ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΔΡ.ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΒΕΡΕΣΙΕ, ΝΕΥΡΟΛΟΓΟΥ-ΨΥΧΙΑΤΡΟΥ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ ΚΕΝΘΕΑ ΚΑΙ ΜΕΛΟΥΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΝΑΡΚΩΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ, ΣΤΗΝ ΚΙΚΑ ΚΑΣΣΙΝΙΔΟΥ- ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΓΙΑ ΑΛΛΟΥΣ Η 26-Η ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΚΩΝ, ΓΙΑ ΜΑΣ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑΓΜΕΝΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΣΗ: Η 26-η Ιουνίου είναι η Διεθνής Ημέρα κατά των Ναρκωτικών. Τι σημαίνει αυτό για σας: Για άλλους η 26-η Ιουνίου είναι η μέρα κατά των ναρκωτικών για μας, τους εθελοντές του ΚΕΝΘΕΑ κάθε μέρα είναι ταγμένη ενάντια στα Ναρκωτικά. Η μέρα αυτή καθορίστηκε απο τα Ηνωμένα Έθνη το 1987 για να δίνεται περισσότερη έμφαση στον αγώνα αυτ ο που δεν αφορά αποκλειστικά μόνο μια χώρα αλλά ολόκληρη την υφήλιο. Για μας είναι επίσης σταθμός απολογισμού για το έργο που επιτελούμε. Το ΚΕΝΘΕΑ κάθε χρόνο με την ευκαιρία αυτή προκηρύσσει ολόκληρο τον μήνα Ιούνιο ως Μήνα Δραστηριοτήτων ενάντια στις εξαρτήσεις. Φέτος περιλαμβάνονται 35 διαφορετικές δραστηριότητες που αφορούν βιωματικά εργαστήρια, διαλέξεις, αθλητικές και μουσικές εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, εκδόσεις και συναντήσεις. ΕΡΩΤΗΣΗ: Από χρόνια το ΚΕΝΘΕΑ αγωνίζεται για την πρόληψη. Το πρόβλημα όμως συνεχίζει να αυξάνεται και παίρνει συνεχώς άλλες διατάσεις. Πως το σχολιάζετε αυτό; Το πρόβλημα της χρήσης ουσιών εξάρτησης είναι ένα τεράστιο πολυαιτιολογικό και πολυπαραγοντικό πρόβλημα που έρχεται στην επιφάνεια σε μια χώρα σε μια δεδομένη στιγμή, όπου συναντούνται αρκετές κοινωνικές συγκυρίες με τις ουσίες εξάρτησης. Το ΚΕΝΘΕΑ ως φορέας πρόληψης αγωνίζεται όπως ο πρόβλημα γίνει κατανοητό από το κοινωνικό σύνολο στις πραγματικές τους διαστάσεις και κάνει προσπάθειες για την ενεργό εμπλοκή και του τελευταίου πολίτη στην πρόληψη. ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποίες είναι αυτές οι κοινωνικές συγκυρίες που αναφέρετε πιο πάνω; Οι κοινωνικοί παράγοντες που έφεραν στην επιφάνεια το πρόβλημα αυτό υφίστανται και οξύνονται ακόμη περισσότερο. Η κρίση αξιών και η παραβίαση βασικών ανθρωπίνων αρχών και αξιών, η έλλειψη νοήματος στην ζωή των νέων ανθρώπων είναι βασικοί παράγοντες που οδηγούν τους νέους στην αναζήτηση επίλυσης των βαθιών ψυχολογικών και υπαρξιακών τους προβλημάτων και μέσα απο τις ουσίες. Οι τεράστιες αλλαγές που επήλθαν τα τελευταία τριάντα- σαράντα χρόνια έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην δημιουργία 1 / 5
προϋποθέσεων για την ύπαρξη και ανάπτυξη του προβλήματος, τα αποτελέσματα του οποίου φαίνονται σήμερα. ΕΡΩΤΗΣΗ: Τα γεγονότα του 1974 διαδραμάτισαν κάποιο ρόλο στην δι δοση των ναρκωτικών στην Κύπρο; Ένας απο τους πιο βασικούς εσωτερικούς παράγοντες είναι οι κοινωνικό-οικονομικές αλλαγές που έφερε η τουρκική εισβολή, το αίσθημα της ανασφάλειας και του συνεχιζόμενου μόνιμου τραυματικού στρες που βιώνει ολόκληρος ο κυπριακός λαός όλα αυτά τα χρόνια. Με την προσφυγοποίηση του ενός τρίτου του πληθυσμού αναπτύχθηκε αστραπιαία η αστυφιλία και διαφοροποιήθηκε η δομή της κυπριακής οικογένειας, που από τυπικά αγροτικού τύπου οικογένεια μετατράπηκε σε αστικού τύπου καθώς και άλλα φαινόμενα, τα οποία άλλες χώρες βίωσαν σταδιακά για 50-150 χρόνια και είχαν την δυνατότητα να προσαρμοστούν. Για σύντομο χρονικό διάστημα διακόπηκαν οι