ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΙΙΙ (ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ) & ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 13/12/2012 ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ ΜΠΟΥΡΤΖΗΣ ΥΠ. ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΕΣ

ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΙΙΙ (ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ) & ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 13/12/2012 ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ ΜΠΟΥΡΤΖΗΣ ΥΠ. ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΕΣ

UNCLOS 1982 Μέρος Ι, άρθρο 1, παρ. 4 «εισαγωγή από τον άνθρωπο, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, ουσιών ή ενέργειας στο θαλάσσιο περιβάλλον και στις εκβολές των ποταμών, που έχει ή ενδέχεται να έχει δυσμενείς επιπτώσεις, όπως ζημιές στους βιολογικούς πόρους και στη θαλάσσια πανίδα και χλωρίδα, κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία, παρεμπόδιση των θαλασσίων δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της αλιείας και των άλλων γόνιμων χρήσεων της θάλασσας, αλλοίωση της ποιότητας του θαλασσίου ύδατος, όσον αφορά την χρήση του, και υποβάθμιση της αξίας του ως χώρου αναψυχής».

UNCLOS 1982 Μέρος Ι, άρθρο 1, παρ. 5 «α) Απόρριψη είναι: οποιαδήποτε εσκεμμένη απόρριψη αποβλήτων ή άλλων υλών από πλοία, αεροσκάφη, εξέδρες ή άλλες κατασκευές που βρίσκονται στη θάλασσα, οποιαδήποτε καταβύθιση πλοίων, αεροσκαφών, εξεδρών ή άλλων κατασκευών στη θάλασσα. β)ο όρος απόρριψη δεν περιλαμβάνει: την απόρριψη αποβλήτων ή άλλων υλών που είναι αποτέλεσμα κανονικής δραστηριότητας των παραπάνω την εναπόθεση υλών με σκοπό διάφορο εκείνου της απλής εξάλειψης τους, υπό την προϋπόθεση ότι η εναπόθεση αυτή δεν αντίκειται στους σκοπούς της Σύμβασης»

;;; Δεν υπάρχει καταγεγραμμένος σε κάποια διεθνή συμφωνία Θεωρείται ότι περιλαμβάνει το θαλάσσιο χώρο στο σύνολο του και ό,τι περιλαμβάνεται σε αυτόν 5

Τα περισσότερα συμβατικά κείμενα μετά την Συνδιάσκεψη του Ρίο (1992), έχουν αντικαταστήσει τον όρο «Ρύπανση» με τον όρο «Υποβάθμιση» για να καλύψουν φαινόμενα όπως η διάβρωση, η καταστροφή οικοτόπων και η χρήση επιβλαβών τεχνολογιών και πρακτικών

Χερσαίες πηγές Δραστηριότητες στην υφαλοκρηπίδα και τον θαλάσσιο βυθό Απορρίψεις Ναυτιλία Προερχόμενη από την ατμόσφαιρα Ατμόσφαιρα 33% Χερσαίες πηγές 44% Ναυτιλία 12% Απορρίψεις 10% Υφαλοκρηπί δα / Θαλάσσιος βυθός 1%

UNEP/GRID-Arendal, Benefits from marine and coastal ecosystems and activities, UNEP/GRID-Arendal Maps and Graphics Library, http://maps.grida.no/go/graphic/benefits-from-marine-and-coastal-ecosystems-and-activities (Accessed 15 December 2009)

Αστικοποίηση Συγκέντρωση πολλών βιομηχανικών δραστηριοτήτων σε παράκτιες περιοχές Χρήση πετρελαίου ως κύριας πηγής ενέργειας και η δια θαλάσσης μεταφορά Αύξηση χρήσης / μεταφοράς χημικών ουσιών Εντατική χρήση του θαλάσσιου χώρου ως πεδίου παραγωγής (αλιεία) Κλιματική Αλλαγή / Οξύνιση των Ωκεανών

UNEP/GRID-Arendal, Industrial areas and seasonal zones of oxygen depleted waters, UNEP/GRID-Arendal Maps and Graphics Library,http://maps.grida.no/go/graphic/industrial-areas-and-seasonal-zones-ofoxygen-depleted-waters (Accessed 15 December 2009)

1954 Convention for the prevention of pollution of the sea by oil (OilPol) Διάσπαρτες διατάξεις στις συμβάσεις του 1958 Κυρίως σε σχέση με θαλάσσιους πόρους (Γενεύη, 1 η Συνδιάσκεψη για το δίκαιο της θάλασσας) Ατυχήματα Torrey Canyon (1967), Amoco Cadiz (1978), Exxon Valdez (1989) IMO MARPOL 1973/78 Ψηφίσματα της Γ.Σ. ΟΗΕ (π.χ. Res. 2566, 1969 - Promoting effective measures for the prevention and control of marine pollution) 1972 Convention on the prevention of marine pollution by dumping of wastes & other matter 1974 το UNEP εγκαινιάζει το Regional Seas Programme

Μέρος ΧΙΙ Σύμβασης 11 ειδικά Τμήματα 45 άρθρα Γενική Υποχρέωση Κρατών η προστασία και διατήρηση του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (άρθρο 192) Αναγνώριση κυριαρχικού δικαιώματος εκμετάλλευσης και διαχείρισης φυσικών πόρων (άρθρο 193)

ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΥΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΓΙΑ: Ρύπανση από χερσαίες πηγές (άρθρο 207) Ρύπανση προερχόμενη από δραστηριότητες στην υφαλοκρηπίδα και τον θαλάσσιο βυθό (άρθρο 208) Ρύπανση προερχόμενη από δραστηριότητες στην Περιοχή (άρθρο 209) Ρύπανση προερχόμενη από απορρίψεις (άρθρο 210) Ρύπανση προερχόμενη από πλοία (άρθρο 211) Ρύπανση προερχόμενη από την ατμόσφαιρα (άρθρο 212)

