Ημερομηνία 25/11/2016 Μέσο mobile.in.gr Συντάκτης Link http://mobile.in.gr/category/interviews/article/1500117081 Ποιος είναι ο λογοτέχνης αστυνομικός που γράφει σε Εxcel και δανείζεται το επώνυμο της γυναίκας του; 25/11/2016 15:19 Συνεντεύξεις Ο πολυβραβευμένος νορβηγός συγγραφέας -και πρώην αστυνομικός- Jοrn Lier Horst βρέθηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα, καλεσμένος των εκδόσεων Διόπτρα. Το in.gr είχε την ευκαιρία να τον συναντήσει και να τον ανακρίνει, αποσπώντας πολλές και πολύτιμες πληροφορίες... Ο Jοrn Lier Horst εργάστηκε ως αστυνομικός στο Λάρβικ από το 1995 έως το 2013. Το πρώτο του αστυνομικό μυθιστόρημα με τίτλο Key Witness και πρωταγωνιστή τον διάσημο -πλέον- ήρωά του Βίλιαμ Βίστιν, βασίστηκε σε πραγματική υπόθεση δολοφονίας που αντιμετώπισε ο Horst ως αστυνομικός. Συναντήσαμε το συγγραφέα το πρωί της Πέμπτης 24/11 στον 5ο όροφο των
Public Συντάγματος (με αφορμή την παρουσίαση του πρώτου βιβλίου που κυκλοφορεί στα ελληνικά, Έγκλημα στα Φιόρδ) και πριν ξεκινήσουμε τη συνέντευξη μάς αποκάλυψε πως η μοναδική που φορά που έχει βρεθεί ξανά στην Ελλάδα ήταν στο ταξίδι του μέλιτος με τη σύζυγό του στην Κρήτη πριν από αρκετά χρόνια. Παράλληλα, ζητώντας τη γνώμη του για την ελληνική πρωτεύουσα, ο Horst δήλωσε εντυπωσιασμένος από την επίσκεψή του στην Ακρόπολη, τον ηλιόλουστο, ζεστό καιρό (άφησε μια παγωμένη Νορβηγία με θερμοκρασία 2 βαθμούς Κελσίου), τους δεκάδες αστυνομικούς που είδε στους δρόμους του κέντρου της Αθήνας, ενώ παράλληλα περίμενε με ανυπομονησία την ξενάγησή του στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης, πριν επιστρέψει στην πατρίδα του. Στην ενδιαφέρουσα κουβέντα που είχαμε, ο συγγραφέας -μεταξύ άλλωνμας αποκάλυψε ποια άλλα βιβλία του θα κυκλοφορήσουν στην Ελλάδα, αν κάποια από αυτά θα μεταφερθούν σε μικρή και μεγάλη οθόνη, αλλά και τι καλείται να αντιμετωπίσει ο ήρωάς του στο νέο βιβλίο που γράφει την περίοδο αυτή στο Excel του υπολογιστή του... Εκτός από συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων, υπάρξατε επικεφαλής Εγκληματολογικού στη νορβηγική αστυνομία επί σειρά ετών. Συνεπώς, γνωρίζετε καλά όσα μας περιγράφετε στα βιβλία σας. Η αστυνομική λογοτεχνία μάλλον είναι ένα εύκολο είδος λοιπόν για έναν πρώην αστυνομικό; «Ναι, σίγουρα είναι. Αυτήν τη γνώση μου μεταφέρω μέσα στα βιβλία μου. Δούλεψα πολλά χρόνια ως αστυνομικός, ήρθα αντιμέτωπος με πολλούς εγκληματίες και σοβαρές υποθέσεις και αυτό ακριβώς θέλω να μεταφέρω στους αναγνώστες μου. Έχω συναντήσει πολλούς ανθρώπους οι οποίοι υπήρξαν θύματα εγκληματικών ενεργειών και αντίστοιχα έχω ανακρίνει
