1 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ PALSO 29 Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Ευρωπαϊκή Νομοθεσία Πιστοποίηση E.Q.F. N.Q.F. 26 & 27 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2011 CLUB HOTEL CASINO LOUTRAKI ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Θ.ΠΑΤΣΙΟΥΡΑΣ, Ε.ΤΖΑΝΝΕ, Κ.ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ, Κ.ΣΤΑΜΑΤΗ
2 ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Π.Ο.Ι.Κ.Ξ.Γ. ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Αγαπητοί καλεσμένοι μας, αγαπητά μέλη του πάνελ, αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι. Η Ομοσπονδία δεν έχει ανάγκη από συστάσεις. Είναι το μαχητικότερο, μαζικότερο και πιο έγκυρο συνδικαλιστικό όργανο του κλάδου. Είναι προς τιμή όλων των μελών της Ομοσπονδίας το γεγονός ότι έχουν παραμείνει συσπειρωμένοι γύρω από το συνδικαλιστικό όργανο το οποίο πολλές φορές ζητώντας τους να θυμούνται πως η εκπαιδευτική ιδιότητα προεξάρχει της επαγγελματικής, χωρίς βέβαια να ξεχνάμε πως είναι και επιχειρηματίες, τους έχουμε ζητήσει να κλείσουν τα αυτιά τους σε σειρήνες που είτε δίνουν μίζες για την πιστοποίηση είτε υπόσχονται πιστοποιητικά με ποσοστά επιτυχίας 90% και 95%. Και παρ όλα αυτά παραμένουμε στην Ομοσπονδία, που ζητάει την εξυγίανση σε αυτό το χώρο διότι η εκπαίδευση και η παιδεία και η γνώση δεν μπορεί να σημαίνουν πέντε σειρές σε ένα πιστοποιητικό που να λέει γνωρίζεις αυτό ή το άλλο και ο τύπος να τρώει την ουσία. Χαίρομαι που θα πω ότι τα δύο τελευταία χρόνια έχει δρομολογηθεί μία διαδικασία, και για αυτό είμαι εξουσιοδοτημένος από το Υπουργείο Παιδείας τόσο από την Υπουργό όσο και από την Υφυπουργό να πω ότι η κατάσταση βαίνει προς την οριστική της εξυγίανση. Η διαβούλευση για τη διαπίστευση έχει τελειώσει, η ηλεκτρονική. Στο στάδιο της επεξεργασίας βρίσκεται το νομοσχέδιο για τη διαπίστευση. Ο θεσμός της επάρκειας θα αλλάξει πάρα πολύ σύντομα. Και το Υπουργείο είναι διατεθειμένο να προχωρήσει σε αλλαγές που ίσως πριν από 3 ή 4 χρόνια να θεωρούνταν λίγο φανταστικές. Διαβεβαιώνω ότι από την πλευρά της Ομοσπονδίας υπάρχει και η μαχητικότητα και η βούληση, αλλά επίσης και από την πλευρά της πολιτείας υπάρχει πραγματικά η βούληση να προστατέψει το κοινωνικό σύνολο, τον πελάτη, το δημόσιο συμφέρον στις προσλήψεις,
3 από κάθε είδους παρεμβάσεις αισχρής και αθέμιτης επιχειρηματικότητας. Διότι είμαστε ασφαλώς υπέρ της υγιούς επιχειρηματικότητας και το θέμα του συνεδρίου μας είναι αυτό που θα μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι η ανάπτυξη και η υγιής επιχειρηματικότητα πρέπει να έρχονται μέσα από θεσμούς διαφανείς και σύγχρονους. Η Ομοσπονδία θα ενημερώνει τα μέλη της. Η παιδεία δεν είναι κάτι στατικό, υπάρχει πρόοδος και εξέλιξη, οφείλουμε να την ακολουθήσουμε. Ευχαριστώ πολύ και ιδιαίτερα να ευχαριστήσω και την κυρία Μπατζελή, η οποία είναι εδώ και η οποία πράγματι μας έχει βοηθήσει. Και σας διαβεβαιώ επίσης ότι οι χαιρετισμοί από τους βουλευτές, που θα ακολουθήσουν, δεν είναι τυπικοί, μας έχουν έμπρακτα σταθεί με παρεμβάσεις τους πραγματικές και ουσιαστικές. Το ίδιο έχει κάνει η κυρία Μπατζελή, η οποία θα μας προσφέρει και τις γνώσεις της και την όμορφη παρουσία της. Ευχαριστούμε θερμά.
4 ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤΑΜΑΤΗ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥ PALSO ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ Καλημέρα. Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου του τοπικού Συλλόγου σας καλωσορίζω και εγώ με τη σειρά μου. Ευχαριστούμε θερμά όλους τους συνέδρους που βρίσκονται μαζί μας σήμερα και που έχουν έρθει από όλη την Ελλάδα. Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους εργάστηκαν σκληρά για την πραγματοποίηση αυτού του Συνεδρίου, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και τους υπαλλήλους της Ομοσπονδίας. Μας τιμούν σήμερα με την παρουσία τους εδώ ο Αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου, ο κύριος Απόστολος Παπαφωτίου, ως εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη κυρίου Τατούλη. Ο Αντιπεριφερειάρχης Κορινθίας, κύριος Γεώργιος Δέδες. Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Οργανισμού Πολιτισμού Αθλητισμού και Περιβάλλοντος Δήμου Λουτρακίου Αγίων Θεοδώρων «Προμηθέας», κύριος Λόης Νικόλαος ως εκπρόσωπος του Δημάρχου κυρίου Λογοθέτη. Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κορινθίας, κύριος Βασίλης Νανόπουλος και ο Γραμματέας του Συλλόγου Φροντιστών Μέσης Εκπαίδευσης του νομού μας και εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδας, κύριος Βασιλακόπουλος Θεόδωρος.
5 ΠΑΝΟΣ ΜΠΕΓΛΙΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΆΜΥΝΑΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ «Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι, κυρίες και κύριοι, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον πληροφορήθηκα τη διοργάνωση του 29 ου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών Palso, με θέμα «Ευρωπαϊκή νομοθεσία πιστοποίηση». Δυστυχώς, λόγοι ανώτεροι της θέλησής μου δεν μου επιτρέπουν να παραβρίσκομαι σήμερα μαζί σας σε αυτό το ιδιαίτερα επίκαιρο και εξαιρετικά ενδιαφέρον συνέδριο. Το σημερινό συνέδριο της Palso επιχειρεί μία τομή στη σημερινή συγκυρία. Ανοίγει τη συζήτηση για την προσέγγιση, την ανάλυση και τελικά την ανάδειξη της σημασίας ενός καταλυτικού εκπαιδευτικού όπλου στον αγώνα για την αντιμετώπιση της κρίσης που ταλανίζει τόσο την Ελλάδα όσο και την Ευρώπη. Έτσι, θέτει στο επίκεντρο του προβληματισμού και του διαλόγου όχι απλώς την παιδεία, τη σύγχρονη γνώση και την ωφέλεια από τη συνεχή κατάρτιση αλλά και την ανάγκη επέκτασης της διαδικασίας πιστοποίησης και αναγνώρισης του επιπέδου της μόρφωσης και της εκπαίδευσης της νεολαίας, των πολιτών, των εργαζομένων. Η παραγωγή, το εμπόριο, η παροχή υπηρεσιών και γενικότερα η οικονομική διαδικασία δεν λειτουργούν σήμερα με τις συνθήκες του χθες αλλά με όρους και προϋποθέσεις που παραπέμπουν στο αύριο. Οι ραγδαίες αυτές αλλαγές επικρατούν και επεκτείνονται σε παγκόσμιο επίπεδο κυρίως λόγω της επανάστασης στο πεδίο της τεχνολογικής και της επιστημονικής γνώσης. Είναι, λοιπόν, προφανές ότι τα θέματα της οικονομικής ανάπτυξης αλλά και τις εργασίας αναδιαμορφώνονται με βάση την ποιότητα της εκπαίδευσης αλλά και την πιστοποίηση του πραγματικού επιπέδου των γνώσεων και των δεξιοτήτων που κατέχει ο εργαζόμενος. Συνεπώς, αν θέλουμε να δημιουργήσουμε τους όρους για μία δυναμικότερη οικονομία σε ένα άκρως ανταγωνιστικό, διεθνές και περιφερειακό περιβάλλον, οφείλουμε να προωθήσουμε τη γνώση αλλά και να την κατοχυρώσουμε στο επίπεδο του κάθε εργαζόμενου.
