ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ «ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΧΩΡΙΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ» Μια ευρωπαϊκή εκστρατεία για την καταπολέμηση των διακρίσεων με άξονα την ελευθερία της έκφρασης και τους κανόνες δημοσιογραφικής δεοντολογίας
Τι είναι η πρωτοβουλία «Δημοσιογραφία χωρίς Διακρίσεις»; Ηπρωτοβουλία «Δημοσιογραφία χωρίς Διακρίσεις» [Ethical Journalism Initiative (EJI)] είναι μια πρωτοποριακή, παγκόσμια εκστρατεία, την οποία εγκαινίασε η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ) το 2008 για να προωθήσει την αξιοπιστία και τις αρχές δεοντολογίας στη δημοσιογραφία και τα Μέσα Ενημέρωσης. Αυτή τη χρονιά, η πρωτοβουλία επικεντρώνεται στην Ευρώπη με σκοπό να καταπολεμηθούν οι υπάρχουσες διακρίσεις με όπλο την ελευθερία της έκφρασης και τις καλύτερες δυνατές προδιαγραφές στην άσκηση του δημοσιογραφικού έργου. Τη διετή εκστρατεία συντονίζει η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΕΟΔ) με τη συνεργασία του Ινστιτούτου για την Πολυμορφία στα Μέσα Ενημέρωσης, της οργάνωσης «Άρθρο 19» και τριών Ενώσεων Συντακτών: της Ένωσης Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης, της Ένωσης Συντακτών της Λιθουανίας και του Συνδικάτου των Δημοσιογράφων της Σλοβακίας. Μέσα από σειρά συνεδρίων, στα οποία θα συμμετάσχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι, και με σεμινάρια για δημοσιογράφους, νομικούς και ειδικούς των media, η εκστρατεία επιδιώκει να ενισχύσει τις δημοκρατικές αξίες, όπως αυτές διαμορφώνονται με τον διάλογο, και να αυξήσει την ευαισθησία για τον ρόλο της αξιόπιστης δημοσιογραφίας στην οικοδόμηση της διαπολιτισμικής συνύπαρξης. Επίσης, προσδοκάται να ενισχυθούν οι προδιαγραφές της ποιοτικής δημοσιογραφίας με αξιόπιστα ρεπορτάζ και έρευνες σχετικά με τη μετανάστευση, τις εθνότητες και τις θρησκείες στην Ευρώπη.
Ποιοι είμαστε Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΕΟΔ) είναι το ευρύτερο συλλογικό όργανο των δημοσιογράφων στην Ευρώπη, εκπροσωπώντας περισσότερους από 250.000 δημοσιογράφους σε 30 ευρωπαϊκές χώρες. Αποτελεί διακριτό τμήμα του μεγαλύτερου παγκοσμίως φορέα των δημοσιογράφων, της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (ΔΟΔ), που εκπροσωπεί περί τους 600.000 δημοσιογράφους σε όλο τον κόσμο. Η ΕΟΔ/ΔΟΔ έχει ως αποστολή να υπερασπίζεται την ελευθερία του Τύπου και την κοινωνική δικαιοσύνη διά της δημοσιογραφίας που βασίζεται σε δεοντολογικές αρχές. Είναι αντίθετη σε κάθε μορφή διακρίσεων και καταδικάζει κάθε χρήση των Μέσων Ενημέρωσης, που αποσκοπεί στην προπαγάνδα ή στην προώθηση της μισαλλοδοξίας και των κοινωνικών συγκρούσεων. Η ΕΟΔ/ΔΟΔ οικοδομεί συνεργασίες με δημοσιογραφικές ενώσεις, διεθνείς οργανισμούς και οργανώσεις των πολιτών για να επιτύχει αυτούς τους στόχους. Επικοινωνία: Yuk Lan Wong yuklan.wong@ifj.org Ινστιτούτο για την Πολυμορφία στα Μέσα Ενημέρωσης Το Ινστιτούτο για την Πολυμορφία στα Μέσα Ενημέρωσης [Media Diversity Institute (MDI)] είναι διεθνής οργανισμός που επικεντρώνει τη δράση του στα ΜΜΕ, επιδιώκοντας να ενισχυθεί η κάλυψη ζητημάτων διαφορετικότητας, που μπορεί να προκαλούν εντάσεις και συγκρούσεις σε τοπικό, εθνικό, περιφερειακό ή διεθνές επίπεδο. Το Ινστιτούτο προάγει την αξιόπιστη δημοσιογραφία ως μέσο για τη βελτίωση των διακοινοτικών σχέσεων, την καλλιέργεια της ανεκτικότητας και την ενθάρρυνση του διαλόγου μεταξύ ατόμων και κοινωνικών ομάδων διαφορετικών καταβολών. Συνεργάζεται με πανεπιστημιακούς και φοιτητές Δημοσιογραφίας, στελέχη Μέσων Ενημέρωσης και δημοσιογράφους, καθώς και με οργανώσεις πολιτών που ασχολούνται με τα ζητήματα της πολυμορφίας. Επικοινωνία: Farid Littleproud farid.littleproud@media-diversity.org
