Ζήτηση και Προσφορά ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Αγορές: Αγορά είναι οτιδήποτε φέρνει σε επικοινωνία αγοραστές και πωλητές. Η αγορά έχει δύο πλευρές: αγοραστές (Ζήτηση) και πωλητές (Προσφορά). Ανταγωνιστικές Αγορές: Είναιοιαγορές, οι οποίες έχουν τόσους πολλούς αγοραστές και πωλητές που κανένας μεμονωμένος αγοραστής ή πωλητής δεν μπορεί να επηρεάσει την τιμή.
3.1 Ζήτηση Ζητούμενη Ποσότητα: Είναι η ποσότητα οποιουδήποτε αγαθού, υπηρεσίας ή παραγωγικού πόρου, την οποία οι αγοραστές είναι διατεθειμένοι και έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν στη διάρκεια μιας ορισμένης περιόδου σε μία ορισμένη τιμή. Ο Νόμος της Ζήτησης: Όταν η τιμή ενός αγαθού αυξάνεται, με όλους τους άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση σταθερούς (Ceteris Paribus), η ζητούμενη ποσότητα αυτού του αγαθού μειώνεται, ενώ όταν η τιμή ενός αγαθού μειώνεται, η ζητούμενη ποσότητα αυτού του αγαθού αυξάνεται. Γιατί Συμβαίνει Αυτό;
Σχέση Ζήτησης και Καμπύλη Ζήτησης Ζήτηση: Είναι η σχέση ανάμεσα στη ζητούμενη ποσότητα και την τιμή ενός αγαθού, όταν οι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τα αγοραστικά σχέδια παραμένουν σταθεροί. Σχέση Ζήτησης: Είναι ένας πίνακας με τις ζητούμενες ποσότητες σε κάθε διαφορετική τιμή, όταν όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν τα αγοραστικά σχέδια παραμένουν σταθεροί. Καμπύλη Ζήτησης: Είναι το διάγραμμα της σχέσης ανάμεσα στη ζητούμενη ποσότητα ενός αγαθού και της τιμής του, όταν όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν τα αγοραστικά σχέδια παραμένουν σταθεροί. Η αρνητική κλίση της απεικονίζει το νόμο της ζήτησης.
Ζήτηση Αγοράς ή Αγοραία Ζήτηση είναι το άθροισμα της ζήτησης όλων των αγοραστών σε μία αγορά.
Μεταβολή στη Ζήτηση: Είναι η μεταβολή στην ποσότητα που οι καταναλωτές σχεδιάζουν να αγοράσουν, όταν μεταβάλλεται οποιοσδήποτε παράγοντας που επηρεάζει τα αγοραστικά τους σχέδια, εκτός από την τιμή που παραμένει σταθερή.
Οι Κύριοι Παράγοντες που Επηρεάζουν τα Αγοραστικά Σχέδια και Μεταβάλλουν τη Ζήτηση Είναι: Οι Τιμές των Σχετιζόμενων Αγαθών Υποκατάστατα Αγαθά (+) Συμπληρωματικά Αγαθά (-) Το Εισόδημα των Αγοραστών Κανονικά Αγαθά (+) Κατώτερα Αγαθά (-) Οι Προσδοκίες των Αγοραστών για το Μελλοντικό Εισόδημα και τις Τιμές (+) Ο Αριθμός των Αγοραστών (+) Οι Προτιμήσεις των Αγοραστών
Η Μεταβολή στη Ζητούμενη Ποσότητα Έναντι της Μεταβολής στη Ζήτηση Μεταβολή στη Ζητούμενη Ποσότητα: Η μεταβολή στην ποσότητα ενός αγαθού την οποία οι καταναλωτές σχεδιάζουν να αγοράσουν, και που οφείλεται σε μία μεταβολή στην τιμή του αγαθού, με όλους τους άλλους παράγοντες σταθερούς.
3.2 Προσφορά Προσφερόμενη Ποσότητα: Είναι η ποσότητα οποιουδήποτε αγαθού, υπηρεσίας ή παραγωγικού πόρου, την οποία οι πωλητές είναι διατεθειμένοι και έχουν τη δυνατότητα να πουλήσουν στη διάρκεια μιας ορισμένης περιόδου σε μία ορισμένη τιμή. Ο Νόμος της Προσφοράς: Όταν η τιμή ενός αγαθού αυξάνεται, με όλους τους άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την προσφορά σταθερούς (Ceteris Paribus), η προσφερόμενη ποσότητα αυτού του αγαθού αυξάνεται, ενώ όταν η τιμή ενός αγαθού μειώνεται, η προσφερόμενη ποσότητα αυτού του αγαθού μειώνεται.
Γιατί Συμβαίνει Αυτό; Δύο Λόγοι: 1. Αρχή του Αυξανόμενου Κόστους Ευκαιρίας: Το Κόστος Ευκαιρίας της Παραγωγής Αυξάνεται Καθώς Παράγονται Μεγαλύτερες Ποσότητες. Η Υψηλότερη Τιμή Δικαιολογεί το Υψηλότερο Κόστος. 2. Με Δεδομένο το Κόστος Παραγωγής, η Υψηλότερη Τιμή Αποφέρει Υψηλότερο Κέρδος. Αυτό Αποτελεί Ισχυρό Κίνητρο για τους Πωλητές να Αυξήσουν την Παραγωγή.
