116 Σ Υ Ν Ε Σ Μ Ο Σ Μ Ε Τ Α Λ Λ Ε Υ Τ Ι Κ Ω Ν Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν Βασ. Γεωργίου Β 10 & Ρηγίλλης, Αθήνα 106 74 Τηλ: 210-7215900, Fax: 210-7215950, e-mail: info@ sme.gr Ενηµερωτική Έκθεση Πεπραγµένων Οκτωβρίου 2012
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α..Σ. 8-10-2012 Β. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Περιφερειακά Χωροταξικά Υ.Α. για τις Προδιαγραφές περιεχοµένου Αποφάσεων Εγκρισης Περιβαλλοντικών όρων Συνάντηση µε Υφυπουργό ΠΕΚΑ κ. Α. Παπαγεωργίου για να συζητηθούν µισθώµατα και τέλη οριστικών και δηµόσιων παραχωρήσεων Αποστολή υποµνήµατος στο γραφείο του Υπουργού ΠΕΚΑ κ. Λιβιεράτου σχετικά µε τα κυριότερα αιτήµατα του εξορυκτικού κλάδου Αίτηση προς αναπληρωτή Υπουργό ΠΕΚΑ κ. Σ. Καλαφάτη για συµµετοχή εκπροσώπων ΣΜΕ στο.σ. του ενιαίου φορέα διαχείρησης προστατευόµενων περιοχών Παρνασσού Οίτης Γ. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Συµµετοχή ΣΜΕ σε ηµερίδα H&S της ΕΗ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Έκτο διεθνές Συνέδριο SDIMI (Sustainable Development in the Minerals Industry) Ε. ΣΜΕ και ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ιαβούλευση για την αναθεώρηση των Guidelines σχετικά µε τις κρατικές ενισχύσεις (state aid) για την προστασία του περιβάλλοντος Συνέχεια στο διάλογο σχετικά µε την επιβολή ειδικής φορολόγησης επί της κατανάλωσης ενέργεια, φυσικών πόρων και επί των περιβαλλοντικών επιπτώσεων µεταφέροντας την φορολόγηση από την εργασία στους πόρους 2
Α..Σ. 8-10-2012 Τα κυριότερα θέµατα ήσαν: Περιφερειακά Χωροταξικά Παρέµβαση ΣΜΕ Παρέµβαση ΣΜΕ στο Υπουργείο Πολιτισµού για τον προσδιορισµό χρήσεων γης της Β ζώνης προστασίας ελφικού Τοπίου Νέο Λατοµικό Νοµοσχέδιο Συµµετοχή ΣΜΕ στον Φορέα ιαχείρισης Παρνασσού Οίτης Συνάντηση µε Υφυπουργό ΠΕΚΑ για µισθώµατα και τέλη παραχωρήσεων Β. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Περιφερειακά Χωροταξικά: Σε συνέχεια των επαφών που είχε ο ΣΜΕ µε τα επιµέρους µελετητικά γραφεία έστειλε συγκεντρωτικά στοιχεία δραστηριοτήτων ανά Περιφέρεια. Συγκεκριµένα δόθηκαν οικονοµικά στοιχεία ανά δραστηριότητα την τελευταία 10ετία (κύκλος εργασιών, εξαγωγές κλπ), πληροφορίες για την οικονοµική σηµασία της δραστηριότητας, απασχόληση ανά δραστηριότητα, προγραµµατιζόµενες επενδύσεις την προσεχή 5ετία ή σε µεγαλύτερο βάθος χρόνου, παραγωγικές προοπτικές και προοπτικές ανάπτυξης ανά δραστηριότητα. Ξεχωριστή πληροφόρηση έγινε για τις µεταλλουργίες ΛΑΡΚΟ και ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΑΕ όπως και για τα εργοστάσια παραγωγής τσιµέντου. Υ.