ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΚΡΗΣΗ ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ»

ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΚΡΗΣΗ ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» ΤΝΣΟΜΗ ΠΑΡΟΤΙΑΗ Απρίλιος 2010

1. ΕΙΑΓΨΓΗ Κεντρικός στρατηγικός στόχος του προγράμματος είναι: η βιώσιμη και πράσινη ανάπτυξη της περιοχής, μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων με τη συμμετοχή του τοπικού κοινωνικού κεφαλαίου, προκειμένου να καταστεί ένας ελκυστικός τόπος διαβίωσης. Λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη κατάσταση της περιοχής παρέμβασης και ιδιαίτερα τα κοινωνικο-οικονομικά της χαρακτηριστικά, τα αποτελέσματα των αναπτυξιακών παρεμβάσεων των Β και Γ Κοινοτικών Πλαισίων τήριξης στην περιοχή, τα πλεονεκτήματα, αδυναμίες, ευκαιρίες και απειλές που την αφορούν, τις προτεραιότητες του ΕΠΑ και ιδιαίτερα του ΠΑΑ, καθώς και του ΠΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου, είναι φανερό ότι το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα «Κρήτη Πράσινη Ανάπτυξη», μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη της περιοχής παρέμβασης, προσδίδοντας προστιθέμενη αξία και πολλαπλασιαστικά οφέλη ολοκληρωμένων παρεμβάσεων. Μέσω του προγράμματος προωθείται μια αναπτυξιακή στρατηγική η οποία: λαμβάνει υπ όψη τα χαρακτηριστικά, τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες της περιοχής παρέμβασης αξιοποιεί τους υπάρχοντες οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και πολιτισμικούς πόρους αξιοποιεί τα υπάρχοντα και δημιουργεί νέα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα ιδιαίτερα στον τομέα της πράσινης δραστηριότητας δημιουργεί προϋποθέσεις συγκράτησης του πληθυσμού αλλά και προϋποθέσεις προσέλκυσης μίας κρίσιμης μάζας δυνητικών επισκεπτών σέβεται το φυσικό περιβάλλον και δρα θετικά προς τις όμορες περιοχές συνεκτιμά τις υπάρχουσες αλλά και τις επερχόμενες επιπτώσεις των εξωγενών παραγόντων, ιδίως αυτές που σχετίζονται με την περαιτέρω έκθεση της τοπικής ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 1

οικονομίας στις δυνάμεις της αγοράς και τη πιθανή σταδιακή μείωση των αναπτυξιακών κινήτρων στο απώτερο μέλλον στηρίζεται στη δραστηριοποίηση και συνεργασία των τοπικών φορέων αλλά και την ενεργή συμμετοχή του τοπικού ανθρώπινου δυναμικού προωθεί διαφοροποιημένους αναπτυξιακούς στόχους, με βάση τα χαρακτηριστικά, τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες συγκεκριμένων εστιών-πόλων ανάπτυξης, αποσκοπώντας στη διάχυση της ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή παρέμβασης λειτουργεί προσθετικά και συμπληρωματικά στον αναπτυξιακό προγραμματισμό, τις εθνικές και Ευρωπαϊκές πολιτικές που αφορούν την περιοχή παρέμβασης. υπερβαίνει την αποσπασματικότητα στον σχεδιασμό και υιοθετεί μία ολοκληρωμένη αναπτυξιακή προσέγγιση και την εφαρμογή συνδυασμένων παρεμβάσεων, προσαρμοσμένων στις τοπικές ανάγκες και δυνατότητες Αναλυτικότερα το πρόγραμμα στοχεύει -σε συνδυασμό και με τις δράσεις του ΕΣΠΑ και του ΠΑΑ-: την αναστροφή των αρνητικών δημογραφικών τάσεων στην περιοχή. την ανάσχεση των αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης. την αναστροφή της πληθυσμιακής αιμορραγίας με την βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. την «μεγέθυνση» της τοπικής οικονομίας με την στήριξη «επιχειρηματικών» δράσεων τοπικής εμβέλειας. Οι παραπάνω στόχοι επιτυγχάνονται μέσα από άξονες και μέτρα που αφορούν στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και μέσα από δράσεις αναβάθμισης των βασικών υποδομών, κοινωνικών υπηρεσιών, αναζωογόνησης και δημιουργίας ελκυστικών χωριών, προστασίας και ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος, αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και του προώθησης εναλλακτικού τουρισμού. ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 2

το παραπάνω πλαίσιο, το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα συνιστά μια δέσμη παρεμβάσεων που αποσκοπούν στην αειφόρο ανάπτυξη, στην οικονομική και κοινωνική συνοχή και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής παρέμβασης. τόχος είναι η δημιουργία μιας «ανταγωνιστικής κοινωνίας-οικονομίας» σε τοπική κλίμακα, που θα ενδυναμώνει τις προοπτικές για ευημερία στον πληθυσμό της περιοχής παρέμβασης. 2. ΣΡΑΣΗΓΙΚΟΙ ΣΟΦΟΙ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΗ ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ Οι στρατηγικοί στόχοι του προγράμματος προωθούν ολοκληρωμένες αναπτυξιακές παρεμβάσεις, οι οποίες θα διαχέονται σε όλη την περιοχή παρέμβασης και θα λειτουργούν συμπληρωματικά και προσθετικά με άλλες παρεμβάσεις εντός και πλησίον της περιοχής παρέμβασης, με σκοπό την δημιουργία μίας ολοκληρωμένης αναπτυξιακής στρατηγικής. τρατηγικός τόχος 1 Ο πρώτος στρατηγικός στόχος αφορά στην επίτευξη περιβαλλοντικής ισορροπίας, δια μέσου της προστασίας και της ανάδειξης των περιβαλλοντικών στοιχείων της περιοχής και στην ανάδειξη του πολιτιστικού περιβάλλοντος. (Ο στόχος αυτός σχετίζεται κυρίως με τον 1 ο και 2 ο Άξονα του προγράμματος). τρατηγικός τόχος 2 Δεύτερος στρατηγικός στόχος είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, μέσω της βελτίωσης των υποδομών, της εξυπηρέτησης του πολίτη, της επίτευξης κοινωνικής ισορροπίας και διατήρησης της κοινωνικής συνοχής στην περιοχή παρέμβασης. (Ο στόχος αυτός σχετίζεται κυρίως με τον 1 ο και 3 ο Άξονα του προγράμματος). τρατηγικός τόχος 3 Ο τρίτος στρατηγικός στόχος αφορά στην ισόρροπη ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας, στην αύξηση των εισοδημάτων και της απασχόλησης, στην ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής, στην ισόρροπη ανάπτυξη της οικονομίας αποσκοπώντας στην υπέρβαση των αρνητικών επιπτώσεων που έχουν εμφανιστεί -ή αναμένεται να ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 3

εμφανιστούν- στη περιοχή λόγω των διαρθρωτικών μεταβολών στον πρωτογενή τομέα. Παράλληλα όμως ο στόχος αυτός εμπεριέχει όχι μόνο το στοιχείο της ανταγωνιστικότητας αλλά και αυτό της κοινωνικής συνοχής και του περιορισμού της απομόνωσης κοινωνικών ομάδων και χωρικών εστιών ανάπτυξης. (Ο στόχος αυτός σχετίζεται κυρίως με τον 4 ο Άξονα του προγράμματος). 3. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ Η περιοχή παρέμβασης του προγράμματος αποτελείται από 331 Δημοτικά Διαμερίσματα από 62 Δήμους της Κρήτης. Η συνολική έκταση που καταλαμβάνει είναι 4.985,30km2 που αντιστοιχεί στο 59,8% της έκτασης της Κρήτης, ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2001 απαριθμεί 153.557 κατοίκους που αντιστοιχεί στο 25,5% του συνολικού πραγματικού πληθυσμού του νησιού. Οι ορεινές περιοχές καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής παρέμβασης (το 77,12% του πληθυσμού και το 87,97% της έκτασης). την περιοχή έχουν ενταχθεί Δ.Δ. χαρακτηρισμένα ορεινά ή μειονεκτικά σύμφωνα με την Οδηγία 85/148/ΕΟΚ και βρίσκονται κυρίως στην ενδοχώρα της Κρήτης. ε γενικές γραμμές, η περιοχή παρουσιάζει μια εικόνα απομόνωσης, καθώς χαρακτηρίζεται από μικρά μεγέθη, πτωτικούς ρυθμούς πληθυσμιακής και οικονομικής ανάπτυξης και χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα (30,80 κάτ. ανά τ.χλμ. ενώ της Κρήτης είναι 72,11). Εντούτοις φαίνεται να διαθέτει δυνατότητες αναδιάρθρωσης της οικονομίας της, καθώς περιλαμβάνει αξιόλογους φυσικούς και ιστορικούς πόρους, που μπορούν να ενταχθούν σε συστήματα χωρικών συνόλων, δικτύων και διαδρομών, προωθώντας ένα πρότυπο ποιοτικού και ήπιου τουρισμού, με έμφαση στον αγροτουρισμό και τον οικοτουρισμό και την παραγωγή και προβολή των τοπικών προϊόντων. Εκτός από την προστασία, διαχείριση και αξιοποίηση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, οι αναπτυξιακές προοπτικές της περιοχής παρέμβασης συνδέονται με παραμέτρους, όπως η λειτουργική διασύνδεσή της και η ανάπτυξη συμπληρωματικότητας με άλλες περιοχές, καθώς και η ανάπτυξη συνεργασιών και η ενίσχυση της εξωστρέφειας της. ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 4

