ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ 1 ου ΚΕΦ. 1. ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΗ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ- 1 ο ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Το παραπάνω διάγραμμα δείχνει τη συγκέντρωση αντιγόνων και αντισωμάτων ενός ατόμου μετά από φυσική επαφή του με ένα αντιγόνο για 1 η φορά. Ισχύουν οι παρακάτω παρατηρήσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αιτιολόγηση ασκήσεων αυτού του είδους. Η καμπύλη Α αναφέρεται στα αντιγόνα και η καμπύλη Β στα αντισώματα γιατί: I. Προηγείται η εμφάνιση των αντιγόνων της εμφάνισης των αντισωμάτων (πρώτα εισέρχεται ο μικροοργανισμός και μετά παράγονται τα αντισώματα) II. Η μέγιστη συγκέντρωση των αντισωμάτων είναι μεγαλύτερη αυτής των αντιγόνων, διαφορετικά δε θα μπορούσαν να τα εξουδετερώσουν III. Όταν παραχθεί επαρκής ποσότητα αντισωμάτων (t 2 ) τα αντιγόνα εξουδετερώνονται και η συγκέντρωσή τους μηδενίζεται (t 3 ) IV. Η συγκέντρωση των αντισωμάτων (ΣΥΝΗΘΩΣ) δε μηδενίζεται, λόγω μνήμης V. Πρώτα μειώνονται τα αντιγόνα και αφού εξουδετερωθούν μειώνεται η παραγωγή αντισωμάτων λόγω δράσης των Τ κατασταλτικών Επιπλέον t 1 t 2 t 3 Αρχικά, από 0-t 2 Η συγκέντρωση των αντιγόνων αυξάνεται, λόγω ιδανικών για το μικροοργανισμό συνθηκών- μη ύπαρξης αντισωμάτων (1 η Επαφή πρωτογενής ανοσοβιολογική απόκριση)
Τα αντισώματα στην πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση καθυστερούν να παραχθούν γιατί μετά την είσοδο του αντιγόνου: αρχικά ενεργοποιούνται τα μακροφάγα που καταστρέφουν το αντιγόνο και εκθέτουν τμήματά του, κατόπιν ενεργοποιούνται τα Τ βοηθητικά λεμφοκύτταρα τα οποία στη συνέχεια ενεργοποιούν τα Β λεμφοκύτταρα. Τα τελευταία πολλαπλασιάζονται και δίνουν τα πλασματοκύτταρα που παράγουν και εκκρίνουν αντισώματα. Άρα περνάει αρκετό διάστημα από την είσοδο του αντιγόνου μέχρι την παραγωγή αντισωμάτων. (Από τις εικόνες Google)
2. ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ-2 ο ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Το παραπάνω διάγραμμα δείχνει τη συγκέντρωση αντιγόνων και αντισωμάτων ενός ατόμου μετά από επαφή του με ένα αντιγόνο για 2 η φορά. Ισχύουν οι παρακάτω παρατηρήσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αιτιολόγηση ασκήσεων αυτού του είδους. Η καμπύλη Γ αναφέρεται στα αντιγόνα και η καμπύλη Δ στα αντισώματα. Η εμφάνιση των αντιγόνων σχεδόν συμβαδίζει με την εμφάνιση των αντισωμάτων ((θα μπορούσαν να ξεκινούν από μηδενική συγκέντρωση και ένα μικρό χρονικό διάστημα μετά) Τα αντισώματα παράγονται άμεσα με αποτέλεσμα τα αντιγόνα να εξουδετερώνονται η συγκέντρωσή τους μηδενίζεται, χωρίς να προλάβουν να πολλαπλασιαστούν (μόλυνση και όχι λοίμωξη), επομένως το άτομο δεν εμφανίζει συμπτώματα Η μέγιστη συγκέντρωση των αντισωμάτων είναι πολύ μεγαλύτερη αυτής των αντιγόνων (και πολύ μεγαλύτερη αναλογικά από την πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση). Η συγκέντρωση των αντισωμάτων (ΣΥΝΗΘΩΣ) δε μηδενίζεται, λόγω μνήμης Πρώτα μειώνονται τα αντιγόνα και αφού εξουδετερωθούν μειώνεται η συγκέντρωση των αντισωμάτων λόγω δράσης των Τ κατασταλτικών
