ιεθνής Σύµβαση CITES Κυκαδίδες (CYCADACEAE spp.)

ιεθνής Σύµβαση CITES Κυκαδίδες (CYCADACEAE spp.) Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Η παρούσα καταχώρηση, όπως φαίνεται και από τον τίτλο της, αφορά στην οικογένεια των κυκαδίδων (CYCADACEAE spp.) και δεν αποσκοπεί στην εισαγωγή νέων δεδοµένων στο ισχύον θεσµικό πλαίσιο. Σκοπό έχει την παροχή θεµατικών οδηγιών προς τις υπηρεσίες που εµπλέκονται µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην εφαρµογή της Σύµβασης και στην τήρηση των προβλεποµένων από αυτήν διατάξεων ( ιαχειριστικές Αρχές CITES, λοιπές ασικές Υπηρεσίες, Τελωνιακές Αρχές κ.α.) και στοχεύει στην παροχή πληροφόρησης και εργαλείων που θα υποβοηθήσουν το έργο των ως άνω υπηρεσιών στην προσπάθεια άσκησης των καθηκόντων τους για την εφαρµογή των διατάξεων της Σύµβασης CITES. Με την αριθµ. 127703/602/18-02-2013 εγκύκλιό µας παρασχέθηκαν διευκρινήσεις και κατάλογος ειδών αναφορικά µε το πεδίο εφαρµογής του άρθρου 8 της αριθµ. 125188/24/22-01-2013 Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδοµών, Μεταφορών και ικτύων και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής (ΦΕΚ 285/τ.Β /13-02-2013) «Εµπορία των ειδών της άγριας πανίδας και της αυτοφυούς χλωρίδας»], που αναφέρεται στην έκδοση «απλών» αδειών για είδη µη CITES. Β. Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΚΥΚΑ Ι ΩΝ (CYCADACEAE): Η οικογένεια των κυκαδίδων (Family: CYCADACEAE) περιλαµβάνεται στην τάξη των CYCADALES (order) του φυτικού βασιλείου (PLANTAE = FLORA). Περιλαµβάνει 3 γένη (genera) που απαριθµούν (σύµφωνα µε τα στοιχεία του UNEP-WCMC) 184 τάξα (taxa) κατώτερης ταξινοµικής βαθµίδας (υποείδη/ subspecies, ποικιλίες/ varieties και µορφές/ forms), όπως φαίνεται στον κάτωθι πίνακα. Τα µέλη της οικογένειας CYCADACEAE είναι φυτά ξυλώδη µε φύλλα που µοιάζουν µε αυτά των πτεριδόφυτων και των φοινικοειδών. Παρά τις οµοιότητες αυτές, τα κυκαδοειδή δεν είναι συγγενικά µε κανένα από τα παραπάνω αλλά ταξινοµικά βρίσκονται κοντινότερα στα πευκοειδή (PINACEAE). Όπως και τα πευκοειδή, οι κυκαδίδες ανήκουν στα γυµνόσπερµα (GYMNOSPREMAE), φυτά τα οποία δεν φέρουν άνθη αλλά κώνους και οι σπόροι αναπτύσσονται «γυµνοί» στα επιµέρους καρπόφυλλα. Οι κυκαδίδες χαρακτηρίζονται ζωντανά απολιθώµατα αφού µετρούν πάνω από 200 εκατοµµύρια χρόνια ζωής και χρονολογούνται από την Κριτιδική και Ιουράσιο περίοδο. Οι κυκαδίδες θεωρούνται φυτά των τροπικών και υποτροπικών περιοχών του «παλαιού κόσµου». Κέντρα εξάπλωσης της οικογένειας είναι η Νοτιοανατολική 1

Ασία, η Ανατολική Αφρική (συµπεριλαµβανοµένης της Μαδαγασκάρης), η Βόρεια Αυστραλία, η Πολυνησία και η Μικρονησία. Βασίλειο/ Kingdom: ΦΥΤΑ/ PLANTAE Κλάση/ Class: CYCADOPSIDA Τάξη/Order: CYCADALES α/α Γένος (Genus) Οικογένεια/ Family: ΚΥΚΑ Ι ΕΣ/ CYCADACEAE Είδος (Species) Αριθµός taxa βαθµίδας κατώτερης του είδους 1 Cycas C. aculeate C. acuminatissima C. angulata C. apoa C. arenicola C. armstrongii C. arnhenica 3 C. aurea C. badensis C. baguanheensis C. balansae C. basaltica C. beddomei C. bifida C. bougainvilleana C. brachycantha C. brevipinnata C. brunnea C. caffra C. cairnsiana C. calcicola C. campestris C. canalis 2 C. celebica C. chamaoensis C. chamberlainii C. changjiangens C. chevalieri C. circinalis 16 C. clivicola 2 C. collina C. comorensis C. condaoensis C. conferta C. couttsiana 2