Α. για τις Προδιαγραφές περιεχοµένου Αποφάσεων Εγκρισης Περιβαλλοντικών όρων: Η απόφαση αριθµ. οικ.48 963 ΦΕΚ 2703, 5/10/2012 περιγράφει αναλυτικότατα τις προδριαγραφές για το περιεχόµενο των ΑΕΠΟ έργων ή δραστηριοτήτων της Α κατηγορίας. Συγκεκριµένα στις ΑΕΠΟ πρέπει να αναφέρονται συνοπτικά στοιχεία για το είδος της απόφασης, στοιχεία για τον φορέα και τον τόπο της δραστηριότητας, στοιχεία υποβολής του φακέλου της ΜΠΕ καθώς και των τροποποιητικών προτάσεων, οι γνωµοδοτήσεις των υπηρεσιών των φορέων ή των πολιτών, συνοπτική περιγραφή του είδους και του µεγέθους του έργου, κατάταξη του έργου, αναλυτικά στοιχεία για τον χωρικό σχεδιασµό και τις χρήσεις γης στην περιοχή δραστηριότητας, στοιχεία περιβαλλοντικής ευαισθησίας (αναφορές σε στοιχεία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος ή σε προστατευόµενες περιοχές). Επίσης πρέπει να αναφέρονται οι οριακές τιµές εκποµπών ρύπων στην ατµόσφαιρα, στα νερά, στο έδαφος, οι στάθµες θορύβου και δονήσεων, τα µέτρα και οι περιορισµοί που πρέπει να λαµβάνονται για την ελαχιστοποίηση και την αντιµετώπιση των δυνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, για τη βέλτιστη διαχείριση των αποβλήτων, για την ορθολογική χρήση των φυσικών πόρων (νερό, ενέργεια, καύσιµα). Εκτός αυτών στις ΑΕΠΟ τίθενται όροι και µέτρα για µερική, σταδιακή και πλήρη αποκατάσταση µετά το πέρας των εργασιών ή µέτρα και περιορισµοί για την µερική σταδιακή ή οριστική παύση λειτουργίας του έργου ή της δραστηριότητας παράλληλα µε αποκατάσταση. Επίσης προσδιορίζονται αντισταθµιστικά µέτρα που πρέπει να ληφθούν από τον φορέα του έργου σε περιπτώσεις όπου η δραστηριότητα αναπτύσσεται εντός προστατευόµενων περιοχών καθώς και µέτρα που θα συντελούν στην ενίσχυση, ανάδειξη και αναβάθµιση του φυσικού και ανθρωπογενούς 3
περιβάλλοντος, στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και στη µεγιστοποίηση των θετικών αναπτυξιακών ωφελειών του έργου στην ευρύτερη περιοχή. Τέλος στις ΑΕΠΟ θα αναφέρεται το χρονικό διάστηµα ισχύος της όπως και οι προϋποθέσεις για την ανανέωση ή τροποποίησή της καθώς και οι υποχρεώσεις του φορέα για την τήρηση των όρων. Με την Υ.Α. αυτή η ιοίκηση εµµέσως πλην σαφώς προσδιορίζει και τις προδιαγραφές που πρέπει να έχει µία Μ.Π.Ε. στοιχείο το οποίο κρίνεται ως θετικό. Επίσης µέσω αυτής της Υ.Α. εξασφαλίζεται η ΑΕΠΟ έναντι πιθανών παραλήψεων που µπορεί να οδηγήσουν σε προσφυγές. Το αρνητικό κατά τη γνώµη µας είναι η πολυπλοκότητα και το πλήθος των στοιχείων που απαιτούνται για την σύνταξη και έκδοση των ΑΕΠΟ, παράµετρος που µπορεί να οδηγήσει σε καθυστερήσεις στην έκδοσή τους. Συνάντηση µε Υφυπουργό ΠΕΚΑ κ. Α. Παπαγεωργίου για να συζητηθούν θέµατα µεταλλευτικών παραχωρήσεων και πιθανών τροποποιήσεων Μεταλλευτικού Κώδικα: Πραγµατοποιήθηκε η συνάντηση αυτή στις 12-10-2012 κατά την οποία ανταλλάγησαν απόψεις σχετικά µε θέµατα δηµόσιων και ιδιωτικών µεταλλευτικών παραχωρήσεων (ενέργειες, ανενεργές, αποθεµατικές παραχωρήσεις, άδειες µεταλλευτικών ερευνών, ισχύον καθεστώς