ΗΜΕΡΙ Α «Αντιπληµµυρική προστασία Αττικής»

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΡΓΩΝ ΗΜΕΡΙ Α «Αντιπληµµυρική προστασία Αττικής» Γενικός σχεδιασµός Ιστορική αναδροµή Εισηγητής : Α.Νικολόπουλος Αθήνα 2 Νοεµβρίου 2004

1 1. Εισαγωγή Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι, Σήµερα, για µια ακόµη φορά, βρισκόµαστε εδώ για να εξετάσουµε (ελπίζω ουσιαστικά κι αποτελεσµατικά), το φαινόµενο «πληµµύρες» που πλήττουν συχνά πολλές περιοχές της χώρας µας και ειδικότερα αυτές του Ν. Αττικής, µε ανυπολόγιστες κάθε χρόνο ζηµιές και απώλειες ανθρώπινων ζωών. Όπως γνωρίζετε, οι πληµµύρες είναι παγκόσµιο φαινόµενο και συγκαταλέγεται στα φυσικά καταστροφικά φαινόµενα, όπως οι σεισµοί, οι τυφώνες κ.λ.π. αλλά µε την ιδιαιτερότητα ότι επηρεάζονται καθοριστικά και από τις ανθρώπινες δραστηριότητες κι επεµβάσεις. Οι εισηγήσεις που θα ακολουθήσουν θα παρουσιάσουν την υφιστάµενη κατάσταση και τα µεγάλα προβλήµατα αντιπληµµυρικής προστασίας που υπάρχουν σε πολλές περιοχές στην Αττική, καθώς και προτάσεις για την αντιµετώπιση τους και την αντιπληµµυρική θωράκιση περιοχών της Αττικής, η οποία, για πολλούς λόγους, µέχρι σήµερα είναι πρακτικά ανύπαρκτη. 2. Ιστορική Εξέλιξη µελέτες και κατασκευές έργων Αντιπληµµυρικής προστασίας 2.1 Λεκανοπέδιο της Αθήνας Από τη σύσταση του Ελληνικού Κράτους άρχισαν να κατασκευάζονται αποχετευτικά έργα στο λεκανοπέδιο. Η πρώτη όµως συστηµατική κατασκευή υπονόµων έγινε το 1858, οπότε κατασκευάστηκε παντορροϊκός αγωγός µε διαστάσεις 2,00Χ2,10 µ στην οδό Σταδίου. Η πρώτη µελέτη αποχέτευσης που βρέθηκε για την Πρωτεύουσα είναι µία Έκθεση του γάλλου µηχανικού Claye, που µετακλήθηκε το 1883 µετά από καταστροφικές πληµµύρες, στις οποίες βρήκαν το θάνατο 7 άτοµα. Η Έκθεση αυτή αναφέρεται κυρίως στο υφιστάµενο στοιχειώδες τότε παντορροϊκό δίκτυο και σε προτάσεις για τη συµπλήρωσή του. Στη συνέχεια και για 50 χρόνια έγιναν διάφορες προσπάθειες για το αποχετευτικό θέµα της Πρωτεύουσας, µέχρι το 1929 που ο Ιταλός Fantoli εκπόνησε την «Προµελέτη υπονόµων Αθηνών», η οποία κάλυπτε 3.650 Ha και προέβλεπε παντορροϊκό σύστηµα για τη λεκάνη του Κηφισού και χωριστικό για τη λεκάνη του Ιλισού, µε εκβολή Κεντρικού Αποχετευτικού Αγωγού στην Πειραϊκή Χερσόνησο. Το 1932 η Κυβέρνηση ανέθεσε στην «Ανώνυµο Ελληνική Εταιρεία Κατασκευής Υπονόµων Αθηνών, Πειραιώς και Περιχώρων (Ε.Ε.Κ.Υ.Α.Π.Π.)» την εκπόνηση της

2 Οριστικής µελέτης υπονόµων Πρωτευούσης. Η µελέτη αυτή κάλυπτε έκταση 7.000 Ha και προέβλεπε γενικά χωριστικό σύστηµα εκτός από µία έκταση 1300 Ha, στο κέντρο της πόλης, µε παντορροϊκό. Αργότερα, από την ίδια εταιρεία µελετήθηκε ο Κεντρικός Αγωγός (Κ.Α.Α.) µε εκβολή στον Ακροκέραµο (Κερατσίνι) και η διευθέτηση Κηφισού και Ιλισού. Μέχρι το 1940 είχαν κατασκευαστεί διάφορα αποχετευτικά έργα µεταξύ των οποίων και 10 χλµ. του Κ.Α.Α. και διευθετηθεί τµήµατα του Κηφισού και Ιλισού καθώς και µερικοί άλλοι αγωγοί οµβρίων. Το 1959 περατώθηκε ο Κ.Α.Α. µε εκβολή στον Ακροκέραµο και έπαψαν έτσι να εκβάλλουν στη Σούδα του Φαλήρου τα περισσότερα ακάθαρτα ύδατα της Πρωτεύουσας. Το 1959, ο τότε Ο.Α.Π. ανέθεσε στην εταιρεία Υ ΡΕΞ Α.Ε., όπως είχε στο µεταξύ ονοµαστεί η «Ανώνυµος Ελληνική Εταιρεία Κατασκευής Υπονόµων», την εκπόνηση Προκαταρκτικής Έρευνας και στη συνέχεια Προµελέτης αποχετεύσεως Πρωτευούσης. Η µελέτη αυτή κάλυπτε συνολική έκταση 20.000 Ha περίπου, πρόβλεπε χωριστικό σύστηµα εκτός από 1300 Ha στο κέντρο της Αθήνας, όπου θα διατηρούνταν τα παντορροϊκά δίκτυα. Από την πιο πάνω συνολική έκταση, τα 13.300 Ha προβλεπόταν να αποχετεύονται µε τον Κ.