Συγκέντρωση ή μοριακότητα κατά όγκο ή Molarity διαλύματος

Σχετικά έγγραφα
Συγκέντρωση διαλύματος

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ (Μolarity)

Περιεκτικότητα διαλύματος ονομάζουμε την ποσότητα της διαλυμένης ουσίας που περιέχεται σε ορισμένη μάζα ή όγκο διαλύματος.

Χημεία Α Λυκείου. Διαλύματα

ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων)

Για την επίλυση αυτής της άσκησης, αλλά και όλων των παρόμοιων χρησιμοποιούμε ιδιότητες των αναλογιών (χιαστί)

n=c*v=0.7*0.1=0.07mol =4,41g Άρα σε 100 ml διαλύματος υπάρχουν 4,41g ΗNO3 και συνεπώς η ζητούμενη περιεκτικότητα είναι: 4,41 % w/v.

Εύρεση mol και συγκέντρωση από αριθμητικά δεδομένα Επανάληψη προηγούμενων τάξεων.

ΓΗ_Α_ΧΗΜ_0_2215 ΓΗ_Α_ΧΗΜ_0_2530 ΓΗ_Α_ΧΗΜ_0_2532 ΓΗ_Α_ΧΗΜ_0_2742

Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης

Ασκήσεις διαλυμάτων. Επαναληπτικές ασκήσεις Α' Λυκείου 1

συγκέντρωση 0,1 Μ; (μονάδες 8)

1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

Απαντήσεις Λύσεις σε Θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων. Μάθημα: Χημεία Α Λυκείου

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΩΝ ΕΤΩΝ

Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα

2.3 Περιεκτικότητα διαλύματος Εκφράσεις περιεκτικότητας

ΤΡΟΠΟΙ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Η σωστή επανάληψη με τον καθηγητή στην οθόνη σου. Το School Doctor σε προετοιμάζει δίνοντας σου τα SOS!

Κανόνες ασφαλείας-βασικοί μικροβιολογικοί χειρισμοί-συγκεντρώσεις διαλυμάτων Παναγούλιας Ιωάννης, MSc,PhD

τα βιβλία των επιτυχιών

1. Το ανιόν S 2 έχει 18 ηλεκτρόνια και 16 νετρόνια. Ο μαζικός αριθμός του στοιχείου αυτού είναι: α. 18 β. 34 γ. 32 δ. 36

mol L (µονάδες 10) ίνονται οι σχετικές ατοµικές µάζες: A r (Η)=1, A r (Ο)=16, A r (Νa)=23.

τα βιβλία των επιτυχιών

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ 8 ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ

ΙΣΧΥΡΟΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ

Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C.

ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΙΣΧΥΡΩΝ ΟΞΕΩΝ/ΒΑΣΕΩΝ

Μετά το τέλος της μελέτης του 4ου κεφαλαίου, ο μαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση:

Λύνουµε περισσότερες ασκήσεις

(Θεωρία-Λυμένες Ασκήσεις) Σπουδές στις Φυσικές Επιστήμες Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας

ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Διαλύματα Παρασκευή Διαλυμάτων

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 2001 ΣΤΟ ph 2001

ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

Ιοντική Ισορροπία: Ανάμιξη διαλυμάτων 27 επαναληπτικές ασκήσεις

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α

Α = Ζ + Ν ΑΤΟΜΟ. ΙΣΟΤΟΠΑ είναι. ΝΕΤΡΟΝΙΑ (n) ΠΥΡΗΝΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ BIOXHMEIA / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 22 / 09 /2013

Φροντιστήρια ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο

Διάλυμα, είναι κάθε ομογενές μίγμα δύο ή περισσότερων ουσιών.

ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ. ΑΣΚΗΣΗ 1 Ο παρακάτω πίνακας δίνει µερικές πληροφορίες που αφορούν την δοµή τεσσάρων ατόµων Q, X, Ψ, R: Ζ Α p + n

Το ph των ρυθμιστικών διαλυμάτων δεν μεταβάλλεται με την αραίωση. ... όλα τα οργανικά οξέα είναι ασθενή, έχουν δηλ. βαθμό ιοντισμού α < 1 και Κa =

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ. ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ (4) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ xhmeiastokyma.