εγκληματίες. Έχω γνωρίσει από κοντά τα συναισθήματα που έχουν βιώσει αυτοί οι άνθρωποι, το θυμό, το φόβο, την απόγνωση, τον πόνο. Αυτή την ατμόσφαιρα αποτυπώνω πιστά ελπίζω- μέσα στις σελίδες μου. Όπως είναι αδύνατο για κάποιον να γράψει μια ρομαντική ιστορία αν δεν έχει ερωτευτεί ποτέ του, έτσι συμβαίνει και με τα αστυνομικά βιβλία. Δεν εννοώ φυσικά πως πρέπει να είναι κάποιος αστυνομικός για να γράψει αυτό το είδος λογοτεχνίας.»η προϋπηρεσία μου ως αστυνομικός όμως με έχει διαμορφώσει και ίσως για αυτό οι ιστορίες μου χαρακτηρίζονται ρεαλιστικές». Πώς και γιατί ένας αστυνομικός αποφασίζει να γίνει συγγραφέας; Υπήρχε αρκετός χρόνος για να ασχολείστε και με τη συγγραφή; «Δεν είχα σκεφτεί ποτέ ότι θα γίνω συγγραφέας. Από τη μια η καριέρα μου ως αστυνομικός, από την άλλη η οικογένεια, το γράψιμο δεν υπήρχε στα πλάνα μου. Ωστόσο ένα βράδυ ήμουν ξαπλωμένος στο κρεβάτι μου και διάβαζα ένα αστυνομικό βιβλίο, το οποίο ήταν τόσο κακογραμμένο που όταν το τελείωσα το πέταξα απέναντι στον τοίχο και είπα στη γυναίκα μου πως εγώ μπορώ να το γράψω καλύτερα! Και τότε εκείνη γύρισε και μου απάντησε, κάντο! Ξάπλωσα λοιπόν, έσβησα τα φώτα και για μισή ώρα περίπου τριγυρνούσε στο μυαλό μου αυτή η σκέψη. Έτσι, σηκώθηκα και ξεκίνησα να γράφω.»για πολλά χρόνια το ξυπνητήρι μου χτυπούσε στις 5 το πρωί. Σηκωνόμουν λοιπόν, έγραφα για δυο ώρες και μετά πήγαινα στη δουλειά από την οποία επέστρεφα το βράδυ. Επειδή ήθελα να περνάω και χρόνο με την οικογένειά μου έγραφα μόνο εκείνες τις δυο ώρες το πρωί».
Ο βασικός χαρακτήρας σας, ο αστυνομικός Bίλιαμ Βίστιν δεν είναι ένας σούπερ ήρωας ούτε έχει τα χαρακτηριστικά που συναντάμε σε άλλους ήρωες αστυνομικών βιβλίων. Είναι πιο ανθρώπινος. Πόσο μοιάζει με εσάς ο Βίστιν, ως χαρακτήρας, αλλά και ως αστυνομικός; «Ο πρωταγωνιστής μου διαφέρει από ήρωες άλλων αστυνομικών μυθιστορημάτων, γιατί είναι ο συνηθισμένος, καθημερινός αστυνομικός. Είναι εκείνος στον οποίο θα ήθελες να απευθυνθείς αν σου συνέβαινε κάτι.»δεν είναι συνέχεια μεθυσμένος, δεν λύνει όλες τις υποθέσεις μόνος του, δεν βρίσκεται σε συνεχή κόντρα με το αφεντικό του, δεν είναι χωρισμένος, ούτε ζει μια απαίσια ζωή. Όπως συνήθως διαβάζουμε αλλού.»δεν είναι το alter ego μου ο Βίστιν, ωστόσο φυσικά έχουμε πολλά κοινά στοιχεία. Αυτό που ήθελα να πετύχω όταν τον δημιούργησα ήταν να είναι ένας ρεαλιστικός αστυνομικός». Το πρώτο σας αστυνομικό μυθιστόρημα, Key Witness, ήταν βασισμένο σε μια πραγματική δολοφονία. Ισχύει το ίδιο και για τα υπόλοιπα βιβλία σας; «Η πρώτη ιστορία που ξεκίνησα να γράφω, όντως, βασιζόταν σε μια πραγματική δολοφονία. Από την πρώτη μου μέρα στην αστυνομία βρέθηκα σε μια σκηνή εγκλήματος. Δολοφονήθηκε ένας άντρας 71 ετών στο σπίτι του. Ήταν μια συγκλονιστική πρώτη εμπειρία. Βρέθηκα κατευθείαν στον τόπο του εγκλήματος, ακολούθησα τα χνάρια του δολοφόνου και αυτή την εμπειρία αποτύπωσα στην πρώτη μου ιστορία. Μάλιστα η υπόθεση αυτή δεν έχει διαλευκανθεί. Στο βιβλίο μου ο ήρωας φυσικά καταφέρνει να την εξιχνιάσει αλλά στην πραγματικότητα ο φάκελος της δολοφονίας παραμένει ανοιχτός. Φροντίζω να ενημερώνομαι για την εξέλιξη και μάλιστα τον Ιανουάριο του 2017 θα υπάρξει εκ νέου έρευνα για την υπόθεση αυτή.