6 Η διαδικασία αυτή μπορεί να αποτελέσει ένα φερέγγυο διαβατήριο για την επέκταση των θέσεων της απασχόλησης, για την αναβάθμιση της ποιότητας της εργασίας καθώς και για την προώθηση μίας βιώσιμης ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτών των διεργασιών η Ευρώπη, επιδιώκοντας να στηρίξει την επέκταση θέσεων εργασίας, προωθεί τα τελευταία χρόνια την πολιτική της ελεύθερης μετακίνησης των εργαζομένων έτσι ώστε και η ευρωπαϊκή οικονομία να επωφεληθεί αλλά και οι θέσεις απασχόλησης να καταστούν ποιοτικότερες προς όφελος των εργαζομένων. Η πολιτική της ελεύθερης μετακίνησης των Ευρωπαίων εργαζομένων απαιτεί ωστόσο τρεις κεφαλαιώδους σημασίας προϋποθέσεις. Πρώτον, τη διαρκή κατάρτιση και την επέκταση των δεξιοτήτων των εργαζομένων. Δεύτερον, τη γνώση μιας ή και περισσότερων ξένων γλωσσών. Και τέλος την πιστοποίηση του επιπέδου της γνώσης, της κατάρτισης και της εξειδίκευσης των εργαζομένων ώστε να υπάρχει ένα σταθερό σημείο αναφοράς και σύγκρισης. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η κατοχύρωση της αξιοκρατίας, της απασχόλησης και της οικονομικής ανάπτυξης. Να, λοιπόν, γιατί η εκπαίδευση και η πιστοποίηση του επιπέδου της γνώσης αποτελούν βασικά δικαιώματα των εργαζομένων στη σημερινή συγκυρία. Αποτελεί πάγια πεποίθησή μου ότι η εκπόνηση μίας εθνικής στρατηγικής για την έξοδο από την κρίση και την προώθηση μίας δυναμικής οικονομικής ανάπτυξης, θα πρέπει να στηριχθούν στη συστηματική και στη συνεχή παραγωγή, αναπαραγωγή, διάχυση και κατοχύρωση της γνώσης. Μία τέτοιου είδους επιλογή αποτελεί το ελάχιστο χρέος μας προς την κοινωνία, τη νεολαία, την πατρίδα. Πρέπει να ομολογήσω ότι στον τομέα της εκπαίδευσης ξένων γλωσσών έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στη δουλειά που προσφέρει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών, παρακολουθώντας από πολύ κοντά τις δραστηριότητές της αλλά και την ποιότητα των εκπαιδευτικών υπηρεσιών που παρέχει στην ελληνική κοινωνία.
7 Για αυτό και υποστήριξα, πάντα με θέρμη, προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας τις καινοτόμες προτάσεις και τις δυναμικές πρωτοβουλίες της Ομοσπονδίας. Σε ό,τι με αφορά θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι όπως στο παρελθόν, έτσι και στο μέλλον θα εργαστώ με όλες μου τις δυνάμεις έτσι ώστε η ελληνική κοινωνία να καταστεί μία κοινωνία της γνώσης και της καινοτομίας. Φίλες και φίλοι, κυρίες και κύριοι, σας στέλνω τους θερμούς μου χαιρετισμούς και τις εγκάρδιες ευχές μου για την επιτυχή ολοκλήρωση των εργασιών του συνεδρίου σας. Πάνος Μπεγλίτης».
8 ΆΓΓΕΛΟΣ ΜΑΝΩΛΑΚΗΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΝΟΜΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ «Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι, με τιμά η πρόσκλησή σας να παραβρεθώ στις εργασίες του 29 ου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου της Ομοσπονδίας σας, λόγω όμως ανειλημμένων υποχρεώσεων λυπάμαι ειλικρινά που δεν θα μπορέσω να ανταποκριθώ στο κάλεσμά σας. Σε κάθε περίπτωση θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι παρακολουθώ από κοντά τη δράση σας και τις εξελίξεις στο χώρο της εκπαίδευσης. Και θα είμαι πάντα αρωγός στις προσπάθειές σας και στη συμβολή σας για αναβάθμιση των εκπαιδευτικών δεδομένων στην χώρα μας. Εύχομαι κάθε επιτυχία στο συνέδριό σας και θα αναμένω με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματά του. Με εκτίμηση Άγγελος Μανωλάκης.»
9 ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΑΡΜΑΚΗ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ «Αγαπητές φίλες και φίλοι, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για την πρόσκληση στο ετήσιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Palso. Δυστυχώς, όμως, παρ όλη την επιθυμία μου να βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας, αυτό δεν κατέστη δυνατό λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεών μου. Η χρονιά που διανύουμε χαρακτηρίζεται από μία οικονομική κρίση άνευ προηγουμένου. Έχουν συμβεί τόσα πολλά τα τελευταία 2 χρόνια τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, από τα οποία συμπερασματικά αναδεικνύεται η ανάγκη για τη δημιουργία ενός τελείως διαφορετικού οικονομικού αλλά και αναπτυξιακού μοντέλου. Στην κατεύθυνση αυτή θεωρώ πως κυρίαρχη θέση κατέχει η γνώση η οποία σήμερα είναι περισσότερο σημαντική από ποτέ. Και ο λόγος είναι τόσο απλός, γιατί η μάθηση και η γνώση αποτελούν την κινητήρια δύναμη για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας, την κοινωνική ένταξη των πολιτών αλλά και επειδή συμβάλλουν στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του πολίτη. Στο πλαίσιο αυτό ένα από τα κύρια εργαλεία της μάθησης αποτελεί η πιστοποίηση της γνώσης μέρος της οποίας είναι και ικανότητα επικοινωνίας στις ξένες γλώσσες. Έτσι εξηγείται άλλωστε και η έντονη κινητικότητα τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και εθνικό επίπεδο για τη διαμόρφωση ενός εθνικού πλαισίου προσόντων. Με άλλα λόγια είναι τόσο σημαντική η διαμόρφωση του πλαισίου αυτού γιατί η τυπική μάθηση και η άτυπη, αλλά ουσιαστική μάθηση, βαδίζουν σήμερα σε απέναντι όχθες του ποταμού της καθημερινότητας χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να συναντηθούν. Η πραγματικότητα αυτή έχει ως αποτέλεσμα να χάνονται ευκαιρίες για τον Έλληνα επαγγελματία, τον Έλληνα επιστήμονα, τον Έλληνα άνεργο.
10 Οφείλουμε, λοιπόν, να δημιουργήσουμε μία σταθερή γέφυρα και να ανοίξουμε τον δρόμο της ευκαιρίας και της προοπτικής. Η γέφυρα αυτή είναι το εθνικό πλαίσιο προσόντων για τη δια βίου μάθηση. Το γεγονός ότι μέχρι σήμερα στη χώρα μας δεν υπήρχε ένα ενιαίο σύστημα αναγνώρισης και πιστοποίησης γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, που να συμπεριλαμβάνει όλες τις μορφές εκπαίδευσης, κατάρτισης και επαγγελματικής εμπειρίας, καθήλωσε τη δυναμική που έχει αυτός ο τόπος. Έχουμε, λοιπόν, τη μοναδική ευκαιρία να απαγκιστρωθούμε από αγκυλώσεις του παρελθόντος, να βάλουμε μία τάξη στο άναρχο πεδίο των κάθε είδους βεβαιώσεων και πιστοποιήσεων που δίνονται από φορείς εκπαίδευσης και κατάρτισης και μέσα από διαδικασίες διασφάλισης. Θεωρώ πως με το φετινό εκπαιδευτικό συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών γίνεται ακόμα ένα βήμα προς την κατεύθυνση αυτή. Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου σας. Κατερίνα Φαρμάκη, Βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ν. Κορινθίας.»
11 ΠΑΡΕΣΤΗΣΑΝ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΧΑΙΡΕΤΗΣΑΝ: Ο κ. Απόστολος Παπαφωτίου, Αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου, ο κ. Γεώργιος Δέδες, Αντιπεριφερειάρχης Κορινθίας, ο κ. Λόης Νικόλαος, Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Λουτρακίου Αγ. Θεοδώρων ως εκπρόσωπος του Δημάρχου του κυρίου Λογοθέτη, ο κ. Βασίλης Νανόπουλος, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κορινθίας, ο κ. Βασιλακόπουλος, εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδας και ο κ. Χρήστος Χασικίδης, Αντιδήμαρχος Δήμου Κορινθίων. ΈΣΤΕΙΛΑΝ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ: Ο κ. Νάσος Αλευράς, Βουλευτής Αθηνών, η κυρία Μαρία Σκραφνάκη, Βουλευτής Ηρακλείου, ο κ. Μανώλης Στρατάκης επίσης Βουλευτής Ηρακλείου, ο Πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχνών και Εμπόρων νομού Ηρακλείου.
