ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 ««««««««««««Επιτροπή Αναφορών 2009 16.09.2005 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Αναφορά 472/2000, του Juan José Camarena Llopis, ισπανικής ιθαγένειας, Προέδρου του «Συλλόγου Αλιέων της Denia», σχετικά με περιβαλλοντικό σχέδιο για τις ακτές Almadrava και Devesses, στη Denia, Alicante (Ισπανία) Αναφορά 686/2002, του M. Miguel Ángel Civera Meléndez, ισπανικής ιθαγένειας, εξ ονόματος της περιβαλλοντικής οργάνωσης ARENA ONG medioambiental, σχετικά με την εκτέλεση του σχεδίου Αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος των ακτών La Almadraba και Les Deveses de Dénia (Αλικάντε, Ισπανία) 1. Περίληψη της αναφοράς 0472/2000 Ο αναφέρων βεβαιώνει ότι, κατά την υλοποίηση του σχεδίου περιβαλλοντικής αποκατάστασης των ακτών Almadrava και Devesses, στη Denia, Alicante, το ισπανικό κράτος παραβίασε την οδηγία 79/409/ΕΟΚ περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών, την οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, την οδηγία 97/11/ΕΟΚ για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον και την οδηγία 90/313/ΕΟΚ σχετικά με την ελεύθερη πληροφόρηση για θέματα περιβάλλοντος. Η εν λόγω τοποθεσία αποτελεί παράκτιο θαλάσσιο οικοσύστημα 6,5 χιλιομέτρων όπου συρρέουν τρεις μικροί ποταμοί, σχηματίζοντας δέλτα ή εκβολές θεμελιώδους σημασίας για τα αποδημητικά πτηνά. Ο αναφέρων ζητά το ισπανικό κράτος να υποχρεωθεί σε αντικατάσταση του εν λόγω σχεδίου από άλλο, το οποίο θα συνάδει με τις κοινοτικές πολιτικές σχετικά με την αλιεία, το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη. Τέλος, αιτείται το εν λόγω σχέδιο να υπόκειται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 1. Περίληψη της αναφοράς 686/2002 Ο αναφέρων δηλώνει ότι το προβλεπόμενο σχέδιο είναι περιττό και θα έχει αρνητικές επιπτώσεις για δύο περιοχές που περιλαμβάνονται στο δίκτυο Natura 2000 (ΠΚΕ Sierra Helada και ΠΚΕ La Almadraba), καθώς και για ενδιαιτήματα και είδη που περιλαμβάνονται στην Οδηγία 92/43/ περί διατήρησης των φυσικών οικοτόπων, της άγριας πανίδας και CM\581277.doc PE 362.806/αναθ.V Μετάφραση εξωτερικού συνεργάτη
χλωρίδας. Επιπλέον, το σχέδιο θα είχε μη αναστρέψιμες συνέπειες για τον τοπικό αλιευτικό στόλο της περιοχής. Ο αναφέρων επισημαίνει ότι έχει εφαρμοστεί πλημμελώς η ισχύουσα νομοθεσία αφού δεν έγινε μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, γεγονός για το οποίο ζητά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να παρέμβει το δυνατόν συντομότερα στις εθνικές αρχές και στις αρχές των αυτόνομων κοινοτήτων. 2. Παραδεκτό Χαρακτηρίσθηκαν παραδεκτές στις 10 Νοεμβρίου 2000 (472/2000) και στις 18 Μαρτίου 2003 (686/2002). Η Επιτροπή κλήθηκε να παράσχει πληροφορίες (άρθρο 192, παράγραφος 4, του Κανονισμού). 3. Απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 7 Μαρτίου 2002 (472/2000) (ref PE 313.966). Η Ισπανία δεν όρισε ως «Ζώνη Ειδικής Προστασίας για τα Πτηνά» στο πλαίσιο της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ 1 τις ζώνες που επικαλείται ο αναφέρων. Ούτε πρόκειται για ζώνη θεωρούμενη «Ζώνη Σημασίας για τα Πτηνά» σύμφωνα με τον κατάλογο που συνέταξαν για λογαριασμό της Επιτροπής ειδικοί της BirdLife. Η Επιτροπή διαθέτει πληροφορίες για πιθανή ύπαρξη οικοτόπων προτεραιότητας του παραρτήματος I της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 2 σε αυτή τη ζώνη. Διαπιστώθηκε η παρουσία του τύπου οικοτόπου προτεραιότητας λειμώνες Ποσειδωνίας (1120*). Αυτού του είδους ο οικότοπος, θεωρήθηκε, κατά το τελευταίο βιογεωγραφικό σεμινάριο της περιφέρειας της Μεσογείου, ως «ανεπαρκώς εκπροσωπούμενος» στους τόπους που πρότεινε η Ισπανία για συμπερίληψη στο δίκτυο Natura 2000. Η