* ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ * Νο. 31

-- 629 -- * ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ * Νο. 31 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα 27 Μαρτίου 1997 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αριθμ. Πρωτ.: 1036149/632/Α0012 ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΛ.: 1110 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛ. ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΤΜΗΜΑΤΑ Α - Β ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση ορισμένων διατάξεων του ν. 2459/1997, οι οποίες αναφέρονται στη φορολογία εισοδήματος. 1. Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις των άρθρων 1, 7, 8, 9, 12 και 17 του ν. 2459/1997 «Κατάργηση φορολογικών απαλλαγών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α 17), οι οποίες αναφέρονται σε θέματα φορολογίας εισοδήματος. 2. Για κάθε ένα από τα πιο πάνω άρθρα σας παρέχουμε τις ακόλουθες ερμηνευτικές οδηγίες με σκοπό την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους. Αρθρο 1 Κατάργηση απαλλαγών και εκπτώσεων από τη φορολογία εισοδήματος. Οσον αφορά τη φορολογία εισοδήματος καταργούνται : 1. Με την περίπτωση 1 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1997 το τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης ε της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 2238/1994, με το οποίο προβλέπεται η μεταφορά του ποσού των εξόδων ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης του φορολογουμένου και των λοιπών προσώπων που τον βαρύνουν, το οποίο υπερβαίνει το ετήσιο εισόδημά τους, για να εκπέσει από τα εισοδήματά τους των δύο επόμενων ετών. 2. Με την περίπτωση 2 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1997 το τέταρτο εδάφιο της περίπτωσης στ της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 2238/1994, με το οποίο προβλέπεται η μεταφορά του ποσού των δωρεών που υπερβαίνει το ετήσιο εισόδημα του φορολογουμένου, για να εκπέσει από τα εισοδήματα του των δύο επόμενων ετών. 3. Με την περίπτωση 3 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1997 η περίπτωση η της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται η έκπτωση ποσοστού τριάντα τοις εκατό (30%) και μέχρι διακόσιες χιλιάδες (200.000) δραχμές, της δαπάνης που καταβάλλεται για αμοιβή δικηγόρου για τις νομικές υπηρεσίες του. 4. Με την περίπτωση 4 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1997, η περίπτωση ε του άρθρου 18 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται η εξαίρεση από την εφαρμογή του τεκμηρίου της δαπάνης που καταβάλλεται για την αγορά κτηματικών ομολόγων του Δημοσίου, για την αγορά δημόσιων κτημάτων, εφόσον αυτά εκποιούνται σε δημόσιο πλειστηριασμό από την Κτηματική Εταιρία του Δημοσίου, καθώς και για την αγορά δημοσίων εκτάσεων κατά τις διατάξεις του άρθρου 28 του ν. 1947/1991. 5. Με την περίπτωση 5 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1997, η περίπτωση α της παραγράφου 1 του άρθρου 73 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται η μείωση του φόρου που αναλογεί επιμεριστικά στα εισοδήματα που απόκτησε ο φορολογούμενος από την άσκηση εμπορικής επιχείρησης ή ελευθέριου επαγγέλματος, κατά δέκα τοις εκατό (10%) και μέχρι διακόσιες χιλιάδες (200.000) δραχμές, σε περίπτωση που κρίνονται ειλικρινείς οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και των άλλων συναφών φορολογικών αντικειμένων. 6. Με την περίπτωση 6 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργήθηκαν οι διατάξεις α) της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 103 του ν. 2238/1994, με εξαίρεση αυτές που αναφέρονται στην απαλλαγή από το φόρο των εισοδημάτων του Αγίου Όρους και β) της περ. δ της παρ. 1 του άρθρου 103 του ν. 2238/94. Η κατάργηση των πιο πάνω διατάξεων ισχύει, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της περ. 20 του άρθρου 1 του ν. 2459/1997 για εισοδήματα που κτώνται από 1 Ιανουαρίου 1996 και Κατά συνέπεια, τα εισοδήματα από εκμίσθωση γαιών και ακινήτων, τα οποία αποκτούν από την 1 Ιανουαρίου 1996 και μετά οι Ιεροί Ναοί, οι Ιερές Μητροπόλεις, οι Ιερές Μονές, η Αποστολική Διακονία, ο Πανάγιος Τάφος, η Ιερά Μονή Σινά και Πάτμου (περίπτωση β ), τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού

-- 630 -- χαρακτήρα που επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς και τα κοινωφελή ιδρύματα (περίπτωση δ ) δεν απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος. Το καθαρό εισόδημα από τα πιο πάνω μισθώματα φορολογείται, σύμφωνα με τις διατάξεις του δευτέρου εδαφίου της περιπτ. γ της παρ. 1 του άρθρου 109 του ν. 2238/94, όπως αυτές προστέθηκαν με την παρ. 19 του άρθρου 13 του ν. 2459/1997, με συντελεστή δέκα τοις εκατό, 10% (1026536/10164/ΠΟΛ 1079/4.3.1997 εγκύκλιος μας). Διευκρινίζεται ότι, παρά το γεγονός ότι στις καταργηθείσες διατάξεις αναφέρετο ότι από το φόρο απαλλάσσοντο τα εισοδήματα από οικοδομές γενικά, δηλαδή και αυτά από την ιδιόχρηση, τα τελευταία εξακολουθούν να απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος καθόσον, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. ε της παραγρ. 1 του άρθρου 99 του ν. 2238/1994 αντικείμενο φόρου στα ημεδαπά νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα είναι το καθαρό εισόδημα που προκύπτει στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή μόνο από την εκμίσθωση ακινήτων καθώς και από κινητές αξίες. 7. Με την περίπτωση 7 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργήθηκε το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 112 του ν. 2238/94, με το οποίο προεβλέπετο μείωση του φόρου εισοδήματος των Νομικών Προσώπων σε περίπτωση που οι δηλώσεις τους φορολογίας εισοδήματος και άλλων συναφών φορολογικών αντικειμένων εκρίνοντο ειλικρινείς, καθώς και ο τρόπος υπολογισμού της πιο πάνω μείωσης. Οι διατάξεις των περιπτώσεων 1 έως και 7 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου ισχύουν για εισοδήματα που αποκτώνται ή δαπάνες που πραγματοποιούνται από 1η Ιανουαρίου 1996 και Συνεπώς, τα υπόλοιπα των εξόδων ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, καθώς και των δωρεών που πραγματοποιήθηκαν από τους φορολογούμενους κατά τα οικον. έτη 1995-1996 (διαχειριστικές περιόδους 1994-1995) και δεν καλύφθηκαν από τα εισοδήματα αυτών των ετών, δε μεταφέρονται πλέον για να εκπεσθούν από το εισόδημα του οικον. έτους 1997 και επομένων. 8. Με την περίπτωση 8 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από 1.1.97 (οικον. έτος 1998) η παράγραφος 5 του άρθρου 4 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται μείωση κατά ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) του εισοδήματος των συντακτών και δημοσιογράφων, καθώς και των εικονοληπτών επικαίρων τηλεόρασης. 9. Με την περίπτωση 9 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από 1.1.97 (οικον. έτος 1998) η παράγραφος 6 του άρθρου 4 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται μείωση κατά ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) της κύριας σύνταξης των συντακτών και δημοσιογράφων. 10. Με την περίπτωση 10 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από 1.1.97 (οικον. έτος 1998) η περίπτωση β της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος των εξόδων παράστασης που παρέχονται στους νομάρχες, δημάρχους, αντιδημάρχους και προέδρους κοινοτήτων, τα οποία θα φορολογούνται στο εξής αυτοτελώς με συντελεστή φόρου 15%, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 13 του ν. 2238/1994, όπως προστέθηκε με την παράγραφο 8 του άρθρου 10 του κοινοποιούμενου νόμου. 11. Με την περίπτωση 11 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1998 η περίπτωση γ της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος των αποδοχών των κατώτερων πληρωμάτων των εμπορικών πλοίων, οι οποίες θα φορολογούνται στο εξής με συντελεστή φόρου 4% το έτος 1997 και 6% το έτος 1998 και επόμενα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 9 του ν. 2238/1994, όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 6 του άρθρου 10 του κοινοποιούμενου νόμου. 12. Με την περίπτωση 12 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1998, η περίπτωση στ της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος των ειδικών επιδομάτων επικίνδυνης εργασίας : πτητικό, καταδυτικό, ναρκαλίείας, αλεξιπτωτιστών, δυτών και υποβρύχιων καταστροφών, που καταβάλλονται σε αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και οπλίτες των ενόπλων δυνάμεων της ελληνικής αστυνομίας, της πυροσβεστικής υπηρεσίας και του λιμενικού σώματος, το επίδομα ναρκαλιείας που καταβάλλεται σε ιδιώτες, καθώς και το επίδομα επικίνδυνης εργασίας, που καταβάλλεται στους δικαιούχους με βάση την παράγραφο 5 του άρθρου 14 του ν. 1505/1984 και την περίπτωση α της παραγράφου 1 του άρθρου 7 του ν. 1711/1987, τα οποία θα φορολογούνται στο εξής αυτοτελώς με συντελεστή φόρου 15%, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 14 του ν. 2238/1994, όπως προστέθηκε με την παράγραφο 10 του άρθρου 10 του κοινοποιούμενου νόμου.

