ΟΙ ΑΙΩΝΙΕΣ ΚΟΡΥΦΕΣ ΟΙ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΕΣ ΤΟΥ ΕΝΤΜΟΥΝΤ ΚΑ ΤΕ ΣΤ ΙΣ Α Σ Ι Ρ Ο ΛΩ Σ 7 ΒΕ Η ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΤΩΝ 7 ΒΕΛΑΝΙΔΙΩΝ ΤΟ ΜΑΓΑΖΙ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΤΟΥ ΤΟΥΤΛ ΤΟ ΧΩΡΙΟ 7 ΒΕΛΑΝΙΔΙΕΣ Π Ν ΠΟ Ο Τ Σ ΡΟ Ρ Θ ΜΟ Β Ν ΤΟ ΠΑΡΚΟ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΠΑΡΗ ΤΟ ΛΑΓΟΥΜΙ ΤΟΥ ΠΑΝΟΥΛΗ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΑΡΓΟΥ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΣΑΜΜΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ ΡΕ Μ ΤΟ Α Κ ΤΗ Σ ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΕΥΡΩ Ε ΙΑ ΡΑΣ Σ Η ΔΙΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΚΗ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΛΙΛΗΣ ΤΟ ΛΙΒΑΔΙ ΤΟ ΑΓΡΙΟΔΑΣΟΣ Α Δ Η ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΚΟΡΥΦΗ Λ ΑΝ Ι ΔΙΕΣ! ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΜΑΟΥΝΤΑΙΝΒΙΛ Η ΣΠΗΛΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΗ Ο ΚΗΠΟΣ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΑΣ ΚΟΥΚΟΥΒΑΓΙΑΣ ΤΟ ΛΑΓΟΥΜΙ ΤΗΣ ΜΑΖΙΕΛΑΣ ΚΟΥΝΑΒΗ ΤΟ ΛΑΓΟΥΜΙ ΤΗΣ ΛΙΛΗΣ
Στα παιδιά μου Καθένα είναι μοναδικό και πολύτιμο για μένα. Σον Κόβεϋ Στην τρυφερή ανάμνηση του πατέρα μου, Άλλεν Κέρτις. Σ ευχαριστώ για την ενθάρρυνση. Στέισυ Κέρτις ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Αυτό το βιβλίο δημιουργήθηκε από μια αξιόλογη ομάδα ανθρώπων που συνεργάστηκαν ασυνήθιστα αρμονικά. Αν και καθένας μας είχε συγκεκριμένο ρόλο, όλοι είχαμε λόγο σε όλα κι αυτό οδήγησε σε αληθινή συνεργασία, όπου ένα συν ένα γινόταν ίσον δέκα. Πιο συγκεκριμένα: Ευχαριστίες στον Στέισυ Κέρτις, τον έξοχο εικονογράφο μας, που ζωντάνεψε τους χαρακτήρες μέσα από τα σχέδιά του. Στέισυ, ποτέ δεν έπαψες να μας καταπλήσσεις με την τέχνη σου! Ευχαριστίες στη χαρισματική μας συγγραφέα Μάρτζερυ Κάυλερ για την εξυπνάδα και τη γοητεία της και γιατί δούλεψε κοντά μου μήνες ολόκληρους ώστε να μετατρέψουμε τις 7 Συνήθειες σε διασκεδαστικούς χαρακτήρες και αξέχαστες ιστορίες για παιδιά. Ευχαριστίες στην παγκοσμίου φήμης ομάδα της Simon & Schuster: στους εκδότες μας Κόρτνεϋ Μπονγκιολάττι και Τζάστιν Τσάντα, που ήταν τόσο επαγγελματίες και παθιασμένοι από την αρχή ως το τέλος ολόκληρου του έργου και