Mr = = 17 ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. ΚΕΦ.4: 4.1 ΣΧΕΤΙΚΗ ΑΤΟΜ. ΜΑΖΑ (Ar)-ΣΧΕΤ.ΜΟΡ. ΜΑΖΑ (Μr) 1 amu=1, g

Σημειώσεις Χημείας Α Λυκείου - Κεφάλαιο 1 ο

Να βρείτε και να δικαιολογήσετε προς ποια κατεύθυνση είναι μετατοπισμένη η ισορροπία: CH 3 COO (aq) +ΝΗ 4

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΙΑΛΥΜΑΤΑ

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

ΕΚΦΕ Τρικάλων. Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία. Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός. Τρίκαλα, Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου 2012

π.χ. σε ένα διάλυμα NaOH προσθέτουμε ορισμένη ποσότητα στερεού. ΝαΟΗ, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος.

2 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής

Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης

, ε) MgCl 2 NH 3. COOH, ι) CH 3

Ονοµατεπώνυµο :... Βαθµός :... ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤ. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Ηµεροµηνία :... ΘΕΜΑ 1ο

Φάσμα group προπαρασκευή για Α.Ε.Ι. & Τ.Ε.Ι. μαθητικό φροντιστήριο

Διαγώνισμα στο Πρώτο Κεφάλαιο 2/11/2014

1. Όταν γνωρίζουμε τα αρχικά moles όλων των αντιδρώντων:

ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ: ΙΑΛΥΜΑΤΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Διαμοριακές Δυνάμεις-Καταστάσεις της ύλης-προσθετικές ιδιότητες

ΜΕΡΟΣ Α : Ερωτήσεις 1-6 Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις 1-6. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες.

Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Ο Μ Ε Τ Ρ Ι Α

Διάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα.

Χημεία. Σελίδα 1 από 6. γ. Ν 2 Ο 5. Μονάδες 5

XHMEIA. 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ. ΘΕΜΑ 1 ο. Να δώσετε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω περιπτώσεις.

6. Δεν έχουμε επίδραση κοινού ιόντος σε μία από τις παρακάτω προσθήκες: Α. ΝαF σε υδατικό διάλυμα HF Β. ΚCl σε υδατικό διάλυμα HCl

Φροντιστήριο ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο

( α πό τράπεζα θεµάτων) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 : ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 23/04/ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6)

ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : XHMEIA ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2018 ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ : 5

ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ. Σγουρόπουλος Ιωάννης Συντονίστρια: Κ. Μήτκα Στέλλα

Τι ορίζεται ως επίδραση κοινού ιόντος σε υδατικό διάλυμα ασθενούς ηλεκτρολύτη;

Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Επίδραση κοινού ιόντος.

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 16/04/ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΟΚΤΩ (8)

Χημεία: Μεταθετικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole

1 η Εργαστηριακή άσκηση. Παρασκευή Αραίωση. διαλύματος. Δρ. Άρης Γιαννακάς - Ε.ΔΙ.Π.

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Διαλυτότητα. Μάθημα 7

Τι ονομάζουμε χημικό στοιχείο; Δώστε ένα παράδειγμα. Ερώτηση θεωρίας. Τι ονομάζουμε χημική ένωση; Δώστε ένα παράδειγμα. Ερώτηση θεωρίας.

Ιοντισµός του νερού - ph - ιαλύµατα ισχυρών οξέων - βάσεων ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Ο + Η 2 Ο Η 3

Κανονικότητα διαλύματος

HF + OHˉ. Διάλυμα ΝΗ 4 Βr και NH 3 : ΝΗ 4 Βr NH Brˉ, NH 3 + H 2 O NH OHˉ NH H 2 O NH 3 + H 3 O +

Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Σ Τ Η Ρ Ι Α Π Ρ Ο Ο Π Τ Ι Κ Η - Κ. Μ Π Α Κ Α Λ Α Κ Ο Σ - Κ. Φ Ι Ρ Φ Ι Ρ Η Σ Σελίδα 1

Χημεία Α Λυκείου - Κεφάλαιο 4. Χημικοί Υπολογισμοί. Άσκηση 4.14 Αέρια Μείγματα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 A ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ

ΚΕΦ. 4 ΝΟΜΟΙ ΑΕΡΙΩΝ, MOL, ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑ

Χημεία Α ΛΥΚΕΙΟΥ 21 / 04 / ΘΕΜΑ Α A1. γ - 5 μονάδες

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ Τα βήματα που ακολουθούνται σε ένα στοιχειομετρικό πρόβλημα παρουσιάζονται στο παρακάτω διάγραμμα ροής:

2.1. Α) Δίνεται ότι:. Να μεταφέρετε στην κόλλα σας συμπληρωμένο τον παρακάτω πίνακα που αναφέρεται στο άτομο του ασβεστίου: ΣΤΙΒΑΔΕΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 16/04/ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5)

Στοιχειομετρικοί υπολογισμοί

Μετά το τέλος της µελέτης του 1ου κεφαλαίου, ο µαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση: Να γνωρίζει τα δοµικά σωµατίδια της ύλης (άτοµο - µόριο - ιόν).

