«Δελταϊκά Δρώμενα» Φορέας Διαχείρισης ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΔΕΛΤΑ ΕΒΡΟΥ NEWSLETTER ΤΕΥΧΟΣ 1/2016 2016, ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΔΕΛΤΑ ΕΒΡΟΥ
Διαβάστε σ αυτό το τεύχος......επανευρέσεις Φοινικόπτερων (σελ. 1) Φεστιβάλ Πελαργών (σελ.3) Φύλαξη (σελ.6) Πρόλογος Προέδρου για το νέο τεύχος για τα «Δελταϊκά Δρώμενα»! Μετά από αρκετά χρόνια ήρθε η ώρα για την επανέκδοση του περιοδικού που θα μας ενημερώνει για τα τεκτενόμενα στο Δέλτα του Έβρου, αλλά και τις δράσεις του Φορέα Διαχείρισης του ομώνυμου Εθνικού Πάρκου. Τα «Δελταϊκά Δρώμενα», τα οποία ήταν κοντά μας από την αρχή της λειτουργίας του Κέντρου Πληροφόρησης Δέλτα Έβρου, συνεχίζουν την πορεία τους και στο εξής θα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Οικοτουρισμός (σελ.4)...και πολλά άλλα δημοσιεύονται τέσσερις φορές το χρόνο δίνοντάς μας το στίγμα των δράσεων διαχείρισης του αγαπημένου μας υγροτόπου. Ξεκινάμε λοιπόν με τα νέα του καλοκαιριού που πέρασε, τα οποία ήταν συναρπαστικά για τον υγρότοπο, τους επιστήμονες και την τοπική κοινωνία! Καλή ανάγνωση! Ανδρέας Ι. Αθανασιάδης Πρόεδρος ΔΣ Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΔΕΛΤΑ ΕΒΡΟΥ Δράσεις Παρακολούθησης Η παρουσία των Φοινικόπτερων στο Δέλτα του Έβρου, μέσα από τις επανευρέσεις δακτυλιωμένων πουλιών[σελ.1 ] Τα μεγάλα ταξίδια συνεχίζονται... [σελ.2] Αναπαραγωγή παρυδάτιων και γλαρονιών στο Δέλτα του Έβρου [σελ.2] Δακτυλιώσεις, με... Ιστορία [σελ.2] Δράσεις Ευαισθητοποίησης Πληροφόρησης - Δημοσιότητας 1 ο Φεστιβάλ για το «Ευρωπαϊκό Χωριό Πελαργών» [σελ. 3] 13 η Συνάντηση του Δικτύου των «Ευρωπαϊκών Χωριών Πελαργών» [σελ.3] Συμμετοχή του Φορέα Διαχείρισης στο British Birdwatching Fair 2016 [σελ.4] Οικοτουρισμός στο Δέλτα του Έβρου [σελ. 4] Δράσεις Προστασίας και Διαχείρισης Διάσωση Πελαργού στις Φέρες [σελ. 5] Πυρκαγιά στο Δέλτα του Έβρου [σελ. 5] Επόπτευση και φύλαξη στον υγρότοπο [σελ.6]
1 Η παρουσία των Φοινικόπτερων (Flamingo) στο Δέλτα Έβρου, μέσα από τις επανευρέσεις δακτυλιωμένων πουλιών Π. Ιωαννίδης, Α. Τσιρατζίδης Τα Φοινικόπτερα (Phoenicopterus roseus) είναι από τα πιο εντυπωσιακά πουλιά που μπορεί να συναντήσει κάποιος σε μια υγροτοπική περιοχή. Το (κοινό) Φοινικόπτερο είναι ένα μεγάλο είδος Φλαμίνγκο που απαντά και στον ελλαδικό χώρο. Ζει στους υγρότοπους των παράκτιων χωρών της Μεσογείου, την Αφρική, την Ινδική υποήπειρο και τη Μέση Ανατολή. Έχει νομαδική συμπεριφορά και συχνά απαντά σε μεγάλα πυκνά κοπάδια. Ένας από τους βασικούς τρόπους για τη μελέτη της μεταναστευτικής τους συμπεριφοράς είναι η δακτυλίωση. Η δακτυλίωση είναι μια επιστημονική μέθοδος βασισμένη στην ατομική σήμανση των πουλιών, που γίνεται με την τοποθέτηση ενός δαχτυλιδιού με μοναδικό κωδικό στο πόδι τους. Στα Φοινικόπτερα αυτό γίνεται όταν είναι νεαρά, την εποχή που βρίσκονται ακόμα στη φωλιά, πριν πετάξουν. Η δακτυλίωση πουλιών είναι μια από τις πιο αποτελεσματικές αλλά και παλιές μεθόδους για τη μελέτη της