συνεισφέρανε σε όλα ευχαριστούμε και τον Ρούμπιν Πφέφφερ για το αρχικό όραμα δημιουργίας αυτού του βιβλίου. Ευχαριστίες στη φίλη και συνάδελφό μου Άννι Όσβαλντ, που ήταν επικεφαλής του έργου και έκανε την ομάδα να προχωράει μπροστά ενωμένη είναι τόσο καλή σ αυτά τα πράγματα. Ευχαριστίες στην ταλαντούχα αδερφή μου Κολίν Μπράουν για τη συνεισφορά της: έκανε πολλές οξυδερκείς παρατηρήσεις, και το βιβλίο έγινε πιο διασκεδαστικό και ενδιαφέρον. Ευχαριστώ, ομάδα. Αυτό το έργο ήταν άκρως διασκεδαστικό. Ζήτω τα παιδιά των 7 Βελανιδιών! Σον Κόβεϋ Εκδόσεις Πατάκη Βιβλία µε πολύχρωµη εικονογράφηση Οι 7 συνήθειες των ευτυχισμένων παιδιών Τίτλος πρωτοτύπου: The 7 Habits of Happy Kids Κείμενο: Sean Covey Εικονογράφηση: Stacy Curtis Μετάφραση: Αργυρώ Πιπίνη Διορθώσεις: Αντωνία Γουναροπούλου Υπεύθυνη έκδοσης: Υβόνη Καρύδη DTP: Nίκη Aντωνακοπούλου Copyright Franklin Covey Co. 2008 Copyright για την ελληνική γλώσσα Σ. Πατάκης ΑΕΕ Ε (Εκδόσεις Πατάκη), 2015 Πρώτη έκδοση στην αγγλική γλώσσα από Simon & Schuster Books, 2008 Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα από τις Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, Δεκέμβριος 2015 ΚΕΤ 9978 ΚΕ 69/2015 ISBN 978-960-16-6400-2 ΠANAΓH TΣAΛ APH (ΠPΩHN ΠEIPAIΩΣ) 38, 104 37 AΘHNA, THΛ.: 210.36.50.000, 210.52.05.600, 801.100.2665 ΦAΞ: 210.36.50.069 KENTPIKH IAΘEΣH: EMM. MΠENAKH 16, 106 78 AΘHNA, THΛ.: 210.38.31.078 YΠOKΑΤΑΣΤΗMA BOPEIAΣ EΛΛA AΣ: KOPYTΣAΣ (TEPMA ΠONTOY ΠEPIOXH B KTEO), Τ.Θ. 1213, 570 09 KAΛOXΩPI ΘEΣΣAΛONIKHΣ, ΤΗΛ.: 2310.70.63.54, 2310.70.67.15, 2310.75.51.75 ΦAΞ: 2310.70.63.55 Web site: http://www.patakis.gr e-mail: info@patakis.gr, sales@patakis.gr
Περιεχόμενα Ένα προσωπικό μήνυμα σε γονείς και δασκάλους 8 Γνωρίστε τα παιδιά των 7 Βελανιδιών 10 Βαριέμαι! Βαριέμαι! Βαριέμαι! 13 Καλύτερα να προνοείς Ο Μελής και το κιτ συλλογής ζουζουνιών 25 Ξεκίνα με τον τελικό στόχο κατά νου Ο Άργος και το διαγώνισμα ορθογραφίας 35 Πρώτα τα πιο σημαντικά Η Λιλή φυτεύει έναν κήπο 45 Όλοι κερδισμένοι Ο Πανούλης και η χαμένη απόχη για πεταλούδες 57 Προσπάθησε πρώτα να καταλάβεις και μετά να σε καταλάβουν Οι Μεγάλοι Κακοί Ασβοί 67 Συνεργασία Η νυσταγμένη Σοφία 79 Ακόνισε όλα τα κομμάτια της ύπαρξής σου Το δέντρο των 7 Συνηθειών 90 Ένα σημείωμα από τον Στίβεν Ρ. Κόβεϋ 92