Ημερομηνία: Σάββατο 4 Νοεμβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 09 / 02 /2014

Transcript:

79 Συγκέντρωση ή μοριακότητα κατά όγκο ή Molarity διαλύματος Molarity ( Μ ) ή μοριακότητα κατ όγκο: μας δίνει τα mol της διαλυμένης ουσίας που περιέχονται σε 1000 ml ( = 1 L ) διαλύματος. Π.χ. υδατικό διάλυμα H 2 SΟ 4 1,5 Μ σημαίνει ότι: Σε κάθε 1000 ml ( = 1 L ) διαλύματος περιέχονται 1,5 mol H 2 SΟ 4. Και αναλογικά : σε 100 ml διαλύματος περιέχονται 0,15 mol H 2 SΟ 4. ή : σε 10 L διαλύματος περιέχονται 15 mol H 2 SΟ 4. Παρατήρηση : Η μοριακότητα κατά όγκο C ( = molarity ) ενός διαλύματος δίνεται από τη σχέση: C = n = C V Όπου C : η μοριακότητα κατά όγκο του διαλύματος (η συγκέντρωση η mol/l ). n : τα mol της διαλυμένης ουσίας. V : ο όγκος του διαλύματος ( σε L ) στον οποίο περιέχονται τα n mol. Υπενθυμίζουμε ότι : α). για τη διαλυμένη ουσία : n = δ ο m δ.ο. = n Μr όπου : n δ : τα mol της διαλυμένης ουσίας m δ.ο. Mr : η μάζα της διαλυμένης ουσίας : η σχετική μοριακή μάζα της διαλυμένης ουσίας. β). για το διάλυμα : ρ Δτος = Δτος Δτος m Δτος = ρ Δτος V Δτος όπου : ρ Δτος : η πυκνότητα του διαλύματος m Δτος : η μάζα του διαλύματος V Δτος : ο όγκος του διαλύματος. Σε κάθε διάλυμα ισχύει: m Δτος = m Δτη + m δ.ο. όπου : m Δτος : η μάζα του διαλύματος m Δτη m δ.ο. : η μάζα του διαλύτη : η μάζα της διαλυμένης ουσίας.

80 YΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. Άσκηση.1. Σε ποιον όγκο διαλύματος Η 2 SO 4 20 % w/v, περιέχονται 2 mol Η 2 SO 4 ; Αr: Η=1, O=16, S=32. Για το Η 2 SO 4 : Mr = 1 2 + 32 1 +16 4 Mr = 2 + 32 + 64 Mr = 98 Τα 2 mol Η 2 SO 4 έχουν μάζα : m H2SO4 =n Μr m H2SO4 = 2 98 m H2SO4 =196 g Έστω x ml διαλύματος περιέχουν 2 mol = 196 g Η 2 SO 4. 20 % w/v : = = x = 5 196 x = 980 ml Δηλαδή 980 ml διαλύματος περιέχουν 2 mol Η 2 SO 4. Άσκηση.2. Σε νερό διαλύονται 12 g ΝaΟΗ και ο όγκος του διαλύματος που προκύπτει είναι 400 ml. Να υπολογιστεί η μοριακότητα κ.ο.(molarity) του διαλύματος. Αr: Η=1, Ο=16, Νa=23. Στη σχέση : C =, έχουμε n ΝaΟΗ = και V = 0,4 L ( = 400 ml ) διαλύματος. Για το NaOH : Μr =23 + 16 + 1 =40, m = 12 g, n ΝaΟΗ = n ΝaΟΗ = n ΝaΟΗ =0,3 mol Επομένως : C = C = C = mol/l C = 0,75 M. Άσκηση.3. Σε ορισμένη ποσότητα νερού διαλύονται 12,6 g νιτρικού οξέος και προκύπτει υδατικό διάλυμα νιτρικού οξέος 0,8 Μ. Να βρεθεί ο όγκος του διαλύματος. Δίνονται Αr : Η=1, Ν=14, Ο=16. Θα υπολογίσουμε τα mol του ΗΝΟ 3 που περιέχονται στο διάλυμα. Για το ΗΝΟ 3 : Μr = 1 + 14 + 16 3 = 63 n ΗΝΟ3 = n = n = 0,2 mol ΗΝΟ 3 Οπότε για το διάλυμα: C = V = V = V =0,25 L διαλύματος. ή 250 ml ό όγκος του διαλύματος.

