ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΤΟΥΣ 2011 ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΟΕΥ ΤΥΝΙΔΑΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΤΟΥΣ 2011 ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΟΕΥ ΤΥΝΙΔΑΣ Έκδοση: 1 η - 22/12/2012 Σελίδα #: 1 από 32

Περιεχόμενα 1 ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΧΩΡΑΣ... 3 2 ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ... 5 3 Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΑΝΟΙΞΗ... 8 4 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ... 9 5 ΤΥΝΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ...10 6 ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΤΥΝΗΣΙΑΣ...11 7 ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΤΥΝΗΣΙΑΣ...17 8 ΟΙ ΑΜΕΣΕΣ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΥΝΗΣΙΑ...26 9 ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ...31 10 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ...32 Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 2 από 32

1 ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΧΩΡΑΣ Έκταση 162.155 km 2 Κλίμα Ώρα Πρωτεύουσα Κύριες πόλεις Γλώσσες: Μεσογειακό, 12 C το χειμώνα και 29 C το καλοκαίρι Η Τυνησία, σε σχέση μετην Ελλάδα, βρίσκεται μια ώρα πίσω τους χειμερινούς μήνες και δυο ώρες πίσω τους καλοκαιρινούς Τύνιδα (2 εκ. κάτοικοι μαζί με τα προάστια) Sfax (945.000 κάτοικοι), Sousse (622.000 κάτοικοι), Bizerte (552.000 κάτοικοι), Kairouan (565.000 κάτοικοι), Gabès (366.000 κάτοικοι) Αραβικά, ενώ μεγάλο μέρος του πληθυσμού μιλάει Γαλλικά. Πληθυσμός Πληθυσμός (2009) 10,7 εκ. Αστικός πληθυσμός 64,9 % Ενεργός πληθυσμός Ποσοστό αναλφαβητισμού Προσδόκιμο ζωής 35,2 % του συνολικού πληθυσμού 19,4% 74,5 έτη Νόμισμα Τυνησιακό Δηνάριο (TND) 1 TND = 1000 millime Πηγές: Φορέας Προώθησης Επενδύσεων Τυνησίας (Foreign Investment Promotion Agency - FIPA), Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας Η Τυνησία διαθέτει εμπορικά λιμάνια στις ακόλουθες πόλεις: Τύνιδα-La Goulette, Rades, Bizerte, Sousse, Sfax (δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Τύνιδας), Gabes, Zarzis. Η περιοχή Skhira είναι λιμάνι εκφόρτωσης πετρελαίου. Στις περιοχές Bizerte και Zarzis είναι εγκατεστημένες ζώνες ελευθέρων συναλλαγών. Ο διαγωνισμός για την κατασκευή λιμένος βαθέων υδάτων στην Enfidha βρίσκεται σε εξέλιξη, αν και ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι για περιβαλλοντικούς λόγους, το έργο καθίσταται μη βιώσιμο. Η Κυβέρνηση εξετάζει σχέδιο για τη δημιουργία λιμένος βαθέων υδάτων και στην πόλη Bizerte. H Τυνησία διαθέτει τα ακόλουθα διεθνή αεροδρόμια: Tunis-Carthage (10 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα), Monastir-Habib Bourguiba, Djerba-Zarzis, Tozeur-Nefta, Sfax-Thyna, Tabarka, Gafsa-Ksar και πρόσφατα το Διεθνές Αεροδρόμιο της Εnfidha. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 3 από 32

Στην Τυνησία λειτουργούν συνολικά επτά αεροπορικές εταιρείες εκ των οποίων δύο είναι κρατικές και πέντε ιδιωτικές. Η Tunisair, ο εθνικός αερομεταφορέας (76% κρατικής ιδιοκτησίας και 24% ιδιωτικής ιδιοκτησίας), διαθέτει 31 αεροσκάφη (20 Airbus και 11 Boeing). Η Tunisair Express (πρώην Sevenair), δεύτερη δημόσια αεροπορική εταιρία και θυγατρική της Tunisair, πραγματοποιεί πτήσεις εσωτερικού και διεθνείς πτήσεις μικρών αποστάσεων. Οι ιδιωτικές εταιρίες αεροπορικών μεταφορών Nouvelair and Karthago συνεργάζονται κυρίως με ευρωπαϊκά ταξιδιωτικά πρακτορεία από την Ευρώπη. Το Μάρτιο του 2011, η υπηρεσιακή κυβέρνηση ψήφισε το Νόμο 2011-13 με τον οποίο κρατικοποίησε τα περιουσιακά στοιχεία που άνηκαν στον πρώην Πρόεδρο και τα μέλη της οικογενείας του και κατά συνέπεια και την εταιρία Karthago η πλειοψηφία των μετοχών της οποίας άνηκαν στο γαμπρό του πρώην Προέδρου. Η ιδιωτική εταιρία Tunisavia πραγματοποιεί δρομολόγια στην έρημο και σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Το Σεπτέμβριο του 2011 άρχισαν τη λειτουργία τους δύο ιδιωτικές αεροπορικές εταιρείες, η Syphax και η FREEJET. Η Syphax έχει ήδη ξεκινήσει δρομολόγια από και προς Ευρώπη και Τουρκία. Η κρατική εταιρία Société Nationale des Chemins de Fer Tunisiens (SNCFT), είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου. Η TransTu (Société de Transport de Tunis) είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών και των λεωφορείων στην πόλη της Τύνιδας. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 4 από 32

2 ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ 2008 2009 2010 2011 Πληθυσμός (σε εκ.) 10,2 10,3 10,4 10,7 Ονομαστικό ΑΕΠ (σε δισεκ.tnd) 55,12 58,66 63,32 64,56 Aύξηση του ΑΕΠ (%) 4,5 3,1 3-1,8 Κατά κεφαλήν ΑΕΠ (US$ σε PPP) 8.133 8.394 8.551 8.487 Καταγεγραμμένη ανεργία (% και κατά μέσο όρο) 12,4 13,3 13,0 18,2 Δημόσιο Χρέος ως % του ΑΕΠ 43,5 42,9 40,5 45,1 Συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ δηναρίου 1,81 1,88 1,90 1,96 Μέσος ετήσιος πληθωρισμός (%) 4,9 3,5 4,4 3,5 Εξωτερικό χρέος (σε δισεκ. US$) 20,772 21,712 21,584 23,174 Εξαγωγές αγαθών (σε δισεκ. US$) fob 19,184 14,419 16,431 17,876 Εισαγωγές αγαθών (σε δισεκ. US$) fob 23,194 18,117 21,005 22,623 Έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου (σε δισεκ. US$) 4,010 3,698 4,574 4,747 Διεθνή συναλλαγματικά αποθέματα (δισεκ. US$) 8,853 11,061 9,462 7,418 Πηγή: Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, εκτιμήσεις του Economist Intelligence Unit, 11/2012 Η ΕΕ είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Τυνησίας όπου το 69,7% του όγκου εμπορίου πραγματοποιείται με χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2011 οι εξαγωγές της ΕΕ προς την Τυνησία μειώθηκαν κατά 1,5% φθάνοντας τα 10,9 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ οι εισαγωγές της ΕΕ από την Τυνησία αυξήθηκαν κατά 3,5% και ανήλθαν σε 9,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι εμπορικές συναλλαγές της Τυνησίας με τους εταίρους της συμφωνίας του Αγαδίρ, με εξαίρεση το Μαρόκο, παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Για πολλά χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατείχαν την τέταρτη θέση ανάμεσα στις προμηθεύτριες χώρες της Τυνησίας (μετά τη Γαλλία, την Ιταλία και τη Γερμανία), αλλά κατατάχθηκαν στην 7η θέση το 2011. Σύμφωνα με την Αφρικανική Τράπεζα Επενδύσεων, το χάσμα μεταξύ των εξαγωγών των εταιριών off-shore (ξένο κεφάλαιο τουλάχιστον 66%) και των on-shore διευρύνθηκε ακόμα περισσότερο το 2011: οι εξαγωγές από τις εταιρίες off-shore αυξήθηκαν κατά 18,8% το 2011, ενώ οι εξαγωγές από τις εταιρίες on-shore μειώθηκαν κατά 5%. Η παραγωγή των μεταποιητικών βιομηχανιών οι οποίες είναι εγκατεστημένες στην Τυνησία απευθύνεται, κυρίως, στο εξωτερικό αντιπροσωπεύοντας το 70% περίπου των εξαγωγών το 2011. Τομείς έντασης εργασίας, όπως η κλωστοϋφαντουργία και η παραγωγή εξαρτημάτων αυτοκινήτων δημιουργούν μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας. Τα προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας, και οι εξαγωγές μηχανολογικού και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, αποτέλεσαν τις κύριες πηγές εσόδων σε συνάλλαγμα το 2011, αντιπροσωπεύοντας το 21,3% (αύξηση κατά 5,7% σε σύγκριση με το 2010) και το 36,9% (αύξηση κατά 14,9% σε σχέση με το 2010) των εξαγωγών της Τυνησίας αντίστοιχα. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 5 από 32

