Πειραιάς, 17 Ιουλίου 2013 (Πηγή: Icap) ICAP: ΕΞΕΛΙΞΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ 4.462 ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η ελληνική οικονομία εξακολούθησε να λειτουργεί υπό καθεστώς βαθειάς ύφεσης και το 2012, η έκταση της οποίας ξεπέρασε τις πλέον απαισιόδοξες προβλέψεις. Το ΑΕΠ κατέγραψε νέα πτώση με μέσο ρυθμό 6,4% για ολόκληρο το 2012, ενώ η σωρευτική μείωση στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας υπερέβη το 20%. Σε αυτές τις συνθήκες είναι πολύ χρήσιμο να δοθεί μια πρώτη εικόνα των εξελίξεων, όσον αφορά στα οικονομικά μεγέθη και αποτελέσματα των ελληνικών επιχειρήσεων, με βάση το πρώτο δείγμα εταιρειών που δημοσίευσαν ισολογισμό χρήσης 2012 μέχρι και την 10η Ιουνίου 2013 και ταυτόχρονα είχαν και ισολογισμό της προηγούμενης χρήσης. Στα αρχεία της Icap Databank υπάρχουν καταχωρημένες 4.462 επιχειρήσεις με δημοσιευμένους ισολογισμούς μέχρι την παραπάνω ημερομηνία, εκ των οποίων οι 918 είναι βιομηχανικές, οι 1.264 εμπορικές, οι 328 εταιρείες του τεχνικού-κατασκευαστικού τομέα, οι 1.640 λοιπές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών (πλην τραπεζών/ασφαλειών) και οι 312 επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα. Τα μεγέθη των επιχειρήσεων αυτών για το 2012 συγκρίνονται με τα αντίστοιχα μεγέθη των ίδιων ακριβώς επιχειρήσεων για το 2011. Α. ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΟΛΟΥ 4.462 ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Η βασική εικόνα που προκύπτει από τα ενοποιημένα αποτελέσματα χρήσεως όλων των επιχειρήσεων του δείγματος είναι εκείνη της περαιτέρω επιδείνωσης όσον αφορά στην κερδοφορία. Το συνολικό καθαρό αποτέλεσμα παρέμεινε ζημιογόνο, οι δε ζημίες διατηρήθηκαν σε υψηλά επίπεδα, παρά την ελαφρά μείωση τους το 2012. Από τους επιμέρους τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων, μόνο ένας (ο εμπορικός) εμφανίζει επάνοδο στην κερδοφορία, ενώ οι υπόλοιποι καταγράφουν βαρειές απώλειες.
Από τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα χρήσεως του συνόλου των επιχειρήσεων του δείγματος προκύπτει πολύ μικρή μείωση (0,66%) των συνολικών πωλήσεων, οι οποίες και ανήλθαν σε 82,8 δισ. περίπου το 2012. Ωστόσο, η αδυναμία περιορισμού του κόστους πωλήσεων επέφερε πτώση των μικτών κερδών (-9,8%). Παρόλα αυτά, σε επίπεδο λειτουργικού αποτελέσματος καταγράφηκε σημαντική βελτίωση (+30,5%), εξαιτίας της υποχώρησης των λειτουργικών εξόδων και των χρηματοοικονομικών δαπανών. Όμως η θετική αυτή εξέλιξη αναιρέθηκε πλήρως από τα πολύ υψηλά μη λειτουργικά έξοδα (όπως έκτακτα & ανόργανα έξοδα, έξοδα προηγουμένων χρήσεων, έκτακτες ζημίες κ.α.), με συνέπεια και πάλι την καταγραφή ζημιών ύψους 935,9 εκατ. το 2012, μειωμένων κατά 5,6% έναντι του προηγουμένου έτους. Επισημαίνεται ακόμη ότι τα κέρδη EBITDA παρέμειναν ουσιαστικά σταθερά, εμφανίζοντας οριακή μόνο μεταβολή. Όσον αφορά στα στοιχεία Ενεργητικού και Παθητικού των επιχειρήσεων αυτών, το σύνολο ενεργητικού τους υποχώρησε κατά 3% και διαμορφώθηκε σε 130,6 δισ. το 2012, γεγονός που προήλθε κυρίως από την αντίστοιχη μείωση της αξίας των παγίων (κατά 3 δισ.). Από την άλλη πλευρά, τα ίδια κεφάλαια μειώθηκαν κατά 1,8%, σε 57,2 δισ. Περαιτέρω, οι συνολικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων περιορίστηκαν αισθητά το 2012/11, εξέλιξη που οφείλεται στην πτώση των μεσο-μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων (-11,8%), ενώ οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις εμφάνισαν μικρή αύξηση. Παράλληλα διαπιστώνεται τάση μερικής υποκατάστασης μακροπρόθεσμου δανεισμού από βραχυπρόθεσμες τραπεζικές πιστώσεις, γεγονός που αποδίδεται ως ένα βαθμό σε ανάλογη στάση του τραπεζικού τομέα. Σχετικά με τους χρηματοοικονομικούς δείκτες, αρνητικός παραμένει ο δείκτης της αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων (-1,64% το 2012) ενώ σημειώθηκε και συρρίκνωση του περιθωρίου μικτού κέρδους (σε 16,27% το 2012). Από το σύνολο των επιχειρήσεων του δείγματος, οι 2.157 (ποσοστό 48,3%) ήταν κερδοφόρες το 2012, με συνολικά κέρδη προ φόρου 3,83 δισ. Το τελικό αποτέλεσμα ωστόσο καθορίσθηκε από τις συνολικές ζημίες ( 4,77 δισ.) των ζημιογόνων εταιρειών.