βιολογίας, της οικολογίας, της συμπεριφοράς, των μετακινήσεων, της αναπαραγωγικής επιτυχίας και της δημογραφίας των πουλιών. Ο μοναδικός συνδυασμός κάθε δακτυλιδιού επιτρέπει στους ερευνητές να υπολογίσουν τις μεταναστευτικές μετακινήσεις, την κατεύθυνση της μετανάστευσης αλλά και τη διάρκεια ζωής των πουλιών εφόσον κάποια πουλιά επανασυλληφθούν ή παρατηρηθούν σε κάποια άλλη περιοχή. Τα δεδομένα των επανευρέσεων των Φοινικόπτερων, αποστέλλονται στους δακτυλιωτές, οι οποίοι συγκεντρώνουν όλες τις παρατηρήσεις για κάθε πουλί και έχουν έτσι μια συνολική εικόνα για τη ζωή του. Στο Δέλτα, τα Φοινικόπτερα παρατηρούνται κυρίως κατά τη φθινοπωρινή μετανάστευση και το χειμώνα με πληθυσμούς που συνήθως κυμαίνονται από 3.000-4.000 άτομα, ενώ τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξητική τάση. Στα πλαίσια της επιστημονικής παρακολούθησης από το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης έχουν παρατηρηθεί αρκετά δακτυλιωμένα Φοινικόπτερα. Συγκεκριμένα, τα τελευταία έξι χρόνια (2011-2016) είχαμε συνολικά 114 επανευρέσεις, από 63 διαφορετικά δακτυλιωμένα Φοινικόπτερα. Περισσότερα από τα μισά (37) προέρχονται από την Τουρκία και πιο συγκεκριμένα η δακτυλιωσή τους έχει γίνει στο Δέλτα του Gediz, που βρίσκεται δίπλα ακριβώς στη Σμύρνη. Τα υπόλοιπα έχουν δακτυλιωθεί σε διάφορες μεσογειακές χώρες και συγκεκριμένα 10 στην Ιταλία (στο Δέλτα του Πάδου), 9 στη Γαλλία (στο Εθνικό Πάρκο της Camargue), 6 στην Ισπανία (σε τρεις διαφορετικές περιοχές, ένα στο Δέλτα του Ebro, ένα στη λίμνη Laguna de Fuente de Piedra στη Μάλαγα και τέσσερα στον υγρότοπο Marismas del Odiel στη Σεβίλλη) και 1 στην Αλγερία (στη λίμνη Garaa Ezzemoul). Από τις επανευρέσεις αυτές προκύπτει ότι πολλά από τα πουλιά προτιμούν το Δέλτα Έβρου ως τόπο διαχείμασης για σειρά ετών, αφού τα ίδια δακτυλιωμένα Φοινικόπτερα έχουν παρατηρηθεί σε διαφορετικές χρονιές. Το ποσοστό των δακτυλιωμένων πουλιών που έχουν παρατηρηθεί στο Δέλτα πάνω από μία φορά (σε διαφορετικές χειμερινές περιόδους) ανέρχεται σε 21%. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός πουλιού, που δακτυλιώθηκε το 2005 στην Τουρκία, και αφού παρατηρήθηκε το 2009 στην Αλγερία, έκτοτε παρατηρήθηκε στο Δέλτα το 2011, το 2012, το 2014 και το 2016. Εντυπωσιακή είναι και η ιστορία ενός από τα γηραιότερα Φοινικόπτερα που έχουν επανευρεθεί στο Δέλτα, το οποίο δακτυλιώθηκε το 1978 στη Γαλλία, στο Εθνικό Πάρκο της Camargue και παρατηρήθηκε στο Εθνικό Πάρκο Δέλτα Έβρου το 2013, σε ηλικία 35 ετών. Από τις επανευρέσεις του συγκεκριμένου Φοινικόπτερου από διάφορους παρατηρητές, φαίνεται ότι πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Γαλλία (1978 1990) ενώ από το 1990 και μετά παρατηρήθηκε και σε άλλες χώρες όπως Ιταλία (1990, 1998, 1999, 2000, 2009, 2010, 2011) και Ελλάδα (2013). Οι περισσότερες επανευρέσεις αφορούν πουλιά που ανήκαν στην ηλικιακή κατηγορία 6-10 ετών (59%), ενώ το 32% βρισκόταν στην κατηγορία 1-5 ετών και το 9% ήταν >10 ετών.
