ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 10.7.2012 COM(2012) 370 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 9 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1967/2006 σχετικά με μέτρα διαχείρισης για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στη Μεσόγειο Θάλασσα EL EL

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 9 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1967/2006 σχετικά με μέτρα διαχείρισης για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στη Μεσόγειο Θάλασσα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα έκθεση υποβάλλεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 παράγραφος3 σημείο 3) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1967/2006 της 21ης Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με μέτρα διαχείρισης για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στη Μεσόγειο Θάλασσα 1. Το άρθρο 9 παράγραφος 3 καθορίζει το ελάχιστο μέγεθος των ματιών που πρέπει να χρησιμοποιείται στο σάκο συρόμενων διχτυών (ήτοι, δίχτυα τράτας γρίπους συρόμενους από σκάφος και πεζότρατες). Ο κύριος στόχος του καθορισμού ενός ελάχιστου μεγέθους ματιών για συρόμενα εργαλεία ήταν να αποφευχθεί η περαιτέρω αύξηση στα ποσοστά θνησιμότητας των ιχθυδίων. Το άρθρο 9 παράγραφος 3 ορίζει στην υποπαράγραφο 3) ότι, μέχρι τις 30 Ιουνίου 2012, η Επιτροπή θα έχει υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της διατάξεως αυτής. Στο άρθρο 9 παράγραφος 3, σημείο 3) ορίζεται περαιτέρω ότι η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει υπόψη τις πληροφορίες που παρέχουν τα κράτη μέλη πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2011. Δεδομένου ότι η Επιτροπή δεν έλαβε καμία πληροφορία μέχρι την εν λόγω ημερομηνία, στις αρχές του 2012 2 οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζήτησαν από όλα τα Μεσογειακά κράτη μέλη να διαβιβάσουν δεδομένα αναφορικά με τον βαθμό στον οποίο τέθηκαν σε εφαρμογή οι απαιτήσεις για το ελάχιστο μέγεθος ματιών, το κόστος που προέκυψε για τους φορείς εκμετάλλευσης και τις πιθανές επιπτώσεις στην επιλεκτικότητα. Απαντήσεις ελήφθησαν από την Κύπρο, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Μάλτα και τη Σλοβενία, και χρησιμοποιήθηκαν για τη σύνταξη της έκθεσης. Η Επιτροπή χρησιμοποίησε επίσης τις πληροφορίες που συνέλεξαν και τις παρατηρήσεις που διατύπωσαν οι υπάλληλοι της Επιτροπής κατά τη διάρκεια των αποστολών ελέγχου που πραγματοποιήθηκαν από τον Ιούλιο του 2010 έως τον Απρίλιο του 2012. ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9 Οι συναφείς με τα ελάχιστα μεγέθη ματιών διατάξεις διαλαμβάνονται στις παραγράφους 1-4 του άρθρου 9 και ορίζουν τα εξής: 1 2 ΕΕ L 409 της 30.12.2006 Διορθωτικό ΕΕ L 36 της 8.2.2007, σ.7. Επιστολή από 10.02.2012 στοιχ. Ares(2012)154023 EL 2 EL