Α.Α. στο Κερατσίνι. Η Προµελέτη της Υ ΡΕΞ, για διάφορους λόγους, τροποποιήθηκε κατά τη σύνταξη των Οριστικών Μελετών που εκπονήθηκαν στη συνέχεια από διάφορα Ελληνικά Γραφεία, κυρίως στη διάταξη των δικτύων ακαθάρτων, έτσι ώστε τα ακάθαρτα ύδατα ολόκληρου του λεκανοπεδίου να καταλήγουν µε βαρύτητα ή µε άντληση στον Κ.Α.Α. και να εκβάλλουν στον Ακροκέραµο. Με βάση τις µελέτες της «Ε.Ε.Κ.Υ.Α.Π.Π.» έγινε η πρώτη διευθέτηση του Κηφισού από το 1938, στο κατάντη τµήµα µέχρι περίπου την οδό Λένορµαν. Ακόµα στην εταιρεία αυτή είχε ανατεθεί η σύνταξη έκθεσης για τον τρόπο αντιµετώπισης του αντιπληµµυρικού προβλήµατος της πρωτεύουσας, στην οποία προτεινόταν η κατασκευή δύο περιφερειακών τάφρων, µία ακολουθώντας τις κλιτείς του Υµηττού και µία τις κλιτείς της Πάρνηθας. Για την περιφερειακή τάφρο Υµηττού εκπονήθηκε οριστική µελέτη από το τεχνικό γραφείο Α. ΡΗΓΙ Η Π. ΓΟΝΤΙΚΑ. Η τάφρος αυτή προβλεπόταν να εκβάλλει στο ρ. Πικροδάφνης, του οποίου η οριστική µελέτη εκπονήθηκε από τον Α. ΜΑΧΑΙΡΑ. Καµία από τις προαναφερόµενες τάφρους δεν κατασκευάστηκε. Το 1965 ο τότε Οργανισµός Αποχετεύσεως Πρωτευούσης (Ο.Α.Π.) ανέθεσε την εκπόνηση προµελέτης στον Σ. ΑΛΛΑ και στη συνέχεια την εκπόνηση οριστικής µελέτης στην εταιρεία Υ ΡΑΥΛΙΚΗ ΑΕ και Υ ΡΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΕ των έργων αναδιευθέτησης του Κηφισού κατάντη της εκβολής του ρ. Αχαρνών µέχρι την εκβολή του. Οι µελέτες των έργων αναδιευθέτησης του Κηφισού συνεχίστηκαν όλη τη εικοσαετία 1971-1991 και µε βάση αυτές έχουν κατασκευαστεί τα έργα ή υλοποιούνται ακόµα. Επίσης στα πλαίσια των µελετών

3 αυτών εκπονήθηκαν και µελέτες διευθέτησης συµβαλλόντων ρεµάτων στον Κηφισό καθώς και δικτύων αποχέτευσης οµβρίων στις αστικές περιοχές. Σύµφωνα µε την Προκαταρκτική Έκθεση, η διευθέτηση του Κηφισού προεβλέπετο µε ακάλυπτη διατοµή και µε εκβάθυνση της κεντρικής κοίτης. Τελικά απεφασίσθη η κάλυψη του Κηφισού σε όλη τη διαδροµή του, καθώς και των συµβαλλόντων ρεµάτων και δηµιουργία οδικής Λεωφόρου, η µελέτη της οποίας ανατέθηκε σε γραφεία µελετών έργων οδοποιίας. Συγχρόνως περί το 1970 ο ΕΟΤ ανέθεσε στον Σ. ΑΛΛΑ την εκπόνηση προµελέτης και οριστικής µελέτης των έργων εκβολής Κηφισού και Ιλισού, καθώς και στην Υ ΡΕΞ την εκπόνηση της οριστικής µελέτης των έργων αποχέτευσης οµβρίων των περιοχών Μοσχάτου και Καλλιθέας. Η προµελέτη των έργων εκβολής του Κηφισού και Ιλισού προέβλεπε διαµόρφωση δύο αβαθών χωριστών εκβολών. Στη συνέχεια για την εφαρµογή του Ρυθµιστικού Σχεδίου Αξιοποίησης του Φαληρικού Όρµου και την δηµιουργία µαρίνας θαλαµηγών στο δυτικό µέρος του όρµου, αποφασίστηκε η εκτροπή του Ιλισού στον Κηφισό και η επέκταση της εκβολής του Κηφισού σε µήκος 880 µ. και σε βάθος -10,00 µ. περίπου, καθώς και η διαµόρφωση υπήνεµου µόλου για την προστασία, από τα κύµατα της ανοικτής θαλάσσης, του λυµένος και της εκβολής του Κηφισού. Το έργο εκβολής του Κηφισού, όπως επίσης και τα έργα εκτροπής Ιλισού προς Κηφισό µελετήθηκαν από τον Καθ. Η. BRETSCHNEIDER στο Εργαστήριο Υδραυλικής του Πολυτεχνείου του Βερολίνου. Το 1977 το ΥΠ Ε ανέθεσε στην Αγγλική Εταιρεία WATSON Προκαταρκτική Μελέτη και Έρευνα για τον τρόπο διαθέσεως των λυµάτων του λεκανοπεδίου. Στην υπόψη µελέτη διατυπώνονται διάφορες προτάσεις για τα δίκτυα οµβρίων και ακαθάρτων υδάτων και τη διάθεση των λυµάτων καθώς και για τα κριτήρια σχεδιασµού των έργων αποχετεύσεως. Οι προτάσεις αυτές σύµφωνα µε σχετική απόφαση του ΥΠ Ε, θα πρέπει να λαµβάνονται υπόψη στην εκπόνηση των µελετών αποχετεύσεως αλλά να επανεξετάζονται και να οριστικοποιούνται κατά περίπτωση και µε ευθύνη των εκάστοτε µελετητών. Στην δεκαετία 1960 1970 ανατέθηκαν στα γραφεία Α. ΜΑΧΑΙΡΑ και Υ ΡΟΜΗΧΑΝΙΚΗ Α.