Κεφάλαιο 2.6: Αρχεία και φάκελοι 2.6.1 Εισαγωγή Κάθε λειτουργικό σύστημα, χρησιμοποιεί ένα σύστημα αρχείων μια μέθοδο δηλαδή - για την αποθήκευση και την οργάνωση των δεδομένων των αρχείων, που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Ουσιαστικά, οργανώνει αυτά τα αρχεία σε μια βάση δεδομένων με σκοπό την αποθήκευση, την οργάνωση, τη διαχείριση και την ανάκτηση τους από το λειτουργικό σύστημα του υπολογιστή. Ένα αρχείο είναι ένα σύνολο πληροφοριών ή δεδομένων, τα οποία είναι αποθηκευμένα µε ψηφιακή μορφή σε µια συσκευή μόνιμης αποθήκευσης. Τα αρχεία που περιέχουν εντολές µε τις οποίες εκτελεί ο υπολογιστής µια συγκεκριμένη εργασία, λέγονται αρχεία προσραμμάτων ή εκτελέσιμα αρχεία, ενώ όλα τα υπόλοιπα ονομάζονται αρχεία δεδομένων. Στον υπολογιστή μας, τα αρχεία παρουσιάζονται με εικονίδια. Έτσι, είναι εύκολο να αναγνωρίσουμε τον τύπο ενός αρχείου από το εικονίδιό του. Ένας φάκελος είναι ένα στοιχείο, που μπορούμε να αποθηκεύουμε αρχεία, με σκοπό την καλύτερη οργάνωση και την ευκολότερη εύρεσή τους. Πάνω βλέπουμε έναν άδειο φάκελο (Έσοδα) και ένα φάκελο που περιέχει αρχεία (Έξοδα). Στους φακέλους μπορούν επίσης να είναι αποθηκευμένοι και άλλοι φάκελοι. Ένας φάκελος που βρίσκεται μέσα σε έναν άλλο φάκελο, ονομάζεται υποφάκελος. Μπορούμε να δημιουργήσουμε απεριόριστο αριθμό υποφακέλων, κάθε ένας από τους οποίους μπορεί να περιέχει απεριόριστο αριθμό αρχείων και άλλων υποφακέλων. Όλα τα αρχεία έχουν μια συγκεκριμένη ονομασία, ώστε να μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε, η οποία αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο είναι το όνομα αρχείου και το δεύτερο η επέκταση του αρχείου. Το όνομα του αρχείου επιλέγεται από το δημιουργό του, ενώ η επέκταση καθορίζεται από το πρόγραμμα με το οποίο έχει δημιουργηθεί το αρχείο (π.χ. «τεστ.docx»). Η επέκταση, δηλαδή, ενός αρχείου, μας ενημερώνει για τον τύπο των περιεχομένων του αρχείου. Τα Windows περιορίζουν συνήθως τα ονόματα των αρχείων σε 260 χαρακτήρες. Ωστόσο, το όνομα του αρχείου πρέπει να είναι ουσιαστικά μικρότερο, εφόσον η πλήρης διαδρομή (π.χ. «C:\myfiles\τεστ.docx») συμπεριλαμβάνεται σε αυτόν τον αριθμό χαρακτήρων. Για το λόγο αυτό, μπορεί να δημιουργηθεί μερικές φορές, ένα σφάλμα κατά την αντιγραφή ενός αρχείου, με ένα πολύ μεγάλο όνομα αρχείου. Σε ένα όνομα αρχείου, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν οι παρακάτω χαρακτήρες: \ /? : * " > < Μια καλή πρακτική ονομασίας αρχείων και φακέλων, είναι να τους δίνουμε ονόματα, που να σχετίζονται με το περιεχόμενο και τη χρήση τους, ώστε να είναι ευκολότερη η ανάκληση και η οργάνωσή τους. Είναι επίσης σημαντικό να διατηρούμε τις επεκτάσεις των αρχείων, όταν αλλάζουμε το όνομά τους. Διαφορετικά θα είναι αδύνατη η επεξεργασία του αρχείου, με την κατάλληλη εφαρμογή.
