ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗ «On line Οµάδες Κοινωνικής ικτύωσης» ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ» ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΘΗΝΑ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΙΟΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΘΕΟ ΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΧΑΡΗΣ ΘΕΟ ΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΕΣΠΟΙΝΑ ΜΟΥΤΖΟΥΡΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΑΝ ΡΙΑΝΑ ΤΣΒΕΤΚΩΦ ΓΚΟΡΑΝ ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ 2011
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 2 ABSTRACT... 2 ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙ ΙΑ... 3 Key Words... 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΟΜΑ ΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΙΚΤΥΩΣΗΣ... 5 1.1. Ορισµός... 5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΧΡΗΣΗΣ... 5 2.1. Facebook... 5 2.2. Twitter... 6 2.3. Youtube... 7 2.4. Greeklish... 7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΧΡΗΣΗΣ... 8 3.1. Θετικές Επιπτώσεις... 8 3.2. Αρνητικές Επιπτώσεις... 8 3.3. Συµβουλές για ασφαλή χρήση των Ο.Κ..... 9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ... 10 4.1. Στατιστικά Αποτελέσµατα της Έρευνας... 10 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ... 13 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ... 14 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 17 1
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η εργασία που πραγµατοποιήθηκε από τους µαθητές της Α Λυκείου του Γενικού Λυκείου Αριστοµένη, σκοπό είχε να µελετήσει και να καταγράψει τη συχνότητα χρήσης των on line Οµάδων Κοινωνικής ικτύωσης από παιδιά του ηµοτικού Γυµνασίου και Λυκείου του Αριστοµένη. Επίσης µελετήθηκαν και καταγράφηκαν τόσο τα πλεονεκτήµατα όσο και τα µειονεκτήµατα κίνδυνοι των οµάδων αυτών και δηµιουργήθηκε ένα σύνολο απλών κανόνων ασφαλούς χρήσης τους τόσο για τους γονείς όσο και για τα ανήλικα παιδιά. ABSTRACT This project was conducted by the students of the first grade of Aristomenis high school, in order to study the frequency of using the on-line Network Groups especially for the pupils of Aristomenis preliminary, secondary and high school. Advantages and disadvantages were highlighted and a set of rules concerning little children and their parents was set in order to use securely these groups. 2
ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙ ΙΑ Facebook Twitter Youtube Κίνδυνοι Τρόποι Αντιµετώπισης Key Words Facebook Twitter Youtube Dangers Rules 3
