5 -TACATGTCGCGATGCAAGTTCTAATCTCAATA CTT-3 3 -ATGTACAGCGCTACGTTCAAGATTAGAGTTAT GAA-5

1 ( ) 18 2011 : : (5) 1 5,. 1......... 2.. DNA.. mrna.. mrna.. DNA. 3. Ti........ 4......... 1 5

2 5. T....... DNA. : 1. Griffith. 8 2.. 3. : ). ) cdna. 7 6 4. DNA : ( ) 28% (G) 28%.. 4 1.,. 2 5

3., ( 4). ( 7). 11 2. Turner. 8 3. 100. 100.. 6 DNA,... 3 5

4 1., ( 2). ( 4). 6 2., 8 ( ) ( 2). ( 3). DNA. 5 -TACATGTCGCGATGCAAGTTCTAATCTCAATA CTT-3 3 -ATGTACAGCGCTACGTTCAAGATTAGAGTTAT GAA-5 3. DNA. 2 4. DNA. DNA. 2 5. DNA,. DNA ( 4). ( 4). DNA. ( 2) 10 4 5

1 7 2011 : : (4) 1 5. 1.,,........ 2.,... 1 -.. VIII... 3. RNA....... RNA. 4. DNA........ 1 4

2 5. Bt. Bacillus thuringiensis.. Ti.... Agrobacterium tumefaciens. : 1. ; 10 2. ( 3), ( 3) ; ( 3) 9 3. ( 3) ; ( 3) 6 DNA,. (3) (5 -GAT-3 ). 2 4

3 T TGTTGTCCAGATCAGAACCTGAGTTCCAATAGCCAG TATACAACAGGTCTAGTCTTGGACTCAAGGTTATCGGTC 1., : (). ( 2) 7 2.,. (). ; ( 2) N. ( 2) 9 3. Klinefelter DNA. DNA. DNA.. 3 4 9 DNA,...

4 K 1. ( 2). ( 4) 6 2. ( ). ( 4). ( 9) 4 4 13 3.. 6 ( ) 1. (, ).. 2.... 3.. 4..,. 5.. 6.. 7. : (3). 8. : 18.30 K

1 - ( ) 18 2011 : : (5) 1 5,. 1......... 2.. DNA.. mrna.. mrna.. DNA. 3. Ti........ 1 5

2-4......... 5. T....... DNA. 1.,,... in vivo 1.. 2.. 3.. DNA 4. RNA. Ti 5. DNA. 6. 7. Agrobacterium tumefaciens 8. 12 2 5

3-2. : 1. 2. 3. 4. DNA 5. 3.. 8 1. 100. 100.. 7 2. DNA : ( ) 28% (G) 28%.. 6 3 5

4-3. ; 12 DNA, : 1. DNA ( 2). ( 4). 6 2. RNA. RNA ( 2). ( 4). 6 3. ( 2); (). 7 4. ( 2); ( 4). 6 4 5

1-7 2011 : : (4) 1 5. 1.,,........ 2.,... 1 -.. VIII... 3. RNA....... RNA. 4. DNA........ 1 4

2-5. Bt. Bacillus thuringiensis.. Ti.... Agrobacterium tumefaciens. : 1. ; 10 2., ( 3) ( 3) ; ( 3) 9 3. EcoRI DNA; 2 4 6 1.. 12 2.. 8 3. DNA;

3 - DNA,... K 1. ( 2). ( 4) 6 2. ( ). ( 4). ( 9) 13 3.. 6 ( ) 1. (, ).. 2... 3 4

1 7 2011 : : (4) A A1 5. A1., DNA.......,. A2.. RNA.. DNA.... DNA. A3. Ti. Bacillus thuringiensis....... A4. o. Turner.. Klinefelter.. Down... 1 4

2 A5. DN,........ B B1. N. 8 B2. DN. 6 B3.. 6 B4. (PCR);.,.. 1. ( 8). ( 10). 18 2 4

3 2. ;. 7 DNA ( ) GACTAATAAAAGAAGTAGTTAGGATCATAGG ( ) CTGATTATTTTCTTCATCAATCCTAGTATCC H 2 N- - - - - -COOH. 1. DNA. ( 4) ( 2). ( 2) 8 2. mrna DNA ( 2) mrna ( 2).. ( 3) 7 3.,. 4.,. 3 4

4 : : : : AUG UAC, UAU UUU, UUC 1. (, ).. 2...,. 3.. 4.. 5.. 6. : (3). 7. : (1) 17:00. 4 4

1 ( ) 21 2010 : : (4) 1 5,. 1.. DNA.. mrna. 2. DNA.... 3. RNA... D. D 4. DNA -.... 1 4