Το εξωτερικό εμπόριο της χώρας υπέστη πλήγμα λόγω των απεργιών, της υπο-λειτουργίας των τυνησιακών τελωνείων και της συμφόρησης στο λιμάνι Rades. Η μείωση του ΑΕΠ αποδίδεται στη μείωση των τουριστών που επισκέφθηκαν την Τυνησία το 2011, την πολιτική αστάθεια, τις απεργίες και τις καταλήψεις, την κρίση στην Ευρώπη του σημαντικότερου εμπορικού εταίρου της χώρας. Το εργατικό δυναμικό της Τυνησίας ανέρχεται σε 3,5 εκατ. περίπου άτομα. Οι αναλφάβητοι ανέρχονται στο 25% του πληθυσμού. Το 37,6% των νέων από 19-24 ετών σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο. Το 10% του εργατικού δυναμικού κάτω των 35 ετών είναι αναλφάβητοι. Η δομή του εργατικού δυναμικού παρέμεινε σταθερή κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών (19% γεωργία, βιομηχανία 32%, και 49% εμπόριο και υπηρεσίες). Το χαμηλό, μέχρι πρόσφατα, κόστος εργασίας είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης χαμηλής ειδίκευσης. Το εκπαιδευτικό σύστημα δέχεται πυρά ότι αδυνατεί να παράσχει στους φοιτητές τα προσόντα που απαιτούνται από την αγορά εργασίας Σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις οι άνεργοι ανέρχονται στους 750.000 εκ των οποίων οι 220.000 είναι πτυχιούχοι ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης. 35.000 περίπου Τυνήσιοι επέστρεψαν από τη Λιβύη λόγω της κατάστασης στη γειτονική χώρα. Το 44% των ανέργων ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των 15-29 ετών. Στις υποβαθμισμένες περιοχές της Τυνησίας η ανεργία ανέρχεται στο 25% του πληθυσμού. Η τυνησιακή νομοθεσία επιβάλλει ελάχιστο μηνιαίο μισθό στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και στη γεωργία. Οι εργαζόμενοι που χάνουν τη δουλειά τους λαμβάνουν επίδομα ανεργίας για 17 εβδομάδες. Η διαδικασία απόλυσης είναι χρονοβόρα και περίπλοκη. Οι εργοδότες συχνά προσπαθούν να παρακάμψουν τη νομοθεσία προσλαμβάνοντας εργαζόμενους χωρίς να τους δηλώσουν. Οι αυξήσεις στις επιδοτήσεις και τους μισθούς του δημόσιου τομέα συνέβαλαν στο να περιοριστούν οι πιέσεις που υφίσταται η Κυβέρνηση της Τυνησίας σε συνδυασμό όμως με τα μειωμένα φορολογικά έσοδα είχαν ως συνέπεια τη διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Η μείωση στις αφίξεις τουριστών και το υψηλότερο κόστος εισαγωγών ενέργειας είχαν ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών. Τουρισμός: Τα έσοδα από τον τουρισμό εμφανίζονται μειωμένα κατά 40% περίπου. Το 2011, 4,79 εκατομμύρια τουρίστες επισκέφθηκαν την Τυνησία, φέρνοντας συνάλλαγμα ύψους 1,68 δισεκατομμυρίων δολαρίων στη χώρα. Η Τυνησία το 2010 είχε φιλοξενήσει 6,9 εκατομμύρια τουρίστες, οι οποίοι έφεραν συνάλλαγμα ύψους 2,459 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Oι τουρίστες που επισκέπτονται την Τυνησία προέρχονται, κυρίως, από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Λιβύη και την Αλγερία. Το 75% περίπου των τουριστών είναι Ευρωπαίοι. Τα τελευταία χρόνια η Τυνησία αποτελεί τουριστικό προορισμό και για τους πολίτες των πρώην σοσιαλιστικών χωρών ιδιαίτερα από Ρωσία, Τσεχία και Πολωνία. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι κατώτερες των προσδοκιών ακόμα και στα ξενοδοχεία με διαβάθμιση τεσσάρων και πέντε αστέρων. Γεωργία: Στη γεωργία απασχολείται περίπου το 17,7% του πληθυσμού. Η γεωργία αντιπροσωπεύει σχεδόν το 8% του ΑΕΠ ενώ τα γεωργικά προϊόντα αποτελούν το 10,3% των εξαγωγών. Το 2011, η Τυνησία εξήγαγε γεωργικά προϊόντα αξίας περίπου 1,84 δισεκατομμυρίων δολαρίων, κυρίως ελαιόλαδο, θαλασσινά, χουρμάδες και εσπεριδοειδή. Οι Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 6 από 32

γεωργικές εξαγωγές της Τυνησίας αυξήθηκαν κατά 37,9% σε σύγκριση με το 2010, γεγονός που οφείλεται κυρίως στις εξαγωγές προς την αγορά της Λιβύης. Η παραγωγή ελαιολάδου μειώθηκε κατά 20% και ανήλθε στους 120.000 τόνους κατά το 2011, σε σύγκριση με τους 150.000 τόνους το 2010. Το 2011, η Τυνησία εξήγαγε 107.000 τόνους ελαιολάδου (110.000 τόνους το 2010), το 12% των οποίων ήταν συσκευασμένο, αποφέροντας 430 εκατομμύρια δηνάρια. Η χώρα κατατάσσεται τρίτη παγκοσμίως στην εξαγωγή ελαιολάδου, το οποίο αντιπροσωπεύει το ήμισυ των εξαγωγών των γεωργικών προϊόντων της χώρας. Φωσφάτα: Σύμφωνα με την Εταιρεία Φωσφάτων της Gafsa (Compagnie des phosphates de Gafsa), η παραγωγή φωσφάτων μειώθηκε στους 2,5 εκατ. τόνους το 2011, από 8 εκατ. τόνους το 2010. Τα φωσφάτα χρησιμοποιούνται κυρίως σε λιπάσματα και ζωοτροφές και αποτελούν μια από τις κύριες πηγές συναλλάγματος στη χώρα. Το 90% της παραγωγής υπόκειται σε επεξεργασία για την παραγωγή λιπασμάτων, τα οποία εξάγονται σε περισσότερες από 50 χώρες. Η Τυνησία είναι η 5 η παραγωγός χώρα φωσφάτων στον κόσμο αλλά οι επαναλαμβανόμενες απεργίες και η αναστολή λειτουργίας των εργοστασίων είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής. Έχοντας αποτύχει να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της, η Τυνησία ενδεχομένως το 2012 να χάσει τις παραδοσιακές αγορές των φωσφάτων και να δει τις πωλήσεις της να μειώνονται. Διμερές εμπόριο Τυνησίας-Λιβύης: Κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, το εμπόριο μεταξύ Τυνησίας-Λιβύης ανήλθε κατά μέσο όρο σε περίπου 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια κατ έτος. Η Τυνησία εισάγει πετρέλαιο, και πριν τα γεγονότα στη Λιβύη, το 25% του αργού πετρελαίου για τις ανάγκες της προερχόταν από τη γειτονική χώρα σε προνομιακή τιμή. Το 2011, οι εξαγωγές της Τυνησίας στη Λιβύη αυξήθηκαν κατά 5,2% από 1,048 δισεκατομμύρια TND (731,5 εκ. $) σε 1,103 δισεκατομμύρια TND (0,783 δισεκατομμύρια $), αλλά οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 92,25% από 406,3 εκατομμύρια TND (283,6 εκ.δολάρια) σε 31,5 εκατομμύρια TND (22,365 εκατομμύρια δολάρια). O όγκος εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών μειώθηκε από 1,455 δισεκατομμύρια τυνησιακά δηνάρια (1,015 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) το 2010 σε 1,135 δισεκατομμύρια τυνησιακά δηνάρια (805,7 εκατομμύρια δολάρια) το 2011. Εκτιμάται ότι η ανοικοδόμηση στη Λιβύη θα οδηγούσε στη ζήτηση εργατικού δυναμικού και την αύξηση των εξαγωγών στη γειτονική χώρα δημιουργώντας 200.000 νέες θέσεις εργασίας. Το ποσοστό της φτώχειας παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (2,55% το 2010) αλλά σε περιοχές της ενδοχώρας ανέρχεται στο 30%. Οι έντονες ανισότητες και η υψηλή ανεργία αποτελούν μερικές μόνο από τις αιτίες που οδήγησαν στην καθεστωτική αλλαγή της 14 ης Ιανουαρίου 2011. Σύμφωνα με τον ορισμό της Παγκόσμιας Τράπεζας και με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία, 1,2 εκατομμύρια Τυνήσιοι ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Στην κεντροδυτική ζώνη το 12.8% του πληθυσμού ζει στην απόλυτη φτώχεια, το 5,5% στις νοτιοδυτικές περιοχές της χώρας, το 3,8% στη νότιοανατολικές περιοχές, το 3,1% στη βορειοδυτική, το 1,4% στη βόρειοανατολική, το 1,2% στην κεντροανατολική Τυνησία. Η Τυνησία δε διαθέτει σημαντικά αποθέματα υδρογονανθράκων όπως οι γειτονικές της χώρες Αλγερία και Λιβύη. Η κυβέρνηση διατηρεί τον έλεγχο ορισμένων «στρατηγικών» τομέων της οικονομίας (χρηματοπιστωτικό τομέα, υδρογονάνθρακες, εθνικό αερομεταφορέα, εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων, διανομή ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου). Το Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 7 από 32

μεγαλύτερο ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας στην Τυνησία παράγεται από φυσικό αέριο (85%). Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνεται κατά 5,4% κάθε χρόνο και θα φθάσει περίπου τα 32 δισεκατομμύρια KWH έως το 2030. Η τότε κυβέρνηση της χώρας είχε ανακοινώσει το 2009 ότι θα παράγει 900 MW από πυρηνική ενέργεια μέχρι το 2023, αλλά στα τέλη του 2011 οι αρμόδιοι ανακοίνωσαν ότι η Τυνησία θα επικεντρωθεί στους υδρογονάνθρακες και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη ζήτηση, η Τυνησία συνεχίζει την κατασκευή σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Το Τυνησιακό Σχέδιο Ηλιακής Ενέργειας 2010-2016, αποτελείται από 40 προγράμματα ηλιακής ενέργειας, αιολικής ενέργειας, βιομάζας και ενεργειακής απόδοσης ύψους 3,6 δισ. TND. Οι εργασίες για διασύνδεση με την Αλγερία βρίσκονται σε εξέλιξη. Η διασύνδεση με την Ιταλία δε σημείωσε σημαντική πρόοδο 1. Πολλά έργα βρίσκονται σε εξέλιξη με την υποστήριξη της ΕΕ, όπως η κατασκευή σταθμών αιολικής ενέργειας και έργων για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας, μελέτες για την δημιουργία αιολικού πάρκου. 3 Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΑΝΟΙΞΗ Τις εβδομάδες που ακολούθησαν της φυγής του πρώην προέδρου Ben Ali (πτώση καθεστώτος Ben Ali, 14/1/2011) στη Σαουδική Αραβία, λεηλασίες και υλικές ζημιές σημειώθηκαν σε μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων λιανικής πώλησης που ανήκαν στο ευρύτερο περιβάλλον του πρώην Προέδρου. Οι υπεραγορές Monoprix και το Geant έγιναν στόχος, και οι υλικές ζημιές που υπέστησαν εκτιμώνται σε περίπου 25 εκατομμύρια δολάρια. Πιθανολογείται ότι οι ασφαλιστικές εταιρίες δεν κάλυψαν τις ζημιές και γενικά στα ασφαλιστήρια συμβόλαια εμφανίζονται απρόθυμες να παρέχουν κάλυψη για ζημιές που προκαλούνται κατά τη διάρκεια κοινωνικών αναταραχών. Η κυβέρνηση έλαβε έκτακτα μέτρα π.χ. απαλλαγή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και καταβολή αποζημιώσεων για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και για να προστατεύσει τις θέσεις εργασίας. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης παρέμεινε σε ισχύ όλο το χρόνο. Η μεταβατική κυβέρνηση της Τυνησίας, αμέσως μετά την καθεστωτική αλλαγή δημιούργησε τρεις επιτροπές με αντικείμενο τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις, τις περιπτώσεις κατάχρησης και διαφθοράς, καθώς και τις καταχρήσεις κατά τη διάρκεια της επανάστασης. Το Μάρτιο του 2011, η μεταβατική κυβέρνηση της Τυνησίας έκανε κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων του πρώην Προέδρου κ.ben Ali και της οικογενείας του. Αυτό είχε ως συνέπεια να επηρεαστούν μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες της Τυνησίας όπως η Τράπεζα Zitouna, οι αερογραμμές Karthago, η τσιμεντοβιομηχανία Carthage Cement, οι εταιρίες τηλεπικοινωνιών Tunisiana και Orange Tunisie, το κατάστημα Bricorama (οικιακά είδη), η Τράπεζα Banque de Tunisie, οι εταιρίες Ennakl και Alpha Ford στον τομέα του αυτοκινήτου. Δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα τα ποσοστά των μετοχών κάθε εταιρείας τα οποία πέρασαν στο κράτος. Υπάρχουν σκέψεις οι μετοχές να πουληθούν στο Χρηματιστήριο 1 Σχέδιο El Med μεταξύ Τυνησίας Ιταλίας: δημιουργία ενός σταθμού ηλεκτρικής ενέργειας στη Hawaria, όπου τα 1.800 MW θα εξάγονται στην Ιταλία. Τον Ιούνιο του 2007 η Τυνησιακή Κυβέρνηση ανέθεσε στην τυνησιακή Δημόσια Eπιχείρηση Ηλεκτρισμού και Φυσικού Aερίου STEG και η Ιταλική Κυβέρνηση αντίστοιχα την ιταλική εταιρία Terna για να πραγματοποιήσουν τη διασύνδεση μέσω υποθαλασσίου καλωδίου, και να δημοσιεύσουν τους διαγωνισμούς για να κατασκευάσουν το σταθμό ηλεκτρικής ενέργειας. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 8 από 32

