Ο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΟΑΤΙΑ

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΖΑΓΚΡΕΜΠ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Α. ΓΕΝΙΚΑ Ο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΟΑΤΙΑ Ο τουριστικός τομέας είναι παραδοσιακά ο δυναμικότερος κλάδος του τριτογενούς τομέα της κροατικής οικονομίας και συμβάλλει κατά 16,5% στην διαμόρφωση του ΑΕΠ. Ο συνδυασμός των περίφημων δαλματικών ακτών, της νησιωτικής και θαλάσσιας πολυποικιλότητας της Αδριατικής και του ήπιου μεσογειακού κλίματος, οι ανεπτυγμένες υποδομές καθώς και η γεωγραφική γειτνίαση με μεγάλες τουριστικές αγορές της Ευρώπης εξασφαλίζουν σταθερές τουριστικές ροές στην χώρα και επιβεβαιώνουν την κατάταξή της μεταξύ των δημοφιλέστερων τουριστικών προορισμών στην Μεσόγειο. Στην επικράτεια της χώρας περιλαμβάνονται 1.244 νησιά, θαλάσσια περιοχή 31.479 τ.χ. καθώς και ακτογραμμή -χερσαία και νησιωτική- μήκους 6.278 χιλιομέτρων. Η Κροατία εκμεταλλεύεται επίσης τις φυσικές της ιδιαιτερότητες, τις ιδιαιτέρου κάλλους προστατευόμενες περιοχές καθώς και τα μνημεία πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς επιδιώκοντας την ανάπτυξη, πέραν των κλασσικών τουριστικών παραθαλάσσιων δραστηριοτήτων, του οικολογικού αγροτουρισμού, του θρησκευτικού και πολιτιστικού τουρισμού κ.λ.π. Οι σημαντικότερες τουριστικές περιοχές της χώρας είναι η χερσόνησος της Ίστριας, η ευρύτερη περιοχή του Ντουμπρόβνικ, η περιφέρεια του Κβάρνερ, το Σπλίτ, το Ζάγκρεμπ καθώς και το νησιώτικο σύμπλεγμα της Αδριατικής. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κροατίας η συμμετοχή του τουριστικού τομέα στην συνολική οικονομική

2 δραστηριότητα κατά την διετία 2012-2013 διαμορφώθηκε ως κατωτέρω: 2012 2013 Μεταβολή ΑΕΠ ( σε εκατ. Ευρώ) 43.707 43.342-1% Τουριστικά έσοδα (σε εκατ. Ευρώ) 6.843 7.188 +5% Συμμετοχή τουριστικού τομέα στο ΑΕΠ 15,5% 16,5% Στον τουριστικό τομέα της Κροατίας απασχολούνται περί τα 84.000 άτομα που αντιστοιχούν στο 6,3% του ενεργού εργατικού δυναμικού της χώρας. Η Κροατία καταλαμβάνει την 35 η θέση μεταξύ των τουριστικών προορισμών παγκοσμίως σύμφωνα με την κατάταξη του World Economic Forum Travel and Tourism Competitiveness για το 2013. Μεταξύ δε των ευρωπαϊκών τουριστικών προορισμών κατέλαβε την 23 η θέση με μεγαλύτερο πλεονέκτημα τις τουρ ιστικές της υποδομές και ασθενέστερο σημείο το επίπεδο τιμών. Άξια λόγου είναι και η ελληνική επενδυτική παρουσία στον τουριστικό τομέα της Κροατίας, όπου καταγράφονται οι DOLPHIN CAPITAL PARTNERS που διαχειρίζεται το Livka Bay Resort και η MARFIN FINANCIAL GROUP S.A. η οποία μέσω της θυγατρικής της SUNCE KONCERN D.D. διαχειρίζεται τα BLUE SUN HOTELS & RESORTS (11 Hotels) και συμμετέχει με 18,23% στο αεροδρόμιο της νήσου Brac και κατά 33,51% στην μεταφορική εταιρία EKO PROMET DOO. Β. ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Σύμφωνα με τα στοιχεία της κροατικής στατιστικής υπηρεσίας κατά το 2013 στην Κροατία ήσαν καταγεγραμμένες 5.549 μονάδες υποδοχής τουριστών. Συγκριτικά με το 2012 υπήρξε συνολική αριθμητική αύξηση των τουριστικών καταλυμάτων κατά 135%. Εκ

