مقاومت نقطه نوترال (NGR) مشخصات فنی
فهرست مطالب 5 5... معرفی کلی... مشخصات... 1-2- ولتاژ سیستم... 2-2- ولتاژ نامی... -2- جریان نامی... -2- مقدار مقاومت -5-2 زمان... -2- جریان پیوسته... 7-2- ضریب دماي مقاومت... 8-2- حداکثر افزایش درجه حرارت... انواع ساختار المنت مقاومت... مخزن... ویژگی هاي مقاومت هاي شرکت پارسان... 1-5- تنوع در انتخاب...... 2-5- عملکرد پایدار... -5- قابل پیش بین... -5- خنک سازي سریع... 5-5- نصب آسان... -5- هزینه ي بهره برداري کم 7-5- قابلیت اطمینان بالا... -1-2 - - -5 2
1- معرفی کلی مقاومت هاي نقطه ي نوترال به زمین (NGR) براي اتصال نقطه نول تجهیزات نظیر ترانسفورماتورها و ژنراتورها به زمین مورد استفاده قرار می گیرد. این مقاومت ها معمولا بین نقطه ي نول اتصال ستاره تجهیزات و زمین قرار می گیرد. هدف اصلی استفاده از این مقاومت ها محدود سازي حداکثر جریان خطا می باشد تا تجهیزات دچار آسیب نشوند. جریان خطا از طریق رله هاي حفاظتی تشخیص داده شده و سپس رفع می شود. ظرفیت NGR با توجه به مشخصات سیستم حفاظتی شبکه تعیین می شود. این مشخصات می تواند شامل حداکثر جریان قابل قبول پتانسیل زمین و به حداقل رساندن آسیب ناشی از خطا باشد. بر اساس اطلاعات مربوط به شبکه مقاومت مطابق با استاندارد IEEE-2 طراحی می شود. بانک مقاومتی از یک سري قسمت هاي جدا شدنی مطابق با جزي یات مربوط به طراحی تشکیل شده است و کل ولتاژ بر روي این قسمت ها توزیع می شود. نهایتا تمامی مقاومت ها به طور کامل مطابق با رویه ي تست روتین تست می شود. مخزن رزیستورها با توجه به ولتاژ کاري داراي طول خزش کافی می باشند و ساخت مناسب این امکان را براي رزیستور فراهم می کند که در حین رخداد خطاي زمین تا دماي 70 درجه سانتی گراد حرارت را تحمل کند. 2- مشخصات 1-2- ولتاژ سیستم: مقدار ولتاژ دو سر NGR هرگز از مقدار ولتاژ خط تجاوز نمی کند و لذا سطح عایقی مطابق با ولتاژ خط تعیین می شود. 2-2- ولتاژ نامی: مقدار ولتاژ NGR باید بزرگتر یا مساوي مقدار ولتاژ فاز باشد که این مقدار مساوي / ولتاژ خط می باشد. -2 -جریان نامی: مقاومت ها معمولا در ولتاژ خط و با توجه به رنج جریان دسته بندي می شوند. انتخاب مقدار جریان مناسب به مشخصه ي شبکه نوع سیستم حفاظتی و تجهیز مورد استفاده وابسته است. مقدار جریان هاي مورد استفاده معمولا عبارتند از 12.5 10 50 0 2 25 20 1 و مضرب هاي مربوطه. -2- مقدار مقاومت: مقدار مقاومت از تقسیم ولتاژ نامی بر جریان نامی در دماي 20 درجه سانتیگراد محاسبه می شود و تلورانس قابل قبول براي مقدار مقاومت در ولتاژ DC زیر 10 درصد است.
