(1) ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΣΟ «ΔΙΑΧΕΙΡΙΗ ΣΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΣΩΝ ΠΡΟΣΑΙΑ ΕΔΑΦΟΤ» ΧΟΛΗ ΣΜΗΜΑ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΟΤΔΩΝ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ (.Σ.ΕΦ.) ΠΟΛΙΣΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Σ.Ε. ΜΕΣΑΠΣΤΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ 661004 ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΟΤΔΩΝ 1ο ΣΙΣΛΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΗ ΣΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΣΩΝ ΠΡΟΣΑΙΑ ΕΔΑΦΟΤ ΑΤΣΟΣΕΛΕΙ ΔΙΔΑΚΣΙΚΕ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΕ ςε περίπτωςθ που οι πιςτωτικζσ μονάδεσ απονζμονται ςε διακριτά μζρθ του μακιματοσ π.χ. Διαλζξεισ, Εργαςτθριακζσ Αςκιςεισ κ.λπ. Αν οι πιςτωτικζσ μονάδεσ απονζμονται ενιαία για το ςφνολο του μακιματοσ αναγράψτε τισ εβδομαδιαίεσ ϊρεσ διδαςκαλίασ και το ςφνολο των πιςτωτικϊν μονάδων ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕ ΩΡΕ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ ΠΙΣΩΣΙΚΕ ΜΟΝΑΔΕ Διαλζξεισ 3 6 Προςκζςτε ςειρζσ αν χρειαςτεί. Η οργάνωςθ διδαςκαλίασ και οι διδακτικζσ μζκοδοι που χρθςιμοποιοφνται περιγράφονται αναλυτικά ςτο 4. ΣΤΠΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ Υποβάκρου, Γενικϊν Γνϊςεων, Επιςτθμονικισ Περιοχισ Επιςτθμονικισ Περιοχισ, Ανάπτυξθσ Δεξιοτιτων ΠΡΟΑΠΑΙΣΟΤΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΣΑ: ΟΧΙ ΓΛΩΑ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ και ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΞΕΣΑΕΩΝ: ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΦΕΡΕΣΑΙ Ε ΟΧΙ ΦΟΙΣΗΣΕ ERASMUS ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΗ ΕΛΙΔΑ http://www.environmentalprotection.gr/?page_id=406 ΜΑΘΗΜΑΣΟ (URL) (2) ΜΑΘΗΙΑΚΑ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ Μαθηςιακά Αποτελζςματα Περιγράφονται τα μακθςιακά αποτελζςματα του μακιματοσ οι ςυγκεκριμζνεσ γνϊςεισ, δεξιότθτεσ και ικανότθτεσ καταλλιλου επιπζδου που κα αποκτιςουν οι φοιτθτζσ μετά τθν επιτυχι ολοκλιρωςθ του μακιματοσ. Συμβουλευτείτε το Παράρτθμα Α Περιγραφι του Επιπζδου των Μακθςιακϊν Αποτελεςμάτων για κάκε ζνα κφκλο ςπουδϊν ςφμφωνα με Πλαίςιο Προςόντων του Ευρωπαϊκοφ Χϊρου Ανϊτατθσ Εκπαίδευςθσ Περιγραφικοί Δείκτεσ Επιπζδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκοφ Πλαιςίου Προςόντων Διά Βίου Μάκθςθσ και Παράρτημα Β Περιλθπτικόσ Οδθγόσ ςυγγραφισ Μακθςιακϊν Αποτελεςμάτων Μετά τθν επιτυχι ολοκλιρωςθ του μακιματοσ οι φοιτθτζσ αναμζνεται να ζχουν τισ ακόλουκεσ γνϊςεισ, δεξιότθτεσ και ικανότθτεσ επί του αντικειμζνου: α) Γνϊςθ κατανόθςθ των βαςικϊν εννοιϊν και αρχϊν κακϊσ και τθσ ορολογίασ ςχετικά με τα ςτερεά απόβλθτα και τισ κακιερωμζνεσ διεργαςίεσ επεξεργαςίασ τουσ (τι είναι απόβλθτα, ποια τα είδθ τουσ, κριτιρια κατθγοριοποίθςθσ κ.λπ.).