2.6.2 Τύποι αρχείων εγγράφων Τύπος Περιγραφή Εφαρμογή.doc Αρχείο κειμένου Word 97-2003.docx Αρχείο κειμένου Word 2007.odt,.ott,.oth, Αρχείο κειμένου Writer 3 (OpenOffice).odm.xls Αρχείο υπολογιστικών φύλλων Excel 97-2003.xlsx Αρχείο υπολογιστικών φύλλων Excel 2007.ods,.ots Αρχείο υπολογιστικών φύλλων Calc 3 (OpenOffice).ppt Αρχείο παρουσίασης Powerpoint 97-2003.pps Αρχείο προβολής παρουσίασης Powerpoint 97-2003.pptx Αρχείο παρουσίασης Powerpoint 2007.ppsx Αρχείο προβολής παρουσίασης Powerpoint 2007.odp,.odg, Αρχείο παρουσίασης Impress 3 (OpenOffice).otp.mdb Αρχείο βάσης δεδομένων Access 97-2003.accdb Αρχείο βάσης δεδομένων Access 2007.htm Αρχείο διαδικτύου Browsers (IE, Mozilla, ).xml Αρχείο διαδικτύου Browsers (IE, Mozilla, ).txt Αρχείο κειμένου Notepad / Σημειωματάριο.rtf Αρχείο κειμένου Wordpad.pdf Αρχείο κειμένου Acrobat Reader, Foxit Reader, κ.α..zip Συμπιεσμένο αρχείο Windows, WinZip.rar Συμπιεσμένο αρχείο WinRar 2.6.3 Τύποι αρχείων εικόνας (image) JPG, TIFF, TIF, GIF, BMP, PS, EPS, FPX, PCD, PNG, PSD, WMF, CDR, PICT, PIC, PCX
2.6.4 Τύποι αρχείων βίντεο Τύπος Περιγραφή.3g2 3GPP2 Multimedia File.3gp 3GPP Multimedia File.asf Advanced Systems Format File.avi Audio Video Interleave File.bsf Blu-ray AVC Video File.divx DivX-Encoded Movie File.flv Flash Video File.m2p MPEG-2 Program Stream File.m4v itunes Video File.mkv Matroska Video File.mod Camcorder Recorded Video File.mov Apple QuickTime Movie.mp4 MPEG-4 Video File.mpeg MPEG Movie.mpg MPEG Video File.rm Real Media File.swf Shockwave Flash Movie.vob DVD Video Object File.wmv Windows Media Video File.xvid Xvid-Encoded Video File.yuv YUV Video File
2.6.5 Τύποι αρχείων ήχου Τύπος.AAC (Advanced Audio Coding File).AIF (Audio Interchange File Format).IFF (Interchange File Format).M3U (MP3 URL).MID (MIDI File).MP3 (MPEG Audio Layer 3).MPA (MPEG Audio File).RA (Real Audio File) Περιγραφή Συμπιεσμένο αρχείο ήχου που σε αντίθεση με το MP3, προσφέρει δυνατότητες βελτίωσης της ποιότητας όπως αποδοτικότερη κωδικοποίηση, απλούστερα φίλτρα και καλύτερο χειρισμό των συχνοτήτων άνω των 16KHz. Σχεδόν πανομοιότυπη ποιότητα με το αρχικό Τύπος αρχείου όμοιος με το.wav. Αναπτύχθηκε από την Apple αλλά βασίστηκε σε ιδέα της Electronic Arts. Ένα τυπικό αρχείο.aif ψηφιακού δίσκου έχει sampling rate 44.1KHz, είναι 16-bit και έχει δυο κανάλια (για stereo) - Τύπος αρχείου που αναπτύχθηκε από την Electronic Arts και μπορεί να περιέχει κείμενο, εικόνα ή ήχο. Χρησιμοποιείται σαν βάση από πολλούς άλλους τύπους και υποστηρίζεται από πολλά προγράμματα. Είναι playlist που αποθηκεύει τις τοποθεσίες των αρχείων (βίντεο και ήχος) σε απλή μορφή text. Αρχικά το χρησιμοποιούσε μόνο το winamp αλλά τώρα χρησιμοποιείται από πολλά προγράμματα. Αρχείο MIDI (Musical Instrument Digital Interface) που περιέχει μουσικά δεδομένα όπως ποιες νότες παίζονται, πότε και πόσο δυνατά παίζονται και για πόσο. Επίσης περιέχει δεδομένα ελέγχου όπως τα πετάλια. Δεν περιέχει ηχητικά δεδομένα. Χρησιμοποιεί και την επέκταση.midi Συμπιεσμένο αρχείο που αναπτύχθηκε από την Movie Picture Experts Group.Μπορει να προσφέρει ποιότητα παρόμοια με του CD (stereo 16-bit) σε ένα αρχείο περίπου στο 1/10 του μεγέθους ενός.wav ή ενός.aif. Η ποιότητα του εξαρτάται από το bit rate που χρησιμοποιήθηκε κατά την συμπίεση του. Τυπικές τιμές είναι 128kbps, 160kbps και 192kbps. Μεγαλύτερες τιμές έχουν ως αποτέλεσμα μεγαλύτερα αρχεία. Αρχείο ήχου συμπιεσμένο με MPEG Layer Ι, ΙΙ ή ΙΙΙ Τύπος αρχείου που κατασκευάστηκε από την Real Player. Μπορεί να περιέχει ήχο ή την θέση streaming ήχου από το διαδίκτυο. Χρησιμοποιεί αλγόριθμο συμπίεσης του Real Player και συχνά χρησιμοποιείται για αναπαραγωγή ήχων μέσω του περιηγητή (web browser). Χρησιμοποιεί και την επέκταση.ram..wav (WAVE Audio File) Ψηφιακός τύπος αρχείου για την αποθήκευση κυματοειδών δεδομένων. Επιτρέπει την αποθήκευση ήχου με διάφορα sampling και bit rates. Συνήθως χρησιμοποιούνται για να αποθηκεύουν αρχεία ποιότητας CD. Είναι παρόμοια με τα.aif άλλα είναι πιο περίπλοκα και χρησιμοποιούνται περισσότερο από συστήματα Windows..WMA (Windows Media Audio File) Αρχείο ήχου συμπιεσμένο με το Windows Media. Αρχικά κατασκευάστηκε από την Microsoft, έχει ομοιότητες με το MP3 και μπορεί να μετατραπεί σε άλλες πιο standardized μορφές. Συχνά χρησιμοποιείται για την αναπαραγωγή μουσικής από το διαδίκτυο.
