ΕΛΛΑ Α ΣΗΜΕΡΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΑΖΑΣ

ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΤΕΕ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΠΕ ΣΕ ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Η ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ & ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤHN ΕΛΛΑ Α ΣΗΜΕΡΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΑΖΑΣ ΚΩΝ. ΓΡ. ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ Ελληνικός Σύνδεσµος Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Εκτελεστική Επιτροπή COGEN EUROPE Ρόδος, 8-9/5/2009

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ Η.Θ. Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού και Θερµότητας (ΣΗΘ) είναι η ταυτόχρονη παραγωγή Ηλεκτρικής ή/και Μηχανικής Ενέργειας και οικονοµικά αξιοποιήσιµης Θερµικής ή/και Ψυκτικής Ενέργειας στο πλαίσιο µιας µόνο διαδικασίας Κ.Ο. 2004/8/ΕΚ Ν. 3734/2009

ΤΑ ΩΦΕΛΗ ΤΗΣ ΣΗΘ

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΗΘ Αύξηση του βαθµού απόδοσης των συστηµάτων παραγωγής ενέργειας Αποκέντρωση της ηλεκτροπαραγωγής µε αποτέλεσµα την οικονοµική και κοινωνική ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο Αύξηση της αξιοπιστίας ηλεκτροδότησης Μείωση του κόστους κάλυψης των ενεργειακών αναγκών Χρήση πολλών καυσίµων

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΗΘ Steam Turbines Gas Turbines Engines (Diesel, Otto) Combined Cycles Micro turbines Fuel Cells Stirling Engines

ΚΥΡΙΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΗΘ Βιοµηχανία Τηλεθέρµανση Τηλεψύξη Κτίρια

ΣΗΘ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΙΠΑΡΑΓΩΓΗ Το µεγαλύτερο µέρος εφαρµογών ΣΗΘ σε όλες τις χώρες, αφορά το βιοµηχανικό τοµέα Αναµένεται µεγαλύτερη ανάπτυξη σε εφαρµογές συστηµάτων ΣΗΘ σε εφαρµογές τρι-παραγωγής

ΤΗΛΕΘΕΡΜΑΝΣΗ - ΤΗΛΕΨΥΞΗ Η Τηλεθέρµανση / Τηλεψύξη συνδυάζεται µε µονάδες ΣΗΘ Σηµαντικός ο ρόλος του λιγνίτη, του ΦΑ, αλλά και της βιοµάζας Απαραίτητες οι υψηλές αρχικές επενδύσεις Σοβαρά περιβαλλοντικά οφέλη Τέσσερα δίκτυα στην Ελλάδα, 27 στην Ιταλία, κανένα στην Ισπανία και την Πορτογαλία?? Source: Euroheat and Power

ΣΗΘ ΚΑΙ ΤΡΙΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΕ ΚΤΙΡΙΑ Στην Ελλάδα οι απαιτήσεις για Ψύξη είναι πιθανά περισσότερες από τις απαιτήσεις για Θέρµανση. υσκολίες στην αντικατάσταση των συµβατικών παλαιών συστηµάτων κλιµατισµού. Απαιτούνται νέοι τρόποι διασύνδεσης µε το υπάρχον ηλεκτρικό δίκτυο.

Η ΤΡΙΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡ ΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ: BERLAYMONT 2000 Επίσης στο Γερµανικό, Φιλανδικό, ανικό, Ιρλανδικό, Ολλανδικό Κοινοβούλιο και στο Whitehall

ΣΗΘ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Συνολική παραγωγή ενέργειας (%) από ΣΗΘ για το έτος 2006 EU-15 UK Sweden Finland Portugal Austria Netherlands Luxembourg Italy Ireland France Spain Greece Germany Denmark Belgium 0 10 20 30 40 50 60 ΠΗΓΕΣ: Eurostat, COGEN Europe, Cogena

ΣΗΘ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Εκτίµηση του ΕΣΣΗΘ 600 500 400 300 200 100 Cogeneration Capacity 1995-2001 and identified Potentials (MWe) Η δυνατότητα ανάπτυξης σύµφωνα µε τον ΕΣΣΗΘ 0 1998 2007 Μικρό µερίδιο της ΣΗΘ, περισσότερο από Αυτοπαραγωγούς υνατότητα αύξησης της ΣΗΘ για τα έτη 2007-2015 Αναµένεται 50% άνοδος στην εγκατεστηµένη ισχύ στο βιοµηχανικό τοµέα ως το τέλος του 2009 (ENDESA SA) Αναµενόµενη ανάπτυξη συστηµάτων ΣΗΘ µικρής κλίµακας στον τριτογενή τοµέα Οικονοµικά κίνητρα από το Β, Γ & ΚΠΣ & Αναπτ. Νόµο

ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΗΣ ΣΗΘ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Στην Ελλάδα, σήµερα Εγκατεστηµένα 346,8 ΜW, µε ετήσια παραγωγή Η.Ε. 3122 GWh (ΡΑΕ, 2005) Πρόσφατες µελέτες ΚΑΠΕ 2007- δείχνουν ότι το υπάρχον δυναµικό για: τη βιοµηχανία : 400-500 MWe τον τριτογενή τοµέα : 300-400 MWe Αλλά υπάρχουν σοβαρά εµπόδια, αρκετή γραφειοκρατία, που πρέπει να επιλυθούν άµεσα, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό της ΣΗΘ στην Ελλάδα

ΑΡΧΙΚΟ ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ Το αρχικό επενδυτικό κόστος για µονάδες ΣΗΘ, π.χ. 10 MWe, µειώνεται γρήγορα µε την πάροδο του χρόνου 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1990 1995 2000 2005 USD/kWe

ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΑΛΛΑΖΕΙ... οι ζηµιές από τα ακραία καιρικά φαινόµενα κοστίζουν δις Ευρώ. 3 December 1999: 2.2 billion 26 December 1999: 6 billion Άνοδος των εκποµπών αερίων ρύπων CO 2 27 December 1999: 2.5 billion 10.8 billion Source: Münchener Rückversicherungsgesellschaft

Biofuel CHP 1000 800 600 400 200 0 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΡΥΠΩΝ CO 2 Εκποµπή αερίων ρύπων CO 2 -kg CO 2 /MWth New clean coal-fired station Coal gasification/steam turbine Coal CHP New gas combined cycle (CCGT) Gas CHP Coal-fired steam turbine

ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΑΖΑ ΣΕ ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

ΤΙ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ ΡΟΥΝ ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΚΑΥΣΙΜΟ ΒΙΟΜΑΖΑ Θερµότητα για Κτίρια Κοινότητες Βιοµηχανικές διεργασίες Με «τοπικό» καύσιµο. Μονάδα τηλεθέρμανσης, Θερμότητα από σπόρο ρέβας, Γερμανία καθώς επίσης ηµιουργία εργασίας Αξιοποίηση αποβλήτων Μια ευκαιρία εφαρµογής τηλεθέρµανσης και χρήσης απορριπτόµενης θερµότητας

Θερµική Μονάδα ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΒΙΟΜΑΖΑ Σύστηµα ανάκτησης απορ. θερµότητας Σύστηµα καύσης Βιοµάζας για φορτίο βάσης Σύστηµα θέρµανσης για φορτίο αιχµής Σύστηµα ΣΗΘ Σύστηµα διανοµής θερµότητας Παροχή θερµού νερού, επιστροφή ψυχρού Για κτίριο ή σύστηµα τηλεθέρµανσης Λειτουργία παροχής καυσίµου Παραλαβή, αποθήκευση καυσίµου και µεταφορά και συνήθως αυτοµατοποιηµένη µεταφορά καυσίµου από δοχείο ηµέρας προς την καύση Ξύλα μικρής διαμέτρου πακεταρισμένα σε μπάλες, Φινλανδία

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΒΙΟΜΑΖΑ Παροχή Καύσιμου Βιομάζας (πρώτης ύλης) Λέβητας εφεδρικός και αιχμής Παροχή θερμού νερού Εναλλάκτης θερμότητας Καμινάδα και σύστημα εξάτμισης Συλλογή σωματιδίων Αποθήκευση Καυσίμου Βιομάζας (πρώτης ύλης) Μεταφορά Ανάκτηση καυσίμου Βιομάζας (πρώτης ύλης) Θάλαμος καύσης Απομάκρυνση και αποθήκευση τέφρας Διάγραμμα:Οδηγός αγοράς για μικρά εμπορικά συστήματα καύσης βιομάζας (Buyer s Guide To Small Commercial Biomass Combustion Systems) NRCan

ΚΑΥΣΙΜΑ ΒΙΟΜΑΖΑΣ Τα καύσιµα Βιοµάζας (πρώτη ύλη) συµπεριλαµβάνουν Ξύλο για καύση βιομάζας Ξύλο και κατάλοιπα ξύλου (µεγάλα κοµµάτια, πριονίδι, συµπιεσµένα τεµάχια, τσιπς) Αγροτικά κατάλοιπα (άχυρα, σκύβαλα, φλούδες, ζωικά απορρίµµατα και κοπριά) Ενεργειακές καλλιέργειες (υβριδικές λεύκες, σόργο, ιτιές) Τσόφλια καρυδιών για καύση Βιομάζας ηµοτικά στερεά απόβλητα Βασικοί παράγοντες πρώτης ύλης Θερµογόνος δύναµη και περιεχόµενη υγρασία Αξιοπιστία, ασφάλεια παροχής και σταθερότητα τιµής Μεταφορά και εγκαταστάσεις αποθήκευσης