2 NEWSLETTER ΤΕΥΧΟΣ 1 ο Τα μεγάλα ταξίδια συνεχίζονται Π.Ιωαννίδης Η «φθινοπωρινή» μετανάστευση για τις περιοχές διαχείμασης ξεκινάει ακόμη και από τα μέσα Ιουλίου στο Δέλτα του Έβρου. Πολλά είδη πουλιών, τα οποία είναι περαστικά από το Δέλτα, βρίσκουν ένα τόπο να ξεκουραστούν και να τραφούν. Οι περιοχές με γλυκά νερά που έχουν απομείνει είναι λιγοστές και εκεί συγκεντρώνονται πλήθος από παρυδάτια, ερωδιούς και πάπιες. Οι πρώτες αφίξεις παπιών έγιναν στα τέλη Αυγούστου, με κυρίαρχα είδη τις Πρασινοκέφαλες, τις Χουλιαρόπαπιες και τα Κιρκίρια. Χιλιάδες Κοκκινοσκέληδες σε μεγάλα κοπάδια, μαζί με Πρασινοσκέληδες, Λασπότρυγγες, Δασότρυγγες και κάθε λογής παρυδάτια, ενώ μαζί τους στα λασποτόπια έψαχναν για τροφή και μερικές Σταχτιές Νανοσκαλίδρες. Οι Ροδοπελεκάνοι - κατά εκατοντάδες - περνάνε από την περιοχή τραβώντας μακριά, για την Αφρική και μέσα στη Δράνα βρίσκουν καταφύγιο από τα αδιάκριτα βλέμματα! Κοντά τους γυροπετάει και ένας νεαρός Λιβαδόκιρκος ακολουθώντας κι αυτός την μακρινή του πορεία. Τα Φοινικόπτερα στο τέλος του καλοκαιριού παραμένουν ακόμα στα ανοιχτά, προς τη θάλασσα, ενώ από τα μέσα Σεπτεμβρίου γεμίζουν με τα όμορφα χρώματά τους τις λιμνοθάλασσες του Δέλτα Αναπαραγωγή γλαρονιών και παρυδάτιων στις νησίδες του Δέλτα Π.Ιωαννίδης Νωρίς το καλοκαίρι, πολλά είδη πουλιών είναι στην φάση της αναπαραγωγής. Οι νησίδες, στο παράκτιο μέτωπο του Δέλτα έχουν την τιμητική τους αυτή την περίοδο, καθώς αρκετά είδη βρίσκουν εκεί φιλόξενο και ασφαλές χώρο για την αναπαραγωγή τους. Ποταμογλάρονα, Χειμωνογλάρονα, Αγκαθοκαλημάνες, Πετροτουρλίδες, Στρειδοφάγοι, και Κορμοράνοι είναι κάποια από τα είδη που γεννάνε στην περιοχή. Στις αρχές Ιουνίου, μετρήθηκαν αρκετές εκατοντάδες φωλιές γλαρονιών και συγκεκριμένα πάνω από 750 φωλιές Χειμωνογλάρονων και 450 φωλιές Ποταμογλάρονων. Τα Ποταμογλάρονα έχουν σχεδόν σταθερή παρουσία κάθε έτος ενώ τα Χειμωνογλάρονα παρουσιάζουν αύξηση τα τελευταία έτη. Επίσης καταγράφηκαν πάνω από 10 ζεύγη Αγκαθοκαλημάνων και πάνω από 10 Στρειδοφάγων. Δακτυλιώσεις με.ιστορία, στο Δέλτα Έβρου! Π.Ιωαννίδης Η δακτυλίωση, είναι μια μέθοδος μελέτης που χρησιμοποιείται ευρέως σε όλο τον κόσμο για την απόκτηση πληροφοριών σχετικά με τη ζωή των άγριων πουλιών. Εφαρμόστηκε πρώτη φορά για επιστημονικούς λόγους από τον Hans Mortensen το 1899 στη Δανία, ο οποίος τοποθέτησε μεταλλικά δακτυλίδια χαραγμένα με αριθμούς σε πουλιά. Η δακτυλίωση, μας δίνει πολύτιμα στοιχεία σχετικά με τη ζωή και τη βιολογία των πουλιών όπως οι μεταναστεύσεις, οι περιοχές φωλιάσματος, ανάπαυσης, διαχείμασης και πτερόρροιας καθώς και άλλες ειδικότερες παραμέτρους της ζωής των πουλιών, όπως π.