Ισπανία πρέπει να ορίσει τόπους κοινοτικού ενδιαφέροντος που να περιλαμβάνουν αυτόν τον τύπο οικοτόπου. Οι ισπανικές αρχές απέστειλαν, πάντως, στη διάρκεια του Φεβρουαρίου του 2001 νέες προτάσεις, που αναλύονται επί του παρόντος από τις υπηρεσίες της Επιτροπής προκειμένου να διαπιστωθεί εάν αυτός ο τύπος οικοτόπου εκπροσωπείται επαρκώς. Όσον αφορά την ενδεχόμενη μη τήρηση της οδηγίας 90/313/ΕΟΚ 3 του Συμβουλίου, της 7 Ιουνίου 1990, σχετικά με την ελεύθερη πρόσβαση στις περιβαλλοντικές πληροφορίες, τα έγγραφα που διαβιβάστηκαν δεν τεκμαίρουν την ύπαρξη παράβασης. Μάλιστα, από την ανάγνωση του σημείου 7 της αναφοράς, μπορεί να συναχθεί ότι οι πληροφορίες για το σχέδιο βρίσκονταν στη διάθεση του κοινού. Τα κράτη μέλη ορίζουν τους τρόπους με τους οποίους διατίθενται αποτελεσματικά οι πληροφορίες. Εάν ζητηθεί αντίγραφο ενός σχεδίου, η διάθεσή του μπορεί να απαιτήσει την καταβολή ενός τέλους, χωρίς όμως αυτό να δύναται να υπερβεί ένα λογικό ποσό, όπως ορίζει το άρθρο 5 της ανωτέρω οδηγίας. Πάντως, από τις πληροφορίες που διαβιβάστηκαν στην Επιτροπή δεν στοιχειοθετείται παραβίαση αυτής της διάταξης. 1 ΕΕΕΚ αριθ. L 103 της 25.4.79, σελ. 1 2 ΕΕΕΚ αριθ. L 206 της 22.7.92, σελ. 7 3 ΕΕΕΚ αριθ. L 158 της 26.6.1990, σελ. 56 PE Μετάφραση εξωτερικού συνεργάτη 2/6 CM\581277.doc
Παρά ταύτα, η ίδια οδηγία ορίζει στο άρθρο 4 ότι το άτομο που εκτιμά πως η αίτησή του για πληροφόρηση απορρίφθηκε ή αγνοήθηκε καταχρηστικά, ή ότι δεν απαντήθηκε ικανοποιητικά εκ μέρους της δημόσιας αρχής, μπορεί να προβεί σε δικαστική ή διοικητική προσφυγή κατά της απόφασης, σύμφωνα με τη σχετική εθνική νομοθεσία. Σύμφωνα με την ισπανική νομοθεσία που μεταφέρει την οδηγία 90/313/ΕΟΚ, (νόμος 38/95 της 13ης Δεκεμβρίου, που τροποποιήθηκε από τον νόμο 55/99 της 29ης Δεκεμβρίου 1999), είναι δυνατή τόσο η διοικητική, όσο και η δικαστική προσφυγή, με την τήρηση των διατάξεων του άρθρου 4 της οδηγίας. 3. Απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 17 Ιουλίου 2003 (686/2002) (ref.pe 331.841). Όπως αναφέρθηκε στο πλαίσιο της αναφοράς αριθ. 472/2000, η οποία αφορά το ίδιο ζήτημα με την παρούσα, η Επιτροπή απευθύνθηκε στις ισπανικές αρχές ζητώντας περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με το καταγγελλόμενο σχέδιο και την εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου στη συγκεκριμένη περίπτωση. Μετά την ανάλυση των πληροφοριών που απέστειλαν οι ισπανικές αρχές και οι αναφέροντες, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το σχέδιο για την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος των ακτών, το οποίο αποτελεί αντικείμενο της παρούσας αναφοράς, ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στους τόπους που πρότειναν οι ισπανικές αρχές για ένταξη στο Δίκτυο Natura 2000, είτε λόγω των εργασιών αμμοληψίας είτε λόγω της αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος των ίδιων των ακτών. Επιπλέον, οι εν λόγω τόποι φιλοξενούν έναν οικότοπο κοινοτικού ενδιαφέροντος, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως οικότοπος προτεραιότητας βάσει του παραρτήματος I της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 1 (υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας - Posidonion oceanicae). Η Επιτροπή εκτιμά, ωστόσο, ότι οι επιπτώσεις του σχεδίου στις τοποθεσίες είναι πιθανό να μην αξιολογήθηκαν σωστά πριν από τη χορήγηση της άδειας για το έργο. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή προέβη στα αναγκαία διαβήματα προκειμένου να διασφαλίσει ότι, στην προκειμένη περίπτωση, οι ισπανικές αρχές θα εφαρμόσουν ορθά την οδηγία 92/43/ΕΟΚ και την οδηγία 85/337/ΕΟΚ 2, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/11/ΕΚ 3. Τέλος, κάλεσε για μία ακόμη φορά τις ισπανικές αρχές να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με τη θέση της Επιτροπής. Επί του παρόντος, η Επιτροπή αναλύει τη θέση των ισπανικών αρχών, ερευνώντας το ενδεχόμενο παράβασης του κοινοτικού δικαίου. 