Άρθρο 9 Ελάχιστα μεγέθη ματιών (1) Απαγορεύεται η χρήση για σκοπούς αλιείας και η διατήρηση επί του σκάφους συρόμενων διχτυών, κυκλωτικών διχτυών ή απλαδιών διχτυών, εκτός εάν το μέγεθος ματιών στο τμήμα του διχτυού που διαθέτει τα μικρότερα μάτια είναι σύμφωνο προς τις διατάξεις των παραγράφων 3 έως 6 του παρόντος άρθρου. (2) Το μέγεθος ματιών καθορίζεται με τις διαδικασίες που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 129/2003 της Επιτροπής 3. (3) Για τα συρόμενα δίχτυα, εκτός εκείνων που αναφέρονται στην παράγραφο 4, τα ελάχιστα μεγέθη ματιών έχουν ως εξής: (1) μέχρι τις 30 Ιουνίου 2008: 40 mm; (2) από την 1η Ιουλίου 2008, τα δίχτυα που αναφέρονται στο σημείο 1αντικαθίστανται από δίχτυα με τετράγωνα μάτια 40 mm στο σάκο ή, κατόπιν δεόντως αιτιολογημένου αιτήματος του πλοιοκτήτη, από δίχτυα με ρομβοειδή μάτια 50 mm. Σε σχέση με το προηγούμενο εδάφιο, τα αλιευτικά σκάφη επιτρέπεται να χρησιμοποιούν και να φέρουν επ αυτών μόνον έναν από τους δύο τύπους διχτυών (3) Μέχρι τις 30 Ιουνίου 2012, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου, βάσει της οποίας, καθώς και βάσει και των πληροφοριών που παρέχουν τα κράτη μέλη πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2011, προτείνει τις δέουσες τροποποιήσεις ανάλογα με την περίπτωση. (4) Για τα δίχτυα τράτας αλιείας σαρδέλας και γαύρου, εφόσον τα είδη αυτά αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 80 % του ζώντος βάρους του αλιεύματος μετά τη διαλογή, το ελάχιστο μέγεθος ματιών ανέρχεται σε 20 mm. Ο κανονισμός προέβλεπε επίσης, στο άρθρο 14, ορισμένες μεταβατικές ρυθμίσεις και παραχώρησε στις εκμεταλλεύσεις της ΕΕ που χρησιμοποιούν μικρότερα ελάχιστα μεγέθη ματιών προθεσμία έως τις 31 Μαΐου 2010 να προσαρμόσουν ανάλογα τα αλιευτικά τους εργαλεία. Το 2011, στο πλαίσιο της εφαρμογής σχετικής σύστασης της Γενικής Επιτροπής Αλιείας για τη Μεσόγειο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενέκριναν την ακόλουθη τροποποίηση, η οποία αντικαθιστά το άρθρο 9 παράγραφος 3: (1) Για τα συρόμενα δίχτυα, εκτός εκείνων που αναφέρονται στην παράγραφο 4, τα ελάχιστα μεγέθη ματιών έχουν ως εξής: α) δίχτυ με τετράγωνα μάτια 40 mm στο σάκο ή 3 Στη συνέχεια αντικαταστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 517/2008 της Επιτροπής ΕΕ L 151 της 11.6.2008. EL 3 EL

β) κατόπιν δεόντως αιτιολογημένου αιτήματος του πλοιοκτήτη, δίχτυ με ρομβοειδή μάτια 50 mm με πιστοποιημένη επιλεκτικότητα αναλόγως του μεγέθους ισοδύναμη ή μεγαλύτερη εκείνης των διχτυών που αναφέρονται στο στοιχείο α). Τα αλιευτικά σκάφη επιτρέπεται να χρησιμοποιούν και να φέρουν επ αυτών μόνο έναν από τους δύο τύπους διχτυών. Μέχρι τις 30 Ιουνίου 2012, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου, βάσει της οποίας, καθώς και βάσει και των πληροφοριών που παρέχουν