12 ΦΩΤΗΣ ΧΑΤΖΗΦΩΤΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Γεια σας. Το ζητούμενο είναι αν η χώρα μας βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση προς την ολοκλήρωση ενός συστήματος το οποίο θα συντελεί στην πιστοποίηση της γνώσης, στην εμπέδωση της αξιοκρατίας. Όπως ξέρουμε όλοι, η αξιοκρατία στηρίζεται στο Σύνταγμά μας, πρόκειται για την αρχή της ισότητας. Η αρχή της αξιοκρατίας είναι μια ειδικότερη έκφραση αυτής της αρχής της ισότητας. Γίνεται μεγάλος αγώνας σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον και σε μία δύσκολη εποχή. Όλοι μιλάμε για τη γνώση και βεβαίως για την αξιοκρατία. Και πάντως, στο πλαίσιο της άτυπης εκπαίδευση, πέραν δηλαδή από την πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση τι γίνεται πέρα από εκεί και ποιος μας λέει ποιος γνωρίζει και τι γνωρίζει. Όλα αυτά μετράνε στην επαγγελματική αποκατάσταση. Και εκεί πραγματικά έχουμε ζήσει, και με τον Πρόεδρο τον κύριο Μιχαηλίδη και με το Διοικητικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας και μέσα από πολλές τριβές με τις υπηρεσίες, όλο αυτό που συμβαίνει όλα αυτά τα χρόνια όταν υπάρχει κενό στη νομοθεσία. Βεβαίως, θα πεις: υπάρχουν νόμοι, δεν εφαρμόζονται. Αλλά υπήρχαν και κενά. Έχουμε βεβαίως ένα πλαίσιο, αλλά μόνο εμείς ξέρουμε πόσες φορές πήγαμε στο ΑΣΕΠ και ζητήσαμε να εφαρμόζονται τα αυτονόητα, να εφαρμόζεται το Σύνταγμα. Πόσες φορές πήγαμε στο ΣΤΥΕ γιατί βγάζει αποφάσεις όπως θέλει και ανάλογα με το ποιος το πιέζει. Μέχρι και εισαγγελέα είπαμε να φέρουμε σε κάποιες αρχές μήπως και τηρήσουν το Σύνταγμα. Όλες αυτές οι τριβές που έγιναν αυτά τα χρόνια είχαν ως αποτέλεσμα κάποιοι να εισάγονται, ακόμα και στη δημόσια διοίκηση, διότι ξέρετε ένας διαγωνισμός από το ΑΣΕΠ χρειάζεται ως βασικό προσόν και μία ξένη γλώσσα. Και ποιος είναι εκείνος που ξέρει την ξένη γλώσσα, σε τι βαθμό την ξέρει, είναι άριστος ο βαθμός και πώς πιστοποιείται.
13 Και ανάλογα, με διάφορες πιέσεις, είχαμε ανθρώπους να εισάγονται στο δημόσιο. Ξέρετε, κάθε ελληνική οικογένεια θέλει να βάλει και ένα άνθρωπο στο δημόσιο, ήθελε τουλάχιστον μέχρι τώρα, γιατί και οι αποδοχές ήταν πάρα πολύ καλές, αλλά υπήρχε και πολύς κόσμος στο δημόσιο, πολλοί συμβασιούχοι, stage, εκατοντάδες, χιλιάδες, επομένως ήταν ένας παράδεισος εργασίας το δημόσιο, τουλάχιστον μέχρι σήμερα. Τώρα αρχίζουν και σφίγγουν τα πράγματα διότι δεν μας παίρνει άλλο. Ο αριθμός θα πρέπει να μειωθεί στον απολύτως απαραίτητο. Έχουν παγώσει και οι προσλήψεις. Δηλαδή αυτό το οποίο δίνει δουλειά σε ένα κύκλο ανθρώπων, φροντιστήρια, απόδειξη γνώσης ξένης γλώσσας, σήμερα είναι παγωμένο διότι δεν μπορούμε να προσλαμβάνουμε άλλους. Ίσχυε το 5 προς 1, φτάσαμε στο 10 προς 1, έχουμε απολύσεις. Εδώ συζητάμε για συγχωνεύσεις, για απολύσεις, για μετατάξεις, για ειδικά καθεστώτα. Εν πάση περιπτώσει είναι πολύ πιο δύσκολα τα πράγματα σήμερα, αλλά έχουμε καταλάβει ένα και μόνο, ότι σήμερα θα μπαίνουν οι καλύτεροι, θα καταλαμβάνουν θέσεις οι καλύτεροι, θα τηρείται το Σύνταγμα διότι έχουμε φτάσει στον πάτο. Εδώ, λοιπόν, σιγά-σιγά ολοκληρώνονται, έχει γίνει πάρα πολύ μεγάλη δουλειά τους τελευταίους μήνες, όσο και αν δεν θέλουμε να το παραδεχθούμε, διότι είμαστε σε μία άσχημη οικονομική συγκυρία και μένουμε σε αυτό. Λέμε πώς θα ζήσουμε, αν θα ζήσουμε καλύτερα ή όχι. Όμως έχει γίνει πάρα πολύ μεγάλη δουλειά. Έχουν περάσει πολλά νομοθετήματα και έχει γίνει εργασία δεκάδων ετών που δεν έχει γίνει μέσα σε δεκάδες έτη. Σήμερα, λοιπόν, έχουμε ένα πλαίσιο ευρωπαϊκό, το οποίο μας βοηθά να προχωρήσουμε. Και έχουμε και νομοθεσία, τελευταία, του 2010 η οποία έχει συστήσει φορέα ο οποίος είναι ο Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων, θα μας τα αναλύσουν οι εξ αριστερών μου, θα τους παρουσιάσουμε ένα, ένα. Θα προχωρήσουμε από το γενικότερο στο ειδικότερο. Θα κάνει η κυρία Μπατζελή μία εισήγηση στην αρχή σε γενικότερο επίπεδο και θα προχωρήσουμε σε πιο λεπτομερειακές τοποθετήσεις των υπολοίπων.
14 Να πω μονάχα για την κυρία Μπατζελή, η οποία έχει εκλεχτεί βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ. στο νομό Φθιώτιδας το 2009 και διετέλεσε Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Είναι η εισηγήτρια της κοινοβουλευτικής ομάδας ΠΑ.ΣΟ.Κ. στο ΚΤΕ περιφερειακής ανάπτυξης, ανταγωνιστικότητας και ναυτιλίας. Ήταν ευρωβουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. την περίοδο 2004-2009. Την περίοδο της θητείας της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διετέλεσε Πρόεδρος της επιτροπής πολιτισμού, παιδείας και νεολαίας 2007-2009, όπου επικεντρώθηκε στη δια βίου εκπαίδευση και μάθηση, στην προστασία του διαδικτύου, στην ευρωπαϊκή πολιτική πιστοποίησης σπουδών και στη διαδικασία της Μπολόνια. Το διάστημα 2004-2007 ήταν κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της σοσιαλιστικής ομάδας για αγροτικά θέματα, ενώ ήταν επίσης μέλος των επιτροπών γεωργίας και ανάπτυξης υπαίθρου, οικονομικών και νομισματικών θεμάτων, δημοσιονομικών προοπτικών 2007-2013, δικαιωμάτων των γυναικών και ισότητας των φύλων, κλιματικών αλλαγών κλπ. Ενώ την περίοδο 1994-1996 ήταν Γενική Γραμματέας στο Υπουργείο Γεωργίας σε θέματα ευρωπαϊκών και διεθνών σχέσεων. Οι υπόλοιποι ομιλητές. Ο κύριος Κωνσταντίνος Καλτσάς είναι Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων. Και ο κύριος Σταύρος Σταύρου οικονομολόγος εκπαίδευσης, πρώην Αναπληρωτής Διευθυντής του CEDEFOP. Θα ξεκινήσουμε με το γενικότερο, με τη γενικότερη τοποθέτηση της κυρίας Μπατζελή και θα προχωρήσουμε στα ευρωπαϊκά και στα ελληνικά δρώμενα με μία προσπάθεια της ελληνικής πολιτείας να ολοκληρώσει αυτό το σύστημα έτσι ώστε να φτάσουμε στο πιο δυνατό αξιοκρατικό σύστημα που μπορεί να οργανωθεί, στη βελτιστοποίηση του συστήματος έτσι ώστε σήμερα να αναδεικνύονται οι άριστοι και να πιάνουν δουλειά επιτέλους οι άριστοι. Ποιος θα μας πει όμως ποιοι είναι οι άριστοι, ποιοι έχουν την πιο άριστη γνώση, θα τα δούμε ειδικότερα στη συνέχεια.
15 ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΣΗ» Θα ήθελα να κηρύξω την έναρξη του 29 ου Ετήσιου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου της Palso με θέμα «Ευρωπαϊκή Νομοθεσία Πιστοποίηση». Και θα ήθελα, πέραν της κήρυξης αυτού του συνεδρίου, να καλωσορίσω όλους τους σύνεδρους διότι η συμμετοχή τους αναδεικνύει τη σημαντικότητα των στιγμών που ζούμε αλλά και του ρόλου της εκπαίδευσης όπως αυτή και αν προέρχεται από όλους τους χώρους και από όλους τους φορείς. Aγαπητέ Πρόεδρε της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών Αγαπητά μέλη της Ομοσπονδίας, Πρώτα από όλα θέλω να ευχαριστήσω θερμά την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών για την πρόσκληση να συμμετάσχω στο φετινό 29 ο Ετήσιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο της Palso με θέμα την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και Πιστοποίηση. Αγαπητές φίλες και φίλοι, κύριε Αντιπεριφερειάρχα κύριε Παπαφωτίου, κύριε Αντιπεριφερειάρχα του νομού κύριε Δέδε, κύριε Πρόεδρε, κύριε Μιχαηλίδη όπου με την παρουσία σας σε αυτό το χώρο θεωρώ ότι έχετε ενοποιήσει όχι μόνο την επιχειρηματική διάσταση αλλά την ανθρώπινη και την εκπαιδευτική, και νομίζω ότι η σημερινή παρουσία των 250 φορέων, και ονομάζω φορείς και όχι συμμετέχοντες απλώς, είναι ιδιαίτερη η συμμετοχή αυτή. Τον κύριο Νανόπουλο, όπου θα ήθελα να τον ευχαριστήσω πραγματικά για το δώρο, με την παρουσίαση των τοπικών προϊόντων, και δεν θα ήθελα να ανοίξω τώρα αυτή την κουβέντα, αλλά θεωρώ ότι ο πολιτισμός, η παιδεία, η επιχειρηματικότητα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο είναι το επόμενο στίγμα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Και νομίζω ότι με την βοήθεια των επιμελητηρίων, είτε όπως το λέει ο Γερμανός Knapp, είτε εμείς όπως θα πρέπει να προσαρμοστούμε, νομίζω ότι θα πρέπει να το λάβουμε σοβαρά υπόψη μας διότι δεν γυρνάμε σελίδα, απλά πηγαίνουμε σε μία άλλη Ελλάδα.