81 Άσκηση.4. 110 g ΝaΟΗ διαλύονται σε ορισμένη ποσότητα Η 2 Ο και προκύπτει διάλυμα 1,25 Μ. Αr : Η=1, Ο=16, Νa=23. α). Ποιος ο όγκος του διαλύματος; β). Ποια η % w/v περιεκτικότητα του διαλύματος; Δίνονται: Για το διάλυμα C = 1,25 M. Για το NaOH : Mr = 23 + 16 + 1 =40 α). Για το ΝaΟΗ : n= n = n= 2,75 mol ΝaΟΗ. Επομένως: C = V = V = V=2,2 L ή 2200 ml ο όγκος. β). οπότε : = x= 5,5 g NaΟΗ περιεκτικότητα 5,5 % w/v. Άσκηση.5. Διάλυμα Η 2 SO 4 έχει συγκέντρωση 20 % w/w και πυκνότητα 1,47 g/ml. Ποια η μοριακή κατά όγκο συγκέντρωση ( molarity ) του διαλύματος; ( C=; ). Ar : H=1, O=16, S=32. Για το Η 2 SO 4 : Mr = 1 2 + 32 1 + 16 4 Mr = 98 Δίνεται : 20 % w/w δηλ. Στα 100 g διαλύματος 20 g Η 2 SO 4 Ζητείται : molarity = ; ή C=; Δηλ. n =; mol Η 2 SO 4 σε 1 L διαλύματος. Αρκεί να βρούμε τα mol του Η 2 SO 4 στα 1000 ml διαλύματος. 1000 ml διαλύματος έχουν μάζα : m Δτος = ρ V m Δτος = 1,47 1000 m Δτος = 1470 g διαλύματος. 20 % w/w : = δ ο m H2SO4 =294 g n = n = =3 mol Η 2 SO 4 Δηλαδή στα 1000 ml διαλύματος περιέχονται 3 mol Η 2 SO 4 C = 3 mol/l ή C = 3 M ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΕΝΟΣ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ. Η συγκέντρωση ενός διαλύματος μπορεί να μεταβληθεί με : Ι. Αραίωση του διαλύματος. ΙΙ. Συμπύκνωση του διαλύματος. ΙΙΙ. Ανάμειξη διαλυμάτων. ΙV. Με συνδυασμό των τριών περιπτώσεων Ι, ΙΙ και ΙΙΙ.

82 Ι. ΑΡΑΙΩΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ. Αραίωση ενός υδατικού διαλύματος ονομάζουμε την προσθήκη καθαρού διαλύτη ( Η 2 Ο ), στο διάλυμα οπότε η συγκέντρωση του διαλύματος μειώνεται. Απόδειξη Σε διάλυμα όγκου V 1 L, συγκέντρωσης C 1 mol/l, προσθέτουμε Η 2 Ο, οπότε ο όγκος γίνεται V 2 L ( V 2 >V 1 ) και η συγκέντρωσή του C 2 mol/l. Να δειχθεί ότι ισχύει η σχέση: C 1 V 1 = C 2 V 2 Σχηματική αναπαράσταση V 1, C 1 + αραίωση V 2, C 2 n 1 V νερού n 2 Διάλυμα Δ1 νερό Διάλυμα Δ2 Διάλυμα Δ1: για την διαλυμένη ουσία : n 1 = C 1 V 1 ( 1 ). Διάλυμα Δ2: για την διαλυμένη ουσία : n 2 = C 2 V 2 ( 2 ). Όμως η ποσότητα της διαλυμένης ουσίας με την αραίωση του διαλύματος δεν μεταβάλλεται. Κατά συνέπεια: n 1 = n 2 C 1 V 1 = C 2 V 2 Άσκηση.6. 400 ml διαλύματος (Δ1) ΝaΟΗ 8 % w/v, αραιώνονται με 100 ml Η 2 Ο και προκύπτει διάλυμα Δ2. Να υπολογίσετε την μοριακότητα κατά όγκο (Molarity) του διαλύματος Δ2. Διάλυμα Δ1 : 8 % w/v, V 1 = 400 ml = 0,4 L Διάλυμα Δ2 : C 2 = ; V 2 =400 + 100 =500 ml = 0,5 L Η μάζα του ΝaΟΗ που περιέχεται στο διάλυμα Δ1, λόγω αραίωσης, θα είναι ίση με αυτή που περιέχεται και στο διάλυμα Δ2. Διάλυμα Δ1 : 8 % w/v : = = x =32 g ΝaΟΗ στο διάλυμα Δ1. Διάλυμα Δ2 : θα περιέχει 32 g ΝaΟΗ και θα έχει συγκέντρωση : C 2 = ( 1 ) NaOH : Mr = 23 + 16 + 1 = 40 n = n = n = 0,8 mol NaOH στο διάλυμα Δ2 Από τη σχέση ( 1 ) : C 2 = C 2 = C 2 = 1,6 mol/l C 2 =1,6 M