Ο πρωτογενής τομέας στην περιοχή παρέμβασης αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες παραγωγής εισοδήματος. Η περιοχή διαθέτει μεγάλη ποικιλία παραγωγικών δραστηριοτήτων, τόσο στο χώρο της φυτικής, όσο και στο χώρο της ζωικής παραγωγής. Γενικότερα, η περιοχή χαρακτηρίζεται από χαμηλό εισόδημα, δυσμενή δημογραφική σύνθεση (ο δείκτης γήρανσης είναι 151, ενώ της Κρήτης είναι 96), χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, έλλειψη κοινωνικών και πολιτιστικών υποδομών, χαμηλή χρήση νέων τεχνολογιών και μεγάλη εξάρτηση από τον πρωτογενή τομέα (45%).Σο φυσικό περιβάλλον ήταν και παραμένει το καθοριστικό φυσικό διαθέσιμο στο οποίο δομήθηκαν οι σχέσεις των τοπικών κοινωνιών. Η διατήρηση της ποικιλομορφίας του τοπίου και η προστασία των ευαίσθητων οικοσυστημάτων αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της εν λόγω αναπτυξιακής διαδικασίας. την περιοχή παρέμβασης, εντάσσονται: 1. όλα τα Δ.Δ. που έχουν μέσο σταθμικό υψόμετρο (βάσει στοιχείων της ΕΤΕ) από 400μ και πάνω, 2. όλες οι ορεινές και μειονεκτικές περιοχές της Κρήτης (βάσει της οδηγίας 85/148/ΕΟΚ) που δεν έχουν δυνατότητα χρηματοδότησης βασικών δημόσιων υποδομών από τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Δ Προγραμματικής Περιόδου. Από τις περιοχές που έχουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά, εξαιρούνται: 1. οι περιοχές που παρουσιάζουν ιδιαίτερη τουριστική ανάπτυξη και βρίσκονται στα παράλια της Κρήτης και 2. οι αστικές και περιαστικές περιοχές. Σο Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα «Κρήτη Πράσινη Ανάπτυξη», θα μπορεί να χρηματοδοτήσει και έργα εκτός περιοχής παρέμβασης σε ποσοστό μέχρι 10% του συνολικού προϋπολογισμού, εφόσον οι δράσεις αυτές: ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 5

1. συντελούν στον ολοκληρωμένο χαρακτήρα του έργου, 2. λειτουργούν συμπληρωματικά σε άλλες δράσεις του προγράμματος 3. συμβάλλουν στην ανάπτυξη της περιοχής παρέμβασης. υγκεντρωτικά ανά νομό η περιοχή παρέμβασης αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα: ΝΟΜΟ ΑΡ. ΔΗΜΨΝ ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΑΡ. Δ.Δ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘΤΜΟ ΕΚΣΑΗ Ηρακλείου 23 123 76.383,00 1.773,50 Λασιθίου 8 50 22.617,00 1.024,30 Ρεθύμνης 12 89 35.142,00 1.082,42 Φανίων 19 69 19.415,00 1.105,08 ύνολο 62 331 153.557,00 4.985,30 Με βάση τα παραπάνω, η περιοχή παρέμβασης ανά Δήμο και Δ.Δ. είναι: ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΝΟΜΟΤ ΧΑΝΙΩΝ ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 6 ME O YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTA H 1 Δ.Δ.Καμπανού ΟΡΕΙΝΗ 400 245 6,83 2 Δ.Δ.Επανωχωρίου ΟΡΕΙΝΗ 600 361 47,20 1 ΑΝ. ΕΛΙΝΟΤ 3 Δ.Δ.Ροδοβανίου ΟΡΕΙΝΗ 533 336 14,76 4 Δ.Δ.κάφης ΟΡΕΙΝΗ 540 167 8,98 5 Δ.Δ.Σεμενίων ΟΡΕΙΝΗ 690 97 9,28 ΤΝΟΛΟ 1.206 87,03 6 Δ.Δ.Καρών Αποκορρώνου ΟΡΕΙΝΗ 500 54 8,53 2 ΑΡΜΕΝΨΝ 7 Δ.Δ.Μαχαιρών ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 120 81 3,63 8 Δ.Δ.Ραμνής ΟΡΕΙΝΗ 387 213 12,78 9 Δ.Δ.τύλου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 86 484 10,90 ΤΝΟΛΟ 832 35,84 10 Δ.Δ.Βάμου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 182 736 10,48 3 ΒΑΜΟΤ Δ.Δ.Γαβαλοχωρίο 11 υ ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 97 537 10,20

ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ ME O YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTA H 12 Δ.Δ.Κάινας ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 208 184 6,05 13 Δ.Δ.Καλαμιτσίου Αλεξάνδρου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 130 114 3,75 14 Δ.Δ.Κεφαλά ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 347 410 14,67 15 Δ.Δ.Κοκκίνου Φωρίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 150 162 7,88 16 Δ.Δ.Ξηροστερνίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 280 186 4,55 17 Δ.Δ.Πλάκας ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 74 476 3,43 18 Δ.Δ.ελλίων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 311 127 6,03 ΤΝΟΛΟ 2.932 67,04 19 Δ.Δ.Κακοπέτρου ΟΡΕΙΝΗ 465 160 11,00 4 ΒΟΤΚΟΛΙΨΝ Δ.Δ.Παλαιών 20 Ρουμάτων ΟΡΕΙΝΗ 457 472 23,56 ΤΝΟΛΟ 632 34,56 5 ΓΕΨΡΓΙΟΤΠΟΛ ΕΨ 21 Δ.Δ.Κουρνά ΟΡΕΙΝΗ 114 883 12,65 Δ.Δ.Καλαμιτσίου 22 Αμυγδαλίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 142 320 5,55 23 Δ.Δ.Καστέλλου ΟΡΕΙΝΗ 210 163 9,35 24 Δ.Δ.Υυλακής ΟΡΕΙΝΗ 59 311 4,20 ΤΝΟΛΟ 1.677 31,75 6 ΘΕΡΙΟΤ 25 Δ.Δ.Θερίσου ΟΡΕΙΝΗ 580 113 40,54 ΤΝΟΛΟ 113 40,54 26 Δ.Δ.Έλους ΟΡΕΙΝΗ 554 326 11,50 27 Δ.Δ.Βλάτους ΟΡΕΙΝΗ 452 191 12,15 28 Δ.Δ.Κεφαλίου ΟΡΕΙΝΗ 514 150 10,22 7 ΙΝΝΑΦΨΡΙΟΤ Δ.Δ.Περιβολίων 29 Κισσάμου ΟΡΕΙΝΗ 450 38 4,72 30 Δ.Δ.τροβλών ΟΡΕΙΝΗ 446 185 27,92 ΤΝΟΛΟ 890 66,51 8 ΚΑΝΣΑΝΟΤ 31 Δ.Δ.Κανδάνου (Καντάνου) ΟΡΕΙΝΗ 460 967 39,87 ΤΝΟΛΟ 967 39,87 32 Δ.Δ.Δρακόνας ΟΡΕΙΝΗ 510 236 12,95 9 ΚΕΡΑΜΙΨΝ 33 Δ.Δ.Κάμπων ΟΡΕΙΝΗ 580 229 22,85 34 Δ.Δ.Μαλάξας ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 470 178 13,63 35 Δ.Δ.Πλατυβόλας ΟΡΕΙΝΗ 438 155 11,38 ΤΝΟΛΟ 798 60,81 10 ΚΙΑΜΟΤ 36 Δ.Δ.ηρικαρίου ΟΡΕΙΝΗ 516 132 20,87 ΤΝΟΛΟ 132 20,87 37 Δ.Δ.Βρυσών Αποκορρώνου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 74 914 6,90 11 ΚΡΤΟΝΕΡΙΔΑ 38 Δ.Δ.Αλικάμπου ΟΡΕΙΝΗ 310 281 17,48 39 Δ.Δ.Βαφέ ΟΡΕΙΝΗ 235 220 9,98 40 Δ.Δ.Εμπροσνέρου ΟΡΕΙΝΗ 283 376 19,83 ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 7

ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ ME O YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTA H 41 Δ.Δ.Μάζης ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 153 336 8,35 42 Δ.Δ.Νίπους ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 180 203 5,02 ΤΝΟΛΟ 2.330 67,56 43 Δ.Δ.Βατολάκκου ΟΡΕΙΝΗ 105 754 15,18 44 Δ.Δ.Καράνου (Καρών) ΟΡΕΙΝΗ 495 217 5,78 12 ΜΟΤΟΤΡΨΝ 45 Δ.Δ.Λάκκων ΟΡΕΙΝΗ 507 431 55,57 46 Δ.Δ.Πρασέ ΟΡΕΙΝΗ 437 194 27,51 47 Δ.Δ.έμπρωνα ΟΡΕΙΝΗ 620 131 14,33 48 Δ.Δ.Χαθογιάννου ΟΡΕΙΝΗ 168 175 3,60 ΤΝΟΛΟ 1.902 121,97 13 ΜΤΘΗΜΝΗ 49 Δ.Δ.ασάλου ΟΡΕΙΝΗ 408 92 5,53 ΤΝΟΛΟ 92 5,53 14 ΠΕΛΕΚΑΝΟΤ 50 Δ.Δ.Βοθιανών ΟΡΕΙΝΗ 589 114 17,55 51 Δ.Δ.αρακήνας ΟΡΕΙΝΗ 459 202 14,80 ΤΝΟΛΟ 316 32,34 52 Δ.Δ.Ζουνακίου ΟΡΕΙΝΗ 114 183 5,53 53 Δ.Δ.Κοντομαρίου ΟΡΕΙΝΗ 78 460 4,62 54 Δ.Δ.Κυπαρίσσου ΟΡΕΙΝΗ 103 168 2,90 Δ.Δ.Μανολιοπούλ 55 15 ΠΛΑΣΑΝΙΑ ου ΟΡΕΙΝΗ 143 327 7,79 56 Δ.Δ.Ντερέ ΟΡΕΙΝΗ 210 196 18,68 57 Δ.Δ.Ξαμουδοχωρί ου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 110 161 3,40 58 Δ.Δ.ιριλίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 68 230 2,65 ΤΝΟΛΟ 1.725 45,57 59 Δ.Δ.Αγίου Ιωάννου ΟΡΕΙΝΗ 731 80 59,97 16 ΥΑΚΙΨΝ 60 Δ.Δ.Ανωπόλεως ΟΡΕΙΝΗ 487 468 99,63 61 Δ.Δ.Ασκύφου ΟΡΕΙΝΗ 712 444 64,67 62 Δ.Δ.Ίμπρου ΟΡΕΙΝΗ 590 73 18,51 ΤΝΟΛΟ 1.065 242,77 63 Δ.Δ.Υρε ΟΡΕΙΝΗ 220 424 23,63 64 Δ.Δ.Μελιδονίου ΟΡΕΙΝΗ 410 138 7,08 17 ΥΡΕ 65 Δ.Δ.Παϊδοχωρίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 174 235 5,31 66 Δ.Δ.Πεμονίων ΟΡΕΙΝΗ 210 150 9,05 67 Δ.Δ.Σζιτζιφέ ΟΡΕΙΝΗ 240 175 8,75 ΤΝΟΛΟ 1.122 53,82 18 ΑΗ ΓΨΝΙΑ 68 Κ.Δ.Ασή Γωνιάς ΟΡΕΙΝΗ 400 586 18,27 ΤΝΟΛΟ 586 18,27 19 ΓΑΤΔΟΤ 69 Κ.Δ.Γαύδου ΟΡΕΙΝΗ 126 98 32,42 ΤΝΟΛΟ 98 32,42 ΤΝΟΛΟ ΝΟΜΟΤ ΦΑΝΙΨΝ 19.415 1.105 ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 8

ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΝΟΜΟΤ ΡΕΘΤΜΝΗ ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ MEO YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 9 EKTA H 1 Δ.Δ.Αρμένων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 390 588 20,00 2 Δ.Δ.Γουλεδιανών ΟΡΕΙΝΗ 481 135 5,20 3 Δ.Δ.Καρές ΟΡΕΙΝΗ 495 190 7,90 4 Δ.Δ.Καστέλλου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 400 97 6,32 5 Δ.Δ.Κούμων ΟΡΕΙΝΗ 460 173 8,40 6 Δ.Δ.Μαρουλά ΟΡΕΙΝΗ 241 218 11,43 1 ΡΕΘΤΜΝΗ 7 Δ.Δ.Όρους ΟΡΕΙΝΗ 490 81 2,83 8 Δ.Δ.Πρασιών ΟΡΕΙΝΗ 340 115 7,95 9 Δ.Δ.Ρουσσοσπιτίο υ ΟΡΕΙΝΗ 300 374 6,84 10 Δ.Δ.ελλίου ΟΡΕΙΝΗ 479 247 13,21 11 Δ.Δ.Φρομοναστηρ ίου ΟΡΕΙΝΗ 352 482 9,60 ΤΝΟΛΟ 2.700 99,68 2 ΑΝΨΓΕΙΨΝ 12 Δ.Δ.Ανωγείων ΟΡΕΙΝΗ 738 2.507 102,63 ΤΝΟΛΟ 2.507 102,63 13 Δ.Δ.Άδελε ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 51 1.059 6,428 14 Δ.Δ.Αρχαίας Ελεύθερνας (Πρινέ) ΟΡΕΙΝΗ 410 100 9,98 15 Δ.Δ.Έρφων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 106 512 6,978 3 ΑΡΚΑΔΙΟΤ Δ.Δ.Παγκαλοχωρ 16 ίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 22 412 2,426 17 Δ.Δ.Πηγής ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 55 652 6,003 18 Δ.Δ.Πρίνου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 40 526 12,905 19 Δ.Δ.Φαμαλευρίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 29 865 3,701 20 Δ.Δ.Φαρκίων ΟΡΕΙΝΗ 545 162 20,61 ΤΝΟΛΟ 4.288 69,03 4 ΓΕΡΟΠΟΣΑΜΟΤ 21 Δ.Δ.Αγίου Μάμαντος ΟΡΕΙΝΗ 439 653 18,84 ΤΝΟΛΟ 653 18,84 Δ.Δ.Αγίου 22 Ιωάννου Μυλοποτάμου ΟΡΕΙΝΗ 430 68 4,95 5 ΚΟΤΛΟΤΚΨΝΑ 23 Δ.Δ.Αΐμονα ΟΡΕΙΝΗ 400 355 5,35 24 Δ.Δ.Καλύβου ΟΡΕΙΝΗ 560 408 13,20 25 Δ.Δ.Λιβαδίων ΟΡΕΙΝΗ 601 1.775 38,04 26 Δ.Δ.Αξού ΟΡΕΙΝΗ 506 727 10,40 ΤΝΟΛΟ 3.333 71,94 27 Δ.Δ.Υουρφουρά ΟΡΕΙΝΗ 460 508 17,25 6 ΚΟΤΡΗΣΨΝ 28 Δ.Δ.Αποδούλου ΟΡΕΙΝΗ 404 205 18,77 29 Δ.Δ.Κουρουτών ΟΡΕΙΝΗ 510 124 9,09 30 Δ.Δ.Λοχριάς ΟΡΕΙΝΗ 580 302 15,76

ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ MEO YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 10 EKTA H 31 Δ.Δ.Νιθαύρεως ΟΡΕΙΝΗ 499 320 12,30 32 Δ.Δ.Πλατανίων ΟΡΕΙΝΗ 420 206 13,77 33 Δ.Δ.Πλατάνου ΟΡΕΙΝΗ 580 504 16,73 ΤΝΟΛΟ 2.169 103,67 34 Δ.Δ.πηλίου ΟΡΕΙΝΗ 423 706 15,72 35 Δ.Δ.Ακουμίων ΟΡΕΙΝΗ 469 625 28,19 36 Δ.Δ.Αρδάκτου ΟΡΕΙΝΗ 578 216 15,37 37 Δ.Δ.Δριμίσκου ΟΡΕΙΝΗ 440 56 6,61 38 Δ.Δ.Καρινών ΟΡΕΙΝΗ 540 218 17,89 Δ.Δ.Κεντροχωρίο 39 υ ΟΡΕΙΝΗ 519 156 13,80 7 ΛΑΜΠΗ 40 Δ.Δ.Κισσού ΟΡΕΙΝΗ 567 180 5,17 41 Δ.Δ.Κρύας Βρύσης ΟΡΕΙΝΗ 470 184 17,27 42 Δ.Δ.Λαμπινής ΟΡΕΙΝΗ 460 171 5,27 43 Δ.Δ.Μελάμπων ΟΡΕΙΝΗ 537 909 29,60 44 Δ.Δ.Μουρνές ΟΡΕΙΝΗ 500 291 11,18 45 Δ.Δ.ακτουρίων ΟΡΕΙΝΗ 478 331 18,95 ΤΝΟΛΟ 4.043 185,03 46 Δ.Δ.Επισκοπής ΟΡΕΙΝΗ 98 783 7,00 47 Δ.Δ.Αργυρουπόλε ως ΟΡΕΙΝΗ 260 402 6,12 48 Δ.Δ.Αρχοντικής ΟΡΕΙΝΗ 180 268 3,45 8 ΛΑΠΠΑΙΨΝ 49 Δ.Δ.Βιλανδρέδου ΟΡΕΙΝΗ 474 233 12,56 50 Δ.Δ.Καρωτής ΟΡΕΙΝΗ 130 273 3,68 51 Δ.Δ.Κάτω Πόρου ΟΡΕΙΝΗ 260 68 2,63 52 Δ.Δ.Κούφης ΟΡΕΙΝΗ 190 144 2,48 53 Δ.Δ.Μυριοκεφάλ ων ΟΡΕΙΝΗ 488 457 13,23 ΤΝΟΛΟ 2.628 51,13 54 Δ.Δ.Γωνιάς ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 218 594 6,12 55 Δ.Δ.Αγίου Κωνσταντίνου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 253 276 5,05 56 Δ.Δ.Άνω Βαλσαμονέρου ΟΡΕΙΝΗ 380 196 5,60 57 Δ.Δ.Γερανίου ΟΡΕΙΝΗ 82 697 11,40 58 Δ.Δ.Ζουριδίου ΟΡΕΙΝΗ 260 120 2,58 9 ΝΙΚ. ΥΨΚΑ 59 Δ.Δ.Καλονύκτου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 270 201 2,90 60 Δ.Δ.Κάτω Βαλσαμονέρου ΟΡΕΙΝΗ 250 223 7,02 61 Δ.Δ.Μαλακίων ΟΡΕΙΝΗ 393 196 9,30 62 Δ.Δ.Μούντρου ΟΡΕΙΝΗ 327 221 9,80 63 Δ.Δ.Πρινέ ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 196 630 7,75 64 Δ.Δ.Ρουστίκων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 293 365 4,55 65 Δ.Δ.αϊτουρών ΟΡΕΙΝΗ 350 181 11,42

ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ MEO YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTA H 66 Δ.Δ.Υραντζεσκια νών Μετοχίων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 210 264 2,70 ΤΝΟΛΟ 4.164 86,19 67 Δ.Δ.Αποστόλων ΟΡΕΙΝΗ 493 289 10,10 68 Δ.Δ.Αμαρίου ΟΡΕΙΝΗ 465 288 5,35 69 Δ.Δ.Άνω Μέρους ΟΡΕΙΝΗ 574 358 20,72 70 Δ.Δ.Βισταγής ΟΡΕΙΝΗ 486 262 25,18 71 Δ.Δ.Βρυσών ΟΡΕΙΝΗ 595 168 8,37 72 Δ.Δ.Γερακαρίου ΟΡΕΙΝΗ 680 409 16,70 10 ΙΒΡΙΣΟΤ 73 Δ.Δ.Ελενών ΟΡΕΙΝΗ 650 188 6,67 74 Δ.Δ.Θρόνου ΟΡΕΙΝΗ 533 128 5,35 75 Δ.Δ.Καλογέρου ΟΡΕΙΝΗ 480 160 7,35 76 Δ.Δ.Μέρωνα ΟΡΕΙΝΗ 620 374 9,95 77 Δ.Δ.Παντανάσση ς ΟΡΕΙΝΗ 480 309 13,15 78 Δ.Δ.Πατσού ΟΡΕΙΝΗ 490 200 9,13 ΤΝΟΛΟ 3.133 138,02 79 Δ.Δ.ελλίων ΟΡΕΙΝΗ 177 613 13,77 80 Δ.Δ.Αγίου Βασιλείου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 310 130 5,86 Δ.Δ.Αγίου 81 Ιωάννου Αγίου Βασιλείου ΟΡΕΙΝΗ 481 334 18,79 11 ΥΟΙΝΙΚΑ 82 Δ.Δ.Αγκουσελιαν ών ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 350 330 10,34 83 Δ.Δ.Ασωμάτου ΟΡΕΙΝΗ 227 207 18,62 84 Δ.Δ.Κοξαρές ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 307 401 15,30 85 Δ.Δ.Λευκογείων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 110 369 10,30 86 Δ.Δ.Μαριού ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 183 289 7,45 87 Δ.Δ.Μύρθιου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 69 845 8,30 88 Δ.Δ.Ροδακίνου ΟΡΕΙΝΗ 131 428 29,62 ΤΝΟΛΟ 3.946 138,34 12 ΖΨΝΙΑΝΨΝ 89 Κ.Δ.Ζωνιανών ΟΡΕΙΝΗ 630 1.578 17,93 ΤΝΟΛΟ 1.578 17,93 ΤΝΟΛΟ ΝΟΜΟΤ ΡΕΘΤΜΝΟΤ 35.142 1.082,42 ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 11

ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΝΟΜΟΤ ΗΡΑΚΛΕΙΟΤ ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 12 ME O YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTA H 1 ΗΡΑΚΛΕΙΟΤ 1 Δ.Δ.Δαφνέ ΟΡΕΙΝΗ 320 1.081 14,70 2 Δ.Δ.ταυρακίων ΟΡΕΙΝΗ 240 697 8,56 ΤΝΟΛΟ 1.778 23,26 3 Δ.Δ.Αγίας Βαρβάρας ΟΡΕΙΝΗ 579 2.143 15,26 4 Δ.Δ.Αγίου Θωμά ΟΡΕΙΝΗ 530 789 17,82 Δ.Δ.Άνω 5 Μουλίων ΟΡΕΙΝΗ 640 510 6,55 2 ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑ 6 Δ.Δ.Δουλίου ΟΡΕΙΝΗ 461 267 10,42 7 Δ.Δ.Λαρανίου ΟΡΕΙΝΗ 440 248 16,35 8 Δ.Δ.Μεγάλης Βρύσης ΟΡΕΙΝΗ 606 984 19,34 9 Δ.Δ.Πρινιά ΟΡΕΙΝΗ 610 369 13,29 5.310 99,04 10 Δ.Δ.Αρκαλοχωρίο υ ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 403 3.927 24,97 11 Δ.Δ.Γαρίπας ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 249 650 15,44 12 Δ.Δ.Ινίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 240 661 9,76 3 ΑΡΚΑΛΟΦΨΡΙΟ Τ Δ.Δ.Καστελλιανώ 13 ν ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 200 732 25,39 14 Δ.Δ.Λευκοχωρίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 386 405 12,25 Δ.Δ.Πανοράματο 15 ς ΟΡΕΙΝΗ 495 496 16,62 16 Δ.Δ.Παρτίρων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 369 555 21,64 17 Δ.Δ.Πατσιδερού ΟΡΕΙΝΗ 480 278 7,20 ΤΝΟΛΟ 7.704 133,27 4 ΑΡΦΑΝΨΝ 18 Δ.Δ.Αρχανών ΟΡΕΙΝΗ 400 3.910 22,42 ΤΝΟΛΟ 3.910 22,42 19 Δ.Δ.Πύργου ΟΡΕΙΝΗ 302 1.148 23,15 20 Δ.Δ.Αχεντριά ΟΡΕΙΝΗ 630 318 33,29 21 Δ.Δ.Εθιάς ΟΡΕΙΝΗ 293 365 28,25 22 Δ.Δ.Καλυβίων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 249 440 9,22 5 ΑΣΕΡΟΤΙΨΝ 23 Δ.Δ.Λιγορτύνου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 352 642 14,52 24 Δ.Δ.Μεσοχωρίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 300 752 15,85 25 Δ.Δ.Παρανύμφων ΟΡΕΙΝΗ 453 305 21,78 26 Δ.Δ.Πραιτωρίων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 225 197 7,77 27 Δ.Δ.Σεφελίου ΟΡΕΙΝΗ 343 905 20,47 28 Δ.Δ.Φαρακίου ΟΡΕΙΝΗ 370 348 10,82 ΤΝΟΛΟ 5.420 185,11 29 Δ.Δ.Άνω Βιάννου ΟΡΕΙΝΗ 483 1.181 29,21 6 ΒΙΑΝΝΟΤ 30 Δ.Δ.Αφρατίου ΟΡΕΙΝΗ 480 174 4,15 31 Δ.Δ.Βαχού ΟΡΕΙΝΗ 600 143 9,05 32 Δ.Δ.Εμπάρου ΟΡΕΙΝΗ 420 434 14,07

ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 13 ME O YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTA H 33 Δ.Δ.Κάτω Βιάννου ΟΡΕΙΝΗ 514 176 12,42 34 Δ.Δ.Κάτω ύμης ΟΡΕΙΝΗ 679 305 18,36 35 Δ.Δ.Κεφαλοβρυσί ου ΟΡΕΙΝΗ 721 199 6,40 36 Δ.Δ.Μιλλιαράδων ΟΡΕΙΝΗ 510 226 11,87 37 Δ.Δ.Ξενιάκου ΟΡΕΙΝΗ 530 321 15,95 38 Δ.Δ.Πεύκου ΟΡΕΙΝΗ 617 265 12,47 39 Δ.Δ.υκολόγου ΟΡΕΙΝΗ 466 439 13,55 ΤΝΟΛΟ 3.863 147,50 Δ.Δ.Αχλάδας (εκτός του 40 οικισμού 7 ΓΑΖΙΟΤ Αγ.Πελαγία) ΟΡΕΙΝΗ 58 1.080 21,58 41 Δ.Δ.Ροδιάς ΟΡΕΙΝΗ 210 1.326 21,65 42 Δ.Δ.Υόδελε ΟΡΕΙΝΗ 54 642 24,39 ΤΝΟΛΟ 3.048 67,61 43 Δ.Δ.Αγίου Μύρωνος ΟΡΕΙΝΗ 437 730 11,77 8 ΓΟΡΓΟΛΑΪΝΗ 44 Δ.Δ.Άνω Ασιτών ΟΡΕΙΝΗ 480 452 11,51 45 Δ.Δ.Κάτω Ασιτών ΟΡΕΙΝΗ 449 1.228 8,80 46 Δ.Δ.Πυργούς ΟΡΕΙΝΗ 400 352 3,60 ΤΝΟΛΟ 2.762 35,68 47 Δ.Δ.Αγίων Δέκα ΟΡΕΙΝΗ 199 902 16,33 48 Δ.Δ.Αγίου Κυρίλλου ΟΡΕΙΝΗ 310 192 8,28 9 ΓΟΡΣΤΝΑ 49 Δ.Δ.Βαγιονιάς ΟΡΕΙΝΗ 218 922 19,70 50 Δ.Δ.Βασιλικής ΟΡΕΙΝΗ 265 261 19,58 51 Δ.Δ.Μιαμούς ΟΡΕΙΝΗ 291 398 38,25 52 Δ.Δ.Πλατάνου ΟΡΕΙΝΗ 99 263 5,15 ΤΝΟΛΟ 2.938 107,28 53 Δ.Δ.Ελαίας ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 120 1.300 28,75 54 Δ.Δ.Επάνω Βαθείας ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 260 213 2,75 Δ.Δ.Καλού 55 10 ΓΟΤΒΨΝ Φωρίου ΟΡΕΙΝΗ 320 320 13,75 56 Δ.Δ.Κάτω Βαθείας ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 29 875 4,18 57 Δ.Δ.Κόξαρης ΟΡΕΙΝΗ 180 156 7,40 58 Δ.Δ.Φαρασού ΟΡΕΙΝΗ 357 165 7,42 ΤΝΟΛΟ 3.029 64,25 11 ΕΠΙΚΟΠΗ 59 Δ.Δ.Επισκοπής ΟΡΕΙΝΗ 330 1.228 15,23 60 Δ.Δ.Αϊτανίων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 280 319 6,60 61 Δ.Δ.Γαλίφας ΟΡΕΙΝΗ 305 252 7,95 62 Δ.Δ.Καινούργιου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 246 290 11,50

ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ Φωρίου ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ ME O YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTA H Δ.Δ.γουροκεφαλ 63 ίου ΟΡΕΙΝΗ 330 444 4,22 ΤΝΟΛΟ 2.533 45,50 12 ΖΑΡΟΤ 64 Δ.Δ.Βοριζίων ΟΡΕΙΝΗ 532 623 29,84 65 Δ.Δ.Μορονίου 438 528 12,60 ΤΝΟΛΟ 1.151 42,44 66 Δ.Δ.Θραψανού ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 340 1.424 11,32 13 ΘΡΑΧΑΝΟΤ 67 Δ.Δ.Βόνης ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 338 705 8,58 68 Δ.Δ.Ζωφόρων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 340 341 4,85 69 Δ.Δ.αμπά ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 337 146 12,54 ΤΝΟΛΟ 2.616 37,29 70 Δ.Δ.Καστελλίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 343 1.791 12,77 71 Δ.Δ.Αμαριανού ΟΡΕΙΝΗ 530 321 6,45 72 Δ.Δ.Αποστόλων ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 360 507 11,92 73 Δ.Δ.Αρχαγγέλου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 330 485 4,40 74 Δ.Δ.Ασκών ΟΡΕΙΝΗ 530 320 6,17 75 Δ.Δ.Γερακίου ΟΡΕΙΝΗ 513 485 21,07 Δ.Δ.Ευαγγελισμο 76 ύ ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 360 623 5,87 14 ΚΑΣΕΛΛΙΟΤ 77 Δ.Δ.Καρουζανών ΟΡΕΙΝΗ 324 124 8,55 78 Δ.Δ.Κασταμονίτσ ης ΟΡΕΙΝΗ 521 537 11,05 79 Δ.Δ.Λιλιανού ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 393 178 6,97 80 Δ.Δ.Λυττού (Ξιδά) ΟΡΕΙΝΗ 510 319 5,85 81 Δ.Δ.Μαθιάς ΟΡΕΙΝΗ 590 329 6,85 82 Δ.Δ.Πολυθέας ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 354 382 2,90 83 Δ.Δ.μαρίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 320 418 12,50 ΤΝΟΛΟ 6.819 123,33 84 Δ.Δ.Άνω Ακρίων ΟΡΕΙΝΗ 422 720 18,85 85 Δ.Δ.Διονυσίου ΟΡΕΙΝΗ 277 502 12,00 15 ΚΟΥΙΝΑ 86 Δ.Δ.ταβιών ΟΡΕΙΝΗ 305 719 48,56 87 Δ.Δ.τερνών ΟΡΕΙΝΗ 296 416 20,39 88 Δ.Δ.τόλων ΟΡΕΙΝΗ 313 576 13,25 ΤΝΟΛΟ 2.933 113,05 16 ΚΡΟΤΨΝΑ 89 Δ.Δ.Κρουσώνος ΟΡΕΙΝΗ 455 2.947 42,59 ΤΝΟΛΟ 2.947 42,59 90 Δ.Δ.Κρασίου ΟΡΕΙΝΗ 600 348 13,20 17 ΜΑΛΙΨΝ Δ.Δ.Μοχού (εκτός 91 του οικισμού ταλίδα) ΟΡΕΙΝΗ 220 2.142 25,77 ΤΝΟΛΟ 2.490 38,97 18 ΜΟΙΡΨΝ 92 Δ.Δ.Αντισκαρίου ΟΡΕΙΝΗ 227 599 25,18 ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 14

ΔΗΜΨ Ν 19 ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 15 ME O YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTA H 93 Δ.Δ.Πηγαϊδακίων ΟΡΕΙΝΗ 330 497 63,45 94 Δ.Δ.κουρβούλων ΟΡΕΙΝΗ 350 428 7,48 ΤΝΟΛΟ 1.524 96,10 95 Δ.Δ.Αγίων Παρασκιών ΟΡΕΙΝΗ 360 937 4,75 96 Δ.Δ.Αγίου Βασιλείου ΟΡΕΙΝΗ 360 426 3,65 Ν. ΚΑΖΑΝΣΖΑΚΗ 97 Δ.Δ.Αλαγνίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 470 315 5,70 98 Δ.Δ.Αστράκων ΟΡΕΙΝΗ 280 228 2,65 99 Δ.Δ.Αστριτσίου ΜΕΙΟΝΕΚΣΙΚΗ 410 385 5,22 100 Δ.Δ.Δαμανίων ΟΡΕΙΝΗ 429 393 19,19 101 Δ.Δ.Καλλονής ΟΡΕΙΝΗ 330 278 3,37 102 Δ.Δ.Καταλαγαρίο υ ΟΡΕΙΝΗ 420 312 2,23 103 Δ.Δ.Κουνάβων ΟΡΕΙΝΗ 340 857 6,47 104 Δ.Δ.Μελεσών ΟΡΕΙΝΗ 370 410 7,70 105 Δ.Δ.Μεταξοχωρίο υ ΟΡΕΙΝΗ 416 690 22,94 106 Δ.Δ.Μυρτιάς ΟΡΕΙΝΗ 360 651 4,98 107 Δ.Δ.Φουδετσίου ΟΡΕΙΝΗ 440 863 10,92 ΤΝΟΛΟ 6.745 99,78 108 Δ.Δ.Γέργερης ΟΡΕΙΝΗ 494 1.809 45,22 20 ΡΟΤΒΑ 109 Δ.Δ.Νυβρίτου ΟΡΕΙΝΗ 510 255 10,13 110 Δ.Δ.Πανάσου ΟΡΕΙΝΗ 450 260 7,38 ΤΝΟΛΟ 2.324 62,73 111 Δ.Δ.Αηδονοχωρίο υ ΟΡΕΙΝΗ 565 164 8,70 112 Δ.Δ.Αστυρακίου ΟΡΕΙΝΗ 559 250 17,13 21 ΣΤΛΙΟΤ 113 Δ.Δ.Γωνιών Μαλεβιζίου ΟΡΕΙΝΗ 620 526 28,50 114 Δ.Δ.Δαμάστας ΟΡΕΙΝΗ 410 307 21,67 115 Δ.Δ.Καμαριώτου ΟΡΕΙΝΗ 620 78 7,40 116 Δ.Δ.Μαράθου ΟΡΕΙΝΗ 400 331 14,38 ΤΝΟΛΟ 1.656 97,77 117 Δ.Δ.Γρηγορίας ΟΡΕΙΝΗ 420 214 5,90 118 Δ.Δ.Καμαρών ΟΡΕΙΝΗ 600 437 23,98 22 ΣΤΜΠΑΚΙΟΤ Δ.Δ.Μαγαρικαρίο 119 υ ΟΡΕΙΝΗ 391 511 18,51 ΤΝΟΛΟ 1.162 48,39 23 ΦΕΡΟΝΗΟΤ 120 Δ.Δ.Αβδού ΟΡΕΙΝΗ 230 431 11,75 Δ.Δ.Γωνιών 121 Πεδιάδος ΟΡΕΙΝΗ 290 519 8,47 122 Δ.Δ.Κεράς ΟΡΕΙΝΗ 653 161 3,92 123 Δ.Δ.Ποταμιών ΟΡΕΙΝΗ 176 610 16,00 ΤΝΟΛΟ 1.721 40,14