ενώ άλλοι υποστηρίζουν την εθνικοποίηση των περιουσιακών αυτών στοιχείων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αφρικανικής Τράπεζας Επενδύσεων, τα περιουσιακά στοιχεία της οικογένειας του πρώην Προέδρου ανέρχονται σε 12 δισεκατομμύρια δολάρια με 90 ιδιόκτητες εταιρίες και συμμετοχή σε 123 άλλες στους τομείς των μέσων μαζικής ενημέρωσης, των μεταφορών, των τραπεζών, των τηλεπικοινωνιών, του τουρισμού και της λιανικής πώλησης. Στις 23.10.2011 πραγματοποιήθηκαν εκλογές για την ανάδειξη συντακτικής βουλής η οποία θα καταρτίσει το νέο Σύνταγμα της χώρας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το ισλαμιστικό κόμμα Ennahda κατέλαβε 89 από τις 217 θέσεις της Συντακτικής Βουλής, το αριστερό κόμμα Congrés pour la république (CPR), κατέλαβε 29 έδρες, και το κόμμα Ettakatol κατέλαβε 20 έδρες. Πριν την επανάσταση της 14ης Ιανουαρίου 2011, οι κατευθυντήριες γραμμές της οικονομικής πολιτικής ήταν ο εξορθολογισμός των δαπανών, η ενίσχυση των δημοσίων επενδύσεων και η περικοπή των επιδοτήσεων. Το 2011, οι προτεραιότητες συνοψίζονται ως ακολούθως: μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και της ανεργίας, καταπολέμηση της φτώχειας. Οι επιδοτήσεις το 2011 (κυρίως ενέργεια, τρόφιμα, μεταφορές), ανήλθαν σε 2,8 δισεκατομμύρια δηνάρια (4,5% του ΑΕΠ). 4 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Σύμφωνα με την Έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας Doing Business 2012, η Τυνησία κατατάσσεται 46 η σε σύνολο 183 οικονομιών στους δείκτες επιχειρηματικού περιβάλλοντος από 40 η στην αντίστοιχη Έκθεση του 2011 συνεχίζει όμως να προηγείται του Μαρόκου (94 η θέση) και της Αιγύπτου (110 η θέση). Η πλέον πρόσφατη Έκθεση αναφέρει τη βελτίωση δεικτών που έχουν σχέση με την πρόσβαση στην ηλεκτροδότηση, προστασία επενδυτών, έναρξη επιχείρησης. Αντίθετα, σημειώθηκε επιδείνωση των δεικτών οι οποίοι είναι σχετικοί με την καταβολή φόρων, την τήρηση συμβολαίων, την παροχή κατασκευαστικών αδειών και την πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Η χώρα κατατάσσεται στην 30 η θέση παγκοσμίως για τα αεροδρόμια της και στη 41 η θέση για τις λιμενικές της εγκαταστάσεις. Η Τυνησία έχει το υψηλότερο ποσοστό πρόσβασης στο διαδίκτυο στην Αφρική (34% έναντι 9,6% του μέσου όρου στην αφρικανική ήπειρο). Οι οίκοι αξιολόγησης (Standard & Poors, Fitch, Moody) υποβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας το 2011, από ΒΒΒ σε ΒΒΒ (-), με αρνητικές προοπτικές. Η Τυνησία έλαβε πιστωτικές εγγυήσεις από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, έτσι ώστε να μπορέσει να δανειστεί από τις διεθνείς αγορές με χαμηλά επιτόκια. Επιπλέον, η Τυνησία επωφελήθηκε του Προγράμματος Στήριξης για την Οικονομική Ανάκαμψη (Programme d'appui à la Relance), ύψους 1 δισ. ευρώ στο οποίο συμμετέχουν η Παγκόσμια Τράπεζα, η Αφρικανική Τράπεζα Αναπτύξεως, ο Γαλλικός Φορέας Αναπτύξεως και η Ε.Ε. μέσω του Ευρωπαϊκού Μέσου Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ENPI) με 100 εκατ. ευρώ. Οι ΗΠΑ, η Τουρκία και το Κατάρ παρείχαν δάνεια στην Τυνησία ύψους 100 εκ. $, 500 εκ. $, και 1 δισεκ. $ αντιστοίχως. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 9 από 32

Σύμφωνα με δηλώσεις Τυνησίων αξιωματούχων, η Τυνησία συνεχίζει να υποστηρίζει την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων και τη μετατρεψιμότητα του δηναρίου, αλλά η μείωση των αποθεμάτων της Κεντρικής Τράπεζας μετά τα γεγονότα της 14ης Ιανουαρίου 2011, δεν επιτρέπει, σε αυτό το στάδιο, την οριοθέτηση χρονοδιαγράμματος. Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει σχέδιο πρόσληψης 24 000 ατόμων στη δημόσια διοίκηση, και 10 000 σε ημι-κρατικούς φορείς. Έχουν ήδη προσληφθεί σχεδόν 8.000 άτομα. Το πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης «Αμάλ» για την απασχόληση ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2011. Άξονες του προγράμματος: δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και δημιουργία μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων, στήριξη των επιχειρήσεων με προβλήματα και διατήρηση των υφισταμένων θέσεων εργασίας και ενεργή υποστήριξη του πληθυσμού που αναζητεί εργασία. Περίπου 160.000 απόφοιτοι ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης λαμβάνουν κάθε μήνα επίδομα 200 δηναρίων (περίπου 102 ευρώ) τα αποτελέσματα όμως του προγράμματος αμφισβητούνται. Από το 2007, αραβικές εταιρίες έχουν ανακοινώσει επενδύσεις στον κατασκευαστικό τομέα αλλά λόγω της διεθνούς οικονομικής κρίσης πολλές επενδύσεις έχουν αναβληθεί και ενδεχομένως ακυρωθεί. Η Sama Dubai, η οποία είχε αναλάβει μεγάλο κατασκευαστικό έργο στην Τυνησία σταμάτησε τις δραστηριότητές της το 2009. Η κατασκευή του αθλητικού και ψυχαγωγικού συγκροτήματος Tunis Sports City από τον Όμιλο Bukhatir και η κατασκευή εμπορικού λιμένος από την Gulf Finance House's συνεχίζουν με σημαντικές καθυστερήσεις. 5 ΤΥΝΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Η Ε.Ε. υποστήριξε την καθεστωτική αλλαγή σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο διπλασιάζοντας το ποσό της αναπτυξιακής βοήθειας για τη χώρα (ενώ είχαν αρχικά προγραμματιστεί 80 εκατ. ευρώ για το 2011, η ΕΕ δεσμεύτηκε για 160 εκατ. ευρώ). Η βοήθεια προοριζόταν για δράσεις οικονομικής ανάκαμψης, για την ανάπτυξη των υποβαθμισμένων περιοχών και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, την εφαρμογή της Συμφωνίας Σύνδεσης, για τη χρηστή διακυβέρνηση, την ανταγωνιστικότητα του κλάδου των υπηρεσιών. Η Ε.Ε. παρείχε επίσης τεχνική βοήθεια για την προετοιμασία και τη διεξαγωγή των εκλογών (23/10/2011). Συνεχίζει, επίσης, να στηρίζει οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Οι διαπραγματεύσεις με την ΕΕ σχετικά με την απελευθέρωση του εμπορίου, των υπηρεσιών, των γεωργικών προϊόντων και των προϊόντων αλιείας, ανεστάλησαν μετά την επανάσταση, κατόπιν αιτήματος των αρχών της Τυνησίας, με την αιτιολόγηση ότι.η μεταβατική κυβέρνηση δεν είχε αρμοδιότητα για διαπραγμάτευση και υπογραφή διεθνών συμφωνιών. Το Δεκέμβριο του 2011 συγκλήθηκαν οι μεικτές επιτροπές έρευνας και καινοτομίας, οικονομικού διαλόγου και τελωνειακής συνεργασίας. Στις 28-29 Σεπτεμβρίου 2011 πραγματοποιήθηκε η συνάντηση Task Force ΕΕ-Τυνησίας για καλύτερο συντονισμό των δράσεων κατά τη μεταβατική περίοδο που διανύει η χώρα, υπό την αιγίδα υψηλών αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του τότε Πρωθυπουργού της χώρας. Οι δράσεις επικεντρώνονται, μεταξύ άλλων, στη δημιουργία θέσεων εργασίας, την Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 10 από 32

κατάρτιση και την προσέλκυση επενδύσεων. Η μεταβατική Κυβέρνηση που αναδείχθηκε από τις εκλογές της 23 ης Οκτωβρίου 2012 επανέλαβε τη δέσμευσή της για την υλοποίηση των συμφωνηθέντων (επίσκεψη Π/Θ κ. Hammadi Jebali στις Βρυξέλλες, 2/2/2012). Η Τυνησία βρίσκεται σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με την Ε.Ε. για τις υπηρεσίες και τη γεωργία. Ευρωπαίοι και Τυνήσιοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις για μια σφαιρική και σε βάθος συμφωνία ελευθέρων συναλλαγών (Accord de Libre-Echange Approfondi et Complet ALECA) το 2012. Στον τομέα της κυκλοφορίας διακίνησης των εμπορευμάτων και των τεχνικών προδιαγραφών, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στη Συμφωνία για τη Διαπίστωση της Συμμόρφωσης και της Αποδοχής Βιομηχανικών προϊόντων (Accord sur l évaluation de la conformité et l acceptation de produits industriels - ACAA). Η ΕΕ έχει προβλέψει 23 εκατ. για την προετοιμασία και εφαρμογή της συμφωνίας. Η Τυνησία επέλεξε να διαπραγματευτεί στο πλαίσιο της ΑCAA δύο τομείς προτεραιότητας: ηλεκτρολογικό υλικό και δομικά υλικά. 6 ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΤΥΝΗΣΙΑΣ 6.1 Εισαγωγές - Εξαγωγές Τυνησίας για την τετραετία 2008 2011 Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Yπηρεσίας Τυνησίας, το 2011 οι εξαγωγές της Τυνησίας ανήλθαν σε περίπου 25,09 δισεκατομμύρια τυνησιακά δηνάρια, αυξημένες κατά 6,69% σε σχέση με το 2010 (23,5 τυνησιακά δηνάρια). Το 2011, οι εισαγωγές της Τυνησίας ανήλθαν σε 33,64 δισεκατομμύρια τυνησιακά δηνάρια σημειώνοντας αύξηση 5,99% σε σχέση με το 2010 (31,74 δισεκατομμύρια τυνησιακά δηνάρια). Το ισοζύγιο, την υπό εξέταση τετραετία αλλά και πριν από αυτή, διατηρείται ελλειμματικό για την Τυνησία. ΑΞΙΑ (TND) 2008 2009 2010 2011 % Μετ.11/10 Εξαγωγές Τυνησίας Εισαγωγές Τυνησίας Όγκος Συναλλαγών 23.637.069.504,00 19.469.201.687 23.519.034.097 25.091.893.382 6,69% 30.241.214.799,00 25.877.631.229 31.743.070.571 33.645.483.891 5,99% 53.878.284.303,00 45.346.832.916 55.262.104.668 58.737.377.273 6,2% Εμπορικό Ισοζύγιο -6.604.145.295,00-6.408.429.542-8.224.036.474-8.553.590.509 Αξία σε Δηνάρια Τυνησία, πηγή:εθνική Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 11 από 32