Ένα προσωπικό μήνυμα σε γονείς και δασκάλους Ως ενήλικες διαφωνούμε σε πολλά πράγματα. Αλλά υπάρχει ένα πράγμα που έχουμε κοινό: η αγάπη και η έγνοια μας για τα παιδιά. Την ώρα που γράφω αυτό το βιβλίο, έχω εφτά παιδιά δικά μου, τα τρία μικρότερα από δέκα χρονών: τον Νέιθαν (οχτώ), τον Γουέστον (πέντε) και την Άλλι (τριών). Είναι καλά παιδιά τον περισσότερο καιρό τουλάχιστον. Οφείλω να παραδεχτώ ότι είμαι απογοητευμένος από τα ατελείωτα πειράγματα του Νέιθαν και τις απρόβλεπτες εκρήξεις θυμού της Άλλι. Επίσης φρίκαρα όταν ο Γουέστον έμαθε πώς να χρησιμοποιεί συρραπτικό και γέμισε σύρματα τους τοίχους μου. Αλλά, γενικά, τα αγαπάω, πεθαίνω γι αυτά. Και συχνά εκπλήσσομαι από το πόσο πραγματικά έξυπνα είναι. Πριν από χρόνια, είχα γράψει ένα βιβλίο με τίτλο Οι 7 συνήθειες των εξαιρετικά αποτελεσματικών εφήβων, το οποίο ήταν βασισμένο στο μπεστ σέλερ βιβλίο του μπαμπά μου Οι 7 συνήθειες των εξαιρετικά αποτελεσματικών ανθρώπων. Όταν άρχισα να γράφω το βιβλίο για τους εφήβους φοβόμουν ότι θα έπρεπε να «βάλω νερό» στις έννοιες για να μπορέσουν οι έφηβοι να καταλάβουν τις συνήθειες. Με έκπληξή μου ανακάλυψα ότι δε χρειαζόταν να νερώσω τίποτα. Τα έπιαναν όλα. Ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη μου προκάλεσε το γεγονός ότι αρκετά σχολεία σε oλόκληρο τον πλανήτη έχουν εντάξει τις 7 Συνήθειες στη διδασκόμενη ύλη τους, καθώς και η επιτυχία που έχουν διδάσκοντάς τες. Ποιος θα φανταζόταν ότι τα νεαρά παιδιά θα μπορούσαν να κατανοήσουν και να εφαρμόσουν τόσο γρήγορα τους φυσικούς νόμους που περιλαμβάνονται στις 7 Συνήθειες; Για άλλη μια φορά, η εκτίμησή μου δεν ήταν σωστή. (Παρεμπιπτόντως, αν ενδιαφέρεστε να εισαγάγετε τις 7 Συνήθειες στο δημοτικό σας σχολείο, παρακαλώ επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.theleaderinme.org.) Οπότε, όταν με ρώτησαν από τη Simon & Schuster αν ενδιαφερόμουν να γράψω ένα παιδικό βιβλίο βασισμένο στις 7 Συνήθειες, τα έχασα, λες και με είχαν αφήσει να βγω διάλειμμα! Πιστεύω ότι αυτό το βιβλίο μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά με τρεις τρόπους: Πρώτον, θα τους διδάξει τη δύναμη του να ζεις σύμφωνα με αρχές αρχές όπως η υπευθυνότητα, η προνοητικότητα, ο σεβασμός στους άλλους, η ομαδική δουλειά και η ισορροπία. Οι αρχές είναι σαν τη βαρύτητα. Είναι διαχρονικές, παγκόσμιες