2.6.6 Εικονίδια αρχείων Εικονίδιο Αρχείο Επέκταση.EXE,.COM Εκτελέσιμο αρχείο εφαρμογής..txt.csv.doc.docx.rtf.xls.xlsx Απλό αρχείο κειμένου, χωρίς εικόνες, προσπελάσιμο από κάθε επεξεργαστή κειμένου. Αρχείο οριοθετημένου κειμένου, συνήθως με κόμματα, που χρησιμοποιείται για μεταφορά δεδομένων μεταξύ διαφορετικών εφαρμογών (π.χ. Word, Excel, Access). Έγγραφο του Word 97-2003, που περιέχει μορφοποιημένο κείμενο, εικόνες και αντικείμενα. Έγγραφο του Word 2007, που περιέχει μορφοποιημένο κείμενο, εικόνες και αντικείμενα. Αρχείο εμπλουτισμένου κειμένου, που χρησιμοποιείται για μεταφορά μορφοποιημένου κειμένου, μεταξύ διαφορετικών εφαρμογών. Βιβλίο εργασίας του Excel 97-2003 και χρησιμοποιείται για παρουσίαση και επεξεργασία αριθμητικών δεδομένων. Βιβλίο εργασίας του Excel 2007 και χρησιμοποιείται για παρουσίαση και επεξεργασία αριθμητικών δεδομένων..ppt Αρχείο παρουσίασης του Powerpoint 97-2003..PPTX Αρχείο παρουσίασης του Powerpoint 2007..PPS.PPSX ή Αρχεία προβολής παρουσίασης του Powerpoint 97-2003 (.pps) ή του Powerpoint 2007 (.ppsx). Ξεκινούν την προβολή της παρουσίασης άμεσα, όταν κάνουμε διπλό κλικ πάνω τους..mdb Αρχείο βάσης δεδομένων της Access 97-2003..ACCDB Αρχείο βάσης δεδομένων της Access 2007..BMP Χρησιμοποιείται από τα Windows σαν βασικό format. Αποθηκεύονται συνήθως οι εικόνες που δημιουργούμε με τη «Ζωγραφική»..GIF Μπορεί να αποδώσει μόνο μέχρι 256 χρώματα και η συμπίεση που επιτυγχάνει είναι κατάλληλη για γραφικά αλλά όχι για φωτογραφίες. Έτσι αποτελεί το συμπλήρωμα του.jpg για το Internet.
.JPEG.JPG.TIF ή.tiff.png.avi ή Είναι κατάλληλο για φωτογραφίες. Επιτυγχάνει εξαιρετικά υψηλή συμπίεση και είναι κατάλληλη για ανταλλαγή μέσω Internet. Χρησιμοποιούνται για αποθήκευση και ανταλλαγή εικόνων σε ψηφιακή μορφή, που είναι συμβατή για τις περισσότερες εφαρμογές επεξεργασίας γραφικών και χρησιμοποιούν διάφορα είδη συμπίεσης. Το νέο format που σχεδιάστηκε για χρήση στο Internet αλλά ως τώρα δεν χρησιμοποιείται σε μεγάλη έκταση. Αρχείο βίντεο..mpeg.mpg.mp3 ή Αρχείο βίντεο. Συμπιεσμένο αρχείο ήχου..wav Ασυμπίεστο αρχείο ήχου..pdf.html.htm.tmp αρχείο άγνωστης μορφής.zip.zip ή ή Αρχείο για τη διευκόλυνση της ηλεκτρονικής δημοσίευσης εγγράφων. Αρχείο εγγράφου του Internet (ιστοσελίδα). Τα.TMP είναι προσωρινά αρχεία που δημιουργούνται συνήθως από το λειτουργικό σύστημα κατά την εγκατάσταση ενός προγράμματος ή μιας εργασίας και διαγράφονται μετά το τέλος της. Τα αρχεία άγνωστης μορφής, είναι αρχεία που δεν αναγνωρίζονται από το λειτουργικό σύστημα γιατί συνήθως δεν έχει εγκατασταθεί ή έχει διαγραφεί, η εφαρμογή που δημιουργήθηκαν. Συμπιεσμένο αρχείο με το ενσωματωμένο πρόγραμμα των Windows. Συμπιεσμένο αρχείο με το πρόγραμμα «WinZip»..ZIP Συμπιεσμένο αρχείο με το πρόγραμμα «WinRar».
