14/15.1.2009 πράξη του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας με δύο αιτιολογικές βάσεις: α) ότι όφειλε σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κώδικα Δικηγόρων να ζητήσει την εγγραφή του εντός εξαμήνου από τη λήψη του πτυχίου του, στην προκειμένη δε περίπτωση έχει υπερβεί την εξάμηνη προθεσμία, β) ότι έχει παρέλθει η προβλεπόμενη από το άρθρο 5 παρ.2 του Κώδικα Δικηγόρων πενταετία από τη λήψη του πτυχίου του. Με την κρινόμενη αίτηση ο αιτών ζητεί την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή του για εγγραφή στο βιβλίο ασκουμένων του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας. 3. Επειδή, στην παράγραφο 1 του άρθρου 5 του Συντάγματος ορίζεται ότι: «Καθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη», ενώ στην παράγραφο 1 του άρθρου 25, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το από 6.4.2001 Ψήφισμα της Ζ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων (ΕτΚ Α, φ. 84/17 4 2001), «Οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το Σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου πρέπει να προβλέπονται είτε απευθείας από το Σύνταγμα είτε από το νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας». Εξάλλου, στο άρθρο 3 του Κώδικα περί Δικηγόρων (ν.δ. 3026/1954, ΕτΚ Α, φ. 235), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του ν. 723/1977 (ΕτΚ Α, φ. 300), προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ότι δικηγόρος διορίζεται αυτός που έχει επιτύχει σε εξέταση επί πρακτικών θεμάτων η οποία διεξάγεται στην έδρα εκάστου εφετείου μετά από προκήρυξη του Υπουργού Δικαιοσύνης ( παρ. 2) ενώ δικαίωμα συμμετοχής στην εξέταση έχει αυτός που έχει αποκτήσει πτυχίο του νομικού τμήματος της νομικής σχολής ελληνικού ή αλλοδαπού αναγνωρισμένου ομοταγούς πανεπιστημίου, έχει συμπληρώσει πρακτική άσκηση δεκαοκτώ μηνών σε δικηγόρο και έχει ηλικία όχι ανώτερη των 35 ετών ( παρ. 3). Στο άρθρο 4 του ίδιου Κώδικα, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 του ν. 723/1977 και στη συνέχεια με το άρθρο 24 παράγραφος 2 του ν. 1968/1991 (ΕτΚ Α,φ. 150), ορίζεται ότι: «Ο πτυχιούχος οφείλει εντός εξαμήνου από της λήψεως του πτυχίου του να ζητήση την εγγραφήν του εις ειδικόν βιβλίον του Δικηγορικού Συλλόγου του τόπου ασκήσεως, προσάγων το πτυχίον αυτού ως και βεβαίωσιν του παρ` ω ήρξατο ασκούμενος δικηγόρου. Από της εγγραφής ταύτης λογίζεται αρξαμένη η άσκησις. Δεν μπορεί να γραφτεί στο ειδικό βιβλίο ασκουμένων του οικείου δικηγορικού συλλόγου αυτός που συμπλήρωσε το 33ο έτος της ηλικίας του, εκτός αν πρόκειται για τυφλούς που έχουν αναπηρία 100% ή για ομοεθνείς φυγάδες προερχόμενους από την Αλβανία για τους οποίους η εγγραφή επιτρέπεται μέχρι τη συμπλήρωση και του 45ου έτους. Η συμπλήρωσις λογίζεται επελθούσα την 31ην Δεκεμβρίου του αντιστοίχου έτους». Τέλος, στο άρθρο 5 του ίδιου Κώδικα, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 του ν. 723/1977, ορίζεται ότι: 2

«1. Εκπρόθεσμος εγγραφή επιτρέπεται, κατ` εξαίρεσιν, δι` αποφάσεως του Υπουργού Δικαιοσύνης, μετά σύμφωνον γνώμην του Πειθαρχικού Συμβουλίου του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου και ιδίως ένεκα νόσου, στρατιωτικής υπηρεσίας, συνεχίσεως σπουδών εν τη αλλοδαπή και ετέρων δεδικαιολογημένων περιστάσεων. Η άσκησις ασυμβιβάστου εργασίας κατ` ουδεμίαν περίπτωσιν δύναται να θεωρηθή ως δεδικαιολογημένη περίστασις. 2. Παρελθούσης πενταετίας από της λήψεως του πτυχίου αποκλείεται εγγραφή πτυχιούχου εις τα βιβλία ασκουμένων». 