ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΠΕΔ/ΚΜ ΚΑΙ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ - ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ Κ. ΛΑΖΑΡΟΥ ΚΥΡΙΖΟΓΛΟΥ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΠΕΔ/ΚΜ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 5.3.16 Αγαπητοί συναδέλφισες και συνάδελφοι Το σημερινό Συνέδριό μας πραγματοποιείται κάτω από τις δυσμενέστερες για την Τοπική Αυτοδιοίκηση συνθήκες. Τις πιο δυσμενείς των τελευταίων έξι ετών. Η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας έθεσε το ζήτημα των οικονομικών μας και της μη απόδοσης θεσμοθετημένων πόρων μας στην ΚΕΔΕ ήδη από τις 8.10.2015 εγγράφως. Συγκαλέσαμε και πραγματοποιήσαμε στις 9.11.2015 Έκτακτη Γενική Συνέλευση για τα οικονομικά και εκδώσαμε ομόφωνο ψήφισμα το οποίο καταθέσαμε στην έκτακτη Γ.Σ. της ΚΕΔΕ στις 1.12.16 στην Αθήν α. Στο Συνέδριο της ΚΕΔΕ τον Μάιο του 2015 καταθέσαμε ως ΠΕΔ τις θέσεις και τις προτάσεις μας για τα θεσμικά και για όλα τα ζητήματα. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι Μέχρι το 2010 η ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση έδειχνε να συγκλίνει προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Μετά το μνημόνιο του Μαΐου του 2010 άρχισε ν ακολουθεί μία πορεία απόκλισης. Οι περικοπές που έχουμε υποστεί μέχρι την 31.12.2014 έχουν ξεπεράσει το 60%. Τότε, στο παρελθόν, καταγγείλαμε τις τότε κυβερνήσεις, διαμαρτυρηθήκαμε, κλείσαμε δήμους, κάναμε πορείες διαμαρτυρίας. Η σημερινή κυβέρνηση, με τις μέχρι στιγμής πράξεις της, αθετεί τις προεκλογικές της διακηρύξεις του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου 2015 για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η στάση της απέναντί μας αποδεικνύεται εχθρική. Η κυβέρνηση με τις μέχρι σήμερα ενέργειες της δείχνει να μη σέβεται την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτοί που κάποτε κατήγγειλαν τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), ανέλαβαν εργολαβικά την έκδοση ΠΝΠ, πολλές από τις οποίες, εάν δεν καταργούν, βάλλουν ευθέως κατά της συνταγμ ατικά κατοχυρωμένης διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Θυμίζουμε ενδεικτικά την από 23/4/15 ΠΝΠ (ΦΕΚ 41/20-4-2015) : "Κατεπείγουσα ρύθμιση για τη μεταφορά ταμειακών διαθεσίμων των φορέων Γενικής Κυβέρνησης προς επένδυση στην Τράπεζα της Ελλάδ ος" και την εν συνεχεία "αμελλητί" ουσιαστικά "διαταγή" του πρώην Υπουργού Εσωτερικών και ήδη Προέδρου της Βουλής κ. Ν. Βούτση. Δυστυχώς αυτές οι αντισυνταγματικές και παράνομες νομοθετικές ρυθμίσεις εξακολουθούν να υφίστανται χωρίς να έχουν ανακληθεί - καταργηθεί, παρά τις διαβεβαιώσεις ότι επρόκειτο για ένα προσωρινού χαρακτήρα μέτρο. Απαιτούμε την κατάργησή τους. Αυτοί που κάποτε αποκαλούσαν «προδοσία», «κατάργηση της Δημοκρατίας» κ.λ.π. τις ΠΝΠ, αλήθεια πώς τις αποκαλούν τώρα; Τότε βρωμούσαν τώρα μοσχοβολ ούν; Από τους θεσμοθετημένους πόρους μας του 2 015, τους οποίους μ ας τους απέδωσαν με καθυστέρηση, μας οφείλουν 50 εκ. ευρώ περίπου. Στις