C. curranii C. debaoensis C. desolata C. diannanensis C. dolichophylla C. edentate C. elephantipes C. elongate C. fairylakea C. falcate C. ferruginea C. fugax C. furfuracea C. gracilis 2 C. guizhouensis C. hainanensis C. hoabinhensis C. hongheensis C. immerse C. inermis C. javana C. jenkinsiana C. kennedyana C. lane-poolei C. lindstromii C. litoralis C. longiconifera C. longipetiolula C. longisporophylla C. longlinensis C. maconochiei 3 C. macrocarpa C. madagascariensis C. media 7 C. megacarpa C. micholitzii 2 C. micronesica C. miquelii C. multifida C. multifrondis C. multiovula C. multipinnata C. nathortsii C. nongoochiae C. normanbyana C. ophiolitica 3

C. orientis C. pachypoda C. palmatifida C. panzhihuaensis C. papuana C. parvulus C. pectinata 3 C. petrae C. platyphylla C. pranburiensis C. pruinosa C. revolute 6 C. riedlei C. riuminiana C. rumphii 7 C. schumanniana C. scratchleyana C. seemannii C. segmentifida C. semota C. septemsperma C. sexseminifera C. shiwandashanica C. siamensis 2 C. silvestris C. simplicipinna C. spherical C. spiniformis C. szechuanensis C. taitungensis C. taiwaniana C. tanqingii C. tansachana C. thouarsii C. tropophylla C. tuckeri C. undulate C. wadei C. wallichii C. xilingensis C. xipholepis C. yorkiana C. yunnanensis C. zeylanica 2 Dyerocycas D. micholitzii 3 Epicycas E. elongate 4

E. lindstromii E. micholitzii E. multipinnata E. siamensis Γ. Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΚΥΚΑ Ι ΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ CITES : Όλα τα είδη (όλων των γενών) της οικογένειας των κυκαδίδων (CYCADACEAE spp.) περιλαµβάνονται στα Παραρτήµατα της Σύµβασης CITES και στους Πίνακες των εφαρµοστικών αυτής Κανονισµών της Ε.Ε. Όπως θα έχετε διαπιστώσει από το Παράρτηµα της Σύµβασης CITES, όλα τα είδη που περιλαµβάνονται στην οικογένεια των κυκαδίδων (CYCADACEAE spp.) περιλαµβάνονται στο Παράρτηµα ΙΙ, εκτός του Cycas beddomei που καταλογογραφείται στο Παράρτηµα Ι. Από το Παράρτηµα εξάλλου του Κανονισµού (ΕΚ) 338/1997 -όπως αυτό αντικαταστάθηκε στο σύνολό του από το παράρτηµα του Κανονισµού (EE) 1158/2012 το οποίο ισχύει σήµερα- θα έχετε επίσης διαπιστώσει ότι όλα τα είδη που περιλαµβάνονται στην οικογένεια των κυκαδίδων (CYCADACEAE spp.) περιλαµβάνονται στον Πίνακα Β, εκτός του Cycas beddomei που καταλογογραφείται στον Πίνακα Α. Όπως γνωρίζετε και έχει αναφερθεί και στο παρελθόν (βλέπετε σχετική εγκύκλιο για το Θεσµικό Πλαίσιο της Σύµβασης CITES), η χώρα µας εφαρµόζει, σ ότι αφορά τις δεσµεύσεις και υποχρεώσεις που αποδέχθηκε προσχωρώντας στη Σύµβαση CITES, τους σχετικούς -µε τη Σύµβαση- Κανονισµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι επιβάλλουν αυστηρότερα µέτρα προστασίας και διακίνησης των ειδών CITES. Κατά συνέπεια, προκειµένου να διαπιστώσετε πως θα αντιµετωπίσετε µια περίπτωση που έχει να κάνει µε κάποιο συγκεκριµένο είδος της οικογένειας των κυκαδίδων, θα πρέπει πρώτιστα να ανατρέξετε στους Πίνακες του Παραρτήµατος του Κανονισµού 338/1997 όπως ισχύει κάθε φορά [στην παρούσα χρονική στιγµή στους πίνακες του Καν. (EE) 1158/2012] για να διαπιστώσετε σε ποιόν Πίνακα το είδος αυτό έχει καταλογογραφηθεί. Σηµαντικό είναι να γίνει κατανοητό ότι υπάρχουν ορισµένες εξαιρέσεις για συγκεκριµένα µέρη ή τρόπους παραγωγής κ.λ.π από τα υπαγόµενα στο Παράρτηµα ΙΙ της Σύµβασης και στον Πίνακα Β του Κανονισµού της Ε.Ε. είδη, για τα οποία δεν έχει εφαρµογή η Σύµβαση CITES και οι εφαρµοστικοί αυτής Κανονισµοί της Ε.Ε. Οι εξαιρέσεις αυτές προκύπτουν από τους αριθµούς και τα σύµβολα που έχουν τεθεί µετά την επιστηµονική ονοµασία των ειδών (CYCADACEAE spp.), η επεξήγηση των οποίων δίνεται στις Ερµηνευτικές Σηµειώσεις των σχετικών Παραρτηµάτων. Κατά συνέπεια: 5