ΔΗΜΨ Ν ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚΣ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟΚ ME O YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTA H ΤΝΟΛΟ ΝΟΜΟΤ ΗΡΑΚΛΕΙΟΤ 76.383 1.773 ΔΗΜΨΝ ΔΗΜΟ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΝΟΜΟΤ ΛΑΙΘΙΟΤ Δ.Δ. ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚ Σ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟ Κ MEO YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTAH 1 Δ.Δ.Βρουχά ΟΡΕΙΝΗ 162 264 12,39 2 Δ.Δ.Έξω Λακκωνίων ΟΡΕΙΝΗ 152 298 11,88 3 Δ.Δ.Έξω Ποτάμων ΟΡΕΙΝΗ 867 73 18,40 4 Δ.Δ.Ζενίων ΟΡΕΙΝΗ 630 125 17,20 5 Δ.Δ.Καλού Φωρίου ΟΡΕΙΝΗ 36 1.143 25,00 1 ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΤ 6 Δ.Δ.Κριτσάς ΟΡΕΙΝΗ 242 2.703 103,27 7 Δ.Δ.Κρούστα ΟΡΕΙΝΗ 520 507 30,48 8 Δ.Δ.Λιμνών ΟΡΕΙΝΗ 211 424 17,25 9 Δ.Δ.Λούμα ΟΡΕΙΝΗ 287 116 7,08 10 Δ.Δ.Μέσα Λακκωνίων ΟΡΕΙΝΗ 123 340 9,78 11 Δ.Δ.Πρίνας ΟΡΕΙΝΗ 360 159 14,32 12 Δ.Δ.κινιά ΟΡΕΙΝΗ 181 219 7,63 ΤΝΟΛΟ 6.371 274,68 13 Δ.Δ.Αγίου Ιωάννου ΟΡΕΙΝΗ 79 1.249 32,40 14 Δ.Δ.Καβουσίου ΟΡΕΙΝΗ 159 629 38,31 15 Δ.Δ.Καλαμαύκας ΟΡΕΙΝΗ 460 521 26,58 2 ΙΕΡΑΠΕΣΡΑ 16 Δ.Δ.Κάτω Φωρίου ΟΡΕΙΝΗ 130 1.181 35,46 17 Δ.Δ.Μαλών ΟΡΕΙΝΗ 590 724 72,78 18 Δ.Δ.Παχείας Άμμου ΟΡΕΙΝΗ 29 853 20,66 19 Δ.Δ.Ρίζης ΟΡΕΙΝΗ 519 77 5,85 ΤΝΟΛΟ 5.234 232,03 3 ΙΣΑΝΟΤ 20 Δ.Δ.Μητάτου ΟΡΕΙΝΗ 585 23 27,99 ΤΝΟΛΟ 23 27,99 21 Δ.Δ.Ζίρου ΟΡΕΙΝΗ 535 660 66,88 4 ΛΕΤΚΗ 22 Δ.Δ.Αγίας Σριάδος ΟΡΕΙΝΗ 460 124 19,68 23 Δ.Δ.Αρμένων ΟΡΕΙΝΗ 488 390 15,04 24 Δ.Δ.Φανδρά ΟΡΕΙΝΗ 580 311 16,74 ΤΝΟΛΟ 1.485 118,34 5 ΜΑΚΡΤ ΓΙΑΛΟΤ 25 Δ.Δ.Ορεινού ΟΡΕΙΝΗ 405 439 23,09 26 Δ.Δ.Φρυσοπηγής ΟΡΕΙΝΗ 573 179 18,78 ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 16

ΔΗΜΨΝ ΔΗΜΟ Δ.Δ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ ΔΗΜΟΣΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΜΑΣΑ ΟΡΕΙΝΕ - ΜΕΙΟΝΕΚ Σ. ΟΔΗΓΙΑ 85/148/ΕΟ Κ MEO YΧ. ΠΕΡΙΟΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΗ ΠΛΗΘ. 2001 EKTAH ΤΝΟΛΟ 618 41,87 27 Δ.Δ.Νεαπόλεως ΟΡΕΙΝΗ 293 2.987 42,93 28 Δ.Δ.Αγίου Αντωνίου ΟΡΕΙΝΗ 285 91 10,38 29 Δ.Δ.Βουλισμένης ΟΡΕΙΝΗ 290 366 5,10 30 Δ.Δ.Βρυσών ΟΡΕΙΝΗ 439 318 17,63 Δ.Δ.Καρυδίου 31 6 ΝΕΑΠΟΛΗ Μιραμπέλλου ΟΡΕΙΝΗ 510 103 7,28 32 Δ.Δ.Καστελλίου Υουρνής ΟΡΕΙΝΗ 320 202 6,75 33 Δ.Δ.Λατσίδας ΟΡΕΙΝΗ 251 300 12,70 34 Δ.Δ.Νικηθιανού ΟΡΕΙΝΗ 225 100 1,85 35 Δ.Δ.Υουρνής ΟΡΕΙΝΗ 367 291 16,28 36 Δ.Δ.Φουμεριάκου ΟΡΕΙΝΗ 249 301 9,55 ΤΝΟΛΟ 5.059 130,45 37 Δ.Δ.Σζερμιάδου ΟΡΕΙΝΗ 840 747 13,30 38 Δ.Δ.Αβρακόντε ΟΡΕΙΝΗ 870 235 18,52 39 Δ.Δ.Αγίου Γεωργίου Λασιθίου ΟΡΕΙΝΗ 840 554 15,83 40 Δ.Δ.Αγίου Κωνσταντίνου ΟΡΕΙΝΗ 859 184 11,63 41 Δ.Δ.Καμινακίου ΟΡΕΙΝΗ 870 354 11,42 7 ΟΡ. ΛΑΙΘΙΟΤ Δ.Δ.Κάτω 42 Μετοχίου ΟΡΕΙΝΗ 839 166 11,12 43 Δ.Δ.Λαγού ΟΡΕΙΝΗ 830 125 3,85 44 Δ.Δ.Μαρμακέτου ΟΡΕΙΝΗ 849 110 5,19 45 Δ.Δ.Μέσα Λασιθίου ΟΡΕΙΝΗ 868 198 15,38 46 Δ.Δ.Πλάτης ΟΡΕΙΝΗ 850 178 7,55 47 Δ.Δ.Χυχρού ΟΡΕΙΝΗ 855 301 16,20 ΤΝΟΛΟ 3.152 129,98 48 Δ.Δ.Κατσιδωνίου ΟΡΕΙΝΗ 521 169 25,34 8 ΗΣΕΙΑ 49 Δ.Δ.Κρυών ΟΡΕΙΝΗ 565 265 29,31 50 Δ.Δ.Φαμεζίου ΟΡΕΙΝΗ 430 241 14,32 ΤΝΟΛΟ 675 68,97 ΤΝΟΛΟ ΝΟΜΟΤ ΛΑΙΘΙΟΤ 22.617 1.024 ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 17

4. ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ 4.1. ΕΙΑΓΨΓΗ Η λογική του προγράμματος είναι η παρέμβαση σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική ενότητα με κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Σο πρόγραμμα δεν έρχεται να υποκαταστήσει άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα που είναι σε εξέλιξη ή μπορούν να υλοποιηθούν μελλοντικά στην περιοχή αλλά θα λειτουργήσει συμπληρωματικά και αθροιστικά, έτσι ώστε να ωθήσει την περιοχή σε εντατικότερη αναπτυξιακή τροχιά. Σο συγκεκριμένο πρόγραμμα επιχειρεί να εντάξει σε μια ενιαία αναπτυξιακή λογική μια ευρύτερη περιοχή η οποία προσδιορίζεται από κοινά μορφολογικά, κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά και ο καθορισμός των παρεμβάσεων προκύπτει σε μεγάλο βαθμό από τις ανάγκες που προτάσσει η κάθε περιοχή. Η συνολική αντιμετώπιση μιας περιοχής, η οποία διοικητικά υπάγεται σε τέσσερις νομούς της Περιφέρειας Κρήτης, προσδίδει στο πρόγραμμα, εκ των πραγμάτων, πιλοτικό χαρακτήρα, ο οποίος στοιχειοθετείται από ένα συνολικό Επιχειρησιακό χέδιο, το οποίο αποτελείται από πέντε (5) Άξονες και συνολικά δώδεκα (12) Μέτρα. 4.2. ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ Άξονας Προτεραιότητας 1 «Ανάπτυξη υποδομών και προστασία περιβάλλοντος» Μέτρο 1.1: Ανάπτυξη και βελτίωση υποδομών, με ενδεικτικές δράσεις: Τποδομές μεταφορών μικρής κλίμακας, με ενδεικτικές ενέργειες: Εσωτερική οδοποιία ύνδεση οικισμών ύνδεση με μνημεία, επισκέψιμους χώρους κλπ Τποδομές στήριξης του πρωτογενή τομέα, με έργα τοπικής κλίμακας, όπως: Μικρά φράγματα και λιμνοδεξαμενές / ομβροδεξαμενές Αγροτική οδοποιία Αρδευτικά δίκτυα Βελτίωση και επέκταση δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 18

Μέτρο 1.2: Προστασία φυσικού περιβάλλοντος με ενδεικτικές δράσεις: Δράσεις προστασίας περιβάλλοντος (καθαρισμοί ρεμάτων, μικρά τεχνικά έργα κλπ) Διαχείριση στερεών αποβλήτων Μικρά αντιπλημμυρικά έργα Μέτρο 1.3: Επαναχρησιμοποίηση ρευμάτων αποβλήτων με και χωρίς αξιοποίηση ΑΠΕ, με ενδεικτικές δράσεις: Έργα (υποδομή και εξοπλισμός) και δράσεις διαχείρισης γεωργικών αποβλήτων όπως ελαιοτριβείων, τυροκομείων και λοιπά με χρήση ΑΠΕ. Σριτοβάθμια επεξεργασία δευτεροβάθμιας εκροής εγκαταστάσεων επεξεργασίας αστικών λυμάτων και επαναχρησιμοποίησή της για άρδευση καλλιεργειών. Κεντρικά δίκτυα διανομής και δεξαμενές αποθήκευσης σε περιοχές με ελλείψεις σε νερό άρδευσης. Άξονας 2 «Ανάδειξη και αξιοποίηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς» Μέτρο 2.1: Ανάδειξη και αξιοποίηση της φυσικής κληρονομιάς, με ενδεικτική δράση: Δημιουργία χώρων θέας και μονοπατιών σημάνσεις διαδρομών και μονοπατιών Μέτρο 2.2: Ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, με ενδεικτικές δράσεις: Ανάπλαση χωριών αποκατάσταση και ανάδειξη στοιχείων της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Αποκατάσταση και ανάδειξη μνημείων αγροτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς Ανάδειξη της τοπική λαογραφίας και των τοπικών στοιχείων πολιτισμού (καλλιτεχνικά εργαστήρια μουσικής, χορού, ζωγραφικής κλπ, λαογραφικά, εκκλησιαστικά κλπ μουσεία, βιβλιοθήκες) Πολιτιστικά κέντρα Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου επισκέψιμων μνημείων χώρων. ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 19

Άξονας 3 «Βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων» Μέτρο 3.1: Δημιουργία και βελτίωση υποδομών υγείας - πρόνοιας, με ενδεικτικές δράσεις: Τποδομές και εξοπλισμοί που θα προάγουν και θα προασπίζουν την υγεία του πληθυσμού της περιοχής Δημιουργία και εκσυγχρονισμός υποδομών φροντίδας ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ, ΚΗΥΗ, γηροκομεία κλπ) Δημιουργία εκσυγχρονισμός βρεφικών παιδικών σταθμών και Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών Δημιουργία και βελτίωση υποδομών για την εξυπηρέτηση ΑΜΕΑ Μέτρο 3.2: Δημιουργία και βελτίωση υποδομών παιδείας και αθλητισμού, με ενδεικτικές δράσεις: Δημιουργία δομών στήριξης στη μαθητική κοινότητα (κέντρα πρόσβασης στο διαδίκτυο, χώροι καλλιτεχνικής δημιουργίας κλπ) Δημιουργία Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δημιουργία, βελτίωση και εξοπλισμός αθλητικών εγκαταστάσεων. Μέτρο 3.3: Δράσεις ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής, με ενδεικτικές δράσεις: Ενίσχυση εθελοντικών ομάδων για την ανάπτυξη δράσεων κοινωνικής προσφοράς, προστασίας του περιβάλλοντος, ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης τοπικού πληθυσμού κ.α. Ανάπτυξη δράσεων για την κοινωνική ενσωμάτωση των μεταναστών (πχ διαγωνισμοί μουσικής / μαγειρικής, εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης). Ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ τοπικών φορέων αλλά και μεταξύ περιοχών. Ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ τοπικών φορέων και αναγνωρισμένων φορέων εκτός περιοχής παρέμβασης. Ανάπτυξη δράσεων για την ανάδειξη και προβολή της πολιτιστικής ταυτότητας της περιοχής. ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 20

Άξονας 4 «Δράσεις ενίσχυσης της τοπικής οικονομίας» Μέτρο 4.1: Δράσεις για τη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, με ενδεικτικές δράσεις: Δημιουργία Κέντρων Πληροφόρησης Τποδοχής επισκεπτών Ορειβατικά καταφύγια Δράσεις εναλλακτικού τουρισμού (θρησκευτικός, συνεδριακός, οινικός, περιπατητικός κλπ τουρισμός) Εκδόσεις ειδικών διαδρομών και έντυπη ηλεκτρονική προβολή τουριστικού προϊόντος Μέτρο 4.2: Δημιουργία και ενίσχυση δικτύων, με ενδεικτικές δράσεις: Δημιουργία και εκσυγχρονισμός δικτύων Δημιουργία εκθετηρίων πωλητηρίων σε κομβικά σημεία Προβολή προώθηση τοπικών προϊόντων Μελέτες αξιοποίησης διαφοροποίησης τοπικών προϊόντων Μέτρο 4.3: Δομές στήριξης των φορέων και κατοίκων της υπαίθρου, με ενδεικτικές δράσεις: Ενημέρωση πληροφόρηση κατοίκων, φορέων και επιχειρήσεων της υπαίθρου υμβουλευτική στήριξη κατοίκων, φορέων και επιχειρήσεων της υπαίθρου Ανάπτυξη επιχειρηματιών συνεργασιών και ανταλλαγών Αναβάθμιση των δεξιοτήτων των ιδιοκτητών ή των εργαζόμενων σε τοπικές επιχειρήσεις. Άξονας 5 «Σεχνική βοήθεια» Μέτρο 5.1: Σεχνική βοήθεια του προγράμματος, με ενδεικτικές δράσεις: Εκπόνηση μελετών Υορείς Σεχνικής τήριξης Προγράμματος Προβολή δημοσιότητα προγράμματος Κατάρτιση εμπλεκόμενων φορέων Τποστηρικτικές ενέργειες ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 21

5. ΕΝΔΕΙΚΣΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΜΟ - ΦΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Άξονες / Μέτρα Ενδεικτικές Δράσεις Φρηματ.βαρ. Ενδεικτικός Προϋπολογισμός Δικαιούχοι ΑΞΟΝΑ 1: ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΤΠΟΔΟΜΨΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΣΟ 35% 42.000.000,00 Τποδομές μεταφορών (εσωτερική οδοποιία, σύνδεση οικισμών, σύνδεση με μνημεία, επισκέψιμους χώρους κλπ) 1.1 1.2 1.3 Ανάπτυξη και βελτίωση υποδομών Προστασία φυσικού περιβάλλοντος Επαναχρησιμοποίηση ρευμάτων αποβλήτων με και χωρίς αξιοποίηση ΑΠΕ Τποδομές στήριξης του πρωτογενή τομέα (μικρά φράγματα, λιμνοδεξαμενές/ομβροδεξαμενές, αγροτική οδοποιία, αρδευτικά δίκτυα) Βελτίωση και επέκταση δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης Δράσεις προστασίας περιβάλλοντος (καθαρισμοί ρεμάτων, μικρά τεχνικά έργα κλπ) Διαχείριση στερεών αποβλήτων Μικρά αντιπλυμμηρικά έργα Έργα (υποδομή και εξοπλισμός) και δράσεις διαχείρισης γεωργικών αποβλήτων, όπως ελαιοτριβείων, τυροκομείων κλπ με χρήση ΑΠΕ. Σριτοβάθμια επεξεργασία δευτεροβάθμιας εκροής εγκαταστάσεων επεξεργασίας αστικών λυμάτων και επαναχρησιμοποίησή της για άρδευση καλλιεργειών. Κεντρικά 20% 24.000.000,00 5% 6.000.000,00 10% 12.000.000,00 Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 22