5-2 -زمان: مقاومت ها به طور کلی براي کارکرد در یک زمان مشخص در جریان نامی طراحی و ساخته می شوند. اما در واقعیت جریان جاري شده در مقاومت در مدت زمان خیلی کوتاه تري برقرار می شود. این زمان با توجه به رخداد خطاهاي گوناگون انتخاب می شود. یک NGR اغلب به منظور کاهش دادن مقدار جریان خطا مورد استفاده قرار می گیرد. کاهش جریان خطا باعث آسیب دیدگی تجهیزات محدود سازي در افزایش ولتاژ و بهبود پروفیل ولتاژ می شود. از آنجا که خطاي زمین می تواند به سرعت در فیدرهاي مختلف رخ بدهد در نظر گرفتن زمان 10 ثانیه مناسب نیست و معمولا زمان 1 دقیقه مورد استفاده قرار می گیرد. -2- جریان پیوسته: با توجه به اینکه NGR ها معمولا به صورت داي می تحت بار نیستند لذا داراي ظرفیت محدود براي هدایت جریان پیوسته می باشند. با این وجود می توان با افزایش در ابعاد و بالا رفتن هزینه NGR ي طراحی کرد که توانایی هدایت جریان پیوسته بزرگ را داشته باشد. 7-2 -ضریب دماي مقاومت (α): R R0 (1 ) است این ضریب بیانگر میزان تغییر در مقدار مقاومت با توجه به تغییر در دما است که به صورت 8-2 -حداکثر افزایش درجه حرارت: قابل بیان طراحی مقاومت NGR باید به نحوي انجام گیرد که با در نظر گرفتن حداکثر افزایش درجه حرارت مطابق با استاندارد IEEE-2 توانایی هدایت جریان نامی در مدت زمان قابل قبول را داشته باشد. مقاومت هاي NGR ساخت شرکت پارسان مطابق با استاندارد IEEE-2 طراحی تولید و ساخته می شوند. حداکثر افزایش مجاز دما براي دماي محیط بالاتر از 0 درجه سانتی گراد در جدول 1 نشان داده شده است. حداکثر افزایش مجاز دما (بالاي 0 درجه ( جدول 1 دسته بندي زمان 10 ثانیه 1 دقیقه 10 دقیقه 70 C 70 C 10 C 10 C زمان تمدید شده * C 85 حالت دایمی * افزایش مجاز براي دماي محیط بالاتر از 0 درجه سانتیگراد براي عملکرد دایمی 75 درجه سانتیگراد است.
- انواع ساختار المنت مقاومت المنت هاي Wire wound المنت هاي Edge wound المنت هاي شبکه اي Stamped grid المنت هاي Ribbon المنت هاي Spiral wound المنت هاي ریخته گري alloy) (Cast نوع المنت به کار رفته در مقاومت هاي صنعتی وابسته به مقدار جریان عبوري از آن می باشد. شرکت پارسان با بهره گیري از انواع مختلفی از المنت ها به فرم هاي سیم پیچی شده wound) (Wire شبکه اي منظم type) Edge wound (Grid trim و Ribbon توانایی پوشش محدوده جریان تا 5000 آمپر را دارا می باشند (ضخامت ورق بین 0. تا میلی متر). مطابق استاندارد IEEE 2 مهمترین پارامتر در طراحی المنت ها در نظر گرفتن حداکثر مقدار مجاز افزایش دما براي حالت هاي مختلف تحت بار می باشد. به طور عمده المنت هاي از نوع Edge wound و Wire wound براي بیشتر کاربردها مناسب می باشند. براي این ساختارها آلیاژهاي استنلس استیل بکار گرفته می شوند. براي نوع Wire wound هر سیم پیچ بر روي عایق هاي سرامیکی مخصوص پیچیده می شوند. این سیم پیچ ها به شکل مجموعه اي در قالب بانک مقاومتی براي کاربرد هاي جریان بالا و کار در دماي بالا طراحی و ساخته می شوند. بعضی از آلیاژهاي مورد استفاده در المنت ها از جنس استنلس استیل هاي با گرید بالا می باشند که توانایی تحمل دما