ανθρώπινες σχέσεις και μειώθηκε ο κοινωνικός έλεγχος που αναπτύχθηκε για χρόνια σε μικρές κοινότητες, βασισμένες σε δεδομένες κοινωνικές δομές, αρχές και αξίες. Η απώλεια ανθρώπινων ζωών, το αίσθημα βίωσης της αδικίας, ο πόνος του χωρισμού απο φιλικά και συγγενικά άτομα, η χαμηλή αυτοεκτίμηση που έφερε η οικονομική δυσπραγία και η αλλαγή του κοινωνικού στάτους ήσαν άλλοι παράγοντες που χαρακτηρίζουν τις προϋποθέσεις αυτές. Επίσης ο αγώνας για επιβίωση και ανάκτησης των χαμένων υλικών αγαθών ώθησε τον κόσμο σε ένα αγώνα εξασφάλισης τους και αυτό οδηγεί στις συνθήκες έντονου ανταγωνισμού, που χαρακτηρίζει το οικονομικό μας μοντέλο σε καταστάσεις άγχους και αποξένωσης. Όπως βλέπουμε όλοι οι παράγοντες αυτοί αναφέρονται στην διεθνή βιβλιογραφία ως βοηθητικοί στην ανάπτυξη του προβλήματος σε μια χώρα και εμείς τους έχουμε. Αν συμπληρώσουμε και μια σειρά εξωτερικούς παράγοντες που κατά την δεκαετία του 1970-1980 εμφανίστηκαν γύρω απο την Κύπρο, όπως ήταν για παράδειγμα ο εμφύλιος πόλεμος στον γειτονικό Λίβανο, που μετάτρεψε την Κύπρο σε διαμετακομιστικό σταθμό παράνομων ουσιών, κυρίως χασίς/μαριχουάνας τότε κατανοούμε όλα αυτά που αναφέραμε πιο πάνω ως συγκυρίες για την εμφάνιση του προβλήματος. Αν μελετήσουμε καλά το πρόβλημα και τις ηλικιακές ομάδες των χρηστών των τελευταίων δέκα χρόνων θα δούμε πως όλοι αυτοί είναι τα παιδία των εφήβων και των νέων ανθρώπων που βίωσαν το πραξικόπημα και την εισβολή του 1974. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πως μπορεί να αντιμετωπισθεί η κατάσταση αυτή; Με παλλαϊκή συστράτευση στον αγώνα της πρόληψης. Πρέπει να εργαστούμε ούτως ώστε οι κοινωνικοί παράγοντες που αναφέραμε πιο πάνω να σταματήσουν να είναι η αιτία για την εμφάνιση και διατήρηση ου προβλήματος. Είναι κοινωνικό και εθνικό μας καθήκον να διατηρήσουμε το ανθρώπινο στις σχέσεις μας και με το προσωπικό μας παράδειγμα να μην προκαλούμε τ α αισθήματα των νέων προωθώντας την αδικία, την ανισότητα και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Από άλλης πλευράς κατανοώντας τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας και την προφύλαξη τους απο τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν στην ζωή να ενταχθούμε συνειδητά στον αγώνα της πρόληψης και να εντάξουμε και τα παιδιά μας σε οργανωμένα προληπτικά προγράμματα. 2 / 5
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι θα κατορθώσουμε με αυτό ως γονείς ; Οι ηθικές αρχές και αξίες με τις οποίες οι δικοί μας γονείς μας γαλούχησαν και μας διαπαιδαγώγησαν δεν είναι σήμερα αρκετές για να διαπαιδαγωγήσουμε εμείς τα δικά μας παιδιά. Εκτός αυτού για την διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας και την δημιουργία στάσεων και πιστεύω για βασικά θέματα της ζωής τους διαδραματιζουν καθοριστικό ρόλο και πολλοί άλλοι ανεξέλεγκτοι εξωτερικοί παράγοντες, που δε υπήρχαν πριν- τα ΜΜΕ, το Ιντερνετ και πολλά άλλα. Είναι γιαυτό που ο σύγχρονος γονιός, εκτός του ότι πρέπει να αφιερώσει χρόνο μαζί με τα παιδιά του για να μεταφέρει τα συναισθήματα του και να στηρίξει ψυχολογικά, πρέπει να τύχει και εκπαίδευσης για απόκτηση βασικών κοινωνικών ικανοτήτων που θα τον βοηθήσουν όπως γίνει καλύτερος γονιός και να επικοινωνεί καλύτερα στο οικογενειακό του περιβάλλον. Ταυτόχρονα πρέπει το παιδί επίσης να ενταχθεί σε ομάδες πρόληψης για να τύχει ανάλογης εκπαίδευσης. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πως εξασφαλίζονται αυτά; Το ΚΕΝΘΕΑ διαθέτει διάφορα προγράμματα και η προσπάθεια μας είναι να επεκταθούν σε ολόκληρη την Κύπρο. Στα προγράμματα αυτά δεν μιλούμε για τις ουσίες. Απλά γίνεται μια σωστή ενημέρωση και πληροφόρηση για τις βλαβερές και εξαρτησιογόνες τους επιδράσεις. Ο στόχος της εκπαίδευσης μας στα Προγράμματα Πρωτογενούς Πρόληψης είναι η ενίσχυση της προσωπικότητας και γο ατσάλωμα της θέλησης για να μείνει κάποιος μακριά απο την χρήση και εξάρτηση. Τα προγράμματα αυτά εφαρμόζονται με βιωματικά εργαστήρια και έχουν στόχο την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και αυτοεικόνας, την απόκτηση ικανοτήτων για προσεκτική ακρόαση των παιδιών μας, την έκφραση συναισθημάτων, την απόκτηση ικανοτήτων αντίστασης στην πίεση των ομότιμων, την σωστή λήψη αποφάσεων, τον έλεγχο του θυμού, την απελευθέρωση απο το άγχος. ΕΡΩΤΗΣΗ: Αυτά τα προγράμματα είναι συνυφασμένα με η Εθνική Στρατηγική; Βεβαίως. Όλα τα Προγράμματα του ΚΕΝΘΕΑ έχουν υποβληθεί και εγκριθεί απο το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρου και το καθένα συμπληρώνει κάποια πτυχή του Σχεδίου Δράσης της Εθνικής Στρατηγικής. ΕΡΩΤΗΣΗ: Εσείς είστε ευχαριστημένος απο το τρόπο που εφαρμόζεται η Εθνική Στρατηγική; Εμείς είμαστε αρκετά ευχαριστημένοι με τον τρόπο που το ΚΕΝΘΕΑ εφαρμόζει το Σχέδιο Δράσης της Εθνικής Στρατηγικής. Εκεί όπου το ΚΕΝΘΕΑ είναι εμπλεκόμενος φορέας με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχει τοποθετηθεί η εφαρμογή είναι πιστή. Όταν κάποιος αναλογιστεί πως αυτό γίνεται απο εθελοντές, τότε η προσφορά αυτή αποκτά μεγαλύτερη αξία. Εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια στους ακούραστους αυτούς εθελοντές που 3 / 5
προσφέρουν χρόνο, κόπο και γνώσεις και εφαρμόζουν τα διάφορα προγράμματα. ΕΡΩΤΗΣΗ : Πως μπορεί κάποιος να ενταχθεί τα προγράμματα αυτά: Αυτό είναι πολύ απλό. Μόνο ένα τηλεφώνημα στο ΚΕΝΘΕΑ 24 53 18 18 και η δήλωση πως υπάρχει ομάδα απο τουλάχιστον 10 άτομα και αφού γίνει ο ανάλογος προγραμματισμός και συνεννόηση για τον χρόνο και χώρο αρχίζει η διεξαγωγή τους. Η προσφορά είναι Δωρεάν, παρόλο που το ΚΕΝΘΕΑ καταβάλει τα έξοδα στους εθελοντές διευκολυντές. ΕΡΩΤΗΣΗ: Αν κάποιος γονιός ή νέος έχει πρόβλημα που μπορεί να απευθυνθεί; Υπάρχουν αρκετές υπηρεσίες του Κυβερνητικού τομέα και του ΚΕΝΘΕΑ, που μπορεί κάποιος να απευθυνθεί γα βοήθεια. Για οποιονδήποτε θέμα γύρω απο τις ουσιοεξαρτήσεις λειτουργεί η Άμεση Ανταπόκριση του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου. 1410 - Αν υπάρχει πρόβλημα εφήβων μπορεί κάποιος να απευθυνθεί στον ΠΕΡΣΕΑ τηλ 1456. - Αν υπάρχει θέμα αποτοξίνωσης απο ηρωίνη μπορεί να απευθυνθεί στην ΑΝΩΣΗ τηλ:(+357) 25 30 53 33. - Αν υπάρχει πρόβλημα εξάρτησης απο αλκοόλ ή άλλες νόμιμες ουσίες στην ΘΕΜΕΑ. - Αν υπάρχει πρόβλημα απεξάρτησης μπορεί να απευθυνθεί στο Θεραπευτικό Σπίτι ΠΥΞΙΔΑ τηλ:(+357) 22 46 56 16 Πιο κάτω παρατίθενται όλα τα τηλέφωνα των προσφερομένων υπηρεσιών του ΚΕΝΘΕΑ ΚΕΝΘΕΑ(+357) 24 53 18 18 ΑΝΟΙΚΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ «Η ΤΟΛΜΗ» ΛΑΡΝΑΚΑ (+357) 24 53 22 08 (+357) 99 455 874 ΛΕΥΚΩΣΙΑ (+357) 22 68 19 87 (+357) 99 83 56 07 ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ 4 / 5
ΒΕΡΑ ΠΑΪΣΗ ΠΑΦΟΣ (+357) 99 40 51 11 ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΛΕΜΕΣΟΥ (+357) 99 403 606 ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ (+357) 99 83 56 07 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΙΔΑΛΙΟΥ (+357) 99 91 35 92 ΚΙΝΗΤΗ ΜΟΝΑΔΑ ΘΗΣΕΑΣ (+357) 99 45 15 67 ΑΝΟΙΚΤΗ ΓΡΑΜΜΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 1410 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ 5 / 5