ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 121/2007 Έγκριση Ετήσιου Σχεδιασµού Εξισορρόπησης Φορτίου του ΕΣΜΦΑ Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 22 Ιουνίου 2007 και Λαµβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του ν. 2773/1999 (ΦΕΚ Α 286). 2. Τις διατάξεις του ν. 3428/2005 (ΦΕΚ Α 313) και ιδίως τα άρθρα 8, 38 και 40 αυτού. 3. Τις διατάξεις τις υπ αριθµ. 1/1227/2007 (ΦΕΚ Β 135) απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και ιδίως το Παράρτηµα F αυτής. 4. Το υπ αριθµ. 1384/21.06.2007 έγγραφο του ΕΣΦΑ Α.Ε. (ΡΑΕ Ι-53899/22.06.2007) Σκέφτηκε ως εξής : Α. Σχετικές διατάξεις 1. Στις διατάξεις της παραγράφου 2γ, του άρθρου 8, του ν. 3428/2005, ορίζεται µεταξύ άλλων ότι ο ΕΣΦΑ Α.Ε. ( ιαχειριστής) «έχει την ευθύνη για την εξισορρόπηση του φορτίου του Ε.Σ.Φ.Α., κατά τα οριζόµενα στον Κώδικα ιαχείρισης αυτού. Για το σκοπό αυτόν µπορεί να συνάπτει, κατόπιν διαγωνισµού, µε βάση διαδικασίες διαφανείς, που δεν εισάγουν διακρίσεις και βασίζονται στους κανόνες της αγοράς, συµβάσεις µε Προµηθευτές για την προµήθεια και παράδοση φυσικού αερίου. Τις συµβάσεις αυτές συνοµολογεί µετά την έγκριση του ετησίου προγράµµατος εξισορρόπησης φορτίου από τη Ρ.Α.Ε. και να επιβάλλει στους Χρήστες χρεώσεις για την κάλυψη των δαπανών του για την εξισορρόπηση φορτίου του Ε.Σ.Φ.Α., όπως προβλέπεται στον Κώδικα ιαχείρισης αυτού» 2. Περαιτέρω, σύµφωνα µε τις διατάξεις του Παραρτήµατος F της Σύµβασης Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (σχετικό 3) «Έως την 1η Ιουνίου κάθε Έτους, ο ιαχειριστής εκπονεί και υποβάλλει στη ΡΑΕ Ετήσιο Σχεδιασµό Εξισορρόπησης Φορτίου για το επόµενο Έτος, ο οποίος, όπως και κάθε τροποποίησή του, εγκρίνεται από τη ΡΑΕ και δηµοσιεύεται µε ευθύνη του ιαχειριστή. Για το έτος 2007, ο Ετήσιος Σχεδιασµός Εξισορρόπησης Φορτίου που αφορά στο Έτος αυτό εκπονείται και υποβάλλεται µέχρι την 1η Μαΐου - 1 -
2007». Σχετικά µε το περιεχόµενο του Ετήσιου Σχεδιασµού Εξισορρόπησης Φορτίου, αυτό θα πρέπει να περιλαµβάνει: i. Προβλέψεις του ιαχειριστή για την εξέλιξη της ζήτησης Φυσικού Αερίου ανά κατηγορία Πελατών και τη ηλούµενη ιαµετακόµιση σε σχέση µε το υφιστάµενο δυναµικό του ΕΣΜΦΑ. ii. Πρόβλεψη σχετικά µε τις αναγκαίες Ποσότητες Φυσικού Αερίου για Εξισορρόπηση Φορτίου, όπως τη συνολική Ετήσια Ποσότητα Φυσικού Αερίου για Εξισορρόπηση, την εκτιµώµενη κατανοµή της κατά τη διάρκεια του Έτους, τη Μέγιστη Παροχή και τη Μέγιστη Ηµερήσια Ποσότητα Φυσικού Αερίου για Εξισορρόπηση. iii. Προσδιορισµό των απαιτούµενων χαρακτηριστικών της Σύµβασης ή του συνδυασµού Συµβάσεων Εξισορρόπησης που απαιτείται να συνάψει ο ιαχειριστής. 3. Σχετικά µε την εξεύρεση των απαραίτητων ποσοτήτων αερίου εξισορρόπησης, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 38 παρ. 1 του ν. 3428/2005, ο ιαχειριστής µπορεί (α) να συνάπτει συµβάσεις προµήθειας φυσικού αερίου σύµφωνα µε τη διαδικασία της παραγράφου 2γ του άρθρου 8 του ν. 3428/2005 ή (β) να συνάπτει συµβάσεις προµήθειας ΥΦΑ µε τη ΕΠΑ Α.