και αυταπόδεικτες. Και σήμερα τις χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ. Δεύτερον, θα τους εφοδιάσει με μια κοινή γλώσσα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν με γονείς και δασκάλους. Θα βοηθούσε τόσο πολύ να λέγαμε: «Πρέπει να ξεκινήσω με τα πιο σημαντικά» ή «Ας βρούμε γι αυτή την κατάσταση μια λύση με την οποία θα βγουν όλοι κερδισμένοι» κι όλοι να καταλαβαίνουν τι ακριβώς εννοούμε. Τρίτον, είτε ταυτιστούν με τον Μελή τον Αρκούδο είτε με τη Σοφία τη Σκιουρίνα, τα παιδιά θα βρουν κομμάτια του εαυτού τους σε κάποιον απ αυτούς τους αλησμόνητους χαρακτήρες. Σαν αποτέλεσμα, αυτές οι ιστορίες θα βοηθήσουν τα παιδιά να εφαρμόσουν τις 7 Συνήθειες στις δικές τους ζωές. Καθώς ξεφυλλίζετε αυτό το βιβλίο, θα προσέξετε ότι κάθε ιστορία επεξηγεί μία συνήθεια. Στο τέλος κάθε ιστορίας θα βρείτε ένα σημείωμα για γονείς και δασκάλους («Το στέκι των γονιών»), το οποίο περιλαμβάνει μερικές προτάσεις για το πώς να υπογραμμίσετε το νόημα της συνήθειας στην αντίστοιχη ιστορία. Περιλαμβάνει ακόμα και μια λίστα ερωτήσεων για να τις κάνετε στα παιδιά («Ας συζητήσουμε τώρα») και μια λίστα από μικρά βήματα που μπορούν να κάνουν τα παιδιά ώστε ν αρχίσουν να εξασκούν τις συνήθειες («Μικρά βήματα»). Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει ένα διάγραμμα των 7 Συνηθειών που δείχνει πώς λειτουργούν όλες μαζί. Και μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τη συμπληρωματική ιστοσελίδα www. seancovey.com. Έχει πολλές απίθανες δραστηριότητες για τα παιδιά, όπως κουίζ, παιχνίδια και σκίτσα των χαρακτήρων που μπορείτε να τυπώσετε τα παιδιά θα μπορούν να τα ζωγραφίζουν μόνα τους ενώ διαβάζουν ή τους διαβάζουν τις ιστορίες. Ενώνω τις δυνάμεις μου μαζί σας στην κοινή και ευγενή μας αναζήτηση, ώστε να βοηθήσουμε κάθε παιδί να γίνει ένα ευτυχισμένο παιδί! Με τις θερμότερες ευχές μου, Σον Κόβεϋ 8 9
Γνωρίστε τα παιδιά των 7 Βελανιδιών Μελής Αρκούδος Αυτός είναι ο Μελής, ο αρκούδος. Είναι το πιο μεγαλόσωμο παιδί στις 7 Βελανιδιές αλλά είναι και πολύ φιλικός. Λατρεύει την ύπαιθρο κι όλων των ειδών τα ζουζούνια. Τα μυρμήγκια είναι τα αγαπημένα του έντομα. Σοφία Σκιουρίνα Η Σοφία είναι η δίδυμη αδερφή του Σάμμυ. Το πιο αγαπημένο της πράγμα στον κόσμο είναι το διάβασμα. Επίσης λατρεύει και τα