2.6.7 Χρήση του προγράμματος «WordPad» Για να ανοίξουμε το «WordPad», πατάμε το κουμπί «Έναρξη» και επιλέγουμε διαδοχικά «Όλα τα προγράμματα», «Βοηθήματα», «WordPad». Για να κλείσουμε το «WordPad», είτε πατάμε το κουμπί «Κλείσιμο» «WordPad» και επιλέγουμε την εντολή «Έξοδος». είτε το κουμπί Για να αποθηκεύσουμε ένα έγγραφο για πρώτη φορά, πατάμε το κουμπί «WordPad» και επιλέγουμε είτε την εντολή «Αποθήκευση» είτε την εντολή «Αποθήκευση ως». Ανοίγει το παράθυρο «Αποθήκευση ως» όπου επιλέγουμε αριστερά, τον δίσκο και τη διαδρομή που θα αποθηκεύσουμε το έγγραφό μας (προεπιλεγμένη θέση είναι η βιβλιοθήκη «Έγγραφα»), στο πλαίσιο «Όνομα αρχείου», επιλέγουμε το όνομα που θα έχει και στο πλαίσιο «Αποθήκευση ως» επιλέγουμε τον τύπο (επέκταση) του εγγράφου μας. Στο τέλος πατάμε το κουμπί «Αποθήκευση». Για να αποθηκεύσουμε ένα ήδη αποθηκευμένο έγγραφο, αφού τροποποιήσουμε το αποθηκευμένο έγγραφο, είτε πατάμε το κουμπί «Αποθήκευση» είτε πατάμε το κουμπί «WordPad» και επιλέγουμε την εντολή «Αποθήκευση». Η διαφορά ανάμεσα στις εντολές «Αποθήκευση» και «Αποθήκευση ως», είναι ότι με την εντολή «Αποθήκευση ως», αποθηκεύουμε τις αλλαγές που κάνουμε στα δεδομένα ενός αρχείου και μπορούμε να αλλάξουμε τη θέση του (δημιουργώντας ένας αντίγραφό του), το όνομά του ή/και τον τύπο του. Η εντολή «Αποθήκευση», αποθηκεύει τις αλλαγές που κάνουμε στα δεδομένα ενός υπάρχοντος αρχείου, στην ίδια θέση και με το ίδιο όνομα και τύπο, αντικαθιστώντας το αρχικό. Για να δημιουργήσουμε ένα νέο έγγραφο του «WordPad», πατάμε το κουμπί «WordPad» και επιλέγουμε την εντολή «Δημιουργία». Όταν ανοίγουμε το «WordPad», δημιουργείται αυτόματα ένα έγγραφο με όνομα «Έγγραφο - WordPad». Για να ανοίξουμε ένα έγγραφο του «WordPad», είτε κάνουμε διπλό κλικ πάνω του, μέσα από τα Windows, στη διαδρομή που είναι αποθηκευμένο είτε ανοίγουμε το «WordPad», πατάμε το κουμπί «WordPad» και επιλέγουμε την εντολή «Άνοιγμα». Στο παράθυρο «Άνοιγμα», μεταβαίνουμε στη διαδρομή που βρίσκεται το έγγραφο, το επιλέγουμε και πατάμε το κουμπί «Άνοιγμα». Για να εκτυπώσουμε ένα έγγραφο του «WordPad», πατάμε το κουμπί «WordPad» και επιλέγουμε την εντολή «Εκτύπωση». Στο παράθυρο «Εκτύπωση», κάνουμε τις επιθυμητές ρυθμίσεις εκτύπωσης και πατάμε το κουμπί «Εκτύπωση». 2.6.8 Χρήση του προγράμματος «Σημειωματάριο» Για να ανοίξουμε το «Σημειωματάριο», πατάμε το κουμπί «Έναρξη» και επιλέγουμε διαδοχικά «Όλα τα προγράμματα», «Βοηθήματα», «Σημειωματάριο». Για να κλείσουμε το «Σημειωματάριο», είτε πατάμε το κουμπί «Κλείσιμο» «Αρχείο» και επιλέγουμε την εντολή «Έξοδος». είτε το μενού Για να αποθηκεύσουμε ένα έγγραφο για πρώτη φορά, πατάμε το μενού «Αρχείο» και επιλέγουμε είτε την εντολή «Αποθήκευση» είτε την εντολή «Αποθήκευση ως». Ανοίγει το παράθυρο «Αποθήκευση ως» όπου επιλέγουμε αριστερά, τον δίσκο και τη διαδρομή που θα αποθηκεύσουμε το έγγραφό μας (προεπιλεγμένη θέση είναι η βιβλιοθήκη «Έγγραφα»), στο πλαίσιο «Όνομα αρχείου», επιλέγουμε το όνομα που θα έχει και στο πλαίσιο «Αποθήκευση ως» επιλέγουμε τον τύπο (επέκταση) του εγγράφου μας. Στο τέλος πατάμε το κουμπί «Αποθήκευση».