Ε. οι µελέτες οµβρίων και ακαθάρτων των παρακηφίσιων ζωνών και στην Υ ΡΕΞ οι αντίστοιχες µελέτες των ζωνών Σαρωνικού. Στην εικοσαετία 1970-1990 εκπονήθηκαν επίσης πολλές µελέτες διευθέτησης ρεµάτων και δικτύων αποχέτευσης οµβρίων σε διάφορες περιοχές του λεκανοπεδίου της Αθήνας, βάσει των οποίων κατασκευάστηκαν και κατασκευάζονται πολλά αντιπληµµυρικά έργα. Ενδεικτικά αναφέρονται : Οι µελέτες οµβρίων και ακαθάρτων περιοχών Λιοσίων, Αχαρνών και Καµατερού από την Υ ΡΑΥΛΙΚΗ ΑΕ. Η µελέτη αποχέτευσης οµβρίων και ακαθάρτων περιοχής Πειραιά (1977-1986, µελετητές υδραυλικών έργων: ΕΞΑΡΧΟΥ & ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΕ,

4 ΟΤΜΕ ΕΠΕ), η οποία κάλυπτε την περιοχή από τη Νίκαια µέχρι το Πειραιά και από το Πέραµα µέχρι τη Καλλιθέα. Στα πλαίσια της υπόψη µελέτης εκπονήθηκε, για τους 10 ήµους περιοχής Πειραιά, Γενικός Σχεδιασµός Έργων Αποχέτευσης Οµβρίων και Αντιπληµµυρικής Προστασίας, καθώς και οι αντίστοιχες µελέτες, µε τις οποίες κατασκευάστηκαν κατά καιρούς τα αντίστοιχα έργα σε όλους τους ήµους δυτικά του Κηφισού. Ανατολικά του Κηφισού (Μοσχάτο, Καλλιθέα, κλπ), ο πιο πάνω σχεδιασµός προσαρµόστηκε το 2001, από την ΕΝΜ ΕΠΕ, µε βάση τις ανάγκες των ολυµπιακών έργων και της ανάπτυξης περιοχών Φαληρικού Όρµου και τα αντιπληµµυρικά έργα κατάντη της Λ. Ποσειδώνα, που κατασκευάζονται στα πλαίσια των έργων αρµοδιότητας ΕΥ Ε / ΟΕ 2004. Οι µελέτες αποχέτευσης οµβρίων και ακαθάρτων υδάτων περιοχών Β Ακτής Σαρωνικού (1983-1986, µελετητής: Υ ΡΟΕΞΥΓΙΑΝΤΙΚΗ ΕΠΕ), οι οποίες κάλυπταν την περιοχή από τη Γλυφάδα µέχρι τη Βούλα και τη Βουλιαγµένη, οι µελέτες αποχέτευσης οµβρίων και ακαθάρτων Βορείων Προαστίων (1990 1998), οι οποίες κάλυπταν τις περιοχές Εκάλης, ροσιάς, Σταµάτας, Ροδόπολης, Άνοιξης, Αγίου Στεφάνου, ιονύσου και Κρυονερίου. Συγχρόνως την εικοσαετία 1970-1990 εκτελέστηκαν σηµαντικά οδικά έργα στο λεκανοπέδιο της Αθήνας, όπως Λ. Κατεχάκη, Λ. Υµηττού Ούλαφ Πάλµε, Λ. Κηφισίας, Ολυµπιακό στάδιο και λεωφόροι πέριξ αυτού, Λ. Σχιστού Σκαραµαγκά, Λ. Χαµοστέρνας, Εθνική Οδός Αθηνών Λαµίας (Λ. Κηφισού), κ.α, τα οποία επηρεάζουν σηµαντικά την αντιπληµµυρική προστασία του Λεκανοπεδίου. Το 1983 ανετέθη από την ΕΥ ΑΠ στην εταιρεία Υ ΡΟΜΕΤ ΕΠΕ η µελέτη του ρ. Πικροδάφνης και της Περιφερειακής Τάφρου Υµηττού. Η ανωτέρω µελέτη περιελάµβανε την διευθέτηση της Πικροδάφνης και των παραχειµάρρων, το έργο εκβολής, και την διερεύνηση της δυνατότητας επέκτασης της Πικροδάφνης µε περιφερειακή τάφρο στον Υµηττό. Η µελέτη σταµάτησε σε στάδιο προµελέτης (1985) και η επέκταση του αστικού ιστού και περιβαλλοντικοί λόγοι έχουν καταστήσει δυσχερή την υλοποίησή της. Το 1990 ξεκίνησαν οι µελέτες της Ελεύθερης Λεωφόρου Ελευσίνας Σταυρού Σπάτων (Αττική Οδός, µελετητές υδραυλικών έργων: ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΑΧΑΙΡΑ ΑΕ, Υ ΡΟΕΞΥΓΙΑΝΤΙΚΗ ΕΠΕ,. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΕ), οι οποίες συνεχίζονταν έως πρόσφατα και προέβλεπαν σηµαντικά αντιπληµµυρικά έργα και παρεµβάσεις. Είναι φανερό ότι τα έργα που κατασκευάστηκαν την τελευταία δεκαετία και κατασκευάζονται ακόµη, σε συνδυασµό µε την ανεπάρκεια των έργων που κατασκευάστηκαν προπολεµικά αλλά και την δεκαετία του 1960 διαφοροποίησαν σηµαντικά την κατάσταση στο λεκανοπέδιο Αθηνών.