2 5.,,.... RNA- : 1. ; 6 2. 3-5. 3. ; 8 4. ; 6 1.,. 7 2. ( 2)., ( 6). 8 2 4

3 3. DNA R. ( 2), DNA ( 4) DNA ( 4). 10,. 1.. 4 2.. 4 3... 12 4.. 3 4

1 8 2010 : : (4) 1 5,. 1. DNA. DNA. DNA. DNA DNA. RNA 2... -. (cri-du-chat). 3. in vitro.... 4. Mendel (Pisum sativum).... 1 4

2 5..... : 1.. 2. ; 7 4 3. (ADA) ; 4 4.. 4 5. ; 6 DNA, CTTAACTAATAGGGTGGACCTAACATAGAT GAATTGATTATCCCACCTGGATTGTATCTA 1. mrna DNA, 5 3 ( 2), (). 7 2 4

3 2. mrna ( 2) ( 8). 10 3.,,. 8 1 1, 2, 3, 4, 5, 6,. 1.. 7 2.. 4 3.. 14 :. 3 4

1 ( ) 22 2009 : : (4) 1 1 5,. 1...... snrna... 2.. DNA.... DNA... 3........ 1 -. 4...... in vitro... 1 4

2 5.... DNA..... 2 : 1. ; 4 2. ; () ; ( 2) 7 3. ; ; 6 4. ; 8 3. 1 2. I 1 2 1 2 I II II 1 2 3 1 2 3 1 2 2 4

3 1 2, 2, 3 ( ) 2 2, 3 ( )., ( ). ( 8). () 13. Turner. ( 6) Turner,. ( 6) 4 12 DNA mrna...gaaggaggttgcttaaggggccctaccaat... OH.. CTTCCTCCAACGAATTCCCCGGGATGGTTA... - ) ; ( 2) 3 4

4 ) 3 5 DNA. ( 2). ( 4) ) mrna mrna DNA,. ( 2) ) mrna; ( 3) ) cori DNA; ( 1). ( 3) ) DNA cdna ; ( 8) 25 1. (, ).. 2.,... 3.. 4.. 5.. 6.. 7. : (3). 8. : 10.00.. 4 4

1 1 10 2009 : : (4) 1 5,,. 1........ DNA. 2. DNA... trna.. DNA... 3.. DNA.. DNA.. DNA.. DNA. 4........ Down. 1 4

2 5. Ti. Escherichia coli....... 2 1. DNA. 2.. 3. ; ( 3) ; ( 6) 9 4. «Dolly». 3 6.,,..,. 12 2 4

3.,.. 13 4 DNA (5). RNA.. DNA ; ( 2). ( 7) 9. mrna, DNA. 3. trna, 2.. () trna, ; ( 3) 8 3 4

1 1 27 2008 : : (4) 1 5,. 1., Griffith, :........ 2. :.,.. -..... 3. :........ 4. :... RNA.. DNA.. DNA. 1 4

2 5., :........ 2 : 1. ;. 2., 21 ; 8 3. ; 7 4., ; 3. 1. ; 2 4

3 2.,,,. ; 8 3.. DNA, ; 4 12 DNA,,. A 3 5 B DNA-,. DNA ( 4). ; ( 7). 3 4

4,, : 5... ATG CCA TGC AAA CCG AAA TGA 3 mrna ( 2). DNA, 4 mrna UAA. mrna, ; ( 8). ; ( 4). 25 ( ) 1. (,, ).. 2.,... 3.. 4.. 5.. 6. : (3). 7. : 10.30. K 4 4

1 1 4 2008 : : (4) 1 5,,. 1.. DNA.. DNA.. RNA.. RNA. 2......... 3.,........ 4.. DNA....... 1 4

2 5......... 2 : 1. endel; 6 2. mrna ; 8 3. DNA ( 3), DNA ; ( 4) 7 4. ; 3 4,. 300. 6 ( ba). 2 4

3 DNA GAG GTG.. (HbA) ; ( 12). F (HbF); ( 7). 2 (HbA 2 ) ; 4 ( 6) 25,,... endel., ( 15), ( 10). 25 1. (,, ).. 3 4

1 1 26 2007 : : (5) 1 5,. 1. DNA. DNA.. DNA..... 2......... 3. Turner. 45.. 46.. 47.. 44. 1

2 4.. DNA.. DNA.. RNA.. RNA. 5......... 2 : 1. ( 2) ; () 7 2. ; 12 3. -, ; 6 2

3 3 DNA, PCR,,. 1. (PCR); ( 4) ( 3). 7 2.. 8 3.,, DNA Bacillus thuringiensis. 10 3