83 Άσκηση.7. Ορισμένος όγκος διαλύματος (Δ1) ΝaΟΗ 0,8 Μ, αραιώνονται με νερό στο τετραπλάσιο του όγκου του και προκύπτει διάλυμα Δ2. Να βρείτε την μοριακότητα κατά όγκο (Molarity) του διαλύματος Δ2. Το διάλυμα Δ2 θα έχει όγκο V 2 = 4V 1 Έχουμε αραίωση, οπότε θα ισχύει : C 1 V 1 = C 2 V 2 C 1 V 1 = C 2 4V 1 C 1 = C 2 4 C 2 = C 2 = C 2 = 0,2 M. Άσκηση.8. Πόσα ml νερό πρέπει να προσθέσουμε σε 60 ml διαλύματος (Δ1) HNO 3 0,8 Μ, ώστε να προκύψει διάλυμα Δ2 με περιεκτικότητα 0,3 Μ; V 1 = 60 ml = 6 10 2 L Έχουμε αραίωση, οπότε θα ισχύει : C 1 V 1 = C 2 V 2 Όμως σύμφωνα με την εκφώνηση : V 2 = V 1 + V νερού C 1 V 1 = C 2 ( V 1 + V νερού ) C 1 V 1 =C 2 V 1 + C 2 V νερού C 1 V 1 C 2 V 1 =C 2 V νερού C 1 V 1 C 2 V 1 =C 2 V νερού C 2 V νερού =(C 1 C 2 ) V 1 V νερού = V νερού = V νερού = V νερού = V νερού = 0,1 L ή 100 ml νερό. ΙΙ. ΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ. Συμπύκνωση διαλύματος ονομάζουμε κάθε διαδικασία κατά την οποία η συγκέντρωση της διαλυμένης ουσίας αυξάνεται. Συμπύκνωση διαλύματος μπορούμε να επιτύχουμε με δύο τρόπους. 1. Με προσθήκη καθαρής ουσίας σε ένα διάλυμα της ουσίας. 2. Με εξάτμιση ορισμένης ποσότητας διαλύτη. Άσκηση.9. Σε 200 ml διαλύματος ΚΟΗ 0,2 M (Δ1), προσθέτουμε μικρή ποσότητα καθαρού ΚΟΗ και το διάλυμα Δ2 που προέκυψε έχει όγκο 200 ml και συγκέντρωση 0,25 Μ. Πόσα g καθαρού ΚΟΗ προσθέσαμε στο διάλυμα Δ1 ; Ar : H=1, O=16, Κ=39. Για το ΚΟΗ : Mr = 39 + 16 + 1 = 56, V 1 = V 2 = 0,2 L, C 1 = 0,2 M, C 2 = 0,25 M. n τελ. = n αρχ. + n προσθ. C 2 V 2 = C 1 V 1 + προσθ = C2 V 2 C 1 V 1 m KOH (προσθ) = ( C 2 V 2 C 1 V 1 )Mr m KOH (προσθ) = ( 0,25 0,2 0,2 0,2 )56 m KOH (προσθ) = ( 0,05 0,04 )56 m KOH (προσθ) = 0,01 56 m KOH (προσθ) = 0,56 g.