5 Τα έργα που κατασκευάστηκαν και κατασκευάζονται ακόµα µε βάση τις µελέτες της ΑΤΤΙΚΗΣ Ο ΟΥ διαφοροποίησαν σηµαντικά την µέχρι τότε υφιστάµενη κατάσταση των ρεµάτων ιδιαίτερα στα κατάντη τµήµατα, αφού δεν προέβλεπαν µόνο έργα διευθέτησης των ρεµάτων στις διαβάσεις της οδού, αλλά και σηµαντικές παρεµβάσεις στις λεκάνες απορροής τους (π.χ. σήραγγα εκτροπής ανάντη λεκάνης απορροής Ποδονίφτη στην λεκάνη απορροής του ρ. Ραφήνας). Το 1995 η ΕΥ ΑΠ ανέθεσε στις εταιρείες. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΕ και ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ ΕΠΕ την µελέτη «Καταγραφή της υφιστάµενης κατάστασης και οργάνωση εποπτείας των υδατορευµάτων περιοχής αρµοδιότητας ΕΥ ΑΠ», η απετέλεσε την πρώτη σοβαρή προσπάθεια καταγραφής των υδατορευµάτων της Αττικής µε χρήση των εργαλείων της σύγχρονης τεχνολογίας (Ψηφιακό µοντέλο εδάφους και υδραυλική ανάλυση µε το µοντέλο BOSS RMS River Modeling System). Το 1999 ανετέθη από την ΕΥ ΑΠ, η εκπόνηση της «Μελέτης διευθέτησης Κηφισού ανάντη Κόκκινου Μύλου µε διερεύνηση ανάσχεσης πληµµύρας στην ορεινή λεκάνη», στις εταιρείες ΕΞΑΡΧΟΥ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΜΠΕΝΣΑΣΣΩΝ ΕΠΕ, ΤΟΜΗ ΑΕ, Υ ΡΕΤΜΕ ΕΠΕ και. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΕ, που αφορούσε στην προκαταρκτική µελέτη και διερεύνηση των δυνατοτήτων κατασκευής έργων ανάσχεσης (φραγµάτων, αναβαθµών κλπ.) στην ορεινή λεκάνη ή σε άλλα σηµεία του Κηφισού καθώς και στη σύνταξη µαθηµατικού µοντέλου υπολογισµού παροχών και υδρογραφηµάτων του Κηφισού στο ανωτέρω τµήµα. Συγχρόνως ανετέθη από την ΕΥ ΑΠ, η εκπόνηση της µελέτης «Οριστική Μελέτη διευθέτησης Κηφισού ανάντη Τριών Γεφυρών έως Κόκκινο Μύλο», στις εταιρείες ΕCΟS ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ ΕΠΕ και ΝΑΜΑ ΑΕ, που αφορούσε στην προµελέτη και οριστική µελέτη του Κηφισού, από το πέρας του διευθετηµένου τµήµατος στις Τρεις Γέφυρες έως το κατάντη πέρας του διευθετηµένου τµήµατος παρά το νεκροταφείο του Κόκκινου Μύλου. Στο αντικείµενο της µελέτης περιλαµβανόταν και ο έλεγχος του κατασκευασµένου έργου συµβολής µε το ρ. Αχαρνών καθώς και η µελέτη όλων των συµβολών του Κηφισού µε τους συλλεκτήρες οµβρίων που εκβάλλουν στο ανωτέρω τµήµα. Έκτοτε, αλλά λόγω αλλαγής των αρµοδιοτήτων της ΕΥ ΑΠ, η µελέτη είναι σε αναστολή. Από το 2000 2001 ξεκινούν οι µελέτες των Ολυµπιακών έργων και έργων ανάπλασης για τους Ολυµπιακούς αγώνες του 2004, οι οποίες προβλέπουν σηµαντικά αντιπληµµυρικά έργα. Τα έργα αυτά κατασκευάζονται σήµερα και αναφέρονται ενδεικτικά η διαµόρφωση της εκβολής του Ιλισού, στα πλαίσια των ολυµπιακών έργων και έργων ανάπλασης του Φαληρικού Όρµου, τα έργα αντιπληµµυρικής προστασίας στην περιοχή του Ελληνικού Αγίου Κοσµά, στα πλαίσια των ολυµπιακών έργων και έργων ανάπλασης της περιοχής. Ειδικότερα:

6 Το 2000 συντάχθηκε από τον Οργανισµό Αθήνας (ΟΡΣΑ) το Ρυθµιστικό Σχέδιο και το Πρόγραµµα Ανάπτυξης της περιοχής του Φαληρικού Όρµου (εκπόνηση υδραυλικών µελετών από την ΕΞΑΡΧΟΥ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΜΠΕΝΣΑΣΣΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ). Συγχρόνως από το 2001 συντάχθηκε από τον ΟΡΣΑ και το ΕΜΠ ερευνητικό πρόγραµµα για την «ιερεύνηση δυνατοτήτων ανάπλασης και ανάπτυξης ολυµπιακών εγκαταστάσεων στο δυτικό τµήµα του αεροδροµίου Ελληνικού και στην παράκτια έκταση του Αγίου Κοσµά και ανάπλασης της παραλιακής ζώνης µέχρι τον Φλοίσβο Φαλήρου» (σχεδιασµός υδραυλικών µελετών από τον Α. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟ), που προβλέπει σηµαντικά έργα αντιπληµµυρικής προστασίας στην περιοχή αυτή (χ. Τραχώνων, χ. Αεροδροµίου κ.α.). Το 2001, στα πλαίσια της µελέτης «Ολοκληρωµένη Μελέτη Σχεδιασµού και Ανάπτυξης και Λοιπές Αναγκαίες Μελέτες και Έρευνες για την Κατασκευή των Ολυµπιακών Εγκαταστάσεων και την Ανάπλαση της Περιοχής στο Φαληρικό Όρµο», προσαρµόστηκε από την ΕΞΑΡΧΟΥ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΜΠΕΝΣΑΣΣΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ, ο σχεδιασµός των αντιπληµµυρικών έργων Μοσχάτου, Καλλιθέας και ανάντη περιοχών (που είχε εκπονήσει η ίδια την δεκαετία του 1980, στα πλαίσια της µελέτης οµβρίων και ακαθάρτων περιοχής Πειραιά) και συντάχθηκαν οι αντίστοιχες µελέτες έργων και επεµβάσεων, τα σηµαντικότερα από τα οποία ήδη κατασκευάζονται στα πλαίσια των προγραµµάτων αρµοδιότητας ΕΥ Ε / ΟΕ 2004. Σηµειώνεται ότι µε την ολοκλήρωση των αντιπληµµυρικών έργων στον Φαληρικό Όρµο, αρµοδιότητας ΕΥ Ε / ΟΕ 2004, πολλά από τα οποία προβλέπεται να ολοκληρωθούν πριν τους Ολυµπιακούς Αγώνες το 2004 και την ολοκλήρωση της διευθέτησης Κηφισού µεταξύ οδού Αγ. Άννης και Λ. Ποσειδώνος από την ΕΥ Ε/ΕΣΕΑ, θα εξασφαλισθεί σε ικανοποιητικό βαθµό η αντιπληµµυρική προστασία και η αναβάθµιση του περιβάλλοντος στις περιοχές Ρέντη, Ν. Φαλήρου, Μοσχάτου, Καλλιθέας, Βοτανικού και των κεντρικών περιοχών της Αθήνας, που εξυπηρετούνται από παλαιά παντορροϊκά δίκτυα. Η οριστική αντιπληµµυρική προστασία και η αναβάθµιση του περιβάλλοντος στις πιο πάνω περιοχές θα επιτευχθεί µετά την κατασκευή και των αντιπληµµυρικών έργων, για τα οποία έχουν εκπονηθεί οι αντίστοιχες Προµελέτες. Επισηµαίνεται ότι στα πλαίσια των έργων αρµοδιότητας ΕΥ Ε/ΕΣΕΑ κατασκευάζεται το σηµαντικότερο έργο αντιπληµµυρικής προστασίας του λεκανοπεδίου, που είναι η διευθέτηση του Κηφισού από τον Κόµβο Αγίας Άννης µέχρι τη Λ. Ποσειδώνος, η οποία ολοκληρώνεται στα πλαίσια της κατασκευής της υπερυψωµένης Λ. Κηφισού ( υτικός Ολυµπιακός ακτύλιος).