4 4 ( ) ( ). (). (). ( 1, 2). ( 6). ()., 11 ( 4). 25 4

1 4 2007 : : (4) 1 1 5,. 1. RNA........ 2. DNA. DNA.. DNA.... RNA. 3......... 1

2 4. Ti. Bacillus thuringiensis.. Escherichia coli..... 5........ -. 2 : 1. DNA ; 6 2. 1 Mendel; 3. ; ( 2) 1993; ( 6) 8 4. Roselin ; 6 2

3 3 mrna. 5... G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A... 3 mrna. 1. ; ( 2) -. ( 8) 10 2. -. 8 3. mrna. 7 4. III 1.. 1 2 1 2 3 1 3

4 ( 3). ( 6) ; ( 4) II 2, II 3 Klinefelter... ( 6) DNA Klinefelter; ( 2). ( 4) ( ) 25 1. (,, ).. 2.... 3.. 4.. 5.. 6. : (3). 7. : 10.00. K 4

1 1 30 2006 : : (4) 1 5,. 1.... DNA..... 2. RNA. m-rna.. DNA..... 3. PCR... DNA,..... 1

2 4. (cri-du-chat)........ 5......... 2 : 1. DNA; 4 2. Hershey Chase DNA ; 6 3. ; 7 4. ; 8 2

3 3. 5...CTG AAG CGA GAA CCC...3 1. :. 5...CTG AAG CGA TAA CCC...3. 5...CTG CCG AAG CGA GAA CCC...3 16 2. ; 9 4,. -,. ( 6) ( 6). E,, - ( 6). -., 3

4 - ( 7); 25 ( ) 1. (,, )... 2.,... 3.. 4.. 5. : (3). 6. : 10.30. K 4

1 6 2006 : : (4) 1 1 5,. 1...... mrna.. mrna. 2.......... 3......... 1

2 4. ex vivo........ 5. DNA DNA,.. DNA.. DNA.. RNA.. DNA. 2 : 1. ; 4 2. cdna ; 8 3. ; 4. ;. 8 2

3 3... 1.. 8 2.,,. 12 3. ; 4 H 2 N COOH, DNA : 5 C A A A T G G C C T A T A A C T G G A C A C C C A G C T G A C G A 3 3 G T T T A C C G G A T A T T G A C C T G T G G G T C G A C T G C T 5 mrna, mrna DNA ( 9). DNA ( 8). mrna ( 8). 3

4 : GCC AUG CCC AGC UAU 25 ( ) 1. (,, )... 2.,... 3.. 4.. 5. : (3). 6. : 10.30. K 4

1 1 4 2005 : : (5) 1 5,. 1......... 2.,,........ 3. Ex vivo........ 1

2 4.,... I.. 1 -... 5......... 2 : 1. ; 7 2. DNA Watson Crick; 9 3., ; 9 2

3 3. 1.... ( 2). ( 12). 14 2. ; 3. ; 6 3

4 4 DNA,, : H 2 N COOH, m RNA m RNA ( 4) 3 5 ( 8). ( 6)., EcoRI; ( 7). : UG UUU GUU 25 4

1 4 2005 : : (5) 1 1 5,. 1. Avery, Mac-Leod McCarty o. DNA.. RNA..... 2......... 3......... 1

2 4......... 5......... 2 : 1. ( 4) (); 9 2. (PCR) ; 8 3., ; 8 2

3 3,. 1. ( 6) ( 2); 8 2. ( 8) ( 3); 11 3. ; 6 4 DNA,. 3

4 3 5 DNA (). mrna, 3 5 ( 7). ( 7);,,, ( 6); 25 1. (,, ).. 2.,..,. 3.. 4.. 4

1 1 1 2004 : : (4) µ µ µ 1 5 µµ µ µ. 1. µ DNA. µ DNA.. µ µ DNA.. RNA.. µ RNA. 2. cdna. DNA µ.. mrna µ.. mrna µ.. µµ µ µ DNA. 3. µ. µ.. µ.. µ... 1

2 4. µ µ µ..... µ... 5. µ DNA. DNA DNA µ.. RNA µ µ µ.. DNA µ µ.. DNA µ µ. 2 : 1. RNA µ DNA (µ 3) (µ 6); 9 2. µ µ µ ; 9 3. µ µ ; 7 2

3 3, µ µ µ µ, µ µ Turner ( ). 1. µ µ µ µ. 7 2. µ Turner; 6 3. µ Turner. 12 4 µ µ µ µ µ µ µ µ, µ µ. µ µ µ µ µ µ µ µ... 6. µ µ µ µ µ µ µ µ. 12 3