»Τα υπόλοιπα βιβλία δεν βασίζονται σε αληθινές ιστορίες αλλά είναι εμπνευσμένα από πραγματικά γεγονότα, όπως οι συμμορίες από την Ανατολική Ευρώπη ή τα πουλιά που πέφτουν νεκρά από τον ουρανό στο βιβλίο Έγκλημα στα Φιόρδ». Η σειρά βιβλίων σας με πρωταγωνιστή τον Bίλιαμ Βίστιν μετρά ήδη 10 βιβλία. Έχετε σκεφτεί ποιο θα είναι το τέλος του; «Εδώ να σημειώσω πως το 11ο βιβλίο της σειράς πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα στη Νορβηγία. Το οποίο στην ουσία θα αποτελεί το πρώτο βιβλίο ολόκληρης της σειράς. Σε αυτό συναντάμε έναν νεαρό Bίλιαμ Βίστιν που μόλις ξεκινά την καριέρα του στην αστυνομία. Μάλιστα στα τελευταία βιβλία ο Βίστιν θα γίνει παππούς (spoiler), ενώ χρειάζεται ακόμα δυο χρόνια για να βγει στη σύνταξη. Ωστόσο έχω σκεφτεί τι θα κάνω με εκείνον ακόμα και τότε». Τα βιβλία σας αντικατοπτρίζουν επιπλέον και την πραγματικότητα όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα, τα κρούσματα βίας που συνεχώς αυξάνονται, το μεταναστευτικό, το κοινωνικό σύστημα κλπ. Ποια προβλήματα καλείται να αντιμετωπίσει σήμερα η Νορβηγία, πώς αντιδρά η κοινωνία και κατά πόσο έχει αυξηθεί η ρατσιστική βία; «Ακριβώς, υπάρχει το πολιτικό και το κοινωνικό σχόλιο στα μυθιστορήματά μου, οι προβληματισμοί μου για την εγκληματικότητα, όπως και ο ρόλος της αστυνομίας στην κοινωνία.»η Νορβηγία έχει ίσως το καλύτερο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας στον κόσμο. Ωστόσο αυτό το σύστημα κινδυνεύει από τους μετανάστες, καθώς εκείνοι δεν επενδύουν τα χρήματά τους στη χώρα, τα βγάζουν έξω. Το
αποτέλεσμα είναι το γεγονός αυτό να αυξάνει τη ρατσιστική βία στην κοινωνία, το μίσος.»η Νορβηγία είναι μια πολύ πλούσια χώρα και καθώς γίνεται ακόμα πλουσιότερη τόσο η κοινωνία γίνεται πιο εσωστρεφής και αδιάφορη για το συνάνθρωπο. Αυτό έχει συνέπειες και στο έργο της αστυνομίας όταν διαπράττεται ένα έγκλημα. Ενώ παλαιότερα οι μάρτυρες πρόθυμα θα κατέθεταν ό,τι είδαν ή άκουσαν, σήμερα προτιμούν να σωπάσουν, να μην εμπλακούν. Ακόμα και αν αφορά το γείτονά τους. Από τη στιγμή που δεν συμβαίνει κάτι στους ίδιους, δεν νοιάζονται». Πρόκειται κάποιο από τα βιβλία σας να γίνει τηλεοπτική σειρά ή ταινία; «Ναι, αυτό σχεδιάζεται αυτήν την περίοδο. Ετοιμάζεται