Για να αποθηκεύσουμε ένα ήδη αποθηκευμένο έγγραφο, αφού τροποποιήσουμε το αποθηκευμένο έγγραφο, είτε πατάμε το κουμπί «Αποθήκευση» είτε πατάμε το κουμπί «Σημειωματάριο» και επιλέγουμε την εντολή «Αποθήκευση». Για να δημιουργήσουμε ένα νέο έγγραφο του «Σημειωματάριο», πατάμε το μενού «Αρχείο» και επιλέγουμε την εντολή «Δημιουργία». Όταν ανοίγουμε το «Σημειωματάριο», δημιουργείται αυτόματα ένα έγγραφο με όνομα «Χωρίς τίτλο - Σημειωματάριο». Για να ανοίξουμε ένα έγγραφο του «Σημειωματάριο», είτε κάνουμε διπλό κλικ πάνω του, μέσα από τα Windows, στη διαδρομή που είναι αποθηκευμένο είτε ανοίγουμε το «Σημειωματάριο», πατάμε το μενού «Αρχείο» και επιλέγουμε την εντολή «Άνοιγμα». Στο παράθυρο «Άνοιγμα», μεταβαίνουμε στη διαδρομή που βρίσκεται το έγγραφο, το επιλέγουμε και πατάμε το κουμπί «Άνοιγμα». Για να εκτυπώσουμε ένα έγγραφο του «Σημειωματάριο», πατάμε το μενού «Αρχείο» και επιλέγουμε την εντολή «Εκτύπωση». Στο παράθυρο «Εκτύπωση», κάνουμε τις επιθυμητές ρυθμίσεις εκτύπωσης και πατάμε το κουμπί «Εκτύπωση». 2.6.9 Ιδιότητες φακέλων Για να εμφανίσουμε τις ιδιότητες ενός φακέλου, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του και επιλέγουμε «Ιδιότητες». Στην καρτέλα «Γενικά», βλέπουμε τις πιο κάτω ιδιότητες: Τύπος: Εμφανίζει τον τύπο του επιλεγμένου στοιχείου («Φάκελος αρχείων»). Θέση: Εμφανίζει τη θέση που είναι αποθηκευμένος, ο φάκελος. Μέγεθος: Εμφανίζει το πραγματικό μέγεθος των περιεχομένων του φακέλου. Μέγεθος στο δίσκο: Εμφανίζει το μέγεθος, που καταλαμβάνει στο δίσκο, ο φάκελος, με όλα τα περιεχόμενά του. Περιέχει: Εμφανίζει τον αριθμό των αρχείων και των υποφακέλων, που περιέχει ο φάκελος. Δημιουργήθηκε: Εμφανίζει την ημερομηνία δημιουργίας του φακέλου. Μόνο για ανάγνωση: Αν ενεργοποιήσουμε αυτή την επιλογή, μπορούμε να δούμε τα περιεχόμενα του φακέλου αλλά δεν μπορούμε να τον τροποποιήσουμε ή να τον διαγράψουμε. Κρυφό: Αν ενεργοποιήσουμε αυτή την επιλογή, ο φάκελος δεν εμφανίζεται στα περιεχόμενα των φακέλων και των δίσκων. Δηλαδή γίνεται κρυφός και χρειάζεται η κατάλληλη ρύθμιση στα Windows 7, για να τον δούμε. 2.6.10 Ιδιότητες αρχείων Για να εμφανίσουμε τις ιδιότητες ενός αρχείου, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του και επιλέγουμε «Ιδιότητες». Στην καρτέλα «Γενικά», βλέπουμε τις πιο κάτω ιδιότητες: Τύπος αρχείου: Εμφανίζει τον τύπο του επιλεγμένου αρχείου (εφαρμογή, συντόμευση, κ.τ.λ.). Ανοίγει με: Εμφανίζει το πρόγραμμα που χρησιμοποιείται για την επεξεργασία του αρχείου, το οποίο μπορούμε να αλλάξουμε, πατώντας το κουμπί «Αλλαγή». Θέση: Εμφανίζει τη θέση που είναι αποθηκευμένο, το αρχείο. Μέγεθος: Εμφανίζει το πραγματικό μέγεθος του αρχείου. Μέγεθος στο δίσκο: Εμφανίζει το μέγεθος, που καταλαμβάνει το αρχείο, στο δίσκο. Δημιουργήθηκε: Εμφανίζει την ημερομηνία δημιουργίας του αρχείου. Τροποποιήθηκε: Εμφανίζει την τελευταία ημερομηνία τροποποίησης του αρχείου. Προσπελάστηκε: Εμφανίζει την τελευταία ημερομηνία προσπέλασης του αρχείου. Μόνο για ανάγνωση: Αν ενεργοποιήσουμε αυτή την επιλογή, μπορούμε να δούμε τα περιεχόμενα του αρχείου αλλά δεν μπορούμε να το τροποποιήσουμε ή να το διαγράψουμε.