ΠΡΟΛΟΓΟΣ On line Οµάδες Κοινωνικής ικτύωσης (Ο.Κ..) είναι το σύνολο των ατόµων που συναντούνται ηλεκτρονικά, µέσω διαδικτύου, µε σκοπό να επεξεργαστούν δεδοµένα, να δηµιουργήσουν φιλίες, να συµµετάσχουν σε διάφορα γεγονότα και εκδηλώσεις, να ενηµερωθούν και να ενηµερώσουν καθώς και να ψυχαγωγηθούν. Σήµερα πολλά παιδιά χρησιµοποιούν σε µεγάλο βαθµό αυτές τις οµάδες, και αξίζει να σηµειωθεί ότι ολοένα και µικρότερες ηλικίες συµµετέχουν σε αυτές. Τις χρησιµοποιούν για να δικτυωθούν, κυρίως µέσω του Facebook, που φαίνεται να είναι η οµάδα µε τη µεγαλύτερη απήχηση στις ηλικίες αυτές. Το fb (Facebook) είναι ουσιαστικά η «νέα µόδα» που έχει κατακλύσει τους νέους. Τα παιδιά δηµιουργούν λογαριασµούς όχι απαραίτητα για την ενηµέρωση τους αλλά για να κάνουν «φίλους» τα ίδια άτοµα που συναντούν κάθε µέρα στο σχολείο ή τη γειτονιά τους. Ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι πολλά παιδιά κάνουν δεκτά τα αιτήµατα φιλίας και από χρήστες που δεν γνωρίζουν ή ακόµα προσκαλούν άτοµα που δεν γνωρίζουν να γίνουν διαδικτυακοί φίλοι, απλά και µόνο για να αυξηθεί ο αριθµός των ατόµων που εµφανίζονται ως φίλοι στο λογαριασµό τους. Στην εργασία που ακολουθεί σκοπός είναι να αναδειχθεί η µεγάλη σηµασία των on-line Οµάδων Κοινωνικής ικτύωσης στους νέους, να επισηµανθούν οι κίνδυνοι που µπορεί να διατρέχουν αλλά και να προταθούν τρόποι για την ασφαλή χρήση των οµάδων αυτών. 4
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΟΜΑ ΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΙΚΤΥΩΣΗΣ 1.1. Ορισµός Οι οµάδες κοινωνικής δικτύωσης (Ο.Κ..) στοχεύουν στη δηµιουργία on-line κοινοτήτων από ανθρώπους µε κοινά ενδιαφέροντα και δραστηριότητες. Έχουν γίνει ιδιαιτέρως δηµοφιλείς στις µέρες µας στους νέους και όχι µόνο. Οι υπηρεσίες αυτές λειτουργούν κυρίως στο ιαδίκτυο προσφέροντας πολλαπλούς τρόπους επικοινωνίας στους εγγεγραµµένους χρήστες τους και συνήθως προϋποθέτουν τη δηµιουργία προσωπικών προφίλ των χρηστών. Οι χρήστες των υπηρεσιών αυτών µπορούν να δηµοσιοποιούν και να µοιράζονται προσωπικές πληροφορίες µε άλλες οµάδες χρηστών, όπως π.χ. θέµατα σχετικά µε τα χόµπι τους, την εργασία τους, τις προτιµήσεις τους, τα αγαπηµένα τους πρόσωπα, κ.α. µέσα από το προσωπικό τους προφίλ, αλλά και υπό µορφή µηνυµάτων, φωτογραφιών, βίντεο, κ.ο.κ. Αναµφίβολα οι Ο.Κ.. αποτελούν µία νέα µορφή επικοινωνίας, ταυτόχρονα όµως προσδίδουν και µια καινούργια διάσταση στην έννοια του προσωπικού χώρου, δηµιουργώντας σοβαρές ανησυχίες για παραβίαση της ιδιωτικότητας των χρηστών τους, των οποίων τα προσωπικά δεδοµένα δηµοσιοποιούνται στο ιαδίκτυο µε πρωτοφανή τρόπο και ποσότητα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΧΡΗΣΗΣ 2.1. Facebook Για να κάνει κάποιος εγγραφή στο Facebook, το µόνο που απαιτείται είναι να διαθέτει λογαριασµό e-mail. Όλα τα υπόλοιπα στοιχεία που του ζητούνται (Ονοµατεπώνυµο, Φύλλο και Ηµεροµηνία Γέννησης) µπορούν να είναι είτε πραγµατικά είτε όχι. Στη συνέχεια ο χρήστης µπορεί να αναζητήσει άτοµα που ίσως γνωρίζει και διαθέτουν ήδη λογαριασµό, να γίνει µέλος σε διάφορες οµάδες και να ανεβάσει φωτογραφίες, βίντεο ή και µηνύµατα που αφορούν είτε τον ίδιο είτε οποιοδήποτε άλλο άτοµο. 5