4. µ µ µ, µ µ µ µ µ (µ 2), (µ 5). 7 1. µ ( µ µ,, µ µ µ ). µ µ. 2. µ µ µ, µ µ. µ µ. µ µ, µ. 3. µ. 4. µ µ µ. 5. : (3) µ µ. 6. : µ 10:30. K 4

1 1 2004 : : (4) 1 µ µ µ 1 5 µµ µ µ. 1.. µµ µ DNA.. µ DNA.. µ RNA.. µ µ RNA. 2.. µµ µ mrna.. µµ µ DNA.. DNA.. µµ DNA. 3. µ µ... µ.... 1 -. 4. µ Ti µ. Lactobacillus.. acillus thuringiensis.. Agrobacterium tumefaciens.. Clostridium. 1

2 5. µ DNA µ. µ µ.. µ.... µ µ µ. 2 : 1. µ DNA µ DNA; 6 2. µ µ µ ; 4 3. µ µ µ ( 4) ( 4); 8 4. µ µ µ ; 7 3 µ, - µ µ µ µ µ. 2

3 1. µ ; 6 2. µ µ µ ; 6 3. µ - µ µ µ µ ; 8 4. µ µ ; 4 µ µ. µ 2, II 2 2 (µ µ ), µ 2 II 3 (µ µ ). 3

4 1. µ. ( µ µ ). 7 2. µ. 8 3. µ µ µ 2 µ µ 1. 10 1. µ ( µ µ,, µ µ µ ). µ µ. 2. µ µ µ, µ µ. µ µ. µ µ. 3. µ. 4. µ µ. 5. : (3) µ µ. 6. : 10:00. K 4

1 1 3 2003 : : (4). µ µ 1-5,,, µ. 1. µ, µ. 2 2.. 2 3. µ µ (PCR) µ DNA, µ. 2 4. µ µ µ HbA. 2 5. µ µ µ. 2 1

2. 1-3, µ µµ. 1. µ µ µ :.. ii. i. I A i. 2. µ µ :. µ µ. µ.. µ. 3. µ :. m-rna µ. DNA µ. µ µ µ. µ. 2 1. µ ; 2. 1997 Roselin (Dolly). ; 10 2

3 3. µ µ µ, µ µ 5 3. 10 3 1. µ µ ; 10 2. µ. ;. 15 4 µ µ DNA, : - µ. 3 5 5 3 µ 1. µ µ µ DNA, µ µ ( 3) ( 9). 12 3

4 2. µ DNA : - µ ( 6) ( 7). 13 µ. UAU AUA ( µ ) 1. µ ( µ µ,, µ µ µ ). µ µ. µ µ µ µ µ. 2. µ µ µ µ µ. µ µ. µ µ. 3. µ. 4. µ µ µ. 5. : (3) µ µ. 6. : 10.30. K 4

1 1 4 2003 : : (4). µ µ 1-5,,, µ. 1. µ µ µ µ µ. 2 2. DNA µ µ µµ µ DNA. 2 3. µ i µ. 2 4. µ µ µ. 2 5. µ Clostridium,. 2 1

2. 1-3, µ µµ. 1. µ 21 µ µ µ :. Kleinefelter. Turner. D wn. Cri du chat ( ). 2. µ µ µ µ :. DNA. c DNA. RNA.. 3. RNA µ :.. 3 µ... 2 1. µ ; 2. µ ; 10 2

3 3. µ µ. 10 3 µ µ µ. 1. µ µ ; 2. µ ; 3.. 15 4 µ µ µ. µ (3), (6) (7) µ. 3

4 1. ; 2. µ. 9 3. (8) (9) µ ; ( 3). ( 8). 11 ( µ ) 1. µ ( µ µ, µ µ µ ). µ µ. 2. µ µ µ µ µ. µ µ. µ µ. 3. µ. 4. µ µ µ. 5. : (3) µ µ. 6. : µ 10:00. K 4

1 1 2002 : : (4) 1. 1-2, µ µµ. 1. µ DNA :. µ... µ. 2. µ :.. µ. µ. - µ.. : 1.. 2.. 7 8 1

2 2 1. µ, Bt. 10 2. µ. 15 3 1. µ µ µ DNA. 5 3 GAATTCTTAATGC AGATCATAAAGAATTCTAG CTTAAGAATTACG TCTAGTATTTCTTAAGATC 3 5 µ µ DNA µ EcoRI, µ µ µ µ, µ µ. µ µ µ. 6. 8. 2

3 µ µ U U C A UUU UUC UUA UUG C CUU CUC CUA CUG UCU UCC UCA UCG CCU CCC CCA CCG UAU UAC UAA UAG CAU CAC CAA µ CAG µ U C A G U C A G µ µ G AUU AUC AUA AUG µ GUU GUC GUA GUG ACU ACC ACA ACG GCU GCC GCA GCG AAU AAC AAA AAG GAU GAC GAA µ GAG µ U C A G U C A G µ µ 2., µ µ Cri-du-chat ( µ ) µ µ µ 3... 8. ; 3 4, µ, : µ µ µ.. 3