16 Αγαπητοί προσκεκλημένοι, ο κύριος Καλτσάς, ο κύριος Σταύρου με τον οποίο έχουμε συναντηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο όταν ήμουν Πρόεδρος της επιτροπής πολιτισμού και παιδείας για να συζητήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και με το CEDEFOP τα ζητήματα της πιστοποίησης, νομίζω ότι θα γίνει ένας δημιουργικός διάλογος, ένας διάλογος ο οποίος θα προκύψει από τον προβληματισμό, καταρχήν, το δικό σας. Και ο προβληματισμός αυτός κρίνεται και μπορεί κάποιος να τον διακρίνει πάρα πολύ εύκολα με τη συμμετοχή σας. Φίλες και Φίλοι, Η υπόθεση της διά βίου μάθησης είναι πλέον μια παγκόσμια πραγματικότητα την οποία κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει. Η αλλαγή των δομών στην παγκόσμια οικονομία, η ύπαρξη ενός έντονα ανταγωνιστικού εργασιακού περιβάλλοντος τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, έχουν καταστήσει τη διά βίου μάθηση αναγκαία συνθήκη για την οικονομική και επαγγελματική επιβίωση των ανθρώπων. Η επιστημονική θεωρία και η εμπειρική ανάλυση βεβαιώνουν ότι η συμβολή της εκπαίδευσης στην ανάπτυξη της οικονομίας είναι σημαντική. Βεβαιώνουν ότι η επίδραση της εκπαίδευσης στη διαχρονική διανομή του πλούτου και του εισοδήματος, είναι ισχυρή. Σήμερα με τους δημόσιους, αλλά και ιδιωτικούς προϋπολογισμούς να υφίστανται έντονη πίεση, τις ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές, τις υπάρχουσες θέσεις εργασίας να μειώνονται και τις νέες θέσεις εργασίας να απαιτούν συχνά διαφορετικές και υψηλότερου επιπέδου δεξιότητες αναδεικνύεται η αναγκαιότητα για εκσυγχρονισμό και συνεχή βελτίωση των συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, για βελτίωση των όρων και των συνθηκών συμμετοχής στη διά βίου μάθηση για διαρκή αναγνώριση και συσσώρευση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που πετυχαίνουν οι εργαζόμενοι σε τυπικά, άτυπα και μη τυπικά πλαίσια. Και ασφαλώς η οικονομική ύφεση των τελευταίων χρόνων - εντός και εκτός ελληνικών συνόρων- θέτει τις μακρόχρονες αυτές προκλήσεις ακόμη περισσότερο στο επίκεντρο.
17 Είναι πλέον αντιληπτό ότι η μετάβαση στην οικονομία που βασίζεται στη γνώση ώστε να ενισχυθούν, η ανταγωνιστικότητα, η απασχόληση, η κοινωνική ένταξη και κοινωνική συνοχή, απαιτεί τη δημιουργία ενός «γνωστικού τριγώνου» εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας. Στην Κοινωνία της Γνώσης, οι ικανότητες, οι δεξιότητες, η επαγγελματική εμπειρία των πολιτών αποκτούν κυρίαρχη θέση. Και σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, η επιβίωση της χώρας μας, το μέλλον των παιδιών μας, κρίνονται από την επένδυση στη γνώση. Την επένδυση στο μαθητή, τον εκπαιδευόμενο, τον εργαζόμενο. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν καταβληθεί και καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες για την προαγωγή της ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης μέσα από τη δημιουργία κοινών πλαισίων, κοινών κανόνων και διαδικασιών για τη διασφάλιση της ποιότητας και της αξιοπιστίας για την ενίσχυση της απασχόλησης για τη δημιουργία νέων εκπαιδευτικών και εργασιακών ευκαιριών σε ένα ευρωπαϊκό και παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Και αναμφίβολα οι πολύγλωσσοι πολίτες μπορούν καλύτερα να αξιοποιήσουν τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές ευκαιρίες που προσφέρει η ενοποιημένη Ευρώπη. Ωστόσο, η διά βίου μάθηση περιπλέκεται εξαιτίας της έλλειψης επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των φορέων παροχής και των αρμόδιων αρχών εκπαίδευσης και κατάρτισης από διαφορετικά επίπεδα και διαφορετικές χώρες. Οι εν λόγω περιορισμοί εμποδίζουν τους πολίτες να συνδυάζουν επαγγελματικά προσόντα που αποκτούν σε διαφορετικά ιδρύματα, δυσχεραίνουν τη μετακίνηση τους στο εσωτερικό της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας, αλλά και την πραγματοποίηση καθολικής διά βίου μάθησης. Μια εμπλοκή ή μια καθυστέρηση στη διασφάλιση των επαγγελματικών προσόντων έχει άμεση επίπτωση στην κινητικότητα των εργαζομένων, στη διευρυμένη ευρωπαϊκή αγορά. Αντίστοιχη πιστοποίηση της εκπαιδευτικής κατάρτισης για τους φοιτητές
18 δημιουργεί αντίστοιχα προβλήματα για την επίλυση όμως των οποίων έχει ενεργοποιηθεί η συμφωνία της Μπολόνια. Στη χώρα μας δυστυχώς έχουν γίνει μικρά βήματα. Η Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία της Εurostat (Μάιος 2010), κατέχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής στη διά βίου μάθηση (1,9%) σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Δανία, ενώ στη Σουηδία όπου το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει το 27%. Είναι εμφανές ότι η διά βίου μάθηση αποτελεί ακόμη στη χώρα μας μια έννοια που διδάσκεται και που δεν έχει αφομοιωθεί στο βαθμό που χρειάζεται. Στο βαθμό που η εκπαίδευση και η παραγωγή θα λειτουργούν αλληλένδετα και όχι αποκομμένα. Στο βαθμό που το αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας μας θα συνδέεται με ένα σύγχρονο και υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικό σύστημα, ευέλικτο και ικανό να ανταποκριθεί στους όρους της αγοράς εργασίας, στους όρους της προσφοράς και ζήτησης. Η διά βίου μάθηση συνδέεται με την ευελιξία στην εργασία, καθώς και με τις νέες εργασιακές και ασφαλιστικές πολιτικές, οι οποίες διαμορφώνονται σταδιακά ως ισχυρή μεταβλητή στη νέα οικονομική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια διακυβέρνηση. Μιας εξέλιξης την οποία καθημερινά παρακολουθούμε. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι εδώ και δεκαετία από ένα κρατικό στενό σύστημα κατοχύρωσης και πιστοποίησης των προσόντων, επαγγελματικών και επιστημονικών, γίνεται σταδιακή διεύρυνση της πιστοποίησης από μη κρατικούς οργανισμούς. Εδώ φυσικά θα πρέπει να τονιστεί ότι στην κοινοτική νομοθεσία αποσαφηνίζεται ότι η σύσταση Ευρωπαϊκού Πλαισίου Διασφάλισης της Ποιότητας στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας, διότι δεν αντικαθιστά ούτε καθορίζει εθνικά συστήματα διασφάλισης της ποιότητας. Καθορίζεται ένα πλαίσιο και ιδιαίτερα ένα σύστημα ή μια μεθοδολογία προσέγγισης της ποιότητας, περιγράφονται δείκτες, οι οποίοι από κοινού μπορούν να συμβάλλουν στην προσέγγιση αξιολόγησης και βελτίωσης των συστημάτων. Η παιδεία, η υγεία, η φορολογική και δημοσιονομική πολιτική στη σημερινή φάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένουν στην ουσία