3 των 663 ξενοδοχείων της χώρας τα 31 είναι 5* και 206 ανήκουν στην κατηγορία 4*. Hotels and Apartment hotels ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑ % ΜΕΤΑΒΟΛΗ 2013/12 2012 2013 635 652 2,6 Tourist resorts 45 46 2,2 Camping sites 220 219-0,5 Spas 10 10 0,0 Youth hotels and 84 126 50 hostels Rooms to let 901 4.070 350 Uncategorized Accommodation 461 426-7,5 ΣΥΝΟΛΟ 2.356 5.549 135 Το 2013 καταγράφηκε σημαντική αύξηση τόσο των διαθέσιμων δωματίων όσο και των κλινών κατά 5,5% και 9,2% αντίστοιχα. Όσον αφορά τα ξενοδοχεία παρατηρείται αύξηση των δωματίων κατά 9,9% και των κλινών κατά 11,6%. Στα ιδιωτικά καταλύματα διαπιστώνεται επίσης αύξηση των διαθεσίμων κλινών κατά 6,3%. ΔΩΜΑΤΙΑ ΚΛΙΝΕΣ 000 000 ΣΥΝΟΛΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΣΥΝΟΛΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ 2010 316 171 145 910 470 440 2011 321 170 151 934 469 465 2012 305 172 133 881 472 409 2013 322 189 133 962 527 435

4 Η μεγαλύτερη συγκέντρωση τουριστικών καταλυμάτων καταγράφεται στην χερσόνησο της Ίστρια με 250.000 διαθέσιμες κλίνες. Ακολουθούν η περιοχή του Σπλίτ με 180.000, η περιφέρεια του Κβάρνερ( Ριέκα-Οπάτια) με 174.000, η ευρύτερη περιοχή του Ζάνταρ με 116.000, το Σίμπενικ-Κνίν με 72.000 και το Ντουμπρόβνικ με 67.000 κλίνες. Γ. ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΡΟΕΣ Σύμφωνα με τα στοιχεία της κροατικής στατιστικής υπηρεσίας, κατά το 2013 οι τουριστικές αφίξεις στην Κροατία σημείωσαν αύξηση κατά 5,1%. Την χώρα επισκέφθηκαν 12,4 εκατ. τουρίστες ενώ ο αριθμός των διανυκτερεύσεων ανήλθε σε 64,8 εκατ. Οι αλλοδαποί επισκέπτες συμμετείχαν κατά 89,5% στις συνολικές αφίξεις. Ο αριθμός των αλλοδαπών τουριστών σημείωσε αύξηση κατά 5,6%, ενώ ο εσωτερικός τουρισμός αυξήθηκε κατά 1,3%. ΑΦΙΞΕΙΣ ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΙΣ 000 ΚΡΟΑΤΕΣ ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ 000 ΚΡΟΑΤΕΣ ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ 2010 10.604 1.493 9.111 56.416 5.424 50.992 2011 11.456 1.529 9.927 60.354 5.603 54.751 2012 11.835 1.466 10.369 62.743 5.221 57.522 2013 12.441 1.486 10.955 64.828 5.140 59.688 Πηγή: Κροατική Στατιστική Υπηρεσία (Επεξεργασία Γραφείου ΟΕΥ) Το 38,9% των αφίξεων καταγράφηκε σε ξενοδοχειακές μονάδες, το 25,5% σε ιδιωτικά καταλύματα και το 17,7% σε Camping. Εκ του συνόλου των διανυκτερεύσεων το 25,8% πραγματοποιήθηκε σε ξενοδοχεία, το 34,1% σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και το 25,6% σε Camping. Ο μέσος όρος διανυκτερεύσεων ήταν 5,2, ενώ το υψηλότερο μέγεθος των 7 κατά μέσο όρο

5 διανυκτερεύσεων καταγράφηκε στα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Ο μέσος όρος των αλλοδαπών ήταν 5,4 και των εγχωρίων τουριστών 3,5 διανυκτερεύσεις. Μεταξύ των αλλοδαπών τουριστών κυριαρχούν οι Γερμανοί με 24,1% των διανυκτερεύσεων, ακολουθούμενοι από Σλοβένους (10,3%), Αυστριακούς (8,7%), Τσέχους (7,6%) και Ιταλούς (7,3%). Το 2013 καταγράφηκαν επίσης και 32.000 έλληνες τουρίστες, που επισκέφθηκαν την Κροατία. ΑΦΙΞΕΙΣ Σε 000 % ΜΕΤΑΒΟΛΗ 2013/12 ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΙΣ Σε 000 % ΜΕΤΑΒΟΛΗ 2013/12 ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1.933 4,3 14.436 3,5 ΣΛΟΒΕΝΙΑ 1.067 1,1 6.159-1,3 ΑΥΣΤΡΙΑ 968 2,3 5.208 2,0 ΤΣΕΧΙΑ 652 0,8 4.539 0,4 ΙΤΑΛΙΑ 1.017-3,1 4.397-3,0 ΠΟΛΩΝΙΑ 636 16,9 4.079 19,7 ΟΛΛΑΝΔΙΑ 336 0,3 2.492-2,8 ΣΛΟΒΑΚΙΑ 337 0,0 2.258-1,6 ΓΑΛΛΙΑ 449 7,4 1.644 6,9 ΡΩΣΙΑ 151-23 1.222-22,6 Πηγή: Κροατική Στατιστική Υπηρεσία (Επεξεργασία Γραφείου ΟΕΥ) Οι σημαντικώτερες τουριστικες περιοχές στην Κροατία, όπως αποτυπώνονται στον αριθμό των αφίξεων και διανυκτερεύσεων κατά το 2013, ήσαν οι κάτωθι: ΑΦΙΞΕΙΣ σε 000 ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΙΣ σε 000 Ίστρια 2.981 19.445 Κβάρνερ 2.380 12.348 Σπλίτ 2.038 11.468 Ντουμπρόβνικ 1.241 5.618 Ζάνταρ 1.087 6.748 Ζάγκρεμπ 877 1.452 Σίμπενικ-Κνίν 717 4.514