Άξονες / Μέτρα Ενδεικτικές Δράσεις Φρηματ.βαρ. δίκτυα διανομής και δεξαμενές αποθήκευσης σε περιοχές με ελλείψεις σε νερό άρδευσης. Ενδεικτικός Προϋπολογισμός Δικαιούχοι ΑΞΟΝΑ 2: ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΣΗ ΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ 25% 30.000.000,00 2.1 2.2 Ανάδειξη και αξιοποίηση της φυσικής κληρονομιάς Ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς Δημιουργία χώρων θέας και μονοπατιών - σημάνσεις διαδρομών και μονοπατιών Ανάπλαση χωριών - αποκατάσταση και ανάδειξη στοιχείων της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Αποκατάσταση και ανάδειξη μνημείων αγροτικής, πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς Ανάδειξη της τοπικής λαογραφίας και των τοπικών στοιχείων πολιτισμού (καλλιτεχνικά εργαστήρια μουσικής, χορού, ζωγραφικής κλπ, λαογραφικά, εκκλησιαστικά κλπ μουσεία, βιβλιοθήκες) 5% 6.000.000,00 20% 24.000.000,00 Πολιτιστικά κέντρα Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου επισκέψιμων μνημείων - χώρων ΑΞΟΝΑ 3: ΒΕΛΣΙΨΗ ΣΗ ΠΟΙΟΣΗΣΑ ΖΨΗ ΣΨΝ ΚΑΣΟΙΚΨΝ 18% 21.600.000,00 3.1 Δημιουργία και βελτίωση υποδομών υγείας - πρόνοιας Τποδομές και εξοπλισμοί που θα προάγουν και θα προασπίζουν την υγεία του πληθυσμού της περιοχής 10% 12.000.000,00 Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 23

Άξονες / Μέτρα Ενδεικτικές Δράσεις Φρηματ.βαρ. Δημιουργία και εκσυγχρονισμός υποδομών φροντίδας ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ, ΚΗΥΗ, γηροκομεία κλπ) Δημουργία - εκσυγχρονισμός βρεφικών - παιδικών σταθμών και Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών Δημιουργία και βελτίωση υποδομών για την εξυπηρέτηση ΑΜΕΑ 3.2 Δημιουργία και βελτίωση υποδομών παιδείας και αθλητισμού Δημιουργία δομών στήριξης στη μαθητική κοινότητα (κέντρα πρόσβασης στο διαδίκτυο, χώροι καλλιτεχνικής δημιουργίας κλπ) Κέντρα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Αθλητικές εγκαταστάσεις (δημιουργία και βελτίωση, εξοπλισμός) Ενδεικτικός Προϋπολογισμός 6% 7.200.000,00 Δικαιούχοι Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού 3.3 Δράσεις ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής Ενίσχυση εθελοντικών ομάδων για την ανάπτυξη δράσεων κοινωνικής προσφοράς, προστασίας του περιβάλλοντος, ενημέρωσηςευαισθητοποίησης τοπικού πληθυσμού κλπ Ανάπτυξη δράσεων για την κοινωνική ενσωμάτωση των μεταναστών Ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ τοπικών φορέων αλλά και μεταξύ περιοχών Ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ τοπικών φορέων και αναγνωρισμένων φορέων εκτός περιοχής παρέμβασης 2% 2.400.000,00 Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού, φορείς των ΟΣΑ, συλλογικοί φορείς που στον καταστατικό τους σκοπό, προβλέπεται η υλοποίηση αντίστοιχων δράσεων Ανάπτυξη δράσεων για την ανάδειξη και προβολή της πολιτιστικής ταυτότητας της ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 24

Άξονες / Μέτρα Ενδεικτικές Δράσεις Φρηματ.βαρ. περιοχής Ενδεικτικός Προϋπολογισμός Δικαιούχοι ΑΞΟΝΑ 4: ΔΡΑΕΙ ΕΝΙΦΤΗ ΣΟΠΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 14% 16.800.000,00 Δημιουργία Κέντρων πληροφόρησης - υποδοχής επισκεπτών 4.1 Δράσεις για τη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος Ορειβατικά καταφύγια Δράσεις εναλλακτικού τουρισμού (θρησκευτικός, συνεδριακός, οινικός, περιπατητικός κλπ τουρισμός) 7% 8.400.000,00 Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού Εκδόσεις ειδικών διαδρομών και έντυπη - ηλεκτρονική προβολή τουριστικού προϊόντος Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού, καθώς και οι εταιρείες τους Δημιουργία και εκσυγχρονισμός δικτύων 4.2 Ενίσχυση δικτύωσης - προώθησης τοπικών προϊόντων Δημιουργία εκθετηρίων - πωλητηρίων σε τοπικά ή κομβικά σημεία Προβολή - προώθηση τοπικών προϊόντων (συμμετοχή σε εκθέσεις, τοπικές γιορτές, φυλλάδια, ιστοσελίδα κλπ) Μελέτες αξιοποίησης - διαφοροποίησης τοπικών προϊόντων (Ποιοτική αναγνώριση προϊόντων (ΠΟΠ, ΠΓΕ κλπ, σχεδιασμός νέων προϊόντων ) 4% 4.800.000,00 Περιφέρεια Κρήτης, ΟΣΑ Α και Β Βαθμού, καθώς και συλλογικοί φορείς που στον καταστατικό τους σκοπό, προβλέπεται η υλοποίηση αντίστοιχων δράσεων 4.3 Δομές στήριξης φορέων, 3% 3.600.000,00 Αναπτυξιακές Ανώνυμες ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 25

Άξονες / Μέτρα Ενδεικτικές Δράσεις Φρηματ.βαρ. επιχειρήσεων και κατοίκων της υπαίθρου Ενδεικτικός Προϋπολογισμός ΑΞΟΝΑ 5: ΣΕΦΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ 8,0% 9.600.000,00 Δικαιούχοι Εταιρείες στις οποίες συμμετέχουν από κοινού ή μεμονωμένα ΟΣΑ, φορείς των ΟΣΑ, το ελληνικό δημόσιο Εκπόνηση μελετών 1,80% 2.160.000,00 5.1 Σεχνική Βοήθεια προγράμματος Υορείς Σεχνικής τήριξης Προγράμματος 5,0% 6.000.000,00 Προβολή - δημοσιότητα προγράμματος 0,30% 360.000,00 Περιφέρεια Κρήτης Κατάρτιση εμπλεκόμενων φορέων 0,10% 120.000,00 Τποστηρικτικές Ενέργειες 0,80% 960.000,00 100% 120.000.000,00 Φρονοδιάγραμμα Προγράμματος Σο πρόγραμμα «Κρήτη Πράσινη Ανάπτυξη» έχει διάρκεια πέντε (5) έτη. ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 26

ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ "ΚΡΗΣΗ - ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ" ΕΝΔΕΙΚΣΙΚΗ ΚΑΣΑΝΟΜΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΜΟΤ ΑΝΑ ΑΞΟΝΑ 8% 14% 35% 18% 25% ΑΞΟΝΑ 1: ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΤΠΟΓΟΜΩΝ ΚΑΗ ΠΡΟΣΑΗΑ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΑΞΟΝΑ 2: ΑΝΑΓΔΗΞΖ ΚΑΗ ΑΞΗΟΠΟΗΖΖ ΣΖ ΦΤΗΚΖ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΣΗΚΖ ΚΛΖΡΟΝΟΜΗΑ ΑΞΟΝΑ 3: ΒΔΛΣΗΩΖ ΣΖ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΕΩΖ ΣΩΝ ΚΑΣΟΗΚΩΝ ΑΞΟΝΑ 4: ΓΡΑΔΗ ΔΝΗΥΤΖ ΣΟΠΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΑΞΟΝΑ 5: ΣΔΥΝΗΚΖ ΒΟΖΘΔΗΑ ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 27

ΗΜΕΙΨΕΙ.................... ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 28

.................... ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 29

............ ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΡΗΣΗ-ΠΡΑΙΝΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 30