19 εθνικές πολιτικές, οι οποίες όμως διαμέσου της μεθόδου του συντονισμού επιδιώκεται η προσέγγισή τους και η απομάκρυνση όλων εκείνων των εμποδίων που παρεμβάλλονται κατά της πρόσβασης των πολιτών της Ευρώπης. Είναι όμως βασικές πολιτικές οι οποίες επηρεάζουν την απασχόληση, την κινητικότητα, τη διαπολιτισμιακή προσέγγιση, ποιοτικά στοιχεία της ανάπτυξης στην Ευρώπη. Είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι η Κυβέρνηση και κυρίως το Υπουργείο Παιδείας έχει θέσει από την πρώτη στιγμή ως πρώτη προτεραιότητα τη γεφύρωση αυτού του χάσματος ανάμεσα στην εκπαίδευση και την εργασία. Θέτει τις νέες βάσεις στο θέμα της αναγνώρισης της μάθησης και της πιστοποίησης των προσόντων που αποκτά ο πολίτης στη διάρκεια της εκπαιδευτικής του διαδρομής, της επαγγελματικής του πορείας, της κοινωνικής του συμμετοχής. Από τις σημαντικότερες προσπάθειες σε αυτή την κατεύθυνση είναι και η συγκρότηση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων για τη διά βίου μάθηση σε αντιστοίχιση με το Ευρωπαϊκό (ΕΠΕΠ). Μέχρι σήμερα στη χώρα μας δεν υπήρχε ένα ενιαίο σύστημα αναγνώρισης και πιστοποίησης προσόντων που να συμπεριλαμβάνει όλες τις μορφές εκπαίδευσης, κατάρτισης και επαγγελματικής εμπειρίας. Τα μαθησιακά αποτελέσματα, δηλαδή το τι γνωρίζει, κατανοεί και είναι ικανός να κάνει κάποιος μετά την ολοκλήρωση μιας μαθησιακής διαδικασίας, από την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη μη τυπική ή άτυπη μάθηση, καθώς και από την επαγγελματική και κοινωνική εμπειρία του, δεν αναγνωρίζονται και δεν αξιοποιούνται. Όπως επισημαίνεται και στην τελευταία Κοινή έκθεση προόδου του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010» στις 18 Ιανουαρίου 2010, η υλοποίηση της διά βίου μάθησης μέσω της επίσημης, της ανεπίσημης και της άτυπης μάθησης και η αύξηση της κινητικότητας εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση. Εξακολουθούν να αποτελούν ανοιχτό ζήτημα για πολλές χώρες. Η χώρα μας, αν και απουσίαζε από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα τα προηγούμενα χρόνια, ήδη από το 2009 έχει επιδοθεί σε «αγώνα δρόμου» για τη θέσπιση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων. Το 2012 όλα τα νέα προσόντα που αποκτώνται θα
20 αναφέρονται αυτομάτως σε ένα από τα οκτώ επίπεδα προσόντων του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων (ΕΠΕΠ). Το ΕΠΕΠ έχει δύο βασικούς στόχους: την προώθηση της κινητικότητας των πολιτών από χώρα σε χώρα και τη διευκόλυνση της διά βίου μάθησής τους. Το ΕΠΕΠ συσχετίζει τα εθνικά συστήματα και πλαίσια επαγγελματικών προσόντων των διαφόρων χωρών με ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα αναφοράς - τα οκτώ επίπεδα αναφοράς του ΕΠΕΠτα οποία καλύπτουν όλο το εύρος των επαγγελματικών προσόντων, από τα βασικά (Επίπεδο 1, π.χ. σχολικά απολυτήρια) έως τα προχωρημένα επίπεδα (Επίπεδο 8, π.χ. Διδακτορικά). Στη χώρα μας με τη συγκρότηση ενός Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, το οποίο βρίσκεται ακόμη σε διαδικασία διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και κοινωνικούς εταίρους, όλες οι μορφές τυπικής, μη τυπικής και άτυπης μάθησης όλων των βαθμίδων θα συσχετίζονται μεταξύ τους, τα αποτελέσματά τους θα αναγνωρίζονται και θα κατατάσσονται σε επίπεδα λαμβάνοντας υπόψη τα επίπεδα του Ευρωπαϊκού Πλαισίου. Το Εθνικό Πλαίσιο στην πράξη θα λειτουργήσει ως Europass (διαβατήριο των συμμετεχόντων), ως ένας μηχανισμός μετάφρασης και διασαφήνισης των προσόντων και θα βοηθήσει εκπαιδευόμενους και εργαζόμενους που επιθυμούν να μετακινηθούν από χώρα σε χώρα ή να αλλάξουν θέση εργασίας ή ακόμη να αλλάξουν μαθησιακή διαδρομή. Στόχος του Εθνικού Πλαισίου είναι ο εξορθολογισμός του συστήματος αναγνώρισης και πιστοποίησης προσόντων και η εδραίωση μιας γενικότερης κουλτούρας μάθησης. Σε συνδυασμό με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς Πιστωτικών Μονάδων και το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τη Διασφάλιση της Ποιότητας στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση θα αποτελέσει σημαντικό εργαλείο για νέες ευκαιρίες στην απασχόληση. Τα οφέλη θα είναι πολλαπλά για τον εργαζόμενο, τον εκπαιδευόμενο, τον εργοδότη, αλλά και τους φορείς εκπαίδευσης και κατάρτισης. Όπως: Προώθηση διαφάνειας και συγκρισιμότητας των διαφόρων συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης εντός και εκτός συνόρων
21 Διευκόλυνση πρόσβασης σε διαδικασίες διά βίου μάθησης Ισότητα ευκαιριών στη γνώση Βελτίωση της σχέσης εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας Επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτώνται μέσω της επαγγελματικής πείρας Προώθηση της κινητικότητας των εργαζομένων και εκπαιδευόμενων εκτός των ελληνικών συνόρων Ποιότητα και αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ κράτους και κοινωνικών εταίρων Το σημαντικότερο όμως όφελος θα είναι ο εξορθολογισμός του συστήματος αναγνώρισης και ταξινόμησης των προσόντων που θα αποκτώνται από κάθε λογής μαθησιακές διαδρομές. Είναι αναγκαίο να βάλουμε ένα τέλος σε αυθαίρετες πρακτικές που επικρατούν στα διπλώματα και στα προσόντα, στα επαγγελματικά δικαιώματα και στις άδειες άσκησης επαγγελμάτων ώστε να ενταχθούν σε ένα συνεκτικό πλαίσιο με ενιαίους και αποδεκτούς από όλους κανόνες. Η έλλειψη μέχρι σήμερα νομοθετικού πλαισίου για τον προσδιορισμό των φορέων πιστοποίησης και κριτηρίων αναγνώρισης συστημάτων πιστοποίησης καθιστούν αναγκαία την αλλαγή του τρόπου πιστοποίησης. Ένα θέμα το οποίο απασχολεί το φροντιστήριο ξένων γλωσσών. Πλέον η πιστοποίηση των προσόντων θα πρέπει να δομηθεί στη βάση μιας συμφωνίας που θα διασφαλίζει την ποιότητα και την αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ κράτους και κοινωνικών εταίρων. Θα ενισχύει τη διαφάνεια στα επαγγελματικά προσόντα, θα διευκολύνει την πρόσβαση και την πρόοδο σε διαδικασίες διά βίου μάθησης και θα υποστηρίζει καλύτερα τη σχέση εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Ιδιαίτερα όσον αφορά τη γνώση ξένων γλωσσών, κρίνεται αναγκαίο να μπει μια τάξη στο άναρχο πεδίο των κάθε λογής βεβαιώσεων και πιστοποιητικών που απονέμονται από ποικίλους φορείς ώστε να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η διαφάνεια. Για ό,τι αφορά την κινητικότητα των καθηγητών ξένων γλωσσών η