Ε. χωρίς διαγωνισµό και να χρησιµοποιεί τις ποσότητες αυτές κατά προτεραιότητα, σε σχέση µε ποσότητες φυσικού αερίου τις οποίες έχει στη διάθεσή του µέσω άλλων συµβάσεων προµήθειας. Β. Εκτίµηση απαιτούµενων ποσοτήτων αερίου εξισορρόπησης 4. Για την εύρυθµη λειτουργία του Συστήµατος Μεταφοράς απαιτείται η ύπαρξη εργαλείων ευελιξίας, µέσω των οποίων ο ιαχειριστής επιτυγχάνει συνεχώς την ισορροπία µεταξύ της ποσότητας φυσικού αερίου που παραδίδεται στις εισόδους του Συστήµατος Μεταφοράς και της ποσότητας η οποία παραλαµβάνεται από τα σηµεία εξόδου αυτού προς την τελική κατανάλωση (διατήρηση ισοζυγίου µάζας). Η ευελιξία αυτή παρέχεται πρωτίστως µέσω της δυνατότητας αποθήκευσης ποσοτήτων φυσικού αερίου οι οποίες είναι στη διάθεση του ιαχειριστή (υπόγειες αποθήκες, εγκαταστάσεις ΥΦΑ, αποθήκευση στους αγωγούς (linepack) και δευτερευόντως µέσω της δυνατότητας αυξοµείωσης της ποσότητας φυσικού αερίου που παραδίδεται ή παραλαµβάνεται από τους Χρήστες ιδίως µέσω ευέλικτων συµβάσεων προµήθειας και συµβάσεων διακοπτόµενης παροχής φυσικού αερίου. 5. Στην περίπτωση του Εθνικού Συστήµατος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, µοναδική επιλογή προς το παρόν 1 αποτελεί η χρήση της Εγκατάστασης ΥΦΑ στη Ρεβυθούσα, η οποία προϋποθέτει τη σύναψη από τον ιαχειριστή σύµβασης προµήθειας ΥΦΑ για εξισορρόπηση. 6. Οι ποσότητες ΥΦΑ που εισάγονται στη χώρα σήµερα εξυπηρετούν δύο διακριτές ανάγκες: i. Την ανάγκη διαµόρφωσης χαρτοφυλακίου συµβάσεων προµήθειας µε ευέλικτα χαρακτηριστικά, προκειµένου να είναι δυνατή η εξυπηρέτηση καταναλωτών µε συντελεστή φορτίου µικρότερο του αντίστοιχου συντελεστή των συµβάσεων προµήθειας φυσικού αερίου από αγωγούς. ii. Την ανάγκη εξισορρόπησης του φορτίου, σε περίπτωση αποκλίσεων στο ισοζύγιο µάζας του ΕΣΜΦΑ κατά τη διάρκεια συγκεκριµένης χρονικής περιόδου. 1 Οι δυνατότητες χρήσης του linepack για εξισορρόπηση δεν είναι γνωστές µε αποδεκτό βαθµό βεβαιότητας. Ακριβέστερη εκτίµηση για τα όρια ανοχής του συστήµατος σε αποκλίσεις αξιοποιώντας µόνο το linepack, εκτιµάτε ότι θα προκύψει από τα στοιχεία λειτουργίας του Συστήµατος Μεταφοράς κατά τη διάρκεια των εργασιών αναβάθµισης του τερµατικού σταθµού ΥΦΑ στη Ρεβυθούσα. Τα στοιχεία αυτά θα περιλαµβάνονται στη σχετική έκθεση του ΕΣΦΑ, η οποία αναµένεται εντός του Ιουλίου 2007. - 2 -
Η πρώτη περίπτωση χρήσης του ΥΦΑ αφορά καταναλωτές µε αιχµιακή συµπεριφορά (χαµηλό συντελεστή φορτίου), αλλά όχι απαραίτητα απρόβλεπτη. Η δεύτερη περίπτωση, σχετίζεται µε απρόβλεπτη συµπεριφορά καταναλωτών κατά τη διάρκεια της ηµέρας, ανεξαρτήτως του συντελεστή φορτίου τους. 7. Έως σήµερα, οι προβλέψεις σχετικά µε τις απαιτούµενες ετήσιες ποσότητες ΥΦΑ (συµπεριλαµβανοµένων των προβλέψεων που χρησιµοποιήθηκαν για τα τιµολόγια χρήσης του ΕΣΦΑ), πραγµατοποιήθηκαν µε βάση την εξυπηρέτηση των αιχµιακών καταναλωτών και όχι την εξισορρόπηση φορτίου. Το γεγονός αυτό δικαιολογείται από το ότι υπό το µονοπωλιακό πλαίσιο οργάνωσης της αγοράς φυσικού αερίου, υπεύθυνη και για τις δύο προαναφερθείσες λειτουργίες ήταν η ενιαία εταιρία ΕΠΑ Α.