Α. Κράτους σημαίας - Γενικός κανόνας: Υποχρέωση κράτους σημαίας να εφαρμόζει την εθνική (ή διεθνή όντας συμβαλλόμενο μέρος) νομοθεσία οπουδήποτε και αν προκληθεί ρύπανση - Η δικαιοδοσία του είναι αποκλειστική στην α.θ. και συντρέχουσα σε ζώνες δικαιοδοσίας του παράκτιου κράτους (αιγιαλίτιδα, ΑΟΖ προτεραιότητα παράκτιου κράτους στην α περίπτωση και κράτους σημαίας στη β περίπτωση) Β. Παράκτιου κράτους - Οι εθνικές ρυθμίσεις προστασίας δύνανται να είναι αυστηρότερες σε σχέση με τα διεθνή πρότυπα (π.χ. MARPOL 73/78) στην αιγιαλίτιδα ζώνη, αρκεί να μην θίγεται το δικαίωμα αβλαβούς διέλευσης & πλου διέλευσης - Στην ΑΟΖ δεν πρέπει να είναι αυστηρότεροι σε σύγκριση με τους γενικώς αποδεκτούς διεθνείς κανόνες (MARPOL 73/78) - Σεβασμός στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας

ΖΩΝΗ ΑΙΓΙΑΛΙΤΙΔΑ (Αβλαβής διέλευση) ΔΙΕΘΝΗ ΣΤΕΝΑ (Transit Passage) ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ Σεβασμό διερχομένων νόμων και κανονισμών που έχουν θεσπιστεί από το παράκτιο κράτος στο πλαίσιο της αρχής της πρόληψης της ρύπανσης. Συμμόρφωση με τους γενικούς αποδεκτούς διεθνείς κανόνες (κατ ουσία όπως παραπάνω) ΑΟΖ 1. δικαιοδοσία σχετικά με προστασία και διαφύλαξη θαλάσσιου περιβάλλοντος 2. κυριαρχικό δικαίωμα εκμετάλλευσης και διαχείρισης βιολογικών πόρων 3. τεχνητά νησιά

ΖΩΝΗ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ τεχνητά νησιά ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΛΕΙΣΤΩΝ Η ΗΜΙΚΛΕΙΣΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ Προτροπή σε ανάπτυξη συνεργασίας ΔΙΕΘΝΗΣ ΒΥΘΟΣ ΑΝΟΙΚΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ?? Υποχρεωση προστασίας θαλασσιου περιβάλλοντος για δραστηριότητες σχετικές με εκμετάλευση, εξερεύνηση και έρευνα

ΤΟΜΕΑΚΕΣ / ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ - UNEP UNCLOS 1982

UNCLOS 1982 ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ ΤΟΜΕΑΚΕΣ / ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΑΛΛΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

UNCLOS 1982 ΟΡΙΣΜΟΣ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ UNEP 18 ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΜΕΑΚΕΣ / ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΙΕΙΑ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ Ι.Μ.Ο. ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗ ΜΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΑΛΛΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ

Γενική (ως προς το αντικείμενο) 1982 Σύμβαση δικαίου θάλασσας (Μέρος ΧΙΙ και λοιπές διατάξεις) Θεματικές 1972 London Dumping Convention (1996 Protocol, που την αντικαθιστά) 1973/78 MARPOL 1969 Convention relating to intervention on the high seas in cases of oil pollution casualties (και 1973 Intervention Protocol) 1990 OPRC Convention (Oil-pollution Preparedness, Response & Cooperation) και 2000 HNS Protocol (Hazardous & Noxious Substances) 4 διεθνείς συμβάσεις που ρυθμίζουν ζητήματα αστικής ευθύνης αποζημίωσης (1992 CLC, 1992 Oil Pollution Fund, 1996 HNS convention, 2001 Bunker Oil convention)

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ ΟΝΟΜΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ (σε τόνους) ΤΥΠΟΣ 1978 Amoco Cadiz Γαλλία 22.700 Αργό Πετρέλαιο 1979 Ixtoc 1 Μεξικό 470.000 Αργό Πετρέλαιο 1999 Erika Γαλλία 19.000-20.000 Βαρύ καύσιμο 2002 Prestige Ισπανία 63.000 Βαρύ καύσιμο n2(m100) 2010 Deepwater Αργό Η.Π.Α. Horizon Πετρέλαιο

AGENDA 21 (κεφ. 17 Protection of the oceans, all kinds of seas, including enclosed and semi-enclosed seas and coastal areas and the protection, rational use and development of their living resources) Σημασία της Agenda 21: Εμπλουτίζει και «συμπληρώνει» την UNCLOS, προσθέτοντας μια δυναμική οικολογική διάσταση Πλάνο Εφαρμογής του Γιοχάνεσμπουργκ: Εισάγει την έννοια της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σε δραστηριότητες στο θαλάσσιο χώρο

Διαχείριση Παράκτιας Περιοχής Οικοσυστήματα και Βιοποικιλότητα Ρύπανση προερχόμενη από την ξηρά Θαλάσσια Απορρίμματα Ναυτιλιακή και Ρύπανση προερχόμενη από τη θάλασσα Μικρά Νησιά Επείγοντα Περιστατικά Ρύπανσης Αλλά και ειδικότερα ζητήματα σχετιζόμενα με την εκάστοτε περιοχή