6.2 Ανάλυση εξαγωγών Τυνησίας κατά διψήφιο Κωδικό Συνδυασμένης Ονοματολογίας (ΚΣΟ) Τα κύρια εξαγόμενα προϊόντα της Τυνησίας κατά εμπορευματική αξία για το 2011 σε διψήφιο ΚΣΟ ήταν μηχανές, ηλεκτρικές συσκευές και ηλεκτρολογικό υλικό, φωσφάτα, ορυκτά καύσιμα και παράγωγα αυτών, ενδύματα και συμπληρώματα ενδύματος, πλεχτά, λιπάσματα, υποδήματα, οχήματα, πλαστικές ύλες και τεχνουργήματα. ΚΣΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 2009 2010 2011 % Μετ.11/10 85 Μηχανές, συσκευές και υλικά ηλεκτρικά και τα μέρη τους 3.668.050.577 5.272.500.696 6.300.434.283 19,50% 27 Ορυκτά καύσιμα 2.654.549.471 3.333.534.221 3.651.620.121 9,54% 62 Ενδύματα και συμπληρώματα του ενδύματος (εκτός από τα πλεκτά) 3.013.527.074 3.192.682.223 3.369.897.637 5,55% 61 Ενδύματα και συμπληρώματα του ενδύματος (πλεκτά) 1.158.641.156 1.186.052.816 1.244.269.482 4,91% Λίπη και λάδια ζωικά και 15 φυτικά 742.867.024 671.307.105 960.328.052 43,05% 64 Υποδήματα 690.430.627 810.931.520 820.221.371 1,15% 84 Λέβητες μηχανές 684.133.246 782.851.275 712.067.793-9,04% 28 Ανόργανα χημικά προϊόντα 764.256.109 952.091.290 675.876.127-29,01% 31 Λιπάσματα 891.175.284 1.163.719.710 663.468.099-42,99% Πλαστικές ύλες και 39 τεχνουργήματα 395.335.994 498.214.172 557.671.835 11,93% 10 πρώτες κατηγορίες εξαγόμενων προϊόντων κατά εμπορευματική αξία σε διψήφιο ΚΣΟ. Αξία σε τυνησιακά δηνάρια (TND). Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας. Η χώρα έχει περιορισμένες δυνατότητες διύλισης πετρελαίου και για το λόγο αυτό γίνονται εξαγωγές ακόμα και αργού πετρελαίου για να ακολουθήσει η εισαγωγή παραγώγων του. Η παραγωγή και εξαγωγή ηλεκτρολογικού υλικού (industrie électrique et électronique) και εξαρτημάτων μηχανών (mécanique) είναι σημαντική για τον βιομηχανικό τομέα. Οι εξαγωγές αποτελούνται κυρίως από καλώδια, μετασχηματιστές, διακόπτες, ρελέ, ολοκληρωμένα κυκλώματα κλπ. (πηγή: αρχείο Γραφείου Ο.Ε.Υ. Τύνιδας). Τα έτοιμα ενδύματα αποτελούν ένα από τα κύρια εξαγώγιμα προϊόντα της χώρας, λόγω των ξένων επενδύσεων που έχουν γίνει στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας. Η Τυνησία ήδη αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό από ασιατικές χώρες χαμηλού εργατικού κόστους όπως Κίνα και Βιετνάμ, ενώ οι συνδικαλιστικές διεκδικήσεις, οι καταλήψεις και οι απεργίες μετά την καθεστωτική αλλαγή της 14ης Ιανουαρίου 2011 οδήγησαν εταιρίες να φύγουν από την Τυνησία και να εγκατασταθούν σε άλλες χώρες, όπως στο Μαρόκο και την Τουρκία (πηγή: Αρχείο Γραφείου Ο.Ε.Υ Τύνιδας, συναντήσεις εμπορικών συμβούλων κρατών-μελών Ε.Ε.). Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 12 από 32

Επισημαίνεται η σημαντική πτώση στις εξαγωγές λιπασμάτων (663,4 εκ.tnd το 2011, μείωση -42.99% σε σχέση με το 2010) και ανόργανων χημικών προϊόντων (675,87 εκ. το 2011, μείωση -29.01% σε σχέση με το 2010). Αντίθετα, ως προς τις τυνησιακές εξαγωγές κατά το 2011, σε σχέση με το 2010, εντυπωσιακή αύξηση κατά εμπορευματική αξία σημειώθηκε κυρίως στα ακόλουθα προϊόντα: δημητριακά, μόλυβδος και τεχνουργήματα, γουνοδέρματα, προϊόντα αλευροποιίας, κρέατα και παραπροϊόντα σφαγείων, προϊόντα αεροπλοϊας και διαστημοπλοϊας, παρασκευάσματα λαχανικών, καρπών ή φρούτων, χαλκό και τεχνουργήματα, σάκχαρα και σακχαρώδη παρασκευάσματα. Η αύξηση στις εξαγωγές τροφίμων οφείλεται, εν μέρει, και στις αυξημένες ανάγκες της αγοράς της Λιβύης. ΚΣΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 2009 2010 2011 % Μετ.11/10 10 Δημητριακά 11.840 3.859 58.109.679 1505722% 78 Μόλυβδο και τεχνουργήματα από μόλυβδο 518.811 468.994 3.431.919 631,76% 43 Γουνοδέρματα 58.125 40.912 271.278 563,08% 11 Προϊόντα αλευροποιίας 16.882.206 8.054.513 50.957.650 532,66% Κρέατα και παραπροϊόντα 2 σφαγείων 1.418.163 3.278.993 11.442.959 248.98% 88 Αεροπλοϊα ή διαστημοπλοϊα 13.847.371 85.252.284 207.955.035 143,.93% 20 Παρασκευάσματα λαχανικών, καρπών η φρούτων 31.584.461 33.575.270 78.811.561 134,73% 74 Χαλκός και τεχνουργήματα 47.478.707 79.164.668 178.206.701 125,11% Ζάχαρα και ζαχαρώδη 17 παρασκευάσματα 27.970.208 18.304.377 40.957.097 123,76% 10 πρώτες κατηγορίες εξαγόμενων προϊόντων κατά εμπορευματική αξία σε διψήφιο ΚΣΟ. Αξία σε τυνησιακά δηνάρια (TND). Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 13 από 32

6.3 Ανάλυση εισαγωγών Τυνησίας για το 2011 κατά διψήφιο ΚΣΟ H Τυνησία, το 2011 εισήγαγε, κυρίως, τις ακόλουθες κατηγορίες προϊόντων: ορυκτά καύσιμα και λάδια, μηχανές συσκευές ηλεκτρικές και μέρη αυτών, λέβητες, αυτοκίνητα οχήματα, πλαστικές ύλες και μέρη αυτών, βαμβάκι, δημητριακά, σίδηρο και χάλυβα, χαλκό και τεχνουργήματα, φαρμακευτικά προϊόντα. ΚΣΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 2009 2010 2011 % Μετ.11/10 27 Ορυκτά καύσιμα και λάδια 2.932.290.480 4.001.111.126 4.990.156.415 24,72% 85 Μηχανές, συσκευές ηλεκτρικές και τα μέρη τους 3.135.047.280 4.038.405.008 4.471.780.697 10,73% 84 Λέβητες - μηχανές 3.637.557.980 4.118.671.144 3.665.343.220-11,01% 87 Αυτοκίνητα οχήματα, ελκυστήρες και άλλα οχήματα για χερσαίες μεταφορές 1.948.359,355 2.368.673.023 2.052.501.830-13,35% 39 Πλαστικές ύλες και μέρη τους 1.197.130,425 1.488.114.748 1.687.052.800 13,37% 52 Βαμβάκι 1.162.423.604 1.287.796.994 1.397.825.982 8.54% 10 Δημητριακά 629.466.061 1.097.254.635 1.217.142.927 10,93% 72 Χυτοσίδηρος, σίδηρος και χάλυβας 749.101.832 1.084.330.964 1.188.182.573 9,58% 74 Χαλκός και τεχνουργήματα από χαλκό 362.818.724 559.138.218 742.711.902 32,83% 30 Φαρμακευτικά προϊόντα 575.118.552 627.239.306 711.298.556 13,40% 15 Λίπη και λάδια ζωικά και φυτικά 316.195.460 387.550.790 694.681.249 79,25% 62 Ενδύματα και συμπληρώματα του ενδύματος άλλα από τα πλεκτά 541.819.055 569.618.318 541.539,777-4,93% 73 Τεχνουργήματα από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα 746.657.730 637.609.614 539.660.442-15,36% 90 Όργανα και συσκευές οπτικής και ιατροχειρουργικής 485.126.810 549.157.271 516.386.440-5,97% 17 Σάκχαρα και σακχαρώδη 207.502.390 304.068.711 500.196.646 64,50% 15 πρώτες κατηγορίες εισαγόμενων προϊόντων κατά εμπορευματική αξία σε διψήφιο ΚΣΟ κατάταξη βάση αξίας 2011. Αξία σε τυνησιακά δηνάρια (TND). Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 14 από 32

ΚΣΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 2009 2010 2011 % Μετ.11/10 11 Προϊόντα αλευροποιίας 17.621.307 13.930,905 52.008.180 273,33% Παρασκευάσματα κρεάτων 16 και ιχθυρών 3.822.187 5.153.880 12.020,614 133,23% 75 Νικέλιο και παράγωγα 2.116.193 2.182.993 4.064.116 86,17% Λίπη και λάδια ζωικά και 15 φυτικά 316.195.460 387.550.790 694.681.249 79,25% 17 Σάκχαρα και σακχαρώδη 207.502.390 304.068.711 500,196,646 64,50% 09 Καφές τσάι και μπαχαρικά 65.937.938 72.326,306 117.659,090 62,68% 31 Λιπάσματα 35.360,128 37.992.238 58.106,834 52,94% 07 Λαχανικά 67.768.210 39.548.400 52.798.822 33,50% 74 Χαλκός και τεχνουργήματα 362.818.724 559.138.218 742.711.902 32,83% Αξία σε τυνησιακά δηνάρια (TND). Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας. Οι κατηγορίες των 10 πρώτων εισαγομένων προϊόντων, που παρουσιάζουν σημαντική αύξηση κατά εμπορευματική αξία το 2011 σε σχέση με το 2010, είναι οι ακόλουθες: προϊόντα αλευροποιίας, παρασκευάσματα κρεάτων, νικέλιο και παράγωγα, λίπη και λάδια ζωικά και φυτικά, σάκχαρα και σακχαρώδη, χαλκός και προϊόντα. Οι εισαγωγές δημητριακών γίνονται σποραδικά και ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 15 από 32