Οι Έλληνες χρήστες του facebook προσεγγίζουν το 1,5 εκατοµµύριο, ενώ ο αριθµός των χρηστών παγκοσµίως έχει ξεπεράσει τα 800 εκατοµµύρια. Το νούµερο αυτό ισοδυναµεί µε τον αριθµό των χρηστών που είχε ολόκληρο το παγκόσµιο διαδίκτυο (internet) το 2004!. Στην εικόνα που φαίνεται παρακάτω εµφανίζονται οι αριθµοί των χρηστών για διάφορες χώρες. Πρώτη σε αριθµό χρηστών είναι οι Η.Π.Α., ενώ τελευταία εµφανίζεται η Ιρλανδία µε µόνο 4.3 εκατοµµύρια χρήστες. Η Ελλάδα φυσικά δεν εµφανίζεται στην εικόνα αυτή αφού ο αριθµός των χρηστών της είναι (σχετικά) µικρός. Εικόνα 1. Αριθµός χρηστών Facebook σε διάφορες χώρες. 2.2. Twitter Ο χαρακτήρας του twitter είναι περισσότερο ενηµερωτικός. Οι χρήστες «ακολουθούν» (follow) κάποιον ή κάποιους άλλους χρήστες που έχουν επιλέξει και τους ενδιαφέρει να ενηµερώνονται για το περιεχόµενο των αναρτήσεων τους. Τα µηνύµατα στο 6
twitter (tweets) είναι µικρά (µέχρι 140 χαρακτήρες) και οι followers ενηµερώνονται πως κάποιος έχει κάνει µια καινούργια δηµοσίευση. Ο αριθµός των Ελλήνων ενεργών χρηστών πλησιάζει τις 85.000 και αυξάνεται συνεχώς. Ο παγκόσµιος αριθµός των χρηστών του ανέρχεται στα 50 εκατοµµύρια ενώ τα καθηµερινά tweets φτάνουν τα 250 εκατοµµύρια την ηµέρα!. 2.3. Youtube Η τελευταία Ο.Κ.. που εξετάζουµε είναι το Youtube. Έχει αρκετά διαφορετικό χαρακτήρα από τις άλλες δύο, αφού αφορά µόνο σε αναρτήσεις βίντεο. Μόνο οι εγγεγραµµένοι χρήστες µπορούν να αναρτήσουν ή να σχολιάσουν κάποιο βίντεο, ενώ όλα τα βίντεο που έχουν καταχωρηθεί στη βάση δεδοµένων του Youtube, µπορεί να τα δει οποιοσδήποτε χρήστης του διαδικτύου. Οι ενεργοί χρήστες του Youtube στην Ελλάδα ανέρχονται στις 340.000. 2.4. Greeklish Τα greeklish είναι µια νέα µορφή γραφής στον υπολογιστή ή το κινητό η οποία έχει ιδιαίτερη απήχηση στους νέους. Όταν κάποιος γράφει σε greeklish γράφει ελληνικά µε λατινικούς χαρακτήρες. Για παράδειγµα geia sou kalimera ti kaneis. Με αυτό τον τρόπο οι νέοι πληκτρολογούν πιο γρήγορα αφού δε χρειάζεται να βάζουν τόνους ή να νοιάζονται για την ορθογραφία. Από την άλλη όµως πολλοί υποστηρίζουν ότι µε αυτό τον τρόπο γραφής η γλώσσα απλουστεύεται, χάνει την οµορφιά και ιδιαιτερότητα της, οι νέοι ξεχνούν την ορθογραφία και κινδυνεύουν να ξεχάσουν στο τέλος τα ίδια τα ελληνικά. Θεωρούµε ότι θα πρέπει να γίνει προσπάθεια περιορισµού αυτού του φαινοµένου, µέσω διαφηµιστικών όπως αυτού των Ράδιο Αρβύλα µε τίτλο Greeklish No more και µε ενηµέρωση τον νέων παιδιών στο σχολείο στα µαθήµατα της Πληροφορικής και των Νέων Ελληνικών. Άλλωστε, όπως είπαν και οι ίδιοι πρωταγωνιστές του διαφηµιστικού: «ένα από τα λίγα πράγµατα που µας έχουν αποµείνει και για το οποίο µπορούµε να είµαστε υπερήφανοι στη χώρα αυτή είναι η γλώσσα µας». 7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΧΡΗΣΗΣ 3.1. Θετικές Επιπτώσεις Τα άτοµα που χρησιµοποιούν τις Ο.