ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ TΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ & ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Δρ. Χρήστος Φλώρος cfloros@staff.teicrete.gr 12/12/2013 1
ΔΟΜΗ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΘΕΩΡΙΑ 3. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ 4. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 5. ΔΕΔΟΜΕΝΑ 6. ΑΠΟΤΕΛΣΜΑΤΑ 7. ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Behavioural Finance Συμπεριφορική Χρηματ/κή (Calendar Anomalies) Το φαινόμενο της ημέρας της εβδομάδας (ΗΕ) σε όλες τις ημέρες της εβδομάδας δεν παρουσιάζεται η ίδια μέση ημερήσια απόδοση της αγοράς Η Δευτέρα παρουσιάζει στατιστικά σημαντικές αρνητικές αποδόσεις Η Παρασκευή παρουσιάζει στατιστικά σημαντικές θετικές αποδόσεις Βλέπε ΗΠΑ, Μεγ. Βρετανία, Καναδας κλπ Ιαπωνία Γαλλία Αυστραλία Σιγκαπούρη: Αρνητικές αποδόσεις παρουσιάζονται την Τρίτη 4
ΘΕΩΡΙΑ Ι ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ: 1. Οι περισσότερες δυσμενείς πληροφορίες συνήθως εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του Σ/Κ μετάτο κλείσιμο της συνεδρίασης της Παρασκευής. 2. Ψυχολογία επενδυτών: ΗΔευτέρα θεωρείται η χειρότερη ημέρα της εβδομάδας για πολλούς, και η Παρασκευή η καλύτερη
ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ Ψυχολογία επενδυτών (ΔΕ ΠΑ): Απαισιοδοξία την 1 η εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας (Δευτέρα), και Αισιοδοξία την τελευταία πτώση των τιμών την Δευτέρα, και άνοδος την Παρασκευή Ψυχολογία επενδυτών (ΤΡ): Άσχημα νέα του Σ/Κ στιςηπα, επηρεάζουν αρνητικά κάποιες αγορές με καθυστέρηση μιας ημέρας
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Ι ΗΠΑ, ΚΑΝΑΔΑΣ Ημέσηαπόδοση της Δευτέρας είναι αρνητική και της Παρασκευής θετική (δες Jaffe και Westerfield (1985), Harris (1986) κλπ) ΗΒ - ίδιο συμπέρασμα ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΙΑΠΩΝΙΑ ΓΑΛΛΙΑ: ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΙΣΠΑΝΙΑ: ΚΑΜΙΑ ΕΠΙΔΡΑΣΗ!!!
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΙΙ ΕΛΛΑΔΑ Αλεξάκης & Ξανθάκης (1995): μελέτησαν τον δείκτη του Κέντρου Χρηματιστηριακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών (CFS) για την περίοδο Ιαν 1985 Φεβρ 1994 και 1985-1987 & 1988-1994.
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΙΙΙ Νίκου (1997): φαινόμενο του Σ/Κ στονγενικό Δείκτη και κλαδικούς δείκτες του ΧΑΑ για την περίοδο Ιαν 1989 Ιουλ 1995.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ι ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΑΠΟΔΟΣΗ
ΥΠΟΘΕΣΗ 1Η
ΥΠΟΘΕΣΗ 2Η
ΔΕΔΟΜΕΝΑ (Λυρούδη κλπ)
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ι 1 Η ΥΠΟΘΕΣΗ, 3/1/1994 31/12/1996 & 2/01/1997-30/12/1999 & 3/01/1994-30/12/1999 ΠΙΝΑΚΕΣ 1, 2, 3
ΥΠΟΘΕΣΗ 2Η
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Κατά την διάρκεια της 2 ης χρονικής υποπεριόδου (2/1/1997-30/12/1999) το φαινόμενο ΗΕ είναι εντονότερο σε σχέση με την 1 η υποπερίοδο. Άρα, την 2 η υποπερίοδο παρατηρείται και στην Ελλάδα η ανωμαλία του φαινομένου της ΗΕ.