84 Άσκηση.10. Πόσα g ΗΝΟ 3 πρέπει να προσθέσουμε σε 400 ml διαλύματος (Δ1) ΗΝΟ 3 0,2 Μ, ώστε αν στη συνέχεια αραιώσουμε με νερό μέχρι τα 500 ml, να προκύψει διάλυμα (Δ2) 0,2 Μ; Αr : Η=1, Ν=14, Ο=16. Για το ΗΝO 3 : Mr = 1 + 14 + 16 3 = 63, V 1 =0,4 L, V 2 = 0,5 L, C 1 = C 2 = 0,2 M n τελ. = n αρχ. + n προσθ. C 2 V 2 = C 1 V 1 + n προσθ. n προσθ. = C 2 V 2 C 1 V 1 n προσθ. = 0,2 0,5 0,2 0,4 n προσθ. = 0,1 0,08 n προσθ. = 0,02 mol HNO 3. Οπότε : m προσθ. = n προσθ Μr m προσθ. = 0,02 63 m προσθ. = 1,26 g δηλαδή 1,26 g HNO 3 πρέπει να προσθέσουμε στο διάλυμα Δ1 Άσκηση.11. Ορισμένος όγκος διαλύματος (Δ1) ΚΝΟ 3 0,2 Μ θερμαίνεται μέχρι βρασμού, οπότε εξατμίζεται διαλύτης και να προκύπτουν 40 ml διαλύματος (Δ2) ΚΝΟ 3 0,25 Μ; Να βρείτε τον όγκο του διαλύματος Δ1. Ο βρασμός του Δ1 οδηγεί σε εξάτμιση διαλύτη. Η ποσότητα της διαλυμένης ουσίας διατηρείται και στο Δ2. Δηλαδή για το ΚΝΟ 3 : n 1 = n 2 C 1 V 1 =C 2 V 2 V 1 = V 1 = V 1 = V 1 = V 1 = 0,05 L V 1 = 50 ml διαλύματος Δ1 ΙΙΙ. ΑΝΑΜΙΞΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΟΥΣΙΑΣ. Να δειχθεί ότι η σχέση που συνδέει την molarity δύο διαλυμάτων της ίδιας ουσίας, τα οποία αναμιγνύονται, με την molarity του τελικού διαλύματος είναι: Σχηματική αναπαράσταση C 1 V 1 + C 2 V 2 = C 3 V 3 C 1, V 1 + C 2, V 2 ανάμιξη C 3, V 3 n 1 n 2 n τ Διάλυμα Δ1 Διάλυμα Δ2 Διάλυμα Δ3 (τελικό ) Διάλυμα Δ1: molarity C 1 mol/l, όγκος V 1 L, oπότε n 1 = C 1 V 1 ( 1 ). Διάλυμα Δ2: molarity C 2 mol/l, όγκος V 2 L, oπότε n 2 = C 2 V 2 ( 2 ). Διάλυμα Δ3: molarity C 3 mol/l, όγκος V 3 L, oπότε n 3 = C 3 V 3 ( 3 ). Όμως για τα mol της διαλυμένης ουσίας ισχύει : n 3 + n 3 = n 3 C 1 V 1 + C 2 V 2 = C 3 V 3

85 Άσκηση.12. Ποιος όγκος διαλύματος Δ1 ΗΝΟ 3, 0,2 Μ πρέπει να αναμιχθεί με 40 ml διαλύματος Δ2 ΗΝΟ 3, 0,8 Μ, για να προκύψει διάλυμα Δ3 ΗΝΟ 3 0,4 Μ; Έχουμε ανάμιξη διαλυμάτων της ίδιας ουσίας ( ΗΝΟ 3 ). Επομένως ισχύει η σχέση: C 1 V 1 + C 2 V 2 =C 3 V 3 V 3 = V 1 + V 2 C 1 V 1 + C 2 V 2 =C 3 (V 1 + V 2 ) C 1 V 1 + C 2 V 2 =C 3 V 1 + C 3 V 2 C 1 V 1 C 3 V 1 = C 3 V 2 C 2 V 2 (C 1 C 3 )V 1 =(C 3 C 2 )V 2 V 1 = V 1 = V 1 = V 1 = 0,08 L ή 80 ml διαλύματος Δ1. Άσκηση.13. Διάλυμα Η 2 SO 4 όγκου 300 ml, 4 M (Δ1), αναμιγνύεται με 200 ml διαλύματος Η 2 SO 4 2 M (Δ2) και με επί πλέον προσθήκη νερού, προκύπτει τελικά διάλυμα Δ3 όγκου 800 ml. Να υπολογιστεί η % w/v περιεκτικότητα του διαλύματος Δ3. Ar : H=1, O=16, S=32. Τα mol του Η 2 SO 4 στο διάλυμα Δ3 θα είναι : n 3 = n 1 + n 2 ( 1 ) Διάλυμα Δ1: molarity C 1 =4 mol/l, όγκος V 1 =0,3 L. Οπότε n 1 = C 1 V 1 n 1 =4 0,3 n 1 = 1,2 mol Η 2 SO 4 στο Δ1. Διάλυμα Δ2: molarity C 2 =2 mol/l, όγκος V 2 =0,2 L. Οπότε n 2 = C 2 V 2 n 2 =2 0,2 n 2 = 0,4 mol Η 2 SO 4 στο Δ2. Διάλυμα Δ3: Όγκος V 3 =0,8 L, οπότε από την σχέση ( 1 ) θα προκύψει : n 3 = n 1 + n 2 n 3 =1,2 + 0,4 = 1,6 mol Η 2 SO 4 στο διάλυμα Δ3, Για το Η 2 SO 4 : Mr = 1 2 + 1 32 + 16 4 = 98, οπότε : m = n Mr m = 1,6 98 m = 156,8 g Η 2 SO 4. Δηλαδή διάλυμα Δ3 : = x = g Η 2 SO 4 x = 19,6 g Η 2 SO 4. Επομένως το τελικό διάλυμα Δ3 έχει περιεκτικότητα 19,6 % w/v.