4. Επειδή, όπως έχει κριθεί με την απόφαση 3177/2007 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, όταν ο θεσπιζόμενος περιορισμός αφορά όχι απλώς την άσκηση αλλά την πρόσβαση στο επάγγελμα προσώπων που συγκεντρώνουν τα νόμιμα προσόντα, η αρχή της αναλογικότητας επιβάλλει να είναι εμφανής και διαγνώσιμη η αναγκαιότητα επιβολής ενός τέτοιου εξαιρετικού περιορισμού για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού από το νόμο σκοπού. Ο επιδιωκόμενος από το άρθρο 5 παρ. 2 του Κώδικα περί Δικηγόρων σκοπός της μη αποξένωσης του πτυχιούχου νομικού τμήματος και υποψήφιου δικηγόρου από τις ειδικές επιστημονικές γνώσεις που απέκτησε κατά τη φοίτησή του στο πανεπιστήμιο και οι οποίες είναι απαραίτητες για την άσκηση του δικηγορικού λειτουργήματος ( βλ. την εισηγητική έκθεση του ν. 723/1977) αποτελεί νομοθετικό σκοπό δημοσίου συμφέροντος που δικαιολογεί καταρχήν τη ρυθμιστική επέμβαση του νομοθέτη. Δεν διαπιστώνεται όμως, κατά τρόπο εμφανή, η προσφορότητα της ως άνω ρύθμισης, δηλαδή του απόλυτου κωλύματος εγγραφής πτυχιούχου νομικού τμήματος στο βιβλίο ασκουμένων του οικείου δικηγορικού συλλόγου μετά την πάροδο πέντε ετών από την κτήση του πτυχίου του, ως προς την εξυπηρέτηση του νομοθετικού σκοπού της διασφάλισης εισόδου στη δικηγορία προσώπων με επιστημονική κατάρτιση και ικανότητα, δοθέντος μάλιστα ότι ο προαναφερόμενος νομοθετικός σκοπός εξυπηρετείται ήδη από το προβλεπόμενο στον Κώδικα περί Δικηγόρων (βλ. άρθρα 6 επ., 13 επ., 19 επ.) στάδιο της δεκαοκτάμηνης πρακτικής άσκησης του ασκουμένου δικηγόρου και την, εν συνεχεία, διαδικασία γραπτών και προφορικών εξετάσεων σε νομικά μαθήματα, ο δε διορισμός του ασκούμενου ως δικηγόρου εξαρτάται τελικώς από την επιτυχία του στις εν λόγω εξετάσεις. Ενόψει αυτών, ο ανωτέρω απόλυτος περιορισμός κρίθηκε ότι δεν παρίσταται πρόσφορος για την εξυπηρέτηση του επιδιωκόμενου νομοθετικού σκοπού και επομένως η διάταξη του άρθρου 5 παρ.2 του Κώδικα περί Δικηγόρων, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε από το άρθρο 3 του ν. 723/1977, αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, σε συνδυασμό προς τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 του Συντάγματος με την οποία προστατεύεται η επαγγελματική ελευθερία και ως εκ τούτου ο εν λόγω περιορισμός δεν είναι εφαρμοστέος. 5. Επειδή, μετά την κρίση της ως άνω διάταξης του άρθρου 5 παρ. 2 του Κώδικα περί Δικηγόρων ως αντισυνταγματικής, λόγω του ότι εισάγει απόλυτο περιορισμό, εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι προπαρατεθείσες διατάξεις των άρθρων 4 και 5 παρ.1 του ίδιου Κώδικα οι οποίες αφενός μεν επιβάλλουν την εγγραφή των πτυχιούχων των νομικών σχολών στο βιβλίο ασκουμένων του οικείου δικηγορικού συλλόγου εντός εξαμήνου από τη λήψη του πτυχίου αφετέρου δε επιτρέπουν και την πέραν του εξαμήνου εγγραφή, εφόσον συντρέχει ένας εκ των αναφερομένων ενδεικτικών λόγων ή άλλη «δεδικαιολογημένη περίστασις» και παρασχεθεί η σχετική άδεια με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, μετά από σύμφωνη γνώμη του Πειθαρχικού Συμβουλίου του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου. Κατά τη γνώμη που επικράτησε στο Τμήμα, σύμφωνα με τα κριθέντα στην απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου 3177/2007, όταν ο θεσπιζόμενος περιορισμός της επαγγελματικής ελευθερίας αφορά όχι απλώς την άσκηση αλλά την πρόσβαση στο επάγγελμα προσώπων που συγκεντρώνουν τα νόμιμα προσόντα, η αρχή της αναλογικότητας επιβάλλει να είναι εμφανής και διαγνώσιμη η 3