χ. θνησιμότητα, πληθυσμιακές μεταβολές, μακροβιότητα, κα. Κατά την περίοδο 2010-2015 συνεχίστηκε από το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης, το Πρόγραμμα δακτυλίωσης πουλιών - που ξεκίνησε ήδη την δεκαετία του 1990 με πρωτεργάτη το Βέλγο ορνιθολόγο Didier Vangeluwe αναδεικνύοντας το Δέλτα τον πρώτο υγρότοπο στην Ελλάδα σε αριθμό δακτυλιωμένων πουλιών. Οι μέθοδοι που κυρίως χρησιμοποιήθηκαν ήταν τα δίχτυα (mistnets) για τα στρουθιόμορφα, τα κλουβιά παγίδευσης για τα υδρόβια, ενώ για κάποια είδη έγιναν και δακτυλιώσεις νεαρών στις φωλιές. Την εξαετία 2010-2015 δακτυλιώθηκαν συνολικά πάνω από 9.100 πουλιά! Τα περισσότερα από αυτά (περ. 65%) ήταν στρουθιόμορφα τα οποία πιάστηκαν και κατόπιν δακτυλιώθηκαν μέσω της μεθόδου των διχτυών. Ακόμη δακτυλιώθηκε σημαντικός αριθμός υδρόβιων, συγκεκριμένα παπιών και Φαλαρίδων, με τη μέθοδο των κλουβιών, με συνολικά πάνω από 830 άτομα. Στις νησίδες του υγροτόπου δακτυλιώθηκαν στις θέσεις αναπαραγωγής 330 άτομα Κορμοράνων και γλαρονιών. Επιπλέον έγιναν δακτυλιώσεις σε Πελαργούς στην ευρύτερη περιοχή του Δέλτα, τοποθέτηση δακτυλιδιών και κολλάρων σε Βουβόκυκνους και δακτυλιώσεις Αγκαθοκαλημάνων. Τέλος, σημαντικός αριθμός Ασημόγλαρων δακτυλιώθηκε στη λιμνοθάλασσα Αρωγή στη Ροδόπη, με 1.350 άτομα!
3 1ο Φεστιβάλ για το Ευρωπαϊκό Χωριό Πελαργών 2016 Ε.Πιστόλα Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το 1ο Φεστιβάλ Πελαργών στις 10 και 11 Ιουνίου για τον εορτασμό της ανακήρυξης του οικισμού Πόρου στις Φέρες ως «Ευρωπαϊκό Χωριό των Πελαργών 2016». Ο οικισμός επιλέχθηκε και βραβεύτηκε για τη συνεχόμενη συμβολή του στην αναπαραγωγή και διατήρηση του συγκεκριμένου είδους, από τον ευρωπαϊκό οργανισμό euronatur. Ο εορτασμός ξεκίνησε το πρωί της Παρασκευής 10 Ιουνίου με ένα ευρύ φάσμα εκδηλώσεων, με διαδρομή και ξενάγηση στις φωλιές των Πελαργών, δακτυλιώσεις, δημιουργικές δραστηριότητες για παιδιά, κουκλοθέατρο, μάθημα σκάκι, ποδηλατοδρομία και παρουσιάσεις και ολοκληρώθηκε το βράδυ του Σαββάτου, με χαιρετισμούς και ομιλίες των επισήμων, την επίσημη ανακήρυξη του Πόρου ως Ευρωπαϊκό Χωριό Πελαργών, τη βράβευση της καλύτερης φωτογραφίας από το διαγωνισμό και τέλος θρακιώτικο γλέντι. Στο Φεστιβάλ συμμετείχαν σύλλογοι, φορείς και παραγωγοί της περιοχής, καθώς και με ενημερωτικά περίπτερα η ΔΕΔΔΗΕ, ο Φορέας Διαχείρισης Δάσους Δαδιάς και το WWF Ελλάς. Συνδιοργανωτές τoυ Φεστιβάλ εκτός από το Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Έβρου ήταν η Δημοτική Ενότητα Φερών, ο Οικισμός του Πόρου, ο Λαογραφικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Πόρου «Διγενής Ακρίτας», η ΔΕΔΔΗΕ Αλεξανδρούπολης και η Ελληνική Ομάδα Πελαργών Ciconia. Όλοι οι συνδιοργανωτές δεσμευτήκαμε να συνεχίσουμε τις δράσεις προστασίας του Πελαργού και των βιοτόπων του και φυσικά να διοργανώσουμε και πάλι του χρόνου του 2ο Φεστιβάλ Πελαργών. 13η Συνάντηση του Δικτύου των «Ευρωπαϊκών Χωριών Πελαργών» Ε.Μακρυγιάννη Ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου συμμετείχε στην 13η Συνάντηση του Δικτύου των «Ευρωπαϊκών Χωριών Πελαργών» στο Nagybajom της Ουγγαρίας, στις 29Ιουνίου με 3 Ιουλίου 2016, με τη συντονίστρια Μακρυγιάννη Ελένη, ως εκπρόσωπο του Ελληνικού Ευρωπαϊκού Χωριού Πελαργών, Πόρου. Στη συνάντηση συμμετείχαν τα «Ευρωπαϊκά Χωριά των Πελαργών» από τις ακόλουθες χώρες: Κροατία, Ουγγαρία, Γερμανία, Ισπανία, Σλοβενία, Πολωνία, Βουλγαρία, Τουρκία, Π.