Βιολογικές Επεξεργασίες Στερεών Αποβλήτων Κάτια Λαζαρίδη Επίκουρη Καθηγήτρια Χαροκόπειο Πανεπιστήµιο klasaridi@hua.gr 1
ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΚΟΠΟΣ Οδηγία 1999/31/ΕΚ για την Υγειονοµική Ταφή Εναρµόνιση Εθνικού Δίκαιου µε το Κοινοτικό µε την Η.Π. 29407/3508/2002 Θέσπιση προδιαγραφών για τις εγκαταστάσεις και τ η ν π ρ α κ τ ι κ ή τ η ς υ γ ε ι ο ν ο µ ι κ ή ς τ α φ ή ς, συµπεριλαµβανοµένης της εκτροπής των ΒΑΑ, καθώς αυτά προκαλούν τις περισσότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ΧΥΤΑ 2
ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΣΟΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟ ΜΕΧΡΙ 16/7/2010 : Οι ΧΥΤΑ μπορούν να δέχονται έως το 75% των ΒΑΑ που είχαν παραχθεί το 1995 ΜΕΧΡΙ 16/7/2013 : Οι ΧΥΤΑ μπορούν να δέχονται έως το 50% των ΒΑΑ που είχαν παραχθεί το 1995 ΜΕΧΡΙ 16/7/2020 : Οι ΧΥΤΑ μπορούν να δέχονται έως το 35% των ΒΑΑ που είχαν παραχθεί το 1995 2
Ανακύκλωση Χαρτιού Δυνατότητες εκτροπήςεπεξεργασίας ΒΑΑ Θερµική επεξεργασία Ελαχιστοποίηση Εκτροπή ΒΑΑ διαλογή- επεξεργασία Χωριστή διαλογή- επεξεργασία 4
Διάγραµµα ροής ΒΑΑ ΦΑΣΗ 1 ΦΑΣΗ 2 ΦΑΣΗ 3 ΦΑΣΗ 4 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ & ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ Ή ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ ΠΗΓΗ & ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΔΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ COMPOST ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ / / ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΥΛΙΚΩΝ COMPOSTΓΙΑ ΕΔΑΦΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΧΑΡΤΟΝΙ ΞΥΛΑ ΚΛΠ ΟΓΚΩΔΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ Μ.Α.Υ ΕΜΑΚ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ/ ΣΕ ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΑΚΟΥΣ/ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ Χ.Υ.Τ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ & ΚΑΥΣΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΙΑΘΕΣΗ (Χωρίς παραγωγή ενέργειας) 5
Χωριστή Διαλογή ΒΑΑ Χώρα ή Περιφέρεια Έτος % των ΒΑΑ σε ΧΥΤΑ % των ΒΑΑ που συλλέγονται ως σύµµεικτα % των ΒΑΑ που συλλέγονται µε ΔσΠ Αυστρία 1996 20,4 43,0 57,0 Δανία 1998 5,3 58,0 42,0 Ιρλανδία 1998 90,3 90,0 10,0 Βέλγιο (Φλαµανδία) 1998 16,7 32,2 68,8 Φινλανδία 1997 64,9 70,0 29,3 Γαλλία 1998 40,3 81,8 18,2 Γερµανία 1998 30,2 62,0 38,0 Ελλάδα 1997 100,0 100,0 0,0 Ιταλία 1997 68,4 85,7 14,3 Ολλανδία 1998 13,1 47,7 52,3 Νορβηγία 1997 59,0 68,7 31,3 Μ. Βρετανία 1998-99 86,2 72,1 27,9 Ισπανία (Καταλονία) 1998 73,4 95,0 5,0 6
Η ελεγχόµενη, αερόβια, βιολογική, οξειδωτική διαδικασία αποικοδόµησης και σταθεροποίησης οργανικών υλικών που λαµβάνει χώρα υπό συνθήκες που οδηγούν στην ανάπτυξη θερµοκρασιών της θερµόφιλης περιοχής. Το τελικό προϊόν (κοµπόστ) πρέπει να είναι αρκετά σταθεροποιηµένο για αποθήκευση και εφαρµογή στο έδαφος χωρίς ανεπιθύµητες περιβαλλοντικές επιπτώσεις. 7