προσφορότητα και αναγκαιότητα επιβολής ενός τέτοιου περιορισμού για την επίτευξη του επιδιωκόμενου από το νόμο σκοπού. Εξάλλου, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η πάροδος του ιδιαίτερα σύντομου χρονικού διαστήματος των έξι μηνών από τη λήψη του πτυχίου δεν οδηγεί σε αποξένωση του πτυχιούχου νομικού τμήματος από τις γνώσεις που απέκτησε από τις σπουδές του. Άλλωστε ο νομοθετικός σκοπός της μη αποξένωσης του πτυχιούχου και υποψήφιου δικηγόρου από τις ειδικές επιστημονικές γνώσεις που απέκτησε στο πανεπιστήμιο και είναι απαραίτητες για την πρακτική άσκηση που απαιτείται προς απόκτηση των ουσιαστικών προσόντων για την άσκηση τελικά του δικηγορικού λειτουργήματος, εξυπηρετείται από το προβλεπόμενο στον Κώδικα περί Δικηγόρων (βλ. άρθρα 6 επ., 13 επ., 19 επ.) στάδιο δεκαοκτάμηνης πρακτικής άσκησης του ασκούμενου δικηγόρου και την, εν συνεχεία, διαδικασία γραπτών και προφορικών εξετάσεων σε νομικά μαθήματα, ο δε διορισμός του ασκούμενου ως δικηγόρου εξαρτάται τελικά από την επιτυχία του στις εν λόγω εξετάσεις. Με τα δεδομένα αυτά ο επίμαχος σχετικός περιορισμός δεν παρίσταται εμφανώς πρόσφορος για την εξυπηρέτηση του επιδιωκόμενου νομοθετικού σκοπού και, επομένως, οι ως άνω διατάξεις των άρθρων 4 και 5 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων, όπως ισχύουν, αντίκεινται στην αρχή της αναλογικότητας (άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος) σε συνδυασμό με τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 του Συντάγματος, με την οποία προστατεύεται και η επαγγελματική ελευθερία. Αν και κατά τη γνώμη του Προέδρου του Τμήματος Γ. Σταυρόπουλου και του Συμβούλου Φ. Ντζίμα οι ανωτέρω διατάξεις, με τις οποίες ορίζεται εξάμηνη προθεσμία από τη λήψη του πτυχίου για την εγγραφή πτυχιούχου νομικής στο βιβλίο ασκουμένων δικηγόρων, αποσκοπούν στην άμεση σύνδεση των σπουδών που έχει πραγματοποιήσει ο πτυχιούχος νομικής με την πρακτική άσκησή του ως υποψήφιου δικηγόρου. Και τούτο διότι η μη αποξένωση του πτυχιούχου νομικής και υποψήφιου δικηγόρου από τις ειδικές επιστημονικές γνώσεις, τις οποίες απέκτησε κατά τη φοίτησή του στο Πανεπιστήμιο, είναι απαραίτητες για την πρακτική άσκηση που απαιτείται προς απόκτηση των ουσιαστικών προσόντων για την άσκηση τελικά του δικηγορικού λειτουργήματος. Ενόψει του ανωτέρω σκοπού δημοσίου συμφέροντος με τον οποίο επιδιώκεται η άμεση σύνδεση των σπουδών στη νομική σχολή με την πρακτική άσκηση, οι διατάξεις αυτές, με τις οποίες οργανώνεται σύστημα ταχείας έναρξης της άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, εισάγουν σχετικό, μόνον, περιορισμό για την πρόσβαση στο επάγγελμα, που είναι δυνατό να αρθεί με την επίκληση εκ μέρους του πτυχιούχου της νομικής σχολής των ως άνω οριζομένων λόγων, και δεν αντίκεινται ούτε στην κατοχυρούμενη στο άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος επαγγελματική ελευθερία ούτε στην κατά το άρθρο 25 παρ.1 του Συντάγματος αρχή της αναλογικότητας (βλ. ΣτΕ 2140/2008, 2365/2010). Κατά τη γνώμη δε του Παρέδρου Μιχ. Πικραμένου οι ως άνω διατάξεις με τις οποίες επιδιώκεται ο ανωτέρω σκοπός δημοσίου συμφέροντος, ερμηνευόμενες ενόψει της κατά το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος επαγγελματικής ελευθερίας και της κατά το άρθρο 25 παρ. 1 αρχής της αναλογικότητας, έχουν την έννοια ότι σε περίπτωση υποβολής αιτήσεως εκ μέρους πτυχιούχου νομικής, μετά την πάροδο εξαμήνου από τη λήψη του πτυχίου, ο οικείος δικηγορικός σύλλογος εξετάζει αν συντρέχουν δικαιολογημένες περιστάσεις εξαιτίας των οποίων ο πτυχιούχος δεν υπέβαλε εντός του εξαμήνου από τη λήψη του πτυχίου του τη σχετική αίτηση. Δικαιολογημένη περίσταση αποτελεί και η άσκηση εργασίας ασυμβίβαστης προς το δικηγορικό λειτούργημα υπό την προϋπόθεση ότι ο πτυχιούχος νομικής που ζητεί την εγγραφή του στο βιβλίο ασκουμένων ασχολήθηκε κατά το χρονικό διάστημα που διέρρευσε από τη λήξη του εξαμήνου μετά τη λήψη του πτυχίου του έως την υποβολή της αιτήσεως, με αντικείμενο 4