τα κράτη μέλη πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2011, προτείνει τις δέουσες τροποποιήσεις ανάλογα με την περίπτωση. ΣΑΚΟΣ ΣΥΡΟΜΕΝΩΝ ΔΙΧΤΥΩΝ Ο σάκος τράτας είναι το απώτερο οπίσθιο μέρος ενός συρόμενου διχτυού. Το παράρτημα Ι στοιχείο στ) του κανονισμού 1967/2006 παρέχει, ειδικότερα, έναν ορισμό του σάκου συρόμενων διχτυών, ως το πλέον οπίσθιο τμήμα ενός διχτυού τράτας, με δικτύωμα που έχει το ίδιο μέγεθος ματιών και παρουσιάζει είτε κυλινδρικό είτε κωνικό σχήμα. Ο σάκος μπορεί να προσαρτάται άμεσα στο σώμα του διχτυού τράτας ή να συνδέεται με αυτό μέσω ενός τεμαχίου επιμήκυνσης σχήματος μη κωνικού. Στα δίχτυα τράτας, ο σάκος μπορεί μερικές φορές να διακρίνεται σε αυστηρώς νοούμενο σάκο και σε τεμάχιο επιμήκυνσης. Το άρθρο 9 παράγραφος 3 καθορίζει το ελάχιστο μέγεθος ματιών ειδικά για το σάκο, επειδή πρόκειται για το μέρος των συρόμενων διχτυών που έχει τα μικρότερα μάτια, το μέρος δηλαδή όπου οδηγούνται και συσσωρεύονται τα ψάρια. Αυτό σημαίνει ότι τα μάτια στο υπόλοιπο δίχτυ θα πρέπει να είναι μεγαλύτερα από αυτά του σάκου. ΕΡΜΗΝΕΙΑ Οι επιθεωρήσεις που πραγματοποιήθηκαν από την Επιτροπή και οι επαφές με τις εθνικές διοικήσεις οδήγησαν στη διαπίστωση ότι τα κράτη μέλη δεν ερμήνευσαν ορθά το άρθρο 9 παράγραφος 3, ειδικότερα όσον αφορά το επιτρεπόμενο μέγεθος ματιών στα μέρη του διχτυού έξω από το σάκο. Η Επιτροπή, για να εξασφαλίσει τη συνεκτική και ορθή εφαρμογή του άρθρου, έχει παράσχει στα κράτη μέλη λεπτομερείς κατευθύνσεις. Από το 2007, η Επιτροπή έχει τακτικά υπογραμμίσει, στο πλαίσιο της επιτροπής αλιείας και υδατοκαλλιέργειας και σε συναντήσεις υψηλού επιπέδου 4, ότι το άρθρο 9.3 ορίζει το σάκο ως το μέρος του διχτυού με το μικρότερο μέγεθος ματιών και τα μάτια ότι στα άλλα μέρη πρέπει να είναι μεγαλύτερα. Περαιτέρω αποσαφηνίσεις δόθηκαν με επεξηγηματικές σημειώσεις, από 18 Απριλίου 2011 και 22 Μαρτίου 2012. Στις σημειώσεις αυτές η Επίτροπος τονίζει ότι: α) όταν ο σάκος έχει γίνει από δίχτυα με τετράγωνα μάτια 40mm, το μέγεθος των ματιών του τεμαχίου επιμήκυνσης πρέπει να υπερβαίνει τα 40mm, ανεξάρτητα από το σχήμα (τετράγωνο ή ρομβοειδές) του ματιού 4 Συνεδριάσεις της επιτροπής της 11ης Ιουλίου 2007, της 2ας Οκτωβρίου 2007, της 30ής Οκτωβρίου 2007 και της 4ης Δεκεμβρίου 2007 συναντήσεις υψηλού επιπέδου της 23ης Ιανουαρίου 2008 και της 15ης Ιουλίου 2009 EL 4 EL

β) όταν, κατόπιν δεόντως αιτιολογημένης αιτήσεως του πλοιοκτήτη, ο σάκος έχει γίνει από ρομβοειδή δίχτυα 50mm, το τεμάχιο επιμήκυνσης πρέπει να έχει μάτια μεγέθους μεγαλύτερου των 50mm, ανεξάρτητα από το σχήμα (τετράγωνο ή ρομβοειδές) του ματιού. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΠΟ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ Πληροφορίες που υπέβαλαν τα κράτη μέλη Ζητήθηκε από τα κράτη μέλη, με επιστολή από 10 Φεβρουαρίου 2012, να διαβιβάσουν πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο που έχουν εφαρμόσει το άρθρο 9 παράγραφος 3. Η Επιτροπή εξέτασε τις πληροφορίες που διαβίβασαν τα κράτη μέλη, η ανάλυση των οποίων δίνει μια γενική εικόνα των διαφόρων πτυχών της εφαρμογής. Αυτή η ανάλυση δεν περιλαμβάνει την Ελλάδα, η οποία, κατά το χρόνο σύνταξης της παρούσας έκθεσης, δεν είχε ακόμη διαβιβάσει τις πληροφορίες που ζητήθηκαν. 1. Αριθμός των σκαφών που αφορά η αλλαγή Συνολικά, στα έξι κράτη μέλη η εν λόγω αλλαγή του σάκου αφορούσε 2 525 σκάφη. Ένα ιδιαίτερο πρόβλημα ήταν αυτό που επεσήμανε η Γαλλία σχετικά με τις μηχανότρατες gangui, οι οποίες στον αριθμό είναι περισσότερες από τις μισές γαλλικές τράτες της Μεσογείου. Οι μηχανότρατες gangui πραγματοποιούν παραδοσιακή αλιεία έχοντας ως στόχο ένα μίγμα βενθικών ειδών και χρησιμοποιούν σάκο με μάτια μεγέθους 20mm. Οι γαλλικές αρχές ανέφεραν ότι τα μάτια αυτά είναι απαραίτητα για τις τράτες gangui ώστε να διατηρήσουν την παραδοσιακή τους δραστηριότητα. Άλλα κράτη μέλη δεν επεσήμαναν στην έκθεσή τους παρεμφερή ζητήματα. Ο κανονισμός δεν παρέχει, ωστόσο, καμία δυνατότητα να παρέκκλισης από τα ελάχιστα μεγέθη ματιών, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 9 παράγραφος 3 για τα συρόμενα δίχτυα. 2. Το είδος των χρησιμοποιούμενων ματιών Τα σκάφη χρησιμοποιούν στη συντριπτική πλειοψηφία τους πολυγωνικά μάτια σχήματος ρόμβου. Μόνο 95 από 2 525 σκάφη χρησιμοποιούν δίχτυα με τετράγωνο μάτι, ενώ 2 430 χρησιμοποιούν ρομβοειδές μάτι. Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 3, η χρήση ρομβοειδών ματιών στο σάκο πρέπει να δικαιολογείται δεόντως από τους πλοιοκτήτες. Η Επιτροπή θέλησε συνεπώς να μάθει ποιές δικαιολογίες πρόβαλαν οι πλοιοκτήτες στο θέμα αυτό. Με βάση τις πληροφορίες που διαβίβασαν τα κράτη μέλη οι διάφορες δικαιολογίες μπορούν να καταταγούν στις εξής κατηγορίες: Τα ρομβοειδή μάτια είναι χαμηλότερου κόστους καθώς διατίθενται συχνότερα προς πώληση στις τοπικές αγορές. Το υλικό που χρησιμοποιείται για την κατασκευή τετράγωνων ματιών απαιτεί ιδιαίτερη εμπειρία την οποία δεν διαθέτουν οι περισσότεροι τοπικοί κατασκευαστές. Τα τετράγωνα μάτια είναι πιο δύσκολο να επιδιορθωθούν. Ο εξαρτισμός των διχτυών δεν ήταν συμβατός με τετράγωνα μάτια, δεδομένου ότι το υπόλοιπο του διχτυού αποτελούνταν από ρομβοειδή μάτια. EL 5 EL

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αλιείς είχαν τα δικά τους αποθέματα ρομβοειδών διχτυών και δεν επιθυμούσαν να υποβληθούν στα έξοδα αγοράς νέων διχτυών. Τα ρομβοειδή μάτια είναι πιο ανθεκτικά από τα τετράγωνα μάτια. Τα ρομβοειδή μάτια προκαλούν λιγότερη ζημιά στα αλιευόμενα ψάρια. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η τροποποίηση του 2011, για τη μεταφορά της σύστασης ΓΕΑΜ 33/2009/2 που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2009, διατυπώνει με σαφέστερο τρόπο μια επιπλέον απαίτηση ώστε να δικαιολογείται ρομβοειδές δίχτυ 50 mm στο σάκο. Τα μάτια πρέπει να είναι «πιστοποιημένης επιλεκτικότητας ισοδύναμη ή μεγαλύτερη εκείνης» των διχτυών με τετράγωνα μάτια 40 mm. Οι αιτιολογήσεις τις οποίες μετέφεραν τα κράτη μέλη δεν εμπεριέχουν τέτοια στοιχεία, παρά το γεγονός ότι η σύσταση ΓΕΑΜ είχε ήδη δεσμευτική εφαρμογή στα κράτη μέλη και στην ΕΕ μετά τη θέση της σε ισχύ, τον Δεκέμβριο του 2009. Κατά την άποψη της Επιτροπής, η οφειλόμενη δικαιολόγηση θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να περιλαμβάνει επίσης εκτιμήσεις σχετικές με την επιλεκτικότητα, και όχι μόνο σχετικές με το κόστος και την ανθεκτικότητα. 3. Συνεπαγόμενο κόστος Πληροφορίες σχετικά με το κόστος που συνεπάγεται η αλλαγή των σάκων διαβίβασαν πέντε κράτη μέλη. Το κόστος εμφανίζει μεγάλες διακυμάνσεις, ανάλογα με το μήκος του σάκου και το κατά πόσον θα έπρεπε επίσης να αλλάξουν άλλα μέρη του διχτυού. Η αλλαγή στο μήκος των σάκων, η οποία αναφέρθηκε ότι έπρεπε να γίνει, κυμαινόταν από 1 έως και 14 μέτρα, ως επί το πλείστον δε, μεταξύ 2,5 και 12 μέτρων. Για τη συντριπτική πλειονότητα (97%) των σκαφών, για τα οποία δόθηκαν πληροφορίες όσον αφορά το κόστος, το κόστος που προέκυπτε ήταν μεταξύ 500 και 1000 ευρώ. Ωστόσο, το κόστος αυτό ήταν αισθητά υψηλότερο στις περιπτώσεις που χρειαζόταν αλλαγή και άλλων μερών του διχτυού. Σε λίγες περιπτώσεις όπου χρειαζόταν αλλαγή του όλου διχτυού, το κόστος μπορούσε να φτάνει και τις 24 000 ευρώ. 4. Χρονισμός Τα περισσότερα κράτη μέλη δήλωσαν ότι οι αλλαγές στα δίχτυα είχαν ήδη ολοκληρωθεί στις 31 Μαΐου 2010, που σηματοδοτούσε το τέλος της μεταβατικής περιόδου για τη συμμόρφωση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα κράτη μέλη άφηναν κάποιο περιθώριο ευελιξίας στην εφαρμογή του ελάχιστου μεγέθους ματιών έως ότου αρθούν οι αμφιβολίες σχετικά με την ερμηνεία του άρθρου 9 παράγραφος 3. Επιπλέον, όπως προαναφέρθηκε, δεν επιβεβαίωσαν όλα τα κράτη μέλη τη συμφωνία τους επί της ερμηνείας σχετικά με το επιτρεπόμενο μέγεθος ματιών στα άλλα μέρη του διχτυού, πέραν από το σάκο. Κατά συνέπεια, το ελάχιστο μέγεθος ματιών δεν εφαρμόζεται πάντα με τον ίδιο τρόπο στην περιοχή της Μεσογείου και, ως εκ τούτου, το άρθρο 9 παράγραφος 3 δεν μπορεί να θεωρηθεί ακόμη ότι έχει τύχει πλήρους εφαρμογής. 5. Επιπτώσεις στην επιλεκτικότητα Η Επιτροπή ζήτησε από τα κράτη μέλη να υποβάλουν πληροφορίες για τη σύνθεση των αλιευμάτων, με ανάλυση ως προς το μέγεθος και το είδος αλιεύματος, πριν και μετά την αντικατάσταση των διχτυών. Στοιχεία σχετικά με τη σύνθεση των αλιευμάτων δόθηκαν από τρία κράτη μέλη και δεδομένα σχετικά με το μέγεθος από δύο μόνον. Τα στοιχεία αυτά EL 6 EL