4 µ µ µ, µ µ µ.. F 1 F 2. 4. µ F 2. 9. F 2, µ µ µ µ µ,. 12 ( µ ) 1. µ ( µ µ,, µ µ µ ). µ µ. 2. µ µ µ µ µ. µ µ. µ µ. 3. µ. 4. µ µ µ. 5. : (3) µ µ. 6. : µ (1 1/2 ) µ µ. K 4

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ' ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΟΥΛΙΟΣ 2002 Θέμα 1ο Α. Στις ερωτήσεις 1-2 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Εμβολιασμός θρεπτικού υλικού είναι η προσθήκη: α) κατάλληλων εμβολίων β) μικρής ποσότητας κυττάρων γ) νιτρικών αλάτων (Μονάδες 5) 2. Τη γονιδιακή έκφραση αποτελούν οι διαδικασίες: α) αντιγραφής και μετάφρασης β) αντιγραφής και μεταγραφής γ) μεταγραφής και μετάφρασης (Μονάδες 5) Β. Να οριστούν οι παρακάτω έννοιες: 1. Νουκλεόσωμα. (Μονάδες 5) 2. Καρυότυπος. (Μονάδες 5) 3. Διαγονιδιακά ζώα. (Μονάδες 5) Θέμα 2ο Α. 1. Τι είναι η γονιδιωματική βιβλιοθήκη; (Μονάδες5) 2. Ποια είναι η σκοπιμότητα της προσθήκης αντιβιοτικού στο θρεπτικό υλικό, κατά τη διαδικασία δημιουργίας μιας γονιδιωματικής βιβλιοθήκης; (Μονάδες 6) Β. Ποιοι είναι οι στόχοι της τεχνολογίας του ανασυνδυασμένου DNA που άρχισε να εφαρμόζεται πρόσφατα για την παραγωγή αντιβιοτικών; (Μονάδες 6) Γ. Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται για τη γονιδιακή θεραπεία της ασθένειας που οφείλεται στην έλλειψη του ενζύμου απαμινάση της αδενοσίνης (ADA); (Μονάδες 6) 1

Θέμα 3ο Α. Να περιγράψετε τις δομικές χρωμοσωμικές ανωμαλίες που έχουν ως αποτέλεσμα την αναδιάταξη της γενετικής πληροφορίας. (Μονάδες 6) Ποιες είναι οι πιθανές συνέπειες για τα άτομα που τις φέρουν και ποιες είναι για τους απογόνους τους; (Μονάδες 6) Β. Δίνεται το παρακάτω πολυπεπτίδιο που παράγεται σε βακτηριακό κύτταρο: HOOC - Μεθειονίνη - Λυσίνη - Θρεονίνη - Προλίνη - Λευκίνη-Σερίνη - Βαλίνη - Αλανίνη - Βαλίνη- Μεθειονίνη - ΝΗ 2 1. Να γράψετε τη μη κωδική αλυσίδα του γονιδίου που κωδικοποιεί αυτό το πολυπεπτίδιο. (Μονάδες 6) 2. Να ορίσετε τα άκρα 3'και 5'της παραπάνω αλυσίδας. (Μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. (Μονάδες 7) Δίνονται οι επόμενες αντιστοιχίσεις αμινοξέων και κωδικονίων: Αμινοξέα Αλανίνη Βαλίνη Θρεονίνη Λευκίνη Λυσίνη Μεθεινίνη Προλίνη Σερίνη Κωδικόνια GCU GUG ACU CUA AAG AUG CCG UCG 2

Θέμα 4ο Δίνεται το παρακάτω γενεαλογικό δέντρο στο οποίο απεικονίζεται ο τρόπος με τον οποίο κληρονομείται μια ασθένεια. Το άτομο Ι -1 (μαυρισμένο) πάσχει και έχει ομάδα αίματος Ο. Το άτομο 1-2 (μαυρισμένο) πάσχει και έχει ομάδα αίματος Β (ομόζυγο). Τα άτομα αυτά απέκτησαν τρία παιδιά, εκ των οποίων το II - 2 (μαυρισμένο) πάσχει, α) Με βάση το παραπάνω γενεαλογικό δέντρο, να εξηγήσετε τον τρόπο με τον οποίο κληρονομείται η ασθένεια. (Μονάδες5) β) Να γράψετε τους πιθανούς γονοτύπους και φαινοτύπους των ατόμων της Ι και ΙΙ γενιάς. (μονάδες 8) γ) Το άτομο ΙΙ-1 παντρεύεται γυναίκα που έχει ομάδα αίματος ΑΒ και πάσχει από την ίδια ασθένεια. Να προσδιορίσετε την πιθανότητα να αποκτήσουν παιδί που θα έχει ομάδα αίματος Α και θα πάσχει. (μονάδες 12) 3

