ΝΕΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Το πρόγραμμα των Νέων Δημοσιογράφων για το Περιβάλλον (YRE) έχει σκοπό: α) Να θέσει σε δράση και να ευαισθητοποιήσει τις ομάδες των μαθητών των Ν.Δ,να διερευνήσουν περιβαλλοντικά θέματα που παρουσιάζουν τοπικό και ιδιαίτερο ενδιαφέρον. β) Να μπορούν οι μαθητές να αναπτύξουν και να καλλιεργήσουν ερευνητικές δεξιότητες και κριτική σκέψη. γ) Να μπορούν να επικοινωνούν με την κοινότητα στην οποία βρίσκεται το σχολείο. δ) Να μπορούν οι μαθητές να αναπτύξουν περιβαλλοντική και κοινωνική συνείδηση. Όλοι οι μαθητές που εμπλέκονται πρέπει να έχουν ενεργή συμμετοχή. Πρέπει να μπορούν να γράφουν άρθρα και να φωτογραφίζουν έτσι ώστε να μπορεί το κοινό να πληροφορηθεί και να ευαισθητοποιηθεί από αυτούς για τα περιβαλλοντικά προβλήματα που τους απασχολούν. Το Γυμνάσιο του Αγίου Βασιλείου δημιούργησε μια δημοσιογραφική ομάδα με θέμα την Τηγανοκίνηση Υπεύθυνη καθηγήτρια του προγράμματος είναι η κα Ευσταθίου Πόπη. Το σχέδιο δράσης μας είναι: Επιλογή παιδιών που θέλουν και ενδιαφέρονται να εργαστούν στην ομάδα αυτή,καθώς επίσης και επιλογή του θέματος με τη συντονίστρια του προγράμματος. Δημιουργία ερωτηματολογίου με θέμα την Τηγανοκίνηση έτσι ώστε να γίνει συνείδηση και τρόπος ζωής από όλα τα παιδιά αλλά και τους ενήλικες της κοινότητας. Έρευνα για τον τρόπο που γίνεται. Συγγραφή άρθρων (συμπεριλαμβανομένων εικόνων) με θέμα την τηγανοκίνηση. 1
Η ΤΗΓΑΝΟΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ Η ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΛΑΔΙΟΥ ΣΕ ΚΑΥΣΙΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μία από τις σημαντικότερες καινοτομίες στην Κύπρο είναι και το εκπαιδευτικό περιβαλλοντικό πρόγραμμα της Τηγανοκίνησης. Το πρόγραμμα αυτό, αφορά στη μετατροπή του τηγανέλαιου σε καύσιμα και εφαρμόζεται με επιτυχία στην Κύπρο τα τελευταία 5 χρόνια. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, το τηγανέλαιο, σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να καταλήγει στα σκουπίδια, αλλά συγκεντρώνεται σε ειδικά βαρέλια, να επεξεργάζεται και ακολούθως να μετατρέπεται σε καύσιμο. Όταν λέμε τηγανέλαιο, εννοούμε το λάδι το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή φαγητού. ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εφαρμόζεται σε 200 εκπαιδευτικές μονάδες σε όλη την Κύπρο και δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να δημιουργούν υποδομές. Δημιουργούνται πράσινες θέσεις εργασίας, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα εργοδότησης πολλών νέων, άνεργων επιστημόνων. Μία ομάδα μαθητών από το Σχολείο μας διεξήγαγε έρευνα, η οποία είχε ως στόχο την ενημέρωση του κοινού και κυρίως των ιδιοκτητών εστιατορίων γιa τη χρησιμότητα της Τηγανοκίνησης. Για τον στόχο αυτό καταρτίσαμε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο αφορούσε διάφορα θέματα σχετικά με το περιβάλλον. 2
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ 1. ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΣΥΧΝΑ ΛΑΔΙ ΓΙΑ ΤΟ ΤΗΓΑΝΙΣΜΑ; 72 22 2. ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟ ΧΥΝΕΤΕ ΣΤΟΝ ΝΕΡΟΧΥΤΗ; 36 58 3. ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΛΑΔΙΟΥ; 79 15 4. ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟ ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΕΤΕ ΣΕ ΕΙΔΙΚΑ ΒΑΡΕΛΙΑ; 27 67 5. ΞΕΡΕΤΕ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΤΟΥ; 50 44 6. Η ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΛΑΔΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ; 85 9 7. ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΛΑΔΙΟΥ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ, ΔΙΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ; 39 55 8. ΕΙΣΑΣΤΕ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΓΑΝΟΚΙΝΗΣΗΣ; 73 21 9. ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΒΑΡΕΛΙ ΤΗΓΑΝΟΚΙΝΗΣΗΣ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ; 74 20 10. ΣΤΑ ΒΑΡΕΛΙΑ ΤΗΓΑΝΟΚΙΝΗΣΗΣ ΒΑΖΟΥΜΕ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΕΙΔΟΣ ΛΑΔΙΟΥ; 50 44 3