Κ.. έχουν τη δυνατότητα επικοινωνίας µε χρήστες από όλο τον κόσµο. Με τον τρόπο αυτό έρχονται σε επαφή µε πολλούς διαφορετικούς πολιτισµούς, έχουν τη δυνατότητα διεύρυνσης των γνώσεων και των πνευµατικών τους οριζόντων. Επιπρόσθετα οι οµάδες αυτές ευνοούν τη δηµιουργία µεγάλης ποικιλίας κοινωνικών δεσµών, εφόσον στο διαδίκτυο σερφάρουν άτοµα από διαφορετικές χώρες, κοινωνίες, πολιτισµούς και µε διαφορετικές συνήθειες και χαρακτηριστικά. Συµβάλουν στην αναζήτηση και ανεύρεση περιεχοµένου (φωτογραφίες, βίντεο) στο οποίο οι χρήστες δε θα µπορούσαν να έχουν πρόσβαση µε διαφορετικό τρόπο. Παρέχουν άµεση ενηµέρωση για οτιδήποτε συµβαίνει στον κόσµο, εφόσον οι ειδήσεις µεταδίδονται µεταξύ των χρηστών του διαδικτύου από τη µια άκρη της γης στην άλλη, σε ελάχιστο χρόνο. Ακόµη τα άτοµα αυτά µπορούν να έχουν εύκολη πρόσβαση σε ψυχαγωγικό περιεχόµενο από το σπίτι µέσω παρακολούθησης κάποιου βίντεοκλιπ και µέσω της ενασχόλησης µε εφαρµογές ψυχαγωγικού χαρακτήρα όπως τα παιχνίδια. Τέλος οι χρήστες µπορούν να ανεβάσουν φωτογραφίες δικές τους αλλά και φίλων τους, εφόσον έχουν την άδεια τους. Τις φωτογραφίες αυτές µπορούν να τις δουν άτοµα που έχουν επιλέξει ως φίλους. 3.2. Αρνητικές Επιπτώσεις Οι Ο.Κ.. δεν έχουν µόνο θετικές αλλά και αρνητικές συνέπειες. Πολλοί χρήστες χρησιµοποιούν ψευδή ή ελλιπή στοιχεία για τη δηµιουργία λογαριασµών. Έτσι καλυπτόµενοι πίσω από µία ψεύτικη ταυτότητα µπορούν να παρενοχλούν άλλους χρήστες είτε εκφραστικά, είτε σεξουαλικά όπως πολλάκις έχει αποδειχθεί. Επιπλέον κάποιος µπορεί να χρησιµοποιήσει την ανωνυµία του για να σπείρει διχόνοια ή να εκδικηθεί κάποιον για οποιοδήποτε λόγο. Ακόµα ως ηλεκτρονικός σχολικός εκφοβισµός, ορίζεται η χρήση πληροφοριών και µέσων επικοινωνίας από ένα παιδί ή έφηβο ή µία οµάδα παιδιών ή εφήβων που, µε επαναλαµβανόµενα εχθρική συµπεριφορά, επιδιώκουν να βλάψουν 8
κάποιον συνοµήλικο τους απειλώντας, παρενοχλώντας, χλευάζοντας, συκοφαντώντας τον ή αποκλείοντάς τον κοινωνικά. Ακόµα, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις µέχρι και απόλυσης λόγω δυσµενών δηµοσιεύσεων σε κάποια Ο.Κ.. Η παρακάτω εικόνα (γελοιογραφία;;;) το σχηµατοποιεί: Εικόνα 2. Σηµεία της κοινωνικής δικτύωσης της εποχής µας. Σε ελεύθερη µετάφραση: «Είµαι άνεργος λόγω ηλίθιας δηµοσίευσης µου στην ιστοσελίδα µου στο facebook» «Κι εγώ!» «Εγώ δηµοσιοποίησα ένα ντροπιαστικό βίντεο» 3.3. Συµβουλές για ασφαλή χρήση των Ο.Κ.. Παιδιά Το παιδί που θέλει να γίνει µέλος στις Ο.Κ.., αρχικά θα πρέπει να ενηµερωθεί για αυτές και ιδιαίτερα για τους κινδύνους που επιφυλάσσουν. Με σκοπό την αποφυγή κινδύνων θα ήταν συνετό να κάνει φίλους µόνο άτοµα που γνωρίζει, να µην επιτρέπει σε όλους την ελεύθερη πρόσβαση στα προσωπικά του στοιχεία αλλά και να µην δηµοσιοποιεί φωτογραφίες / βίντεο και πληροφορίες της ιδιωτικής του ζωής. Απαραίτητη βέβαια θα ήταν και η επίβλεψη από τους γονείς και ιδιαίτερα σε παιδιά µικρής ηλικίας που χρησιµοποιούν τα δίκτυα αυτά. 9