تا 1100 درجه سلسیوس را دارند. المنت هاي طراحی شده براي کاربرد هاي دما بالا داراي جرم کمتري بوده لذا طراحی این المنت ها کوچکتر و اقتصادي تر می باشد. - مخزن به منظور حفاظت از رزیستور در برابر رطوبت و گرد و غبار و عدم تماس مستقیم با آن بلوك هاي مقاومتی داخل مخزن تعبیه می شوند. در شرکت پارسان کلیهي مخزن هاي مورد استفاده براي مقاومت ها در محل کارخانه شرکت پارسان طراحی و ساخته می شوند. با توجه به نوع سفارش و یا محل بکارگیري از مقاومت (استفاده در محیط هاي سر بسته و یا در فضاي آزاد) مخزن هاي ساخته شده می توانند داراي درجه حفاظتی متفاوتی باشند. شرکت پارسان قادر به ساخت مخازنی با درجه حفاظتی (IP) 00 تا 55 است. همچنین جنس مخزن هاي ساخته شده می تواند هر یک از مواد آهن سیاه آهن پیش گالوانیزه گالوانیزهي غوطه وري گرم و استنلس استیل باشد. مخزنی با درجه حفاظتی IP2 معمولا مخزن استاندارد تلقی می شود زیرا که هم براي کاربرد هاي بیرونی و هم داخلی مناسب می باشد. مخزنی با این درجه حفاظتی شرایط خنک کنندگی مناسبی را فراهم می کند که البته حفاظت کافی را نیز در بر دارد (مگر این که شرایط محیطی استثنایی باشد که در این صورت درجه حفاظت مخزن تا 55 می تواند افزایش یابد). لازم به ذکر است که اگر سیستم خنک کنندگی مخزن مناسب طراحی نشود سطح بیرونی آن افزایش دماي قابل توجهی خواهد داشت مخصوصا اگر جریان پیوسته نیز وجود داشته باشد. 5
5 -ویژگی هاي مقاومت هاي شرکت پارسان -1-5 تنوع در انتخاب امکان انتخاب مقاومت در رنج گسترده بازدهی بالا و هزینهي پایین را دربر دارد. شرکت پارسان توانایی ساخت NGR براي هر سطح ولتاژ یا جریان اولیه و با در نظر گرفتن زمان مجاز از چند ثانیه تا حالت دایمی را دارا می باشد. 2-5 -عملکرد پایدار مقدار مقاومت در حین تولید تنظیم می شود و در طول عمر NGR نیز ثابت باقی می ماند. -5 -قابل پیش بین تغییر در مقدار مقاومت با افزایش یا کاهش دما در حین عملکرد NGR یک فرایند قابل پیش بین می باشد. این بدان معنی است که سیستم حفاظتی می تواند به درستی از قبل تنظیم شود. -5 -خنک شدگی سریع سیستم هاي مدرن حفاظتی به طور معمول در کسري از ثانیه خطاي موجود در سیستم را رفع می کنند. اما زمان عملکرد یک NGR با در نظر گیري رخداد وقوع چندین خطا تنظیم می شود. مقاومت هاي فلزي ساخت شرکت پارسان نسبت به انواع غیر فلزي آن داراي فرایند خنک شدگی سریع تري می باشند. 5-5 -نصب آسان مقاومت هاي NGR ساخت شرکت پارسان نیاز به منبع تغذیه کمکی و کالیبراسیون در محل نصب ندارد. -5 -هزینه بهره برداري کم مقدار ثابت مقاومت این امکان را به وجود می آورد که تعمیر و نگهداري از NGR فقط به بازرسی هاي دوره اي و تمیز کردن آن محدود شود. 7-5 -قابلیت اطمینان بالا مقاومت NGR در طی مدت بهره برداري که ممکن است تا 25 سال به طول انجامد معمولا بیش از چند بار تحت بار قرار نمی گیرد. با این وجود قابلیت اطمینان یک فاکتور ضروري است و در طول سالیان متمادي به ازاي رخداد شرایط خاص نظیر شرایط آب و هوایی بد یا لرزش هاي شدید این امر ثابت شده است. مقاومت هاي NGR ساخت شرکت پارسان داراي قابلیت اطمینان مقبول می باشند.