7 2.2 Ανατολική Αττική Έργα αντιπληµµυρικής προστασίας, ή αποχέτευσης οµβρίων δεν είχαν κατασκευαστεί σχεδόν καθόλου στην περιοχή µέχρι τη δεκαετία του 1990. Μετά την περίοδο αυτή µια σειρά παράµετροι άλλαξαν. Το 1990 ξεκίνησαν οι µελέτες της Ελεύθερης Λεωφόρου Ελευσίνας Σταυρού Σπάτων (Αττική Οδός, µελετητές υδραυλικών έργων: ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΑΧΑΙΡΑ Α.Ε., Υ ΡΟΕΞΥΓΙΑΝΤΙΚΗ Λ.ΛΑΖΑΡΙ ΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ Ε.Ε.,. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Α.Μ.Ε.), και τα σχετικά έργα αναµένεται να ολοκληρωθούν µέσα στο 2004. Εν τω µεταξύ κατασκευάστηκε και λειτουργεί το νέο αεροδρόµιο στα Σπάτα. Τα υδραυλικά έργα και οι επεµβάσεις που υλοποιήθηκαν στο παραπάνω πλαίσιο είχαν να αντιµετωπίσουν όχι µόνο την αποχέτευση-αποστράγγιση των συγκεκριµένων συγκοινωνιακών έργων, αλλά και τη διόδευση των ανάντη απορροών σε ικανό αποδέκτη, οπότε επέφεραν ριζικές αλλαγές στο σύστηµα απορροής των πληµµυρών στις περιοχές που επηρεάζουν. Στο ίδιο διάστηµα οι κοινωνικές και οικονοµικές παράµετροι που είχαν να κάνουν µε την πυκνότητα εποίκισης, το βιοτικό επίπεδο, τις χρήσεις γης άλλαξαν δραµατικά. Αν συνεκτιµηθούν και οι συνέπειες από φαινόµενα όπως οι πυρκαγιές των ετών 1995 και 1998, γίνεται αναντίρρητη η ανάγκη για ένα συνολικό σχεδιασµό αντιπληµµυρικής προστασίας Τα έργα που κατασκευάστηκαν και κατασκευάζονται ακόµα µε βάση τις µελέτες της ΑΤΤΙΚΗΣ Ο ΟΥ διαφοροποίησαν σηµαντικά την µέχρι τότε υφιστάµενη κατάσταση των ρεµάτων, ιδιαίτερα στα κατάντη τµήµατα, αφού όπως προαναφέρθηκε δεν προέβλεπαν µόνο έργα διευθέτησης των ρεµάτων στις διαβάσεις της οδού, αλλά και σηµαντικές παρεµβάσεις στις λεκάνες απορροής τους µε χαρακτηριστικά παραδείγµατα τη σήραγγα εκτροπής ανάντη λεκάνης απορροής Ποδονίφτη στην λεκάνη απορροής του ρ. Ραφήνας και την αντιπληµµυρική τάφρο Μεσογείων, παράλληλα µε το τµήµα Παλλήνη-Σπάτα του αυτοκινητόδροµου. Εν τω µεταξύ, το 1995 η ΕΥ ΑΠ ανέθεσε στις εταιρείες. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΕ και ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ ΕΠΕ την µελέτη «Καταγραφή της υφιστάµενης κατάστασης και οργάνωση εποπτείας των υδατορευµάτων περιοχής αρµοδιότητας ΕΥ ΑΠ», η οποία αποτέλεσε την πρώτη σοβαρή προσπάθεια καταγραφής των υδατορευµάτων της Αττικής µε χρήση των εργαλείων της σύγχρονης τεχνολογίας (Ψηφιακό µοντέλο εδάφους και υδραυλική ανάλυση µε το µοντέλο BOSS RMS River Modeling System). Το 1999 ανετέθη από την ΕΥ ΑΠ, η εκπόνηση της «Μελέτης διευθέτησης Ρέµατος Ερασίνου», στη σύµπραξη γραφείων µελετών: ΕΞΑΡΧΟΥ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΜΠΕΝΣΑΣΣΩΝ ΕΠΕ, GEOPLAN ΕΠΕ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ, Θ.ΕΓΓΕΛΗΣ - ΑΓΡΟΝΟΜΟΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ και Σ.ΦΩΤΗ - ΓΕΩΛΟΓΟΣ, που αφορούσε στην Προµελέτη και Οριστική

8 µελέτη της διευθέτησης του Ρ. Ερασίνου και µε Συµπληρωµατική Σύµβαση ανατέθηκε η µελέτη διευθέτησης των ρεµάτων Αγ. Γεωργίου, Ρ. Αγ. Κωνσταντίνου Μαρκοπούλου µε τις απαιτούµενες συµπληρωµατικές εργασίες. Η υπόψη µελέτη αφορούσε το τµήµα του ρέµατος Ερασίνου από την εκβολή του στη θαλάσσια περιοχή όρµου Βραυρώνας µέχρι το νότιο άκρο του νέου Αεροδροµίου Σπάτων, ώστε να διασφαλίζεται και η απορροή των οµβρίων των περιοχών όπου έχουν κατασκευαστεί τα νέα έργα. Η µελέτη είναι σε αναστολή, γιατί η αρµοδιότητα των αντιπληµµυρικών έργων περιήλθε από την ΕΥ ΑΠ στο ΥΠΕΧΩ Ε/ 10. Συγχρόνως ανατέθηκε από την ΕΥ ΑΠ η «Μελέτη διευθέτησης του ρέµατος Ραφήνας» στη σύµπραξη γραφείων: «Υ ΡΟΕΞΥΓΙΑΝΤΙΚΗ» Λ.Σ. ΛΑΖΑΡΙ ΗΣ & ΣΙΑ Ε.Ε., «ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΑΧΑΙΡΑ Α.Ε», «Υ ΩΡ» ΝΟΤΑΡΑΣ Υ ΡΑΥΛΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ Ε.Π.Ε, «ΡΟΜΟΣ» Αστική Εταιρεία Μελετών ΗΜΟΠΟΥΛΟΣ - Κ.ΖΕΚΚΟΣ -.ΤΣΙΒΙΚΗΣ, «ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ» -.ΜΠΙΣ ΑΡΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ, «ΓΕΩΜΗΧΑΝΙΚΗ» ΕΠΕ και «ΜΕΤΕΡ» - ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ, «ΟΡΙΖΩΝ» Ο.