Γ.Δ.Μ., Σλοβακία, Σερβία και Ελλάδα. Κάθε χωριό είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει τις δράσεις του στο πλαίσιο της προστασίας των Πελαργών σε ειδική συνεδρία με πόστερ, ενώ το Ουγγρικό χωριό Nagybajom που είχε την τιμητική του μας ξενάγησε στην περιοχή και ειδικά στις περιοχές διατροφής των Πελαργών, όπου γίνονται δράσεις βελτίωσης των βιοτόπων του. Ειδική συνεδρία της συνάντησης αφορούσε τους τρόπους δημιουργίας και βελτίωσης των υγρών λιβαδιών και βοσκοτόπων, σε όλη την Ευρώπη, με παρουσιάσεις οδηγιών και καλών πρακτικών. Η διοργάνωση και η φιλοξενία του Ουγγρικού Χωριού Πελαργών ήταν καταπληκτική, όπως και η αφοσίωση όλων των χωριών στην προστασία των Πελαργών. Το Δίκτυο θα εμπλουτιστεί και με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες τα επόμενα χρόνια και ελπίζουμε μέσα από τις δράσεις μας στην αύξηση των αριθμών του απειλούμενου αυτού είδους.
4 Συμμετοχή του Φορέα Διαχείρισης στο Birdfair 2016 Ε.Μακρυγιάννη Ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου, συμμετείχε με μεγάλη επιτυχία, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, στην 28η έκθεση British Birdwatching Fair (Birdfair), τη μεγαλύτερη έκθεση για ορνιθοπαρατηρητές και φυσιολάτρες στον κόσμο, η οποία πραγματοποιήθηκε για άλλη μια χρονιά, στο Rutland της Αγγλίας από τις 19 έως τις 21 Αυγούστου 2016. Στόχος του Φορέα Διαχείρισης, ήταν η ανάδειξη του υγροτόπου και της αξίας του για την ορνιθοπανίδα που φιλοξενεί, καθώς και η ενημέρωση του κοινού για τις δυνατότητες περιήγησης που προσφέρει. Το Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Έβρου εκπροσώπησε ο Πρόεδρος κ. Αθανασιάδης Ανδρέας και συμμετείχε από κοινού στο περίπτερο των Φορέων Διαχείρισης Λίμνης Κερκίνης και Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα. Εκτός από το μεγάλο πλήθος ορνιθοπαρατηρητών που επισκέφτηκαν και ενημερώθηκαν από το περίπτερο, έγιναν και αρκετές επαφές με tour operators και επαγγελματίες. Οικοτουρισμός στο Δέλτα του Έβρου Γ.Ηλιάδης Το Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Έβρου ξεκίνησε τη λειτουργία του το Σεπτέμβριο του 1997, με σκοπό την προώθηση της προστασίας της φύσης στην περιοχή, την οικοτουριστική της ανάδειξη, καθώς και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση αρχών και κοινού για τις οικολογικές αξίες του Δέλτα του Έβρου. Σήμερα αποτελεί την έδρα του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα. Από το 1997 έως και σήμερα πραγματοποιούνται οργανωμένες περιηγήσεις όλο το χρόνο σε καθημερινά δρομολόγια και για όλα τα είδη των τουριστών. Κατά το διάστημα Μάιος Σεπτέμβριος 2016 το Δέλτα του Έβρου επισκέφθηκαν πάνω από 3000 άτομα σε οργανωμένες περιηγήσεις ή με σκοπό την ενημέρωση για τον υγρότοπο με τα 2/3 εξ αυτών να είναι Έλληνες τουρίστες και το 1/3 αλλοδαποί. Το μεγαλύτερο μέρος των αλλοδαπών επισκεπτών