-- 631 -- 13. Με την περίπτωση 13 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1998, η περίπτωση η της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος του στεγαστικού επιδόματος που καταβάλλεται στο στρατιωτικό προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων της ελληνικής αστυνομίας, της πυροσβεστικής υπηρεσίας και του λιμενικού σώματος. 14. Με την περίπτωση 14 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1998, η περίπτωση α της παραγράφου 6 του άρθρου 6 του ν. 2238/1994, με την οποία προβλέπεται η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος των αμοιβών που καταβάλλονται από το Ελληνικό Δημόσιο, τους δήμους και τις κοινότητες του Κράτους, τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού, το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, τον Οργανισμό Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και το σύλλογο «Οι φίλοι της Μουσικής», σε ξένα καλλιτεχνικά συγκροτήματα ή μεμονωμένους καλλιτέχνες για την συμμετοχή τους σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, οι οποίες θα φορολογούνται στο εξής αυτοτελώς με συντελεστή φόρου 15% σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 10 του άρθρου 13 του ν. 2238/1994, όπως προστέθηκε με την παράγραφο 8 του άρθρου 10 του κοινοποιούμενου νόμου. 15. Με την περίπτωση 15 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1998, το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης α της παραγράφου 4 του άρθρου 45 του ν. 2238/1994, με το οποίο ορίζεται ότι δε θεωρείται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και δεν υπόκειται σε φόρο το πενήντα τοις εκατό (50%) των αποζημιώσεων υπαλλήλων του Δημοσίου, που παρέχονται με διάταξη νόμου κατ' αποκοπή για κάλυψη δαπανών ειδικής υπηρεσίας που τους έχει ανατεθεί. Με την κατάργηση αυτής της διάταξης θα φορολογούνται πλέον στο σύνολο τους τα ακόλουθα, ενδεικτικά αναφερόμενα, ποσά αποζημιώσεων: α) Η κατ' αποκοπή αποζημίωση της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του ν. 1153/1981, όπως έχει αναπροσαρμοστεί μέχρι σήμερα, η οποία καταβάλλεται για αντιμετώπιση δαπανών λόγω ειδικών συνθηκών άσκησης λειτουργήματος, στους δικαστικούς λειτουργούς και το κύριο προσωπικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και στους υπαλλήλους των γραμματειών των πολιτικών - ποινικών δικαστηρίων και εισαγγελιών, του Συμβουλίου της Επικρατείας, των διοικητικών δικαστηρίων, της Γενικής Επιτροπείας των διοικητικών δικαστηρίων, καθώς και στους υπαλλήλους των έμμισθων υποθηκοφυλακείων και κτηματολογικών γραφείων. β) Το επίδομα στολής που καταβάλλεται σε προσωπικό ασφαλείας (στρατιωτικό προσωπικό, προσωπικό νομικών προσώπων, οργανισμών ή επιχειρήσεων κτλ.) για την ορισμένη στολή που υποχρεούται να φέρει κατά τη διάρκεια της εργασίας. γ) Η μηνιαία αποζημίωση που καταβάλλεται κατ αποκοπή για την αντιμετώπιση των δαπανών στις οποίες υποβάλλονται, λόγω των ειδικών συνθηκών άσκησης του επαγγέλματός τους, στους πρυτάνεις, αντιπρυτάνεις καθηγητές κτλ. ΑΕΙ και ΤΕΙ, καθώς και στους σχολικούς συμβούλους πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. δ) Το επίδομα για δαπάνες βιβλιοθήκης που καταβάλλεται στους ιατρούς του ΕΣΥ λόγω των ειδικών συνθηκών του επαγγέλματος. ε) Η αποζημίωση που καταβάλλεται στα αρμόδια όργανα για την επίδοση πράξεων καταλογισμού φόρων, δασμών, τελών κτλ. 16. Με την περίπτωση 16 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1998, το άρθρο 3 του ν. 1303/1972 και η παράγραφος 12 του άρθρου 131 του ν. 419/1976, με τα οποία απαλλάσσεται από το φόρο εισοδήματος το επίδομα υπηρεσίας στην αλλοδαπή, λόγω της καθιέρωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 14 του ν. 2238/1994, όπως προστέθηκε με την παράγραφο 10 του άρθρου 10 του κοινοποιούμενου νόμου, αυτοτελούς φορολογίας με συντελεστή φόρου 15% στο καθαρό ποσό των αποδοχών που παίρνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι κτλ. που υπηρετούν στην αλλοδαπή, πέρα από τις αποδοχές που θα έπαιρναν αν υπηρετούσαν στο εσωτερικό. 17. Με την περίπτωση 17 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργούνται από το οικον. έτος 1998 οι περιπτώσεις η και ι της παραγράφου 9 του άρθρου 51 του ν. 1882/1990, με τις οποίες κυρώθηκαν οι 1104641/2046/Α0012/ΠΟΛ. 1222/2.10.1989 και 1106686/2050/Α0012/ΠΟΛ 1230/6.10.1989 αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών με τις οποίες θεωρείται απαλλασσόμενο το 50% της αποζημίωσης που καταβάλλεται στους δικαιούχους από τους λογαριασμούς των ΔΕΤΕ και ΔEXE, για κάλυψη δαπανών, στις οποίες υποβάλλονται λόγω της υπηρεσίας που τους ανατίθεται. Μετά την κατάργηση του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης α της παραγράφου 4 του άρθρου 45 του ν. 2238/1994, με την περίπτωση 15 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου, δεν υπάρχει ο δικαιολογητικός λόγος για τη διατήρηση της ισχύος των παραπάνω αποφάσεων. Την ίδια μεταχείριση

-- 632 -- έχουν και οι αποζημιώσεις που καταβάλλονται στους δικαιούχους από το λογαριασμό των ΔΙΒΕΕΤ, καθώς και από τα ποσοστά που προβλέπονται από τις παραγράφους 7 και 38 του άρθρου 27 του ν. 2166/1993. Το 50% των ως άνω αποζημιώσεων, που ήταν απαλλασσόμενο, θα φορολογείται στο εξής αυτοτελώς με συντελεστή φόρου 15%, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 14 του ν. 2238/1994, όπως προστέθηκε με την παράγραφο 10 του άρθρου 10 του κοινοποιούμενου νόμου. 