6.4 Οι 20 πρώτοι εμπορικοί εταίροι της Τυνησίας για το 2011 κατ αλφαβητική σειρά Εξαγωγές Τυνησίας σε εκ. δηνάρια 2010 2011 Μεταβολή 11/10 % επί του συνόλου εξαγωγών Τυνησίας για 2011 Εισαγωγές Τυνησίας σε εκ. δηνάρια 2010 2011 Μεταβολή 11/10 % επί του συνόλου εισαγωγών Τυνησίας για 2011 Αλγερία 679,7 656,0-3,5% 2,6 890,0 896,4 0,7% 2,7 Βέλγιο 458,5 473,4 3,3% 1,9 667,3 599,0-10,2% 1,8 Βραζιλία 165,4 159,8-3,3% 0,6 371,0 654,4 76,4% 1,9 Γαλλία 6749,8 7695,4 14,0% 30,7 6019,2 6184,5 2,7% 18,4 Γερμανία 1987,4 2271,4 14,3% 9,1 2429,7 2487,7 2,4% 7,4 Ελβετία 377,5 308,2-18,4% 1,2 296,7 363,3 22,4% 1,1 Ην. Βασίλειο 1181,0 702,2-40,5% 2,8 540,3 461,2-14,6% 1,4 Η.Π.Α. 556,3 388,9-30,1% 1,5 1290,1 1245,7-3,4% 3,7 Ιαπωνία 85,7 150,0 75,1% 0,6 447,7 412,9-7,8% 1,2 Ινδία 439,8 188,4-57,2% 0,8 400,6 493,6 23,2% 1,5 Ισπανία 912,2 1079,4 18,3% 4,3 1468,3 1584,6 7,9% 4,7 Ιταλία 4674,5 5432,3 16,2% 21,6 5595,5 5339,8-4,6% 15,8 Κίνα 67,5 57,9-14,1% 0,2 1924,8 2048,3 6,4% 6,1 Λιβύη 1048,5 1103,3 5,2% 4,4 406,3 31,5-92,3% 0,1 Μάλτα 34,3 60,5 76,4% 0,2 282,3 421,2 49,2% 1,2 Μαρόκο 332,1 336,7 1,4% 1,3 141,9 131,7-7,2% 0,4 Ολλανδία 515,5 587,2 13,9% 2,3 632,5 373,7-40,9% 1,1 Ουκρανία 1,2 1,4 20,8% 0,0 433,9 444,9 2,5% 1,3 Ρωσία 21,7 26,7 23,5% 0,1 1481,3 1870,2 26,3% 5,5 Τουρκία 306,6 231,3-24,6% 0,9 904,7 1195,9 32,2% 3,5 Υποσύνολο (ανωτέρω χώρες) 20595,2 21910,4 6.4% 87.3 26624.1 27240,5 2,3% 80,8 Άλλες χώρες 2923,8 3181,5 8,8% 12,7 5193.0 6461,4 24,4% 19,2 Σύνολο 23519 25091,9 6,7% 100.0 31817.1 33701,9 5,9% 100,0 Αξία σε εκ. δηνάρια, πηγή Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 16 από 32

7 ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΤΥΝΗΣΙΑΣ 7.1 Eισαγωγές Εξαγωγές Ελλάδας Τυνησίας 2008 2011 σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή 2008 2009 2010 2011 % μετ. 11-10 Εξαγωγές Ελλάδας στην Τυνησία 59.361.367 76.197.964 59.910.060 74.422.271 24,22% Εισαγωγές Ελλάδας από Τυνησία 32.887.505 26.836.336 11.642.539 20.433.994 75,51% Όγκος Συναλλαγών 92.248.872 103.034.300 71.552.599 94.856.265 32,57% Εμπορικό Ισοζύγιο 26.473.862 49.361.628 48.267.521 53.988.277 Kατάταξη Τυνησίας ως εξαγωγικού εταίρου Ελλάδας 42 ος 32 ος 43 ος 45ος Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή αξία σε ευρώ Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το 2011 οι ελληνικές εξαγωγές στην Τυνησία αυξήθηκαν κατά 24,2% κατ αξία σε σχέση με το 2010. Η Τυνησία, το 2011, κατατάσσεται στην 45 η θέση όσον αφορά τους εξαγωγικούς εταίρους της Ελλάδας, όταν η Κροατία βρίσκεται στην 47 η θέση, η Βοσνία στην 54 η, το Μαρόκο βρίσκεται στη 56 η θέση, η Ιαπωνία στην 59 η και η Ιρλανδία στην 66 η θέση. Οι εισαγωγές τυνησιακών προϊόντων στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Αρχής, το 2011 σχεδόν διπλασιάστηκαν. Βασικά προϊόντα κατά την τελευταία τετραετία 2008 2011 που εξάγει η Ελλάδα στην Τυνησία είναι δημητριακά, υφάσματα ιδιαίτερα denim, χυτοσίδηρο και χάλυβα, λέβητες, βαμβάκι, φάρμακα, μάρμαρα, αλουμίνιο, είδη υγιεινής, πλαστικό. Η Ελλάδα εισάγει από την Τυνησία, κυρίως λιπάσματα, ανόργανα χημικά προϊόντα, μαλακόστρακα και μαλάκια. 7.2.1 Ανάλυση ελληνικών εξαγωγών προς Τυνησία για το 2011 κατά διψήφιο ΚΣΟ 20 πρώτες κατηγορίες προϊόντων 2ΨΗΦΙΟΣ ΚΣΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ 2008 2009 2010 2011 27 (27) ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ, ΟΡΥΚΤΑ ΛΑΔΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΑΞΗΣ ΑΥΤΩΝ. ΑΣΦΑΛΤΩΔΕΙΣ ΥΛΕΣ. ΚΕΡΙΑ ΟΡΥΚΤΑ 752.466 260.376 579.551 30.714.420 60 (60) ΥΦΑΣΜΑΤΑ ΠΛΕΚΤΑ 2.223.871 5.923.586 11.447.235 11.289.421 52 (52) ΒΑΜΒΑΚΙ 7.941.681 7.688.560 6.330.082 9.734.219 Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 17 από 32

84 (84) ΠΥΡΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΕΣ, ΛΕΒΗΤΕΣ, ΜΗΧΑΝΕΣ, ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΕΠΙΝΟΗΣΕΙΣ. ΜΕΡΗ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ Ή ΣΥΣΚΕΥΩΝ 3.984.264 7.121.036 7.281.360 5.285.513 10 (10) ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ 27.997.849 23.505.824 8.967.296 4.403.785 44 72 (44) ΞΥΛΕΙΑ, ΞΥΛΟΚΑΡΒΟΥΝΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΞΥΛΟ 69.595 276 0 1.768.998 (72) ΧΥΤΟΣΙΔΗΡΟΣ, ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΧΑΛΥΒΑΣ 508.917 351.323 225.074 1.497.084 28 39 23 83 76 68 24 (28) ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ. ΕΝΩΣΕΙΣ ΑΝΟΡΓΑΝΕΣ Ή ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΤΙΜΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ, ΤΩΝ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ,ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΤΩΝ ΣΠΑΝΙΩΝ ΓΑΙΩΝ Ή ΤΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ 2.161.945 3.354.086 3.447.919 1.382.242 (39) ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΥΛΕΣ 667.249 903.105 913.063 1.041.882 (23) ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΕΙΔΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ. ΤΡΟΦΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΕΣ ΓΙΑ ΖΩΑ 34.709 214.001 620.039 895.328 (83) ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΟΙΝΑ ΜΕΤΑΛΛΑ 67.802 116.752 63.100 756.403 (76) ΑΡΓΙΛΙΟ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΡΓΙΛΙΟ 218.081 969.757 660.280 540.625 (68) ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΣ, ΓΥΨΟ, ΤΣΙΜΕΝΤΟ, ΑΜΙΑΝΤΟ, ΜΑΡΜΑΡΥΓΙΑ Ή ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΥΛΕΣ 548.559 1.264.840 1.349.166 462.757 (24) ΚΑΠΝΑ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΚΑΠΝΟΥ 2.739.052 3.749.616 3.377.961 412.741 Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 18 από 32

32 (32) ΔΕΨΙΚΑ ΚΑΙ ΒΑΦΙΚΑ ΕΚΧΥΛΙΣΜΑΤΑ. ΤΑΝΝΙΝΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΤΟΥΣ. ΧΡΩΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ, ΧΡΩΜΑΤΑ ΕΠΙΧΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΒΕΡΝΙΚΙΑ. ΜΑΣΤΙΧΕΣ (ΣΤΟΚΟΙ). ΜΕΛΑΝΙΑ 405.671 706.406 449.778 396.828 30 (30) ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΊΟΝΤΑ 622.842 1.453.635 1.088.283 367.468 56 (56) ΒΑΤΕΣ, ΠΙΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΦΑΣΜΑΤΑ ΜΗ ΥΦΑΣΜΕΝΑ. ΝΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΑ. ΣΠΑΓΚΟΙ, ΣΧΟΙΝΙΑ ΚΑΙ ΧΟΝΤΡΑ ΣΧΟΙΝΙΑ. ΕΙΔΗ ΣΧΟΙΝΟΠΟΙΙΑΣ 138.498 103.599 147.714 365.250 85 8 25 (85) ΜΗΧΑΝΕΣ, ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥΣ. ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ Ή ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΗΧΟΥ, ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ Ή ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΧΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ, ΚΑΙ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΑΥΤΩΝ 526.556 595.350 443.514 362.414 (08) ΚΑΡΠΟΙ ΚΑΙ ΦΡΟΥΤΑ ΒΡΩΣΙΜΑ, ΦΛΟΥΔΕΣ ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΩΝ Ή ΠΕΠΟΝΙΩΝ 100.594 280.669 88.031 360.621 (25) ΑΛΑΤΙ. ΘΕΙΟ. ΓΑΙΕΣ ΚΑΙ ΠΕΤΡΕΣ. ΓΥΨΟΣ, ΑΣΒΕΣΤΗΣ ΚΑΙ ΤΣΙΜΕΝΤΑ 544.693 828.243 234.485 359.745 Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή, αξία σε ευρώ Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 19 από 32

