ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ο φόβος του εγκλήματος Η εγκληματικότητα στην Ελλάδα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΩΝ ΠΑΤΗΣΙΩΝ (ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ) Πολεοδομική εξέλιξη Χρήσεις γης Χαρακτηριστικά του κοινωνικού πεδίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ. ΦΟΒΟΣ Ή ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ; Η ανασφάλεια στην περιοχή της πλατείας Αμερικής Εκπαίδευση και διαπροσωπικές σχέσεις Δημόσιος χώρος Από την «τυραννία της οικειότητας» στην απελευθέρωση του δημόσιου βίου Ανασκευή της υπόθεσης εργασίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Η μεταναστευτική πολιτική του Δήμου Αθηναίων Τα μέτρα του Δήμου υπέρ της ασφάλειας και η επίδραση των Ολυμπιακών Αγώνων
Υπόθεση εργασίας Σύνδεση μεταναστών με εγκληματικότητα και διαμόρφωση στερεοτυπικών αντιλήψεων αλλοδαπός = ύποπτος Απαξίωση κεντρικών περιοχών όπου διαμένουν αλλοδαποί, λόγω της προβαλλόμενης ανασφάλειας Μειωμένη οικειοποίηση κεντρικών περιοχών από τους Έλληνες κατοίκους τους Σταδιακή εγκατάλειψη τους από γηγενή πληθυσμό
Αντικείμενα μελέτης Σχέση ανασφάλειας και εγκληματικότητας Εγκληματικότητα και μετανάστες Εξέταση της υπόθεσης εργασίας ως προς την περιοχή περί την πλατεία Αμερικής στα Πατήσια Μεθοδολογία της έρευνας Βιβλιογραφική έρευνα και εξέταση δεικτών εγκληματικότητας Προσδιορισμός της συμμετοχής των μεταναστών σε αυτή Ιστορική προσέγγιση της περιοχής μελέτης Επιτόπιες παρατηρήσεις Διεξαγωγή επιλεκτικών συνεντεύξεων με κατοίκους και δημοτικούς υπαλλήλους
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ο φόβος του εγκλήματος Λήψη μέτρων αυτοπροστασίας Πολιτική της «μηδενικής ανοχής» Οι αναπλάσεις ως μέτρο «αναβάθμισης» ύποπτων περιοχών Η εγκληματικότητα στην Ελλάδα 1990-94: εκθετική αύξηση της ανασφάλειας σε σχέση με την εγκληματικότητα, μικρή συμμετοχή των μεταναστών 1995-σήμερα: αύξηση των κρουσμάτων βίας γενικά αλλά και από την μεριά των μεταναστών εξαιτίας του αποκλεισμού που υφίστανται. (θεωρία της κοινωνικής αντίδρασης)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΩΝ ΠΑΤΗΣΙΩΝ (ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ) Πολεοδομική εξέλιξη Ιδιωτικά προάστια Αστικοποίηση αντιπαροχή Χρήσεις γης Εμπόριο Εγκαταλελειμμένα κτίρια
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΩΝ ΠΑΤΗΣΙΩΝ (ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ) Χαρακτηριστικά του κοινωνικού πεδίου Κοινωνικοοικονομικό προφίλ πρώτων κατοίκων (φιλικά δίκτυα) Προαστιοποίηση και πληθυσμιακές μετακινήσεις Ιδιαιτερότητες των κατοίκων στην πλατεία Αμερικής Η έλευση των μεταναστών και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ. ΦΟΒΟΣ Ή ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ; Η ανασφάλεια στην περιοχή της πλατείας Αμερικής Την πρώτη περίοδο: μειωμένη ικανότητα αποδοχής του «άλλου» Μέτρα αυτοπροστασίας Επίδραση ΜΜΕ Εντονότερη σε γυναίκες και ηλικιωμένους κυρίως τη νύχτα Σήμερα: συνειδητοποίηση πολυπολιτισμικού χαρακτήρα και σταδιακή ένταξη των μεταναστών Χαρακτηριστική αφίσα στις περισσότερες εισόδους πολυκατοικιών