18. Με την περίπτωση 18 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται από το οικον. έτος 1998 η παράγραφος 20 του άρθρου 14 του ν. 2328/1995, με την οποία ορίζεται ότι δε θεωρείται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες η αποζημίωση που καταβάλλει η ΕΡΤ ΑΕ στο προσωπικό της για τις εκτός έδρας μετακινήσεις του, η οποία θα φορολογείται στο εξής αυτοτελώς με συντελεστή φόρου 15%, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 14 του ν. 2238/1994, όπως προστέθηκε με την παράγραφο 10 του άρθρου 10 του κοινοποιούμενου νόμου. Οι διατάξεις των περιπτώσεων 8 έως και 18 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου ισχύουν για εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1997 και 19. Με την περίπτωση 19 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργήθηκαν οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 43 των παρ. 2 και 3 του άρθρου 44, του τρίτου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 45 και της παρ. 6 του άρθρου 46 του ν. 1416/1984, βάσει των οποίων απαλλάσσοντο του φόρου εισοδήματος οι δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις ορισμένων μορφών. Οι επιχειρήσεις αυτές με τις αντίστοιχες απαλλαγές από το φόρο εισ/τος ήσαν οι εξής: α) Οι δημοτικές ή κοινοτικές επιχειρήσεις συνεταιριστικού χαρακτήρα. Οι επιχειρήσεις αυτές απολάμβαναν των απαλλαγών που είχαν οι συνεταιρισμοί γενικά και επί πλέον, για τα πέντε πρώτα χρόνια της λειτουργίας τους απαλλάσσοντο από το φόρο εισοδήματος (άρθρο 43 παρ. 2). β) Οι ανώνυμες εταιρίες που συνιστούν οι ΟΤΑ (οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης) και τοπικές ενώσεις δήμων και κοινοτήτων. Οι εταιρίες αυτές απαλλάσσοντο της φορολογίας εισοδήματος κατά τα πέντε πρώτα χρόνια της λειτουργίας τους (άρθρο 44 παρ. 2). Επίσης, καταργήθηκε η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος (άρθρο 44 παρ. 3) του μέρους των κερδών των διαλαμβανομένων στην περίπτωση αυτή εταιριών, που διαθέτουν (διανέμουν) στους ΟΤΑ, στις τοπικές ενώσεις δήμων και κοινοτήτων και τους εργαζόμενους. γ) Οι δημοτικές εταιρίες λαϊκής βάσης, οι οποίες απαλλάσσοντο του φόρου εισοδήματος για την πρώτη διετία της λειτουργίας τους (άρθρο 45 παρ. 3 εδάφιο τρίτο). δ) Οι ανώνυμες εταιρίες που συνιστώνται μόνο από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης και στις οποίες μπορούν να συμμετάσχουν και φορείς του δημόσιου τομέα με κοινές μετοχές που αντιπροσωπεύουν, αθροιστικά, μέχρι το 20% του κεφαλαίου. Οι εταιρίες αυτές απαλλάσσοντο του φόρου εισοδήματος για την πρώτη πενταετία της λειτουργίας τους. Η κατάργηση των πιο πάνω απαλλαγών ισχύει, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της περιπτ. 20 του άρθρου 1 του ν. 2459/97 για ισολογισμούς που κλείνουν με 31 Δεκεμβρίου 1996 και Κατά συνέπεια τα κέρδη των πιο πάνω δημοτικών και κοινοτικών επιχειρήσεων οικον. ετών 1997 και επομένων θα φορολογούνται με συντελεστή 35%. 20. Με την περίπτωση 20 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου καταργείται η παράγραφος 4 του άρθρου 52 του ν.δ/τος 400/1970, με την οποία προβλέπεται έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων του ποσού των ασφαλίστρων που καταβάλλουν αυτές για ομαδική ασφάλιση ζωής ή θανάτου του εργατοϋπαλληλικού προσωπικού τους, μετά την αντιμετώπιση του θέματος αυτού με τις διατάξεις της υποπερίπτωσης δδ' της περίπτωσης α της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του ν. 2238/1994, όπως αντικαταστάθηκαν με την παράγραφο 14 του άρθρου 14 του κοινοποιούμενου νόμου. Η κατάργηση αυτή ισχύει για ισολογισμούς που κλείνουν την 31η Δεκεμβρίου 1996 και Άρθρο 7. Αντικειμενικά κριτήρια. 1.- Με την παράγραφο 1 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαταστάθηκε η παράγραφος 1 του άρθρου 33 του ν.2238/1994. Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι οι ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών που τηρούν προαιρετικά βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων υπάγονται πλέον στα αντικειμενικά κριτήρια και κατά συνέπεια θα προσδιορίζεται και γι αυτές ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος με βάσει τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν.2238/1994. Αντίθετα, δεν υπάγονται στα αντικειμενικά κριτήρια οι εμπορικές επιχειρήσεις που τηρούν προαιρετικά βιβλία τρίτης κατηγορίας του ΚΒΣ και οι οποίες έχουν αντικείμενο εργασιών την αγορά

-- 633 -- και πώληση εμπορευμάτων, την παραγωγή και μεταπώληση των παραγόμενων προϊόντων και γενικά οι επιχειρήσεις των οποίων τα ακαθάριστα έσοδα δεν προέρχονται κατά κύριο λόγο από παροχή υπηρεσιών. Σημειώνεται ότι μεταφερόμενες και φορολογικά εκπιπτόμενες ζημιές, των παραπάνω επιχειρήσεων, χρήσεων που έληξαν μέχρι 31/12/1996, θα συμψηφιστούν με το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που θα προσδιοριστεί σύμφωνα με τις νέες διατάξεις. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση β του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1997 και μετά και κατά συνέπεια υπάγονται στα αντικειμενικά κριτήρια και τέτοιες επιχειρήσεις με διαχείριση 1/7/1996-30/6/1997, καθόσον το εισόδημα στην περίπτωση αυτή προκύπτει μετά την 1.1.1997. 2.- Με την παράγραφο 2 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου προστέθηκαν δύο εδάφια στην παράγραφο 6 του άρθρου 33 του ν. 2238/1994. Με το πρώτο από τα δύο αυτά νέα εδάφια ορίζεται ως ανώτατο όριο η επιφάνεια των εξήντα (60) τετραγωνικών μέτρων, προκειμένου, να προσδιορισθεί η έκταση της επαγγελματικής εγκατάστασης, η οποία λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος στην περίπτωση που χρησιμοποιείται ως επαγγελματική εγκατάσταση η κατοικία του φορολογουμένου. Πιο συγκεκριμένα, όπως είναι γνωστό, στην περίπτωση που ως επαγγελματική εγκατάσταση χρησιμοποιείται η κατοικία του φορολογούμενου, για τον προσδιορισμό της μισθωτικής αξίας λαμβάνεται ως επιφάνεια το ένα τρίτο (1/3) της επιφάνειας της κατοικίας, η οποία πλέον όμως, με βάση τις νέες διατάξεις, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα εξήντα (60) τετραγωνικά μέτρα. Για παράδειγμα αν φορολογούμενος χρησιμοποιεί την κατοικία του ως επαγγελματική εγκατάσταση της οποίας η επιφάνεια είναι 210 τετραγωνικά μέτρα, το ένα τρίτο αυτής είναι 70 τετραγωνικά μέτρα. Στην περίπτωση αυτή με βάση τις νέες διατάξεις για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας θα ληφθεί υπόψη επιφάνεια 60 τετραγωνικών μέτρων και όχι τα 70 τετραγωνικά μέτρα. Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δηλώνει ότι χρησιμοποιεί μεγαλύτερη έκταση επιφάνειας της κατοικίας του, π.χ. στο παραπάνω παράδειγμα 80 τετραγωνικά μέτρα, θα ληφθούν υπόψη για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας τα 80 τετραγωνικά μέτρα. Αν αντίθετα δηλώνει ότι χρησιμοποιεί μικρότερη επιφάνεια π.