Γονείς Σε περίπτωση που ένα παιδί επιθυµεί να δηµιουργήσει προφίλ σε κάποια Ο.Κ.., οι γονείς καλό θα ήταν να είναι ενηµερωµένοι αρχικά για το τι ακριβώς είναι µία τέτοια οµάδα. Επίσης, θα πρέπει να συζητήσουν µε το παιδί τους για τους κινδύνους που υπάρχουν κυρίως από άτοµα που δεν γνωρίζει αλλά του ζητούν να γίνουν «φίλοι» ή να συνοµιλήσουν µε αυτό. Σε περίπτωση που δεχθεί κάποιο προσβλητικό σχόλιο ή κυρίως του ζητηθεί να συναντήσει κάποιο άτοµο που δεν γνωρίζει, αρχικά θα πρέπει να ενηµερώσει τον γονέα και έπειτα να αποκλείσει το άτοµο αυτό. Επιπλέον καλό θα ήταν να επιβλέπει τις συνοµιλίες του ανήλικου παιδιού του, καθώς και τις ιστοσελίδες που αυτό επισκέπτεται. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 4.1. Στατιστικά Αποτελέσµατα της Έρευνας Μετά από έρευνα µε χρήση ερωτηµατολογίου που διανεµήθηκε στους µαθητές του ηµοτικού, Γυµνασίου και Λυκείου του Αριστοµένη (σύνολο 50 άτοµα) καταγράφηκαν τα ακόλουθα στοιχεία: ηµογραφικά Στοιχεία: 29 Γυναίκες, 21 Άνδρες. Ηλικίες: 6 άτοµα από 8-12, 24 άτοµα από 13 15 και 20 άτοµα από 16 18 ετών. Η πλειοψηφία των παιδιών που ερωτήθηκαν διαµένουν στο Στρέφι, ακολουθεί το χωριό Στέρνα, τα υπόλοιπα χωριά της γύρω περιοχής και τέλος ο Αριστοµένης. Στην ερώτηση αν κατέχετε υπολογιστή, 40 άτοµα (80%) απάντησε Ναι, ενώ 10 άτοµα (20%) Όχι. 41 άτοµα (82%) έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, ενώ το 9 (18%) δεν έχει. Από τα άτοµα που έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, οι 31 (76%) έχουν από το σπίτι τους, ενώ 12 (29%) και από το κινητό. Οι υπόλοιποι ερωτηθέντες έχουν πρόσβαση, είτε από το σχολείο, είτε από internet café, είτε από κάπου αλλού. Για τις ώρες χρήσης του υπολογιστή, η πλειοψηφία χρησιµοποιεί τον υπολογιστή από 0 3 ώρες ηµερησίως, ενώ οι υπόλοιποι από 4 ώρες και πάνω. 10
Για την εβδοµαδιαία χρήση του υπολογιστή καταγράψαµε τα εξής: οι 30 χρησιµοποιούν τον υπολογιστή κάθε µέρα, ενώ οι υπόλοιποι από 1 έως 3 φορές. Οι 18 από τους 41 (44%) χρησιµοποιούν το internet µόνο για να συνδεθούν στο Facebook, ενώ οι υπόλοιποι τόσο για ψυχαγωγία, όσο για ενηµέρωση και επικοινωνία. Από το αρχικό δείγµα (50 ατόµων), Οι 37 (74%) απάντησαν ότι έχουν λογαριασµό στο fb, ενώ µόνο οι 13 (26%) ότι δεν έχουν. Τα άτοµα που έχουν λογαριασµό στο Twitter ή στο Youtube είναι σηµαντικά λιγότερα, µόλις 10 στους 50 (ποσοστό 20%). Από τα άτοµα που έχουν λογαριασµό στο Facebook 9 απάντησαν ότι δεν έχουν µόνο ένα προφίλ, αλλά περισσότερα (µέγιστος αριθµός 24 προφίλ!!!!) Η συχνότητα επίσκεψης στους λογαριασµούς τους (εβδοµαδιαίως) κυµαίνεται από κάθε µέρα (62%), µέχρι µία φορά το µήνα (11%). Ο αριθµός των γονέων οι οποίοι γνωρίζουν ότι τα παιδιά τους έχουν τέτοιο λογαριασµό είναι 35 από τους 37 (ποσοστό 95%). Λίγοι γονείς επιβλέπουν τα παιδιά τους κατά τη διάρκεια που χρησιµοποιούν το λογαριασµό τους (27%), ενώ γνωρίζουν γενικά από υπολογιστές περίπου οι µισοί (49%). Ο αριθµός