ΠΑΡΑ ΕIΓΜΑΤΑ: ΑΥΣΤΡIΑ, Α, ΓΕΡΜΑΝIΑ Α ΣΛΟΒΕΝIΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚA ΣΥΣΤHΜΑΤΑ ΣΕ ΚΟΙΝOΤΗΤΕΣ Οµάδες κτιρίων συµπεριλαµβανοµένων σχολείων, νοσοκοµείων και οικιστικών συγκροτηµάτων Αυτόματος χειρισμός πρώτης ύλης Μετατροπή τηλεθέρμανσης από ορυκτά καύσιμα σε Βιομάζα, Σλοβενία Λέβητας-καυστήρας Ξύλου

ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ: ΚΑΝΑ ΑΣ ΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ Αυτόνοµα κτίρια µπορούν να έχουν τη δική τους θέρµανση µε βιοµάζα ηµόσια: σχολεία, νοσοκοµεία, δηµοτικά κτίρια Εµπορικά: καταστήµατα, στάθµευσης κλπ. Μικρό Εμπορικό σύστημα θέρμανσης με Βιομάζα, Καναδάς

ΠΑΡΑ ΕIΓΜΑΤΑ: ΒΡΑΖΙΛIΑ Α ΚΑΙ ΗΠΑ ΘΕΡΜOΤΗΤΑ ΙΕΡΓΑΣΙΩΝ Συχνά χρησιµοποιείται σε χώρους παραγωγής βιοµάζας όπου χρειάζεται θερµότητα για διεργασίες Πριονιστήρια, εργοστάσια ζάχαρης και αλκοόλ, επιπλοποιία, και εγκαταστάσεις ξήρανσης αγροτικών προιόντων. Ζαχαροκάλαμο για θερμότητα διεργασιών, Χαβάη Βαγάσση για θερμότητα διεργασιών σε Μύλο, Βραζιλία Εσωτερικό θαλάμου καύσης ix

ΒΙΟΜΑΖΑ ΚΑΙ ΣΗΘ: ΚΑΥΣΙΜΑ Γεωργικά υπολείµµατα ασικά υπολείµµατα Αστικά απόβλητα

ΒΙΟΜΑΖΑ ΚΑΙ ΣΗΘ: ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ

ΒΙΟΜΑΖΑ ΚΑΙ ΣΗΘ: ΜΗΧΑΝΕΣ ΣΗΘ - ΚΑΥΣΗ Για αστικά απόβλητα Για γεωργικά υπολείµµατα

ΒΙΟΜΑΖΑ ΚΑΙ ΣΗΘ: ΣΥΝ ΕΣΗ ΜΕ ΙΚΤΥΟ Συµπαραγόµενη ΗΕ στο ίκτυο Εργοστάσιο βιοµάζας µε ΣΗΘ

ΙΕΘΝΗ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ Νησί της Νότιας ανίας, 7200 κάτοικοι. Στόχος: 80-100% REI και αποθήκευση ενέργειας (1998-2008) επετεύχθη! Αρχή: 80 s: ηλιακοί συλλέκτες, ανεµογεννήτριες Οργανισµός Ανανεώσιµης Ενέργειας Τηλεθέρµανση Marstal: ηλιακοί συλλέκτες (19043 m 2 ) και καύση απορριπτόµενων λιπαντικών. Τηλεθέρµανση Aeroeskoebing: ηλιακοί συλλέκτες (4900 m 2 ) και βιοµάζα Τηλεθέρµανση Rise: ηλιακοί συλλέκτες (4900 m 2 ) και βιοµάζα Αιολικά Πάρκα: κάλυψη 10% και 50% ηλεκτρικής κατανάλωσης

AEROE ΤΗΛΕΘΕΡΜΑΝΣΗ MARSTAL

ΙΕΘΝΗ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ Νησί στην κεντρική ανία, 4400 κάτοικοι Επίσηµο Νησί Ανανεώσιµης Ενέργειας της ανίας Στόχοι: 100% κάλυψη ενεργειακών αναγκών από ΑΠΕ, αύξηση αποδοτικότητας µεταφορών, πρότυπο για προώθηση ΑΠΕ, νέες θέσεις εργασίας Ηλεκτρική Ενέργεια: Αιολικά Πάρκα - 75% κατανάλωσης, Βιοµάζα + ΣΗΘ 25% Θέρµανση: 60% τηλεθέρµανση 40% ιδιωτικά συστήµατα Μεταφορές: 10 ανεµογεννήτριες σε θαλάσσια περιοχή ισχύος 2,3 MW για να καλύψουν τις καταναλώσεις του Τοµέα Μεταφορών στο νησί Ακόµα: Μεµονωµένα Ιδιωτικά Έργα Εξοικονόµησης Ενέργειας, Βιοµάζας.