Ε. εδοµένου ότι η ΕΠΑ Α.Ε. εξυπηρετούσε κατ αποκλειστικότητα το σύνολο των καταναλωτών, η εξισορρόπηση φορτίου εµπερικλειόταν στις συνολικές υπηρεσίες προµήθειας φυσικού αερίου, µε ανάκτηση του συνολικού κόστους από τα µη-διαχωρισµένα τιµολόγια προµήθειας/µεταφοράς/λοιπών υπηρεσιών. εν υπήρχε δηλαδή η ανάγκη εντοπισµού και παρακολούθησης του κόστους και των λοιπών παραµέτρων που αφορούσαν την εξισορρόπηση φορτίου ως διακριτή δραστηριότητα. 8. Υπό το νέο πλαίσιο οργάνωσης της αγοράς, η χρήση του ΥΦΑ ως ευέλικτη σύµβαση προµήθειας αφορά τη δραστηριότητα των προµηθευτών του ΕΣΦΑ, ενώ η χρήση του ως µέσου εξισορρόπησης αφορά τη δραστηριότητα του ιαχειριστή 2. 9. Ωστόσο, ο πολύ πρόσφατος διαχωρισµός της δραστηριότητας διαχείρισης του ΕΣΦΑ από τη δραστηριότητα προµήθειας καθιστά δύσκολη προς το παρόν την ακριβή εκτίµηση της ποσότητας ΥΦΑ που απαιτείται αποκλειστικά και µόνο για την εξισορρόπηση φορτίου λόγω: i. Έλλειψης επαρκών ιστορικών στοιχείων, λόγω µη-διαχωρισµού δραστηριοτήτων. ii. Σηµαντικής ετήσιας αύξησης της ζήτησης των Εταιριών Παροχής Αερίου και συνεχούς αναδιαµόρφωσης του χαρτοφυλακίου πελατών τους σε ετήσια βάση (αυξανόµενη βαρύτητα οικιακής ζήτησης σε σχέση µε τη ζήτηση της βιοµηχανίας), γεγονός που καθιστά δύσκολη την εξαγωγή συµπερασµάτων σε σχέση µε τη δυνατότητα πρόβλεψης του φορτίου τους µε ακρίβεια εντός του διαστήµατος εξισορρόπησης (µία ηµέρα). iii. Το γεγονός ότι η µεγαλύτερη κατηγορία καταναλωτών (ηλεκτροπαραγωγοί) λειτουργούν υπό καθεστώς ανταγωνιστικής αγοράς, δεχόµενοι εντολές από τον ΕΣΜΗΕ, µε αποτέλεσµα τη διαφοροποίηση της λειτουργίας τους κατά τη διάρκεια της ηµέρας σε σχέση µε τον ΗΕΠ, γεγονός που µπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες αυξοµειώσεις των αναγκών τους σε φυσικό αέριο και, ως εκ τούτου, σε απρόβλεπτες ανάγκες εξισορρόπησης φορτίου. 10. Για τους λόγους αυτούς, γίνεται δεκτό ότι προς το παρόν δεν είναι δυνατή η ακριβής εκτίµηση από το ιαχειριστή των ποσοτήτων ΥΦΑ οι οποίες θα απαιτηθούν για εξισορρόπηση φορτίου, τουλάχιστον για τα έτη 2007 και 2008 και, συνεπώς, κρίνεται εύλογη η χρήση από τον ιαχειριστή αυξηµένων περιθωρίων ασφαλείας στις σχετικές προβλέψεις. Γ. Απαιτούµενα χαρακτηριστικά συµβάσεων εξισορρόπησης 11. Σχετικά µε τα προτεινόµενα από το ιαχειριστή χαρακτηριστικά της σύµβασης εξισορρόπησης και την ενεργοποίηση της δυνατότητας µη διενέργειας διαγωνισµού και τη σύναψη σύµβασης για την προµήθεια ΥΦΑ απευθείας µε τη ΕΠΑ. Α.Ε. για το διάστηµα 2 Υπό το νέο καθεστώς, ο ιαχειριστής οφείλει να παρέχει υπηρεσίες εξισορρόπησης φορτίου (ως βοηθητική υπηρεσία) σε όλους τους Χρήστες του ΕΣΦΑ κατά τρόπο αντικειµενικό και διαφανή, χωρίς διακρίσεις. Αξίζει να σηµειωθεί ότι ο τρόπος και το κόστος παροχής των υπηρεσιών αυτών, έχει σε πολλές περιπτώσεις αναφερθεί ως ένα από τα σηµαντικά εµπόδια εισόδου νέων παικτών στις αγορές φυσικού αερίου της Ευρώπης. - 3 -