Κρυφό: Αν ενεργοποιήσουμε αυτή την επιλογή, το αρχείο δεν εμφανίζεται στα περιεχόμενα των φακέλων και των δίσκων. Δηλαδή γίνεται κρυφό και χρειάζεται η κατάλληλη ρύθμιση στα Windows 7, για να το δούμε. 2.6.11 Επιλογή στοιχείων (αρχείων ή φακέλων) Για να επιλέξουμε ένα στοιχείο, κάνουμε κλικ πάνω του. Για να επιλέξουμε, πολλά, συνεχόμενα στοιχεία, κάνουμε κλικ στο πρώτο, κρατάμε πατημένο το πλήκτρο «Shift» και έπειτα, κάνουμε κλικ στο τελευταίο. Εναλλακτικά, σύρουμε τον δείκτη του ποντικιού, για να δημιουργήσουμε μια επιλογή γύρω από εξωτερικό όλων των στοιχείων, που θέλουμε να επιλέξουμε. Για να επιλέξουμε, πολλά, μη συνεχόμενα στοιχεία, κρατάμε πατημένο το πλήκτρο «Ctrl» και έπειτα, κάνουμε κλικ σε κάθε στοιχείο που θέλουμε να επιλέξουμε. Για να μετακινήσουμε ένα στοιχείο, το επιλέγουμε, κρατάμε πατημένο το αριστερό κλικ του ποντικιού και το σύρουμε στη θέση προορισμού. 2.6.12 Δημιουργία Φακέλου 1. Επιλέγουμε τη θέση ή το φάκελο μέσα στον οποίο θέλουμε να δημιουργήσουμε το νέο φάκελο. 2. Πατάμε το μενού «Αρχείο», επιλέγουμε διαδοχικά «Δημιουργία» και «Φάκελος». 3. Πληκτρολογούμε ένα νέο όνομα για το φάκελο και πατάμε «Enter». 4. Διαφορετικά, στη θέση που θέλουμε να δημιουργήσουμε το νέο φάκελο, κάνουμε δεξί κλικ σε ένα κενό σημείο, επιλέγουμε «Δημιουργία» και έπειτα «Φάκελος». 2.6.13 Άνοιγμα στοιχείου Για να ανοίξουμε ένα στοιχείο, αφού το εντοπίσουμε, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του και επιλέγουμε «Άνοιγμα». Εναλλακτικά, αφού το εντοπίσουμε, μπορούμε να το ανοίξουμε, κάνοντας διπλό κλικ πάνω του. 2.6.14 Αντιγραφή, αποκοπή και επικόλληση στοιχείων Αντιγραφή ενός στοιχείου, σημαίνει ότι το στοιχείο παραμένει στην αρχική του θέση και δημιουργούμε ένα αντίγραφό του, σε μια άλλη θέση. Μετακίνηση ή αποκοπή ενός στοιχείου, σημαίνει ότι το στοιχείο διαγράφεται από την αρχική του θέση και τοποθετείται, σε μια άλλη θέση. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για την αντιγραφή, την αποκοπή και την επικόλληση στοιχείων. Όποιο τρόπο και αν επιλέξουμε, θα πρέπει να εντοπίσουμε πρώτα, τους δίσκους και τους φακέλους μεταξύ των οποίων θα γίνει η διακίνηση των στοιχείων. Εντοπίζουμε το στοιχείο που θέλουμε: Να αντιγράψουμε: Πατάμε το μενού «Επεξεργασία» και επιλέγουμε «Αντιγραφή». Με το συνδυασμό πλήκτρων «Ctrl+C». Αφού επιλέξουμε το στοιχείο, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του και επιλέγουμε «Αντιγραφή».
Να αποκόψουμε ή να μετακινήσουμε: Πατάμε το μενού «Επεξεργασία» και επιλέγουμε «Αποκοπή». Με το συνδυασμό πλήκτρων «Ctrl+X». Αφού επιλέξουμε το στοιχείο, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του και επιλέγουμε «Αποκοπή». Να επικολλήσουμε: Πατάμε το μενού «Επεξεργασία» και επιλέγουμε «Επικόλληση». Με το συνδυασμό πλήκτρων «Ctrl+V». Αφού επιλέξουμε το στοιχείο, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του και επιλέγουμε «Επικόλληση». 2.6.15 Μετονομασία στοιχείων Επιλέγουμε το στοιχείο που θέλουμε να μετονομάσουμε, πατάμε στο μενού «Αρχείο» και επιλέγουμε «Μετονομασία». Παρατηρούμε ότι επιλέγεται μόνο το όνομα του αρχείου και όχι η επέκτασή του. Πληκτρολογούμε το καινούργιο όνομα και πατάμε «Enter». Εναλλακτικά, έχοντας επιλεγμένο το στοιχείο, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του και επιλέγουμε «Μετονομασία». 2.6.16 Διαγραφή στοιχείων Επιλέγουμε το στοιχείο που θέλουμε να διαγράψουμε, πατάμε στο μενού «Αρχείο» και επιλέγουμε «Διαγραφή». Εναλλακτικά πατάμε το πλήκτρο «Delete» ή έχοντας επιλεγμένο το στοιχείο, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του και επιλέγουμε «Διαγραφή». Εμφανίζεται ένα πλαίσιο διαλόγου που μας ζητά να επιβεβαιώσουμε την αποστολή του αντικειμένου στον «Κάδο Ανακύκλωσης» των Windows. 