3. ΕΜΒΟΛΙΟ - 3 ο ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Το διπλανό διάγραμμα αναφέρεται στη συγκέντρωση αντιγόνων (καμπύλη α) και αντισωμάτων (καμπύλη β) σε ένα άτομο μετά από τη χορήγηση εμβολίου. Το άτομο εκδηλώνει πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση, αλλά δεν εκδηλώνει συμπτώματα ασθένειας μια και το εμβόλιο περιέχει νεκρούς ή εξασθενημένους μικροοργανισμούς. που ενεργοποιούν το ανοσοβιολογικό σύστημα χωρίς να προκαλούν ασθένεια. Ισχύουν οι παρακάτω παρατηρήσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αιτιολόγηση ασκήσεων αυτού του είδους. Η συγκέντρωση των αντιγόνων είναι εξ αρχής μεγάλη και ΔΕΝ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙείναι μέγιστη δηλ. τα αντιγόνα μικροοργανισμοί δεν πολλαπλασιάζονται ΠΑΡΟΛΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ. Αυτό είναι ένδειξη ότι οι μικροοργανισμοί είναι το πιθανότερο εξασθενημένοι ή νεκροί, άρα πρόκειται για εμβόλιο Έχουμε πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση και τα αντισώματα στην πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση καθυστερούν να παραχθούν. (βλέπε παραπάνω) Παρατηρούμε ότι μεταβολή της συγκέντρωσης των αντισωμάτων συμπίπτει με το 1 ο διάγραμμα
4. ΟΡΟΣ ΑΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ - 4 ο ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Το διπλανό διάγραμμα αναφέρεται στη συγκέντρωση αντιγόνων (καμπύλη Α) και αντισωμάτων (καμπύλη Β) σε ένα άτομο μετά από τη χορήγηση ορού αντισωμάτων. Το άτομο δεν εκδηλώνει ανοσοβιολογική απόκριση και δεν αποκτά μνήμη. Πρόκειται για παθητική ανοσία μια και χορηγούνται έτοιμα αντισώματ. Αυτά εξουδετερώνουν άμεσα τα αντιγόνα και το άτομο δεν εκδηλώνει συμπτώματα ασθένειας Ισχύουν οι παρακάτω παρατηρήσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αιτιολόγηση ασκήσεων αυτού του είδους. Η συγκέντρωση των αντισωμάτων είναι εξ αρχής μεγάλη, τα αντιγόναμικροοργανισμοί εξουδετερώνονται άμεσα και η συγκέντρωσή τους μηδενίζεται, χωρίς να προλάβουν να πολλαπλασιαστούν Στο τέλος η συγκέντρωση των αντισωμάτων μηδενίζεται αφού στην παθητική ανοσία δεν έχουμε μνήμη Όλα τα παραπάνω διαγράμματα μπορούν να δοθούν ως ασκήσεις ως έχουν ή συνδυαστικά π.χ στο ίδιο διάγραμμα συγκέντρωση αντισωμάτων για πρωτογενή και δευτερογενή απόκριση ή σε διαφορετικά άτομα για το ίδιο αντιγόνο ΕΙΚ.1 ή στο ίδιο άτομο για 2 διαφορετικά αντιγόνα (ΕΙΚ.2) ή να συνδυαστούν με ιντερφερόνες ή Τ κυτταροτοξικά. Στις τελευταίες περιπτώσεις απλά αντιλαμβανόμαστε ότι ο μικροοργανισμός αντιγόνο είναι ιός. (ΕΙΚ.3, ΕΙΚ.4 αντίστοιχα)
ΕΙΚ.1 Συγκέντρωση αντισωμάτων στο Νίκο και τη Μαρία για το ίδιο αντιγόνο Μαρία Νίκος ΕΙΚ.2 Συγκέντρωση αντισωμάτων για 2 είδη αντιγόνων στο ίδιο άτομο ΕΙΚ.3 ΕΙΚ.4