σύµφωνα µε την ένδειξη #4 του Κανονισµού της Ε.Ε. (που είναι ταυτόσηµη µε την ένδειξη #4 της Σύµβασης) : δεν υπόκεινται στις διατάξεις του Κανονισµού και της Σύµβασης CITES (αντιµετωπίζονται δηλαδή ως δείγµατα από είδη µη cites Non cites): τα σπέρµατα και η γύρη οι σπερµοφυείς καλλιέργειες ή οι καλλιέργειες ιστών in vitro, σε στερεό ή υγρό περιβάλλον, που µεταφέρονται µέσα σε αποστειρωµένα δοχεία τα δρεπτά (κοµµένα) άνθη τεχνητά πολλαπλασιαζόµενων φυτών Σχετικές επίσης είναι οι παρεκκλίσεις που αφορούν στα δείγµατα που έχουν αναπαραχθεί τεχνητά και για τις οποίες παραπέµπουµε στις διατάξεις: του άρθρου 7 παρ. 1 του Κανονισµού (ΕΚ) 338/1997 και του άρθρου 56 του Κανονισµού (ΕΚ) 865/2006, όπως τροποποιήθηκε συµπληρώθηκε µε τον Κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 100/2008, τον Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 791/2012 και τον Εκτελεστικό Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 792/2012 και ισχύει. Στον Κατάλογο που ακολουθεί παρουσιάζονται ανακεφαλαιωτικά τα είδη των κυκαδίδων (που όλα αποτελούν αντικείµενο της Σύµβασης CITES), µε τις αντίστοιχες ενδείξεις σε ποιο Παράρτηµα της Σύµβασης και σε ποιο Πίνακα του Κανονισµού της Ε.Ε. υπάγεται το κάθε είδος: Ανώτερη ταξινοµική βαθµίδα (παρατίθεται για λόγους ταξινοµικούς µόνο) CYCADACEAE ΚΥΚΑ ΕΣ (CYCADACEAE) Επιστηµονική ονοµασία CYCADACEAE spp. Cycas beddomei ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ CITES «για το διεθνές εµπόριο των ειδών της άγριας πανίδας και χλωρίδας που κινδυνεύουν να εξαφανισθούν» κυρωθείσης µε το Ν.2055/1992 (ΦΕΚ 105/τ.Α /30-06- 1992) II #4 (εκτός των ειδών που περιλαµβάνονται στο Παράρτηµα Ι) ΠΙΝΑΚΑΣ (Εφαρµοστικού της Σύµβασης CITES) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΚ) 338/1997 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 9ης εκεµβρίου 1996 «για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας µε τον έλεγχο του εµπορίου τους» (L 61/03-03-1997), όπως τροποποιήθηκε µε τον ΚΑΝ. (EE) 1158/2012 Β #4 (εκτός των ειδών που περιλαµβάνονται στον Πίνακα Α) Κοινή ονοµασία Cycads Κυκάδες I A Cicas di Beddome 6