χ. 40 τετραγωνικά μέτρα, θα ληφθούν υπόψη για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας 60 τετραγωνικά μέτρα. Περαιτέρω, με το δεύτερο από τα δύο νέα εδάφια ορίζεται ότι για τις επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται θαλάσσια ποδήλατα, ταξί θαλάσσης, τζετ-σκι (jet-ski), σκάφη για θαλάσσια σπορ και συναφή είδη και ομπρέλες για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας θα λαμβάνεται υπόψη επιφάνεια εξήντα (60) τετραγωνικών μέτρων. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση τέτοιων επιχειρήσεων που έχει δηλωθεί ως έδρα της επιχείρησης η κατοικία του φορολογούμενου, θα εφαρμοσθεί, ως ειδικότερο, αυτό το δεύτερο εδάφιο και όχι όσα ορίζονται στο παραπάνω πρώτο εδάφιο για τις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται η κατοικία του φορολογούμενου ως επαγγελματική εγκατάσταση. Τέλος, διευκρινίζεται ότι και σε αυτήν την περίπτωση, αν ο φορολογούμενος δηλώνει ότι χρησιμοποιεί ως επιφάνεια έκταση μεγαλύτερη από τα εξήντα (60) τετραγωνικά μέτρα, για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας θα ληφθεί υπόψη αυτή η μεγαλύτερη επιφάνεια. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση α του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και 3.- Με την παράγραφο 3 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαταστάθηκε η παράγραφος 10 του άρθρου 33 του ν.2238/1994. Με τις νέες διατάξεις αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος στην περίπτωση που ο φορολογούμενος εκτός από την άσκηση ατομικής εμπορικής επιχείρησης αποκτά και εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. Πιο συγκεκριμένα με τις νέες διατάξεις περιορίζεται στο μισό το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος της επιχείρησης όταν ο φορολογούμενος δηλώνει και εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, αλλά όμως θα πρέπει το άθροισμα του εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες και του υπολοίπου, μετά τον περιορισμό αυτό, του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος να μην είναι κατώτερο από το συνολικό ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει με βάση τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 12 του άρθρου 33. Για παράδειγμα αν δηλώνονται εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες (μισθούς, συντάξεις κτλ.) 2.500.000 δρχ. και το συνολικό ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από εμπορική επιχείρηση είναι 4.000.000 δρχ., τότε το ελάχιστο αυτό ποσό καθαρού εισοδήματος θα περιορισθεί στα 2.000.000 δρχ., καθόσον στην περίπτωση αυτή τα 2.000.000

-- 634 -- δρχ. του μειωμένου ελάχιστου ποσού αθροιζόμενα με τα 2.500.000 δρχ. του εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες (2.000.000 + 2.500.000 = 4.500.000 δρχ.) υπερβαίνουν το συνολικό ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος των 4.000.000 δρχ. Αν στο προηγούμενο παράδειγμα το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες που δηλώθηκε είναι 1.500.000 δρχ., τότε το συνολικό ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος δεν θα περιορισθεί στο μισό (4.000.000 Χ 50% - 2.000.000) αλλά θα διαμορφωθεί σε 2.500.000 (4.000.000-1.500.000) δρχ. σε τρόπο ώστε το υπόλοιπο αυτό του ελάχιστου ποσού πλέον το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες να ισούται με το συνολικό ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος (2.500.000 + 1.500.000 = 4.000.000). Διευκρινίζεται ότι για τις επιχειρήσεις της παραγράφου 13 του άρθρου 33 του ν.2238/1994 (εκμεταλλευτές αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης, εκμεταλλευτές ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων κτλ.) δεν έχουν εφαρμογή τα παραπάνω. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της νέας αυτής παραγράφου ορίζεται ότι, στην περίπτωση που ο φορολογούμενος ασκεί ατομική εμπορική επιχείρηση (Δ κατηγορίας εισόδημα) αλλά και ελευθέριο επάγγελμα (Ζ κατηγορίας εισόδημα) και υπάγεται στα αντικειμενικά κριτήρια και για τις δυο αυτές δραστηριότητες, τότε ως ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος και για τις δυο δραστηριότητες λαμβάνεται το μεγαλύτερο ελάχιστο ποσό που προκύπτει από αυτές τις δυο δραστηριότητες και αυτό προσαυξάνεται με το 50% του μικρότερου ελάχιστου ποσού που προκύπτει από την άλλη δραστηριότητα. Για παράδειγμα, φορολογούμενος ασκεί ατομική εμπορική επιχείρηση για την οποία και προσδιορίζεται ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος 3.500.000 δρχ. και ελευθέριο επάγγελμα για το οποίο προσδιορίζεται ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος 4.000.000 δρχ. Στην περίπτωση αυτή ως συνολικό ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος και για τις δύο δραστηριότητες θα ληφθεί το ποσό των 5.750.000 (4.000.000 + 3.500.000 Χ 50%) δρχ. και αν τα συνολικά καθαρά κέρδη που έχουν δηλωθεί, με βάση τα βιβλία και στοιχεία και για τις δύο αυτές δραστηριότητες, αθροιστικά, είναι μεγαλύτερα από 5.750.000 δρχ., τότε ο φόρος εισοδήματος θα υπολογισθεί επί αυτών των δηλουμένων καθαρών κερδών και όχι με βάση το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος. Αν αντίθετα τα συνολικά καθαρά κέρδη που έχουν δηλωθεί είναι μικρότερα από το ποσό των 5.750.000 δρχ. τότε ο φόρος εισοδήματος θα υπολογισθεί επί του ποσού των 5.750.000 δρχ., το οποίο και αναλύεται σε ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από εμπορική επιχείρηση 1.750.000 δρχ. και σε ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από το ελευθέριο επάγγελμα 4.000.000 δρχ. Διευκρινίζεται ότι η παραπάνω ρύθμιση δεν έχει εφαρμογή στις περιπτώσεις των υποχρέων της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του v.2238/1994 (ομόρρυθμες, ετερόρρυθμες εταιρίες κτλ.) που αποκτούν εισοδήματα τόσο από εμπορικές επιχειρήσεις όσο και από ελευθέρια επαγγέλματα, αλλά ούτε και στις περιπτώσεις φορολογουμένων που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα από αυτά που υπάγονται στα αντικειμενικά κριτήρια και συγχρόνως αποκτούν εισοδήματα από εμπορικές επιχειρήσεις που υπάγονται στα ειδικά αντικειμενικά κριτήρια της παραγράφου 13 του άρθρου 33 του v.2238/1994 (εκμετάλλευση ενοικιαζομένων επιπλωμένων δωματίων κτλ.). Τέλος, με τις διατάξεις του τελευταίου εδαφίου αυτής της παραγράφου