2.6.17 Προβολή στοιχείων Όταν ανοίγουμε ένα δίσκο ή φάκελο ή πατάμε την εντολή «Υπολογιστής» (από το μενού «Έναρξη» ή ως συντόμευση της επιφάνεια εργασίας), μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο εμφάνισης των στοιχείων στο παράθυρο. Πατάμε το κουμπί «Αλλαγή του τρόπου προβολής» στη γραμμή εργαλείων. Κάθε φορά που πατάμε αυτό το κουμπί, ο τρόπος εμφάνισης των στοιχείων μας αλλάζει και γίνεται κυκλική εναλλαγή μεταξύ πέντε διαφορετικών προβολών: «Μεγάλα εικονίδια», «Λίστα», «Λεπτομέρειες» (που εμφανίζει διάφορες στήλες με πληροφορίες για τα στοιχεία), «Τίτλοι» (μια μικρότερη προβολή εικονιδίων) και «Περιεχόμενο» (που εμφανίζει ένα μέρος των περιεχομένων κάθε αρχείου). Εάν κάνουμε κλικ στο βέλος, στη δεξιά πλευρά του κουμπιού, έχουμε και τις επιλογές «Πολύ μεγάλα εικονίδια», «Μεσαία εικονίδια» και «Μικρά εικονίδια». Μετακινώντας το ρυθμιστικό προς τα πάνω ή προς τα κάτω, ρυθμίζουμε το μέγεθος των εικονιδίων των στοιχείων. Εναλλακτικά, μπορούμε να πατήσουμε στο μενού «Προβολή». 2.6.18 Ταξινόμηση στοιχείων Για να ταξινομήσουμε τα στοιχεία, ανοίγουμε το φάκελο που θέλουμε, κάνουμε δεξί κλικ σε έναν κενό χώρο, επιλέγουμε «Ταξινόμηση κατά» και, έπειτα, επιλέγουμε μια από τις διαθέσιμες εντολές («Όνομα», «Ημερομηνία τροποποίησης», «Τύπος», «Μέγεθος»). Επιπλέον, μπορούμε να ρυθμίσουμε ώστε να γίνεται Αύξουσα ή φθίνουσα ταξινόμηση, από τις αντίστοιχες εντολές του μενού. Εάν η εντολή ταξινόμησης που θέλουμε, δεν εμφανίζεται στο μενού «Ταξινόμηση κατά», κάνουμε κλικ στην επιλογή «Περισσότερα», για να την προσθέσουμε στο μενού.
2.6.19 Ομαδοποίηση στοιχείων Πέρα από την τακτοποίηση και την ταξινόμηση, μπορούμε επίσης να ομαδοποιήσουμε τα στοιχεία ανά ενότητα. Έτσι τα διαχωρίζουμε σε διαφορετικές ενότητες, ανάλογα με αυτή που θα επιλέξουμε. Για να ομαδοποιήσουμε τα στοιχεία, ανοίγουμε το φάκελο που θέλουμε, κάνουμε δεξί κλικ σε έναν κενό χώρο, επιλέγουμε «Ομαδοποίηση κατά» και, έπειτα, επιλέγουμε μια από τις διαθέσιμες εντολές («Όνομα», «Ημερομηνία τροποποίησης», «Τύπος», «Μέγεθος»). Επιπλέον, μπορούμε να ρυθμίσουμε ώστε να γίνεται Αύξουσα ή φθίνουσα ταξινόμηση, από τις αντίστοιχες εντολές του μενού. Εάν η εντολή ομαδοποίησης που θέλουμε, δεν εμφανίζεται στο μενού «Ομαδοποίηση κατά», κάνουμε κλικ στην επιλογή «Περισσότερα», για να την προσθέσουμε στο μενού. Εάν θέλουμε να καταργήσουμε την ομαδοποίηση, κάνουμε δεξί κλικ σε έναν κενό χώρο, επιλέγουμε «Ομαδοποίηση κατά» και, έπειτα, «(Χωρίς επιλογή)». 2.6.20 Κάδος Ανακύκλωσης Όταν διαγράφουμε ένα στοιχείο, αυτό μετακινείται στον «Κάδο Ανακύκλωσης», ώστε να μπορούμε να το ανακτήσουμε αργότερα, αν το χρειαστούμε. Για οριστική διαγραφή των στοιχείων από τον υπολογιστή μας και την ανάκτηση του χώρου που καταλαμβάνουν στο σκληρό δίσκο, θα πρέπει να τα διαγράψουμε από τον «Κάδο Ανακύκλωσης». Μπορούμε να διαγράψουμε μεμονωμένα στοιχεία ή να αδειάσουμε ολόκληρο τον «Κάδο Ανακύκλωσης». Ανοίγουμε τον «Κάδο Ανακύκλωσης», κάνοντας διπλό κλικ στο εικονίδιο «Κάδος Ανακύκλωσης», στην επιφάνεια εργασίας και έπειτα: o o Για να διαγράψουμε οριστικά ένα στοιχείο, το επιλέγουμε, πατάμε το πλήκτρο «Delete» και έπειτα, πατάμε το κουμπί «Ναι», για να επιβεβαιώσουμε την διαγραφή του. Εναλλακτικά, κάνουμε πάνω του δεξί κλικ και επιλέγουμε «Διαγραφή». Για να διαγράψουμε όλα τα στοιχεία, πατάμε το κουμπί «Άδειασμα του Κάδου Ανακύκλωσης», που βρίσκεται στη γραμμή εργαλείων και έπειτα, πατάμε το κουμπί «Ναι». Εναλλακτικά, κάνουμε δεξί κλικ στο εικονίδιο «Κάδος Ανακύκλωσης», στην επιφάνεια εργασίας και επιλέγουμε «Άδειασμα του Κάδου Ανακύκλωσης». Μπορούμε να επαναφέρουμε στοιχεία, από τον «Κάδο Ανακύκλωσης» στην αρχική τους θέση. Ανοίγουμε τον «Κάδο Ανακύκλωσης» και: o o Για να επαναφέρουμε ένα στοιχείο, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του και επιλέγουμε «Επαναφορά». Για να επαναφέρουμε όλα τα στοιχεία, πατάμε το κουμπί «Επαναφορά όλων των στοιχείων», που βρίσκεται στη γραμμή εργαλείων και έπειτα, πατάμε το κουμπί «Ναι».