ΤΕΛΟΣ. ΒΟΗΘΟΥΝ ΑΥΤΑ ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ; ΑΝ ΝΑΙ, ΠΟΙΟΥΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ;;; ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ..
1. ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΔΡΑΣΗ 2. ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟΥ
ΘΕΩΡΙΑ Ι ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΔΡΑΣΗ (MONTHLY EFFECT) ΟΙ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟΥ (TRADING MONTH EFFECT) ΟΙ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΕIΝΑΙ ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΔΡΑΣΗ 1. Πολλοί επενδυτές πάνε διακοπές την περίοδο των Χριστουγέννων 2. Ξοδεύουν περισσότερα χρήματα τον Δεκέμβριο 3. Εποχικότητα οι τιμές των μετοχών μειώνονται τον Δεκέμβριο και επανέρχονται σε φυσικά επίπεδα (ή μεγαλύτερα) τον Ιανουάριο
ΘΕΩΡΙΑ ΙΙΙ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟΥ 1. Οι εταιρείες ανακοινώνουν τα κέρδη τους το 1 ο δεκαπενθήμερο του μήνα 2. Οι αυξήσεις της αγοραστικής δύναμης στο τέλος του μήνα λόγω των μισθών. 26
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Δες Φλώρος (2008), Cadsby (1989), Mills et al. (2000), Jaffe & Westerfield (1989), Balaban & Blu (1996)...
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ - ΕΛΛΑΔΑ MILLS ET AL. (2000): Οκτ 1986 Απρ 1997 (Γεν. Δείκτης ΧΑΑ), 1) Υψηλότερες αποδόσεις τον Ιαν & τον Φεβρ, και χαμηλότερες τον Απρ. 2) Υψηλότερες αποδόσεις το 1 ο δεκαπενθήμερο του μήνα Οικονομικός Ταχυδρόμος (2000) για περίοδο 1998-1999: Υψηλότερες αποδόσεις τον χειμώνα (16.22%), καλοκαίρι (5.1%) και χαμηλότερες το 28 φθινόπωρο (1.97%)
ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ημερήσιες τιμές του ΧΑΑ: Γεν. Δείκτης,, FTSE/ASE-20 & FTSE/ASE Mid 40 Χρονική περίοδος: : 26/11/1996 12/7/2002 (Γεν( Γεν. Δείκτης), 23/9/ /9/1997-30/8/2001 (FTSE/ASE- 20), 8/12/ /12/1999-30/8/2001 (FTSE/ASE Mid 40). Πηγή - Datastream
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ι MONTHLY EFFECT R = log (Pt) log (Pt-1), P ημερήσια τιμή κλεισίματος D ψευδομεταβλητή (1= μήνα i)
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΙΙ TRADING MONTH EFFECT D1t = 1 (1o δεκαπενθήμερο) D2t = 1 (2o δεκαπενθήμερο)
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΦΛΩΡΟΣ (2008)
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ I
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ II
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟΥ
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ι ΚΑΜΙΑ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΣΕ ΧΑΑ (1999-2001) ΓΕΝ. ΔΕΙΚΤΗΣ: ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟ, ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ. FTSE/ASE-20: ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟ, ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ FTSE/ASE MID 40: ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ, ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΟΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟ 38
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΙΙ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟΥ: ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΟ 1 Ο ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ (ΓΕΝ. ΔΕΙΚΤΗΣ), ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΟ 2 Ο ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ (FTSE/ASE-20 & FTSE/ASE MID 40) Γ Ι Α Τ Ι ;;;; 39
ΕΡΓΑΣΙΑ 1. ΕΞΕΤΑΣΤΕ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΜΕ ΑΠΛΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ Ή ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΝΤΑΣ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΧΡΗΜΑΤ. (ΣΕ EVIEWS/SPSS/EXCEL) EXCEL). ΤΙ ΣΥΜΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΓΑΖΕΤΕ;; 2. ΟΙ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΟ ΜΗΝΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΘΕΤΙΚΕΣ/ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ;; ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟ;; ;; 40