1 5 2001 : : (5) 1. 1-3, µ µµ. 1. µ µ. µ :.... 2. 3 2. µ µ µ µ :. µ µ. µ µ. µ i. 2. 3 3. µ µ µ µ µ µ :. µ. µ.. 2. 3. 1. DNA.. 1

2 2. µ trna trna. 2 1. µ. coli. µ. µ. 10 2. µ cdna. 10 3. µ µ ; 3 1. %. C G 1: 28 28 22 22 2: 31 31 19 19 1, 2 µ ; 2. 3 2

3 2. Zea mays ( µ ) µ µ µ. µ µ 20 10 9, 5 10 9 10 10 9. µ µ. 12 3. µ µ µ (ADA) µ µ. µ mrna µ ADA µ µ. µ µ mrna : µ : AUG GAA UUU UGG GGG CGC ACG UCG... µ : AUG GAA UUU UAG GGG CGC ACG UCG.... ; 6. µ ; 2 4 : - -1, -2. 3

4 - µ -2, -3. ; ; -1-2 :. µ. 4.. µ µ. 6. 10 ( µ ) 1. µ ( µ µ,, µ µ µ ). µ µ. 2. µ µ µ µ µ. µ µ. 4

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2001 Θέμα 1ο Α. Στις ερωτήσεις 1-3 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Ένα ελεύθερο μόριο trna μπορεί να συνδεθεί με: α) ένα μόνο ειδικό αμινοξύ β) οποιοδήποτε διαθέσιμο αμινοξύ γ) τρία διαφορετικά αμινοξέα (Μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. (Μονάδες 3) 2. Αν συγκρίνουμε τους καρυότυπους ενός φυσιολογικού άνδρα και ενός άνδρα με σύνδρομο Down, παρατηρούμε ότι στον καρυότυπο του δεύτερου άνδρα υπάρχει/ουν: α) ένα επιπλέον χρωμόσωμα β) δυο Υ χρωμοσώματα γ) ένα επιπλέον ζεύγος χρωμοσωμάτων (Μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. (Μονάδες 3) 3. Η σύνδεση κωδικονίου με αντικωδικόνιο πραγματοποιείται κατά: α) την αντιγραφή β) τη μεταγραφή γ) τη μετάφραση (Μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. (Μονάδες 3) Β. 1. Ποιες μεταλλάξεις ονομάζονται σιωπηλές; (Μονάδες5) 2. Σε μια κλειστή καλλιέργεια παρατηρείται και η στατική φάση. Τι γνωρίζετε για τη φάση αυτή; (Μονάδες 5) Θέμα 2ο Α. Πώς ρυθμίζεται η γονιδιακή έκφραση στα ευκαρυωτικά κύτταρα; (Μονάδες 10) Β. Να περιγράψετε πώς συσχετίζεται η μετατροπή ενός φυσιολογικού ανθρώπινου κυττάρου σε καρκινικό, με ένα: 1. πρώτο - ογκογονίδιο, 2. ογκοκατασταλτικό γονίδιο. (Μονάδες 8) Γ. Πώς ένα μονοκλωνικό αντίσωμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί: 1. στη θεραπεία του καρκίνου; 2. στην επιλογή οργάνου συμβατού για μεταμόσχευση; (Μονάδες 7)