22 επαγγελματική τους πιστοποίηση πρέπει να γίνεται με ενιαίο τρόπο/ φορέα. Ήδη το Υπουργείο Παιδείας, ακολουθώντας τους στόχους της Λισαβόνας και της γλωσσικής πολιτικής της Ε.Ε εστιάζει στην τεράστια σημασία που έχει η εκμάθηση ξένων γλωσσών στα σχολεία. Πλέον η εκμάθηση της 1 ης ξένης γλώσσας θα διδάσκεται από την 1 η Δημοτικού και η πιστοποίησή της θα γίνεται στη 3η γυμνασίου. Η 2 η ξένη γλώσσα θα είναι πενταετούς διάρκειας και θα διδάσκεται από την 5 η δημοτικού μέχρι την 3η γυμνασίου, ενώ εισάγεται στα σχολεία και συγκεκριμένα από την 1 η Λυκείου η εκπόνηση ερευνητικής εργασίας η οποία θα μπορεί να γίνεται και στην αγγλική γλώσσα. Είναι μια πολιτική που θα διευκολύνει, θα συμβάλει στην απλοποίηση της διαδικασίας πιστοποίησης μεταξύ των οκτώ (8) βαθμίδων. Είναι σκόπιμο να επισημανθεί ότι το Υπουργείο Παιδείας βρίσκεται στο στάδιο της διαβούλευσης και καταβάλλονται προσπάθειες για την αναθεώρηση και τη θεσμοθέτηση νέων κριτηρίων ώστε να υπάρχει ένας αξιόπιστος μηχανισμός που θα δίνει τις διαπιστεύσεις. Όπως ο Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων ο οποίος ιδρύθηκε με το νόμο για τη Διά Βίου Μάθηση. Ένας από τους βασικούς στόχους του ΕΟΠΠ είναι η πιστοποίηση των αποτελεσμάτων της μη τυπικής εκπαίδευσης και της άτυπης μάθησης καθώς και η αδειοδότηση και ο έλεγχος λειτουργίας των φορέων πιστοποίησης των προσόντων που αποκτώνται. Ιδιαίτερα όσον αφορά τις ξένες γλώσσες υπάρχουν ορισμένες ιδιομορφίες στην πιστοποίησή τους και στο ρόλο των φροντιστηρίων ξένων γλωσσών. Τα οποία ως ενδιάμεσοι φορείς, ως φορείς κοινωνικής ευθύνης, εφόσον ασχολούνται με θέματα παιδείας, εκπαίδευσης και μάλιστα με παιδιά ηλικίας 8-16 χρόνων, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται όχι ως κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, αλλά ως φορείς παιδείας. Φορείς που έχουν να αντιμετωπίσουν την «κλειστή αγορά» των μεγάλων μη εθνικών οργανισμών πιστοποίησης της εκμάθησης ξένων γλωσσών. Οι φορείς πιστοποίησης εκτός των φροντιστηρίων- έναντι αμοιβής μπορεί να παρέχουν τις υπηρεσίες τους για την πιστοποίηση
23 ορισμένων συστημάτων, δημιουργώντας πολλές φορές συγκρουσιακές καταστάσεις και σύγχυση ρόλων. Η έλλειψη ορισμού του όρου «πιστοποιητικό» έχει ως συνέπεια την παραπλάνηση των εκπαιδευόμενων διαμέσου διαφημιστικών πρακτικών δημιουργώντας σύγχυση, αδιαφάνεια και απομάκρυνση από την ενιαία πρακτική αξιολόγησης εκπαιδευτών- εκπαιδευόμενων. Για την αντιμετώπιση των δομικών αυτών προβλημάτων θα μπορούσε: Να συσταθεί ή ανατεθεί σε έναν δημόσιο φορέα η αξιολόγηση των συστημάτων πιστοποίησης που φυσικά δε θα λειτουργήσει με «διοικητικά» κριτήρια και νοοτροπίες. Πρέπει να είναι συμβατό με αντίστοιχα ξένα Να είναι «ανοικτό» το κάθε σύστημα πιστοποίησης, ώστε να είναι σαφή τα κριτήριά τους. Σε κάθε περίπτωση βασικό ζητούμενο παραμένει η προώθηση της διαφανούς, δίκαιης και αποδεδειγμένης πιστοποίησης της διαδικασίας απόκτησης γνώσης και δεξιοτήτων. Φίλες και Φίλοι, Κλείνοντας θα ήθελα για μια ακόμη φορά να επισημάνω την αδήριτη ανάγκη για ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην προσπάθεια που καταβάλλει η Κυβέρνηση για την αλλαγή του εκπαιδευτικού προτύπου της χώρας και κατά συνέπεια την αλλαγή του αναπτυξιακού της μοντέλου. Είναι ανάγκη πλέον να αποδεσμεύσουμε τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας μας. Να επενδύσουμε στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Να φέρουμε τον εκπαιδευόμενο στο κέντρο της παραγωγής. Διότι στην ουσία επένδυση στη γνώση, στη γλωσσική ποικιλομορφία, στην διά βίου μάθηση και εκπαίδευση, στον πολιτισμό στην ουσία σημαίνει επένδυση στον πολίτη, στους νέους, στο μέλλον. Σας ευχαριστώ πολύ και κλείνω με την ευχή το επόμενο συνέδριο της Palso να διεξαχθεί στη Φθιώτιδα.
24 ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΠΡΩΗΝ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ CEDEFOP «ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ EQF» Κυρίες και κύριοι, καλημέρα σας κι από μένα. Καταρχήν θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον Πρόεδρο της Palso, τον κύριο Μιχαηλίδη, για την τιμητική πρόσκληση, όπως επίσης και τον κύριο Πατσιούρα και την ομάδα του για την άψογη διοργάνωση του συνεδρίου. Θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω κάνοντας μία αναφορά σ αυτό που είπε ο κύριος Νανόπουλος, ότι δηλ. είναι πλέον καιρός να πάψει να ισχύει στην Ελλάδα η περίφημη ρήση του Τσαρούχη πως «ο καθένας είναι ό,τι δηλώσει». Αντ αυτού, ο καθένας οφείλει να είναι και να δηλώνει ό,τι ακριβώς είναι σε θέση να γνωρίζει, να κατανοεί και να υλοποιεί στην πράξη. Θα σας παρουσιάσω σήμερα εν συντομία αυτό που ονομάζεται «Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων». Πρόκειται για ένα πράγματι Ευρωπαϊκό Πλαίσιο, διότι προέκυψε ως αποτέλεσμα μίας επίπονης προσπάθειας, που κράτησε αρκετά χρόνια. Δεν ήταν κάτι το οποίο εμπνεύστηκαν «οι Βρυξέλες», όπως συνηθίζεται συχνά να λέγεται έτσι αφοριστικά ή δημαγωγικά από κάποιους. Αντίθετα, ήταν το απαύγασμα μίας επίπονης διαβούλευσης που έγινε τόσο σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, όσο και σε επίπεδο εθνικό σ όλες τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. Θυμίζω ότι πέρσι είχε αναρτηθεί επί 6 μήνες από το Υπουργείο Παιδείας στο διαδίκτυο ένα σχέδιο του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων για δημόσια διαβούλευση, όπου κάθε ενδιαφερόμενος είχε τη δυνατότητα να κάνει σχόλια, παρεμβάσεις, παρατηρήσεις, διορθώσεις και αντιπροτάσεις. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων είναι στην ουσία ένα μεταπλαίσιο, διότι καλείται να δώσει τη δυνατότητα στα διάφορα εθνικά πλαίσια προσόντων - τα οποία είναι ακόμα υπό σύνταξη αλλά στην ουσία υπάρχουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο - να επικοινωνεί το ένα με το άλλο. Μ άλλα λόγια να δώσει τη δυνατότητα να κατανοεί ένας Έλληνας τι εννοεί ο Ιρλανδός ή ο Γερμανός όταν μιλάει για το