27.11.2015 ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Κουρουμπλής από τη Γενική Συνέλευση της ΕΝ.Π.Ε. στη Λευκάδα, φαντασιωμένος και λαϊ κίζων ακατάσχετα, όπως εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται, είπε ότι «φιλοδοξεί ότι θα πάμε σε μία περίοδο όπου θα είναι ο χρυσός αιώνας της αυτοδιοίκησης». Ούτε είπε όμως ούτε κάνει τίποτε για να βγούμε ως Αυτοδιοίκηση από τη σημερινή πολύ δύσκολη και μαύρη πραγματικότητα, πριν μας οδηγήσει στο «Χρυσό αιώνα», τον οποίο επαγγέλεται. Διερωτώμαι σκεπτόμενος φωναχτά, νομίζει ότι απευθύνεται σε αφελείς; Κι ενώ ήδη βρισκόμαστε σε δεινή οικονομική κατάσταση, με βάση τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2016, οι ΚΑΠ μας θ α είναι το 2016 ένα δισεκατομμύριο ευρώ λιγότεροι από τις ανελαστικές μας δαπάνες. Η κυβέρνηση, συνάδελφοι, επιτίθεται με τρόπο εχθρικό και στοχευμένα εναντίον μας. Εναντίον της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης. Δεν συνεργάζεται, λειτουργεί μονομερώς, αιφνιδια στικά, παρά τις διαβεβαιώσεις της, ότι θα συνεργάζεται και θα συζητάει μαζί σας. Προχωρεί συστηματικά στην αφαίρεση και παρακράτηση πόρων των δήμων, που εδώ και δεκαετίες έχουν θεσμοθετηθεί: ΠΝΠ για δέσμευση των ταμειακών διαθεσίμων των δήμων, απαλλαγή των παραχωρησιούχων του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) από την καταβολή των ανταποδοτικών τελών, αφαίρεση του φόρου ζύθου, αφαίρεση του τέλους βοσκής και μεταφορά του στις Περιφέρειες. Αφαίρεση των αντισταθμιστικών τελών από πετρελαιοειδή, από δήμους που έχουν διυλιστήρια και δεξαμενές. Μείωση από 10% σε 2% των υπέρ Δήμων πόρων του Πράσινου Ταμείου. Χαρακτηριστικά επισημαίνονται ότι το τέλος βοσκής θεσπίσθηκε το 1829 στην Ε Εθνοσυνέλευση στο Άργος Πελοποννήσου, τότε που έγινε η Ελλάδα, επί Καποδίστρια και δόθηκε ακολούθως στους Δήμους και τις Κοινότητες. Από τότε υπάρχει υπέρ των δήμων αυτός ο πόρος. Στα πρακτικά αυτής της Εθνοσυνέλευσης υπογράφουν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και άλλοι πληρεξούσιοι της Εθνοσυνέλευσης αγωνιστές του 21 κι έρχεται τώρα η σημερινή κυβέρνηση κι αφ αιρεί το σχετικό τέλος βοσκής από τους δήμους. Ο τρόπος μάλιστα που γίνεται αυτό είναι πρωτόγνωρος και απαράδεκτος και απατηλός, διότι άλλο ήταν το κείμενο του σχεδίου νόμου που δόθηκε για διαβούλευση τον Μάιο -Ιούνιο του 2015, το τέλος βοσκής παρέμενε στου ς δήμους, κι άλλο κείμενο κατατέθηκε στη Βουλή, δίδεται στις Περιφέρειες. Δυστυχώς χάθηκε ο κοινός νους, χάθηκαν τα αυτονόητα, γιατί ποιος θα συντηρεί π.χ. τους δρόμους στα βοσκοτόπια. Αυτό που προκαλεί μάλιστα κατάπληξη και θλίψη, είναι η κυνική παραδοχή και ομολογία των συναρμόδιων υπουργών της κυβέρνησης, που συνυπογράφουν τις Ειδικές Εκθέσεις του άρθρου 75 παράγραφος 3 του Συντάγματος, οι οποίες συνοδεύουν τις σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις (φόρος ζύθου, ανταποδοτικά, τέλος βοσκής κλπ.), ότι προκαλείτ αι απώλεια πόρων των δήμων, χωρίς φυσικά αυτή να αναπληρώνεται. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι Δεν είναι μόνον ο «χρυσός αιώνας της αυτοδιοίκησης» που υποσχέθηκε ο νυν υπουργός εσωτερικών, θυμηθείτε και τις υποσχέσεις του πρώην 2
