ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΖΩΑ ΚΑΙ ΖΩΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΕΠΙΜΟΡΦOYMENH: ΠΗΛΕΙΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Πηλείδου Κωνσταντίνα ΤΑΞΕΙΣ: Τάξη Γ ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Κατοικίδια ζώα και ζώα του δάσους ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Αισθητική Αγωγή, Γλώσσα, Μελέτη Περιβάλλοντος, Μουσική, ΤΠΕ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΟ Α.Π.Σ. ΚΑΙ ΤΟ Δ.Ε.Π.Π.Σ. Η εκπαιδευτική παρέμβαση είναι συμβατή με το ΔΕΠΠΣ, καθώς έχει επεκτάσεις στη Γλώσσα, στη Μελέτη Περιβάλλοντος, στην Αισθητική Αγωγή και στη Γλώσσα, και με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών για τη Μελέτη Περιβάλλοντος της Γ Τάξης του Δημοτικού Σχολείου. ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: 2 διδακτικές ώρες ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ: Η υλικοτεχνική υποδομή που απαιτείται είναι εργαστήριο υπολογιστών, δυνατότητα σύνδεσης με το διαδίκτυο και βιντεοπροβολέας. Για την υλοποίηση του σεναρίου θα χρησιμοποιηθεί η αίθουσα της τάξης, η οποία διαθέτει ηλεκτρονικό υπολογιστή με σύνδεση στο διαδίκτυο και προβολέα, το Εργαστήριο Η/Υ, το οποίο διαθέτει επαρκή αριθμό υπολογιστών και εκτυπωτή. Ένα μεγάλο μέρος του σεναρίου θα υλοποιηθεί στο Εργαστήριο Η/Υ. Για την οργάνωση της τάξης προτείνεται το μοντέλο της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας. Οι ομαδοσυνεργατικές διδασκαλίες, επιφέρουν θετικά αποτελέσματα, τόσο στη σχολική μάθηση, όσο και στη γενικότερη ανάπτυξη του παιδιού, ιδίως στους τομείς της κοινωνικής και της γνωστικής ανάπτυξης. ΛΟΓΙΣΜΙΚΑ ΠΟΥ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ: Ο κειμενογράφος Word είναι ένα δυναμικό και ευέλικτο εργαλείο για την επεξεργασία, αναδιατύπωση και μορφοποίηση ενός κειμένου, δίνοντας τη δυνατότητα στους/στις μαθητές/τριες να βελτιώσουν το γραπτό τους λόγο. 1

Λογισμικό Παρουσίασης, Power Point, ως πολυμεσικό και υπερμεσικό εργαλείο συμβάλλει στην ανάπτυξη και ενίσχυση των γνωστικών δομών των μαθητών /τριών, προσφέροντας έναν ελκυστικό και εναλλακτικό τρόπο παρουσίασης του διδακτικού αντικειμένου. Λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης Kidsriration ως πολυμεσικό και υπερμεσικό εργαλείο αξιοποιεί τις πρότερες γνώσεις των μαθητών/τριών, επιτρέπει τους συσχετισμούς και τις συγκρίσεις και συμβάλλει στην ανάπτυξη και ενίσχυση των γνωστικών δομών των μαθητών/τριών, προσφέροντας έναν ελκυστικό και εναλλακτικό τρόπο επεξεργασίας του διδακτικού αντικειμένου. Λογισμικά ζωγραφικής Tux Paint/Revelation Natural Art, τα οποία συμβάλλουν στη δημιουργία του κατάλληλου παιδαγωγικού κλίματος στην τάξη και επιτρέπουν στους/στις μαθητές/τριες να συμμετέχουν ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία με παιγνιώδη τρόπο. Διαδραστικό Βιβλίο Μελέτης Περιβάλλοντος Γ Δημοτικού. Διαδικτυακά παιχνίδια εξάσκησης, τα οποία συμβάλλουν στη δημιουργία του κατάλληλου παιδαγωγικού κλίματος μέσα στην τάξη και επιτρέπει στους/στις μαθητές/τριες να συμμετέχουν ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία με παιγνιώδη τρόπο. Διαδικτυακές βιντεοπαρουσιάσεις χώρων και τραγουδιών μέσω YouTube. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Τα παιδιά είναι εξοικειωμένα με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και με τα λογισμικά που είναι απαραίτητα για την εκτέλεση του σεναρίου, καθώς επίσης και με την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο και την κατευθυνόμενη περιήγηση στο Διαδίκτυο. Η/o εκπαιδευτικός συμβουλεύει, καθοδηγεί και συμβάλλει στην αυτοδιόρθωση. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 2

Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο: Η εκπαιδευτική παρέμβαση ως προς το γνωστικό αντικείμενο θα εστιάσει να αναγνωρίζουν, να ταξινομούν τα κατοικίδια ζώα και τα ζώα που ζουν στα δάση και να γνωρίσουν το περιβάλλον που ζουν. Β. Ως προς τις ΤΠΕ, η εκπαιδευτική παρέμβαση στοχεύει να προσεγγίσουν τα παιδιά τις ΤΠΕ ως πηγή πληροφορίας, εργαλείο μάθησης και δημιουργίας και να εξοικειωθούν περαιτέρω με τη χρήση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική και μαθησιακή διαδικασία. Γ. Ως προς τη διαδικασία μάθησης, η εκπαιδευτική παρέμβαση στοχεύει να μάθουν τα παιδιά να ερευνούν, να λειτουργούν ομαδοσυνεργατικά και έτσι να αποκτούν γνώσεις αλλά και να αναπτύσσουν σχέσεις γόνιμης αλληλεπίδρασης, βοηθώντας το ένα το άλλο, αντλώντας ικανοποίηση από τη μαθησιακή διαδικασία ώστε να βελτιώνουν την αυτοεκτίμησή τους και την εικόνα για τον εαυτό τους. ΦΑΣΕΙΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Περιγραφή της παρέμβασης Η τάξη αποτελείται από 22 μαθητές/τριες οι οποίοι/ες χωρίζονται σε τέσσερις ανομοιογενείς ως προς το φύλο και τις μαθησιακές ικανότητες ομάδες και χρησιμοποιούν τους ανάλογους υπολογιστές. Η/ο εκπαιδευτικός έχει φροντίσει εκ των προτέρων να εγκαταστήσει στον κάθε υπολογιστή που θα χρησιμοποιήσουν οι ομάδες των μαθητών τα αντίστοιχα λογισμικά και να δημιουργήσει τα ανάλογα αρχεία στον κειμενογράφο και στο λογισμικό παρουσίασης καθώς και τα φύλλα εργασίας με τα οποία οι μαθητές/τριες θα εργαστούν. Η μέθοδος διδασκαλίας που προτείνεται αρχικά είναι η μαθητοκεντρική κατά την προετοιμασία και ενημέρωση της τάξης και η ομαδοσυνεργατική στη συνέχεια για την διεξαγωγή των εργασιών και την τελική παρουσίαση. Η προστιθέμενη αξία από την ενσωμάτωση των λογισμικών στο σενάριο έγκειται στο ότι συντελούν στη διαμόρφωση ενός δημιουργικού περιβάλλοντος και ευχάριστου εκπαιδευτικού κλίματος ενώ μέσω της παιδαγωγικής χρήσης των ΤΠΕ εξυπηρετούνται και οι διαφοροποιημένες γνωστικές δυνατότητες και εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών/τριών. 3