2007-2008, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 38, παράγραφος 1 του ν. 3428/2005, η ΡΑΕ θεωρεί τα ακόλουθα: i. Σύµφωνα µε όσα προαναφέρθηκαν, µοναδικό εργαλείο ευελιξίας για την εξισορρόπηση φορτίου του ΕΣΜΦΑ προς το παρόν αποτελεί η χρήση της Εγκατάστασης ΥΦΑ στη νήσο Ρεβυθούσα. Κατά συνέπεια, απαιτείται η σύναψη από το ιαχειριστή σχετικής σύµβασης προµήθειας ΥΦΑ µε προµηθευτές φυσικού αερίου. ii. Επιπροσθέτως, κρίνεται πράγµατι απαραίτητο οποιαδήποτε σύµβαση συναφθεί µεταξύ του ιαχειριστή και οποιουδήποτε προµηθευτή να παρέχει όσο τη δυνατόν µεγαλύτερη ευελιξία στο ιαχειριστή σχετικά µε τις ποσότητες ΥΦΑ που θα χρησιµοποιήσει κατά τη διάρκεια του έτους και ταυτόχρονα να µην επιβάλλει µακροχρόνιες δεσµεύσεις στο ιαχειριστή, δεδοµένης της παρούσας µεταβατικής φάσης εξέλιξης της αγοράς φυσικού αερίου. iii. Τέλος, δεδοµένου ότι (α) η σύναψη συµβάσεων εξισορρόπησης κατόπιν διαγωνισµού απαιτεί σηµαντική χρονική περίοδο προετοιµασίας, διενέργειας και κατακύρωσης του διαγωνισµού, ενώ η οµαλή εφαρµογή της διαδικασίας αυτής σε ετήσια βάση, η οποία αποτελεί και το µόνιµο καθεστώς εξέυρεσης ποσοτήτων αερίου εξισορρόπησης, προϋποθέτει την σταθεροποίηση των συνθηκών λειτουργίας της απελευθερωµένης αγοράς φυσικού αερίου (β) η αβεβαιότητα σχετικά µε τις πραγµατικές ποσότητες αερίου εξισορρόπησης που απαιτούνται, ενδεχοµένως δυσχεραίνει τη σύναψη νέας σύµβασης προµήθειας ΥΦΑ µε ευέλικτα χαρακτηριστικά, ενώ, αντιθέτως, κρίνεται πιθανότερη η δυνατότητα παροχής της απαιτούµενης ευελιξίας µέσω υφιστάµενων συµβάσεων µέσω των οποίων ήδη παραδίδονται ποσότητες ΥΦΑ στην ελληνική αγορά και (γ) προς το παρόν δεν δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά άλλος προµηθευτής ο οποίος θα µπορούσε να διαθέσει άµεσα ποσότητες ΥΦΑ, κρίνεται εύλογη η ενεργοποίηση της διάταξης της παραγράφου 1 του άρθρου 38 του ν. 3428/2005, τουλάχιστον για τα έτη 2007 και 2008. 12. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη δηµιουργία ενός περισσότερο ακριβούς συστήµατος εξισορρόπησης αποτελεί η σχολαστική τήρηση εκ µέρους του ιαχειριστή της υποχρέωσης καταγραφής όλων των πράξεων εξισορρόπησης στις οποίες προβαίνει κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, των ποσοτήτων που χρησιµοποιήθηκαν και του σχετικού κόστους εξισορρόπησης καθώς και της απόκρισης του Συστήµατος Μεταφοράς στις πράξεις εξισορρόπησης (πιέσεις, ροές αερίου κλπ). Κατόπιν των ανωτέρω και σύµφωνα µε αυτά: Αποφασίζει Εγκρίνει το πρόγραµµα εξισορρόπησης φορτίου του ΕΣΦΑ για τα έτη 2007 και 2008, το οποίο έχει ως κατωτέρω: - 4 -