που τις διέπει, εφαρµογή του άρθρου 63 του Ν. 4042/2012 και άλλα συναφή. Αποστολή υποµνήµατος στο γραφείο του Υπουργού ΠΕΚΑ κ. Λιβιεράτου σχετικά µε τα κυριότερα αιτήµατα του εξορυκτικού κλάδου: Στο υπόµνηµα αυτό θέταµε τα εξής: - Εφαρµογή της Εθνικής Μεταλλευτικής Πολιτικής και ενσωµάτωσή της στους επιµέρους σχεδιασµούς της χώρας. - Πλήρη ένταξη της εξορυκτικής δραστηριότητας στον επικείµενο Περιφερειακό Χωροταξικό Σχεδιασµό και ορθή αντιµετώπιση της βιώσιµης µελλοντικής της ανάπτυξης. - Αµεση υλοποίηση του νόµου 4014/2011 περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης µε σύντοµη έκδοση όλων των απαραίτητων ΥΑ, ΚΥΑ και Π που απαιτούνται προκειµένου να εξειδικευτεί και να λειτουργήσει. - Πλήρη αναθεώρηση του άρθρου 63 του νόµου 4042/2012 «περί ρύθµισης δικαιωµάτων µεταλλειοκτησίας» η εφαρµογή του οποίου θα δηµιουργήσει µεγάλα προβλήµατα επιβίωσης σε µεταλλευτικές εταιρείες. Αίτηση προς αναπληρωτή Υπουργό ΠΕΚΑ κ. Σ. Καλαφάτη για συµµετοχή εκπροσώπων ΣΜΕ στο.σ. του ενιαίου φορέα διαχείρησης προστατευόµενων περιοχών Παρνασσού Οίτης: Στην επιστολή που εστάλη στο κ. Καλαφάτη αναφέρονται τα εξής: «Γνωρίζουµε ότι µετά την επισηµοποίηση της ενοποίησης των φορέων διαχείρισης προστατευόµενων περιοχών Παρνασσού - Οίτης, όπως προβλέπεται από τον νόµο 2742/7-10-1999 και 3044/27-8-2002, θα οριστεί το νέο.σ. του ενιαίου φορέα. Στο νόµο 2742/7-10-1999 Αρθρο 15 παρ. 4 εδάφιο (α) αναφέρεται ότι στα.σ. των φορέων διαχείρισης των προστατευόµενων περιοχών µπορεί, εκτός των άλλων να συµµετάσχει και «εκπρόσωπος παραγωγικών οργανώσεων». Επειδή θεωρούµε ότι στην περιοχή Παρνασσού Οίτης µία από τις πλέον σηµαντικές δραστηριότητες είναι η µεταλλευτική βιοµηχανία µε την εξόρυξη του βωξίτη, µε ουσιαστικό ρόλο στην εθνική οικονοµία και την περιφερειακή ανάπτυξη, σας ζητούµε να οριστεί εκπρόσωπός µας στο.σ. του αντίστοιχου φορέα. 4
Τέλος επανερχόµενοι στην επιστολή µας της 17/7/2012 (αριθµ. πρωτ. 26-2012-Β11) ζητούµε συνάντηση µαζί σας προκειµένου να συζητήσουµε για τον Περιφερειακό Χωροταξικό Σχεδιασµό και τις ορυκτές πρώτες ύλες, που ήδη έχει ξεκινήσει και την περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων κατ εφαρµογή του Β. 4014/2011» Γ. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Συµµετοχή ΣΜΕ σε ηµερίδα H&S της ΕΗ: Η ηµερίδα αυτή πραγµατοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της ΕΗ στα λιγνιτωρυχεία Πτολεµαϊδας στις 23/10/2012 µε θέµα «Πρόληψη των κινδύνων στα ορυχεία µε τη συµµετοχή όλων». Εγινε στα πλαίσια του εορτασµού της Ευρωπαϊκής Εβδοµάδας για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία. Ο Γεν. /ντής του ΣΜΕ παρουσίασε το θέµα «Βασικές αρχές πρόληψης ατυχηµάτων, αιτίες καταστρατήγησής τους, Νέος ΚΜΛΕ πού ενισχύει και πού υστερεί στην πρόληψη».. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Έκτο διεθνές Συνέδριο SDIMI (Sustainable Development in the Minerals Industry): Το συνέδριο αυτό θα πραγµατοποιηθεί στη Μήλο µεταξύ 30 Ιουνίου και 3 Ιουλίου 2012 και θα τεθεί υπό την αιγίδα του ΣΜΕ. Σ ότι αφορά το θεµατολόγιο θα αναφερθούµε αναλυτικότερα σε επόµενη έκθεση. Ε. ΣΜΕ και ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ιαβούλευση για την αναθεώρηση των Guidelines σχετικά µε τις κρατικές ενισχύσεις (state aid) για την προστασία του περιβάλλοντος: Η κρατική ενίσχυση για το περιβάλλον ρυθµίζεται από την Commission µε δύο εργαλεία: α) The General Block Exemption Regulation (GBER) όπου καθορίζει την συµβατότητα µε την Treaty on the Functioning of the European Union (TFEU) (µε την οποία απαγορεύονται γενικά κρατικές ενισχύσεις µέσω κρατικών ταµείων που µπορεί να δηµιουργήσουν πρόβληµα στον ελεύθερο ανταγωνισµό) µιας σειράς από κατηγορίες ενισχύσεων στις οποίες συµπεριλαµβάνονται και οι ενισχύσεις για περιβαλλοντική προστασία και β) The Community Guidelines on State Αid for environmental protection µε τις οποίες τίθενται λεπτοµερείς αρχές και συνθήκες που προσδιορίζουν την συµβατότητα κάποιων µορφών κρατικών ενισχύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος µε την TFEU. Με την παρούσα διαβούλευση η Commission καλεί τα κράτη µέλη και τους ενδιαφερόµενους φορείς να υποβάλλουν σχόλια και παρατηρήσεις σχετικά µε την εφαρµογή των δύο προαναφερόµενων εργαλείων µε σκοπό οι παρατηρήσεις αυτές να αποτελέσουν την βάση για την επικείµενη αναθεώρηση των guidelines και του GBRT για την κρατική ενίσχυση στα πλαίσια της προστασίας του περιβάλλοντος. Ο πρωταρχικός στόχος της προσπάθειας αυτής είναι ο καλύτερος έλεγχος των κρατικών ενισχύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος ώστε να εξασφαλίζεται ότι οι ενισχύσεις αυτές δεν θα βλάπτουν τον ανταγωνισµό (αντιµετώπιση στρεβλώσεων), ότι δεν θα καταστρατηγηθεί η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και ότι θα οδηγήσουν σε ένα υψηλότερο επίπεδο προστασίας περιβάλλοντος απ ότι θα συνέβαινε χωρίς την κρατική ενίσχυση. 5
Ο Σύνδεσµος µετείχε σ αυτή τη διαβούλευση όπως και στην τελική διαµόρφωση των θέσεων της Euromines. Οι θέσεις του κλάδου είναι: α) Μπορεί να υπάρξουν καλύτερα αποτελέσµατα στην προστασία του περιβάλλοντος µε κρατικές ενισχύσεις εάν υπάρχει µεγαλύτερη διαφάνεια σ αυτές, εάν ενισχυθεί η ευελιξία στον σχεδιασµό και την λήψη αποφάσεων από τα κράτη µέλη, εάν συνδυαστούν καλύτερα όλες οι ευρωπαϊκές πολιτικές για την ανταγωνιστικότητα, εάν οι ευρωπαϊκές πολιτικές για την ανταγωνιστικότητα δεν περιορίζονται µόνο στην ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά αλλά λαµβάνουν υπόψη το παγκόσµιο οικονοµικό περιβάλλον και τον παγκόσµιο ανταγωνισµό. β) Να ληφθούν υπόψη ήδη υπάρχοντες