ΤΗΛΕΘΕΡΜΑΝΣΗ ΣΤΟ ΝΗΣΙ SAMSOE Βασίζεται σε βιοµάζα (άχυρα) και ηλιακούς συλλέκτες Καλύπτει το 65% των βασικών αναγκών της πόλης του νησιού Tranebjerg από το 1993 Σήµερα, η τηλεθέρµανση µε βιοµάζα καλύπτει το 50% των αναγκών του νησιού Αποµένουν 2000 κατοικίες, 800 είναι καλοκαιρινές κατοικίες, όπου η θέρµανση τους καλύπτεται από ηλεκτρική ενέργεια ή από θερµάστρες µε καυσόξυλα.

ΤΗΛΕΘΕΡΜΑΝΣΗ SAMSOE Tranebjerg Θερµικός Σταθµός

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Τ/Θ

ΤΗΛΕΘΕΡΜΑΝΣΗ ΣΤΟ ONSBJERG 800 kw λέβητας µε καύσιµο άχυρα - 2.9 km σύστηµα Τηλεθέρµανσης - 79 κατοικίες - Θερµική κατανάλωση των κτιρίων : 1500 MWh το χρόνο - Θερµικές απώλειες των µονωµένων σωλήνων : 300 MWh το χρόνο

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΗΘ ΑΠΟ ΒΙΟΜΑΖΑ ιαθεσιµότητα, ποιότητα και τιµή της πρώτης ύλης βιοµάζας σε σχέση µε ορυκτά καύσιµα Μελλοντικά µη-ενεργειακή χρήση βιοµάζας (π.χ. χαρτοπολτός) Μακροπρόθεσµα συµβόλαια ιαθεσιµότητα χώρου για παραλαβή, αποθήκευση καυσίµου και ογκώδη λέβητα Ύπαρξη αποκλειστικών, αξιόπιστων χειριστών Προµήθεια καυσίµου και αποµάκρυνση τέφρας Περιβαλλοντικοί κανονισµοί ποιότητας αέρα και απόρριψης τέφρας Θέµατα προστασίας και ασφάλειας

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΒΙΑΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ! ΧΘΕΣ Central power station ΜΕΛΛΟΝ: αποκεντρωµένη παραγωγή σε ένα πλήρως αναπτυγµένο δίκτυο ΗΕ Transmission Network Photovoltaics power plant Storage Storage Flow Control House Distribution Network Local CHP plant Storage Power quality device Storage Wind power plant Power quality device House with domestic CHP Factory Commercial building ΗΑποκεντρωµένη Παραγωγή Ενέργειας είναι Καθαρότερη, Φθηνότερη και πιο Αξιόπιστη!

ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΤΥΧΟΥΜΕ Σταθερό νοµοθετικό σύστηµα που θα αντανακλά την αποδοτικότητα της Ενέργειας αλλά και την ασφάλεια των παρεχόµενων προνοµίων της Συµπαραγωγής Παροχή εξηγήσεων όσον αφορά τα εξωτερικά κόστη Σωστοί κανόνες που θα διασφαλίζουν τη διαφανή και αµεροληπτική πρόσβαση της ΣΗΘ στο σύστηµα ηλεκτρισµού ιαφανής και αµεροληπτική χρήση καυσίµων Νέα ενεργειακή πολιτική της χώρας που θα θέτει σκοπούς και στόχους, τόσο για την ορθολογική χρήση της Ενέργειας, την ΣΗΘ, τις ΑΠΕ.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΗΣΗΘ είναι ένα κατάλληλο εργαλείο για την αποκεντρωµένη παραγωγή, αφού εκτός των άλλων, έχει µεγάλη συνεισφορά στη µείωση του CO 2 υνατότητα για διπλασιασµό συµπαραγωγικού ηλεκτρισµού ως το 2015 - υνατότητα για παραγωγή του 22% της συνολικής παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ υνατότητα µείωσης 127 εκ. τόνους εκποµπών αερίων ρύπων στην ΕΕ ως το 2010 & 258 εκ. τόνους ως το 2020 Οι εφαρµογές µικρής κλίµακας συστηµάτων ΣΗΘ έχουν πολλά πλεονεκτήµατα, ιδιαίτερα στον τριτογενή αλλά και οικιακό τοµέα Το ενεργειακό κόστος για θέρµανση από βιοµάζα µπορεί να είναι πολύ µικρότερο από κόστος θέρµανσης µε συµβατικά καύσιµα, ακόµα και όταν συµπεριλαµβάνεται το υψηλότερο αρχικό κόστος των συστηµάτων βιοµάζας. Σοβαρό δυναµικό για ΣΗΘ µε βιοµάζα σε νησιά.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! www.hachp.gr www.cogen.org