ορίζεται ότι, όταν ασκείται εμπορική δραστηριότητα ατομικά ή εταιρικά σε κάποια από τις παραμεθόριες περιοχές των νομών Ξάνθης, Ροδόπης, Έβρου, Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσου, καθώς και σε περιοχή των νομών Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων, Καστοριάς, Φλώρινας, Πέλλης, Κιλκίς, Σερρών και Δράμας, η οποία περιλαμβάνεται σε ζώνη βάθους είκοσι (20) χιλιομέτρων από τη μεθοριακή γραμμή παρέχεται έκπτωση κατά ποσοστό 20% στο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προσδιορίζεται από τη δραστηριότητα αυτή. Διευκρινίζεται ότι δεν παρέχεται η έκπτωση αυτή στις εμπορικές επιχειρήσεις που υπάγονται στα ειδικά αντικειμενικά κριτήρια της παραγράφου 13 του άρθρου 33 του ν. 2238/1994. Σημειώνεται ότι η έκπτωση αυτή υπολογίζεται στο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει με την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων για κάθε επαγγελματική εγκατάσταση που βρίσκεται στην παραπάνω περιοχή. Για παράδειγμα αν εμπορική επιχείρηση έχει την έδρα της στην πόλη της Λάρισας και υποκατάστημα στο νησί της Λέσβου, η παραπάνω έκπτωση θα υπολογισθεί μόνο στο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει από την επαγγελματική εγκατάσταση του υποκαταστήματος. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση α του άρθρου 40, του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και

-- 635 -- 4.- Με την παράγραφο 4 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου προστέθηκαν στο τέλος της περίπτωσης β της παραγράφου 13 του άρθρου 33 του ν. 2238/1994 νέα εδάφια που αφορούν την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων σε ορισμένες επιχειρήσεις εκμετάλλευσης ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων και διαμερισμάτων. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές αν η επιχείρηση που εκμεταλλεύεται ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια και διαμερίσματα ασχολείται παράλληλα και με την εκμετάλλευση σνακ ή καφέ-μπαρ, μέσα στον ενιαίο χώρο του οικοπέδου που βρίσκονται τα ενοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα, για την εξυπηρέτηση αποκλειστικά των προσώπων που διαμένουν σε αυτά τα ενοικιαζόμενα δωμάτια ή διαμερίσματα, ως ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος αυτών των παράλληλων εκμεταλλεύσεων σνακ ή καφέ-μπαρ λαμβάνεται το ποσό που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των ενοικιαζόμενων δωματίων και διαμερισμάτων με το ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%). Το ποσό που προκύπτει με τον τρόπο αυτό δεν μπορεί να υπερβαίνει το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει για την εκμετάλλευση του σνακ ή καφέ μπαρ με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια των παραγράφων 1 έως και 12 του άρθρου 33 του ν.2238/1994, διαφορετικά περιορίζεται σε αυτό. Παράδειγμα : Φορολογούμενος εκμεταλλεύεται είκοσι (20) ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δίχωρα διαμερίσματα για τα οποία και δηλώνονται με βάσει τα βιβλία και στοιχεία καθαρά κέρδη 2.000.000 δρχ. και ταυτόχρονα στον ίδιο χώρο εκμεταλλεύεται σνακ-μπαρ για την εξυπηρέτηση των αναγκών των πελατών του. Το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει για την εκμετάλλευση του σνακ-μπαρ σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 12 του άρθρου 33 του ν.2238/1994 ανέρχεται στο ποσό των 3.000.000 δρχ., ενώ τα καθαρά κέρδη των βιβλίων και στοιχείων της δραστηριότητας αυτής είναι 1.200.000 δρχ. Με βάση τα δεδομένα αυτά το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος προσδιορίζεται ως εξής: - Ενοικιαζόμενα διαμερίσματα: 20 Χ 378.000 = 7.560.000 δρχ. - Εκμετάλλευση σνακ-μπαρ: 7.560.000 Χ 30% = 2.268.000 δρχ. το οποίο ελάχιστο ποσό είναι μικρότερο από αυτό που προσδιορίζεται με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια των παραγράφων 1 έως 12 του άρθρου 33, το οποίο είναι 3.000.000 δρχ. και μεγαλύτερο από το ποσό των καθαρών κερδών που προκύπτουν από τα βιβλία, το οποίο είναι 1.200.000 δρχ. Κατά συνέπεια, στην περίπτωση αυτή ο φόρος εισοδήματος θα υπολογισθεί επί ποσού εισοδήματος 9.828.000 δρχ. (7.560.000 από την εκμετάλλευση των ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων + 2.268.000 από την εκμετάλλευση του σνακμπαρ). Τα παραπάνω εφαρμόζονται τόσο στις ατομικές επιχειρήσεις όσο και στους υποχρέους της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του ν.2238/1994. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση α του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και Με την παράγραφο 5 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου προστέθηκε στην παράγραφο 13 του άρθρου 33 του ν. 2238/1994, πριν από το τελευταίο εδάφιο, νέο εδάφιο, σύμφωνα με το οποίο σε περίπτωση που οι επιχειρήσεις που υπάγονται στα ειδικά αντικειμενικά κριτήρια της παραγράφου αυτής, δηλαδή επιχειρήσεις εκμετάλλευσης αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης, ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων, επιπλωμένων διαμερισμάτων και κάμπινγκ, έκαναν έναρξη εργασιών ή διέκοψαν τη λειτουργία τους μέσα στην κρινόμενη περίοδο, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος περιορίζεται σε τόσα δωδέκατα όσοι οι μήνες λειτουργίας της επιχείρησης μέσα στην κρινόμενη περίοδο. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση α του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και 6.- Με την παράγραφο 6 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου προστέθηκαν στο τέλος της περίπτωσης δ της παραγράφου 16 του άρθρου 33 του ν.2238/1994 δύο εδάφια που αναφέρονται σε εξαίρεση ή μείωση του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος ορισμένων επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τις διατάξεις του πρώτου από τα εδάφια αυτά, εξαιρούνται από τα αντικειμενικά κριτήρια οι εμπορικές επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε νησιά με πληθυσμό, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, μέχρι 500 κατοίκους. Η εξαίρεση αυτή εφαρμόζεται τόσο στις ατομικές επιχειρήσεις όσο και στους υποχρέους της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του ν.2238/1994.