μαθηματικά. Μερικές φορές χρησιμοποιεί πραγματικά δύσκολες λέξεις, τις οποίες χρειάζεται να εξηγεί σε όλους τους φίλους της. Πανούλης Λαγός Γνωρίστε τον Πανούλη, τον λαγό. Ο Πανούλης λατρεύει την άθληση. Λατρεύει να παίζει ποδόσφαιρο, τένις, μπέιζμπολ και μπάσκετ, να κάνει ποδήλατο, να κολυμπάει και να πηδάει κι ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Έχει κάθε λογής αθλητικά παπούτσια, γιατί τα λατρεύει. Σάμμυ Σκίουρος Στον Σάμμυ αρέσει να παίζει με γκάτζετ και να διορθώνει πράγματα από τη μέρα που γεννήθηκε. Ποτέ δε θα τον δείτε χωρίς ένα δυο εργαλεία. Ο Σάμμυ και η δίδυμη αδερφή του, η Σοφία, ζουν σ ένα δεντρόσπιτο, όπως όλοι οι σκίουροι. Λιλή Κουνάβη Η Λιλή είναι μεγάλη χειροτέχνης, ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι έχουμε να κάνουμε μ ένα αγριοκούναβο. Η Λιλή περνάει τον περισσότερο χρόνο της σχεδιάζοντας και ζωγραφίζοντας και φτιάχνοντας όλων των ειδών τα πράγματα. Επίσης λατρεύει τον μικρό της αδερφό, τον Ρωμύλο. Άργος Σκαντζόχοιρος Ο Άργος έχει πολλά μυτερά αγκάθια, τα οποία δείχνουν κάθε φορά τη διάθεσή του. Όταν ο Άργος είναι θλιμμένος, τα αγκάθια είναι πεσμένα. Όταν είναι ενθουσιασμένος, τα αγκάθια είναι σηκωμένα. Ο Άργος είναι πραγματικά χαλαρός τύπος. Του αρέσει να ξαπλώνει στην αιώρα του όλη μέρα και να παίζει την αρμόνικά του. Μαζιέλα Ποντικούλα Και μην ξεχάσετε τη Μαζιέλα Ποντικούλα. Είναι ποντίκι. Στη Μαζιέλα αρέσει να τους ακολουθεί όλους, να κάνει παρέα με όλους, ιδιαίτερα με την καλύτερή της φίλη, τη Λιλή Κουνάβη. Η Μαζιέλα ζει με τη γιαγιά της και λατρεύει να στολίζεται με τα παπούτσια και τα κοσμήματα της γιαγιάς. Αυτός είναι ο Άκης ο σκουληκάκης. Είναι πολύ ντροπαλός, οπότε θα πρέπει να ψάχνετε για να τον βρείτε 10 11
Βαριέμαι! Βαριέμαι! ΣΚΙΟΥΡΟΣ Βαριέμαι! Καλώς ορίσατε Ο Σάμμυ Σκίουρος βαριόταν, βαριόταν, ΒΑΡΙΟΤΑΝ. «Μαμά» είπε «βαριέμαι. Δεν έχω τίποτα να κάνω». «Γιατί δεν ασχολείσαι με τα διάφορα γκάτζετ που μαζεύεις;» είπε η μαμά. «Σπασμένα παιχνίδια, ραδιόφωνα, κινητά τηλέφωνα. Αφού τρελαίνεσαι να τα μαστορεύεις». «Σήμερα δεν έχω διάθεση ν ασχοληθώ μ αυτά» είπε ο Σάμμυ. «Ίσως η Σοφία να σκεφτεί κάτι διασκεδαστικό να κάνω». Ο Σάμμυ χτύπησε την πόρτα της Σοφίας. Τοκ. Τοκ. Τοκ. Δεν πήρε καμία απάντηση. Σοφία ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ!