4. Συμπληρωματική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 18 Οκτωβρίου 2002 (472/2000). Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, το σχέδιο αποκατάστασης των ακτών που αποτελεί αντικείμενο της παρούσας αναφοράς ενδέχεται να έχει σημαντική επίδραση σε τόπους που έχουν προταθεί από τις ισπανικές αρχές για ένταξη στο δίκτυο Natura 2000, είτε λόγω των 1 ΕΕ L 206 της 22.7.92, σελ. 7 2 ΕΕ L 175 της 5.7.1985, σελ. 40 3 ΕΕ L 73 της 14.3.1997, σελ. 5 CM\581277.doc 3/6 PE Μετάφραση εξωτερικού συνεργάτη
αμμοληψιών, είτε λόγω της αποκατάστασης των ακτών αυτής καθεαυτής. Εξάλλου, οι εν λόγω περιοχές φιλοξενούν έναν οικότοπο κοινοτικού ενδιαφέροντος που χαρακτηρίζεται ως οικότοπος προτεραιότητας στο παράρτημα I της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 1 (εκτάσεις θαλάσσιας βλάστησης με Ποσειδωνία - Posidonion oceanicae). Αξίζει να σημειωθεί εξάλλου ότι οι ισπανικές αρχές υπέβαλαν στην Επιτροπή αίτημα κοινοτικής συγχρηματοδότησης, στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE, με αντικείμενο την προστασία των τόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος της περιφέρειας της Βαλένθια. Τα γεγονότα που αποκαλύπτει ο αναφέρων γνωστοποιήθηκαν στην Επιτροπή μέσω καταγγελίας. Στο πλαίσιο της εξέτασης αυτής της καταγγελίας, η Επιτροπή απευθύνθηκε στις ισπανικές αρχές για να ζητήσει τις παρατηρήσεις τους σχετικά με τα γεγονότα που αναφέρονται στην καταγγελία και όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ στην υπό εξέταση υπόθεση. Προς το παρόν, η απάντηση των ισπανικών αρχών εξετάζεται από την Επιτροπή, προκειμένου να διευκρινιστεί το ενδεχόμενο παραβίασης του κοινοτικού δικαίου. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί παραβίαση, η Επιτροπή δεν θα παραλείψει να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσει την τήρηση του κοινοτικού δικαίου. 4. Απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 14 Ιανουαρίου 2004. Στο πλαίσιο της υπόθεσης που εξετάζει η Επιτροπή σε σχέση με το σχέδιο που καταγγέλλεται στις αναφορές 472/2000 και 686/2002, τον Οκτώβριο του 2003 πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη διμερής συνάντηση, μεταξύ των υπηρεσιών της Επιτροπής και των ισπανικών αρχών, προκειμένου να συγκεντρωθούν συμπληρωματικές πληροφορίες. Οι ισπανικές αρχές επεσήμαναν ότι η αμμοληψία για την αποκατάσταση των ακτών της αυτόνομης κοινότητας της Βαλένθια πραγματοποιήθηκε στο κοίτασμα που βρίσκεται κατά μήκος των παραλίων της Serra Gelada (Αλικάντε), όπου δεν υπάρχει οικότοπος κοινοτικού ενδιαφέροντος. Οι ισπανικές αρχές επεσήμαναν επίσης ότι οι δραστηριότητες ανάπλασης ακτών στην επαρχία του Αλικάντε πραγματοποιήθηκαν εκτός των τόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος που προτάθηκαν από τις ίδιες τις ισπανικές αρχές ενόψει της σύστασης του δικτύου Natura 2000. Επί του παρόντος, εξετάζονται οι πληροφορίες που παρείχαν οι ισπανικές αρχές. 5. Συμπληρωματική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 8 Απριλίου 2003 (472/2000). Κατόπιν ανάλυσης της απάντησης των ισπανικών αρχών στα αιτήματα της Επιτροπής για παροχή πληροφοριών, ξεκίνησαν τα απαραίτητα διαβήματα προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή από τις ισπανικές αρχές της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 2 και της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ 3, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/11/ΕΚ 4, στην προκειμένη περίπτωση. 1 ΕΕ L 206 της 22.7.92, σελ. 7. 2 ΕΕ L 206 της 22.7.92, σελ. 7 3 ΕΕ L 175 της 5.7.1985, σελ. 40 4 ΕΕ L 73 της 14.3.1997, σελ. 5 PE Μετάφραση εξωτερικού συνεργάτη 4/6 CM\581277.doc