-- 636 -- Διευκρινίζεται ότι η εξαίρεση από τα αντικειμενικά κριτήρια αφορά τα καθαρά κέρδη που προκύπτουν από επαγγελματική εγκατάσταση η οποία βρίσκεται σε ένα από τα παραπάνω νησιά ανεξάρτητα αν πρόκειται για την έδρα της επιχείρησης ή για υποκατάστημα αυτής. Δηλαδή, αν εμπορική επιχείρηση πώλησης π.χ. σιδηρικών και χρωμάτων με έδρα την Αθήνα διατηρεί υποκατάστημα σε νησί με πληθυσμό μέχρι 500 κατοίκους, τα καθαρά κέρδη που προκύπτουν από το κατάστημα της Αθήνας υπάγονται στα αντικειμενικά κριτήρια, ενώ τα καθαρά κέρδη που προκύπτουν από το υποκατάστημα που βρίσκεται στο νησί εξαιρούνται από αυτά. Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του δεύτερου νέου εδαφίου αν εμπορική επιχείρηση βρίσκεται σε δήμο ή κοινότητα ή οικισμό που έχει πληθυσμό κάτω από 4.000 κατοίκους και ο δήμος ή η κοινότητα ή ο οικισμός βρίσκεται σε νησί που έχει χαρακτηρισθεί (ολόκληρο το νησί) ως τουριστικός τόπος, εφόσον η επιχείρηση αυτή είναι εγκαταστημένη σε μη παραλιακή περιοχή του δήμου ή της κοινότητας ή του οικισμού, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος μειώνεται κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%), εκτός βέβαια αν το νησί έχει πληθυσμό μέχρι 500 κατοίκους οπότε δεν εφαρμόζονται τα αντικειμενικά κριτήρια. Η μείωση αυτή του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος παρέχεται τόσο στις ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις όσο και στους υποχρέους της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του ν.2238/1994 και αφορά τα καθαρά κέρδη που προκύπτουν από επαγγελματική εγκατάσταση η οποία βρίσκεται στην υπόψη περιοχή, ανεξάρτητα αν πρόκειται για την έδρα της επιχείρησης ή για υποκατάστημα αυτής. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που επιχειρήσεις είναι εγκατεστημένες σε δήμο, κοινότητα ή οικισμό του οποίου τα διοικητικά όρια επεκτείνονται μέχρι την παραλία, δεν θα έχουν την παραπάνω μείωση του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος οι επιχειρήσεις εκείνες που βρίσκονται στο παραλιακό τμήμα των ορίων του δήμου, της κοινότητας ή του οικισμού, δηλαδή μόνο εκείνες που βρίσκονται στο παραλιακό εκείνο τμήμα των διοικητικών ορίων που παρουσιάζεται ως ξεχωριστό τμήμα από την υπόλοιπη διοικητική αρμοδιότητα του δήμου, της κοινότητας ή του οικισμού. Διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις της παραγράφου 16 του άρθρου 33 του ν.2238/1994 εφαρμόζονται μόνο σε επιχειρήσεις που υπάγονται στα γενικά αντικειμενικά κριτήρια των παραγράφων 1 έως 12 του άρθρου 33 του ν.2238/1994 και όχι στις επιχειρήσεις που υπάγονται στα ειδικά αντικειμενικά κριτήρια της παραγράφου 13 του ίδιου άρθρου. Συνεπώς, οι επιχειρήσεις εκμετάλλευσης ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων ή διαμερισμάτων, κάμπινγκ και αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης δεν δικαιούνται την παραπάνω μείωση κατά ποσοστό 50% του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση α του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και 7.- Με την παράγραφο 7 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαταστάθηκε η παράγραφος 19 του άρθρου 33 του ν.2238/1994. Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι οι υπόχρεοι της παραγράφου 4 του άρθρου 2 (ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρίες, κοινωνίες, κοινοπραξίες κτλ.) που παρέχουν υπηρεσίες και τηρούν προαιρετικά βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ. δεν εξαιρούνται πλέον από τα αντικειμενικά κριτήρια. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση β του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1997 και μετά και συνεπώς υπάγονται στα αντικειμενικά κριτήρια επιχειρήσεις με διαχειριστική περίοδο 1/7/1996-30/6/1997. Με την παράγραφο 8 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου προστέθηκαν νέα εδάφια στην παράγραφο 23 του άρθρου 33 του ν.2238/1994. Με τις νέες αυτές διατάξεις παρέχεται η ευχέρεια στους φορορολογούμενους ειδικά για λόγους εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας, νοσηλείας σε νοσοκομείο ή κλινική, καθώς και φυλάκισης, το εισόδημα που προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του άρθρου μπορεί να αμφισβητηθεί από το φορολογούμενο, με αίτησή του η οποία υποβάλλεται μέσα στο μεθεπόμενο μήνα από το μήνα που έγινε η εκκαθάριση του φόρου της δήλωσης ενώπιον του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, αν από τα στοιχεία που προσκομίζει και τις εγγραφές των τηρούμενων βιβλίων του, αποδεικνύεται ότι δεν αποκτήθηκε εισόδημα ή αυτό που αποκτήθηκε είναι κατώτερο από αυτό που προσδιορίζεται με τις διατάξεις αυτού του άρθρου. Η αίτηση αυτή δεν αναστέλλει τη βεβαίωση και την είσπραξη του φόρου που οφείλεται. Στην περίπτωση αυτή ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας μπορεί, εφόσον κρίνει το αίτημα βάσιμο, με απόφασή του και με τη

-- 637 -- σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου επιθεωρητή δημόσιων οικονομικών υπηρεσιών, να αποδεχθεί τη διαγραφή ή τη μείωση, κατά περίπτωση, του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος που προσδιορίζεται με το εκκαθαριστικό σημείωμα με βάση τις διατάξεις αυτού του άρθρου. Στο φορολογούμενο αποστέλλεται με απόδειξη αντίγραφο της απόφασης και στην περίπτωση που θα απορριφθεί το αίτημά του, μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την υπογραφή της. Αντίγραφο της απόφασης και της αίτησης του φορολογουμένου αποστέλλεται στη Διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας του Υπουργείου Οικονομικών, μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την υπογραφή της. Τυχόν προσφυγή κατά της απόφασης αυτής ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού δικαστηρίου, ασκείται μέσα στις προθεσμίες που ορίζονται στο άρθρο 77 του ν.4125/1960 (ΦΕΚ 202 Α ), από την ημερομηνία παραλαβής της απόφασης από το φορολογούμενο. Η υποβολή της παραπάνω αίτησης δεν κωλύει την άσκηση προσφυγής, στην περίπτωση όμως άσκησής της πριν από τη λήψη απόφασης παύει κάθε ενέργεια για τη λήψη απόφασης από τον προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση α του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που προκύπτουν από την 1η Ιανουαρίου 1996 και 9.- Με την παράγραφο 9 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι ειδικά για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των εμπορικών επιχειρήσεων της διαχειριστικής περιόδου 1996, αυξάνεται το ποσοστό της μισθωτικής αξίας από 6% σε 6,75%. Με τις ίδιες διατάξεις ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό της μισθωτικής αξίας της διαχειριστικής περιόδου 1996 θα ληφθεί υπόψη η τιμή ζώνης που ίσχυε την 1η Ιανουαρίου 1995 και όχι αυτή που ίσχυε την 1η Ιανουαρίου 1996. Το ίδιο ποσοστό και η ίδια τιμή ζώνης θα χρησιμοποιηθεί και για τον προσδιορισμό της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης των ελεύθερων επαγγελματιών που υπάγονται στα αντικειμενικά κριτήρια. 10.- Με την παράγραφο 10 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των εμπορικών επιχειρήσεων της διαχειριστικής περιόδου 1996 θα ληφθεί υπόψη ο συντελεστής εμπορικότητας που ίσχυσε για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου 1995. 11.- Με τις διατάξεις της παραγράφου 11 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι ειδικά για τα εισοδήματα της διαχειριστικής περιόδου 1996, οι διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 2238/1994 δεν εφαρμόζονται, για τις επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια και διαμερίσματα, εφόσον όλες οι προβλεπόμενες από το νόμο σχετικές περιοδικές δηλώσεις απόδοσης του φόρου προστιθέμενης αξίας του έτους αυτού έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα και από αυτές προκύπτει ότι δεν πραγματοποιήθηκαν ακαθάριστα έσοδα από τις εκμεταλλεύσεις αυτές. 12.- Με την παράγραφο 12 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 51 του ν. 2238/1994. Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που αναφέρονται στο άρθρου 51 του ν. 2238/1994 (δικηγόροι, ιατροί, οδοντίατροι, κτηνίατροι, ψυχολόγοι, φυσιοθεραπευτές, οικονομολόγοι, σύμβουλοι επιχειρήσεων, λογιστές, φοροτέχνες, αναλυτές προγραμματιστές), που τηρούν προαιρετικά βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ., δεν εξαιρούνται από τα αντικειμενικά κριτήρια. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση β του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1997 και 13. - Με την παράγραφο 13 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαταστάθηκε η παράγραφος 2 του άρθρου 51 του ν.2238/1994. Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι οι καλλιτέχνες ή τραγουδιστές που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε κέντρα διασκέδασης, αναψυκτήρια ή συναυλίες, που τηρούν προαιρετικά βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ., δεν εξαιρούνται από τα αντικειμενικά κριτήρια. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση β του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1997 και 14.- Με την παράγραφο 14 του άρθρου 7 του κοινοποιουμένου νόμου αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 11 του άρθρου 51 του ν.2238/1994.

