ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΛΑΒΕΣ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΚΟΥΜΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΖΩΗ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ κ.δερβισογλου ΚΥΡΙΑΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2011 1
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα πτυχιακή εργασία αναλύει τις βλάβες και τις ασθένειες του μεγαλύτερου οργάνου του σώματος, του δέρματος. Ασθένειες οι οποίες οφείλονται σε κάθε εσωτερική δυσλειτουργία καθώς και εξωτερική παρέμβαση που συμβαίνει σ' αυτό. Επειδή λοιπόν το δέρμα μας αποτελεί το μεγαλύτερο και το πιο όμορφο όργανο του ανθρώπινου σώματος θα πρέπει να γνωρίζουμε τις ανάγκες του αλλά και να έχουμε την ικανότητα να το προστατέψουμε ή και να το θεραπεύσουμε σε περίπτωση που αυτό νοσήσει. Σ αυτή την πτυχιακή εργασία αναλύoνται ασθένειες που είναι άγνωστης αιτιολογίας όπως είναι το έκζεμα και η ψωρίαση, ασθένειες που οφείλονται σε ιούς όπως η ακμή και οι δερματίτιδες, αλλά και ασθένειες που οφείλονται στον ήλιο όπως οι φωτοδερματίτιδες ή και οι φωτοευαισθησίες. 2
Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή...σελ.8 2. Δέρμα...σελ.10 2.1. Ιστολογία του δέρματος...σελ.11 2.1.1. Επιδερμίδα...σελ.11 2.1.1.1. Βασική στιβάδα...σελ.12 2. 1.1.2. Ακανθωτή στιβάδα...σελ.12 2.1.1.3. Κοκκώδης στιβάδα...σελ.13 2.1.1.5. Διαύγής στιβάδα...σελ.13 2.1.2. Χόριο...σελ.14 2.1.3. Υποδόριος ιστός...σελ.15 2.1.4. Αγγεία του δέρματος...σελ.16 2.1.5. Νεύρα του δέρματος...σελ.16 2.2. Εξαρτήματα του δέρματος...σελ.17 2.2.1. Αδένες του δέρματος...σελ.17 2.2.1.1. Σμηγματογόνοι αδένες...σελ.17 2.2.1.2. Ιδρωτοποιοί αδένες...σελ.18 2.2.1. Τρίχες...σελ.19 2.2.3. Νύχια...σελ.19 2.3 Λειτουργίες του δέρματος...σελ.20 3. Ακμή...σελ.22 3.1. Αιτιολογία- Παθογένεια...σελ.22 3.2. Στοχειώδεις βλάβες της ακμής- Κλινική εικόνα...σελ.25 3.3 Κλινικές μορφές...σελ.27 3.3.2. Φλεγμονώδεις μορφές ακμής...σελ.28 3.4. Θεραπεία της ακμής...σελ.35 3.4.1. Ιατρική αντιμετώπιση της ακμής...σελ.35 3.4.2. Αντιμετώπιση της ακμής από αισθητικό...σελ.37 3.5. Γενικά μέτρα αντιμετώπισης της ακμής...σελ.38 3
4. Έκζεμα...σελ.40 4.1. Κλινική εικόνα εκζέματος...σελ.40 4.2. Κλινικές μορφές εκζέματος...σελ.40 4.2.1. Βλατιδο-φυσαλιώδες έκζεμα...σελ.40 4.2.2. Νομισματοειδές έκζεμα...σελ.41 4.2.3. Δυσιδρωσικό έκζεμα...σελ.41 4.2.4. Ατοπικό έκζεμα...σελ.42 4.2.5. Υπερκερατιασικό και ρωγμώδες έκζεμα...σελ.43 4.2.6. Μικροβιακό και μυκητιακό έκζεμα...σελ.43 4.2.7. Χειμερινό έκζεμα...σελ.43 4.2.8. Έκζεμα κνημών...σελ.44 4.2.9. 'Αλλες μορφές εκζέματος...σελ.45 5. Δερματίτιδες...σελ.46 5.1. Ατοπική δερματίτιδα...σελ.46 5.1.1. Ατοπική δερματίτιδα ή βρεφικό έκζεμα... σελ.46 5.1.2. Ατοπική δερματίτιδα της παιδικής ηλικίας...σελ.46 5.1.3. Ατοπική δερματίτιδα των εφήβων και ενηλίκων...σελ.46 5.2. Δερματίτιδα εξ' επαφής...σελ.48 5.2.1. Αλλεργική δερματίτιδα εξ' επαφής...σελ.48 5.2.2. Ερεθιστική δερματίτιδα εξ' επαφής...σελ.51 5.2.3. Τοξική δερματίτιδα εξ' επαφής...σελ.52 5.2.4. Εντοπισμένη νευροδερματίτιδα...σελ.52 5.3.Σμηγματορροική δερματίτιδα...σελ.53 5.4. Δερματίτιδα χεριών...σελ.54 6. Ψωρίαση...σελ.56 6.1. Αιτιολογία- Παθογένεια...σελ.56 6.2. Κλινικές μορφές ψωρίασης ανάλογα με την μορφολογία των στοιχείων...σελ.57 6.3. Κλινικές μορφές ψωρίασης ανάλογα με την εντόπιση...σελ.58 6.4. Ιδιαίτερες μορφές ψωρίασης...σελ.60 6.4.1. Φλυκταινώδης ψωρίαση...σελ.60 4