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ. ΦΟΒΟΣ Ή ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ; Εκπαίδευση και διαπροσωπικές σχέσεις Σχολείο καθρέφτης της κοινωνίας. Οι ξενοφοβικές τάσεις στην κοινωνία αντικατοπτρίζονται στα εκπαιδευτικά ιδρύματα Όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των αλλοδαπών μαθητών, τόσο μειώνεται οι ξενοφοβία των Ελλήνων μαθητών Γονείς και εκπαιδευτικοί περισσότερο επιφυλακτικοί από τα παιδιά Στην περιοχή μελέτης το 59% των μαθητών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι αλλοδαποί Το μεγάλο ποσοστό τους συμβάλλει στην άμβλυνση των ξενοφοβικών τάσεων Αυτή η τάση μεταφέρεται σταδιακά και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ. ΦΟΒΟΣ Ή ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ; Δημόσιος χώρος Μειωμένη χρήση πλατείας από Έλληνες (ήδη από το παρελθόν) Ο δρόμος και το τοπικό εμπορικό κέντρο ανάγονται σε φορείς κοινωνικοποίησης και σύζευξης ανθρώπων από διαφορετικές φυλές, φύλλα, ηλικίες
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ. ΦΟΒΟΣ Ή ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ; Ανασκευή της υπόθεσης εργασίας Η ανασφάλεια δεν αποτελεί πρωταρχική έννοια των κατοίκων και δεν αποδίδεται στους μετανάστες με τον τρόπο και την ένταση που γινόταν στο παρελθόν Σταδιακή προσαρμογή όλων των εθνικών ομάδων σε μία κοινωνία πολυπολιτισμική Βαθμιαία αναγνώριση της διαφορετικότητας και του δικαιώματος σε αυτή Ξενοφοβικές τάσεις έντονες στους κατοίκους της περιφέρειας που χαρακτηρίζονται από περιορισμένο βαθμό συναναστροφής με μετανάστες Συντήρηση στερεοτύπων από τη μεριά τους και τα ΜΜΕ Αβάσιμες «ταμπέλες» σε περιοχές και εθνικές ομάδες
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ. ΦΟΒΟΣ Ή ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ; Το παραδοσιακό ελληνικό καφεκοπτείο συνυπάρχει με τα χαρακτηριστικά κόκκινα φαναράκια των κινέζικων καταστημάτων. Μυρωδιές, εικόνες και σύμβολα διαφορετικών πολιτισμών διαμορφώνουν το σύγχρονο πρόσωπο της περιοχής απαντώντας στο ερώτημα που τέθηκε ως τίτλος του κεφαλαίου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Η μεταναστευτική πολιτική του Δήμου Αθηναίων «αντιμετωπίζει το ζήτημα της μετανάστευσης όχι ως πρόβλημα αλλά ως πραγματικότητα που μπορεί να έχει θετικά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα» Προσπάθειες ένταξης των μεταναστών μέσω: α) εκσυγχρονισμού των υπηρεσιών προς αυτούς, β) παρότρυνσης για συμμετοχή στα κοινά, γ) διοργάνωσης εκδηλώσεων όπου συμμετέχουν αλλοδαποί και Έλληνες Τα μέτρα του Δήμου υπέρ της ασφάλειας και η επίδραση των Ολυμπιακών Αγώνων Υιοθέτηση μοντέλου «μηδενικής ανοχής»: μειωμένη ανοχή προς μικροπωλητές και μικροπαραβάσεις, ένταση δημοτικής αστυνόμευσης Οι κάτοικοι θεωρούν πως τα μέτρα της αστυνομίας και του Δήμου δεν έχουν ουσιαστικό αποτέλεσμα, ενώ αφορούν κυρίως τις κεντρικές τουριστικές περιοχές