«Η Σοφία έχει πάει στη βιβλιοθήκη» είπε η μαμά. «Για να επιστρέψει όλα εκείνα τα βιβλία που δανείστηκε την προηγούμενη βδομάδα. Και μάλλον θα φέρει καμιά εκατοσταριά καινούρια για να διαβάσει». «Τουλάχιστον εκείνη δε βαριέται» είπε ο Σάμμυ. «Ούτε κι εσύ χρειάζεται να βαριέσαι» είπε η μαμά. «Γιατί δεν πας να δεις μήπως ο Άργος θέλει να παίξετε;» Οπότε ο Σάμμυ πήγε στο σπίτι του Άργου. «Γιαχ» είπε ο Σάμμυ. «Αυτό μου φαίνεται ακόμα πιο βαρετό». «Δε νομίζω ότι είναι» είπε ο Άργος. «Αλλά αν εσύ το νομίζεις, γιατί δεν πας να δεις τι κάνει η Λιλή;» Οπότε ο Σάμμυ ξεκίνησε για το σπίτι της Λιλής. Η Λιλή ήταν στο δωμάτιο με τα παιχνίδια της και ζωγράφιζε μια εικόνα. «Γεια, Λιλή» είπε ο Σάμμυ. «Βαριέμαι. Μπορείς να σκεφτείς κάτι διασκεδαστικό να κάνω;» «Φυσικά!» είπε η Λιλή. «Μπορείς να με βοηθήσεις να ζωγραφίσω την Κούκλα Ντόττι και μετά μπορούμε να φτιάξουμε κορνίζες από κόκκινο χαρτόνι ή... θα μπορούσες να ζωγραφίσεις την ουρά μου». Ο Άργος ήταν ξαπλωμένος στην αιώρα του. «Γεια, Άργο. Τι κάνεις;» «Τι λες να κάνω;» είπε ο Άργος. «Είμαι ξαπλωμένος στην αιώρα μου». «Βαριέμαι» είπε ο Σάμμυ. «Μπορείς να σκεφτείς κάτι διασκεδαστικό να κάνω;» «Φυσικά» είπε ο Άργος. «Έλα να ξαπλώσεις στην αιώρα μου». Κόλλα 14
«Γιαχ» είπε ο Σάμμυ. «Δεν έχω όρεξη για ζωγραφική. Δεν μπορείς να σκεφτείς κάτι άλλο διασκεδαστικό να κάνω;» «Όχι» είπε η Λιλή. «Λατρεύω τη ζωγραφική. Γιατί δεν πας να δεις τι κάνει ο Μελής;» Οπότε ο Σάμμυ πήγε στο σπίτι του Μελή. Ο Μελής είχε βγάλει τον μεγεθυντικό του φακό και εξέταζε κάτι στο γρασίδι. «Γεια, Μελή» είπε ο Σάμμυ. «Τι κάνεις;» «Μυρμήγκια!» είπε ο Μελής. «Παρατηρώ τα μυρμήγκια!» Ο Μελής τράβηξε κοντά του τον Σάμμυ. Του έβαλε τον μεγεθυντικό φακό στα πατούνια του. «Σκύψε και θα δεις εκατοντάδες από δαύτα. Είναι τόσο άψογα!» Ο Σάμμυ κοίταξε μέσα από τον φακό. «Οχού!» είπε. «Δε θέλω να κοιτάζω τα μυρμήγκια. Είναι ανατριχιαστικά. Δεν μπορείς να σκεφτείς κάτι άλλο διασκεδαστικό να κάνω;» «Όχι» είπε ο Μελής. «Αυτή τη στιγμή έχω μαγευτεί με τα μυρμήγκια. Γιατί δεν πας να δεις τι κάνει ο Πανούλης;» Οπότε ο Σάμμυ έφυγε για το σπίτι του Πανούλη. Ο Πανούλης έβαζε καλάθια στην μπασκέτα που ήταν στο δρομάκι έξω από το σπίτι του. Έκανε ντρίμπλες με την μπάλα γύρω από τον Σάμμυ. «Θες να παίξεις;» ρώτησε. «Όχι» είπε ο Σάμμυ. «Δεν έχω διάθεση να παίξω μπάσκετ. Δεν μπορείς να σκεφτείς κάτι άλλο διασκεδαστικό να κάνω;» «Κοίτα αυτό» είπε ο Πανούλης. «Είμαι και ο πρώτος λαγός!» Πήδηξε ψηλά κι έχωσε την μπάλα μέσα στην μπασκέτα. «Κάρφωμα!» Ο Σάμμυ αναστέναξε. Κανείς δε φαινόταν να έχει κάποια διασκεδαστική ιδέα. Ίσως θα μπορούσε να παίξει με τη Μαζιέλα Ποντικούλα. Οπότε ξεκίνησε να πάει στο σπίτι της. 16