7.2.2 Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση στις ελληνικές εξαγωγές στην Τυνησία το 2011 κατά 2ψήφιο ΚΣΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ 2008 2009 2010 2011 % αύξηση των εξαγωγών το 2011 σε σχέση με το 2010 (27) ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ, ΟΡΥΚΤΑ ΛΑΔΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΑΞΗΣ ΑΥΤΩΝ. ΑΣΦΑΛΤΩΔΕΙΣ ΥΛΕΣ. ΚΕΡΙΑ ΟΡΥΚΤΑ 752.466 260.376 579.551 30.714.420 5199,69235% (83) ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΟΙΝΑ ΜΕΤΑΛΛΑ 67.802 116.752 63.100 756.403 1098,73693% (72) ΧΥΤΟΣΙΔΗΡΟΣ, ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΧΑΛΥΒΑΣ 508.917 351.323 225.074 1.497.084 565,15191% (48) ΧΑΡΤΙ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΝΙΑ. ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΥΤΤΑΡΙΝΗ, ΧΑΡΤΙ Ή ΧΑΡΤΟΝΙ 68.785 21.973 6.723 43.659 549,39759% (70) ΓΥΑΛΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΓΥΑΛΙ 91.990 21.798 5.132 29.835 481,35230% (08) ΚΑΡΠΟΙ ΚΑΙ ΦΡΟΥΤΑ ΒΡΩΣΙΜΑ, ΦΛΟΥΔΕΣ ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΩΝ Ή ΠΕΠΟΝΙΩΝ 100.594 280.669 88.031 360.621 309,65228% (56) ΒΑΤΕΣ, ΠΙΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΦΑΣΜΑΤΑ ΜΗ ΥΦΑΣΜΕΝΑ. ΝΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΑ. ΣΠΑΓΚΟΙ, ΣΧΟΙΝΙΑ ΚΑΙ ΧΟΝΤΡΑ ΣΧΟΙΝΙΑ. ΕΙΔΗ ΣΧΟΙΝΟΠΟΙΙΑΣ 138.498 103.599 147.714 365.250 147,26837% (90) ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΟΠΤΙΚΗΣ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Ή ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑΣ, ΜΕΤΡΗΣΗΣ, ΕΛΕΓΧΟΥ Ή ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ. ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΙΑΤΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ. ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Ή ΣΥΣΚΕΥΩΝ 23.495 55.419 48.657 101.330 108,25369% (52) ΒΑΜΒΑΚΙ 7.941.681 7.688.560 6.330.082 9.734.219 53,77714% Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 20 από 32

(25) ΑΛΑΤΙ. ΘΕΙΟ. ΓΑΙΕΣ ΚΑΙ ΠΕΤΡΕΣ. ΓΥΨΟΣ, ΑΣΒΕΣΤΗΣ ΚΑΙ ΤΣΙΜΕΝΤΑ 544.693 828.243 234.485 359.745 53,41920% (23) ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΕΙΔΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ. ΤΡΟΦΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΕΣ ΓΙΑ ΖΩΑ 34.709 214.001 620.039 895.328 44,39866% (39) ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΥΛΕΣ 667.249 903.105 913.063 1.041.882 14,10845% (74) ΧΑΛΚΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΑΛΚΟ 128.539 52.412 99.564 108.831 9,30758% Πηγή: Ελληνική Στατιστική Aρχή, αξία σε ευρώ επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας 7.2.3 Η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση στις ελληνικές εξαγωγές στην Τυνησία το 2011 κατά 2ψήφιο ΚΣΟ % μείωση των εξαγωγών σε ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ 2008 2009 2010 2011 σχέση με το 2010 (73) ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΥΤΟΣΙΔΗΡΟ, ΣΙΔΗΡΟ Ή ΧΑΛΥΒΑ 37.864 15.289.994 10.516.147 95.799-99,09% (26) ΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΑ, ΣΚΟΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΕΦΡΕΣ 69.790 91.624 73.000 5.250-92,8% (24) ΚΑΠΝΑ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΚΑΠΝΟΥ 2.739.052 3.749.616 3.377.961 412.741-87,80% (54) ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ Ή ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΙΝΕΣ, ΣΥΝΕΧΕΙΣ 176.442 35.613 32.256 7.451-76,90% (30) ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΊΟΝΤΑ 622.842 1.453.635 1.088.283 367.468-66,23% (68) ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΣ, ΓΥΨΟ, ΤΣΙΜΕΝΤΟ, ΑΜΙΑΝΤΟ, ΜΑΡΜΑΡΥΓΙΑ Ή ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΥΛΕΣ 548.559 1.264.840 1.349.166 462.757-65,70% Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 21 από 32

(28) ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ. ΕΝΩΣΕΙΣ ΑΝΟΡΓΑΝΕΣ Ή ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΤΙΜΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ, ΤΩΝ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ,ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΤΩΝ ΣΠΑΝΙΩΝ ΓΑΙΩΝ Ή ΤΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ 2.161.945 3.354.086 3.447.919 1.382.242-60% (33) ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ ΚΑΙ ΡΗΤΙΝΟΕΙΔΗ. ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΑΡΩΜΑΤΟΠΟΙΙΑΣ Ή ΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΑΚΑΙ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ 91.605 82.322 106.492 47.105-55,76% (62) ΕΝΔΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΝΔΥΜΑΤΟΣ, ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΛΕΚΤΑ 53.981 4.050 21.248 9.532-55,13% (10) ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ 27.997.849 23.505.824 8.967.296 4.403.785-50,9% (96) ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ 6.384 10.632 15.918 8.021-49,61% (61) ΕΝΔΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΝΔΥΜΑΤΟΣ, ΠΛΕΚΤΑ 8.424 15.622 26.095 15.579-40,3% (84) ΛΕΒΗΤΕΣ, ΜΗΧΑΝΕΣ, ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΕΠΙΝΟΗΣΕΙΣ. ΜΕΡΗ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ Ή ΣΥΣΚΕΥΩΝ 3.984.264 7.121.036 7.281.360 5.285.513-27,41% (38) ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ 481.083 395.748 373.228 298.107-20,12% (29) ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ 129.917 132.682 128.261 102.995-19,7% (85) ΜΗΧΑΝΕΣ, ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥΣ. ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ Ή ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΗΧΟΥ, ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ Ή ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΧΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ, ΚΑΙ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΑΥΤΩΝ 526.556 595.350 443.514 362.414-18,3% Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 22 από 32

(94) ΕΠΙΠΛΑ, ΕΠΙΠΛΑ ΙΑΤΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ. ΕΙΔΗ ΚΛΙΝΟΣΤΡΩΜΝΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΜΟΙΑ. ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΑΤΟΝΟΜΑΖΟΝΤΑ Ή ΔΕΝ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΑΛΛΟΥ. ΛΑΜΠΕΣ-ΡΕΚΛΑΜΕΣ, ΦΩΤΕΙΝΑ ΣΗΜΑΤΑ, ΦΩΤΕΙΝΕΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΙΝΑΚΙΔΕΣΚΑΙ ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΕΙΔΗ. ΠΡΟΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ 76.978 103.629 161.157 131.722-18,26% (76) ΑΡΓΙΛΙΟ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΡΓΙΛΙΟ 218.081 969.757 660.280 540.625-18,12% (34) ΣΑΠΟΥΝΙΑ, ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΛΥΣΙΜΟ (ΑΛΙΣΙΒΕΣ), ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΛΙΠΑΝΤΙΚΑ, ΚΕΡΙΑ ΤΕΧΝΗΤΑ, ΚΕΡΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΑ, ΠΡΟϊΟΝΤΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ, ΚΕΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΕΙΔΗ, ΠΑΣΤΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΠΛΑΣΜΑΤΑ, "ΚΕΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΟΝΤΟΤΕΧΝΙΚΗ" 92.307 43.719 340.177 286.745-15,70% Πηγή Ελληνική Στατιστική Αρχή, αξία σε ευρώ, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 23 από 32

7.2.4 Ελληνικές εξαγωγές στην Τυνησία 2008-2011κατά 6ψήφιο ΚΣΟ Περιγραφή Προϊόντος 2008 2009 2010 2011 (60.06.21)Πλεκτά υφάσματα αλεύκαστα ή λευκασμένα 1.245.666 5.694.816 11.047.528 11.150.634 (52.01.00) Βαμβάκι μη λαναρισμένο ούτε χτενισμένο 2.298.081 2.303.945 2.123.637 6.239.096 (10.01.10) Σιτάρι σκληρό 27.997.849 23.502.824 8.967.296 4.403.785 (52.09.42) Υφάσματα denim από βαμβάκι 4.951.833 5.034.257 4.119.174 3.035.152 (84.19.19) Δεξαμενές θερμού νερού και ταχυθερμοσίφωνες 1.965.313 1.738.036 1.853.825 1.657.403 (84.74.90) Μέρη και μηχανές που χρησιμοποιούνται για την κατεργασία ορυκτών υλών - 3.903.621 2.190.291 1.206.903 (84.24.81) Μηχανές και συσκευές για τη γεωργία ή την κηπουρική έστω και χειροκίνητες (23.02.30) Πίτουρα και υπολείμματα σιταριού - - 463.276 876.909 1.150.205-595.980 895.328 (28.18.30) Υδροξείδιο του αργιλίου 2.161.945 3.258.366 3.330.615 681.417 (27.10.19) Αλλα λάδια από πετρέλαιο 752.466 260.376 579.551 474.239 (30.04.90) Φάρμακα 403.890 1.154.819 1.068.943 356.482 (39.02.10) Πολυπροπυλένιο - 504.582-348.925 (84.19.90) Μέρη από συσκευές ταχυθερμοσιφωνων - - 868.207 347.791 (24.02.20) Τσιγάρα - - 3.307.754 296.612 (68.02.21) Μάρμαρο, τραβερτίνη και αλάβαστρο 436.802 995.311 1.030.945 288.994 (84.28.10) Ανελκυστήρες προσώπων και αναβατήρες φορτίων - - 369.795 285.647 (32.04.19) Χρωστικές ύλες 235.222 488.594 290.129 283.199 (34.02.11) Απορυπαντικά - - 337.558 245.104 (72.11.90) Πλατέα προϊόντα έλασης, από σίδηρο ή από όχι σε κράμα χάλυβες μη επιστρωμένα με άλλο μέταλλο ούτε επενδυμένα 454.730 292.135-95.754 (24.01.10) Καπνά χωρίς αφαίρεση των μίσχων 2.739.052 3.651.026-94.085 Πηγή Ελληνική Στατιστική Αρχή, αξία σε ευρώ, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 24 από 32

7.2 Eισαγωγές Εξαγωγές Ελλάδας Τυνησίας 2008 2011 σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Τυνησίας Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας, οι ελληνικές εξαγωγές προς την Τυνησία το 2011 μειώθηκαν (το ύψος των εξαγωγών το 2011 ανήλθε σε 124,2 εκ. τυνησιακά δηνάρια έναντι 153,6 τυνησιακών δηναρίων το 2010. Το 2011, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Τυνησίας, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 37 η θέση (από 32 η το 2010), μετά τη Φινλανδία και πριν τη Ρουμανία όσον αφορά τις προμηθεύτριες χώρες της Τυνησίας και στην 42 η (από 30 η το 2010) όσον αφορά τους εισαγωγείς τυνησιακών προϊόντων μετά την Ουγγαρία. ΑΞΙΑ (ΤΥΝΗΣΙΑΚΑ ΔΗΝΑΡΙΑ) 2008 2009 2010 2011 % μετ. 10/ 09 Εξαγωγές Ελλάδας στην Τυνησία Εισαγωγές Ελλάδας από Τυνησία 135.184.595 153.407.982 153.659.259 124202102-19,17% 43.273.844 24.166.410 23.425.088 22.562.090-3,68% Όγκος Συναλλαγών 178.458.439 177.574.392 177.084.347 146764192-17,12% Εμπορικό Ισοζύγιο 91.910.751 129.241.572 130.234.171 101.640.012 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας Παρατηρούμε ότι το εμπορικό ισοζύγιο παρουσιάζει, όχι μόνο κατά την τετραετία 2008-2011 αλλά εδώ και αρκετά χρόνια, πλεόνασμα για την χώρα μας, αλλά οι εμπορικές ανταλλαγές μεταξύ των δύο χωρών παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Επισυνάπτεται αρχείο σε μορφή excel με εισαγωγές (CIF) της Τυνησίας ανά χώρα καταγωγής κατ αξία (τυνησιακά δηνάρια) και σε ποσότητες για την τριετία 2009 2011 για τα ακόλουθα προϊόντα ελληνικού ενδιαφέροντος: 600621-Υφάσματα πλεκτά, αλεύκαστα ή λευκασμένα 281830-Υδροξείδιο του αργιλίου 841919-Λέβητες 680221-Μάρμαρο, τραβερτίνη και αλάβαστρο 842481-Μηχανές για τη γεωργία ή την κηπουρική 100110-Σιτάρι σκληρό 520942-Υφάσματα με την ονομασία "denim" 520100-Βαμβάκι, μη λαναρισμένο ούτε χτενισμένο 300490-Φάρμακα 240220-Τσιγάρα Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 25 από 32