των γονέων που έχουν λογαριασµό οι ίδιοι σε µία τέτοια οµάδα είναι οι µισοί (19 από τους 37). Για τα στοιχεία του προφίλ, 28 παιδιά έχουν δώσει το πραγµατικό τους ονοµατεπώνυµο (76%), και ένα ποσοστό 22% έχει κοινοποιήσει τον κωδικό πρόσβασης του και σε τρίτο άτοµο. Στοιχεία τους όπως η διεύθυνση και τηλέφωνο είναι ορατά σε όλους τους χρήστες της οµάδας για ένα µικρό ποσοστό (16%). Το 95% των παιδιών ανέφεραν ότι ανεβάζουν φωτογραφίες / βίντεο τους στις σελίδες αυτές. Οι «φίλοι» των παιδιών στις οµάδες αυτές είναι από 0 έως 500 και άνω, µε το µεγαλύτερο ποσοστό (46%) να έχει φίλους στην οµάδα των 201 500 φίλων. Ένα αρκετά µεγάλο ποσοστό των παιδιών (35%) αποδέχεται ή κάνει αιτήµατα φιλίας από άτοµα που δεν γνωρίζει. Συνοµιλούν όµως µε άτοµα που δεν γνωρίζουν µόνο οι 14 (38%). 11
Στην ερώτηση αν έχουν συναντηθεί ποτέ µε άτοµο που δεν γνωρίζουν, περίπου οι µισοί (49%) απάντησαν Ναι. Το 35% απάντησε πως παρόλο που δεν έχει συναντήσει κάποιον που δεν γνωρίζει, αν του ζητηθεί, θα το κάνει. 12
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Συµπερασµατικά, οι Ο.Κ.. είναι η νέα µόδα της εποχής στην οποία δεν µπορούν να αντισταθούν οι νέοι. Ο αριθµός των χρηστών όλων των οµάδων αυτών αυξάνεται σηµαντικά καθηµερινώς, ενώ πολύ χρήστες βρίσκουν πλέον τις οµάδες αυτές ως µοναδική πηγή ενηµέρωσης και ψυχαγωγίας. εν είναι λίγα τα παραδείγµατα όπου χρήστες δηµοσιοποίησαν τη σχέση τους ή το χωρισµό τους πρώτα στις οµάδες αυτές και µετά στους φίλους τους / οικογένεια τους. Η µεγάλη απήχηση των οµάδων αυτών στους νέους και ιδιαίτερα στα παιδιά χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, αφού τα τελευταία είναι και τα πιο επιρρεπή σε κινδύνους που αφορούν κυρίως την παραπλάνηση τους ή την παρενόχληση τους από επιτήδειους, ή και την προσβολή της προσωπικότητας τους µέσω βίντεο ακατάλληλου περιεχοµένου. Για το λόγο αυτό η οµάδα µας θεωρεί µέγιστης σηµασίας την σωστή ενηµέρωση τόσο των µαθητών όσο και των γονέων τους για την ορθή χρήστη των Ο.Κ.. αλλά και του διαδικτύου γενικότερα. Η ορθή και λελογισµένη χρήση του διαδικτύου µέσα από ένα σύνολο κανόνων ασφαλούς χρήσης θωρακίζουν και προστατεύουν τα παιδιά που το χρησιµοποιούν, αλλά και τους περισσότερους γονείς που δεν διαθέτουν τις εξειδικευµένες γνώσεις ώστε να προφυλάξουν τα παιδιά τους από τους κινδύνους που υπάρχουν στον κυβερνοχώρο. Για άλλη µια φορά η σωστή ενηµέρωση και η προφύλαξη είναι οι καλύτεροι σύµµαχοι ώστε να µην πέσει κανένα παιδί θύµα οποιουδήποτε προσπαθεί να το προσεγγίσει µε σκοπό να το βλάψει. 13