Ε., «Ε ΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗ» Τεχνική Εταιρία Μελετών ΕΠΕ. Η νέα ανάθεση έπρεπε να αντιµετωπίσει, µεταξύ άλλων, τις σηµαντικές επιπτώσεις από τα µεγάλα έργα, σε συνδυασµό µε την ανάγκη για περιβαλλοντικό σχεδιασµό των έργων. Στο πλαίσιο της νέας ανάθεσης συντάχθηκε µελέτη σε στάδιο Γενικής ιάταξης Προτεινοµένων Έργων, όπου έγινε µια πρώτη επανεκτίµηση των παραµέτρων σχεδιασµού της διευθέτησης του ρέµατος σε σχέση µε τις προηγούµενες µελέτες και στη συνέχεια εξετάστηκαν διάφορες εναλλακτικές λύσεις. Και αυτή µελέτη τέθηκε σε αναστολή, γιατί η αρµοδιότητα των αντιπληµµυρικών έργων περιήλθε από την ΕΥ ΑΠ στο ΥΠΕΧΩ Ε/ 10. Από το 2000 2001 ξεκινούν οι µελέτες των Ολυµπιακών έργων και έργων ανάπλασης για τους Ολυµπιακούς αγώνες του 2004, οι οποίες προβλέπουν έργα στην περιοχή του Σχινιά. Τα έργα αυτά κατασκευάζονται σήµερα. Τέλος, το εκέµβριο του 2003 η Ειδική Υπηρεσία ηµοσίων Έργων Οδικών Αξόνων Παραχώρησης (ΕΥ Ε/ΟΑΠ) του ΥΠΕΧΩ Ε προκήρυξε τις εξής συµβάσεις υδραυλικών µελετών: Α) Μελέτη Υδραυλικών έργων για την υδρολογική λεκάνη ρέµατος Ραφήνας Β) Μελέτη Υδραυλικών έργων για την υδρολογική λεκάνη ρέµατος Ερασίνου και λεκάνη ρεµάτων Τράχωνες και Πικροδάφνη (νοτιοδυτικά του Υµηττού).

9 2.3 υτική Αττική Στους νεότερους χρόνους η πρώτη πληµµύρα στην περιοχή καταγράφτηκε το 1953 µε την υπερχείλιση του Σαρανταπόταµου. Ακολούθως, το πρόβληµα στην περιοχή εντάθηκε µε τις υπερχειλίσεις κι άλλων ρεµάτων. Ο χείµαρρος Σούρες, που δέχεται τα νερά από τα ρέµατα της Aγίας Σωτήρας και της Aγίας Aικατερίνης, πληµµύρισε το Nοέµβριο του 1963, µε αποτέλεσµα να πνιγεί ένας ανθυπολοχαγός. Tο Nοέµβριο του 1977 οι χείµαρροι Aγίου Γεωργίου και Mαύρης Ώρας απείλησαν την Παραλία Aσπροπύργου προκαλώντας καταστροφές σε σπίτια, βιοτεχνίες και καλλιέργειες. Eιδικά ο χείµαρρος Aγίου Γεωργίου ή Γιαννούλας απειλεί τα κρατικά διυλιστήρια. Τα ίδια προβλήµατα παρουσιάστηκαν και ένα µήνα µετά, το εκέµβριο του 1977. Η πέµπτη και µεγαλύτερη καταστροφή σηµειώθηκε τη νύχτα της 5ης προς την 6η Φεβρουαρίου 1978. Η γέφυρα Kουραµάνη, κοντά στο αεροδρόµιο, δεν άντεξε από την πίεση του νερού. Φράχτηκε από κορµούς δένδρων και φερτά υλικά. Eκατοντάδες ζώα πνίγηκαν και αποκλείστηκαν οι κάτοικοι της περιοχής, που διασώθηκαν τελικά µε βάρκες. Πληµµύρισαν σπίτια και βιοτεχνίες, ενώ η οδική και η σιδηροδροµική συγκοινωνία διακόπηκαν για αρκετές ώρες. Μετά από αυτή την πληµµύρα έγινε και η πρώτη ουσιαστικά προσπάθεια για επίλυση των προβληµάτων αντιπληµµυρικής προστασίας της περιοχής. Το Υπουργείο ηµοσίων Έργων ανέθεσε στα γραφεία µελετών Β. Αναγνώστου-Ι. Αντωνίου, Ι. Πέππας & Συν/τες, Ο.Μ.Α.Σ. ΙΙ και ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ Ο.Ε. την εκπόνηση της «Μελέτης Αντιπληµµυρικής Προστασίας Θριάσιου Πεδίου Νοµού Αττικής», Υ..Ε., 1978. Μέχρι τότε το πρόβληµα αντιπληµµυρικής προστασίας της περιοχής δεν είχε µελετηθεί συλλογικά και µόνο µεµονωµένα αστικά δίκτυα αποχέτευσης οµβρίων είχαν µελετηθεί και κατασκευαστεί. Στα πλαίσια της ανωτέρω Προκαταρκτικής µελέτης εκπονήθηκαν, από τους ίδιου µελετητές, οι «Οριστικές Μελέτες Έργων 1 ης, 2 ης και 3 ης «Προτεραιότητας για την Αντιπληµµυρική Προστασία του Θριάσιου Πεδίου», Υ..Ε. 1980-81. Στα χρόνια που πέρασαν από την κατασκευή των έργων που πρότειναν οι ανωτέρω µελέτες η περιοχή του Θριάσιου Πεδίου έχει αλλάξει άρδην. Η αστικοποίηση της περιοχής είναι πλέον ορατή, µε κύριους αστικούς πόλους την Ελευσίνα και τον Ασπρόπυργο, ενώ η περιοχή έχει εξελιχθεί σε ένα υπερτοπικό πόλο συγκέντρωσης σηµαντικών µονάδων βιοµηχανίας και βιοτεχνίας, αποθήκευσης και µεταφοράς αγαθών. Στο Θριάσιο Πεδίο υπάρχει άναρχη ανάπτυξη ποικίλων δραστηριοτήτων καθώς κατοικία, γεωργία, βιοµηχανία και λιµενικές διευκολύνσεις συνυπάρχουν, ενώ υπερτοπικό οδικό δίκτυο διασχίζει τις πόλεις. Σηµαντικά συγκοινωνιακά έργα έχουν υλοποιηθεί για να καλύψουν τις ανάγκες τόσο των κατοίκων όσο και των σηµαντικών βιοµηχανικών µονάδων που εδρεύουν στην περιοχή.