1 η ώρα (45 λεπτά) 1η δραστηριότητα. Για να συνδεθεί η νέα ενότητα με την προϋπάρχουσα γνώση, διεξάγεται διερευνητική συζήτηση για τα κατοικίδια ζώα, τα ζώα του αγροκτήματος και τα ζώα του δάσους. Τα παιδιά αναφέρονται στις εμπειρίες τους και η/o εκπαιδευτικός γράφει στον πίνακα τα ονόματα των ζώων, δημιουργώντας δύο κάθετες στήλες κατηγοριοποίησης. Έμφαση θα δοθεί στη διάκριση του τρόπου ζωής των δύο κατηγοριών (μαζί με τον άνθρωπο ή μακριά από τον άνθρωπο). 2 η Δραστηριότητα. Τα παιδιά παρακολουθούν στον βιντεοπροβολέα μία διαδικτυακή παρουσίαση για τα κατοικίδια ζώα και τα ζώα του δάσους που βρίσκεται στο διαδραστικό βιβλίο της τάξης τους ή στον Κόμβο edu portal: http://e-meleti.eduportal.gr/mtpc/mtpc_d06_oikosita/index.html http://e-meleti.eduportal.gr/mtpc/mtpc_d07_zoa_dasos1/index.html http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsdim102/524/3459,14006/extras/mt pc_d06_oikosita/index.html 3 η Δραστηριότητα. Τα παιδιά καλούνται να εργαστούν σε φύλλο εργασίας του λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης Kidspiration, να γράψουν τα ονόματα των ζώων που είναι γραμμένα στον πίνακα στην αντίστοιχη κατηγορία και να αποθηκεύσουν το αρχείο. 4

4 η Δραστηριότητα. Τα παιδιά καλούνται να εργαστούν σε φύλλο εργασίας του λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης Kidspiration, να μεταφέρουν τις εικόνες των ζώων στην αντίστοιχη κατηγορία και να αποθηκεύσουν το αρχείο. 5 η Δραστηριότητα. Τα παιδιά καλούνται να εκτελέσουν τη διαδικτυακή εφαρμογή κρυπτόλεξο που βρίσκεται στο διαδραστικό βιβλίο της Μελέτης Περιβάλλοντος Γ Δημοτικού. http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsdim102/524/3459,14006/extras/mt pc_d06_oikosita_wordsearch/index.html http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsdim102/524/3459,14007/extras/mt pc_d07_dasous_wordsearch/index.html 2 η ώρα (45 λεπτά) 1 η Δραστηριότητα. Η εκπαιδευτικός προτείνει στις ομάδες των μαθητών/τριών να διαλέξουν ένα από τα παρακάτω θέματα (πώς είναι το περιβάλλον, ποιες είναι οι ανάγκες και ποιοι είναι οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν τα κατοικίδια και τα ζώα του δάσους) να το κουβεντιάσουν μεταξύ τους, ανακαλώντας προϋπάρχουσες γνώσεις και παραστάσεις, και να αναφέρουν τις απόψεις τους στην ολομέλεια. Η εκπαιδευτικός σημειώνει στον πίνακα τις προτάσεις της κάθε ομάδας. 5

2 η Δραστηριότητα. Τα παιδιά παρακολουθούν στον βιντεοπροβολέα μία παρουσίαση για την καφέ αρκούδα, το λύκο και τον ελληνικό ποιμενικό σκύλο που βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Αρκτούρου. http://www.arcturos.gr/el/index.php?option=ozo_content&perform=view&id=289&it emid=57 3 η Δραστηριότητα. Τα παιδιά καλούνται να δημιουργήσουν στο λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης Kidspiration ή στα λογισμικά ζωγραφικής Tux Paint/Revelation Natural Art ένα αγρόκτημα με τα ζώα που ζουν σε αυτό και το δάσος με τα ζώα και να τις αποθηκεύσουν με το όνομα της ομάδας τους. 4η Δραστηριότητα. Τα παιδιά καλούνται να ανοίξουν το αρχείο Word, Φύλλο Εργασίας Ομάδα Α (για την πρώτη ομάδα), Φύλλο Εργασίας Ομάδα Β (για τη δεύτερη ομάδα) Φύλλο Εργασίας Ομάδα Γ (για την τρίτη ομάδα), Φύλλο Εργασίας Ομάδα Δ (για την τέταρτη ομάδα) και να εκτελέσουν τις ασκήσεις. 5 η Δραστηριότητα. Οι ομάδες διαβάζουν την ιστορία τους στην ολομέλεια, εκτυπώνουν και αναρτούν τις εργασίες τους στον Πίνακα Ανακοινώσεων. 6 η Δραστηριότητα. Αν υπάρχει χρόνος τα παιδιά διασκεδάζουν δημιουργικά μέσω διαδικτυακών παιχνιδιών ή ακούγοντας παιδικά τραγούδια με ανάλογα θέματα. http://podilato98.blogspot.gr/2012/02/xorodia-alogon.html http://podilato98.blogspot.gr/2015/03/prosgeioste-ta-gourounakia-4463.com.html 6