6.4.2. Ψωριασική ερυθροδερμία...σελ.60 6.4.3. Αρθροπαθητική ψωρίαση...σελ.61 6.5. Θεραπεία της ψωρίασης...σελ.62 6.5.1. Γενική και μη ειδική θεραπεία...σελ.62 6.5.2. Τοπική θεραπεία...σελ.62 6.5.3. Φαρμακευτική θεραπεία από το στόμα...σελ.63 7. Ηλιακές βλάβες...σελ.64 7.1. Επιδράσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας στο δέρμα...σελ.64 7.2. Φωτοδερματίτιδα...σελ.65 7.3. Ηλιακό έγκαυμα...σελ.67 7.4. Φωτογήρανση...σελ.67 7.5. Φωτοευαισθησία...σελ.69 7.5.1. Φωτοαλλεργικές αντιδράσεις...σελ.69 7.5.2. Φωτοτοξικές αντιδράσεις...σελ.69 7.6. Μελάνωμα...σελ.69 7.6.1.Αιτιοπαθογένεια μελανώματος...σελ.71 7.7. Πολύμορφο εκ φωτός ερύθημα...σελ.72 8.Πιτυρίαση...σελ.73 8.1. Ποικιλόχρους πιτυρίαση...σελ.73 8.2. Ροδόχρους πιτυρίαση...σελ.74 9.Φαρμακευτικά εξανθήματα...σελ.76 9.1. Αιτιοπαθογένεια...σελ.76 9.2. Κλινική εικόνα...σελ.76 9.3. Τύποι φαρμακευτικών εξανθημάτων...σελ.77 9.4. Αντιμετώπιση...σελ.78 10.Άλλα είδη δερματοπαθειών...σελ.79 10.1. Σπίλοι...σελ.79 10.1.1. Μελαγχρωματικοί σπίλοι...σελ.80 10.2. 'Ερπης απλός...σελ.81 10.2.1. Ερπητικό έκζεμα...σελ.82 10.2.2. Επιχείλιος έρπης...σελ.83 10.2.3. Έρπης ζωστήρας...σελ.84 5
10.3. Μυρμηκιές...σελ.87 10.3.1. Κοινές μυρμηκιές...σελ.87 10.3.2. Ομαλές μυρμηκιές...σελ.88 10.3.3. Θηλωματώδεις μυρμηκιές...σελ.88 10.3.4. Μυρμηκιές πελμάτων...σελ.89 10.4. Κεγχρία...σελ.90 10.5. Θυλακίτιδα...σελ.91 10.6. Λεύκη...σελ.93 10.6.1. Αιτιοπαθογένεια λεύκης...σελ.94 11. Επίλογος...σελ.96 12.Βιβλιογραφία...σελ.97 6
Περιεχόμενα εικόνων Εικ.1-Οι γραμμές του Langer...σελ.10 Εικ.2-Απεικόνιση της επιδερμίδας...σελ.14 Εικ.3-Κοινή ακμή στην περιοχή της πλάτης,ύπαρξη φαγεσώρων...σελ.27 Εικ.4-Κυστική ακμή στο πρόσωπο με την παρουσία ουλών...σελ.29 Εικ.5-Κυστική ακμή με ουλές,πλάτη...σελ.29 Εικ.6-Έκζεμα, δευτεροπαθής επέκταση, κορμός και άκρα...σελ.45 Εικ.7-Ατοπική δερματίτιδα, καμπτικές επιφάνειες γονάτων...σελ.48 Εικ.8-Ατοπική δερματίτιδα,περιοχή καρπών και εσωτερική πλευρά αγκώνων...σελ.48 Εικ.9-Αλλεργική δερματίτιδα εξ' επαφής, νικέλιο...σελ.50 Εικ.10-Αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής, άρωμα...σελ.50 Εικ.11-Αλλεργική δερματίτιδα εξ' επάφής, πρόσωπο...σελ.51 Εικ.12-Ψωρίαση στην περιοχή των γονάτων...σελ.59 Εικ.13-Ψωριασική ερυθροδερμία...σελ.61 Εικ.14-Φωτοδερματίτιδα πρόσωπο και τράχηλος...σελ.66 Εικ.15-Πολύμορφο εξάνθημα από το ηλιακό φως...σελ.72 Εικ.16-Ποικιλόχρους πιτυρίαση,περιοχή πλάτης...σελ.74 Εικ.17-Ροδόχρους πιτυρίαση,ράχη...σελ.75 Εικ.18-Μελαγχρωματικός έντριχος σπίλος στο χέρι...σελ.81 Εικ.19- Έρπης απλός, παρειά...σελ.82 Εικ.20-Ερπητικό έκζεμα, πλάτη...σελ.83 Εικ.21- Επιχείλιος έρπης...σελ.84 Εικ.22- Έρπης ζωστήρας...σελ.86 Εικ.23- Κοινή μυρμηκιά...σελ.88 Εικ.24- Μυρμηκίες πελμάτων...σελ.89 Εικ.25-Κεγχρία-παρειά...σελ.90 Εικ.26-Απεικόνιση των περιοχών όπου εμφανίζεται περισσότερο η θυλακίτιδα...σελ.91 Εικ.27-Κλινική εικόνα θυλακίτιδας...σελ.92 7