86 Άσκηση.14. Ποια η molarity διαλύματος Δ1 ΗΝΟ 3, δεδομένου ότι 400 ml του Δ1, αν αναμιχθούν με 100 ml ενός διαλύματος Δ2 ΗΝΟ 3 2 Μ και αραιώσουμε με Η 2 Ο μέχρι τα 800 ml, προκύπτει τελικό διάλυμα Δ3 0,5 Μ. Έχουμε ανάμιξη διαλυμάτων της ίδιας ουσίας ( ΗΝΟ 3 ). Επομένως ισχύει η σχέση: C 1 V 1 + C 2 V 2 = C 3 V 3 C 1 V 1 = C 3 V 3 C 2 V 2 C 1 V 1 = 0,5 0,8 2 0,1 C 1 V 1 =0,40,2 C 1 V 1 = 0,2 C 1 = C 1 = C 1 = 0,5 Μ. Άσκηση.15. Πόσα g στερεού KOH πρέπει να προσθέσουμε σε 200 ml διαλύματος Δ1 ΚΟΗ 0,4 Μ, ώστε αν στη συνέχεια το προκύπτον διάλυμα αναμιχθεί με 300 ml διαλύματος Δ2 ΚΟΗ 0,2 Μ, να πάρουμε τελικό διάλυμα Δ3 0,8 Μ; Δίνονται Αr : Η=1, Ο=16, Κ=39. Για το ΚΟΗ του τελικού διαλύματος θα ισχύει: n 3 = n 1 + n 2 + n προσθ. n προσθ. = n 3 ( n 1 + n 2 ) n προσθ. = C 3 V 3 ( C 1 V 1 + C 2 V 2 ) n προσθ. = 0,5 0,8 ( 0,4 0,2 + 0,2 0,3 ) n προσθ. = 0,4 ( 0,08 + 0,06 ) n προσθ. = 0,4 0,14 n προσθ. = 0,26 m προσθ. = n Μr m προσθ. = 0,26 56 m προσθ. = 14,56 g ΚΟΗ. Άσκηση.16. Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμείξουμε διάλυμα Δ1 ΝaΟΗ 0,8 M με διάλυμα Δ2 NaOH 0,4 M, για να πάρουμε διάλυμα Δ3 NaOH 0,5 M ; Έχουμε ανάμιξη διαλυμάτων της ίδιας ουσίας ( ΗΝΟ 3 ). Επομένως ισχύει η σχέση: C 1 V 1 + C 2 V 2 =C 3 V 3 V 3 = V 1 + V 2 C 1 V 1 + C 2 V 2 =C 3 (V 1 + V 2 ) C 1 V 1 + C 2 V 2 =C 3 V 1 + C 3 V 2 C 1 V 1 C 3 V 1 = C 3 V 2 C 2 V 2 (C 1 C 3 )V 1 =(C 3 C 2 )V 2 = = = =