αποτελείται από άτομα που επισκέπτονται το Δέλτα του Έβρου με σκοπό την ορνιθοπαρατήρηση. Παράλληλα, στο πλαίσιο της Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης, επισκέφτηκαν το Κέντρο Πληροφόρησης Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια, 12 συνολικά τμήματα, όχι μόνο της περιοχής αλλά όλης της Ελλάδας για να ενημερωθούν για τον υγρότοπο και τη σημασία του μέσα από επιστημονικές παρουσιάσεις των υπαλλήλων του Φορέα και με συμμετοχή των μαθητών σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
5 Διάσωση Πελαργού στις Φέρες Π.Ιωαννίδης Ένας νεαρός Πελαργός, ο οποίος είχε παγιδευτεί μέσα στη φωλιά του καθώς το πόδι του μπλέχτηκε σε σκοινί, διασώθηκε και απελευθερώθηκε σήμερα στις Φέρες. Μετά από ενημέρωση κατοίκου της περιοχής προς το Δήμο, ότι σε φωλιά εντός του οικισμού, ένα νεαρό πουλί έχει παγιδευτεί και δεν μπορεί να πετάξει, έγινε η επιχείρηση για την απελευθέρωσή του. Η διάσωση έγινε με τη συνεργασία του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου και της Δημοτικής Ενότητας Φερών, με το νεαρό πουλί να πετάει και πάλι ελεύθερο στον ουρανό του Έβρου. Καλό είναι οι πολίτες να γνωρίζουν ότι τα σκοινιά (τριχιές, σπάγκοι, κλπ.) αποτελούν σημαντική πηγή κινδύνου για τους Πελαργούς, καθώς τα συλλέγουν και τα χρησιμοποιούν για την κατασκευή των φωλιών τους και δεν θα πρέπει να πετώνται ανεξέλεγκτα στο περιβάλλον ή μέσα στους οικισμούς. Πυρκαγιά στο Εθνικό Πάρκο Δέλτα Έβρου Β.Ηλίας κατασβέστηκε από όχημα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Αλεξανδρούπολης. Το παραπάνω περιστατικό αποτελεί το πιο πρόσφατο από μια σειρά παρόμοιων συμβάντων πρόκλησης πυρκαγιών που έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια στην περιοχή του Δέλτα του Έβρου. Οι πυρκαγιές έχουν ως αποτέλεσμα την καύση ως τώρα, πολλών στρεμμάτων φυσικής βλάστησης. Οι πυρκαγιές αυτές τις περισσότερες φορές έχουν προκληθεί από χρήστες της περιοχής λόγω της συχνής εφαρμογής της πρακτικής του καψίματος των καλαμιών. Την καύση των καλαμιών τη συναντάμε συχνά στο Δέλτα του Έβρου, η οποία λανθασμένα χρησιμοποιείται από τους χρήστες της περιοχής καθώς δημιουργεί πολλά προβλήματα στη διαχείριση του υγροτόπου. Τα καλάμια επαναφύονται δημιουργώντας πυκνότερες συστάδες, οι οποίες πλέον δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν από πολλά ζώα για τα οποία ως τότε αποτελούσαν ιδανικό βιότοπο. Δεν ισχύει το ίδιο για τη δενδρώδη βλάστηση, καθώς τα δέντρα και οι θάμνοι καταστρέφονται ολοσχερώς από τις πυρκαγιές και δεν επαναφύονται. Όλα τα παραπάνω είδη βλάστησης επιτελούν πολύ σημαντικές λειτουργίες όσον αφορά τη διατήρηση και την παραγωγικότητα του οικοσυστήματος της περιοχής: Αποτελούν ζωτικό βιότοπο για πολλά είδη πανίδας που βρίσκουν καταφύγιο, τρέφονται και φωλεοποιούν στις συστάδες τους, προστατεύουν από τη ρύπανση των υδροφόρων στρωμάτων κατακρατώντας ιζήματα και άλλες ουσίες και τροποποιούν τα πλημμυρικά φαινόμενα σε περιόδους έντονων βροχοπτώσεων προστατεύοντας τόσο τις όχθες των ποταμών και καναλιών από τη διάβρωση όσο και τις καλλιέργειες από τις καταστροφές. Στις 21 Σεπτεμβρίου 2016 ξέσπασε πυρκαγιά στην αγροτική περιοχή Λουτρού, στη βόρεια όχθη του καναλιού της Σαρανταμέτρου, εντός του Εθνικού Υγροτοπικού Πάρκου Δέλτα Έβρου. Η πυρκαγιά, αφού πρόλαβε να κάψει 5 περίπου στρέμματα φυσικής βλάστησης (καλάμια, βάτα, αρμυρίκια κτλ.),