10 Αναφέρεται ενδεικτικά πως σήµερα στην περιοχή έχουν κατασκευαστεί σηµαντικά έργα Οδοποιίας όπως η παλαιά και νέα Ε.Ο. Αθηνών Κορίνθου, η Οδός Ασπροπύργου (ΝΑΤΟ), η παλαιά Σιδηροδροµική Γραµµή Αθηνών Πελοποννήσου (τ.σπαπ). Επίσης από την ίδια περιοχή διέρχεται και η Ε.Λ. Ελευσίνας Σταυρού- Α..Σπάτων, καθώς και η νέα Σιδηροδροµική Γραµµή Πελοποννήσου µε τον εµπορευµατικό σταθµό και η υτική Περιφερειακή Οδός Αιγάλεω. Τέλος από την περιοχή διέρχεται και σηµαντικός αγωγός διανοµής Φυσικού Αερίου. Μετά τη ραγδαία ανάπτυξη και την αναπόφευκτη αλλαγή των χρήσεων γης της περιοχής του Θριάσιου Πεδίου τα προβλήµατα αντιπληµµυρικής προστασίας επανήλθαν στο προσκήνιο. Στα τελευταία χρόνια τα πληµµυρικά φαινόµενα στην περιοχή είναι ακόµα πιο έντονα. Η πλέον καταστροφική πληµµύρα καταγράφτηκε στις 26 Ιανουαρίου 1996 η οποία έπληξε κυρίως τους ήµους Ελευσίνας και Μάνδρας. Ο τραγικός απολογισµός αυτής της πληµµύρας ήταν ο θάνατος δύο ανθρώπων, η καταστροφή αυτοκινήτων και περιουσιών, η υποχώρηση οδοστρωµάτων και η ακινητοποίηση αµαξοστοιχιών του ΟΣΕ. Όλες οι καταστροφές προκλήθηκαν αφού πληµµύρισαν οι χείµαρροι Σαρανταπόταµος, Σούρες και Αγ. Γεωργίου. Η σηµαντικότερη προσπάθεια επίλυσης των πληµµυρικών προβληµάτων στην περιοχή του Θριάσιου Πεδίου, προήλθε µε τη µελέτη και κατασκευή των έργων αντιπληµµυρικής προστασίας της ΕΛΕΣΣ. Με βάση τις µελέτες «Μελέτη Α' Φάσης έργων αποχέτευσης ΕΛΕΣΣΣ», ΥΠΕΧΩ Ε 1994 (Μελετητές: Γρ. Μαχαίρα- Υ ΡΟΕΞΥΓΙΑΝΤΙΚΗ), καθώς και της «Προκαταρκτικής και Οριστικής Μελέτης Αντιπληµµυρικών Έργων περιοχής Θριάσιου Πεδίου που αποχετεύεται στον Σαρανταπόταµο, µεταξύ Χ.Θ. 17+500 έως και 23+000 της ΕΛΕΣΣ», ΥΠΕΧΩ Ε, 1997-1999 µε τους ίδιου µελετητές, κατασκευάστηκαν σηµαντικά έργα αντιπληµµυρικής προστασίας όπως η συλλογή µε αποχετευτικές τάφρους των ρεµάτων ανάντη της ΕΛΕΣΣ και η µεταφορά τους σε επιλεγµένους αποδέκτες, η εκτροπή του χ. Σούρες στον Σαρανταπόταµο, η διευθέτηση του ρ. Ηρώων Πολυτεχνείου και του ρ. Μικρό Κατερίνι. Η κατασκευή της Αττικής Οδού (ΕΛΕΣΣ), έφερε ριζικές αλλαγές στον υφιστάµενο αντιπληµµυρικό σχεδιασµό της περιοχής του Θριάσιου Πεδίου. Η ανάγκη επικαιροποίησης των υφιστάµενων µελετών καθώς και µελέτης των ρεµάτων κατάντη της ΕΛΕΣΣ, κρίθηκε απαραίτητη. Για το λόγο αυτό, η ΕΥ ΑΠ, ως υπεύθυνη για τα αντιπληµµυρικά στην περιοχή, προχώρησε στην ανάθεση της «Προκαταρκτικής Μελέτης Βασικών Έργων Αποχέτευσης Ακαθάρτων και Οµβρίων Υδάτων Θριάσιου Πεδίου», ΕΥ ΑΠ, 1996, (Μελετητές: Καραβοκύρης & Συν/τες ΕΠΕ, ΕΤΜΕ: Αντωνίου-Πέππας & Συν/τες ΕΕ, Υ ΡΟΣΤΑΤ ΕΠΕ). Στα πλαίσια της ανωτέρω µελέτης εκπονήθηκαν Προµελέτες

11 για τη διευθέτηση των ρεµάτων Σαρανταπόταµος, Σούρες, Αγ. Αικατερίνης, Αγ. Ιωάννη και Αγ. Γεωργίου. Στα πλαίσια της µελέτης «Τροποποιήσεις-Συµπληρώσεις Υφιστάµενων Οριστικών Μελετών Αποχέτευσης Περιοχών Αρµοδιότητος ΕΥ ΑΠ εκτός Λεκάνης Απορροής Κηφισού και Σύνταξη Τευχών ηµοπράτησης», ΕΥ ΑΠ, 1997 εκπονήθηκαν, από διάφορους µελετητές, Οριστικές Μελέτες για τη διευθέτηση των ρεµάτων Σαρανταπόταµος, Σούρες και Αγ. Αικατερίνη. Με βάση αυτές τις µελέτες κατασκευάζονται σήµερα οι διευθετήσεις τµηµάτων του χ. Σαρανταπόταµου από το ΥΠΕΧΩ Ε. Ακολούθως, λόγω και των παράλληλων µελετών που εκπονούνταν στα πλαίσια των έργων αντιπληµµυρικής προστασίας της ΕΛΕΣΣ, κρίθηκε απαραίτητη η επικαιροποίηση των µελετών για τα ρέµατα κατάντη της ΕΛΕΣΣ. Έτσι η αρµόδια υπηρεσία (ΕΥ ΑΠ) προχώρησε στην εκπόνηση των µελετών «Μελέτη Αποχέτευσης Οµβρίων και Ακαθάρτων ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ Τοµέα Θριάσιου Πεδίου», ΕΥ ΑΠ, 2000, (Μελετητές: Α Κ, Υδροηλεκτρική ΕΠΕ, Γ. Καραβοκύρης & Συν/τες, ΕΤΜΕ: Αντωνίου Πέππας & Συν/τες Ε.