87 Ασκήσεις για 1. Διάλυμα ΝaΟΗ 20 % w/v έχει πυκνότητα ρ=1,25 g/ml. Να υπολογιστούν : α. Η molarity του διαλύματος. ( Απ. 5 Μ ) β. Η % w/w περιεκτικότητα. ( 16 % w/w ) Δίνονται Αr: Η=1, Ο=16, Νa=23., 2. Διάλυμα Ca(ΟΗ) 2 0,4 Μ θερμαίνεται οπότε εξατμίζεται ένα μέρος του διαλύτη ( Η 2 Ο ). Το διάλυμα που προκύπτει μετά την εξάτμιση έχει όγκο κατά 20 % μικρότερο, σε σχέση με τον αρχικό όγκο. Ποια η molarity του τελικού διαλύματος; ( Aπ. 0,5 Μ ). 3. Ποια η molarity ( C ) διαλύματος Δ1, ΗΝΟ 3 του οποίου 800 ml, όταν αναμιχθούν με 1200 ml διαλύματος Δ2, ΗΝΟ 3 2 Μ, προκύπτει διάλυμα Δ3, 1,4 Μ; ( Απ. 0,5 Μ ). 4. Πόσα ml διαλύματος Δ1, ΝaΟΗ 1,2 Μ πρέπει να αναμίξουμε με 500 ml διαλύματος Δ2, ΝaΟΗ 0,5 Μ, για να πάρουμε διάλυμα Δ3, ΝaΟΗ 0,8 Μ ; ( Απ. 375 ml ). 5. Πόσα ml διαλύματος Δ1, ΗΝΟ 3 8 % w/v πρέπει να αναμίξουμε με 600 ml διαλύματος Δ2, ΗΝΟ 3 3 % w/v για να πάρουμε διάλυμα Δ3, 5 % w/v ; ( Απ. 400 ml ). 6. Πόσα ml διαλύματος Δ1, Η 3 ΡΟ 4 0,4 Μ πρέπει να αναμίξουμε με 100 ml διαλύματος Δ2, Η 3 ΡΟ 4 0,1 Μ και 200 ml διαλύματος Δ3, Η 3 ΡΟ 4 0,01 Μ, ώστε το τελικό διάλυμα Δ4 που θα προκύψει, να έχει μοριακότητα κατά όγκο 0,2 Μ; ( Απ. 90 ml ). 7. Ορισμένος όγκος V 1, διαλύματος H 2 SO 4 4 Μ αραιώνεται στο δεκαπλάσιο του όγκου του. Από το διάλυμα που προκύπτει παίρνουμε ορισμένο όγκο V 2 και το αραιώνουμε στο τετραπλάσιο του όγκου του. Ποια η molarity του τελικού διαλύματος ( Απ. 0,1 Μ ). 8. Σε 250 ml διαλύματος H 2 SO 4 4,9 % w/v προσθέτουμε 150 ml Η 2 Ο. Από το διάλυμα που προκύπτει, παίρνουμε 40 ml και του προσθέτουμε 2,45 g καθαρό H 2 SO 4, και στη συνέχεια Η 2 Ο μέχρι τα 100 ml. Ποια η molarity του τελικού διαλύματος; (Απ. 0,375 Μ). 9. Σε ένα διάλυμα μιας ουσίας Α με όγκο 200 ml και περιεκτικότητα 4,8 % w/v προσθέτουμε 400 ml διαλύματος της ίδιας ουσίας Α 0,4 Μ. Το τελικό διάλυμα έχει molarity Μ. Ποιο η Μr της ουσίας Α; ( Απ. Μr Α =40 ). 10. 300 ml διαλύματος ΝaΟΗ 20 % w/w και πυκνότητας ρ = 1,2 g/ml αναμιγνύονται με 200 ml διαλύματος ΝaΟΗ 10 % w/v και στο διάλυμα που προκύπτει, προστίθενται V ml Η 2 Ο. Το τελικό διάλυμα έχει molarity 2 M. Πόσα ml Η 2 Ο προσθέσαμε; ( Aπ. 650 ml ). 11. Ένα διάλυμα αμμωνίας ( ΝΗ 3 ) περιέχει διαλυμένη ΝΗ 3 η οποία, σε καθαρή κατάσταση και σε αέρια μορφή, υπό STP, έχει όγκο 28 φορές μεγαλύτερο από τον όγκο του διαλύματος. Ποια η μοριακότητα κατά όγκο ( molarity ) αυτού του διαλύματος; Αr. Η=1, Ν=14. ( Απ. 1,25 Μ ).