Χρήματα και Νομίσματα

Εκπαιδευτήριο TO ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ Σχολικό Έτος 2007-2008 Συνθετικές εργασίες στο μάθημα Πληροφορική Τεχνολογία της Β Γυμνασίου: Όψεις της Τεχνολογίας Θέμα: Χρήματα και Νομίσματα Τμήμα: ΗΥ: Ομάδα: Β2 pc21 Ξενάκης Στέλιος Ορφανουδάκης Στέλιος

Στέλιος Ξενάκης Στέλιος Ορφανουδάκης

Το ευρώ αποτελεί το νόμιμο νόμισμα για πάνω από 300 εκατομμύρια άτομα σε 13 χώρες. Το ευρώ χρησιμοποιείται επίσης στο Μονακό, στον Άγιο Μαρίνο, στην Πόλη του Βατικανού (όπου έχουν τα δικά τους κέρματα ευρώ), στην Ανδόρα, στο Κοσσυφοπέδιο και το Μαυροβούνιο στα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς και στις Αζόρες, στα Κανάρια Νησιά, στη Γαλλική Γουιάνα, στη Γουαδελούπη, της ΕΕ. Το σύμβολο του ευρώ είναι. Τα χαρτονομίσματα ευρώ είναι τα ίδια σε όλες τις χώρες, αλλά κάθε χώρα εκδίδει τα δικά της κέρματα με μια κοινή όψη και μια όψη που φέρει ένα διακριτικό εθνικό έμβλημα. Όλα τα χαρτονομίσματα και κέρματα ευρώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν οπουδήποτε στη ζώνη, στη Μαδέρα, στη Μαρτινίκα, στη Μαγιόττε, στη Ρεουνιόν, και στο Σαιν Πιερ και Μικελόν, εδάφη που ανήκουν σε χώρες της ΕΕ οι οποίες χρησιμοποιούν το ευρώ. Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία και η Σουηδία δεν χρησιμοποιούν προς το παρόν το ευρώ. Η Σλοβενία προσχώρησε στη ζώνη του ευρώ τον Οκτώβριος του 2007, ενώ τα άλλα έντεκα κράτη τα οποία προσχώρησαν στην ΕΕ από το 2004 και μετά έχουν δεσμευτεί να υιοθετήσουν το ευρώ όταν διαπιστωθεί ότι πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις.

Κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη Μαδρίτη, το Δεκέμβριο του 1995, οι ευρωπαίοι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων συμφώνησαν να δώσουν την ονομασία "ευρώ" στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα. Η πραγματική διαφορά θα είναι εμφανής όταν ταξιδεύετε σε άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ. Δεν θα υπάρχουν πλέον μετατροπές συναλλάγματος - που σημαίνει ότι δεν θα καταβάλεται πλέον προμήθεια συναλλάγματος - και δεν θα σπαταλάται χρόνος υπολογισμών για τις συγκρίσεις τιμών, ούτε θα χάνεται χρόνος για την αναζήτηση της καλύτερης συναλλαγματικής ισοτιμίας.

ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΚΕΡΜΑΤΑ ΣΕ ΕΥΡΩ Η μία πλευρά των κερμάτων θα φέρει εθνικά σύμβολα τα οποία το κάθε συμμετέχον κράτος μέλος έχει επιλέξει το ίδιο. Η κοινή ευρωπαϊκή όψη των κερμάτων απεικονίζει το χάρτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης με φόντο εγκάρσιες γραμμές στις οποίες είναι προσαρτημένα τα αστέρια της ευρωπαϊκής σημαίας. Τα κέρματα των 1, 2 και 5 λεπτών του ευρώ δίνουν έμφαση στη θέση της Ευρώπης στον κόσμο ενώ των 10, 20 και 50 λεπτών παρουσιάζουν την Ένωση ως μία συγκέντρωση εθνών. Τα κέρματα των 1 και 2 ευρώ απεικονίζουν την Ευρώπη χωρίς σύνορα.

Russia Poland

Hungary China Greece Austria

ΣΛΟΒΕΝΙΚΑ

ΒΕΛΓΙΚΑ

ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ

ΙΡΛΑΝΔΙΚΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΙΣΠΑΝΙΚΑ

ΓΑΛΛΙΚΑ

ΙΤΑΛΙΚΑ

ΔΡΑΧΜΗ H δραχμή (πληθ. δραχμές) ήταν, μέχρι το 2002, νομισματική μονάδα του Ελληνικού κράτους. Η λέξη δραχμή προέρχεται από το ρήμα δράττω, που σημαίνει αρπάζω (> δράττομαι = πιάνω σφικτά την ποσότητα που χωρά στην παλάμη). Στην αρχαία εποχή, μία δραχμή ήταν ίση προς 6 οβολούς (εκ του δράττω - όσους οβολούς μπορούσε ν' αδράξει η παλάμη). Ο κωδικός ISO 4217 για την δραχμή είναι το GRD.

ΔΡΑΧΜΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΡΑΧΜΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Την 1η Ιανουαρίου του 2002 η δραχμή αντικαταστάθηκε από το Ευρώ, την κοινή νομισματική μονάδα των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ισοτιμία: 1 ευρώ=340,750 δραχμές. Η περίοδος αντικατάστασης των νομισμάτων από την Τράπεζα της Ελλάδας έληξε την 1 Μαρτίου 2004, ενώ τα χαρτονομίσματα μπορούν να αντικατασταθούν με ευρώ εώς την 1 Μαρτίου 2012.

ΔΡΑΧΜΗ ΙΣΟΤΙΜΙΑ ΔΡΑΧΜΗΣ- ΕΥΡΩ 1 Δραχμή = 0,293 λεπτά 2 Δραχμές = 0,587 λεπτά 5 Δραχμές = 1,47 λεπτά 10 Δραχμές = 2,93 λεπτά 20 Δραχμές = 5,87 λεπτά 50 Δραχμές = 14,67 λεπτά 100 Δραχμές = 29,35 λεπτά 500 Δραχμές = 1,47 Ευρώ 1000 Δραχμές = 2,93 Ευρώ 5000 Δραχμές = 14,67 Ευρώ 10.000 Δραχμές = 29,35 Ευρώ

ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΜΑΡΚΟ Το μάρκο (γερμ. Deutsche Mark) ήταν από το 1948 μέχρι το 1999 το νόμισμα της (πρώην Δυτικής) Γερμανίας και μετά την επανένωση, το 1990, και της Ανατολικής Γερμανίας. Κατόπιν αντικαταστάθηκε από το ευρώ με ισοτιμία 1 = 1,95583 μάρκα. Παρέμεινε σε κυκλοφορία στη Γερμανία, ως υποδιαίρεση του ευρώ και ως μέσο πληρωμής μέχρι την εισαγωγή των τραπεζογραμματίων και των κερμάτων του κοινού νομίσματος το 2002. Διαιρούνταν σε 100 πφένιχ (γερμ. pfennig). Ο κωδικός ISO 4217 για το μάρκο ήταν το DEM.

ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΜΑΡΚΟ Η ιστορία του Το μάρκο ήταν νόμισμα της Γερμανίας από την ενοποίησή της, το 1871. Πιο πριν, κάθε γερμανικό κρατίδιο εξέδιδε δικό του νόμισμα, με αναφορά στον άργυρο. Παρόλο που το μάρκο, κατά την εισαγωγή του, ήταν χρυσό, εντούτοις χρησιμοποιήθηκε η αναλογία 3:1 για τη μετατροπή των παλαιών νομισμάτων. Το πρώτο (χρυσό) μάρκο κυκλοφόρησε το 1873. Με το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, το μάρκο αποσυνδέθηκε από τον χρυσό και έγινε γνωστό ως Papermark (χάρτινο μάρκο), καθώς ο υπερπληθωρισμός οδήγησε στην έκδοση τραπεζογραμματίων τεραστίων ποσών. Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, το 1923 εισήχθη το Rentenmark και το 1924 το Reichsmark. Το γερμανικό μάρκο (γερμ. Deutsche Mark) εισήχθη στις 21 Ιουνίου του 1948 από τους Δυτικούς Συμμάχους (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία). Τα παλιά Reichsmark και Rentenmark ανταλλάχθηκαν με αναλογία 1 Deutsche Mark = 10 Reichsmark, με ανώτατο όριο τα 40 μάρκα ανά άτομο. Η κίνηση αποσκοπούσε να ελέγξει τον υπερπληθωρισμό και τη μαύρη αγορά, πλην όμως εξαγρίωσε τη Σοβιετική Διοίκηση του Ανατολικού Βερολίνου, η οποία το θεώρησε απειλή και απέκοψε τις συγκοινωνίες μεταξύ Δυτικής Γερμανίας και Δυτικού Βερολίνου. Λίγες μόλις μέρες αργότερα, ξεκίνησαν οι διαδικασίες που κατέληξαν στην έκδοση, τον Ιούλιο του 1948, του Ανατολικογερμανικού μάρκου.

ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΜΑΡΚΟ Η ιστορία του (Συνέχεια) Το γερμανικό μάρκο, βασισμένο στη σφικτή νομισματική πολιτική της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας (Deutsche Bundesbank), η οποία το εξέδιδε, απέκτησε γρήγορα τη φήμη σταθερού νομίσματος και απολάμβανε μεγάλης εμπιστοσύνης από τις αγορές χρήματος. Έγινε σύντομα σημείο αναφοράς για νομίσματα χωρών που προσπαθούσαν να αποφύγουν τον πληθωρισμό, αλλά και αντικείμενο υπερηφάνειας για το γερμανικό λαό. Κατά τη διαδικασία της επανένωσης της Γερμανίας (1990), το γερμανικό μάρκο αντικατέστησε το ανατολικογερμανικό τον Ιούλιο του 1990. Η απόφαση να αντικατασταθούν οι πρώτες χιλιάδες ανατολικογερμανικών μάρκων με το γερμανικό μάρκο σε αναλογία 1:1 υπέστη κριτική από πολλούς οικονομολόγους, οι οποίοι θεώρησαν πολύ γενναιόδωρη την αναλογία, αλλά και την πηγή των πρώτων οικονομικών προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στα νέα γερμανικά κρατίδια. Το γερμανικό μάρκο αντικαταστάθηκε από το ευρώ το 1999, ως επίσημο νόμισμα της Γερμανίας. Η Κεντρική Τράπεζα της χώρας δέχεται την ανταλλαγή μάρκων σε ευρώ χωρίς ημερομηνία λήξης.

ΜΕΛΗ Τα νομικά κείμενα που θεσπίζουν το ΕΣΚΤ η Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και το Καταστατικό του ΕΣΚΤ συντάχθηκαν με γνώμονα ότι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα υιοθετήσουν το ευρώ και, επομένως, το ΕΣΚΤ θα εκτελεί όλα τα καθήκοντα που απορρέουν από το ενιαίο νόμισμα. Ωστόσο, έως ότου όλες οι χώρες της ΕΕ εισαγάγουν το ευρώ, το Ευρωσύστημα θα διαδραματίζει τον κεντρικό ρόλο. Ο όρος Ευρωσύστημα λοιπόν βοηθά να γίνει κατανοητή η διάρθρωση των κεντρικών τραπεζών στη ζώνη του ευρώ. Το Ευρωσύστημα, που είναι το σύστημα κεντρικών τραπεζών της ζώνης του ευρώ, περιλαμβάνει: την ΕΚΤ και τις ΕθνΚΤ των 15 κρατών μελών της ΕΕ που έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως το κοινό τους νόμισμα. Επομένως, το Ευρωσύστημα είναι ένα υποσύνολο του ΕΣΚΤ. Καθώς οι αποφάσεις πολιτικής της ΕΚΤ, όπως οι αποφάσεις για τη νομισματική πολιτική, εφαρμόζονται φυσικά μόνο στις χώρες της ζώνης του ευρώ, στην πράξη το Ευρωσύστημα είναι αυτό που εκτελεί, ως ομάδα, τις λειτουργίες κεντρικής τράπεζας για τη ζώνη του ευρώ. Με αυτό τον τρόπο, η ΕΚΤ και οι ΕθνΚΤ συμβάλλουν από κοινού στην επίτευξη των κοινών στόχων του Ευρωσυστήματος.

ΓΙΑΤΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΙΑ ΕΝΙΑΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ; Τρεις είναι οι λόγοι που οδήγησαν στη δημιουργία ενός συστήματος κεντρικών τραπεζών στην Ευρώπη: Η προσέγγιση του Ευρωσυστήματος βασίζεται στις υφιστάμενες αρμοδιότητες των ΕθνΚΤ, τη θεσμική οργάνωση και την υποδομή τους, καθώς και την εμπειρογνωμοσύνη και τις άριστες λειτουργικές δυνατότητες που διαθέτουν. Επιπλέον, ορισμένες κεντρικές τράπεζες εκτελούν επιπρόσθετα καθήκοντα πέραν των καθηκόντων του Ευρωσυστήματος.

ΓΙΑΤΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΙΑ ΕΝΙΑΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ; Λόγω της μεγάλης γεωγραφικής έκτασης που καλύπτει η ζώνη του ευρώ και των μακροχρόνιων παγιωμένων σχέσεων μεταξύ των εθνικών τραπεζικών κοινοτήτων και των ΕθνΚΤ τους, θεωρήθηκε σκόπιμο να υπάρχει για τα πιστωτικά ιδρύματα ένα σημείο πρόσβασης στις δραστηριότητες κεντρικής τράπεζας σε κάθε συμμετέχον κράτος μέλος. Δεδομένης της πληθώρας εθνών, γλωσσών και πολιτισμών στη ζώνη του ευρώ, οι ΕθνΚΤ αποτελούσαν τα καλύτερα σημεία πρόσβασης στο Ευρωσυστημα (σε αντίθεση με μια υπερεθνική κεντρική τράπεζα).