υπουργού και νυν προέδρου της Βουλής κ. Βούτση στο ετήσιο τακτικό συνέδριό μας στη Χαλκιδική τον περασμένο Μάιο. Διαβάστε με προσοχή το ψήφισμα του συνεδρίου μας και ειδικότερα τα τμήματα που αναφέρονται στα οικονομικά και θεσμικά μας αιτήματα. Συγκλίνουμε προς αυτή την κατεύθυνση; Φυσικά όχι. Αποκλίνουμε δραματικά και επικίνδυνα. Ο ΣΥΡΙΖΑ στο προεκλογικό του πρόγραμμα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση τον Ιανουάριο και τον Σεπτέμβριο του 2015, μεταξύ άλλων, για τα Οικονομικά των Δήμων, διακήρυττε τα εξής: «Μία κυβέρνηση της Αριστεράς θα κρατήσει όρθια την αυτοδιοίκηση από την αναμενόμενη κατάρρευσή της με τη λήψη άμεσων μέτρων και την πιστή τήρηση των θεσμοθετημένων πόρων μέχρι την όποια αλλαγή τους. Συνεπώς θα μεριμνήσει: Να διασφαλίσει την ουσιαστική συμμετοχή της Τ.Α. στην αναπτυξιακ ή διαδικασία, βάση της αρχής της επικουρικότητας, μέσω του δημοκρατικού προγραμματισμού. Να επιταχύνει την απλοποίηση και ουσιαστικοποίηση των διαδικασιών ελέγχου νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας, παράλληλα με την κατανομή των πόρων σύμφωνα με τις συνταγμ ατικές επιταγές. Να διασφαλίσει την απρόσκοπτη απόδοση των προβλεπόμενων από τους υφιστάμενους νόμους και την αποκατάσταση θεσμικών αναιρέσεων και υφαρπαγών (ΠΟΕ, Τέλος Παρεπιδημούντωνκ.λ.π.) Να καταργήσει το κατ επίφαση «Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των Οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», που επιβάλλει την πλήρη επιτροπεία των Δήμων και έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με τις Συνταγματικές διατάξεις για τη Διοικητική και Οικονομική Αυτοτέλεια των ΟΤΑ». Αλήθεια πώς έγιναν οι προϋπολογισμοί μας το υ 2016 με ή χωρίς παρατηρητήριο; Είδε κανείς από όλους μας να γίνει κάτι προς αυτή την κατεύθυνση των προεκλογικών διακηρύξεων; Φυσικά όχι. Το αντίθετο γίνεται. Αγαπητοί Συναδέλφισες και Συνάδελφοι Αρκετά ανεχθήκαμε την κοροϊδία, τις επιθέσεις σε βάρος μας (ας το καταλάβει καλά η κυβέρνηση ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν φοβάται τις επιθέσεις της κεντρικής εξουσίας), τις περικοπές των θεσμοθετημένων πόρων μας και τις πρωτόγνωρες καταργήσεις θεσμοθετημέ νων εδώ και δεκαετίες πόρων μας. Πρέπει να βγούμε ανοικτά και ως ΚΕΔΕ, ήδη καθυστερήσαμε, να πούμε στους πολίτες των τοπικών μας κοινωνιών τί συμβαίνει. Τώρα, πριν είναι αργά. Πρέπει να απαιτήσουμε 1. Την άμεση ανάκληση -ακύρωση των απαράδεκτων ρυθμίσεων με τις οποίες μας αφαιρούνται οι εδώ και δεκαετίας θεσμοθετημένοι πόροι μας (φόρος ζύθου, ανταποδοτικά τέλη σε ακίνητα του ΤΑΙΠΕΔ, τέλος βοσκής, πετρελαιοειδή). 3