σχετιζόμενο με τη νομική επιστήμη. Σε περίπτωση κατά την οποία ο οικείος δικηγορικός σύλλογος διαπιστώσει, μετά από ουσιαστική εκτίμηση, των προσκομιζομένων από τον ενδιαφερόμενο στοιχείων περί της απασχολήσεώς του κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα, ότι ο τελευταίος ασχολήθηκε πράγματι με συναφές προς τη νομική επιστήμη αντικείμενο, οφείλει να τον εγγράψει στο βιβλίο ασκουμένων. Επομένως, κατά τη γνώμη αυτή, είναι αντίθετη προς τα άρθρα 5 παρ. 1 και 25 παρ.1 του Συντάγματος η διάταξη του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 5 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων, όπως ισχύει, που προβλέπει ότι η άσκηση ασυμβίβαστης εργασίας δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δικαιολογημένη περίσταση. 6. Επειδή, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν, είναι μη νόμιμη η αιτιολογική βάση απόρριψης της αίτησης του αιτούντος περί εγγραφής του στο βιβλίο ασκουμένων η οποία ερείδεται στην κριθείσα, με την απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου 3177/2007, ως αντίθετη προς το Σύνταγμα, διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 5 του Κώδικα Δικηγόρων, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 3 του ν. 723/1977, με την οποία αποκλείεται η εγγραφή πτυχιούχου νομικής μετά την πάροδο πέντε ετών από την κτήση του πτυχίου του. Περαιτέρω, η δεύτερη αιτιολογική βάση απόρριψης της αίτησης του αιτούντος ερείδεται στο ότι αυτή υποβλήθηκε μετά την πάροδο έξι μηνών από την απόκτηση του πτυχίου. Επομένως, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, τίθεται, εν προκειμένω, το ζήτημα της αντίθεσης των διατάξεων των άρθρων 4, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 του ν. 723/1977, και 5 παρ. 1, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 του ν. 723/1977, του Κώδικα Δικηγόρων, κατά το μέρος που αποκλείεται η εγγραφή πτυχιούχου νομικού τμήματος ελληνικού ή αλλοδαπού αναγνωρισμένου ομοταγούς πανεπιστημίου στο βιβλίο ασκουμένων του οικείου δικηγορικού συλλόγου μετά την πάροδο έξι μηνών από την απόκτηση του πτυχίου, εκτός αν συντρέχουν δικαιολογημένες περιστάσεις, προς τη διάταξη του εδαφίου δ της παραγράφου 1 του άρθρου 25 του Συντάγματος, όπως ισχύει μετά την Αναθεώρηση του έτους 2001, σε συνδυασμό προς τη διάταξη του άρθρου 5 παρ.1 του Συντάγματος με την οποία προστατεύεται η επαγγελματική ελευθερία. Ως εκ τούτου το ζήτημα αυτό πρέπει να παραπεμφθεί, κατά την διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 100 του Συντάγματος, την οποία προσέθεσε το Ψήφισμα της 6ης Απριλίου 2001 της Ζ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων, στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου και να οριστεί ως εισηγητής ενώπιον αυτής ο Σύμβουλος Μ. Βηλαράς, σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 2 εδάφιο β του π.δ. 18/1989 (ΕτΚ Α, φ. 8). Δ ι ά τ α ύ τ α Παραπέμπει το ζήτημα της συνταγματικότητας των διατάξεων των άρθρων 4, όπως έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 2 του ν. 723/1977, και 5 παρ. 1, όπως έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 3 του ν. 723/1977, του Κώδικα Δικηγόρων στην Ολομέλεια. Ορίζει εισηγητή τον Σύμβουλο Μ. Βηλαρά. Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 29 Ιουνίου 2011. Ο Πρόεδρος του Γ Τμήματος Η Γραμματέας Γ. Σταυρόπουλος Δ. Τετράδη και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 19ης Απριλίου 2012. Ο Πρόεδρος του Γ` Τμήματος Η Γραμματέας του Γ` Τμήματος Δ. Πετρούλιας Δ. Τετράδη 5