Επέκταση. Η στοχευμένη εκπαιδευτική παρέμβαση, οι δραστηριότητες και η χρήση των ΤΠΕ που περιγράφονται σε αυτό το διδακτικό σενάριο, είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν και να αξιοποιηθούν διδακτικά για τη διδασκαλία των ζώων της θάλασσας και του γλυκού νερού ή να επεκταθεί το ίδιο σενάριο περιλαμβάνοντας κι αυτές τις ενότητες. 7

ΟΜΑΔΑ Α 1. Μεταφέρετε από το Φύλλο Εργασίας του λογισμικού Kidspiration που έχετε αποθηκεύσει τις ονομασίες και τις εικόνες των ζώων στη σωστή θέση. αγελάδα Κατοικίδια ζώα και ζώα του αγροκτήματος 8

λύκος Ζώα του δάσους 2. Περιγράψτε σύντομα μία μέρα από τη ζωή ενός από τα ζώα που γνωρίσαμε. Συμβουλευτείτε τις σημείωσεις στον πίνακα (μην ξεχάσετε να βάλετε τίτλο). 9

ΟΜΑΔΑ Β 1. Μεταφέρετε από το Φύλλο Εργασίας του λογισμικού Kidspiration που έχετε αποθηκεύσει τις ονομασίες και τις εικόνες των ζώων στη σωστή θέση. αγελάδα Κατοικίδια ζώα και ζώα του αγροκτήματος 10

Ζώα του δάσους λύκος 2. Περιγράψτε σύντομα μία μέρα από τη ζωή ενός από τα ζώα που γνωρίσαμε. Συμβουλευτείτε τις σημείωσεις στον πίνακα (μην ξεχάσετε να βάλετε τίτλο). 11

ΟΜΑΔΑ Γ 1. Μεταφέρετε από το Φύλλο Εργασίας του λογισμικού Kidspiration που έχετε αποθηκεύσει τις ονομασίες και τις εικόνες των ζώων στη σωστή θέση. αγελάδα Κατοικίδια ζώα και ζώα του αγροκτήματος 12

λύκος Ζώα του δάσους 2. Περιγράψτε σύντομα μία μέρα από τη ζωή ενός από τα ζώα που γνωρίσαμε. Συμβουλευτείτε τις σημείωσεις στον πίνακα (μην ξεχάσετε να βάλετε τίτλο). 13

ΟΜΑΔΑ Δ 1. Μεταφέρετε από το Φύλλο Εργασίας του λογισμικού Kidspiration που έχετε αποθηκεύσει τις ονομασίες και τις εικόνες των ζώων στη σωστή θέση. αγελάδα Κατοικίδια ζώα και ζώα του αγροκτήματος 14

λύκος Ζώα του δάσους 2. Περιγράψτε σύντομα μία μέρα από τη ζωή ενός από τα ζώα που γνωρίσαμε. Συμβουλευτείτε τις σημείωσεις στον πίνακα (μην ξεχάσετε να βάλετε τίτλο). 15