ΤΕΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Γ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ANΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2014 Κατεύθυνση: ΠΡΑΚΤΙΚΗ Μάθημα: ΦΥΣΙΚΗ (2ωρο) Τάξη: Α Αρ. Μαθητών: 7 Κλάδος: Όλοι Ημερομηνία: Ειδικότητες: Όλες Ώρα εξέτασης: 07:30-09:30 Εισηγητές: Χρίστος Ηρακλέους (Β.Δ.), Μαρία Αβάνη, Αναστάσιος Ιωνά, Έφη Λοϊζίδου Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Βαθμός: 100 20 Ολογράφως:... ΟΔΗΓΙΕΣ: Υπογραφή διορθωτή:... Επιτρεπόμενη διάρκεια εξέτασης 2 ώρες (120 λεπτά) Αριθμός σελίδων εξεταστικού δοκιμίου 10 (δέκα) 1. Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. 2. Όλες οι ερωτήσεις να απαντηθούν στο εξεταστικό δοκίμιο. 3. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από δύο (2) μέρη (Α και Β ). 4. Το Μέρος Α αποτελείται από δέκα (10) ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες. 5. Το Μέρος Β αποτελείται από πέντε (5) ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες. 6. Επιτρέπεται η χρήση μη προγραμματιζόμενης υπολογιστικής μηχανής. 7. Δεν επιτρέπεται η χρήση διορθωτικού υλικού. 8. Να γράφετε μόνο με μπλε μελάνι. 9. Επισυνάπτεται τυπολόγιο.
Μέρος Α : (50 μονάδες) Το Μέρος Α αποτελείται από δέκα (10) ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες. 1. (α) Να γράψετε την ονομασία των πιο κάτω οργάνων μέτρησης. 0 25 50 g 0 50 100 cm Α.... Β.... (β) Να κάνετε τις πιο κάτω μετατροπές. 5200 g = Kg 180 s = min 7,2 m =. cm 2. Να προσδιορίσετε αν το περιεχόμενο των πιο κάτω προτάσεων είναι ΟΡΘΟ (Ο) ή ΛΑΘΟΣ (Λ). (5 μον.) (α) Ένα (1) Kg ισοδυναμεί με 100 g.... (β) Η δύναμη είναι διανυσματικό μέγεθος.... (γ) Η ροπή μειώνεται όσο μεγαλώνει η απόσταση της δύναμης από τον άξονα περιστροφής....... (δ) Ζεύγος δυνάμεων ονομάζονται δύο ίσες μεταξύ τους δυνάμεις, παράλληλες και ίδιας φοράς, που ασκούνται σε ένα σώμα.... (ε) Η δράση μπορεί να έχει διαφορετικό μέγεθος από την αντίδραση.... 2
3. Ένα ποντίκι ακολουθεί τη διαδρομή ΑΒΑ, όπως φαίνεται στο πιο κάτω σχήμα: Α B x (m) 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 (α) Να γράψετε την αρχική θέση που έχει το ποντίκι. (1 μον.) (β) Να υπολογίσετε τη μετατόπιση του ποντικιού, για την πιο πάνω διαδρομή. (γ) Να γράψετε το διάστημα που διένυσε το ποντίκι για την πιο πάνω διαδρομή. 4. Οι ποδηλάτες Α, Β, Γ και Δ περνούν μπροστά από ένα σπίτι και ένα δέντρο, όπως φαίνεται στην πιο κάτω εικόνα. (α) Να αναφέρετε αν τα πιο κάτω αντικείμενα ή πρόσωπα της εικόνας κινούνται (Κ) ή είναι ακίνητα (Α), ως προς τον ποδηλάτη Β. (i) Ποδηλάτης Α... (iii) Σπίτι... (ii) Δέντρο... (iv) Ποδήλατο... (4 μον.) (β) Να γράψετε κατά πόσον η πρόταση «Η κίνηση είναι έννοια σχετική» είναι ΟΡΘΗ (Ο) ή ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ (Λ).... (1 μον.) 3