8 ΟΙ ΑΜΕΣΕΣ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΥΝΗΣΙΑ Η Τυνησία αποσκοπεί στην προσέλκυση επενδύσεων υψηλής τεχνολογίας και στην παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας για αποφοίτους ανωτάτης εκπαίδευσης και θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ενδοχώρας. Ενδεικτικά αναφέρονται η ηλεκτρική και η βιομηχανία ηλεκτρονικών, τα εξαρτήματα αεροναυπηγικής, τα τηλεφωνικά κέντρα, τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, οι εταιρίες off-shore, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η βιοτεχνολογία, το περιβάλλον, η έρευνα και ανάπτυξη, το franchising, οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Η Τυνησία καταβάλλει προσπάθειες να εδραιωθεί στην αεροναυπηγική. 40 περίπου εταιρίες έχουν εγκατασταθεί στην Τυνησία με δραστηριότητες σε αυτόν τον τομέα, κυρίως γαλλικές και μια αμερικανική σε τομείς όπως η συντήρηση αεροσκαφών. Για την προσέλκυση επενδύσεων, η χώρα προβάλλει τη στρατηγική της θέση, το φθηνό εργατικό κόστος και φορολογικά κίνητρα. Ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στην Τυνησία είναι η British Gas, η οποία έχει επενδύσει στον τομέα του φυσικού αερίου περίπου 650 εκ.$. Η τουρκική εταιρία TAV έχει επενδύσει 550 εκ.ευρώ για την κατασκευή του Διεθνούς Αεροδρομίου της Enfidha του οποίου η διαχείριση της έχει παραχωρηθεί για 40 χρόνια. Στην Τυνησία είναι εγκατεστημένες περίπου 12.000 ιδιωτικές επιχειρήσεις με τουλάχιστον 10 εργαζομένους. Από αυτές 2.763 χαρακτηρίζονται ως off-shore (τουλάχιστον 66% του κεφαλαίου από το εξωτερικό, εξαγωγικός προσανατολισμός), εκ των οποίων το 35% δραστηριοποιείται στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας και το 18% στα τρόφιμα. Μεγάλες επενδύσεις έχουν πραγματοποιήσει στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και της ηλεκτρονικής οι εταιρίες Lucent, Lacroix Electronique, Sagem, Alcatel, Stream, Siemens, Philips, Thomson, στον τομέα του αυτοκινήτου και των ανταλλακτικών οι Lear Corporation, Draxlmaier, Valeo, Toyota Tsusho, Pirelli, στα είδη διατροφής οι εταιρίες 3 Suisses, Danone και στην αεροναυπηγική οι Zodiac Aerospace, Eurocast, SEA Latelec. Eνδεικτικά αναφέρονται οι ακόλουθες αμερικανικές εταιρίες που έχουν παρουσία στην Τυνησία: Citibank, Cisco, Coca- Cola, Hewlett-Packard, Microsoft, Pfizer, Sara Lee (πηγή Οδηγός Doing Business in Tunisia, Εμπορικού Γραφείου Πρεσβείας ΗΠΑ, Ιούλιος 2011). Η κυβέρνηση της Τυνησίας αποφάσισε την αναθεώρηση του ισχύοντος κώδικα επενδύσεων η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2012. Τον Αύγουστο του 2011 ιδρύθηκε το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων Caisse des dépôts et consignations για τη διευκόλυνση της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και βιομηχανιών. Η Κυβέρνηση της Τυνησίας σχεδιάζει την κατασκευή 28 βιομηχανικών ζωνών στο πλαίσιο ΣΔΙΤ οι οποίες θα προστεθούν στις ήδη δέκα υπάρχουσες. Σκοπός είναι η κατασκευή 85 ζωνών, μέσα σε πέντε χρόνια, 50 εκ των οποίων θα βρίσκονται σε περιοχές της ενδοχώρας. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 26 από 32

8.1 Οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στην Τυνησία μετά την Αραβική Άνοιξη Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του αρμοδίου φορέα Foreign Investment Promotion Agency FIPA, οι ξένες επενδύσεις στη χώρα ανήλθαν σε 1,711 δισεκατομμύρια τυνησιακά δηνάρια έναντι σχεδόν 2,418 δισεκατομμυρίων δηναρίων το 2010, σημειώνοντας μείωση της τάξης του 29,2%. Οι επενδύσεις αυτές αφορούν περίπου 1,609 δισεκατομμύρια δηνάρια σε ΑΞΕ και 102,4 εκ.δηνάρια σε επενδύσεις χαρτοφυλακίου έναντι 2,165 δισεκατομμυρίων και 252,7 εκατομμυρίων δηναρίων το 2010, σημειώνοντας πτώση 25,7% και 59,5% αντιστοίχως το 2011. To 2011 δημιουργήθηκαν 148 καινούριες επιχειρήσεις με συμμετοχή ξένου κεφαλαίου δημιουργώντας 6.191 νέες θέσεις εργασίας. 19 από τις 148 νέες επιχειρήσεις εγκαταστάθηκαν σε περιοχές της ενδοχώρας. 150 ξένες επιχειρήσεις, οι οποίες είναι ήδη εγκατεστημένες στην Τυνησία, έκαναν επέκταση των εργασιών τους το 2011. Συνολικά, 298 επενδυτικά σχέδια (επέκταση και νέες επιχειρήσεις) είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία 10.839 νέων θέσεων εργασίας ενώ 53 επενδυτικά σχέδια βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. 182 ξένες επιχειρήσεις σταμάτησαν τη λειτουργία τους εκ των οποίων 64 ιταλικές, 61 γαλλικές και 10 γερμανικές. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση ΑΞΕ το 2011 παρατηρείται στους τομείς της ενέργειας και της μεταποιητικής βιομηχανίας. Οι επενδύσεις στους προαναφερθέντες τομείς ανέρχονται σε 1,063 δισεκατομμύρια δηνάρια και 330,6 εκατομμύρια δηνάρια αντιστοίχως. Η μεγαλύτερη πτώση των επενδύσεων παρατηρείται στους τομείς του τουρισμού, της μεταποίησης και της ενέργειας με αντίστοιχη πτώση -83,3%, -42,4% και -19% σε σχέση με το 2010. Αντιθέτως, το 2011 οι επενδύσεις στις υπηρεσίες σημειώνουν αύξηση 11,5%, και ανέρχονται σε 196,7 εκ.ευρώ έναντι 176,5 εκ.ευρώ το 2010. Όσον αφορά τις επενδύσεις στη μεταποιητική βιομηχανία, η μεγαλύτερη συγκέντρωση παρατηρείται στους τομείς της μηχανικής, της ηλεκτρικής και την ηλεκτρονικής με την πραγματοποίηση 105 επενδυτικών σχεδίων ύψους 154,1 εκ.δηναρίων και τη δημιουργία 3.673 νέων θέσεων εργασίας, ακολουθούν η υφαντουργία και η ένδυση με 90 νέα επενδυτικά σχέδια και τη δημιουργία 3.790 νέων θέσεων εργασίας. Συμπερασματικά, οι περισσότερες ΑΞΕ αφορούν τους τομείς της ηλεκτρικής, της ηλεκτρονικής και της υφαντουργίας οι οποίοι δημιουργούν θέσεις εργασίας και στους οποίους οφείλεται το μεγαλύτερο ποσοστό των τυνησιακών εξαγωγών. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 27 από 32

8.2 Οι ξένες επενδύσεις στην Τυνησία ανά χώρα προέλευσης του κεφαλαίου ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΧΩΡΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ, ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΓΕΩΡΓΙΑ, ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ (εκτός από Ενέργεια) Χώρα προέλευσης του κεφαλαίου Επιχειρήσεις Επενδύσεις σε εκ. TND Θέσεις εργασίας Γαλλία 1 259 1 818,3 113 145 Ιταλία 745 1 140,6 55 670 Γερμανία 266 598,8 50 200 Βέλγιο 208 220,8 21 380 Ηνωμένο Βασίλειο 87 568,1 10 113 Ελβετία 85 166,9 13 048 Ολλανδία 75 303,7 12 542 ΗΠΑ 67 213,6 9 694 Ισπανία 54 530,3 5 154 Λουξεμβούργο 52 139,5 12 582 Πορτογαλία 44 800,2 2 992 Σαουδική Αραβία 38 363,5 6 321 Κουβέιτ 19 157,2 4 243 Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα 17 3 352,0 6 185 Καναδάς 13 4,4 622 Ιαπωνία 9 44,7 3 833 Χώρες Ε.Ε. 2 697 7 309,1 271 860 Υπόλοιπες χώρες 19 494,9 1 687 Αραβικές χώρες 220 5 787,0 28 539 Ασιατικές χώρες 23 112,3 5 691 Αφρικανικές χώρες 5 2,6 265 Χώρες της Αμερικανικής Ηπείρου 97 341,4 13 088 ΣΥΝΟΛΑ χωρίς την ενέργεια 3 040 14 047,3 321 130 Πηγή FIPA, επεξεργασία Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας, Δεκέμβριος 2011 Σύμφωνα με τα στοιχεία της FIPA, το Δεκέμβριο του 2011, 3.135 επιχειρήσεις, οι οποίες απασχολούν περίπου 325.000 εργαζομένους ήταν εγκαταστημένες στην Τυνησία. Το Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 28 από 32