-- 638 -- Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι και στην περίπτωση που τηρούνται προαιρετικά βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ., αν το δηλούμενο ποσό εισοδήματος από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος είναι μικρότερο από το ποσό που προσδιορίζεται με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια, η διαφορά προσαυξάνει το εισόδημα που δηλώνεται ως προερχόμενο από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση β του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1η Ιανουαρίου 1997 και 15.- Με την παράγραφο 15 του άρθρου 7 του κοινοποιουμένου νόμου αντικαταστάθηκε η παράγραφος 13 του άρθρου 51 του ν.2238/1994. Με τις νέες διατάξεις ορίζονται ποιες διατάξεις του άρθρου 33 του ν.2238/1994, που αναφέρονται στα αντικειμενικά κριτήρια των εμπορικών επιχειρήσεων, εφαρμόζονται ανάλογα και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως ίσχυε και με τις προηγούμενες διατάξεις και επιπλέον ορίζεται ότι εξαιρούνται από τα αντικειμενικά κριτήρια οι ελεύθεροι επαγγελματίες που είναι εγκατεστημένοι σε νησιά με πληθυσμό μέχρι 500 κατοίκους. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση α του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και 16.- Με την παράγραφο 16 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου, αντικαθίστανται τα τρία πρώτα εδάφια της περίπτωσης β της παραγράφου 3 τον άρθρου 51 του ν.2238/1994. Με τις νέες διατάξεις μεταβάλλονται οι παρανομαστές των συντελεστών εμφάνισης, δισκογραφίας και προβολής, οι οποίοι λαμβάνονται υπόψη κατά τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος του καλλιτέχνη ή του τραγουδιστή των κέντρων διασκέδασης με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια. Ειδικότερα: - Ως συντελεστής εμφάνισης ορίζεται η μονάδα προσαυξημένη με κλάσμα που έχει αριθμητή τον αριθμό των εμφανίσεων του καλλιτέχνη ή του τραγουδιστή στα κέντρα διασκέδασης, αναψυκτήρια ή συναυλίες και παρονομαστή τον αριθμό τριακόσια τριάντα (330). (αριθμός εμφανίσεων) 1 + ---------------------------------- 330 - Ως συντελεστής δισκογραφίας ορίζεται η μονάδα προσαυξημένη με κλάσμα που έχει αριθμητή τον αριθμό των διατεθέντων στην αγορά δίσκων, κασετών και λοιπών συναφών, μειωμένου όμως κατά τον αριθμό χίλια πεντακόσια (1500) και παρονομαστή τον αριθμό τριάντα χιλιάδες (30.000). (αριθμός διατεθέντων δίσκων και συναφών - 1500) 1 + --------------------------------------------------------------------------- 30.000 - Ως συντελεστής προβολής ορίζεται η μονάδα προσαυξημένη με κλάσμα που έχει αριθμητή το γινόμενο του αριθμού εμφανίσεων στα κέντρα διασκέδασης, αναψυκτήρια ή συναυλίες με τον αριθμό των διατεθέντων δίσκων, κασετών και λοιπών συναφών και παρονομαστή το διπλάσιο ποσό της επαγγελματικής αμοιβής, όπως αυτή ορίζεται στην υποπερίπτωση στστ' της περίπτωσης α της παραγράφου 3 του άρθρου 51 του ν.2238/1994. (αριθμός εμφανίσεων Χ αριθμός διατεθέντων δίσκων και συναφών) 1 + ------------------------------------------------------------------------------------------------ επαγγελματική αμοιβή Χ 2 17.- Με την παράγραφο 17 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαθίσταται η υποπερίπτωση αα της περίπτωσης β της παραγράφου 3 του άρθρου 51 του ν.2238/1994. Με τις νέες διατάξεις, η εμφάνιση του καλλιτέχνη ή του τραγουδιστή των κέντρων διασκέδασης σε κάθε συναυλία προσμετράται πλέον με τρεις (3) εμφανίσεις αντί για 5 που προβλεπόταν από τις προηγούμενες διατάξεις. Τονίζεται ότι οι διατάξεις της υποπερίπτωσης ββ και τα επόμενα αυτής εδάφια της περίπτωσης β της παραγράφου 3 του πιο πάνω άρθρου και νόμου, ισχύουν όπως αυτές προστέθηκαν με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του ν.2390/1996. 18.- Οι διατάξεις των πιο πάνω παραγράφων 16 και 17, σύμφωνα με την παράγραφο 18 του άρθρου 7 του κοινοποιούμενου νόμου, ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και

-- 639 -- Άρθρο 8 Κίνητρα ανάπτυξης μικρών νησιών Με το άρθρο 8 του κοινοποιούμενου νόμου προστίθεται άρθρο 118 στο ν.2238/1994. 1.- Με την παράγραφο 1 του άρθρου 118 του ν.2238/1994 ορίζεται ότι για τα φυσικά πρόσωπα που κατοικούν μόνιμα σε νησιά με πληθυσμό, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, κάτω από τρεις χιλιάδες εκατό (3.100) κατοίκους το ποσό του πρώτου κλιμακίου εισοδήματος της κλίμακας της παραγράφου 1 του άρθρου 9, προκειμένου να υπολογισθεί ο φόρος που αναλογεί στο εισόδημά τους, αυξάνεται σε τρία εκατομμύρια (3.000.000) δραχμές. Τα επόμενα κλιμάκια εισοδήματος της κλίμακας παραμένουν ως έχουν. Δηλαδή, για τους φορολογούμενους που κατοικούν μόνιμα στα παραπάνω νησιά το ποσό του πρώτου κλιμακίου, εισοδήματος της φορολογικής κλίμακας στο οποίο υπολογίζεται φόρος με συντελεστή μηδέν (0), γίνεται 3.000.000 δρχ. αντί 1.000.000 δρχ. και τα επόμενα κλιμάκια παραμένουν ως έχουν. Παράδειγμα: Φορολογούμενος μόνιμος κάτοικος νησιού με πληθυσμό κάτω από τρεις χιλιάδες εκατό (3.100) κατοίκους δηλώνει εισόδημα 7.000.000 δρχ. Ακόμη, δηλώνει δαπάνες του άρθρου 8 του ν.2238/1994, 1.000.000 δραχμές. Συνεπώς: Εισόδημα που δηλώθηκε 7.000.000 δρχ. Εκπτώσεις άρθρου 8 1.000.000 δρχ. Εισόδημα επί του οποίου υπολογίζεται ο φόρος 6.0000.000 Υπολογισμός του φόρου : 3.000.000 εισόδημα με συντελεστή 0% φόρος 0 1.500.000 «««5% «75.000 δρχ. 1.500.000 «««15% «225.000 δρχ. Σύνολο φόρου 300.000 δρχ. 2.- Με την παράγραφο 2 του άρθρου 118 του ν.2238/1994 ορίζεται ότι για τα νομικά πρόσωπα, κοινοπραξίες και κοινωνίες αστικού δικαίου οι συντελεστές φορολογίας που προβλέπονται από την παράγραφο 1 των άρθρων 10 και 109 του ν.2238/1994, μειώνονται κατά ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) για τα κέρδη που προκύπτουν από δραστηριότητες οι οποίες ασκούνται στα νησιά της παραγράφου 1 αυτού του άρθρου. Έτσι, ο φορολογικός συντελεστής 35% που προβλέπεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 10 και τις περιπτώσεις β και γ της παραγράφου 1 του άρθρου 109 του ν.2238/1994, μειώνεται σε 21%. Επίσης, ο φορολογικός συντελεστής 40% που προβλέπεται από την περίπτωση α της παραγράφου 1 του άρθρου 109 του ν.2238/1994 μειώνεται σε 24%. Τονίζεται ότι μειώνεται κατά ποσοστό 40% ο συντελεστής φορολογίας των νομικών προσώπων, κοινοπραξιών και κοινωνιών αστικού δικαίου μόνο για τα κέρδη που προκύπτουν από δραστηριότητες που ασκούνται στα νησιά αυτά. Συνεπώς, αν οι υπόψη επιχειρήσεις αποκτούν εισόδημα από δραστηριότητες που ασκούνται έξω από τα παραπάνω νησιά αυτά θα φορολογηθούν με τον ακέραιο συντελεστή 35% ή 40%. 3.- Οι παραπάνω φορολογικές απαλλαγές και μειώσεις, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 118 του ν.2238/1994, παρέχονται για μια δεκαετία από τη δημοσίευση του κοινοποιούμενου νόμου, δηλαδή για εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και 4.- Με την παράγραφο 6 του άρθρου 118 του ν.2238/1994 παρέχεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Οικονομικών να καθορίζει με αποφάσεις του τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια που είναι αναγκαία για την εφαρμογή των διατάξεων αυτού του άρθρου. Άρθρο 9 Τεκμήρια δαπανών διαβίωσης Με τις διατάξεις του άρθρου 9 του κοινοποιούμενου νόμου τροποποιούνται ορισμένες διατάξεις του άρθρου 16 του ν.2238/1994, το οποίο αναφέρεται στον προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης με βάση τις δαπάνες διαβίωσης. Ειδικότερα: 1. Με την παράγραφο 1 του άρθρου 9 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαθίσταται η περίπτωση α της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του ν.2238/1994.