5. Ένας μαθητής τοποθέτησε στη ράβδο της εικόνας Α, δύο βαρίδια 100 g και η ράβδος περιστράφηκε όπως φαίνεται στην εικόνα Β. Εικόνα Α Εικόνα Β (α) Να κυκλώσετε την ορθή απάντηση. (1 μον.) Η ροπή που εμφανίστηκε λόγω των βαριδίων ήταν: Α. δεξιόστροφη Β. αριστερόστροφη (β) Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. (1 μον.) (γ) Να γράψετε σε ποιο σημείο από τα Α, Β, Γ, Δ ή Ε όταν τοποθετηθεί ένα βαρίδιο των 100 g η ράβδος της εικόνας Β, θα ισορροπήσει.... (1 μον.) (δ) Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. 6. (α) Τι ονομάζουμε δύναμη; 4
(β) Να σχεδιάσετε τις ακόλουθες δυνάμεις με τα πιο κάτω χαρακτηριστικά. i. F 1 = 80 N με οριζόντια διεύθυνση και φορά προς τα αριστερά ii. F 2 = 40 N με κατακόρυφη διεύθυνση και φορά προς τα κάτω. Σας δίνεται ότι η κλίμακα είναι: 1 cm=20 N 7. (α) Tι σημαίνει η δήλωση «Ένα αυτοκίνητο κινείται με μέση ταχύτητα 50 m/s»; (2 μον. ) (β) Το αυτοκίνητο Α καλύπτει απόσταση 20 m σε 5 s ενώ το αυτοκίνητο Β καλύπτει απόσταση 80 m σε 10s. Να εξηγήσετε ποιο από τα δύο αυτοκίνητα κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα. 8. (α) Να χαρακτηρίσετε ως φυσικά φαινόμενα ή φυσικά μεγέθη τα πιο κάτω: (i) μάζα... (ii) αστραπή... (iii) ροπή... 5
(β) Δύο σώματα Σ 1 και Σ 2 με μάζες m 1 =1 Kg και m 2 =4 Kg αντίστοιχα, αφήνονται να πέσουν από την ταράτσα ενός σπιτιού (η αντίσταση του αέρα μπορεί να θεωρηθεί αμελητέα). (i) Πώς ονομάζεται η κίνηση που εκτελούν τα σώματα; ( 1 μον.) (ii) Η Ελένη ισχυρίζεται ότι το σώμα Σ 2 θα φτάσει γρηγορότερα στο έδαφος. Να γράψετε αν η άποψη της Ελένης είναι ΟΡΘΗ (Ο) ή ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ (Λ). ( 1 μον.) 9. (α) Εάν τραβήξουμε απότομα και οριζόντια το χαρτόνι της πιο κάτω εικόνας, το νόμισμα θα πέσει μέσα στο ποτήρι ή θα μείνει πάνω στο χαρτόνι; (β) Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. 10. Να υπογραμμίσετε την κατάλληλη λέξη από αυτές που σας δίνονται στην παρένθεση ώστε το περιεχόμενο των προτάσεων να είναι ορθό. ( 5 μον.) (α) Σώμα μάζας 380 g έχει βάρος ( 0.38 Ν, 3.8 Ν/ 0.0038 Ν) στη γη. (β) Ένα σώμα εκτελεί ομαλή ευθύγραμμη κίνηση όταν η ταχύτητά του (είναι σταθερή/ αυξάνεται/ μειώνεται). (γ) Η ροπή μιας δύναμης μετριέται σε ( N/ Nm/ m). (δ) Σύμφωνα με το θεμελιώδη νόμο τη μηχανικής, η επιτάχυνση που αποκτά ένα σώμα είναι (ανάλογη/ ίση/ αντιστρόφως ανάλογη) με τη μάζα του σώματος. (ε) Το διάνυσμα της δράσης έχει την (ίδια/ αντίθετη) φορά με το διάνυσμα της αντίδρασης. 6