υποδηλώνουν ότι η αλλαγή των διχτυών επηρέαζε σε μικρό βαθμό τη σύνθεση των αλιευμάτων ως προς τα είδη, είχε όμως σαφέστερο αντίκτυπο στα μεγέθη, τα οποία αυξήθηκαν πάνω από 10% μετά την αλλαγή των διχτυών. Αυτό σημαίνει ότι τα αλιεύματα ιχθυδίων έχουν μειωθεί σε κάποιο βαθμό, πράγμα που είναι ήδη ένας καλός δείκτης του ότι η αύξηση του μεγέθους των ματιών μπορεί να είναι αποτελεσματική. Τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να θεωρηθούν ότι έχουν μόνον ενδεικτική αξία, δεδομένου ότι είναι περιορισμένα στο χώρο και το χρόνο. Ένα κράτος μέλος ήγειρε το θέμα της σημασίας της σημασίας που έχει η εφαρμογή της αύξησης των μεγεθών των συρόμενων διχτυών, όχι μόνο σε επίπεδο ΕΕ, αλλά και σε περιφερειακή βάση, σε συνεργασία με τη Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο. Θα πρέπει συνεπώς να προαχθεί περαιτέρω σε ολόκληρη την περιοχή ο πλήρης σεβασμός της σύστασης 33/2009/2 της ΓΕΑΜ. Θέση σε εφαρμογή Πληροφορίες που διαβίβασαν τα κράτη μέλη Τέσσερα κράτη μέλη ανέφεραν ότι, συνολικά, είχαν πραγματοποιήσει 3 182 ελέγχους όσον αφορά τα μεγέθη ματιών και είχαν διαπιστώσει 84 παραβάσεις. Δύο κράτη μέλη αναφέρθηκαν στο ύψος των προστίμων που είχαν επιβάλει, τα οποία και κυμάνθηκαν μεταξύ 500 και 2 000 ευρώ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, έγινε κατάσχεση του παράνομου αλιευτικού εργαλείου ή έγινε προειδοποίηση στο σκάφος να το αλλάξει. Παρατηρήσεις της Επιτροπής Η Επιτροπή διενήργησε αποστολές επαλήθευσης δυνάμει του Τίτλου X του κανονισμού για τους ελέγχους 5 ώστε να ελέγξει, μεταξύ άλλων, τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη έχουν θέσει σε εφαρμογή τη διάταξη του άρθρου 9 παράγραφος 3. Με τις επαληθεύσεις αυτές διαπιστώθηκε σε πολλές περιπτώσεις ότι τα αλιευτικά εργαλεία δεν ήταν σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις όσον αφορά τα μάτια του διχτυού, ακόμη και αφού είχε εκπνεύσει η μεταβατική περίοδος, στις 31 Μαΐου 2010. Αν και φάνηκε ότι σε ορισμένα κράτη μέλη είχε σημειωθεί κάποια πρόοδος εντός του 2011, διαπιστώθηκαν παράλληλα πολλά δίχτυα τράτας με παράνομο μέγεθος ματιών. Αυτό δείχνει σαφώς ότι, προκειμένου να γίνει πραγματική τήρηση των διατάξεων για το ελάχιστο μέγεθος των ματιών, τα κράτη μέλη θα χρειαστεί να εντείνουν τις ελεγκτικές προσπάθειές τους ή/και να προβούν σε εφαρμογή αυστηρότερων κυρώσεων. Μια άλλη ανεπάρκεια των ελέγχων που διενεργούνται από τα κράτη μέλη ήταν ότι συχνά απουσίαζαν τα κατάλληλα μέσα μέτρησης των ματιών. Από τον Ιούνιο του 2008, και σύμφωνα με τον κανονισμό 517/2008 6, ο προσδιορισμός του μεγέθους των ματιών πρέπει να γίνεται με ειδικά όργανα μέτρησης ΕΚ, των οποίων οι ακριβείς προδιαγραφές ορίζονται στον κανονισμό αυτόν. Εάν οι μετρήσεις γίνονται με άλλους τύπους οργάνων, οι μετρήσεις αυτές δεν θεωρούνται νόμιμες. Έτσι, ακόμη και στην περίπτωση όπου το μέγεθος των ματιών προφανώς είναι μικρότερο από το ελάχιστο επιτρεπόμενο, δεν μπορούν να επιβληθούν κυρώσεις εάν η παράβαση δεν έχει διαπιστωθεί με χρήση των σωστών οργάνων. Οι 5 6 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2009, περί θεσπίσεως κοινοτικού συστήματος ελέγχου της τήρησης των κανόνων της κοινής αλιευτικής πολιτικής, ΕΕ L 343 της 23.12.2009. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 517/2008 της Επιτροπής, της 10ης Ιουνίου 2008, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 850/98 όσον αφορά τον προσδιορισμό του μεγέθους των ματιών και τη μέτρηση του πάχους του νήματος των διχτυών αλιείας, ΕΕ L 151 της 11.6.2008. EL 7 EL

επιθεωρητές των κρατών μελών δεν έχουν πάντα μαζί τους το όργανο αυτό μέτρησης, ή δεν είναι κατάλληλα καταρτισμένη στη χρήση του, παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα πλέον κράτη μέλη διαθέτουν το όργανο αυτό. Ένα κράτος μέλος δεν είναι σε θέση να επιβάλει τις διατάξεις για το ελάχιστο μέγεθος ματιών, δεδομένου ότι δεν διαθέτει κανένα «όργανο μέτρησης ΕΚ». ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Υπάρχουν ακόμη σημαντικές ανεπάρκειες στη θέση σε εφαρμογή και στην επιβολή των διατάξεων για το ελάχιστο μέγεθος των ματιών συρόμενων διχτυών στα κράτη μέλη. Ένας από τους λόγους της καθυστέρησης στη θέση σε εφαρμογή περιλαμβάνει το πρόβλημα που είχαν τα κράτη μέλη με την ερμηνεία των διατάξεων του άρθρου 9 παράγραφος 3. Οι διατάξεις αυτές έχουν πλέον αποσαφηνιστεί από την Επιτροπή και θα πρέπει τώρα να νοούνται και να εφαρμόζονται ομοιόμορφα από όλα τα κράτη μέλη. Για τους σκοπούς επιβολής του ελάχιστου μεγέθους ματιών, η Επιτροπή αναμένει από τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν πιο αυστηρούς και στοχευμένους ελέγχους, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα όργανα μέτρησης, και βεβαιώνονται ότι οι κυρώσεις είναι επαρκώς αποτρεπτικές. Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τις δοθείσες εξηγήσεις, ζήτησε από όλα τα κράτη μέλη να λάβουν επείγοντα μέτρα για να διασφαλίσουν την πλήρη και ορθή εφαρμογή των διατάξεων αυτών και να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τη διαμορφούμενη κατάσταση ώστε να εξασφαλίσουν ότι θα επιτευχθεί η υλοποίησή τους στο ακέραιο. Όπου το κρίνει ενδεδειγμένο, η Επιτροπή δεν θα διστάσει να κάνει χρήση των μέσων που διαθέτει δυνάμει της Συνθήκης, ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση με τις σχετικές διατάξεις. Αναφορικά με τις επιπτώσεις στην επιλεκτικότητα από την εφαρμογή των διατάξεων για το ελάχιστο μέγεθος ματιών, υπάρχουν ενδείξεις ότι το μέσο μέγεθός τους αυξήθηκε. Ωστόσο, πλήρης ανάλυση μπορεί να γίνει μόνο όταν θα έχουν αντιμετωπιστεί οι εναπομένουσες ανεπάρκειες, και αυτό με βάση στοιχεία που πρέπει να διαβιβάσουν όλα τα κράτη μέλη. EL 8 EL