β) Σοποκζτθςθ των προβλθμάτων που ανακφπτουν από τθν διαχείριςθ των απορριμμάτων ςτο τρζχον κοινωνικό γίγνεςκαι, δθλαδι περιγραφι του ιςχφοντοσ νομοκετικοφ πλαιςίου ςε όρουσ ενωςιακοφ δικαίου αλλά και εκνικισ νομοκεςίασ, κακϊσ επίςθσ και των ςχετικϊν κανονιςτικϊν διατάξεων που εκδίδονται από τθν κεντρικι διοίκθςθ ι από τθν αυτοδιοίκθςθ. γ) Γνϊςθ των νομικϊν υποχρεϊςεων των επιχειριςεων που είτε ζχουν ωσ κφρια δραςτθριότθτα τθ διαχείριςθ αποβλιτων είτε παράγουν απόβλθτα ωσ αποτζλεςμα τθσ παραγωγικισ τουσ δραςτθριότθτασ ζναντι τθσ διοίκθςθσ, κακϊσ και των νομικϊν εργαλείων για τθ ςυμμόρφωςθ με τισ υποχρεϊςεισ αυτζσ. δ) υγκριτικι αξιολόγθςθ μεκόδων και διαδικαςιϊν διαχείριςθσ, με ςτόχο τθ ςυμμόρφωςθ προσ το υπάρχον δίκαιο αλλά και με τθν προοπτικι τθσ πορείασ ςε μια κοινωνία «μθδενικϊν αποβλιτων». Κριτικι κεϊρθςθ εκτίμθςθ των εξελίξεων ςτο άμεςο μζλλον. ε) Αναγνϊριςθ κριτικι κεϊρθςθ των βαςικϊν ςτοιχείων κόςτουσ που ςχετίηονται με τθ διαχείριςθ των αποβλιτων είτε ωσ κφρια δραςτθριότθτα είτε ωσ επιμζρουσ τμιμα τθσ παραγωγικισ διαδικαςίασ, ςτ) Απόκτθςθ και δυνατότθτα διάδοςθσ μιασ ευαιςκθτοποιθμζνθσ αντίλθψθσ όςον αφορά τθν πρόλθψθ τθσ ρφπανςθσ, τθ μείωςθ του όγκου των αποβλιτων, τθν ανακφκλωςθ και επαναχρθςιμοποίθςθ υλικϊν και ενζργειασ κ.λπ. η) υγκριτικι αξιολόγθςθ τθσ ςχετικισ ςθμαςίασ κάκε αποβλιτου για τθν οικονομικι και κοινωνικι ηωι και πρωτίςτωσ για τθν υγεία και αςφάλεια του ανκρϊπινου πλθκυςμοφ και τθν αςφάλεια τθσ χλωρίδασ και πανίδασ. θ) Αξιολόγθςθ των διακζςιμων τεχνολογιϊν ςε ςχζςθ με τισ περιβαλλοντικζσ επιπτϊςεισ τουσ και το κόςτοσ καταςκευισ και λειτουργίασ τουσ. κ) Αποτφπωςθ κατανόθςθ κριτικι επεξεργαςία ενόσ ςφνκετου πλαιςίου (κυρίωσ κεςμικοφ αλλά και οικονομοτεχνικοφ) για τθ διαχείριςθ των αποβλιτων, τισ τεχνικζσ επεξεργαςίασ τουσ και αποκτοφν αίςκθςθ. ι) Ικανότθτα ςφνκεςθσ και πρόταςθσ βαςικϊν αρχϊν για τθν αριςτοποιθμζνθ διαχείριςι τουσ, με βάςθ τθ διεκνι και ελλθνικι εμπειρία. κ) Ικανότθτα αναγνϊριςθσ και αξιολόγθςθσ ςε περιβάλλον επαγγελματικϊν εφαρμογϊν των κρίςιμων προβλθμάτων που ςχετίηονται με τθ διαχείριςθ των αποβλιτων ςτο πλαίςιο ενόσ ευρφτερου ζργου. κ) Ικανότθτα λιψθσ αποφάςεων, υπόδειξθσ λφςεων και ςυγκριτικισ αξιολόγθςθσ προτάςεων ςε κζματα διαχείριςθσ αποβλιτων ςε μεγάλθ ι μικρι κλίμακα, ςφμφωνα με τα προβλεπόμενα από τθν εκνικι και ενωςιακι νομοκεςία. Γενικζσ Ικανότητεσ Λαμβάνοντασ υπόψθ τισ γενικζσ ικανότθτεσ που πρζπει να ζχει αποκτιςει ο πτυχιοφχοσ (όπωσ αυτζσ αναγράφονται ςτο Παράρτθμα Διπλϊματοσ και παρατίκενται ακολοφκωσ) ςε ποια / ποιεσ από αυτζσ αποςκοπεί το μάκθμα;. Αναηιτθςθ, ανάλυςθ και ςφνκεςθ δεδομζνων και πλθροφοριϊν, με τθ χριςθ και των απαραίτθτων τεχνολογιϊν Προςαρμογι ςε νζεσ καταςτάςεισ Λιψθ αποφάςεων Σχεδιαςμόσ και διαχείριςθ ζργων Σεβαςμόσ ςτθ διαφορετικότθτα και ςτθν πολυπολιτιςμικότθτα Σεβαςμόσ ςτο φυςικό περιβάλλον
Αυτόνομθ εργαςία Ομαδικι εργαςία Εργαςία ςε διεκνζσ περιβάλλον Εργαςία ςε διεπιςτθμονικό περιβάλλον Παράγωγι νζων ερευνθτικϊν ιδεϊν Επίδειξθ κοινωνικισ, επαγγελματικισ και θκικισ υπευκυνότθτασ και ευαιςκθςίασ ςε κζματα φφλου Άςκθςθ κριτικισ και αυτοκριτικισ Προαγωγι τθσ ελεφκερθσ, δθμιουργικισ και επαγωγικισ ςκζψθσ εβαςμόσ ςτο φυςικό περιβάλλον Επίδειξθ κοινωνικισ και επαγγελματικισ υπευκυνότθτασ Προςαρμογι ςε νζεσ καταςτάςεισ Λιψθ αποφάςεων Ομαδικι εργαςία χεδιαςμόσ και διαχείριςθ ζργων Εργαςία ςε διεπιςτθμονικό περιβάλλον Παραγωγι νζων ερευνθτικϊν ιδεϊν (3) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ Η κεματολογία και τα περιεχόμενα του μακιματοσ ζχουν ωσ εξισ: Ευρωπαϊκό κεςμικό πλαίςιο για τα απόβλθτα, διαχείριςθ των αποβλιτων ςτθν ΕΕ και τάςεισ τθσ ευρωπαϊκισ νομοκεςίασ (κυκλικι οικονομία), βαςικζσ ζννοιεσ. Ελλθνικό κεςμικό πλαίςιο. Πρόλθψθ αποβλιτων. Ανάκτθςθ (υλικϊν και ενζργειασ). Διάκεςθ αποβλιτων (Τγειονομικι ταφι και Αποτζφρωςθ/ςυναποτζφρωςθ). υλλογι και μεταφορά αποβλιτων. Διαχείριςθ αςτικϊν αποβλιτων ςτθν Ελλάδα. Διαχείριςθ μθ επικινδφνων βιομθχανικϊν αποβλιτων και αποβλιτων παραγωγικϊν δραςτθριοτιτων. χζδια διαχείριςθσ αποβλιτων (ΕΔΑ/ΠΕΔΑ) και ςχζδια πρόλθψθσ. Σεχνολογίεσ επεξεργαςίασ επικινδφνων αποβλιτων. Διαχείριςθ επικινδφνων αποβλιτων ςτθν Ελλάδα. Διαχείριςθ αποβλιτων υγειονομικϊν μονάδων ςτθν Ελλάδα. Εξορυκτικά απόβλθτα. Προςταςία του εδάφουσ & αποκαταςτάςεισ χϊρων ανεξζλεγκτθσ διάκεςθσ αςτικϊν αποβλιτων.