Μέρος Β : (50 μονάδες) Το Μέρος Β αποτελείται από πέντε (5) ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες. 11. (α) Τι ονομάζουμε συνισταμένη δύναμη; (β) Σε σώμα μάζας 6 Κg ασκούνται οι πιο κάτω δυνάμεις όπως φαίνεται στο πιο κάτω σχήμα. (i) Να υπολογίσετε και να σχεδιάσετε τη συνισταμένη δύναμη. (ii) Να υπολογίσετε την επιτάχυνση που αποκτά το σώμα. (iii) Να γράψετε το μέτρο και τη φορά της δύναμης που πρέπει να ασκηθεί στο σώμα για να ισορροπεί.... 12. (α) Να σχεδιάσετε τις δυνάμεις που ασκούνται στην μπάλα του κάθε σχήματος (Σ 1 και Σ 2 ) και να τις ονομάσετε. (6 μον.) 7
(β) Να γράψετε δίπλα από τις ακόλουθες δυνάμεις αν είναι δυνάμεις επαφής (Ε) ή δυνάμεις από απόσταση (Α). (i) τάση του νήματος: (iii) δύναμη που κλοτσάμε μια μπάλα:.. (ii) δύναμη μαγνήτη:. (iv) δύναμη βάρους :. (4 μον.) 13. Στο πιο κάτω σχεδιάγραμμα φαίνεται η θέση ενός λεωφορείου σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. 0s 5s 10s 15s (α) Να συμπληρώσετε τον πίνακα που ακολουθεί χρησιμοποιώντας το πιο πάνω σχεδιάγραμμα. 0 m 20 m 40 m 60 m Χρόνος t (s) 0 Θέση x (m) (4 μον.) 5 10 15 (β) Να χαράξετε τη γραφική παράσταση θέσης χρόνου x=f (t). (4 μον.) (γ) Να υπολογίσετε την ταχύτητα του λεωφορείου. 8
14. (α) Ποιες είναι οι συνθήκες ισορροπίας ενός στερεού σώματος;...... (β) Ένας πατέρας μάζας Μ=100 kg κάθεται στο ένα άκρο μιας τραμπάλας ενώ το παιδάκι του μάζας m=20 kg στο άλλο άκρο. Η απόσταση της θέσης του πατέρα από το στήριγμα είναι 0,36 m, όπως φαίνεται στην εικόνα που ακολουθεί. Μ=100 kg m=18 kg 0, 36 m Να υπολογίσετε την απόσταση της θέσης του παιδιού από το στήριγμα, εάν η τραμπάλα ισορροπεί οριζόντια. (5 μον.) (γ) Να εξηγήσετε εάν οι δύο δυνάμεις που ασκούνται στον τροχό του πιο κάτω σχήματος αποτελούν ζεύγος δυνάμεων. F F...... 9
15. Στην πιο κάτω γραφική παράσταση φαίνεται η ταχύτητα σε συνάρτηση με το χρόνο μιας Ferrari, η οποία ξεκινά από την ηρεμία σε ένα ευθύγραμμο δρόμο. (α) Πόσο χρόνο χρειάστηκε η Ferrari για να αποκτήσει ταχύτητα ίση με 50 m/s;... (β) Ποια είναι η ταχύτητα της Ferrari σε χρόνο 6 s;... (γ) Να περιγράψετε το είδος κίνησης της Ferrari : (i) Από 0 s 10 s...... (ii) Από 10 s 14 s... (δ) Να υπολογίσετε την επιτάχυνση της Ferrari για το χρονικό διάστημα 10 s 14 s. ΤΕΛΟΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ Ο Συντονιστής Ο Διευθυντής Χρίστος Ηρακλέους (Β.Δ.) Γεώργιος Χατζημιχαήλ 10
ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ, Α ΤΑΞΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 Κινηματική Υλικού Σημείου σε μια διάσταση 1.1 Ευθύγραμμη Ομαλή Κίνηση 1.2 Ευθύγραμμη Ομαλά Επιταχυνόμενη Κίνηση 1.3 Μέση ταχύτητα 1.4 Επιτάχυνση 2 Νόμοι του Νεύτωνα για την κίνηση 2.1 Δεύτερος νόμος του Νεύτωνα S ή t t 1 2 x t t 2 ολική απόσταση έ ολικός χρόνος a t F F ma ή m 2.2 Βάρος B = m g 3 Ροπές Ισορροπία στερεού σώματος 3.1 Ροπή δύναμης Μ=F d 3.2 Συνθήκες ισορροπίας στερεού σώματος ΣF=0, ΣM=0 4 Σταθερές 4.1 Επιτάχυνση της βαρύτητας κοντά στην επιφάνεια της Γης 2 g 10m/s 11