25 δικό του εθνικό πλαίσιο προσόντων και για τα συγκεκριμένα του επίπεδα, για τα οποία θα μιλήσουμε στη συνέχεια. Αυτά, όμως. δεν προήλθαν «από το πουθενά», δεν ήταν μία «άνωθεν επιφοίτηση», αλλά προέκυψαν από παραδοσιακές δομές καθώς κι από πιο πρόσφατες εξελίξεις, οι οποίες επηρεάστηκαν, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό, από αυτό που χαρακτηρίζουμε ως κρίση ή κρίσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει - και όχι μόνο τα τελευταία δύο τρία χρόνια - μεγάλες κοινωνικοοικονομικές και δημογραφικές προκλήσεις, παραδείγματος χάριν αφ ενός εξαιτίας της γήρανσης του πληθυσμού κι αφ' ετέρου λόγω του ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ιδιαίτερα δε των ενηλίκων, έχει μάλλον χαμηλό επίπεδο ειδίκευσης. Επιπλέον, οι νέοι, εξαιτίας των συνεχώς επιταχυνόμενων τεχνολογικών μεταβολών και παράλληλα εξαιτίας των προσπαθειών για εξοικονόμηση θέσεων εργασίας, δυσκολεύονται, παρ όλη τη δημογραφική γήρανση, όλο και περισσότερο να βρούν θέσεις απασχόλησης στην αγορά εργασίας. Εδώ οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: στο σύνολο του εργατικού δυναμικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης 80 εκατομμύρια άτομα θεωρείται ότι έχουν προσόντα, τα οποία είναι κάτω από το ελάχιστο απαιτούμενο επίπεδο ώστε να ασκούν με υπευθυνότητα και ικανότητα κάποια σοβαρή επαγγελματική δραστηριότητα. Συνεπώς, προκύπτει η ανάγκη να ενισχυθεί η μάθηση, που αποτελεί βέβαια μόνον ένα μέρος της λύσης αυτών των προβλημάτων, ούτως ώστε να διασφαλιστεί μακροπρόθεσμα η βιωσιμότητα των κοινωνικο-οικονομικών συστημάτων της Ευρώπης, για τα οποία μπορούμε, νομίζω, να αισθανόμαστε υπερήφανοι - τουλάχιστον στο βαθμό που αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν, παρ όλες τις περικοπές και τα κουτσουρέματα που γίνονται. Ωστόσο, νομίζω ότι, τουλάχιστον σε σύγκριση με εκείνα των ΗΠΑ, υπερέχουν ακόμη σαφώς. Η προτεινόμενη θεραπεία είναι αυτό που ονομάζουμε «δια βίου μάθηση». Έχει δε σημασία ότι ο τίτλος της όλης προσπάθειας είναι δια βίου μάθηση και όχι δια βίου εκπαίδευση, διότι εκείνο που τελικά μετράει είναι το τι μαθαίνει κανείς. Μπορεί να έχει πάει χρόνια στα σχολεία, σε πανεπιστήμια, σε διάφορα σεμινάρια, αλλά να έχει μάθει
26 ουσιαστικά πολύ λιγότερα από αυτά που λένε τα πιστοποιητικά, με τα οποία είχαμε να κάνουμε μέχρι σήμερα. Παραδείγματος χάριν, όλα τα χρήματα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου διοχετεύονταν σε σεμινάρια τα οποία εξέδιδαν απλά και μόνον κάποιο πιστοποιητικό συμμετοχής. Τι λέει όμως ένα πιστοποιητικό συμμετοχής; Τίποτε παραπάνω, από το οτι κάποιος ή κάποια συμμετείχε σε ένα σεμινάριο. Ε, λοιπόν, και τι έγινε; Η ουσία είναι το τι έμαθε απ αυτό, κάτι που προκύπτει μετά από πιστοποίηση των αποκτηθέντων προσόντων μέσω εξετέσεων, τεστ κλπ. Γι αυτό ακριβώς προκύπτει η ανάγκη μίας αντικειμενικής, αξιοκρατικής πιστοποίησης, η οποία θα μπορεί να γίνεται είτε από κρατικούς είτε από διαπιστευμένους φορείς, όπως θα σας πει στη συνέχεια και ο κύριος Καλτσάς. Έχουμε, λοιπόν, από τη μια μεριά την ανάγκη να καλύψουμε τα κενά των προσόντων που χαρακτηρίζει μία μεγάλη ομάδα ενηλίκων. Κι από την άλλη να προσδώσουμε στους νέους μία επαγγελματική επάρκεια και κινητικότητα, διότι τόσο στο επίπεδο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης όσο και της απασχόλησης, τα εθνικά σύνορα χάνουν αργά αλλά σταθερά τη σημασία τους. Υπενθυμίζω με την ευκαιρία το πρόγραμμα Erasmus των φοιτητών των πανεπιστημίων, που αποτελεί μια πραγματικά μεγάλη, πολύ μεγάλη επιτυχία, με εκατομμύρια φοιτητές να έχουν διακινηθεί τα τελευταία 15 χρόνια ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα εξάμηνο, έχοντας σπουδάσει σε ένα άλλο πανεπιστήμιο κι έχοντας δώσει εξετάσεις, τα αποτελέσματα των οποίων αναγνωρίστηκαν από τα πανεπιστήμια προέλευσής τους. Απέκτησαν μεταξύ άλλων και την ευκαιρία να ζήσουν και να γνωρίσουν από κοντά έναν άλλο κόσμο, μία άλλη κοινωνία, άτομα με διαφορετικό τρόπο σκέψης, συμπεριφοράς, κάτι που συνιστά πάντα μία πολύτιμη εμπειρία. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, μία στροφή προς μία κοινωνία, όπου οι ηλικιωμένοι θα αποτελούν σε λίγα χρόνια την πλειονότητα. Ταυτόχρονα έχουμε ανάγκη από επαγγέλματα αυξημένων απαιτήσεων, όπως θα δούμε παρακάτω. Συνεπώς οφείλουμε να καλύψουμε τα κενά, ειδικά σε άτομα που διαθέτουν χαμηλές δεξιότητες, η αναβάθμιση των οποίων απαιτεί ποικιλόμορφη υποστήριξη.
27 Υπάρχει βεβαίως πάντα ένα πρόβλημα αντιστοίχησης ανάμεσα στις ανάγκες της αγοράς και τα προσόντα των εργαζομένων, όπως πολύ σωστά επισήμανε η κυρία Μπατζελή. Εδώ, παρόλο που προέρχομαι από τον χώρο της επαγγελματικής κατάρτισης, θα σας πω κάτι που ακούγεται λιγάκι αιρετικό. Ναι, θα πρέπει πράγματι να προσαρμόζεται ή να προσανατολίζεται η εκπαίδευση και η κατάρτιση στις ανάγκες της αγοράς εργασίας - αλλά δεν αρκεί μόνον αυτό. Επιπλέον, θα πρέπει να μεριμνούμε διαρκώς ώστε η εκπαίδευση και η κατάρτιση να πηγαίνουν τουλάχιστον ένα βήμα πέρα απ αυτές τις ανάγκες, ούτως ώστε τα άτομα να έχουν μία ολοκληρωμένη εικόνα και κατανόηση αυτού του οποίου στη συνέχεια θα κληθούν να διεκπεραιώσουν επαγγελματικά. Διότι μόνον έτσι θα πάψει «ο σκύλος να δαγκώνει την ουρά του» και θα μπορούμε να ελπίζουμε σε μία εξέλιξη προς το καλύτερο, κυρίως δε με το να αποκτήσουν οι εργαζόμενοι πλήρη συνείδηση του τι κάνουν, γιατί το κάνουν και - εφ' όσον το επιτρέπουν οι εργασιακές σχέσεις - να έχουν τη δυνατότητα μίας ενεργού παρέμβασης στην παραγωγική διαδικασία, με δικές τους προτάσεις κι εναλλακτικές λύσεις. Το εργατικό δυναμικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ακολουθήσει μία φθίνουσα πορεία ήδη από το 2013. Η μοναδική αναμενόμενη αύξηση αφορά τα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών. Είναι δε χαρακτηριστικό, ότι τα άτομα με ηλικία άνω των 65, σε σχέση με εκείνους της ηλικίας 15 έως 64 χρονών, από το 26% που ήταν το ποσοστό τους επί του συνολικού πληθυσμού το 2008, θα αυξηθεί στο 38% το 2030. Άρα, οι διεξοδικές συζητήσεις και οι έντονοι προβληματισμοί που αφορούν τα ασφαλιστικά ταμεία και τα συνταξιοδοτικά θέματα, κάθε άλλο παρά στερούνται βάσης - το αντίθετο μάλιστα. Ποιός όμως είναι ο αντίκτυπος της ύφεσης στην προσφορά των δεξιοτήτων; Το κάτω μέρος του σχήματος στη διαφάνεια - το μαύρο δείχνει τις δεξιότητες του χαμηλού επιπέδου. Το γαλάζιο είναι οι δεξιότητες του μεσαίου επιπέδου σε ποσοστά επί του συνόλου του εργατικού δυναμικού. Και το επάνω, το πιο έντονο γαλάζιο, αφορά τις δεξιότητες υψηλού επιπέδου.
28 Διαπιστώνει κανείς ότι μέχρι το 2020 θα υπάρξει μία μείωση στην προσφορά δεξιοτήτων χαμηλού επιπέδου. Είναι αυτό που σας έλεγα προηγουμένως, ότι δηλ. θα αυξηθούν οι ανάγκες για εκπαίδευση και κατάρτιση υψηλότερου επιπέδου. Τα λεγόμενα μεσαία στελέχη θα μείνουν περίπου στο 50%, ενώ προβλέπεται ότι μεταξύ του 2000 και του 2020 το ποσοστό των ατόμων με υψηλό επίπεδο προσόντων θα αυξηθεί από το 21% στο 34%, δηλαδή ένας στους τρεις θα διαθέτει προσόντα υψηλού επιπέδου. Είναι αυτό που αντιστοιχεί στην τριτοβάθμια ή την ανώτατη εκπαίδευση και περιλαμβάνει τις βαθμίδες 6, 7 και 8, για τις οποίες θα μιλήσουμε στη συνέχεια. Υπάρχουν και μεταβολές στην απασχόληση, όπως δείχνουν διάφορες προβολές μεταξύ του 2010 και του 2020, οι οποίες διορθώθηκαν με βάση τα τελευταία στοιχεία. Βλέπουμε ότι ο πρωτογενής τομέας θα έχει τάσεις μείωσης κάτι άλλωστε αναμενόμενο -, όπως επίσης και η μεταποίηση. Μικρή αύξηση θα σημειώσουν ο κατασκευαστικός κλάδος, ενώ η διανομή και οι μεταφορές μία αισθητή αύξηση. Εκεί που θα σημειωθεί το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης θα είναι κυρίως στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών. Η πρωτοβουλία με το όνομα «Ευρώπη 2020», διατυπώθηκε ως συνέχεια της «Ατζέντας της Λισσαβόνας», που αφορούσε το χρονικό διάστημα 2000-2010, και είναι μία ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας. Με τις νέες αυτές δεξιότητες, το σημερινό και το μελλοντικό εργατικό δυναμικό προσδοκάται ότι θα μπορέσει να ανταποκριθεί καλύτερα στις νέες συνθήκες και κυρίως στις ταχύτερες αλλαγές των επαγγελμάτων. Αυτό που είπε και η κυρία Μπατζελή προηγουμένως, ότι δηλ. τα άτομα θα αλλάζουν όχι μόνο θέσεις απασχόλησης πολύ πιο γρήγορα - σε σχέση με το τι γινόταν στο παρελθόν - αλλά ίσως θα πρέπει να αλλάξουν ακόμα και την ειδικότητά τους. Εδώ ακριβώς βρίσκεται η μεγάλη πρόκληση: να μπορέσει να υπάρξει μία συνεκτικότητα, συνάφεια και συνέχεια σ αυτήν την πιο πολυποίκιλη επαγγελματική ζωή, ώστε να μην φτάσουμε σε μια κατάσταση, που είναι ήδη πολύ γνωστή στις ΗΠΑ, κι όπου τα άτομα ψάχνουν να βρουν jobs, δηλ. ουσιαστικά τρόπους επιβίωσης και
29 (σχεδόν) τίποτε παραπάνω. Δεν τους ενδιαφέρει τόσο το τι ή το γιατί θα κάνουν, αρκεί να βρουν μία δουλειά με σκοπό τον απλό βιοπορισμό. Εκεί υπάρχουν μάλιστα και πολλά άτομα, τα οποία έχουν συγχρόνως δύο ή και τρία jobs προκειμένου να τα βγάλουν πέρα με τις οικογένειές τους. Αντίθετα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει μία «κουλτούρα εργασίας», μέσα στην οποία ο εργαζόμενος θα παραμείνει ενεργός πολίτης και στον χώρο της δουλειάς. Εδώ έχουμε την εφαρμογή των αρχών της δια βίου μάθησης με τη χρήση ευέλικτων διαδρομών, δηλαδή να μπορεί «να φτάνει κανείς στη Ρώμη από διάφορους δρόμους». Μ άλλα λόγια, να μπορέσει κανείς να πετύχει έναν εκπαιδευτικό στόχο μέσα από την τυπική, μη τυπική ή και άτυπη μάθηση και να διασφαλιστεί η αναγνώριση και πιστοποίηση των προσόντων κάθε είδους και να αναπτυχθεί μία κοινή γλώσσα και ένα επιχειρησιακό εργαλείο για την εκπαίδευση που είναι το European Standards Qualification and Occupation. Πρόκειται για ένα βήμα πέρα από το ISCO και το ISCED, δηλαδή το International Standard Classification of Occupations και το International Standard Classification of Education. Η Ευρώπη του 2010 φιλοδοξεί να κατορθώσουν τα κράτη μέλη της να προχωρήσουν θετικά στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων μέσα από την σύνταξη και εφαρμογή των εθνικών πλαισίων προσόντων. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι το πρότυπο και με βάση αυτό το πρότυπο, όχι με την έννοια της αντιγραφής, αλλά με την έννοια της συμβατότητας και της αντιστοίχησης, θα πρέπει να συνταχθούν και να λειτουργήσουν τα εθνικά πλαίσια προσόντων. Κρίσιμο ζήτημα είναι η διασφάλιση της αναγνώρισης όλων ανεξαιρέτως των προσόντων, ανεξάρτητα από τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο με τον οποίο αυτά αποκτήθηκαν. Επαναλαμβάνω δε πάλι, πως θα πρέπει να αναπτυχθούν στενότερες σχέσεις ανάμεσα στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και την εργασία - ιδίως με την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων. Αποτελεί εδώ και 35 χρόνια κοινό τόπο στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι η συνεργασία των κοινωνικών εταίρων, δηλ. εργαζομένων και εργοδοτών, στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και
30 κατάρτισης δεν εμφανίζει παρά μόνον ελάχιστες τριβές. Αντίθετα, τα κοινά συμφέροντα είναι πολύ περισσότερα. Ποια είναι τώρα τα ευρωπαϊκά εργαλεία της δια βίου μάθησης; Έχουμε αριστερά στη σχετική διαφάνεια τα προσόντα, δεξιά τα επαγγέλματα. Αριστερά την εκπαίδευση και κατάρτιση, δεξιά - όχι κατ αντιπαράθεση αλλά ελπίζουμε κατ αντιστοιχία - την αγορά εργασίας. Αφ' ενός έχουμε τα συστήματα κι αφ' ετέρου τα άτομα. Το EQAVET είναι, όπως θα δούμε παρακάτω, το σημείο αναφοράς για τη διασφάλιση της ποιότητας. Το Europass έχει να κάνει με το ευρωπαϊκό βιογραφικό. Το EQF είναι το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων, το NQF είναι το εθνικό πλαίσιο προσόντων, το ESCO είναι αυτό που προείπαμε, το ECVEΤ είναι η συσσώρευση, αναγνώριση και μεταφορά πιστωτικών μονάδων και τέλος η Validation είναι η πιστοποίηση. Όσον αφορά την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση οι σχετικές εξελίξεις επιταχύνθηκαν αισθητά με τη λεγόμενη διαδικασία της Κοπεγχάγης, το 2003, οπόταν άρχισε να γίνεται ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη ευρωπαϊκών εργαλείων και αρχών. Αυτά ελπίζεται ότι θα μπορέσουν να οριστικοποιηθούν και να εφαρμοστούν πρακτικά έως και το 2020. Το ECVET είναι η μεταφορά πιστωτικών μονάδων στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση κατ αντιστοιχία, θα έλεγα, με ό,τι συμβαίνει στο Erasmus. Πρόκειται δε για συσσώρευση των προσόντων, ανεξαρτήτως του πού, πώς και πότε αποκτώνται, τα οποία αποτιμώνται σε πιστοποιούμενες μονάδες, που με τη σειρά τους μπορούν να μεταφερθούν. Γι αυτά θα σας πει όμως περισσότερα ο κύριος Καλτσάς στη συνέχεια. Το EQAVET αφορά στη διασφάλιση της ποιότητας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Χωρίς τη διασφάλιση της ποιότητας μπορούμε να λέμε όσα και ό,τι θέλουμε για πιστοποιητικά και συμμετοχές σε σεμινάρια. Εκείνο όμως που μετράει είναι η ποιότητα στο τέλος, η οποία αποτελεί για κάθε ενδιαφερόμενο/η βασικό κριτήριο συμμετοχής ή μη συμμετοχής σε κάποιο από τα προγράμματα αρχικής ή συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και κατάρτισης.
31 Υπάρχει ο κύκλος ποιότητας, ο οποίος αποτελείται από 4 φάσεις: Στην αρχή σχεδιάζουμε τον τρόπο με τον οποίο θα διασφαλίσουμε την ποιότητα. Στη συνέχεια υλοποιούμε το σύστημα το οποίο έχουμε συντάξει. Μετά προχωρούμε σε αξιολόγηση των διαδικασιών εκπαίδευσης και κατάρτισης και εκεί όπου διαπιστώνονται αδυναμίες και κενά κάνουμε την αναθεώρηση του συστήματος. Ο ποιοτικός έλεγχος δεν πρέπει να διασφαλίζεται μόνον από εξωτερικούς αξιολογητές, αλλά - αυτή είναι η καινούρια τάση - να συμπληρώνεται κι από έναν εσωτερικό έλεγχο ποιότητας. Μ άλλα λόγια, θα πρέπει να εκφράζουν και οι ίδιοι οι συμμετέχοντες - είτε πρόκειται για εκπαιδευτικούς, είτε για εκπαιδευόμενους - την άποψή τους για την ποιότητα των εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Εδώ καλείται ο καθένας να εκφέρει τη γνώμη του σύμφωνα με την πραγματικότητα και όχι με αυτά που θα ήθελε να πετύχει αλλά δεν τα έχει ακόμα πετύχει, να υπάρξει δηλαδή μία ουσιαστικά διάθεση αυτοκριτικής. Το Europass είναι ένας φάκελος διαφόρων εγγράφων, όπως το CV, το βιογραφικό σημείωμα, το διαβατήριο γλωσσών, που σας ενδιαφέρει ιδιαίτερα, το δελτίο κινητικότητας, και το συμπλήρωμα διπλώματος, που διευκρινίζει τι ακριβώς κρύβεται πίσω από ένα τίτλο ή ένα πιστοποιητικό. Καλείται δε να διευκολύνει την εργασιακή και γεωγραφική κινητικότητα, επιτρέποντας στους κατόχους του να παρουσιάζουν τα προσόντα και τις δεξιότητές τους με έναν τυποποιημένο τρόπο, ο οποίος θα γίνεται ευκολότερα κατανοητός από τους εργοδότες σε όλη την Ευρώπη. Μία τάση που επικρατεί τελευταία - όταν γίνονται προκηρύξεις θέσεων είτε στο δημόσιο χώρο, και ιδιαίτερα στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά κι από ιδιώτες - είναι ότι αυτοί που κάνουν την αίτηση υποβάλλουν όλο και πιο συχνά ένα βιογραφικό σύμφωνα με τα πρότυπα του λεγόμενου ευρωπαϊκού βιογραφικού. Αυτό το πρότυπο (standard) υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα του CEDEFOP, όπου μπορεί κανείς να εισέλθει και να το συμπληρώσει με τα προσωπικά του στοιχεία. Αυτό συνιστά πλεονέκτημα για τους αιτούντες, διότι απλούστατα είναι πολύ ευκολότερη η συγκριτική αξιολόγηση των αιτήσεων απ ότι αν ο καθένας έγραφε το βιογραφικό σύμφωνα με τις προσωπικές του προτιμήσεις ως προς τη φόρμα ή την έκταση του περιεχομένου.