Β. ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1. Βιομηχανία Ο τομέας της Βιομηχανίας ήταν ο μόνος που εμφάνισε αύξηση του κύκλου εργασιών το 2012, γεγονός όμως που δεν μπόρεσε να αποτρέψει την καταγραφή σημαντικών ζημιών. Με βάση το δείγμα των 918 βιομηχανικών εταιρειών, προκύπτει διεύρυνση των πωλήσεων κατά 4,8%, οι οποίες και ανήλθαν σε 34,6 δισ. περίπου το 2012. Ταυτόχρονα όμως υπήρξε και μεγάλη αύξηση του κόστους πωληθέντων (αύξηση που υπερίσχυσε εκείνης των πωλήσεων), με συνέπεια την πτώση των αντίστοιχων μικτών κερδών (-10,8%), ενώ και το λειτουργικό αποτέλεσμα συρρικνώθηκε (-88,5%). Το επιστέγασμα των μεταβολών αυτών ήταν η ανατροπή του τελικού αποτελέσματος και η καταγραφή ζημιών ύψους 136,7 εκατ. το 2012, έναντι κερδών 226,7 εκατ. το 2011. Ακόμη, τα κέρδη EBITDA υπέστησαν έντονη μείωση (-20,1%) και διαμορφώθηκαν σε 1,41 δισ. το 2012, έναντι αντίστοιχων 1,77 δισ. του προηγουμένου έτους. Όσον αφορά την εξέλιξη ορισμένων βασικών μεγεθών του Ενεργητικού, παρατηρείται μείωση της αξίας του συνόλου ενεργητικού (κατά 2,9%), σε 31,49 δισ., προερχόμενη κυρίως από αντίστοιχη μείωση της αξίας των απαιτήσεων (κατά 10,8%). Στα στοιχεία του Παθητικού, διαπιστώνεται ελαφρά μείωση των ιδίων κεφαλαίων (-1,3%) τα οποία περιορίστηκαν σε 12,21 δισ. το 2012. Περαιτέρω, ποσοστιαία μείωση της τάξης του 3,5% κατέγραψαν τόσο οι μεσο-μακροπρόθεσμες όσο και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. Σχετικά με τους χρηματοοικονομικούς δείκτες του τομέα της βιομηχανίας, η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων κατέστη αρνητική, ο δε δείκτης του περιθωρίου μικτού κέρδους επιδεινώθηκε σχεδόν κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες, ανερχόμενος πλέον σε 11,16% το 2012. Από το σύνολο των βιομηχανικών επιχειρήσεων, οι 470 (51,2% του δείγματος) ήταν κερδοφόρες, με συνολικά κέρδη προ φόρου 835,8 εκ. Το τελικό αποτέλεσμα ωστόσο καθορίσθηκε από τις συνολικές ζημίες ( 972,5 εκ.) των ζημιογόνων εταιρειών.