ο πρώτος κύκλος για τον Βίλιαμ Βίστιν και θα περιλαμβάνει τα βιβλία The hunting dogs και Caveman, δυο βιβλία που θα κυκλοφορήσουν και στην Ελλάδα. Ο πρώτος κύκλος θα αποτελείται από 10 επεισόδια και μάλλον θα προβληθεί αργότερα μέσα στο 2018, στην Ευρώπη. Όμως δεν γνωρίζω ακόμα σε ποια γλώσσα». Γνωρίζω πως χρησιμοποιείτε το επώνυμο της συζύγου σας, Horst. Αυτό μπορεί να ακουστεί περίεργο για την ελληνική κοινωνία. Συμβαίνει το ίδιο και στη χώρα σας; «Και για τη Νορβηγία είναι λίγο παράξενο. Το επώνυμό μου (Olsen) είναι το πιο συνηθισμένο όνομα στη Νορβηγία, όπως το Παπαδόπουλος στην Ελλάδα (γέλια). Έτσι η γυναίκα μου δεν ήθελε γίνει ο πιο συνηθισμένος άνθρωπος στη χώρα! Δεν ήθελε να πάρει το όνομά μου και δεν ήθελα να
δώσουμε στα παιδιά δυο επώνυμα. Για εμένα δεν σήμαινε κάτι, έτσι απλά πήρα εγώ το επώνυμό της». Ως συγγραφέας και αστυνομικός, θεωρείτε πως υπάρχει το τέλειο έγκλημα; «Ναι, φυσικά. Κάποιοι έχουν διαπράξει το τέλειο έγκλημα, από τύχη όμως, από σύμπτωση και όχι γιατί το οργάνωσαν ή το σκέφτηκαν τέλεια. Υπάρχουν εγκλήματα που δεν έχουν λυθεί ποτέ -από τύχη- και όχι γιατί ήταν τέλεια σχεδιασμένα. Μιλώντας λοιπόν για φόνους, αυτοί που ποτέ δεν έχουν εξιχνιαστεί, αποτελούν και αυτό που λέμε το τέλειο έγκλημα». Γιατί οι αναγνώστες προτιμούν τα αστυνομικά μυθιστορήματα και γιατί η σκανδιναβική αστυνομική λογοτεχνία είναι τόσο δημοφιλής; «Είναι ένα μυστήριο, όντως, για ποιο λόγο οι ήρεμοι και οι ειρηνικοί άνθρωποι απολαμβάνουν να διαβάζουν για αποτρόπαια εγκλήματα γεμάτα πάθος και ένταση. Δεν ξέρω αν έχω μια καλή απάντηση για αυτό.»άνθρωποι που έχω συναντήσει σε διάφορες χώρες υποστηρίζουν ότι τα σκανδιναβικά αστυνομικά είναι πιο εκλεπτυσμένα από τα αμερικάνικα. Ενώ έχουν και μια δόση μελαγχολίας, είναι πιο σκοτεινά. Θεωρώ ότι η σωστή απάντηση είναι ότι υπήρχαν διάσημοι συγγραφείς πριν από εμένα οι οποίοι άνοιξαν το δρόμο, όπως ο Jo Nesbo, και άλλοι πριν από εκείνον. Υπήρχαν άνθρωποι λοιπόν πριν από εμάς που μας άνοιξαν πόρτες, βήμαβήμα καθιέρωσαν παγκοσμίως το σκανδιναβικό αστυνομικό βιβλίο.»από την πλευρά μου, αυτό που επιδιώκω εγώ, είναι να αφήνω κάτι στους αναγνώστες μου όταν τελειώνουν το βιβλίο, να το σκέφτονται και μετά, για μερικές μέρες».