Η Επιτροπή δεν θα παραλείψει να τηρήσει την Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενήμερη για τις εξελίξεις σχετικά με την υπόθεση αυτή. Εξάλλου, κατόπιν των πληροφοριών που έλαβε από τις ισπανικές αρχές, η Επιτροπή βεβαιώνει ότι δεν της υποβλήθηκε καμία αίτηση για συγχρηματοδότηση του σχεδίου ανάπλασης των ακτών «Almadrava και Devesses» στη Denia (Alicante). Επίσης, δεν υποβλήθηκε καμία αίτηση στο Ταμείο Συνοχής και τα διαρθρωτικά ταμεία. Εάν, στο μέλλον, οι ενδιαφερόμενες αρχές του κράτους μέλους υποβάλουν τα σχέδια αυτά στην Επιτροπή, αυτή θα φροντίσει να εξετάσει την ενδεχόμενη αυτή αίτηση στο πλαίσιο των σχετικών κανόνων του κοινοτικού δικαίου. 6. Απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 14 Ιανουαρίου 2004. Στο πλαίσιο της υπόθεσης που ερευνά η Επιτροπή σε σχέση με το σχέδιο που καταγγέλλεται στις αναφορές 472/2000 και 686/2002, διεξήχθη τον Οκτώβριο 2003 στη Μαδρίτη διμερής συνάντηση μεταξύ των υπηρεσιών της Επιτροπής και των ισπανικών αρχών, προκειμένου να ληφθούν συμπληρωματικές πληροφορίες για την προκειμένη περίπτωση. Οι ισπανικές αρχές ανέφεραν ότι η αμμοληψία για την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος των ακτών της αυτόνομης κοινότητας της Βαλέντσια πραγματοποιήθηκε στο κοίτασμα που βρίσκεται κατά μήκος της ακτής της Serra Gelada (Alicante), σε ζώνες όπου ουδέν ενδιαίτημα κοινοτικού ενδιαφέροντος συναντάται. Οι ισπανικές αρχές ανέφεραν επίσης ότι οι εργασίες αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος των ακτών στην επαρχία Alicante διεξήχθησαν εκτός των τόπων κοινοτικής σπουδαιότητας που πρότειναν οι ίδιες οι ισπανικές αρχές ενόψει της σύστασης του δικτύου Natura 2000. Επί του παρόντος, συνεχίζεται η εξέταση των πληροφοριών που παρέσχαν οι ισπανικές αρχές. 7. Συμπληρωματική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη την 1η Φεβρουαρίου 2005. Η Επιτροπή, μετά από ανάλυση των διαθέσιμων πληροφοριών, διαπίστωσε παράβαση του κοινοτικού δικαίου στον τομέα του περιβάλλοντος σε σχέση με το σχέδιο αμμοληψίας και αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος ορισμένων παραλιών της περιοχής της Βαλέντσια. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή απέστειλε αιτιολογημένη γνώμη στο Βασίλειο της Ισπανίας, σύμφωνα με τη διαδικασία επί παραβάσει που προβλέπεται στο άρθρο 226 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η Επιτροπή δεν θα παραλείψει να ενημερώσει την Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη συνέχεια που θα δοθεί στην παρούσα υπόθεση.. 8. Συμπληρωματική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 16 Σεπτεμβρίου 2005. Όπως αναφέρεται στην προηγούμενη ανακοίνωση, η Επιτροπή απέστειλε στις 3 Σεπτεμβρίου 2004 αιτιολογημένη γνώμη στο Βασίλειο της Ισπανίας, σύμφωνα με τη διαδικασία επί παραβάσει που προβλέπεται στο άρθρο 226 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η προθεσμία που ορίστηκε στις ισπανικές αρχές για να εγκρίνουν τις διατάξεις CM\581277.doc 5/6 PE Μετάφραση εξωτερικού συνεργάτη
που είναι απαραίτητες για να συμμορφωθούν με την κοινοτική νομοθεσία ήταν έξι μήνες. Επειδή οι ισπανικές αρχές δεν απάντησαν εντός αυτής της προθεσμίας, η Επιτροπή αποφάσισε συνεπώς να φέρει την υπόθεση ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Στη συνέχεια ελήφθη απάντηση των ισπανικών αρχών. Αυτή η απάντηση εξετάζεται τώρα από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και θα ληφθεί υπόψη στην περίπτωση που κατατεθεί δικόγραφο ενώπιον του Δικαστηρίου. PE Μετάφραση εξωτερικού συνεργάτη 6/6 CM\581277.doc