ΕΠΟ 10: 2 η Εργασία 2012-2013 ΕΠΟ 10: 2 Η ΕΡΓΑΣΙΑ 2012-2013 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Επιμέλεια: Μαρία Μοσχόβου 1
ΕΠΟ10: 2 η Εργασία 2012-2013 Σημειώσεις για την ΕΠΟ 10 2 η εργασία «Τον 15ο και τον 16ο αιώνα παρατηρείται το φαινόμενο της ευρωπαϊκής επέκτασης. Ποιες ήταν οι αιτίες και οι συνέπειες του φαινομένου για την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο;» Επιμέλεια: Μαρία Μοσχόβου 2
Σημειώσεις [1] ΕΠΟ 10: 2 η Εργασία 2012-2013 Μεθοδολογία Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι με το φαινόμενο της ευρωπαϊκής επέκτασης εννοούμε: τις διερευνητικές αποστολές οι οποίες στη συνέχεια εξελίσσονται σε κατακτητικές αποστολές. Στα αίτια του φαινομένου θα πρέπει να αναφέρουμε και τις προϋποθέσεις που βοήθησαν τους Ευρωπαίους να επεκταθούν. Προσοχή δεν θα πρέπει να συγχέουμε τα αίτια / κίνητρα με τις προϋποθέσεις! Τα αίτια θα πρέπει να τα αναζητήσουμε σε παράγοντες κοινωνικοπολιτικούς, οικονομικούς και ιδεολογικούς. Στο χρονικό συγκρότησης των αυτοκρατοριών μπορούμε να συγκρίνουμε την πορτογαλική με την ισπανική αποικιακή αυτοκρατορία σε σχέση με: την ίδρυση, το μέγεθος, την έκταση, τα διοικητικό σύστημα, τις σχέσεις με τους γηγενείς. Επιμέλεια: Μαρία Μοσχόβου 3
Σημειώσεις [2] ΕΠΟ10: 2 η Εργασία 2012-2013 Μεθοδολογία Στο τελευταίο κομμάτι αναφερόμαστε στις συνέπειες του φαινομένου της ευρωπαϊκής επέκτασης σε διαφορετικούς τομείς: κοινωνικούς, πολιτικούς, οικονομικούς, ιδεολογικούς. Οι συνέπειες αφορούν τόσο στους Ευρωπαίους, όσο και στους λαούς που κατακτήθηκαν από τους Ευρωπαίους. Επιμέλεια: Μαρία Μοσχόβου 4
Βιβλιογραφία [1] ΕΠΟ10: 2 η Εργασία 2012-2013 Βιβλιογραφία που ενδείκνυται είναι η εξής: Κ. Ράπτης, Γενική Ιστορία της Ευρώπης, τόμος Α, ΕΑΠ, Πάτρα 1999. S. Berstein - P. Milza, Ιστορία της Ευρώπης, τόμος Α, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1997. E. Burns, Νεότερη Ευρωπαϊκή Ιστορία, τόμος Α, Εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2006. Ε. Αρβελέρ - M. Aymard, Οι Ευρωπαίοι. Νεότερη και σύγχρονη εποχή, μτφρ. Π. Μπουρλάκης, Σ. Κακουργιώτης, Κ. Γεωργοπούλου, 2η έκδοση, τόμος Β, Εκδόσεις Σαββάλας, Αθήνα 2000. E. Burns, Ευρωπαϊκή Ιστορία. Εισαγωγή στην Ιστορία και στον πολιτισμό της Νεότερης Ευρώπης, επιμ. - εισαγ. Ι. Σ. Κολιόπουλος, τόμος Α, Εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1985. Επιμέλεια: Μαρία Μοσχόβου 5
Πρόσθετη Βιβλιογραφία ΕΠΟ 10: 2 η Εργασία 2012-2013 F. Fernandez-Armesto, Pathfinders: A Global History of Exploration. W.W. Norton & Company,New York 2006. L. P. Paine, Ships of the world: an historical encyclopedia, Houghton Mifflin Co.,Boston 1997. [Χ. Κολόμβος], Η Ανακάλυψη της Αμερικής, επιστολή του Κολόμβου 1493, εισ.- μτφρ. Μ. Δ. Χαλκιοπούλου, Βιβλιοφιλία, Αθήνα 1987. Επιμέλεια: Μαρία Μοσχόβου 6
Απόσπασμα από το βιβλίο [Χ. Κολόμβος], Η Ανακάλυψη της Αμερικής, επιστολή του Κολόμβου 1493, εισ.- μτφρ. Μ. Δ. Χαλκιοπούλου. σελίδα 29 «Γνωρίζω, ότι εσύ με χαρά θα μάθεις για την επιτυχία της αποστολής που προσωπικά ανέλαβα και γιαυτό σου εμπιστεύομαι τις παρακάτω γραμμές, που θα σε πληροφορήσουνε για όλα τα περιστατικά και τις περιηγήσεις μας για την ανακάλυψη άγνωστων τόπων. Την τριακοστή μέρα μετά την αναχώρησή μου από το Κάντιξ, έφτασα στην Ινδική θάλασσα και βρήκα εκεί πάρα πολλά πυκνοκατοικημένα νησιά, που όλα κατέλαβα για τον ευσεβέστατο βασιλιά μας με πανηγυρική κατάκτηση και ύψωση της ισπανικής σημαίας, χωρίς καμιάν αντίσταση. Στο πρώτο απ αυτά τα νησιά, που οι Ινδοί ονομάζουνε Γκουαναχάνι*, έδωσα το όνομα Άγιο Σωτήρα (San Salva- Επιμέλεια: Μαρία Μοσχόβου 7
ΕΠΟ 10: 2 η Εργασία 2012-2013 Απόσπασμα από το βιβλίο [Χ. Κολόμβος], Η Ανακάλυψη της Αμερικής, επιστολή του Κολόμβου 1493, εισ.- μτφρ. Μ. Δ. Χαλκιοπούλου. σελίδα 30 dor) για τις ευχαριστίες μου στον Σωτήρα Χριστό, που κάτω από τη σκεπή του φτάσαμε ως εδώ και θα προχωρήσουμε ακόμη μακρύτερα. Και στα άλλα νησιά επίσης έδωσα νέα ονόματα, όπως π.χ. Σάντα Μαρία de Conception, Φερνανδίνα, Ισαβέλλα**, Ιωάννα***. Όταν πλησιάσαμε την παραπάνω ονομαζόμενη νήσο Ιωάννα, πλεύσαμε γραμμή για τα δυτικά, πολύ κοντά στα παράλιά της. Όμως εκεί δε μπορέσαμε καθόλου να προσανατολιστούμε. Έτσι υπέθεσα ότι δεν πρόκειται για ένα νησί, αλλά για ένα μέρος της στερεάς Χατάης (Κίνας)». *Νησί των Μπαχάμας, το σημερινό Ουώτλινγκ ** Νησιά των Μπαχάμας ***Κούβα Επιμέλεια: Μαρία Μοσχόβου 8
ΕΠΟ 10: 2 η Εργασία 2012-2013 Απορίες και Ερωτήσεις στο e-mail: epο10@arnos.co.gr Ευχαριστώ Επιμέλεια: Μαρία Μοσχόβου 9