6 Στην χερσόνησο της Ίστρια καταγράφηκε το 24% των συνολικών αφίξεων καθώς και το 30% των διανυκτερεύσεων. Στην περιοχή του Κβάρνερ τα ποσοστά ήσαν 19,1% και 19% αντίστοιχα, στο Σπλίτ 16,4% και 17,7% και στο Ντουμπρόβνικ 10% και 8,7. Οι 10 δημοφιλέστεροι προορισμοί σε επίπεδο πόλεων, σύμφωνα με τον αριθμό αφίξεων, ήσαν : ΑΦΙΞΕΙΣ σε 000 Dubrovnik 733 Rovinj (Ίστρια) 440 Poreč (Ίστρια) 395 Umag (Ίστρια) 329 Medulin (Ίστρια) 283 Mali Lošinj 253 Crikvenica 245 Pula (Ίστρια) 240 Tar Vabriga (Ίστρια) 193 Funtana (Ίστρια) 169 Δ. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Ο τομέας της κρουαζιέρας συνέχισε να παρουσιάζει αυξητικά αποτελέσματα και κατά το 2013. Ο αριθμός των ξένων κρουαζιεροπλοίων, που προσέγγισαν τα κροατικά λιμάνια σημείωσε αύξηση κατά 3,2%, ενώ κατά 7,2% αυξήθηκε ο αριθμός των επισκεπτών. Εκ των αφιχθέντων πλοίων το 71,5% είχε σαν πρώτο προορισμό το λιμάνι του Ντουμπρόβνικ και το 17,8% το Σπλίτ. Η κίνηση κρουαζιεροπλοίων στα κροατικά λιμάνια τα τελευταία δύο έτη καταγράφεται ως κατωτέρω: 2012 2013 % ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΑΦΙΞΕΙΣ 802 828 3,2 ΗΜΕΡΕΣ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ 1.486 1.638 10,2 ΕΠΙΒΑΤΕΣ 1.154.814 1.237.623 7,2

7 Στις αφίξεις κρουαζιεροπλοίων το 2013 τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν 205 πλοία με σημαία Μπαχαμών, 165 με σημαία Μάλτας και 134 με ιταλική σημαία. Ακολουθούν 99 σκάφη με σημαία Παναμά, 57 από τις Βερμούδες, 29 με πορτογαλική, 28 με γαλλική και 25 με ελληνική σημαία. Η Κροατία έχει αναπτύξει επίσης σημαντικά τις μαρίνες και τα αγκυροβόλια ιδιωτικών σκαφών από την εκμετάλλευση των οποίων απορρέουν σημαντικά έσοδα. Το 2013 λειτουργούσαν στην χώρα 67 μαρίνες (+26,4% συγκριτικά με το 2012) και 53 αγκυροβόλια με 16.940 θέσεις ελλιμενισμού. Το 17% των θέσεων προορίζονται για σκάφη 8-10 μέτρων, το 27% για σκάφη 10-12 μέτρων, το 26% για σκάφη 12-15 μέτρα και το 13,7% για σκάφη 15-20 μέτρων. Ο αριθμός των σκαφών, που ελλιμενίστηκαν κατά το 2013, σημείωσε αύξηση κατά 0,7% ανερχόμενος σε 182.921 σκάφη. Εξ αυτών το 45% είχε κροατική σημαία. Το 16,1% είχε ιταλική και το 11,6% γερμανική σημαία. Τα συνολικά έσοδα από τα τέλη ελλιμενισμού ανήλθαν σε 687 εκατ. Κούνα αυξημένα κατά 4% συγκριτικά με το 2012. Ζάγκρεμπ, Οκτώβριος 2014 Παναγιώτης Πρεβεζάνος Σύμβουλος ΟΕΥ Α