Σχέση Προσφοράς και Καμπύλη Προσφοράς Προσφορά: Είναι η σχέση ανάμεσα στην προσφερόμενη ποσότητα και την τιμή ενός αγαθού, με όλους τους άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τα σχέδια πώλησης σταθερούς. Σχέση Προσφοράς: Είναι ένας πίνακας με τις προσφερόμενες ποσότητες σε κάθε διαφορετική τιμή, όταν όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν τα σχέδια πώλησης παραμένουν σταθεροί. Καμπύλη Προσφοράς: Είναι το διάγραμμα της σχέσης ανάμεσα στη προσφερόμενη ποσότητα ενός αγαθού και της τιμής του, όταν όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν τα σχέδια πώλησης παραμένουν σταθεροί. Η θετική κλίση της απεικονίζει το νόμο της προσφοράς.
Προσφορά Αγοράς ή Αγοραία Προσφορά είναι το άθροισμα των προσφορών όλων των πωλητών στην αγορά.
Μεταβολή στην Προσφορά: Είναι η μεταβολή στην ποσότητα που οι προσφέροντες σχεδιάζουν να πουλήσουν, όταν μεταβάλλεται οποιοσδήποτε παράγοντας που επηρεάζει τα σχέδια πώλησης, εκτός από την τιμή που παραμένει σταθερή.
Οι Κύριοι Παράγοντες που Επηρεάζουν τα Σχέδια Πώλησης και Μεταβάλλουν την Προσφορά Είναι: Οι Τιμές των Σχετιζόμενων Αγαθών Υποκατάστατα Αγαθά στην Παραγωγή (-). Συμπληρωματικά Αγαθά στην Παραγωγή (+). Οι Τιμές των Παραγωγικών Πόρων και Άλλων Συντελεστών Παραγωγής (-) Οι Προσδοκίες των Πωλητών για τις Μελλοντικές Τιμές (-) Ο Αριθμός των Πωλητών (+) Η Παραγωγικότητα (+)
Η Μεταβολή στην Προσφερόμενη Ποσότητα Έναντι της Μεταβολής στην Προσφορά Μεταβολή στην Προσφερόμενη Ποσότητα: όταν η τιμή ενός αγαθού μεταβάλλεται και όλοι οι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τα σχέδια πώλησης παραμένουν σταθεροί, λέμε ότι προκαλείται μεταβολή στην προσφερόμενη ποσότητα.
3.3 Ισορροπία Αγοράς Ισορροπία Αγοράς επιτυγχάνεται όταν η ζητούμενη ποσότητα ισούται με την προσφερόμενη ποσότητα δηλαδή όταν τα σχέδια των αγοραστών και των πωλητών βρίσκονται σε ισορροπία. Τιμή Ισορροπίας είναι η τιμή στην οποία η ζητούμενη ποσότητα ισούται με την προσφερόμενη ποσότητα. Η Ποσότητα Ισορροπίας είναι η ποσότητα που αγοράζεται και πωλείται στην τιμή ισορροπίας. Ο Νόμος των Δυνάμεων της Αγοράς: Όταν υπάρχει έλλειμμα, η τιμή αυξάνεται και όταν υπάρχει πλεόνασμα, ητιμήπέφτει. Έλλειμμα ή Πλεονάζουσα Ζήτηση παρουσιάζεται όταν η ζητούμενη ποσότητα υπερβαίνει την προσφερόμενη ποσότητα.
Πλεόνασμα ή Υπερβάλλουσα Προσφορά παρουσιάζεται όταν ηπροσφερόμενηποσότηταυπερβαίνειτηζητούμενηποσότητα. Εάν υπάρχει πλεόνασμα, οι προσφέροντες πρέπει να μειώσουν την τιμή για να πουλήσουν μεγαλύτερες ποσότητες και οι αγοραστές με ικανοποίηση δέχονται τη χαμηλότερη τιμή. Κατά συνέπεια, οι τιμές πέφτουν.
Πρόβλεψη των Μεταβολών στην Τιμή: Τρία Ερωτήματα Για να μελετήσουμε τις επιπτώσεις ενός γεγονότος σε μία αγορά, θα απαντήσουμε στα τρία ακόλουθα ερωτήματα: 1. Το γεγονός επηρεάζει τη ζήτηση ή την προσφορά; 2. Το γεγονός αυξάνει ή μειώνει τη ζήτηση ή την προσφορά; Μετατοπίζει την καμπύλη ζήτησης ή την καμπύλη προσφοράς προς τα δεξιά ή προς τα αριστερά; 3. Ποια είναι η νέα τιμή ισορροπίας και ποσότητα ισορροπίας, και πώς έχουν μεταβληθεί;