επενδεδυμένο κεφάλαιο υπολογίζεται σε 38 δισεκατομμύρια δηνάρια. Από τις 3.135 επιχειρήσεις, 95 επιχειρήσεις αφορούν αποκλειστικά την ενέργεια. Οι επιχειρήσεις καθόλα εξαγωγικές ανέρχονται σε 2.337, αποτελούν το 75% των επενδυτικών σχεδίων, και έχουν δημιουργήσει 254.000 θέσεις εργασίας. Oι περισσότερες επιχειρήσεις είναι εγκατεστημένες στις παραλιακές ζώνες. Μόλις το 13,2 % των επιχειρήσεων είναι εγκατεστημένο στην ενδοχώρα. Η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων προέρχεται από τα κράτη μέλη της Ε.Ε.: οι 2.697 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν το 88,7% του συνόλου των επιχειρήσεων, και απασχολούν 272.000 άτομα. Η χώρα με τις περισσότερες επιχειρήσεις είναι η Γαλλία (1.259), ακολουθεί η Ιταλία με 745 επιχειρήσεις, η Γερμανία με 266 επιχειρήσεις και το Βέλγιο με 208 επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις με αραβικά κεφάλαια ανέρχονται σε 220, δραστηριοποιούνται κυρίως στον τουρισμό και τη γεωργία. Οι ασιατικές επιχειρήσεις ανέρχονται σε 23 με τη δημιουργία 5.691 θέσεων εργασίας. Το 54% των επιχειρήσεων είναι ξένες σε ποσοστό 100%. H Γαλλία κατατάσσεται και το 2011 πρώτη χώρα στις επενδύσεις στην Τυνησία όσον αφορά τον αριθμό των επενδυτικών σχεδίων, του επενδεδυμένου κεφαλαίου και των θέσεων εργασίας (πραγματοποιήθηκαν 140 επενδυτικά σχέδια, οι γαλλικές επενδύσεις το 2011 ανήλθαν σε 210 εκατομμύρια δηνάρια, δημιουργήθηκαν 3.494 νέες θέσεις εργασίας). Η Ιταλία κατατάσσεται δεύτερη με 109 νέα επενδυτικά σχέδια ύψους 77,1 εκ.δηναρίων και δημιουργία 3.634 νέων θέσεων εργασίας. Τρίτη έρχεται η Γερμανία με 19 επενδυτικά σχέδια, κεφάλαιο ύψους 36,3 εκ.δηναρίων και 1.623 νέες θέσεις εργασίας. Τα επενδυτικά σχέδια που πραγματοποίησαν αραβικές χώρες ανέρχονται σε 27, αφορούν αποκλειστικά τον τομέα των υπηρεσιών, το ύψος του επενδεδυμένου κεφαλαίου ανέρχεται σε 148 εκ.δηνάρια και δημιουργήθηκαν 348 θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της FIPA (Δεκέμβριος 2011), το ελληνικό επενδεδυμένο κεφάλαιο στην Τυνησία ανέρχεται σε 2,722 εκ. τυνησιακά δηνάρια και στις ελληνικές επιχειρήσεις απασχολούνται 392 εργαζόμενοι. Το 2011, 182 επιχειρήσεις με συμμετοχη ξένου κεφαλαιου έπαψαν τη λειτουργία τους, οδηγώντας σε απώλεια κεφαλαίου ύψους 57 εκ.δηναρίων και 10.930 θέσεων εργασίας όταν τα προηγούμενα πέντε χρόνια ο μέσος όρος ήταν στις 120 επιχειρήσεις το χρόνο. 64 επιχειρήσεις με συμμετοχή ξένου κεφαλαίου 100% έπαψαν τη δραστηριότητά τους για λόγους που σχετίζονται με την ασφάλεια στη χώρα (συνδικαλιστικές διεκδικήσεις, απεργίες, καταλήψεις κ.τλ.). Οι περισσότερες επιχειρήσεις που έκλεισαν ανήκαν στον τομέα της υφαντουργίας (75 επιχειρήσεις, 41% των επιχειρήσεων που έκλεισαν), στη δεύτερη θέση με 38 επιχειρήσεις έρχεται ο τομέας των υπηρεσιών, και στο τέλος με 25 επιχειρήσεις αυτός της μηχανικής, ηλεκτρικής και ηλεκτρονικής. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 29 από 32

8.3 Γεωγραφική κατανομή των επενδύσεων στην Τυνησία Γεωγραφική κατανομή των επιχειρήσεων εκτός Ενέργειας Περιοχές Αρ.επιχειρήσεων Αριθμός θέσεων εργασίας Παραλιακές ζώνες 2638 268 912 Ενδοχώρα 405 52 309 ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΑΘ ΟΛΑ 2 Ή ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ Βιομηχανία, Υπηρεσίες, Γεωργία, Τουρισμός Επενδεδυμένο κεφάλαιο Επαρχία Αρ. επιχειρήσεων Θέσεις εργασίας % στο Αριθμός Αριθμός σύνολο % στο σύνολο σε χιλιάδες δηνάρια Ύψος % στο κεφαλαίου σύνολο TUNIS 336 11,05 30 971 9,64 5 776 775 9,64 NABEUL 466 15,33 45 521 14,18 1 078 028 14,18 SOUSSE 401 13,19 35 820 11,15 1 139 710 11,15 ARIANA 206 6,78 15 256 4,75 234 609 4,75 MANOUBA 97 3,19 8 613 2,68 131 506 2,68 BEN AROUS 317 10,43 33 863 10,54 1 205 582 10,54 MONASTIR 424 13,95 41 292 12,86 787 923 12,86 BIZERTE 227 7,47 38 945 12,13 654 156 12,13 SFAX 114 3,75 9 338 2,91 148 104 2,91 MAHDIA 50 1,64 5 032 1,57 174 193 1,57 ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ % 2 638 86,78 264 651 82,41 11 330 586 80,66 MEDENINE 49 1,61 3 992 1,24 453 877 1,24 ZAGHOUAN 146 4,80 21 682 6,75 741 218 6,75 JENDOUBA 25 0,82 2 363 0,74 110 956 0,74 BEJA 35 1,15 6 895 2,15 196 678 2,15 LE KEF 8 0,26 895 0,28 6 548 0,28 GABES 19 0,63 1 604 0,50 519 150 0,50 KAIROUAN 48 1,58 6 703 2,09 288 930 2,09 TOZEUR 17 0,56 1 344 0,42 22 882 0,42 KEBILI 7 0,23 244 0,08 13 668 0,08 KASSERINE 7 0,23 756 0,24 206 007 0,24 TATAOUINE 1 0,03 18 0,01 4 400 0,01 GAFSA 10 0,33 2 973 0,93 53 034 0,93 SILIANA 21 0,69 5 233 1,63 51 043 1,63 2 Εταιρία όπου τουλάχιστον το 70% του κύκλου εργασιών της κατ έτος προέρχεται από εξαγωγές. Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 30 από 32

SIDI BOUZID 9 0,30 1 777 0,01 48 314 0,01 ΕΝΔΟΧΩΡΑ % 402 13,22 56 479 17,59 2 716 705 19,34 ΣΥΝΟΛΑ 3. 040 100,00 321.130 100,00 14.047.291 100,00 Πηγή FIPA, Δεκέμβριος 2011 Οι περισσότερες ξένες επιχειρήσεις είναι συγκεντρωμένες στις περιοχές γύρω από την Τύνιδα: σε σύνολο 956 επιχειρήσεων οι 336 βρίσκονται στην Τύνιδα, 317 στο Μπεν Αρούς, 206 στην Αριάνα και 97 στη Μανούμπα. Ακολουθούν οι παράλιες πόλεις Nabeul με 466 επιχειρήσεις, Monastir με 424 επιχειρήσεις, Sousse με 401 επιχειρήσεις, Bizerte με 227 επιχειρήσεις και Sfax με 114 επιχειρήσεις. Η ενδοχώρα προσέλκυσε μόλις το 13% των ξένων επιχειρήσεων, κυρίως στην περιοχή του Zaghouan (146 επιχειρήσεις), Médenine (49 επιχειρήσεις), Kairouan (428 επιχειρήσεις), Beja 35 και Jendouba 25 επιχειρήσεις. 9 ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Ευρωπαϊκή Ένωση: http://ec.europa.eu/world/enp/documents_fr.htm Aφρικανική Τράπεζα Αναπτύξεως: http://www.africaneconomicoutlook.org/en/countries/north-africa/tunisia/ http://www.afdb.org/fr/countries/north-africa/tunisia/ Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης: http://www.oecd.org/newinfobycountry/0,3760,en_2649_201185_1_70834_1_2_1,00.html Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 31 από 32

10 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η χώρα είναι ίση σχεδόν σε πληθυσμό με την Ελλάδα και παράγει πολλά ομοειδή προϊόντα, κυρίως γεωργικά. Τα γεωργικά προϊόντα που εισάγονται στην Τυνησία επιβαρύνονται με υψηλούς δασμούς. Οι εξαγωγές σιτηρών γίνονται όταν η χώρα αντιμετωπίζει προβλήματα επάρκειας. Ενδεχομένως να υπάρξουν θετικές εξελίξεις και για τα τρόφιμα, μέσα από τις διαπραγματεύσεις που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ Ε.Ε. και Τυνησίας. Στο πλαίσιο των συναντήσεων των Εμπορικών Συμβούλων κρατών-μελών της Ε.Ε., έχουν αναφερθεί δασμολογικά και παραδασμολογικά εμπόδια με στόχο τον περιορισμό των εισαγωγών, χάριν της προστασίας της εγχώριας παραγωγής, αλλά και της μείωσης των συναλλαγματικών εκροών. Όσον αφορά τις ελληνικές εξαγωγές, οι υπάρχουσες αυξομειώσεις που συνεχώς παρατηρούνται στην διακίνηση των προϊόντων, οι οποίες σε συνδυασμό με τις ολιγάριθμες κατηγορίες διακινουμένων αγαθών, μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη απόκλιση του εμπορικού ισοζυγίου, αλλά ακόμη και στην πλήρη ανατροπή του. Η συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις, η διοργάνωση εμπορικών αποστολών, οι μεμονωμένες επισκέψεις επιχειρηματιών αποτελούν το πρώτο βήμα για την προσέγγισή της αγοράς. Προϊόντα που θα μπορούσαν να έχουν καλές προοπτικές είναι: δημητριακά, ιδιαίτερα σε περιόδους ξηρασίας (σίτος, κριθάρι, αραβόσιτος), φυτικά έλαια, βαμβάκι, ιατρικά μηχανήματα, είδη προσωπικής υγιεινής, καλλυντικά, φάρμακα και προϊόντα φαρμακείου, δομικά υλικά (αλουμίνιο, χάλυβας, μάρμαρο, πλαστικό, είδη θερμομόνωσης κ.τ.λ.), καπνός - τσιγάρα, τηλεπικοινωνιακό υλικό, συσκευές κλιματισμού-θέρμανσης (θερμοσίφωνες), αρδευτικά συστήματα, γεωργικός εξοπλισμός, θεριστικές μηχανές, τρακτέρ, είδη υγιεινής, βαμβάκι - υφάσματα, προϊόντα βιοτεχνολογίας. Ευκαιρίες παρουσιάζονται στον τομέα των υδρογονανθράκων, της παραγωγής ενέργειας, των ΑΠΕ, της αεροπλοΐας, των μεταφορών, των τηλεπικοινωνιών και σε βιομηχανίες έντασης εργασίας με εξαγωγικό προσανατολισμό όπως η κλωστοϋφαντουργία και ορισμένες βιομηχανίες μηχανολογικού ή ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Οι οικονομικές πολιτικές που στοχεύουν στην ανάπτυξη της Νότιας και Κεντρικής Τυνησίας μπορούν να δημιουργήσουν ευκαιρίες για συμμετοχή ελληνικών εταιριών σε έργα υποδομής. Δεκέμβριος 2012 Ειρήνη Καμά Γραμματέας Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Β Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Τύνιδας Έκδοση: 1η - 22/12/2012 Σελίδα #: 32 από 32