Θέμα 3ο Α. Να εξηγήσετε τους λόγους για τους οποίους τα πλασμίδια χρησιμοποιούνται ως φορείς κλωνοποίησης. (Μονάδες 10) Β. Δύο υγιείς γονείς αποκτούν τρία παιδιά, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, που πάσχουν από μια ασθένεια, και ένα κορίτσι υγιές. 1. Να κατασκευάσετε το γενεαλογικό δέντρο της παραπάνω οικογένειας. (Μονάδες 10) 2. Να εξηγήσετε τον πιθανό τρόπο κληρονόμησης της παραπάνω ασθένειας. (Μονάδες 10) Θέμα 4ο Θεωρούμε τρία φυτά που παράγουν κίτρινα και στρογγυλά μπιζέλια. Τα τρία φυτά τα συμβολίζουμε με Α, Β και Γ. Το καθένα από αυτά διασταυρώνεται με φυτό που παράγει πράσινα και ρυτιδωμένα μπιζέλια, που συμβολίζεται με Δ. Από κάθε διασταύρωση παράγονται 100 φυτά. - Η διασταύρωση Α x Δ έδωσε: 51 φυτά που παράγουν κίτρινα και στρογγυλά μπιζέλια και 49 φυτά που παράγουν πράσινα και στρογγυλά μπιζέλια. - Η διασταύρωση Β x Δ έδωσε: 100 φυτά που παράγουν κίτρινα και στρογγυλά μπιζέλια. - Η διασταύρωση Γ x Δ έδωσε: 24 φυτά που παράγουν κίτρινα και στρογγυλά μπιζέλια, 26 φυτά που παράγουν κίτρινα και ρυτιδωμένα μπιζέλια, 25 φυτά που παράγουν πράσινα και στρογγυλά μπιζέλια, 25 φυτά που παράγουν πράσινα και ρυτιδωμένα μπιζέλια. Θεωρούμε ότι τα γονίδια που ελέγχουν την έκφραση των γνωρισμάτων βρίσκονται σε διαφορετικά ζεύγη ομόλογων χρωμοσωμάτων. 1. Να αιτιολογήσετε τον τρόπο με τον οποίο κληρονομούνται τα δύο γνωρίσματα. (Μονάδες 10) 2. Να αιτιολογήσετε τους γονότυπους των Α, Β και Γ φυτών. (Μονάδες 10)

% ΑΡΧΗ%1ΗΣ%ΣΕΛΙΔΑΣ% Γ #ΤΑΞΗ#!"#$%&'()*+ *,*&!+*)+ -. &!,'+ */)!)#% $%0*)#% "*1"&' 22 )#%/)#% 2000 *,*&!2#1*/# 1!3'1! 3*&)0'+ 0!&*%3%/+'+: 4)#$#-)! +%/#$# +*$)56/: "*/&* (5)!"#$ 1%!"#$ %&'"ή)%#$ 1-5, *+,&ά.%"% )"/ "%"&ά0#ό )+$ "/* +&#23ό "4$ %&ώ"4)4$ 6+# 0ί89+ "/,&ά33+ 8/: +*"#)"/#;%ί )"4 )')"ή +8ά*"4)4. 1. +7 89: ;<=7>ή @:AA9έCD79: E :=άgh<ie HJ= 89@CKKCD:=9;8ώ= MCί;@7H:9 O9:C@ώP ;7: :. A:=Qά=K<;: Rά;E M. ;H:H9@ή Rά;E D. 7@Q7H9@ή Rά;E O. Rά;E Q:=άHK<. 1K=άO7P 5 2. &K GA:;8ίO9K Ti >CE;98KGK97ίH:9 ;HE O9:O9@:;ί:: :. OE89K<CDί:P O9:DK=9O9:@ώ= SώJ= M. OE89K<CDί:P O9:DK=9O9:@ώ= R<Hώ= D. G:C:DJDήP 9=H7CR7Cό=EP O. G:C:DJDήP 9=;K<Aί=EP. 1K=άO7P 5 3. +H: GCK@:C<JH9@ά @ύhh:c: HK D7=7H9@ό <A9@ό 7ί=:9: :. DC:889@ό Oί@AJ=K DNA M. DC:889@ό 8K=ό@AJ=K DNA D. @<@A9@ό Oί@AJ=K DNA O. @<@A9@ό 8K=ό@AJ=K DNA. 1K=άO7P 5 4. +HE 89@CKέD><;E >CE;98KGK9Kύ=H:9: :. &-A78RK@ύHH:C: M. 87H:;>E8:H9;8έ=: M:@HήC9: D. DK=98KGK9E8έ=: JάC9: SώJ= O. @:C@9=9@ά @ύhh:c:. 1K=άO7P 5 5. #9 G7C9KC9;H9@έP 7=OK=K<@A7ά;7P : :. ;<887Hέ>K<= ;HE= JCί8:=;E HK< RNA M. 7ί=:9 :G:C:ίHEH7P D9: HE= έ=:cie HEP :=H9DC:RήP D. ;<887Hέ>K<= ;HE 87H:DC:Rή HK< DNA O. @όmk<= HK DNA ;7 @:QKC9;8έ=7P Qέ;79P. 1K=άO7P 5 % ΤΕΛΟΣ%1ΗΣ%ΣΕΛΙΔΑΣ%