2. Την άμεση απόδοση όλων των πόρων μας όπως αυτοί προβλέπονται στον κρατικό προϋπολογισμό του 2015 δηλαδή του υπολοίπου που δεν αποδόθηκε στους δήμους. 3. Να μην μειωθούν περαιτέρω οι πόροι των δήμων το 2016, γιατί αυτό θα οδηγήσει στην κατάρρευση των δήμων. 4. Την άμεση εκκίνηση διαλόγου -συνεργασίας με το Υπουργείο Εσωτερικών για άμεση νομοθέτηση των Οικον ομικών και θεσμικών αιτημάτων μας. Από την αρχή της οικονομικής κρίσης μέχρι σήμερα αλλά και σήμερα, με την κυβέρνηση να παραδέχεται ότι δεν έχει σχέδιο αντιμετώπισης των προβλημάτων που δημιουργούνται από τις ολοένα και περισσότερο αυξανόμενες προσφυγικέ ς ροές, η Τοπική Αυτοδιοίκηση στάθηκε όρθια, άντεξε και αντέχει. Η κυβέρνηση πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι μόνο με την Τοπική Αυτοδιοίκηση σύμμαχό της μπορούν να αντιμετωπισθούν καλύτερα και αποτελεσματικότερα οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης αλλά και να γίνει η καλύτερη δυνατή διοίκηση και διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος. Ας το καταλάβουν καλά ότι οι Δήμοι ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης αποτελούν την πλέον φερέγγυα έπαλξη της κοινωνικής προσφοράς, συνοχής και αλληλεγγύης. Η Ελληνική Τοπική Αυ τοδιοίκηση ήταν και είναι πάντοτε μπροστά. Πιο μπροστά από τις εκάστοτε κυβερνήσεις για μια συνολική διοικητική μεταρρύθμιση ενός γραφειοκρατικού, κομματικού και αργοκίνητου ή και οπισθοδρομικού πολλές φορές κράτους. Ενός κράτους που κινείται αργά ως βοϊδάμαξα και θέλει να κρατάει στην ίδια μ αυτό πορεία, στους ίδιους ρυθμούς κίνησης και την Αυτοδιοίκηση, την οποία είτε δεν βοηθάει είτε δεν αφήνει να προχωρήσει. Όσες φορές το κράτος δια των εκάστοτε κυβερνήσεων μίλησε ή μιλάει για διοικητική μεταρρύθμιση εννοούσε την μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μόνον, χωρίς ν αλλάξει το ίδιο. Όσες φορές μίλησε ή μιλάει για αποκέντρωση στην πράξη λειτουργούσε φοβικά με συγκέντρωση ή με κατάργηση ή μείωση πόρων ή με μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς ανάλογη μεταβίβαση πόρων. Οι κυβερνήσεις επαγγέλλονται τη διοικητική μεταρρύθμιση και δρουν μόνον στο πρώτο επίπεδο, στην Αυτοδιοίκηση. Αφήνουν άθικτο ένα συγκεντρωτικό, αντιπαραγωγικό και ζημιογόνο κράτος. Εμείς ως Αυτοδιοίκηση όταν μιλάμε σε όλα τα Συνέδριά μας για μεταρρύθμιση εννοούμε την μεταρρύθμιση και στην Αυτοδιοίκηση Α και Β Βαθμού και στο Κεντρικό Κράτος. Θα συνεχίσουμε ν αγωνιζόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση. Άλλωστε είναι γνωστή διαχρονικά η διαπάλη μεταξύ Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Κεντρικής Εξουσίας. Με τ ις σκέψεις αυτές κηρύσσουμε την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου μας. Σας ευχαριστώ. 4
5