(4) ΔΙΔΑΚΣΙΚΕ & ΜΑΘΗΙΑΚΕ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΣΡΟΠΟ ΠΑΡΑΔΟΗ Πρόςωπο με πρόςωπο, Εξ αποςτάςεωσ εκπαίδευςθ κ.λπ. ΧΡΗΗ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Χριςθ Τ.Π.Ε. ςτθ Διδαςκαλία, ςτθν Εργαςτθριακι Εκπαίδευςθ, ςτθν Επικοινωνία με τουσ φοιτθτζσ ΟΡΓΑΝΩΗ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόποσ και μζκοδοι διδαςκαλίασ. Διαλζξεισ, Σεμινάρια, Εργαςτθριακι Άςκθςθ, Άςκθςθ Πεδίου, Μελζτθ & ανάλυςθ βιβλιογραφίασ, Φροντιςτιριο, Πρακτικι (Τοποκζτθςθ), Κλινικι Άςκθςθ, Καλλιτεχνικό Εργαςτιριο, Διαδραςτικι διδαςκαλία, Εκπαιδευτικζσ επιςκζψεισ, Εκπόνθςθ μελζτθσ (project), Συγγραφι εργαςίασ / εργαςιϊν, Καλλιτεχνικι δθμιουργία, κ.λπ. Αναγράφονται οι ϊρεσ μελζτθσ του φοιτθτι για κάκε μακθςιακι δραςτθριότθτα κακϊσ και οι ϊρεσ μθ κακοδθγοφμενθσ μελζτθσ ϊςτε ο ςυνολικόσ φόρτοσ εργαςίασ ςε επίπεδο εξαμινου να αντιςτοιχεί ςτα standards του ECTS ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΦΟΙΣΗΣΩΝ Περιγραφι τθσ διαδικαςίασ αξιολόγθςθσ Γλϊςςα Αξιολόγθςθσ, Μζκοδοι αξιολόγθςθσ, Διαμορφωτικι ι Συμπεραςματικι, Δοκιμαςία Πολλαπλισ Επιλογισ, Ερωτιςεισ Σφντομθσ Απάντθςθσ, Ερωτιςεισ Ανάπτυξθσ Δοκιμίων, Επίλυςθ Προβλθμάτων, Γραπτι Εργαςία, Ζκκεςθ / Αναφορά, Προφορικι Εξζταςθ, Δθμόςια Παρουςίαςθ, Εργαςτθριακι Εργαςία, Κλινικι Εξζταςθ Αςκενοφσ, Καλλιτεχνικι Ερμθνεία, Άλλθ / Άλλεσ Αναφζρονται ρθτά προςδιοριςμζνα κριτιρια αξιολόγθςθσ και εάν και που είναι προςβάςιμα από τουσ φοιτθτζσ. Πρόςωπο με πρόςωπο Πρόςβαςθ ςε βάςθ δεδομζνων και εξειδικευμζνο λογιςμικό κωδικοποίθςθσ, αναηιτθςθσ και διαχείριςθσ τθσ περιβαλλοντικισ και πολεοδομικισ νομοκεςίασ. Ηλεκτρονικι επικοινωνία με φοιτθτζσ. Τποςτιριξθ εκπαιδευτικισ διαδικαςίασ μζςω τθσ ιςτοςελίδασ. Παρουςιάςεισ PowerPoint, video και ςυνδζςεισ με εξειδικευμζνεσ ιςτοςελίδεσ μζςω internet. Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου Διαλζξεισ 39 Προετοιμαςία για ςυγγραφι ατομικισ ι ομαδικισ εργαςίασ Μελζτθ και ανάλυςθ βιβλιογραφίασ Εκπαιδευτικζσ επιςκζψεισ 30 75 Σφνολο Μακιματοσ 150 Γραπτι εξζταςθ δοκιμαςία πολλαπλισ επιλογισ (50%) Ερωτιςεισ ςφντομθσ απάντθςθσ (20%) Γραπτι εργαςία (30%) 6