2.6.21 Συμπίεση και αποσυμπίεση αρχείων Τα συμπιεσμένα αρχεία καταλαμβάνουν μικρότερο αποθηκευτικό χώρο και μπορούν να μεταφερθούν σε άλλους υπολογιστές πιο γρήγορα από τα μη συμπιεσμένα αρχεία. Μπορούμε να εργαστούμε με συμπιεσμένα αρχεία και φακέλους, όπως εργαζόμαστε και με μη συμπιεσμένα στοιχεία. Τα συμπιεσμένα αρχεία, έχουν επέκταση «.zip». Για να συμπιέσουμε ένα στοιχείο, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του, επιλέγουμε «Αποστολή προς» και έπειτα «Συμπιεσμένος φάκελος (μορφή zip)». Δημιουργείται ένας νέος συμπιεσμένος φάκελος, στην ίδια θέση με το αρχικό στοιχείο, που συμπιέσαμε. Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι ένας κενός φάκελος, δεν μπορεί να συμπιεστεί. Για να αποσυμπιέσουμε (εξάγουμε) στοιχεία από ένα συμπιεσμένο φάκελο: o o Για να εξάγουμε μόνο ένα ή κάποια στοιχεία, κάνουμε διπλό κλικ στον συμπιεσμένο φάκελο, για να τον ανοίξουμε, επιλέγουμε το στοιχείο ή τα στοιχεία που θέλουμε να αποσυμπιέσουμε και τα σύρουμε, από τον συμπιεσμένο φάκελο, σε μια νέα θέση. Για να εξάγουμε όλα τα περιεχόμενα από ένα συμπιεσμένο φάκελο, κάνουμε δεξί κλικ πάνω του, επιλέγουμε «Εξαγωγή όλων», επιλέγουμε στο νέο παράθυρο τη θέση που θα εξαχθούν τα στοιχεία του και πατάμε το κουμπί «Εξαγωγή». 2.6.22 Έλεγχος ελεύθερου χώρου των αποθηκευτικών μέσων και άλλες πληροφορίες Για να ελέγξουμε το διαθέσιμο χώρο ενός αποθηκευτικού μέσου (σκληρός δίσκος, USB, κ.τ.λ.) και να δούμε και άλλες πληροφορίες: Πατάμε το κουμπί «Έναρξη» και επιλέγουμε «Υπολογιστής». Κάνουμε δεξί κλικ στο αποθηκευτικό μέσο που θέλουμε και επιλέγουμε «Ιδιότητες». Στην καρτέλα «Γενικά», βλέπουμε πληροφορίες για τον τύπο του αποθηκευτικού μέσου, το σύστημα αρχείων που χρησιμοποιεί, το δεσμευμένο χώρο (πόσο μέγεθος χρησιμοποιείται) και τον ελεύθερο χώρο. 2.6.23 Διαμόρφωση (Format) αποθηκευτικού μέσου Για να χρησιμοποιηθεί ένα μέσο αποθήκευσης, όπως ο σκληρός δίσκος που είναι η βασική συσκευή αποθήκευσης δεδομένων του υπολογιστή μας, πρέπει να προηγηθεί η διαμόρφωσή του. Όταν διαμορφώνουμε έναν δίσκο, ρυθμίζουμε τις παραμέτρους του με ένα σύστημα αρχείων, ώστε να είναι σε θέση τα Windows να αποθηκεύουν πληροφορίες στον δίσκο. Οι σκληροί δίσκοι σε νέους υπολογιστές με Windows είναι ήδη διαμορφωμένοι. Αν όμως θελήσουμε να προσθέσουμε ένα νέο δίσκο, ώστε να αυξήσουμε την αποθηκευτική ικανότητα του υπολογιστή μας, μπορεί να χρειαστεί, να τον διαμορφώσουμε. Ο σκληρός δίσκος στον οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο το λειτουργικό σύστημα, δεν μπορεί να διαμορφωθεί μέσα από τα Windows. Οι συσκευές αποθήκευσης όπως οι μονάδες Flash USB και οι κάρτες μνήμης Flash, συνήθως είναι ήδη διαμορφωμένες από τον κατασκευαστή τους. Τα CD και τα DVD, χρησιμοποιούν διαφορετικές μορφές από αυτές των σκληρών δίσκων και των αφαιρούμενων συσκευών αποθήκευσης. Με τη διαμόρφωση ενός δίσκου, διαγράφονται όλα τα αρχεία που υπάρχουν σε αυτόν. Για να διαμορφώσουμε ένα αποθηκευτικό μέσο, πατάμε το κουμπί «Έναρξη» και επιλέγουμε «Υπολογιστής». Κάνουμε δεξί κλικ στο αποθηκευτικό μέσο που θέλουμε και επιλέγουμε «Διαμόρφωση».