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Οι ερωτήσεις που ακολουθούν αφορούν τη χρήση των on-line Οµάδων Κοινωνικής ικτύωσης (π.χ. Facebook, Twitter, Youtube) από τους µαθητές του ηµοτικού, Γυµνασίου και Λυκείου του Αριστοµένη. 1. Φύλο Άνδρας Γυναίκα 2. Ηλικία 8-12 13-15 16-18 3. Τόπος κατοικίας Αριστοµένη Στρέφι Στέρνα Άλλο.. 4. Έχετε υπολογιστή; 5. Έχετε πρόσβαση στο Internet; Αν ναι από πού; Σχολείο Σπίτι Internet cafe Κινητό Άλλο. 6. Πόσες ώρες χρησιµοποιείτε τον υπολογιστή ηµερησίως; 0-3 4-5 6-9 9-. 7. Πόσο συχνά χρησιµοποιείτε το Internet εβδοµαδιαίως; 1 φορά 2 φορές 3 φορές Σχεδόν κάθε µέρα 8. Για ποίους λόγους χρησιµοποιείτε κυρίως το Internet; Ψυχαγωγία Ενηµέρωση Επικοινωνία Μόνο για Facebook 9. Έχετε λογαριασµό στο Facebook; 10. Έχετε λογαριασµό στο Twitter; 11. Έχετε λογαριασµό στο Youtube; Αν έχετε απαντήσει Όχι στις τελευταίες τρεις ερωτήσεις, ευχαριστούµε για το χρόνο σας!! 12. Έχετε περισσότερους από 1 λογαριασµούς σε κάποια οµάδα από τις παραπάνω; Αν ναι πόσους; Ναι. Αριθµός:.. Όχι 14
13. Πόσο συχνά χρησιµοποιείτε κάποιον από τους λογαριασµούς σας εβδοµαδιαίως; Κάθε µέρα Κάθε δύο µέρες Μία φορά την εβδοµάδα Μία φορά το µήνα 14. Οι γονείς σας γνωρίζουν ότι έχετε τέτοιο λογαριασµό; 15. Σας επιβλέπουν όταν τους χρησιµοποιείτε; 16. Οι γονείς σας γνωρίζουν από υπολογιστές; 17. Γνωρίζετε αν έχουν οι ίδιοι έναν τέτοιο λογαριασµό (Facebook, Twitter, Youtube); 18. Έχετε δώσει το πραγµατικό σας ονοµατεπώνυµο στο λογαριασµό σας; 19. Τον κωδικό πρόσβασης σας τον γνωρίζουν άλλοι; 20. Προσωπικά σας στοιχεία όπως τηλέφωνο / διεύθυνση είναι ορατά σε όλους; 21. Ανεβάζετε φωτογραφίες/ βίντεο στους λογαριασµούς αυτούς; 22. Πόσους φίλους έχετε περίπου; 23. Κάνετε φίλους άτοµα που δεν γνωρίζετε; 24. Συνοµιλείτε µε άτοµα που δεν γνωρίζετε; 25. Έχετε συναντηθεί µε άτοµο που γνωρίσατε µέσω αυτών των οµάδων; 26. Αν όχι, θα το κάνατε; 27. Έχετε δεχθεί ενοχλητικά µηνύµατα από άλλους χρήστες; 28. Θα ενηµερώνατε τους γονείς σας αν κάποιος σας ενοχλούσε; 29. Έχετε παίξει κάποιο από τα παιχνίδια που διαφηµίζονται; 15
30. Σας έχει ζητηθεί νούµερο πιστωτικής κάρτας; 31. Αν ναι, τον έχετε δώσει; 32. Πιστεύετε ότι χρησιµοποιώντας αυτές τις οµάδες κάνετε περισσότερους πραγµατικούς φίλους; 33. Πιστεύετε ότι χρησιµοποιώντας αυτές τις οµάδες χάνετε τους πραγµατικούς φίλους; Σας ευχαριστούµε για το χρόνο σας 16
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Ράδιο Αρβύλα, διαφηµιστικό µήνυµα σε τηλεόραση και ραδιόφωνο. 2. Το µέγεθος του Facebook ίσο µε ολόκληρο το internet του 2004 (και άλλες ανούσιες αλλά ψαρωτικές συγκρίσεις), http://www.freeweird.com/2011/10/facebook-big-entireinternet-2004.html 3. Σχεδόν 3 εκατοµµύρια Ελληνες βρίσκονται στο Facebook, http://forexample22.blogspot.com/2011/01/3-facebook.html 4. Twitter: x3 νέοι χρήστες και 250 εκ. tweets την ηµέρα, http://www.pestaola.gr/twitter- 250-million-tweets-daily/ 5. Εφηµερίδα Ηµερησία (Ηλεκτρονική έκδοση). Τwitter: Ραγδαία αύξηση του αριθµού των Ελλήνων χρηστών, http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=14049&subid=2&pubid=99731170 6. Εφηµερίδα Πρώτο Θέµα (ηλεκτρονική έκδοση). 1,5 εκατ. Έλληνες είναι ενεργοί χρήστες στο Facebook, http://www.protothema.gr/technology/article/?aid=151745 17