6 Επόπτευση και φύλαξη στον υγρότοπο Β.Ηλίας Το Πρόγραμμα Επόπτευσης Φύλαξης είναι ένα από τα σημαντικότερα προγράμματα που υλοποιούνται από το Φορέα Διαχείρισης καθώς αφορά την προστασία πολύτιμων οικοσυστημάτων και ειδών άγριας ζωής. Το Πρόγραμμα Επόπτευσης Φύλαξης είναι το συνολικό σύστημα παρακολούθησης, καταγραφής και ελέγχου των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που εφαρμόζει ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου με σκοπό την αποτροπή των παράνομων ενεργειών και δραστηριοτήτων όπως η λαθροθηρία, η παράνομη βόσκηση, η παράνομη αλιεία, η κατασκευή αυθαίρετων κτισμάτων και γενικότερα τον έλεγχο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στην προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα Έβρου. Για την εύρυθμη υλοποίηση του προγράμματος είναι συνεχής η συνεργασία του Φορέα Διαχείρισης με τις συναρμόδιες υπηρεσίες, όπως το Δασαρχείο Αλεξανδρούπολης, το Λιμεναρχείο Αλεξανδρούπολης, η Πυροσβεστική Υπηρεσία Αλεξανδρούπολης, η Αστυνομική Δ/νση Αλεξανδρούπολης, οι διευθύνσεις της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου κτλ. Τα μέσα που χρησιμοποιεί ο Φορέας Διαχείρισης για τη φύλαξη του Εθνικού Πάρκου και την καταγραφή των συμβάντων είναι: 2 αυτοκίνητα τύπου τζιπ 1 πλάβα με εξωλέμβια μηχανή Εξοπλισμός πεδίου (χάρτες, κιάλια, GPS, φακοί, ειδικός ρουχισμός, κ.ά.) Εξοπλισμός γραφείου και κατάλληλο λογισμικό (Η/Υ, βάσεις δεδομένων, δορυφορικές εικόνες, GIS) Κάθε περίοδο του έτους δίνεται βαρύτητα στις δραστηριότητες που τότε κυρίως ευνοείται η άσκησή τους (π.χ. χειμώνας-θήρα, καλοκαίρι-αλιεία) ενώ το ωράριο και το πρόγραμμα των περιπολιών προσαρμόζονται στις εκάστοτε ανάγκες (καιρικές συνθήκες, έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα κτλ.). Τα περιστατικά που καταγράφηκαν τους τελευταίους μήνες στο Εθνικό Πάρκο Δέλτα Έβρου από το Φορέα Διαχείρισης είχαν να κάνουν κυρίως με πρόκληση πυρκαγιών σε εκτάσεις με φυσική βλάστηση, παράνομη αλιεία και διακίνηση οστράκων. Στείλτε μας τις εντυπώσεις σας, τα σχόλια σας ή ότι άλλο σχετικό με το Εθνικό Πάρκο Δέλτα Έβρου στην ηλεκτρονική μας διεύθυνση: info@evros-delta.gr
7 Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Αρχείο Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ: Αθανάσιος Τσιρατζίδης NEWSLETTER ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΙΟΥΝ ΣΕΠΤ 2016 Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Έβρου 68100 Τραϊανούπολη Τηλ., Fax: 25510 61000 E-mail: info@evros-delta.gr 2016, ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΔΕΛΤΑ ΕΒΡΟΥ