ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ Ν.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ HOTEL ACROPOL Αθήνα - 25 Ιουνίου 2008 ΟΜΙΛΗΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΖΟΥΡΝΑΣ Πρόεδρος του Συνδέσμου Ο.Τ.Α. Μείζονος Θεσσαλονίκης ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ Ο.Τ.Α. ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Ο Σύνδεσμος Ο.Τ.Α. Μείζονος Θεσσαλονίκης είναι ο θεσμοθετημένος από την Πολιτεία φορέας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που δημιουργήθηκε το 1970 κι έχει ως μέλη του σχεδόν όλους (*) τους Δήμους του νομού Θεσσαλονίκης κι ένα δήμο του νομού Χαλκιδικής, με αρμοδιότητα την διαχείριση των απορριμμάτων σε επίπεδο Νομού, τη διαχείριση του χώρου υγειονομικής ταφής Ταγαράδων, την κατασκευή νέου χώρου υγειονομικής ταφής, την εφαρμογή των Προγραμμάτων Ανακύκλωσης, τις Αναπλάσεις των παλαιών χώρων διάθεσης απορριμμάτων, την ανάπτυξη υποδομών μηχανικής & βιολογικής επεξεργασίας απορριμμάτων, την αναπτυξιακή εφαρμογή προγραμμάτων ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης των πολιτών και την ανάπτυξη ερευνητικών προγραμμάτων, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ο Σύνδεσμος Ο.Τ.Α. έχει υλοποιήσει σειρά σημαντικών έργων και δράσεων με στόχο την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων στο Νομό Θεσσαλονίκης. Οι Δήμοι - μέλη του Συνδέσμου είναι οι εξής: Αγ. Παύλου Πολίχνης Χαλάστρας Καλλιθέας Αμπελοκήπων Πυλαίας Επανομής Ασσήρου Ελ. Κορδελιού Σταυρούπολης Αγ. Αθανασίου Αξιού Ευόσμου Συκεών Ασσήρου Χαλκηδόνας Εχεδώρου Τριανδρίας Καλλινδοίων Αρέθουσας Θερμαϊκού Χορτιάτη Κορώνειας Απολλωνίας Θεσσαλονίκης Ωραιοκάστρου Κουφαλίων Εγνατίας Καλαμαριάς Θέρμης Σοχού Μενεμένης Μίκρας Μυγδονίας Μηχανιώνας Βερτίσκου (*) Λαχανά Βασιλικών Νεάπολης Λαγκαδά (*) Αγ. Γεωργίου Ευκαρπίας Πανοράματος Μαδύτου (*) Ρεντίνας Πεύκων Ν.Καλλικράτειας (Χαλκιδικής)
Η ΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ο πρώτος ιστορικά στόχος της διαχείρισης των στερεών απορριμμάτων αφορούσε αποκλειστικά την προστασία τηςδημόσιαςυγείας Αργότερα (μετά τη δεκαετία του 70) ο στόχος διευρύνεται και αποσκοπεί στην προστασία όχι μόνο της δημόσιας υγείας αλλά και του περιβάλλοντος Σήμερα, στο πλαίσιο της ενιαίας Ευρωπαϊκής πολιτικής προβάλλεται επιτακτικά η έννοια της διαχείρισης στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης και της αειφορίας
ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟΧΩΝ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Έμφαση στην ελαχιστοποίηση παραγωγής Θεώρηση των απορριμμάτων ως αξιοποιήσιμου υλικού (μέσω ανάκτησης υλικών ή ενέργειας) Επέκταση της ευθύνης διαχείρισης στους παραγωγούς των αποβλήτων (πχ.βιομηχανίες παραγωγής και χρήσης των υλ. συσκευασίας) οι οποίοι καλούνται να έχουν ενεργό συμμετοχή Η χωρική κλίμακα αντιμετώπισης του προβλήματος ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια των τοπικών κοινωνιών και επεκτείνεται σε υπερτοπική ή και Εθνική κλίμακα
ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ Μείωση παραγωγής Επαναχρησημοποίηση υλικών Ανακύκλωση υλικών και ανάκτηση ενέργειας
ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Εξάλειψη της ανεξέλεγκτης διάθεσης και αποκατάσταση των ανεξέλεγκτων χωματερών Μεταφορά αποβλήτων με τη δημιουργία δικτύων σταθμών μεταφόρτωσης (ΣΜΑ) Αξιοποίηση των αποβλήτων συσκευασίας και άλλων προϊόντων (οχήματα, ελαστικά, λιπαντικά, απόβλητα κατεδαφίσεων, ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός, μπαταρίες) με την εφαρμογή συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης Προώθηση προγραμμάτων διαλογής των αστικών στερεών αποβλήτων στην πηγή Μείωση της ποσότητας των βιοαποδομήσιμων υλικών που οδηγούνται προς υγειονομική ταφή, με την δημιουργία κατάλληλων εγκαταστάσεων επεξεργασίας και αξιοποίησής τους Κάλυψη του συνόλου της χώρας με σύγχρονες και ολοκληρωμένες εγκαταστάσεις τελικής διάθεσης αποβλήτων ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ Ο.Τ.Α. ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 6
ΠΟΣΟΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΟΔΗΓΙΑ 94/62 ΕΚ) Έως 31/12/2005 θα έπρεπε : Να αξιοποιείται τουλάχιστον το 50% κατά βάρος των αποβλήτων συσκευασίας Να ανακυκλώνεται τουλάχιστον το 25% κατά βάρος των αποβλήτων συσκευασίας Να ανακυκλώνεται τουλάχιστον το 15% κατά βάρος κάθε υλικού συσκευασίας ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ Ο.Τ.Α. ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 7
Η έξαρση του καταναλωτισμού έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή συνεχώς αυξανόμενης ημερήσιας ποσότητας απορριμμάτων από τον καθένα μας : Πηγή : Ποιοτική και Ποσοτική Ανάλυση Αστικών Στερεών Αποβλήτων Σ.Ο.Τ.Α.Μ.Θ. Τομέας Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Α.Π.Θ., Ιούνιος 2007
ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ (Κ.Β.) ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ 2006 Μέταλλα 3,39% Γυαλί 3,66% Αδρανή 5,49% Μικτά υλικά 5,69% Μη κατηγοριοποιήσιμα υλικά 0,06% Ζυμώσιμα 26,29% Πλαστικά 19,71% Χαρτί 25,86% Δ.Ξ.Λ.Υ 9,84% Πηγή : Ποιοτική και Ποσοτική Ανάλυση Αστικών Στερεών Αποβλήτων Σ.Ο.Τ.Α.Μ.Θ. Τομέας Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Α.Π.Θ., Ιούνιος 2007
ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 700.000 600.000 500.000 ΤΝ 400.000 300.000 200.000 100.000 0 1999 2005 2010 ΕΤΟΣ
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΟΤΑ : Το πρόγραμμα ανακύκλωσης, γίνεται σε συνεργασία με την Ε.Ε.Α.Α., στα πλαίσια του Ν.2939/2001 και καλύπτει το σύνολο του Νομού και σε ορισμένες περιπτώσεις επεκτείνεται εκτός του Νομού. Έχει εγκατασταθεί μέχρι σήμερα ο κάτωθι αριθμός κάδων : Χαρτί : 2.200 κάδοι Γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο, μέταλλα & τετραπάκ : 1.800 κάδοι ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ Ο.Τ.Α. ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΛΟΓΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ (Κ.Δ.Α.Υ.) Το κέντρο διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ) Ταγαράδων κατασκευάσθηκε με κονδύλια από το ΕΠ.Π.ΠΕΡ. Η δυναμικότητα της Μονάδας, ξεπερνά τους 1.000 τόνους τον μήνα. Στην μονάδα διαλογής πλέον καταλήγουν και τα ανακυκλώσιμα υλικά που συγκεντρώνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης με δικά του μέσα συλλογής. ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ Ο.Τ.Α. ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 12
13 ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΛΟΓΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ (Κ.Δ.Α.Υ.) Διαλογή ανά υλικό Καθαρισμός αχρήστων Δεματοποίηση Αποθήκευση ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ Ο.Τ.Α. ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Κ.Δ.Α.Υ. ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΠΟΨΗ
Κ.Δ.Α.Υ. ΤΑΙΝΙΑ ΔΙΑΛΟΓΗΣ
6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 ΕTΗΣΙΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ (tn tn) ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΧΑΡΤΙΟΥ (1989 1989-2006) 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1989 1990
ΜΗΝΙΑΙΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ (tn) ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΧΑΡΤΙΟΥ - 2007 600 500 400 300 200 100 0 ΙΑΝ ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΙ' ΙΟΥΝ ΙΟΥΛ ΑΥΓ ΣΕΠ ΟΚΤ ΝΟΕ ΔΕΚ
ΜΗΝΙΑΙΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ (tn) ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΧΑΡΤΙΟΥ - 2008 1200 1000 800 600 400 200 0 ΙΑΝ ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΙ'
ΕΤΗΣΙΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ (tn tn) ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ YΠΟΛΟΙΠΩΝ ΥΛΙΚΩΝ (1989-2006) Ετήσιες ποσότητες ανακύκλωσης πλαστικού Ετήσιες ποσότητες ανακύκλωσης αλουμινίου 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Ετήσιες ποσότητες ανακύκλωσης γυαλιού Ετήσιες συνολικές ποσότητες ανακύκλωσης 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
ΜΗΝΙΑΙΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ (tn) ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΥΛΙΚΩΝ (ΓΥΑΛΙΟΥ, ΠΛΑΣΤΙΚΟΥ, ΜΕΤΑΛΛΩΝ, TETRAPAK) - 2007 160 140 120 100 80 60 40 20 0 ΙΑΝ ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΙ' ΙΟΥΝ ΙΟΥΛ ΑΥΓ ΣΕΠ ΟΚΤ ΝΟΕ ΔΕΚ
ΜΗΝΙΑΙΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ (tn) ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΥΛΙΚΩΝ (ΓΥΑΛΙΟΥ, ΠΛΑΣΤΙΚΟΥ, ΜΕΤΑΛΛΩΝ, TETRAPAK) - 2008 250 200 150 100 50 0 ΙΑΝ ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΙ'
ΕΤΗΣΙΑ ΠΟΣΟΣΤΑ (%) ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ (1989-200 2007) 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Ο Σύνδεσμος Ο.Τ.Α. συμμετέχει επίσης στα παρακάτω Προγράμματα Διαχείρισης Ειδικών Απορριμμάτων: α) Πρόγραμμα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων και συσκευασιών λιπαντικών. Σκοπός της συνεργασίας με τις πιστοποιημένες εταιρείες ΚΕΠΕΔ Α.Ε. και ΕΛΤΕΠΕ Α.Ε. είναι η δημιουργία ενός προτύπου δικτύου Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων και συσκευασιών λιπαντικών για την επίτευξη των Εθνικών Στόχων όπως αυτοί ορίζονται από τον Ν.2939/2001 και το Π.Δ. 82/2004. Συνοπτικά, η συμβολή του Συνδέσμου στο παρόν μνημόνιο συνεργασίας, έγκειται στην ενημέρωση των Δήμων και των δημοτών της Μείζονος Περιφέρειας Θεσσαλονίκης και στην προβολή της διαχείρισης των Α.Λ.Ε. και συσκευασιών λιπαντικών, με σκοπό την υλοποίηση του προγράμματος συλλογής Α.Λ.Ε. και συσκευασιών λιπαντικών για την επίτευξη των εθνικών στόχων της προστασίας του περιβάλλοντος, όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία. Στο αρχικό στάδιο λειτουργίας του το πρόγραμμα συνέλεξε αρκετά λίτρα μεταχειρισμένων λιπαντικών ελαίων.
β) Πρόγραμμα συλλογής ανακύκλωσης αποβλήτων ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (Α.Η.Η.Ε.) με την πιστοποιημένη εταιρεία «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.», που έχει θέσει ως στόχο (για το έτος 2006) τη χωριστή συλλογή 4kg Α.Η.Η.Ε. κατά μέσο όρο ανά κάτοικο, που είναι συμβατική υποχρέωση της χώρας μας από τις οδηγίες της Ε.Ε. Στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας συμμετέχει κι ο Πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Ιωάννης Ζουρνάς. Ήδη έχει κατασκευασθεί από την εταιρεία «ΕΚΑΝ» εργοστάσιο αποσυναρμολόγησης των υλικών αυτών στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας. Σε συνεργασία με το Α.Π.Θ., 930 συσκευές με έξι κοντέϊνερς μεταφέρθηκαν στο εργοστάσιο προς επεξεργασία. Συγχρόνως, η «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.» υπογράφει συμβόλαια συνεργασίας με όλους τους Δήμους της Χώρας, όπως και για το Νομό μας, με τη συνεργασία του Συνδέσμου Ο.Τ.Α.Μ.Θ.
Εδαφοποίηση 2.000 τόνων αφυδατωμένης ιλύος στα πλαίσια του προγράμματος LIFE ENVIRONMENT της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΜΟΝΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛ. ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 5 MW ΤΑΓΑΡΑΔΕΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
27 ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΟΤΑ «Η ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ» ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ Ο.Τ.Α. ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
28 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Ξεκίνησε το 1995 Σήμερα έχει επεκταθεί σε όλα τα σχολεία του Νομού Θεσσαλονίκης, αλλά και ορισμένα της Κεντρικής Μακεδονίας Το πρόγραμμα έχουν παρακολουθήσει πάνω από 100.000 μαθητές όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης Η ενημέρωση γίνεται με σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα που βασίζονται στη συμμετοχή των παιδιών Σταίδιαπλαίσιαλειτουργείγια6η συνεχή χρονιά το πρόγραμμα «Η ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΕΙΣ» ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ Ο.Τ.Α. ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ Ο.Τ.Α.. (ΘΕΡΜΗ( ΘΕΡΜΗ)
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ Ο.Τ.Α.. (ΔΕΡΒΕΝΙ( ΔΕΡΒΕΝΙ)