Όπως γνωρίζετε -εφόσον όλα τα είδη της οικογένειας των Cycadaceae υπάγονται στα Παραρτήµατα I ή ΙΙ της Σύµβασης CITES και στους Πίνακες Α ή Β των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών της Ε.Ε.- η διακίνηση οποιουδήποτε δείγµατος (πλην των ως άνω εξαιρέσεων) είδους κυκαδίδων (CYCADACEAE spp.) επιτρέπεται αποκλειστικά και µόνο µε χρήση του ειδικού εντύπου πιστοποιητικών και αδειών που προβλέπει ο Κανονισµός (ΕΚ) 865/2006, όπως τροποποιήθηκε συµπληρώθηκε µε τον Κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 100/2008, τον Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 791/2012 και τον Εκτελεστικό Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 792/2012 και ισχύει, που εκδίδονται από τις αρµόδιες ιαχειριστικές Αρχές CITES. Υπενθυµίζεται ότι η εφαρµογή της Σύµβασης CITES και των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών (ΕΚ και ΕΕ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ανατεθεί στα αρµόδια διαχειριστικά όργανα CITES, τις δασικές και τελωνειακές αρχές του Κράτους [βλέπε και άρθρο 4 ΚΥΑ 125188/246/22-01-2013 (ΦΕΚ 285/τ.Β /13-02-2013)], που κατά την άσκηση των αρµοδιοτήτων τους οφείλουν να διασφαλίζουν την απαρέγκλιτη τήρηση των προβλεπόµενων από το ισχύον θεσµικό πλαίσιο διατάξεων, ακολουθώντας τις επιβεβληµένες κατά περίπτωση διαδικασίες. Υπενθυµίζεται επίσης ότι σύµφωνα µε το άρθρο 8 παρ. 1 του Καν. (ΕΚ) 338/97: «Η αγορά, η προσφορά προς αγορά, η απόκτηση για εµπορικούς σκοπούς, η έκθεση για εµπορικούς σκοπούς, η χρησιµοποίηση για κερδοσκοπικό σκοπό και η πώληση, η κατοχή µε σκοπό την πώληση, η προσφορά προς πώληση ή η µεταφορά προς πώληση δειγµάτων ειδών του παραρτήµατος (Πίνακα) Α απαγορεύονται». Οι παρεκκλίσεις από την διάταξη αυτή, που προβλέπονται από το άρθρο 8 παρ. 3 του ως άνω Κανονισµού, προϋποθέτουν τη χορήγηση σχετικού πιστοποιητικού από την αρµόδια διαχειριστική αρχή CITES. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίδεται, επίσης στον εκάστοτε ισχύοντα Κανονισµό (ΕΕ) που αφορά αναστολή εισαγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση δειγµάτων από ορισµένα είδη άγριας πανίδας και χλωρίδας. Στην παρούσα χρονική στιγµή στον Εκτελεστικό Καν. (ΕΕ) 757/2012, µε τον οποίο επιβλήθηκε αναστολή εισαγωγής στην Ένωση ορισµένων δειγµάτων (specimens) ορισµένων ειδών (species) της οικογένειας των κυκαδίδων και συγκεκριµένα των κάτωθι: Είδος ΠΙΝΑΚΑΣ Καν. 338/97 Καλυπτόµενες πηγές CYCADACEAE Cycadaceae spp. B Φυσικό περιβάλλον Καλυπτόµενα δείγµατα Όλα Χώρες καταγωγής Μοζαµβίκη, Βιετνάµ 7

Όταν συντρέχει λόγος αναγνώρισης και ταυτοποίησης ειδών που περιλαµβάνονται στην οικογένεια των κυκαδίδων, πρώτιστα απαιτείται η επίδειξη των σχετικών εγγράφων που συνοδεύουν το δείγµα (όπου υποχρεωτικά αναγράφεται η επιστηµονική ονοµασία του είδους). Στην σύγχρονη εποχή της κοινωνίας της πληροφόρησης και του διαδικτύου, είναι πολύ εύκολο, ανατρέχοντας στους κατάλληλους δικτυακούς τόπους http://www.google.com, http://www.cites.org, http://www.unep-wcmc.org, να συλλέξετε εικόνες και πληροφορίες για οποιοδήποτε είδος. 8