% ΑΡΧΗ%2ΗΣ%ΣΕΛΙΔΑΣ% % ΤΕΛΟΣ%2ΗΣ%ΣΕΛΙΔΑΣ% Γ #ΤΑΞΗ#!"#$ 2% $. ' O9:O9@:;ί: HEP :=H9DC:RήP HK< DNA >:C:@HECίS7H:9 :Gό 87DάAE H:>ύHEH: @:9 :@CίM79:, GK< KR7ίA7H:9 @<CίJP ;HE OCά;E 7=Sύ8J= @:9 ;<8GAό@J= 7=Sύ8J=. 1. "K9: :Gό H: G:C:@άHJ ;<887Hέ>K<= ;HE= :=H9DC:Rή HK< DNA: DNA GKA<87Cά;7P, DNA 7A9@ά;7P, G7C9KC9;H9@έP 7=OK=K<@A7ά;7P, GC98ό;J8:, 7G9O9KCQJH9@ά έ=s<8:, DNA O7;8ά;E; 1K=άO7P 5 2. /: DCάV7H7 K=K8:;H9@ά H: έ=s<8: GK< G:ίC=K<= 8έCKP ;HE= 7G9O9όCQJ;E HK< DNA. 1K=άO7P 5 &. 1. "όh7 έ=:p 89@CKKCD:=9;8όP >:C:@HECίS7H:9 <GK>C7JH9@ά :7CόM9KP; 1K=άO7P 5 2. &9 7ί=:9 HK GKAύ;J8:; 1K=άO7P 5 3. "K9: @JO9@ό=9: K=K8άSK=H:9 ;<=ώ=<8:; 1K=άO7P 5!"#$ 3% ' 49KH7>=KAKDί: ;<8MάAA79 :GKH7A7;8:H9@ά ;HE= έd@:9ce O9άD=J;E, GCόAEVE @:9 Q7C:G7ί: O9:RόCJ= :;Q7=79ώ=. $. /: G7C9DCάV7H7 HE O9:O9@:;ί: G:C:DJDήP 8K=K@AJ=9@ώ= :=H9;J8άHJ= D9: έ=: 7G9A7D8έ=K :=H9Dό=K. 1K=άO7P 9 &. /: DCάV7H7 H: Mή8:H: GK< :G:9HKύ=H:9 D9: HE= G:C:DJDή 89:P R:C8:@7<H9@ήP GCJH7W=EP :=QCώG9=EP GCKέA7<;EP :Gό έ=: O9:DK=9O9:@ό SώK. 1K=άO7P 9 '. /: G7C9DCάV7H7 HE O9:O9@:;ί: G:C:DJDήP HJ= 78MKAίJ= <GK8K=άOJ=. 1K=άO7P 7!"#$ 4% Έ=: :=QCώG9=K ;J8:H9@ό @ύhh:ck έ>79 46 >CJ8K;ώ8:H:. $. 1. "ό;: 8όC9: DNA ;<=KA9@ά <GάC>K<= ;H: >CJ8K;ώ8:H: HK< ;<D@7@C98έ=K< @<HHάCK<, ;HK ;HάO9K HEP 87HάR:;EP HEP 8ίHJ;EP;

% ΑΡΧΗ%3ΗΣ%ΣΕΛΙΔΑΣ% 2. /: O9@:9KAKDή;7H7 HE= :Gά=HE;ή ;:P. Γ #ΤΑΞΗ# 1K=άO7P 2 1K=άO7P 4 &. /: G7C9DCάV7H7 H9P >:C:@HEC9;H9@έP 8KCRέP, 87 H9P KGKί7P 78R:=ίS7H:9 HK D7=7H9@ό <A9@ό 7=όP 7<@:C<JH9@Kύ @<HHάCK<, :=άakd: 87 HK ;HάO9K HK< @<HH:C9@Kύ @ύ@ak< GK< MCί;@7H:9. MK=άO7P 9 '. Έ;HJ έ=: H8ή8: 87H:DC:Rό87=K< @Aώ=K< DNA 87 HE= :@όak<qe :AAEAK<>ί: Mά;7J=: 5.- &C! CGG AAT TTC TAG CAT -3.. 1. 17 O7OK8έ=K όh9 O7 87;KA:M7ί ;HάO9K JCί8:=;EP, =: DCάV7H7 HK m-rna GK< Q: GCK@ύV79 :Gό HE 87H:DC:Rή HK< G:C:Gά=J H8ή8:HKP DNA, ;E879ώ=K=H:P H:<Hό>CK=: HE Qέ;E HK< 5. @:9 3. ά@ck< HK< m-rna. 1K=άO7P 3 2. /: DC:RKύ= H: :=H9@JO9@ό=9: HJ= t-rna 87 HE ;79Cά GK< ;<887Hέ>K<= ;HE 87HάRC:;E HK< G:C:Gά=J m-rna. MK=άO7P 7 % ΤΕΛΟΣ%3ΗΣ%ΣΕΛΙΔΑΣ%