στο σπίτι 8
Κεντρική Συλλογή και επεξεργασία οργανικών υλικών (απόβλητα κήπου & κουζίνας) σε κεντρικές εγκαταστάσεις. Διαφοροποίηση τεχνολογιών πολυπλοκότητας & κόστους ανάλογα µε την ποσότητα, το είδος & την καθαρότητα των υλικών. Ποιότητα, έλεγχος, πιστοποίηση, προδιαγραφές. 9
10
Πλεονεκτήµατα χρήσης κοµπόστ Βελτίωση δοµής εδάφους και ριζικού περιβάλλοντος Αύξηση της αποστράγγισης & της υδατοϊκανότητας του εδάφους Παροχή πολλών θρεπτικών συστατικών (Ν, Ρ, Κ κλπ) Αύξηση της οργανικής ουσίας στο έδαφος καταπολέµηση ερηµοποίησης Βελτίωση µικροβιακής χλωρίδας εδάφους ενίσχυση αζωτοδέσµευσης και επίσχεση φυτοπαθογόνων Ενίσχυση της ανάπτυξης και βελτίωση της υγείας των φυτών Ενίσχυση της ανθεκτικότητας του εδάφους στη συµπίεση και τη διάβρωση Έλεγχος ζιζανίων µε κάλυψη εδάφους µε χονδρόκοκκο κοµπόστ 11
Χρήσεις κοµπόστ Δυνατότητες χρήσης ανάλογα µε την ποιότητα. Γεωργία, συµβατική και βιολογική, κηπουρική, φυτοκοµία, αρχιτεκτονική τοπίου, αποκαταστάσεις υποβαθµισµένων χώρων 12
χώνευση Η ελεγχόµενη, βιολογική αποδόµηση των οργανικών αποβλήτων κάτω από συνθήκες έλλειψης οξυγόνου που οδηγεί στην παραγωγή βιοαερίου (καύσιµο) και ενός υδαρούς υπολείµµατος (χωνεµένη ιλύς). Η χωνεµένη ιλύς µπορεί να διατεθεί απ ευθείας στο έδαφος ή να υποστεί περαιτέρω κοµποστοποίηση Βασικό πλεονέκτηµα: ΑΠΕ, χαµηλό αποτύπωµα άνθρακα 13
14
χώνευση στην Ευρώπη Περίπου 124 µεγάλες εγκαταστάσεις χρησιµοποιούν ποικιλία υποστρωµάτων Πολλές περισσότερες µικρές µεσαίες εγκαταστάσεις ΑΧ για αγροτικά απόβλητα (3500 µόνο στη Γερµανία) Περίπου ¼ της εγκατεστηµένης δυναµικότητας δέχεται απόβλητα κουζίνας 1 τόνος απόβλητα κουζίνας = 300 kwh ηλεκτρικής ενέργειας (37% απόδοση) 15
χώνευση 16
17
Χρήση βιοαερίου 18
Γενικευµένος όρος για µια ευρεία οµάδα διεργασιών που συνδυάζονται µε πολλούς και διαφορετικούς τρόπους προκειµένου να διαχωρίσουν και να ανακτήσουν υλικά από τα ΑΣΑ Λύση εναλλακτική ή συµπληρωµατική της καύσης Μεγάλος αριθµός µονάδων σε λειτουργία στην ΕΕ (>300) 19
Βασικές επιλογές διαμόρφωσης ενός συστήματος ΜΒΕ 20
Ενδεικτικές τιµές κόστους ΜΒΕ 21
Η επιτυχής διαχείριση των ΑΣΑ σε εθνικό επίπεδο απαιτεί χρήση ενός µείγµατος τεχνολογιών Η βιολογική επεξεργασία µπορεί να προσφέρει λύσεις σε διάφορες κλίµακες και χαρακτηρίζεται από µεγάλη ευελιξία Καλύτερη κοινωνική αποδοχή, σχετικά γρήγορη αδειοδότηση Δυνατότητα αξιοποίησης εµπειριών από άλλες χώρες και ανάπτυξης λύσεων κατάλληλης κλίµακας Απαραίτητος ο πιλοτικός σχεδιασµός, προσαρµογή τεχνολογιών και συστηµάτων στις τοπικές συνθήκες Για µικρή κλίµακα, η κοµποστοποίηση αποτελεί τη βέλτιστη λύση (οικονοµικά, τεχνικά & περιβαλλοντικά) 22
Ευχαριστώ! 23