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου που ετοιμάσαμε, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι πολλοί συμπολίτες μας έχουν περιβαλλοντική συνείδηση, αλλά παράλληλα ένας μεγάλος αριθμός χρειάζεται περαιτέρω ενημέρωση επί του θέματος. Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ «ΑΚΤΗ» Θέλοντας να λύσουμε τις απορίες μας σχετικά με το θέμα μας, προγραμματίσαμε μία συνάντηση με έναν από τους τρεις Διευθυντές της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης <<ΑΚΤΗ>> τον κύριο Μιχάλη Λοϊζίδη. Μας ενημέρωσε για διάφορα επίκαιρα και περιβαλλοντικά θέματα που πρέπει να μας ενδιαφέρουν. Ξεκίνησε λέγοντας πως το πρόγραμμα Τηγανοκίνηση λειτούργησε για πρώτη φορά στα σχολεία το 2013. Είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε πως το πρόγραμμα υιοθετήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και αναγνωρίστηκε από το Υπουργείο Οικονομικών. Ο κύριος Μιχάλης Λοϊζίδης μας περιέγραψε τη διαδικασία επεξεργασίας του λαδιού. Το πρώτο στάδιο είναι η συλλογή του λαδιού στα ειδικά βαρέλια ανακύκλωσης λαδιού, που υπάρχουν σε επιλεγμένα σχολεία που λαμβάνουν μέρος στο πρόγραμμα. Ακολούθως, το λάδι συγκεντρώνεται μαζικώς από τους συλλέκτες, όπου ζυγίζεται. Στη συνέχεια φτάνει στο εργοστάσιο <<Αμβροσία>>, όπου ελέγχεται. Να σημειώσουμε ότι το λάδι σε αρκετές περιπτώσεις χρησιμοποιείται επανειλημμένα γεγονός το οποίο δυσκολεύει την αυξημένη παραγωγή βιοντίζελ και γλυκερίνης. Επιπλέον, το λάδι περνά μέσα από φίλτρα, για να καθαριστεί από υπολείμματα και καταλήγει στον βραστήρα όπου εκεί το ζεσταίνουν και προσθέτουν χημικά, για να το αλλάξουν. Μετά από την πολύπλοκη διαδικασία που ονομάζεται μετεστεροποίηση το τηγανέλαιο φτάνει στην τελική του μορφή, δηλαδή σε βιοντίζελ, το οποίο χρησιμοποιείται ως καύσιμο για τα αυτοκίνητα. Ένας από τους πολλούς στόχους του προγράμματος, είναι κάθε σχολείο να έχει τη δυνατότητα με το τηγανέλαιο που θα συγκεντρώνει να παράγεται κάθε χρόνο καύσιμο, η αξία του οποίου να φθάνει τις 5 000 ευρώ. 4
ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ Τα περιβαλλοντικά οφέλη από την επεξεργασία του τηγανέλαιου είναι πολλά. Υπάρχουν όμως και πάρα πολλοί κίνδυνοι από τη μη μετατροπή του τηγανέλαιου σε καύσιμο. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να αναφέρουμε ότι το λάδι μετά το τηγάνι γίνεται τοξικό για το περιβάλλον και συγκεκριμένα για τη θάλασσα, το έδαφος, τον υδροφόρο ορίζοντα και για τον καθένα μας. Γι αυτό το χρησιμοποιημένο τηγανέλαιο δεν το πετάμε στην αποχέτευση, γιατί τη βουλώνει ούτε στα σκουπίδια, γιατί τα κάνει εύφλεκτα ούτε και στη θάλασσα, γιατί προκαλεί μόλυνση και διώχνει τα ψάρια. Επίσης, δεν τα πετάμε στο ύπαιθρο, γιατί μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα, την υγεία μας. Δεν το ταΐζουμε στα ζώα μας, γιατί τελικά θα καταλήξει στο πιάτο μας, αλλά ούτε και το κάνουμε σαπούνι, γιατί θα βλάψει το δέρμα μας. Είναι σημαντικό μετά τα όσα παραθέσαμε πιο πάνω, για τους κινδύνους που εγκυμονούν από το μη επεξεργασμένο τηγανέλαιο, να αναφερθούμε και στα περιβαλλοντικά οφέλη από την επεξεργασία του και τη μετατροπή του σε καύσιμο. Συγκεκριμένα: ανακυκλώνουμε το τηγανέλαιο, με στόχο να προστατεύσουμε το ήδη επιβαρυμένο περιβάλλον στο οποίο ζούμε καθημερινά. Σε περίπτωση κατά την οποία δεν ανακυκλώνουμε τα χρησιμοποιημένα μαγειρικά λάδια, αυτά θα καταλήξουν στις αποχετεύσεις και μετά στα ΧΥΤΑ και ακολούθως στον υδροφόρο ορίζοντα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Μέσα από τη μελέτη αυτή είδαμε την τεράστια σημασία που έχει η ανακύκλωση του τηγανέλαιου και η μετατροπή του σε καύσιμο για την προστασία του περιβάλλοντος. Άρα, θα πρέπει όλοι μας να συμβάλουμε στην προστασία του περιβάλλοντος, γιατί είναι καλό για την υγεία μας. Θα πρέπει ακόμη να γίνει συνείδηση σε όλους μας ότι θα πρέπει να μην πετάμε το τηγανέλαιο, αλλά να το επεξεργαζόμαστε, για να κρατάμε καθαρό το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε. 5
Αναμνηστική φωτογραφία με τον Διευθυντή της <<ΑΚΤΗΣ>> κύριο Μιχάλη Λοϊζίδη Πόπη Ευσταθίου (καθηγήτρια), Μάριος Κωνσταντίνου, Ελένη Μιχαήλ, Αμαλία Γρηγοριάδου, Μαριλένα Θεοδότου, 6