µηχανισµοί που πριµοδοτούν την προστασία περιβάλλοντος όπως τα κίνητρα για ανάπτυξη και εφαρµογή τεχνολογιών για αποδοτικότερη χρήση ενέργειας και πόρων, τα µέτρα για την εφαρµογή και αφοµοίωση υψηλών περιβαλλοντικών standards από τις επιχειρήσεις χωρίς µείωση της ανταγωνιστικότητάς τους σε διεθνές επίπεδο, τα κίνητρα για ανάπτυξη τεχνολογιών φιλικότερων προς το περιβάλλον. γ) Κανένας τοµέας δεν πρέπει να εξαιρεθεί από την δυνατότητα να παίρνει state aid όταν αυτή οδηγεί σε αυξηµένη προστασία περιβάλλοντος. δ) Να προσεχθεί ο τρόπος εφαρµογής από τα κράτη µέλη ώστε να µη δηµιουργηθούν φαινόµενα όπου κάποιες επιχειρήσεις να µην έχουν προσβασιµότητα σε κρατικές ενισχύσεις και κάποιες άλλες, ανταγωνιστικές µε τις πρώτες, να έχουν. ε) Βασική εφαρµογή του state aid πρέπει να είναι η αποκατάσταση προβληµατικών για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία εγκαταλελειµµένων εξορυκτικών έργων που εγκαταλείφθηκαν πολύ πριν την εφαρµογή των ευρωπαϊκών οδηγιών προστασίας περιβάλλοντος. στ) Να προσεχθεί η εφαρµογή µιας λογικής µειώσεων ή εξαιρέσεων από «περιβαλλοντικούς φόρους και επιβαρύνσεις» ως state aid. Οποιαδήποτε περιβαλλοντική φορολόγηση ή αντίστοιχη οικονοµική υποχρέωση πρέπει να είναι καλά σχεδιασµένη, βασισµένη σε ξεκάθαρα κριτήρια και στοχεύσεις που θα αποδεικνύουν ότι ωφελούν το περιβάλλον. Συνέχεια στο διάλογο σχετικά µε την επιβολή ειδικής φορολόγησης επί της κατανάλωσης ενέργεια, φυσικών πόρων και επί των περιβαλλοντικών επιπτώσεων µεταφέροντας την φορολόγηση από την εργασία στους πόρους: Το roadmap to a Resource Efficient Europe προτείνει διάφορα µέτρα για να επιτευχθεί βιώσιµη ανάπτυξη στην Ε.Ε. Ένα από αυτά είναι η µετατόπιση φορολόγησης από την εργασία στις επιπτώσεις στο περιβάλλον ώστε να συµβάλει στην αποδέσµευση της ανάπτυξης από την εκµετάλλευση των πόρων και το περιβαλλοντικό αποτέλεσµα που παράγεται από αυτήν. Ο κλάδος της εξορυκτικής βιοµηχανίας πιστεύει ότι εάν η µετατόπιση στη φορολόγηση που προτείνεται εφαρµοστεί για τους ορυκτούς πόρους αυτό θα δηµιουργήσει ανυπέρβλητα προβλήµατα στη ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιοµηχανίας. Η εφαρµογή τέτοιας φορολόγησης θα είναι επιβλαβής για την εφαρµογή της πολιτικής Resource Efficiency και θα οδηγήσει ακριβώς σε αντίθετα αποτελέσµατα από τα επιδιωκόµενα µέσω αυτής της πολιτικής. Επίσης ένα τέτοιο µέτρο θα οδηγήσει σε πλήρη αποτυχία άλλες πολιτικές και προσπάθειες όπως αυτές προσδιορίζονται στην RMI και το Innovation partnership on raw materials. Ο κλάδος πιστεύει ότι εάν η Ε.Ε. θέλει να προωθήσει την στρατηγική για µία Resource Efficient Europe χρειάζεται, πολύ περισσότερο από φόρους θεσµοθέτηση κινήτρων για νεωτερισµούς που θα ενισχύουν το 6
βιώσιµο εφοδιασµό µε πρώτες ύλες της ευρωπαϊκής κοινωνίας από Ευρωπαϊκές πηγές. 7