ιαχειριστής Εθνικού Συστήµατος Φυσικού Αερίου ( ΕΣΦΑ) Α.Ε Ετήσιο πρόγραµµα εξισορρόπησης φορτίου ετών 2007, 2008 Εισαγωγή Ιούνιος 2007 Το παρόν πρόγραµµα συντάσσεται συµφώνως προς τα άρθρα 8.2.γ του νόµου 3428/2005 και 4.4 της πρότυπης σύµβασης µεταφοράς (Υπουργική Απόφαση 1/1227/2007) βάσει των οποίων ο ιαχειριστής του Εθνικού Συστήµατος Φυσικού Αερίου ( ΕΣΦΑ Α.Ε.) φέρει την ευθύνη για την εξισορρόπηση φορτίου του ΕΣΦΑ (την ισορροπία µεταξύ παραδόσεων και παραλαβών Φ.Α. στο ΕΣΜΦΑ) λαµβάνοντας υπ όψιν τις απώλειες και τις αποθηκευµένες ποσότητες Φυσικού Αερίου στο δίκτυο. Στο πλαίσιο της προαναφερόµενης αρµοδιότητάς του ο ΕΣΦΑ Α.Ε. συνάπτει συµβάσεις εξισορρόπησης φορτίου βάσει του εγκεκριµένου, από τη Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας, Ετησίου Προγράµµατος Εξισορρόπησης Φορτίου, είτε κατόπιν διαγωνισµού που διεξάγει, είτε σύµφωνα µε την διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 38 του νόµου3428/2005. Σύµφωνα µε το άρθρο 2 του Παραρτήµατος F της πρότυπης σύµβασης µεταφοράς, το ετήσιο πρόγραµµα εξισορρόπησης φορτίου κάθε έτους υποβάλλεται από το ιαχειριστή για έγκριση στη ΡΑΕ έως την 1 η Ιουνίου του προηγούµενου έτους και περιλαµβάνει κυρίως τις προβλέψεις του ιαχειριστή για την εξέλιξη της ζήτησης Φυσικού Αερίου κατά το έτος που αυτό αφορά, πρόβλεψη σχετικά µε τις αναγκαίες ποσότητες Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης καθώς και τα απαιτούµενα χαρακτηριστικά της σύµβασης ή των συµβάσεων εξισορρόπησης που απαιτείται να συναφθούν. Το ετήσιο πρόγραµµα εξισορρόπησης φορτίου αναθεωρείται µε ευθύνη του ιαχειριστή σε περιπτώσεις όπου κατά την κρίση του επέρχονται σηµαντικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του ΕΣΦΑ, όπως σύναψη νέων συµβάσεων µεταφοράς και ΥΦΑ, αλλαγή της γεωγραφικής κατανοµής του φορτίου, σηµαντικές αλλαγές σε ό,τι αφορά τη διαθεσιµότητα εξοπλισµού του ΕΣΦΑ, έναρξη λειτουργίας νέου εξοπλισµού κλπ. Αέριο Εξισορρόπησης Ως Αέριο Εξισορρόπησης θεωρείται η ποσότητα Φυσικού Αερίου που εγχύει ο ΕΣΦΑ Α.Ε. στο Εθνικό Σύστηµα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, κατά τη διάρκεια µιας συγκεκριµένης χρονικής περιόδου µε σκοπό την ισορροπία µεταξύ παραδόσεων και παραλαβών Φυσικού Αερίου (κατά τη διάρκεια της ίδιας χρονικής περιόδου) ώστε σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζεται η αξιόπιστη, ασφαλής και αποδοτική λειτουργία του ΕΣΦΑ. - 5 -
Προβλέψεις ζήτησης φυσικού αερίου κατά το έτος 2007 Λαµβάνοντας υπ όψιν ιστορικά στοιχεία καταναλώσεων Φ.Α. στο Εθνικό Σύστηµα Μεταφοράς, στοιχεία προβλέψεων καταναλώσεων που η ΕΠΑ Α.Ε., ως µοναδικός προµηθευτής και Χρήστης, συγκεντρώνει από τελικούς καταναλωτές και διαχειριστές δικτύων διανοµής (Εταιρείες Παροχής Αερίου) αλλά και την αναµενόµενη ηµεροµηνία ολοκλήρωσης των υπό εξελίξει έργων επέκτασης του Εθνικού Συστήµατος Φυσικού Αερίου, εκτιµάται ότι η κατανάλωση Φυσικού Αερίου στο Εθνικό Σύστηµα Μεταφοράς κατά το έτη 2007 και 2008 θα ανέλθει στο επίπεδο των 3.790 και 4.672 εκ. Νm 3 αντιστοίχως. Η απόκλιση µεταξύ της προαναφερόµενης πρόβλεψης καταναλώσεων Φυσικού Αερίου στο ΕΣΜΦΑ και αυτής που έχει ληφθεί υπ όψιν κατά τον υπολογισµό των τιµολογίων µεταφοράς και ΥΦΑ (Υπουργική Απόφαση 4955/2006 Παράρτηµα Α) για το έτος 2007 4.060 εκ. Νm 3 οφείλεται κυρίως στην µικρότερη από την αρχικώς εκτιµηθείσα διείσδυση του Φυσικού Αερίου στον οικιακό και εµπορικό τοµέα κατανάλωσης αλλά και στην καθυστέρηση σύνδεσης και τροφοδότησης των βιοµηχανιών «Αλουµίνιον της Ελλάδος AdG» και «Motor Oil». Aναλυτικότερα, η εκτιµώµενη ζήτηση Φυσικού Αερίου κατά τα έτη 2007 και 2008 αναµένεται να κατανεµηθεί ανά κατηγορία καταναλωτών ως εξής: Έτος 2007 Ηλεκτροπαραγωγή: 2.450 εκ. Νm 3 Aιχµιακή ηλεκτροπαραγωγή: 20 εκ. Νm 3 Μεγάλη Συµπαραγωγή: 204 εκ. Νm 3 Λοιποί καταναλωτές: 1.116 εκ. Νm 3 Θεωρήθηκε ότι η έναρξη λειτουργίας της µονάδας µεγάλης συµπαραγωγής της εταιρείας «Αλουµινίον της Ελλάδος» θα λάβει χώρα περί τα µέσα Ιουλίου 2007 ενώ η έναρξη της τροφοδοσίας της εταιρείας «Motor Oil» περί τα τέλη Οκτωβρίου 2007. Έτος 2008 Ηλεκτροπαραγωγή: 2.258 εκ. Νm 3 Aιχµιακή ηλεκτροπαραγωγή: 40 εκ. Νm 3 Μεγάλη Συµπαραγωγή: 620 εκ. Νm 3 Λοιποί καταναλωτές: 1.754 εκ. Νm 3 Ποσότητες Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης Συγκρίνοντας στοιχεία πρόβλεψης ηµερησίων καταναλώσεων Φ.Α. στο Εθνικό Σύστηµα Μεταφοράς, για την περίοδο 01/ 2006 έως και 05/2007, όπως αυτά διαµορφώθηκαν από τις δηλώσεις του µοναδικού έως σήµερα Χρήστη του Εθνικού Συστήµατος Φυσικού Αερίου ( ΕΠΑ Α.Ε.) καθώς και τα αντίστοιχα στοιχεία - 6 -
πραγµατικής κατανάλωσης Φ.Α.,για το ίδιο διάστηµα, προκύπτει ότι οι ποσότητες Φ.Α. που θα έπρεπε να εγχυθούν στο ΕΣΜΦΑ, επιπλέον αυτών που δηλώθηκαν από το Χρήστη στο ιαχειριστή, ανέρχονται περίπου σε 2,7% επί της συνολικής κατανάλωσης για το ίδιο χρονικό διάστηµα. Συγκεκριµένα κατά το έτος 2006 η διαφορά των θετικών αποκλίσεων των ανά ηµέρα πραγµατικά καταναλωθεισών ποσοτήτων Φυσικού Αερίου σε σχέση µε τις αντίστοιχες δηλώσεις του Χρήστη ανήλθε σε 78,8 εκ. Nm 3, ποσοστό περίπου 2,52% επί των συνολικών καταναλώσεων του ιδίου έτους (3.117 εκ Nm 3 ). Αναλυτικότερα η ανωτέρω ποσότητα κατανέµεται ανά µήνα ως εξής: Κατανοµή ποσοτήτων Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης Μάζας κατά το έτος 2006 Μήνας Φυσικό Αέριο Εξισορρόπησης Μάζας (Nm 3 ) Ιανουάριος 10.300.135,00 Φεβρουάριος 4.432.096,41 Μάρτιος 8.695.759,36 Απρίλιος 7.328.792,22 Μάιος 4.769.455,50 Ιούνιος 5.762.847,69 Ιούλιος 5.571.878,47 Αύγουστος 7.100.052,98 Σεπτέµβριος 4.411.974,70 Οκτώβριος 3.514.106,34 Νοέµβριος 8.123.538,43 εκέµβριος 8.780.390,35 Σύνολο 78.791.027,46 Αντίστοιχα κατά το διάστηµα Ιανουαρίου - Μαΐου 2007 η διαφορά των θετικών αποκλίσεων των ανά ηµέρα πραγµατικά καταναλωθεισών ποσοτήτων Φυσικού Αερίου σε σχέση µε τις αντίστοιχες δηλώσεις του Χρήστη ανήλθε σε 42,8 εκ. Nm 3, ποσοστό περίπου 2,73% επί των αντίστοιχων συνολικών καταναλώσεων του ιδίου χρονικού διαστήµατος (1.562 εκ Nm 3 ). Αναλυτικότερα η ανωτέρω ποσότητα κατανέµεται ανά µήνα ως εξής: Κατανοµή ποσοτήτων Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης Μάζας κατά το διάστηµα Ιανουαρίου Μαΐου 2007 Μήνας Αέριο Εξισορρόπησης Μάζας (Nm 3 ) Ιανουάριος 4.061.876,39 Φεβρουάριος 16.593.954,75 Μάρτιος 11.311.775,27 Απρίλιος 5.148.421,19 Μάιος 5.657.187,92 Σύνολο 42.773.215,51-7 -
Επίσης λαµβάνοντας υπ όψιν: α) τη γεωγραφική κατανοµή των φορτίων στο ΕΣΜΦΑ (ποσοστό άνω του 70% επί της συνολικής κατανάλωσης συγκεντρώνεται στο νότιο τµήµα του δικτύου), β) τη γεωγραφική κατανοµή της Μεταφορικής Ικανότητας των σηµείων εισόδου του ΕΣΜΦΑ (65% επί της συνολικής Μεταφορικής Ικανότητας εισόδου του ΕΣΜΦΑ, µετά την ολοκλήρωση των έργων αναβάθµισης των ΜΣΣ Σιδηροκάστρου και τερµατικού σταθµού ΥΦΑ Ρεβυθούσας και τη διασύνδεση των συστηµάτων Ελλάδος Τουρκίας, συγκεντρώνεται στο βόρειο τµήµα του δικτύου) γ) την αναµενόµενη ηµεροµηνία ολοκλήρωσης των έργων επέκτασης του ΕΣΜΦΑ και κυρίως αυτών που σχετίζονται άµεσα µε την αύξηση της Μεταφορικής Ικανότητας του ΕΣΜΦΑ (συµπιεστής Ν. Μεσήµβριας) δ) την παρούσα Μεταφορική Ικανότητα του ανάντη του ΜΣΣ Σιδηροκάστρου διαµετακοµιστικού συστήµατος Φυσικού Αερίου ε) την αναµενόµενη ηµεροµηνία ολοκλήρωσης του έργου διασύνδεσης των συστηµάτων µεταφοράς Φ.Α. Ελλάδας-Τουρκίας (Σεπτέµβριος 2007) στ) τους περιορισµούς που θέτουν τα συµβόλαια προµήθειας Φ.Α. του µοναδικού, έως σήµερα, Χρήστη του Εθνικού Συστήµατος Φυσικού Αερίου ( ΕΠΑ Α.Ε.) καθώς και ζ) τους λειτουργικούς περιορισµούς του ΕΣΜΦΑ κυρίως σε ό,τι αφορά στη διατήρηση ελαχίστων επιπέδων πίεσης στο δίκτυο, κρίνουµε αναγκαία για την ασφαλή και αξιόπιστη αποδοτική λειτουργία του ΕΣΦΑ τη χρήση αεριοποιηµένου ΥΦΑ, ως αερίου εξισορρόπησης, τουλάχιστον κατά την περίοδο 2007 2008. Επιπλέον, εκτιµάται ότι για λόγους αξιόπιστης και αποδοτικής λειτουργίας του ΕΣΦΑ, θα απαιτηθεί έγχυση ποσοτήτων αεριοποιηµένου ΥΦΑ στο ΕΣΜΦΑ, πέραν αυτών που απαιτούνται για την εξισορρόπηση της µάζας του παραλαµβανόµενου και παραδιδόµενου Φυσικού Αερίου στο Εθνικό Σύστηµα Μεταφοράς, της τάξης του 1% της εκτιµώµενης ετήσιας κατανάλωσης. Η έγχυση των προαναφεροµένων ποσοτήτων αεριοποιηµένου ΥΦΑ, αφορά αφενός στην αποδοτική λειτουργία του τερµατικού σταθµού ΥΦΑ Ρεβυθούσας, ο οποίος θεωρείται ότι θα λειτουργεί καθ όλη τη διάρκεια του 24ωρου, εκείνες τις ηµέρες αερίου όπου απαιτείται αεριοποίηση ΥΦΑ και αφετέρου στην διατήρηση ελαχίστων ορίων πίεσης στο Εθνικό Σύστηµα Μεταφοράς. Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι κατά τα έτη 2007 και 2008 αναµένεται να απαιτηθεί αέριο εξισορρόπησης της τάξης του 5% επί της συνολικής εκτιµώµενης κατανάλωσης, δεδοµένης και της αβεβαιότητας που εισάγει η έλλειψη ιστορικών δεδοµένων σχετικά µε τη συµπεριφορά των νέων Χρηστών και των Προµηθευτών τους στη διαδικασία µεταφοράς Φυσικού Αερίου. - 8 -
Στη συνέχεια παρουσιάζονται συνοπτικά οι εκτιµήσεις για τη µηνιαία κατανοµή του Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης για τα έτη 2007 και 2008. Εκτίµηση Κατανοµής Ποσοτήτων Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης κατά το έτος 2007 Μήνας Αέριο εξισορρόπησης (Νm 3 ) Ιανουάριος 8.243.841,70 Φεβρουάριος 24.487.728,75 Μάρτιος 13.547.765,27 Απρίλιος 6.157.561,19 Μάϊος 5.657.187,92 Ιούνιος 15.370.900,10 Ιούλιος 18.865.325,00 Αύγουστος 16.117.275,00 Σεπτέµβριος 14.135.075,00 Οκτώβριος 17.160.630,64 Νοέµβριος 18.979.848,94 εκέµβριος 26.750.637,50 Σύνολο 185,473,777.00 Σηµείωση: Οι ποσότητες Φυσικού Αερίου που αναφέρονται στο διάστηµα Ιανουαρίου Μαΐου 2007 αφορούν πραγµατικά στοιχεία χρήσης Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης. Εκτίµηση Κατανοµής Ποσοτήτων Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης κατά το έτος 2008 Μήνας Αέριο εξισορρόπησης (Νm 3 ) Ιανουάριος 24.031.644,22 Φεβρουάριος 22.675.988,34 Μάρτιος 22.912.631,44 Απρίλιος 17.397.126,14 Μάϊος 10.435.380,66 Ιούνιος 18.642.766,30 Ιούλιος 20.143.265,78 Αύγουστος 19.639.247,90 Σεπτέµβριος 18.657.346,34 Οκτώβριος 12.060.193,65 Νοέµβριος 21.259.612,69 εκέµβριος 25.767.251,66 Σύνολο 233.622.455,11 Τέλος, λαµβάνοντας υπ όψιν ιστορικά στοιχεία καταναλώσεων αλλά και την αναµενόµενη διείσδυση Φυσικού Αερίου στον οικιακό, εµπορικό, βιοµηχανικό καθώς και στον τοµέα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, εκτιµάται ότι η µέγιστη ηµερήσια κατανάλωση κατά τα έτη 2007 και 2008 αναµένεται να ανέλθει σε 15,5 και 18,7 εκ. Nm 3 αντιστοίχως. - 9 -
Θεωρώντας ότι για τις ανάγκες της εξισορρόπησης ο ιαχειριστής αποτελεί ξεχωριστό Χρήστη που δεσµεύει Μεταφορική Ικανότητα στο Σηµείο Εισόδου Αγ. Τριάδας αλλά και υναµικότητα Αεριοποίησης στον Τερµατικό Σταθµό ΥΦΑ, εκτιµάται ότι απαιτείται δέσµευση Μεταφορικής Ικανότητας και υναµικότητας Αεριοποίησης στο Σηµείο Εισόδου Αγ. Τριάδας και τον Τερµατικό Σταθµό ΥΦΑ ίση µε το 10% της µέγιστης ηµερήσιας κατανάλωσης Φυσικού Αερίου για τα έτη 2007 και 2008. Σύµβαση Εξισορρόπησης εδοµένης της αβεβαιότητας σχετικά µε τις ποσότητες Φυσικού Αερίου που θα απαιτηθούν για την διασφάλιση της ισορροπίας παραλαβών / παραδόσεων Φ.Α. στο ΕΣΜΦΑ κατά τα έτη 2007 και 2008 (στην παρούσα φάση δεν είναι γνωστό ποιοί Χρήστες θα ζητήσουν πρόσβαση στο ΕΣΦΑ) προτείνεται η σύναψη µιας «ελαστικής» σύµβασης προµήθειας Φ.Α. εξισορρόπησης µε τη ΕΠΑ Α.Ε. κατ εφαρµογή του άρθρου 38 παράγραφος 1 του νόµου 3428/2008. Η σύµβαση αυτή θα πρέπει να παρέχει στο ιαχειριστή τη δυνατότητα προµήθειας ποσοτήτων Φυσικού Αερίου για τους σκοπούς εξισορρόπησης του ΕΣΜΦΑ, έως και 30% υψηλότερες αυτών που εκτιµήθηκαν στην προηγούµενη παράγραφο ήτοι 240 εκ.nm 3 για το έτος 2007 και 300 εκ.nm 3 για το έτος 2008. Επιπλέον θα πρέπει να εξασφαλίζει τη διαθεσιµότητα του Φυσικού Αερίου υπό διαφανείς όρους και οποιεσδήποτε συνθήκες, εξαιρουµένων των συνθηκών ανωτέρας βίας, χωρίς να προσδιορίζει ελάχιστο όριο απορρόφησης Φυσικού Αερίου, ούτε να θέτει περιορισµούς σχετικά µε την µέγιστη ηµερήσια ποσότητα Φυσικού Αερίου εξισορρόπησης που δικαιούται ο ιαχειριστής να παραλαµβάνει. Τέλος, η σύµβαση εξισορρόπησης είναι δυνατόν να προβλέπει την καταβολή σταθερού τιµήµατος σχετικού µε την προαναφερόµενη ευελιξία παραλαβών παραδόσεων Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης. Αθήνα, 22 Ιουνίου 2007 Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ ΤΗΣ ΡΑΕ Μ.Καραµανής - 10 -