Ε.) και «Μελέτη Αποχέτευσης Οµβρίων και Ακαθάρτων ΥΤΙΚΟΥ Τοµέα Θριάσιου Πεδίου», ΕΥ ΑΠ, 2001, (Μελετητές: Υδροεξυγιαντική Ε.Ε., Γρ. Μαχαίρα Α.Ε., ΕΤΜΕ: Πέππας & Συν/τες Ε.Ε.). Η ανωτέρω µελέτες σήµερα έχουν παγώσει λόγω της αλλαγής αρµοδιοτήτων στα θέµατα διαχείρισης των αντιπληµµυρικών έργων. Σύµφωνα µε το άρθρο 6 του Ν. 2744/99, περί µετοχοποίησης της ΕΥ ΑΠ, η αρµοδιότητα για την µελέτη, κατασκευή και συντήρηση των έργων αντιπληµµυρικής προστασίας και δικτύων αποχέτευσης οµβρίων των περιοχών αρµοδιότητας ΕΥ ΑΠ, περιήλθε στο ΥΠΕΧΩ Ε. Έτσι σήµερα πλέον, η αρµόδια υπηρεσία για τα αντιπληµµυρικά έργα στην περιοχή είναι η /νση 10 του ΥΠΕΧΩ Ε. Η /νση 10 σε µια προσπάθεια να προχωρήσει στην υλοποίηση έργων αντιπληµµυρικής προστασίας τα οποία κρίθηκαν επειγούσης ανάγκης προκήρυξη τη µελέτη «Τροποποιήσεις-Συµπληρώσεις Υφιστάµενων και Σύνταξη Νέων Μελετών Αποχέτευσης Οµβρίων Υδάτων Περιοχής Αρµοδιότητας 10 εκτός Λεκάνης Απορροής Κηφισού», ΥΠΕΧΩ Ε, 10, 2002 (Μελετητές: Υδροεξυγιαντική Ε.Ε., Γρ. Μαχαίρα Α.Ε., ΕΤΜΕ: Πέππας & Συν/τες Ε.Ε, Υδροέρευνα Α.Ε.), στα πλαίσια της οποίας εκπονήθηκε η «Οριστική Μελέτη Αντιπληµµυρικών Έργων στη Χ.Θ. 20+000 της Ε.Ο. Αθηνών-Κορίνθου στην περιοχή της Χαλυβουργικής», ΥΠΕΧΩ Ε, 10, 2003. 3. Γενικός Σχεδιασµός Αντιπληµµυρικής Προστασίας Γενικά τα αντιπληµµυρικά έργα που µελετήθηκαν και κατασκευάστηκαν κατά καιρούς, δεν υλοποιήθηκαν µε βάση κάποιο Γενικό Σχεδιασµό (που µέχρι σήµερα δεν υπάρχει), αλλά σχεδιάστηκαν από διάφορους µελετητές αποσπασµατικά ανάλογα µε τις

12 εκάστοτε ανάγκες και µε διάφορα κατά περίσταση κριτήρια σχεδιασµού. Σηµειώνεται επίσης, ότι και σηµαντικά έργα κι επεµβάσεις άλλων φορέων δεν είναι εναρµονισµένα µε τις απαιτήσεις της αντιπληµµυρικής προστασίας (όπως για παράδειγµα οι αλόγιστες και υπερυψωµένες επεκτάσεις των ακτών σε σχέση µε τις ανάντη πυκνοκατοικηµένες περιοχές) και ότι πολλά από τα αντιπληµµυρικά έργα δεν ολοκληρώθηκαν (π.χ. Παραλιακοί Συλλεκτήρες Καλλιθέας - Μοσχάτου - Ν. Φαλήρου στους οποίους συµβάλλουν όλα τα δίκτυα Οµβρίων των υπόψη ήµων, η διευθέτηση του Κηφισού µεταξύ Αγ. Άννας και Λ. Ποσειδώνος η οποία µετά από δεκαετίες µόλις σήµερα ολοκληρώνεται). Αποτέλεσµα των πιο πάνω είναι τα εν λόγω έργα να µην ανταποκρίνονται στον σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκαν και σε συνδυασµό µε το γεγονός ότι δεν έχουν κατασκευαστεί και πολλά από τα αναγκαία αντιπληµµυρικά έργα, πολλές περιοχές της Αττικής να µη διαθέτουν ούτε τη στοιχειώδη αντιπληµµυρική θωράκιση. Τέλος τον Ιούλιο του 2003, µετά τις καταστροφικές πληµµύρες του καλοκαιριού του 2002, ανατέθηκε από την /νση 10 του ΥΠΕΧΩ Ε στην ΕΞΑΡΧΟΥ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΜΠΕΝΣΑΣΣΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ η µελέτη «Βασικά στοιχεία και προτάσεις για την επικαιροποίηση του σχεδιασµού αντιπληµµυρικής προστασίας περιοχών του Νοµού Αττικής» η οποία ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2004. Στόχος της υπόψη µελέτης ήταν ν αποκτηθούν, για τις περιοχές του Λεκανοπεδίου Αθήνας, της Ανατολικής και υτικής Αττικής, τα εξής: Σαφής και ολοκληρωµένη εικόνα της υφιστάµενης κατάστασης και τα προβλήµατα που υπάρχουν σχετικά µε την αντιπληµµυρική προστασία. Προτάσεις και συµπληρωµατικά Έργα και επεµβάσεις που απαιτούνται για ικανοποιητική Αντιπληµµυρική Προστασία. Προγραµµατισµός και προτεραιότητες των µελετών κατασκευής έργων, µε βάση τεχνικά, οικονοµικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια. Προτάσεις για την επικαιροποίηση του Σχεδιασµού Αντιπληµµυρικής Προστασίας. Το αντικείµενο, οι στόχοι και το περιεχόµενο της υπόψη µελέτης παρουσιάζονται στη σχετική εισήγηση «Γενικές προτάσεις για το σχεδιασµό της αντιπληµµυρικής προστασίας περιοχών Ν. Αττικής» της παρούσας Ηµερίδας.