(5) ΤΝΙΣΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Ανδ. Ανδρεόπουλοσ. Εκπαιδευτικζσ ςθμειϊςεισ ςτα ακόλουκα: α) Διαχείριςθ Αςτικϊν Αποβλιτων. β) Διαχείριςθ Αποβλιτων Παραγωγισ. γ) Επικίνδυνα Απόβλθτα. δ) Απόβλθτα Τγειονομικϊν Μονάδων. ε) Εξορυκτικά Απόβλθτα. 2. Θεςμικά ή ημι-θεςμικά κείμενα (κατευθυντήριεσ οδηγίεσ κ.λπ.), όπωσ: Εκνικό χζδιο Διαχείριςθσ Αποβλιτων. Εκνικό χζδιο πρόλθψθσ. Ευρωπαϊκόσ Κατάλογοσ Αποβλιτων. Οδθγόσ για τα Πράςινα θμεία. Preparing a Waste Management Plan, A methodological guidance note, European Commission, Directorate-General Environment, 2012. Guidance on the interpretation of key provisions of Directive 2008/98/EC on waste, European Commission, Directorate-General Environment, 2012. ETC/SCP working paper 1/2012, Overview of the use of landfill taxes in Europe, April 2012 END-OF-WASTE CRITERIA FOR WASTE PLASTIC FOR CONVERSION, TECHNICAL PROPOSALS, Final draft report, IPTS (Institute for Prospective Technological Studies) and JRC, Sevilla, Spain, March 2013. European Commission, Indicative Roadmap of Waste Policy and Legislation, February 2013. Performances Final Report, Bio Intelligence Service, Contract ENV.G.4/FRA/2008/0112, 10 April 2012. OECD/EEA database on instruments used for environmental policy and natural resources management, http://www2.oecd.org/ecoinst/queries/ EEA, Resource efficiency in Europe, Policies and approaches in 31 EEA member and cooperating countries, No 5/2011. EEA, 2011 Survey of resource efficiency policies in EEA member and cooperating countries, Country Profile Greece, May 2011. 3. υγγράμματα ςχετικά με την περιβαλλοντική επιςτήμη και τα απόβλητα, όπωσ: Λοϊηίδου Μ., (2008), «Ειςαγωγι ςτθν Περιβαλλοντικι Επιςτιμθ Περιβαλλοντικι Πολιτικι», διδακτ. ςθμειϊςεισ, ΕΜΠ (χολι Χθμικϊν Μθχανικϊν). G. Tyler Miller, "Environmental Science", Wadsworth Publ. Co., 1997.
The Fu Yen, "Environmental Chemistry", Pearson Prentice Hall, USA, 1999. European Environmental Agency, The European Environment State and Outlook, 2005. R. T. Wright, Environmental Science", Pearson Prentice Hall, 9 th Edition, USA, 2005. T.G. Spiro, W.M. Stigliani, "Chemistry of the Environment", 2 nd Edition, Pearson Prentice Hall, USA, 2002. P.A. Vesilind, J.J. Peirce, R.F. Weiner, Environmental Pollution and Control, 3 rd Edition, Butterworth Heinemann, USA, 1990. Naoko Tojo, Alexander Neubauer and Ingo Brauer, IIIEE, Waste management policies and policy instruments in Europe, Report written as part of project HOLIWAST, WP 1, 2006.