-- 640 -- Με τις νέες διατάξεις περιορίζεται στα 100 τετραγωνικά μέτρα, από τα 120 τετραγωνικά μέτρα που ίσχυε προηγούμενα, το όριο της συνολικής επιφάνειας της δευτερεύουσας ή δευτερευουσών κατοικιών του φορολογουμένου πέραν του οποίου το τεκμαρτό ή καταβαλλόμενο μίσθωμα για αυτές (πολλαπλασιαζόμενο με το συντελεστή 2) θεωρείται τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης. Έτσι, αν το συνολικό εμβαδόν της δευτερεύουσας κατοικίας (ή όλων των δευτερευουσών κατοικιών ιδιοκατοικουμένων και μισθωμένων) του φορολογουμένου, υπερβαίνει τα 100 τετραγωνικά μέτρα, τότε το διπλάσιο ποσό του συνολικού τεκμαρτού και καταβαλλόμενου ετήσιου μισθώματος για δευτερεύουσες κατοικίες θεωρείται ως τεκμαρτή δαπάνη του φορολογουμένου. Επίσης, η εξαίρεση από το τεκμήριο αυτό της δευτερεύουσας κατοικίας που βρίσκεται σε χωριό ή πόλη με πληθυσμό κάτω από 5.000 κατοίκους και περιήλθε στο φορολογούμενο ή τη σύζυγό του από κληρονομιά, προίκα ή γονική παροχή (εκτός από τις κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές, οι οποίες χαρακτηρίζονται κατά την κείμενη νομοθεσία ως τουριστικοί τόποι), αφορά πλέον μόνο δευτερεύουσα κατοικία με επιφάνεια μέχρι 100 τετραγωνικά μέτρα. Έτσι η δευτερεύουσα κατοικία εμβαδού πάνω από 100 (π.χ. 101) τετραγωνικά μέτρα, που έχει περιέλθει στο φορολογούμενο ή στη σύζυγό του από κληρονομιά κτλ., λαμβάνεται υπόψη κατά την εφαρμογή αυτής της διάταξης. Τέλος, τονίζεται ότι για τον υπολογισμό του τεκμαρτού μισθώματος από ιδιοκατοίκηση δευτερεύουσας ή εξοχικής κατοικίας εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 22 του ν.2238/1994. Για τον υπολογισμό της δαπάνης αυτής, στην περίπτωση συνιδιοκτησίας της δευτερεύουσας κατοικίας, θα έχουν ανάλογη εφαρμογή όσα έχουν γίνει δεκτά με την 1037956/356/0012/ ΠΟΛ.1094/ 23.3.1989 διαταγή μας. Επιπρόσθετα σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα : α) Εάν ο φορολογούμενος, η σύζυγός του και τα πρόσωπα που τους βαρύνουν έχουν ποσοστό συνιδιοκτησίας σε μία (μοναδική και για τους δύο συζύγους και τα πρόσωπα που τους βαρύνουν) δευτερεύουσα κατοικία με πρόσωπα που δεν βαρύνουν το φορολογούμενο ή τη σύζυγό του, τότε για να κριθεί εάν η κατοικία αυτή αποτελεί τεκμήριο, πολλαπλασιάζεται το άθροισμα των ποσοστών του συζύγου, της συζύγου και των προσώπων που τους βαρύνουν με το εμβαδόν της κατοικίας αυτής. Εάν το γινόμενο υπολείπεται των 100 τ.μ., το τεκμαρτό μίσθωμα της δεν αποτελεί τεκμήριο για το φορολογούμενο ή τη σύζυγό του. Εάν το γινόμενο αυτό υπερβαίνει τα 100 τ.μ., το τεκμαρτό μίσθωμά της αποτελεί τεκμήριο. Για να βρεθεί το μέρος της τεκμαρτής δαπάνης που βαρύνει τον κάθε σύζυγο, η δαπάνη αυτή για κάθε δευτερεύουσα κατοικία επιμερίζεται μεταξύ των συζύγων, ανάλογα με το άθροισμα των ποσοστών συνιδιοκτησίας του καθενός συζύγου και των προσώπων που βαρύνουν αυτόν, σε αυτή την κατοικία. β) Αν ο φορολογούμενος Α έχει με τον αδελφό του Β (που δεν τον βαρύνει), συνιδιοκτησία με ποσοστό 50% ο καθένας σε μια (μοναδική γι αυτούς) δευτερεύουσα κατοικία εμβαδού 150 τ.μ. (με συνολικό ετήσιο τεκμαρτό μίσθωμα 1.000.000 δρχ. για το χρονικό διάστημα ιδιοκατοίκησης της μέσα στο έτος), για κανένα από τους δύο αδελφούς δεν υπολογίζεται τεκμαρτή δαπάνη με βάση το τεκμαρτό μίσθωμα αυτής της κατοικίας. Αν στην παραπάνω περίπτωση ο αδελφός Α είχε ποσοστό συνιδιοκτησίας 80% (που αντιστοιχεί σε επιφάνεια 120 τ.μ.) και ο Β 20% (που αντιστοιχεί σε επιφάνεια 30 τ.μ.), τότε για τον αδελφό Α θα υπολογισθεί τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης 2 Χ (80% X 1.000.000 ) = 1.600.000 δρχ. ενώ για τον αδελφό Β δεν υπολογίζεται τεκμαρτή δαπάνη ακόμη και αν αυτός, (ο αδελφός Β ) έχει και άλλες δευτερεύουσες κατοικίες των οποίων το συνολικό εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 70 τ.μ. (δηλαδή εφόσον προστιθεμένων και των 30 τ.μ., που του αντιστοιχεί από την προαναφερθείσα δευτερεύουσα κατοικία που είχε συνιδιοκτησία 20%, στο εμβαδόν των λοιπών δευτερευουσών κατοικιών, η συνολική επιφάνεια όλων των δευτερευουσών δεν υπερβαίνει τα 100 τ.μ.). Αν συνιδιοκτήτες της παραπάνω δευτερεύουσας κατοικίας είναι οι δυο σύζυγοι, τότε λαμβάνεται υπόψη η τεκμαρτή δαπάνη και για τους δυο συζύγους η οποία επιμερίζεται στον καθένα σύζυγο κατά το ποσοστό της συνιδιοκτησίας τους, δηλαδή για τον ένα 1.600.000 δραχμές και για τον άλλο 4.000.000 δρχ. 2.- Με την παράγραφο 2 του άρθρου 9 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαθίσταται ο πίνακας του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης β της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του ν.2238/1994, που αναφέρεται στην ετήσια τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης με βάση τους φορολογήσιμους ίππους επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης.