ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 21 Ιουλίου 2014 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Αποδοχή από την Επιτροπή Ανταγωνισμού της πρότασης της ΔΕΠΑ Α.Ε. περί τροποποίησης των δεσμεύσεων που υιοθετήθηκαν με την υπ αριθμ. 551/VII/2012 απόφαση της Ε.Α. αναφορικά με το πρόγραμμα διάθεσης ποσοτήτων φυσικού αερίου μέσω ηλεκτρονικών δημοπρασιών Η Επιτροπή Ανταγωνισμού σε Ολομέλεια αποφάσισε ομοφώνως και αποδέχθηκε πρόταση της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου Ανώνυμη Εταιρία (ΔΕΠΑ) για τροποποίηση των δεσμεύσεων που υιοθετήθηκαν με προγενέστερη απόφαση (υπ αριθμ. 551/VII/2012) της Επιτροπής Ανταγωνισμού και συγκεκριμένα για τροποποίηση των παραμέτρων και του τρόπου λειτουργίας του προγράμματος διάθεσης ποσοτήτων φυσικού αερίου μέσω ηλεκτρονικών δημοπρασιών, προκειμένου ιδίως να επιτευχθεί η αποτελεσματικότερη λειτουργία του εν λόγω συστήματος ηλεκτρονικών δημοπρασιών, η διεύρυνση της συμμετοχής επιχειρήσεων σε αυτές, η βελτιστοποίηση των πηγών προμήθειας φυσικού αερίου των πελατών και η ανάπτυξη ανταγωνιστών στην αγορά προμήθειας φυσικού αερίου μέσω της πρόσβασής τους σε ένα ευέλικτο συνολικό χαρτοφυλάκιο προμήθειας φυσικού αερίου. Η ανωτέρω απόφαση λήφθηκε σε συνέχεια σχετικής διαβούλευσης με τους πελάτες της ΔΕΠΑ και σε συνεργασία με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Σύμφωνα με την πρότασή της η ΔΕΠΑ δεσμεύτηκε: Αναφορικά με τη διάθεση ποσοτήτων φ.α. σε ετήσια βάση (ετήσιες δημοπρασίες) 1. Να διαθέτει στο πλαίσιο των ηλεκτρονικών δημοπρασιών που υιοθετήθηκαν με την υπ αριθμ. 551/VII/2012 Απόφαση της Ε.Α. ποσότητες φ.α. και σε ετήσια βάση, ήτοι με χρόνο απορρόφησης το ένα ημερολογιακό έτος (εφεξής «ετήσιες δημοπρασίες»), πέραν των δημοπρασιών σε τριμηνιαία βάση που διενεργούνται έως σήμερα, προκειμένου να παρασχεθεί σε Πελάτες και σε Προμηθευτές η δυνατότητα διαμόρφωσης ενός ευέλικτου συνολικού χαρτοφυλακίου προμήθειας. 2. Να διεξάγει τις ετήσιες δημοπρασίες το αργότερο μέχρι τη 15 η Οκτωβρίου κάθε έτους, και σε κάθε περίπτωση σε χρόνο πριν τις δηλώσεις των Ετήσιων Συμβατικών Ποσοτήτων προς τη ΔΕΠΑ από τους πελάτες, ώστε να παρέχεται σε κάθε Πελάτη ή/και Προμηθευτή η
δυνατότητα καλύτερης διαχείρισης των συμβατικών του δεσμεύσεων. Για πελάτες με διάρκεια σύμβασης που επεκτείνεται πέραν της 31.12.2014 ισχύει το όριο της μεταβολής των Ετήσιων Συμβατικών Ποσοτήτων κατά 5%, σύμφωνα με την υπ αριθμ. 551/VII/2012 Απόφαση της Ε.Α. 3. Να προβεί άμεσα στις αναγκαίες προετοιμασίες και να διεξάγει την πρώτη ετήσια δημοπρασία μέχρι τη 15 η Οκτωβρίου 2014. Nα διαθέσει στην εν λόγω δημοπρασία το 50% της προς δημοπράτηση το έτος 2015 ποσότητας φ.α. επί τη βάση της εκτιμώμενης ετήσιας κατανάλωσης φ.α. του έτους 2014. Nα διενεργεί κατά τον ίδιο τρόπο τις ετήσιες δημοπρασίες κατά τα επόμενα έτη. 4. Να διαθέτει τις ποσότητες φ.α. που τυχόν δεν κατακυρώνονται μέσω της εκάστοτε ετήσιας δημοπρασίας, καθώς και την υπόλοιπη πέραν του ανωτέρω ποσοστού ποσότητα της συνολικής ετήσιας ποσότητας φ.α. προς δημοπράτηση, αντίστοιχα επιμεριζόμενες, στις τριμηνιαίες δημοπρασίες που θα έπονται, κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς. 5. Να φέρει προς εξέταση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, με γνώμονα την εξέλιξη της ζήτησης των Προμηθευτών και Πελατών για τα προϊόντα των δημοπρασιών ενόψει και της θεσμοθέτησης της πλήρους δυνατότητας επιλογής Προμηθευτή από όλους τους καταναλωτές φ.α., πρόταση: (α) αύξησης της ποσότητας που θα διατίθεται στις ετήσιες δημοπρασίες τουλάχιστον στο 60% των συνολικά προς δημοπράτηση κατ έτος ποσοτήτων φ.α. και (β) σταδιακής αύξησης των συνολικά προς δημοπράτηση κατ έτος ποσοτήτων φ.α., πέραν του ποσοστού 10% της συνολικής ποσότητας που η ίδια προμήθευσε τους Πελάτες της κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος, που διατίθεται σήμερα στις δημοπρασίες, ενόψει και της δέσμευσης που αυτή ήδη ανέλαβε για διάθεση μέσω της Ενιαίας Αγοράς Φυσικού Αερίου (ΕΑΦΑ), όταν και υπό όποια μορφή αυτή τελικά συσταθεί, ποσότητας φ.α. τουλάχιστον ίσης με το ανωτέρω ποσοστό. Αναφορικά με την κατάτμηση των δημοπρατούμενων ποσοτήτων 6. Να επιμερίζει στο εξής την εκάστοτε δημοπρατούμενη ποσότητα (σε τριμηνιαία ή ετήσια βάση) σε 50.000 μερίδια, με εξαίρεση την τελευταία τριμηνιαία δημοπρασία του έτους 2014 (με χρόνο απορρόφησης το τελευταίο τρίμηνο του εν λόγω έτους) στην οποία θα διατεθούν 10.000 μερίδια, όπως μέχρι τώρα ίσχυε, με στόχο την προσέλκυση Πελατών μικρότερου μεγέθους και το βέλτιστο προγραμματισμό των πελατών στη βάση των πραγματικών αναγκών τους και των τυχόν υποχρεώσεών τους από τις ρήτρες αγοράς ανεξαρτήτως παραλαβής (take-or-pay). Αναφορικά με τη διαμόρφωση και πιστοποίηση τιμής εκκίνησης δημοπρατούμενων ποσοτήτων 7. Να προσδιορίζει την τιμή εκκίνησης των δημοπρασιών (ετησίων και τριμηνιαίων) ώστε αυτή να αντικατοπτρίζει το μεσοσταθμικό κόστος προμήθειας του μίγματος αερίου που αυτή εισάγει βάσει των μακροχρονίων συμβάσεων προμήθειας (συμπεριλαμβανομένων των 2
χρεώσεων χρήσης των σημείων εισόδου του ΕΣΦΑ που θα επιβάλλει ο ΔΕΣΦΑ), καθώς και το εκάστοτε πραγματικό διαχειριστικό της κόστος. 8. Ο έλεγχος και η πιστοποίηση της τιμής εκκίνησης των δημοπρασιών (τριμηνιαίων και ετήσιων) που θα ανακοινώνεται στους συμμετέχοντες, με βάση την εγκεκριμένη μεθοδολογία διαμόρφωσης τιμής σύμφωνα με τα ανωτέρω, θα γίνεται από τη ΡΑΕ. Αναφορικά με το συνυπολογισμό τυχόν αιτημάτων αύξησης/μείωσης των τιμών προμήθειας της ΔΕΠΑ στην τιμή εκκίνησης 9. Να λαμβάνει υπόψη επί του παρόντος κατά τη διαμόρφωση της ως άνω τιμής εκκίνησης προϋπολογιστικά (ex ante), όπως ήδη προβλέπεται 1, τυχόν αιτήματα των προμηθευτών της ή, αντιστοίχως, της ίδιας προς τους προμηθευτές της για αναθεώρηση των τιμών προμήθειας. Στο βαθμό, ωστόσο, που αυτό καταστεί σκόπιμο και δυνατό στο μέλλον, με γνώμονα τις προοπτικές και εξελίξεις της αγοράς και το βαθμό ανταπόκρισης των Πελατών και των Προμηθευτών στις δημοπρασίες και στη βάση σχετικής πρότασης της ΔΕΠΑ, η Ε.Α. θα επανεξετάσει τη δυνατότητα απάλειψης της ανωτέρω πρόβλεψης (δηλαδή, τη δυνατότητα να μην συνυπολογίζονται τα σχετικά αιτήματα αύξησης ή μείωσης των τιμών προμήθειας κατά τη διαμόρφωση της τιμής εκκίνησης). Η εν λόγω πρόταση θα δύναται να λαμβάνει υπόψη και τον όποιο τυχόν σχετικό κίνδυνο της ΔΕΠΑ. Αναφορικά με την παράδοση δημοπρατούμενων ποσοτήτων στο Εικονικό Σημείο Δηλώσεων 10. Να διαθέτει στο Εικονικό Σημείο Δηλώσεων (ΕΣΔ) του ΕΣΦΑ και μόνο, όλες τις κατακυρωθείσες μέσω δημοπρασιών (ετήσιων ή τριμηνιαίων) ποσότητες φ.α. που παραδίδονται από 1.1.2015, με στόχο την περαιτέρω μείωση της εξάρτησης των Πελατών από την ίδια και την ίση μεταχείριση των συμμετεχόντων στις δημοπρασίες ανεξαρτήτως του τύπου της Σύμβασης Πώλησης φ.α. που συνάπτουν με τη ΔΕΠΑ (με ή χωρίς την υπηρεσία μεταφοράς). 11. Να διαθέτει προς παραλαβή στο ΕΣΔ την κατακυρωθείσα ανά συμμετέχοντα ποσότητα ισοκατανεμημένη σε όλο το χρονικό διάστημα αναφοράς της δημοπρασίας. Να παρέχει επιπλέον στους Πελάτες, εναλλακτικά της ανωτέρω πρόβλεψης παραλαβής με ισοκατανομή, κατ επιλογήν τους και χωρίς επιβάρυνση στην τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας έναντι της παραλαβής με ισοκατανομή, τη δυνατότητα η ημερήσια ποσότητα προς απορρόφηση να κυμαίνεται εντός των ακόλουθων ορίων: Ελάχιστη ημερήσια ποσότητα προς απορρόφηση ίση με 0 MWh Μέγιστη ημερήσια ποσότητα προς απορρόφηση ίση με το 125% της μέσης ημερήσιας ποσότητας της κατακυρωθείσας ποσότητας, όπως αυτή (ενν. η μέση ημερήσια ποσότητα) 1 Ήδη στη συνεδρίαση της 17 ης Δεκεμβρίου 2013 αποφασίσθηκε ότι εφεξής κατά τον υπολογισμό του μεσοσταθμικού κόστους προμήθειας του μίγματος αερίου που εισάγεται από τη ΔΕΠΑ ΑΕ βάσει των μακροχρόνιων συμβάσεων προμήθειας και συνακόλουθα της τιμής εκκίνησης, δέον να λαμβάνονται υπόψη προϋπολογιστικά κατά αντίστοιχο τρόπο και μεθοδολογία τόσο τα αιτήματα των προμηθευτών της για αύξηση των τιμών προμήθειας όσο και τα αιτήματα της ΔΕΠΑ ΑΕ για μείωση αυτών. 3
προκύπτει από την κατακυρωθείσα ποσότητα διά του αριθμού των ημερών της περιόδου αναφοράς. 12. Οι συμμετέχοντες στις ετήσιες και τριμηνιαίες δημοπρασίες θα δεσμεύονται να παραλάβουν και να πληρώσουν, ή αν δεν παραλάβουν εντός του χρόνου αναφοράς να πληρώσουν, το τίμημα για το σύνολο της κατακυρωθείσας σ αυτούς ποσότητας (ρήτρα αγοράς ανεξαρτήτως παραλαβής/ take-or-pay). Αναφορικά με την ημερομηνία διεξαγωγής τριμηνιαίων δημοπρασιών 13. Να διεξάγει εφεξής τις τριμηνιαίες δημοπρασίες εντός του μήνα που προηγείται της έναρξης του εκάστοτε τριμήνου αναφοράς, ώστε να καθίσταται δυνατή η απορρόφηση των κατακυρωθεισών ποσοτήτων από την πρώτη ημέρα του τριμήνου αναφοράς. Αναφορικά με την εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης 14. Να μην απαιτεί στις ετήσιες δημοπρασίες την κατάθεση εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης από τους συμμετέχοντες, εφόσον οι τελευταίοι έχουν ήδη καταθέσει σ αυτήν εγγυητική επιστολή κατά τις προβλέψεις της Σύμβασης Πώλησης φ.α., για όσο χρόνο αυτή δεν έχει λήξει και σε ύψος τέτοιο που να καλύπτει και τις κατακυρωθείσες στη δημοπρασία ποσότητες, σε αντιστοιχία με τη δέσμευσή της για κατάργηση, στο πλαίσιο των τριμηνιαίων δημοπρασιών, της υποχρέωσης κατάθεσης εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης στην περίπτωση συμμετεχόντων Πελατών με μη ληξιπρόθεσμες ή ρυθμισμένες οφειλές, οι οποίοι έχουν καταθέσει ήδη εγγυητική επιστολή κατά τις προβλέψεις της Σύμβασης Πώλησης φ.α. Σε διαφορετική περίπτωση, η ίδια θα ζητεί την κατάθεση συμπληρωματικής ή νέας εγγυητικής επιστολής για την κατακυρωθείσα ποσότητα. Αναφορικά με την προσφορά περισσότερων ή/και διαφοροποιημένων προϊόντων μέσω των ηλεκτρονικών δημοπρασιών 15. Στο βαθμό που αυτό καταστεί σκόπιμο και αναγκαίο στο μέλλον για την παροχή ακόμα μεγαλύτερης ρευστότητας στην αγορά φ.α. και την ανάπτυξη εναλλακτικών και αξιόπιστων πηγών προμήθειας φ.α, και με γνώμονα τις προοπτικές και εξελίξεις της αγοράς φ.α. και το βαθμό ανταπόκρισης των Πελατών και των Προμηθευτών στις δημοπρασίες, η Ε.Α. θα εξετάσει επίσης: Τη δυνατότητα διάθεσης βραχυπρόθεσμων προϊόντων σε μηνιαία ή/και ημερήσια βάση από τη ΔΕΠΑ στο πλαίσιο των ηλεκτρονικών δημοπρασιών. Κατά το σχεδιασμό των εν λόγω προϊόντων θα συνεκτιμηθούν η ύπαρξη και ο βαθμός ωρίμανσης του κόμβου συναλλαγών φ.α. με βάση τις σχετικές αναφορές του αρμόδιου φορέα λειτουργίας του και η τυχόν αναπροσαρμογή του σχετικού νομοθετικού πλαισίου προς την κατεύθυνση κυρίως της απλοποίησης της διαδικασίας και περιορισμού των συμβατικών προαπαιτούμενων. Τη δυνατότητα (επανα)σχεδιασμού προϊόντων στη βάση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και αναγκών κάθε κατηγορίας συμμετέχοντος στις δημοπρασίες (Προμηθευτές, Πελάτες), με στόχο ιδίως την ανάπτυξη ανταγωνιστών στην αγορά φ.α. 4
μέσω της πρόσβασής τους σε ένα ευέλικτο συνολικό χαρτοφυλάκιο προμήθειας φ.α. Στο πλαίσιο αυτό, θα εξεταστεί ιδίως η πρόταση της ΡΑΕ και της ΔΕΠΑ περί ενδεχόμενης συμμετοχής μόνο Προμηθευτών στις ετήσιες δημοπρασίες. Σημειώνεται ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού από την έκδοση της υπ αριθμ. 551/VII/2012 Απόφασής της, παρακολουθεί αδιαλείπτως και ενημερώνεται συνεχώς, τόσο από τη ΔΕΠΑ όσο και από τους πελάτες της αναφορικά με τις παραμέτρους, τον τρόπο λειτουργίας και την εξέλιξη της συμμετοχής και ανταπόκρισης των προμηθευτών και πελατών της ΔΕΠΑ στις τριμηνιαίες δημοπρασίες που διενεργούνται από το Δεκέμβριο του 2012. Στο πλαίσιο αυτό είχε ήδη προβεί από το Δεκέμβριο του 2013 σε σειρά διορθώσεων και τροποποιήσεων των διαπιστούμενων ατελειών των όρων των τριμηνιαίων δημοπρασιών, ιδίως αναφορικά με την κατάργηση της υποχρέωσης κατάθεσης εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης, την αύξηση των προς διάθεση μεριδίων σε 10.000, τον πρϋπολογιστικό συνυπολογισμό των αιτημάτων της ΔΕΠΑ προς τους προμηθευτές της για μείωση των τιμών προμήθειας φυσικού αερίου κατά τη διαμόρφωση της τιμής εκκίνησης και τη μη συμπερίληψη στο διαχειριστικό κόστος των δημοπρασιών οποιουδήποτε κόστους σχετικού με τη λειτουργία μόνιμων δομών της ΔΕΠΑ με αντικείμενο εργασιών την προμήθεια και/ ή διαχείριση των μακροχρόνιων συμβάσεων φυσικού αερίου. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα εξακολουθήσει κατά τα ανωτέρω να παρακολουθεί στενά το θέμα της λειτουργίας του κλάδου της ενέργειας, σε συνεργασία και με τη ΡΑΕ. 5