Άρθρο 19 Το «Άρθρο 19 [Article 19] Παγκόσμια Εκστρατεία για την Ελευθερία της Έκφρασης» είναι διεθνής οργανισμός για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, απολύτως ανεξάρτητος από ιδεολογίες και κυβερνήσεις. Η ονομασία του προέρχεται από την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία στο Άρθρο 19 αναφέρεται στην ελευθερία της έκφρασης, που περιλαμβάνει το δικαίωμα στη λήψη και τη μετάδοση πληροφοριών και ιδεών. Το «Άρθρο 19» επιδιώκει να αναπτύξει και να ενισχύσει διεθνή πρότυπα για την ελευθερία της έκφρασης. Μεταξύ άλλων ενεργειών, διατυπώνει συστάσεις σε διεθνή, περιφερειακά και εθνικά δικαστήρια, σε οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνεργάζεται με ειδικούς σε ζητήματα ελευθερίας του λόγου. Επικοινωνία: Sejal Parmar sejal@article19.org Ένωση Λιθουανών Δημοσιογράφων Η Ένωση Λιθουανών Δημοσιογράφων (ΕΛΔ) είναι μια ανεξάρτητη συνδικαλιστική οργάνωση, που ιδρύθηκε το 1929 με αποστολή να προωθεί την ελευθερία του Τύπου. Έχει έδρα στο Βίλνιους, πρωτεύουσα της Λιθουανίας. Η ΕΛΔ είναι ένα από τα πιο ενεργά μέλη της ΕΟΔ στις χώρες της Βαλτικής. Το 2009 η ΕΛΔ συνέστησε μια επιτροπή για τη δημοσιογραφική δεοντολογία με στόχο να αναπτύξει έναν κώδικα αυτορύθμισης για να προωθήσει την ηθική και την αξιοπιστία της δημοσιογραφίας μεταξύ των μελών της και των Μέσων Ενημέρωσης. Παράλληλα, η ΕΛΔ εργάζεται για να καθιερώσει επαγγελματικά πρότυπα στη δημοσιογραφία, αναπτύσσοντας έναν κώδικα δεοντολογίας για δημοσιογράφους και εκδότες. Επικοινωνία: Dainius Radzevicius pirmininkas@lzs.lt
Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας Θράκης Η Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης (ΕΣΗΕΜ-Θ), με έδρα στη Θεσσαλονίκη, είναι μέλος της ΕΟΔ/ΔΟΔ και εκπροσωπεί περισσότερους από 800 δημοσιογράφους. Η ΕΣΗΕΜ-Θ έχει αναπτύξει δραστηριότητες σχετικές με την πολυπολιτισμικότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την πολυμορφία στα Μέσα Ενημέρωσης και τις δημοκρατικές αξίες στον ευρύτερο χώρο των Βαλκανίων. Πρόσφατα ολοκλήρωσε το πρόγραμμα «Δημοκρατική συμμετοχή στα Δυτικά Βαλκάνια», με σκοπό την προώθηση μιας Δημοσιογραφίας υψηλών προδιαγραφών. Επικοινωνία: Γιάννης Κοτσιφός kotsifos@esiemth.gr Συνδικάτο Σλοβάκων Δημοσιογράφων SLOVENSKÝ SYNDIKÁT NOVINÁROV Το Συνδικάτο Σλοβάκων Δημοσιογράφων (ΣΣΔ) είναι συνδικαλιστική οργάνωση που εκπροσωπεί περισσότερους από 2.500 δημοσιογράφους του γραπτού και του ηλεκτρονικού Τύπου στη Σλοβακία. Έχει ως αποστολή να υπερασπίζεται την ελευθερία του Τύπου και την αριστεία στη δημοσιογραφία, με την εμπέδωση των κανόνων δεοντολογίας. Είναι συνιδρυτικό μέλος στο Συμβούλιο Τύπου της Σλοβακίας, το οποίο ρυθμίζει τα ζητήματα επαγγελματικής συμπεριφοράς και δεοντολογίας των δημοσιογράφων. Επικοινωνία: Michal Havran havran_michal@yahoo.fr