2. Εμπόριο Από τα συγκεντρωτικά στοιχεία του τομέα του εμπορίου προκύπτει μικτή εικόνα σχετικά με τις επιδόσεις του τομέα. Βάσει των αποτελεσμάτων του δείγματος των 1.264 εμπορικών επιχειρήσεων, κατ αρχήν προκύπτει σημαντική μείωση των πωλήσεων τους (κατά 6,07%), οι οποίες και διαμορφώθηκαν σε 20,74 δισ. το 2012, έναντι 22,08 δισ. το 2011. Η υποχώρηση των μικτών κερδών ήταν ακόμα εντονότερη (-8,7%), λόγω συμπίεσης των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων ως αντιστάθμισμα της περιορισμένης ζήτησης. Ωστόσο, η μείωση τόσο των λειτουργικών εξόδων όσο και των χρηματοοικονομικών δαπανών στη χρήση του 2012 είχαν σωτήρια επίδραση, αφού το συγκεντρωτικό λειτουργικό αποτέλεσμα επανέκτησε θετικό πρόσημο, ενώ στην προηγούμενη χρήση ήταν ζημιογόνο. Οι εξελίξεις αυτές ήταν καθοριστικές και οδήγησαν σε επάνοδο της κερδοφορίας, με κέρδη προ φόρου 94,9 εκατ. το 2012, έναντι ζημιών 237,4 εκατ. το 2011. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημάνουμε ότι η (θετική) ανατροπή του αποτελέσματος του τομέα οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην θεαματική βελτίωση του αποτελέσματος ορισμένων μεγάλων επιχειρήσεων εμπορίας φαρμάκων και ιατροτεχνολογικού υλικού, οι οποίες είχαν καταγράψει βαρύτατες απώλειες στη χρήση του 2011, εξαιτίας των ζημιών που υπέστησαν λόγω του «κουρέματος» των κρατικών ομολόγων που κατείχαν, έναντι οφειλών του δημοσίου. Τα κέρδη EBITDA επίσης βελτιώθηκαν κατά 17,1% ανερχόμενα σε 712,7 εκ.. Όσον αφορά στα στοιχεία του Ενεργητικού, διαπιστώνεται μείωση των συνολικών κεφαλαίων κατά 4,6%, προερχόμενη κυρίως από τη μείωση των αποθεμάτων (-10,4%) και των απαιτήσεων (-4,8%). Σχετικά με τα στοιχεία του Παθητικού, παρατηρείται αφενός αύξηση κατά 9,4% των ιδίων κεφαλαίων, αφετέρου σημαντική υποχώρηση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων (-11,3%), ενώ οι μεσο-μακροπρόθεσμες παρέμειναν στάσιμες. Περαιτέρω, ο δείκτης της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων ανήλθε σε 2,17% το 2012, έναντι αντίστοιχου δείκτη -5,95% κατά το προηγούμενο έτος. Το περιθώριο μικτού κέρδους σημείωσε ελάχιστη υποχώρηση, σε 18,33% το τελευταίο έτος. Από το σύνολο των εμπορικών επιχειρήσεων του δείγματος οι 680 (δηλαδή το 53,8%) ήταν κερδοφόρες το 2012, με συνολικά κέρδη προ φόρου 574 εκ. Από την άλλη πλευρά, οι συνολικές ζημίες των ζημιογόνων εταιρειών ανήλθαν σε 479,09 εκ.).
O Δ/νων Σύμβουλος της ICAP GROUP επισημαίνει, μεταξύ άλλων, στη δήλωσή του: «Για ένα ακόμη έτος η ελληνική οικονομία δοκιμάστηκε σκληρά από τη βαθειά ύφεση, η οποία φαίνεται ότι επηρέασε δραματικά τα αποτελέσματα των ελληνικών εταιρειών όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία των 4.462 πρώτων ισολογισμών του 2012 δηλαδή του 15%, των επιχειρήσεων που δημοσιεύουν Ισολογισμούς. Από την ανάλυση των στοιχείων επιβεβαιώνεται ότι οι συνθήκες στο επιχειρηματικό περιβάλλον το 2012 ήταν έντονα αρνητικές, όπως και το προηγούμενο έτος και δυστυχώς η εικόνα αυτή δεν αναμένεται να ανατραπεί με τη συγκέντρωση του συνόλου των ισολογισμών της χρήσης 2012. Σε μία εποχή που όλοι οι φορείς προσβλέπουν ότι η ανάκαμψη θα προέλθει από τον Ιδιωτικό Τομέα, το βαρύ πλήγμα που έχει δεχθεί η κερδοφορία των εταιρειών μας προβληματίζει έντονα. Ο παράγοντας που κυρίως συνέβαλε στη νέα καταγραφή υψηλών ζημιών ήταν, αφενός η αδυναμία περαιτέρω συμπίεσης του κόστους, αφετέρου η δραστική αύξηση των μη λειτουργικών εξόδων των επιχειρήσεων. Ο παράγοντας αυτός ήταν καθοριστικός, αφού ανέτρεψε την όποια θετική συμβολή είχε η πτώση των χρηματοοικονομικών δαπανών και των εξόδων λειτουργίας που πέτυχαν οι επιχειρήσεις. Παρόλα αυτά, ο ιδιωτικός τομέας ο οποίος επιμένει να επιχειρεί κόντρα στις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει, εξακολουθεί να αισιοδοξεί ότι, εφόσον προχωρήσουν οι απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές και οι ιδιωτικοποιήσεις, αναδιαρθρωθεί ο τραπεζικός τομέας και συνεχισθεί η υποστήριξη της χώρας, θα βελτιωθεί και το εγχώριο επιχειρηματικό περιβάλλον, ώστε να αρχίσει η πολυπόθητη Ανάπτυξη στην Πατρίδα μας από τις αρχές του 2014».