Όταν γράφετε ένα βιβλίο, ανοίγετε πρώτα από όλα το πρόγραμμα Excel του υπολογιστή... «Ναι! Το πρόγραμμα του Excel είναι ένα καλό εργαλείο για εμένα. Έχει στήλες και κουτιά και αυτός είναι ο δικός μου τρόπος. Η κάθε στήλη αντιπροσωπεύει το κάθε κεφάλαιο του βιβλίου, με επικεφαλίδες, τα πάντα. Είναι ένα σύστημα που δύσκολα μπορεί να κατανοήσει κανείς γιατί το προτιμώ, αλλά έτσι συνήθιζα να δουλεύω ως αστυνομικός, έτσι οργάνωνα τις πληροφορίες που είχα για μια υπόθεση. Το φέρνω λοιπόν ως προίκα από την προηγούμενη δουλειά μου. Υπάρχουν πολλά προγράμματα που θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω, αλλά εγώ προτιμώ το Excel». Εκτός από αστυνομικά βιβλία ενηλίκων, γράφετε βιβλία μυστηρίου και για παιδιά... Σωστά. Έχω δυο σειρές παιδικών βιβλίων, η μία απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας από 6-9 και η άλλη 10-14. Μάλιστα πρόκειται να κυκλοφορήσουν και στην Ελλάδα. Κάθε συγγραφέας, κατά τη γνώμη μου, πρέπει με κάποιο τρόπο να δείξει τι τον έκανε να γίνει συγγραφέας. Εγώ θέλω να κάνω τα παιδιά να έχουν καλές αναγνωστικές εμπειρίες, όπως είχα κι εγώ όταν ήμουν παιδί. Συγκεκριμένα μου άρεσαν οι ιστορίες μυστηρίου όταν ήμουν μικρός. Τα βιβλία μου λοιπόν είναι ιστορίες μυστηρίου για παιδιά. Για εμένα είναι εύκολο να γράφω για παιδιά, διότι οι σελίδες είναι λιγότερες (γέλια), δεν είναι πυκνογραμμένα, δεν υπάρχουν πολλές μεταφορές και πράγματα που χρειάζεται να υπονοήσεις μέσα στην πλοκή. Ωστόσο το παιδικό βιβλίο πρέπει να το παίρνουμε πολύ σοβαρά, γιατί ίσως πρόκειται για το πρώτο βιβλίο που ένα παιδί θα πιάσει ποτέ στα χέρια του. Και αυτό
το βιβλίο θα το καθορίσει στο αν θα γίνει φιλαναγνώστης στη ζωή του ή όχι. Έχουμε ευθύνη οι συγγραφείς. Παίρνω τη συγγραφή παιδικών βιβλίων πολύ σοβαρά, παρόλο που είναι πιο εύκολη από τα βιβλία ενηλίκων». Μιλήστε μας για την ιστορία που γράφετε αυτή την περίοδο; «Γράφω για την επόμενη περιπέτεια του Βίστιν. Την έχω εμπνευστεί από μια δική μου ανεξιχνίαστη υπόθεση πριν από 17 χρόνια. Είχαμε συλλάβει έναν άντρα για φόνο ο οποίος αργότερα αφέθη ελεύθερος γιατί δεν είχαμε επαρκή στοιχεία εναντίον του. Πέρσι το καλοκαίρι όμως, με τα νέα ιατρικά, τεχνολογικά και επιστημονικά μέσα που βοηθούν να εξετάσουμε το DNA που βρέθηκε στο σημείο του εγκλήματος, έδειξαν ότι εμπλέκεται στο έγκλημα. Έτσι, έγινε ξανά δίκη το καλοκαίρι και αποφασίστηκε ότι είναι ένοχος. Εμπνέομαι λοιπόν από αυτή την υπόθεση και το πώς βοηθούν οι νέες μέθοδοι σε ένα παλιό έγκλημα για να βρεθεί το κλειδί της λύσης του, για να γράψω την ανεξιχνίαστη υπόθεση του Βίστιν. Το βιβλίο στη Νορβηγία θα κυκλοφορήσει τον επόμενο χρόνο. Ωστόσο το επόμενο βιβλίο μου που θα κυκλοφορήσει στην Ελλάδα είναι το The hunting dogs, το οποίο έχει μεταφραστεί σε 30 γλώσσες και έχει βραβευτεί ως το καλύτερο σκανδιναβικό αστυνομικό μυθιστόρημα το 2013 με το βραβείο The Glass Key».