Δράσεις I. Συλλογή δεδομένων Έρευνες σχετικά με την ειδησεογραφική κάλυψη θεμάτων εθνοτήτων, θρησκείας και μετανάστευσης Προβλέπονται δύο έρευνες στα Μέσα Ενημέρωσης για την κάλυψη αυτών των θεμάτων σε 9 ευρωπαϊκές χώρες Βρετανία, Γερμανία, Δανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Λιθουανία, Σλοβακία και Ουγγαρία. II. Σεμινάρια για οργανώσεις πολιτών και νομικούς Λονδίνο, Βρυξέλλες & Βίλνιους Σεμινάρια για τις σχέσεις με τα Μέσα Ενημέρωσης και πρακτικές ευαισθητοποίησης για οργανώσεις πολιτών Μάιος, 2011 Βίλνιους, Λιθουανία Δεκέμβριος, 2011 Λονδίνο, Βρετανία Προβλέπονται δύο σεμινάρια με αυτή τη θεματική στο Λονδίνο και στο Βίλνιους. Με αυτά θα ενημερωθούν 30 οργανώσεις πολιτών για το πώς θα βελτιώσουν την επικοινωνία τους και θα προωθήσουν τα μηνύματά τους προς τα Μέσα Ενημέρωσης, αλλά και μέσω αυτών. Μάλιστα, σε τρεις οργανώσεις θα παρασχεθεί εσωτερική υποστήριξη για να αναπτύξουν τις δικές τους εκστρατείες. Επικοινωνία: Farid Littleproud farid.littleproud@media-diversity.org Σεμινάριο για νομικούς, δικαστές και εθνικούς φορείς Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Απρίλιος, 2011 Βρυξέλλες, Βέλγιο Προβλέπεται ένα σεμινάριο που θα γίνει στις Βρυξέλλες και απευθύνεται σε δικηγόρους, δικαστές και εκπροσώπους φορέων Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Θα επικεντρωθεί στη σχέση μεταξύ της ελευθερίας της έκφρασης και της ποιότητας της ενημέρωσης, ώστε να διερευνήσουν οι συμμετέχοντες τρόπους για να ανταποκριθούν, οι ίδιοι και οι φορείς που εκπροσωπούν, στις σύγχρονες προκλήσεις. Επικοινωνία: Sejal Parmar sejal@article19.org
III. Εθνικά συνέδρια Βίλνιους, Θεσσαλονίκη, Μπρατισλάβα Προβλέπονται τρία εθνικά συνέδρια που θα πραγματοποιηθούν στο Βίλνιους, στη Θεσσαλονίκη και στην Μπρατισλάβα. Θα διοργανωθούν αντιστοίχως από την Ένωση Λιθουανών Δημοσιογράφων, την Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης και το Συνδικάτο Σλοβάκων Δημοσιογράφων. Στόχος τους είναι να προωθηθεί στις τρεις χώρες η εκστρατεία για «Δημοσιογραφία χωρίς Διακρίσεις». IV. Ευρωπαϊκό Συνέδριο, Βρυξέλλες Ένα ευρωπαϊκό συνέδριο έχει προγραμματιστεί για τον Απρίλιο 2012. Θα προσελκύσει στις Βρυξέλλες περισσότερους από 50 εθνικούς φορείς και διεθνείς οργανισμούς, που εκπροσωπούν τους επαγγελματίες των Μέσων Ενημέρωσης, μη κυβερνητικές οργανώσεις που εκφράζουν εθνοτικές ομάδες, νομικούς και εμπειρογνώμονες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με κοινό σκοπό την ενίσχυση του δικτύου ενάντια στις διακρίσεις. Στο συνέδριο θα παρουσιαστεί για έγκριση στους συμμετέχοντες ένας κώδικας οδηγιών, που θα εδράζεται στις έρευνες για τα Μέσα Ενημέρωσης, και συστάσεις για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να βελτιωθεί η δημοσιογραφική κάλυψη των θεμάτων της μετανάστευσης, της πολυμορφίας, της εθνικής και θρησκευτικής ταυτότητας. Πώς μπορείτε να μας υποστηρίξετε; Συμμετέχοντας στις δραστηριότητές μας Προβάλλοντας τα μηνύματα της εκστρατείας Υποστηρίζοντας τις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εκστρατεία μπορείτε να επισκεφθείτε: www.ethicaljournalisminitiative.org
Αυτή η πρωτοβουλία συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα και την Ιθαγένεια. Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EJI) Residence Palace Rue de la Loi 155 B1040 Belgium Tel. + 32 2235 2226